Amerika brengt Griekse kwestie voor V.N.
CADIZ: de grootste ramp van deze eeuw?
Tientallen Nederlanders afgeslacht
't Verklaarde
uitzicht
NIEUWE LEIDSCHE COURANT
WOENSDAG, M AUGUSTUS 1947
Gromyko hanteerde weer twee
maal het veto-zwaard
Herschel Johnson, de Amerikaanse ge-
delegeerde heeft gisteren r.a afloop van
de zitting van de Veiligheidsraad ver
klaard, dat Amerika de huidige verwarde
toestand in Griekenland in de Algemene
vergadering der V.N. ter sprake zal bren
gen. Hij voegde er aan toe, dat Amerika
zelf maatregelen zal nemen, indien ook
de Algemene Vergadering dit niet doet.
Aanleiding hiertoe was het feit, dat de
besprekingen over de Balkankwestie in
de Raad op een dood spoor waren gelo
pen. Gromyko, de Russische afgevaar-%
digde, heeft gisteren voor de vierde en
vijfde maal in twee dagen het vetozwaard
gehanteerd en daarmee het totaal aantal
gebracht op zestien. Zoals bekend ge
bruikte hij Maandag drie maal het veto
recht en wel inzake de lidmaatschapsaan-
vragen van Ierland. Portugal en Trans-
jordanië.
Gisteren meende hij dit recht te moeten
aanwenden, om te voorkomen, dat op
voorstel van Australië eer. beroep zou
worden gedaan op de Raad van Grieken
land, Joego-Slavië, Albanië en Bulgarije,
de „provocerende handelingen aan de
grens" te doer, ophouden en onderhan
delingen te beginnen over een volledige
vredesregeling. Ook een Amerikaanse
resolutie, volgens welke de blaam der
incidenten moest worden geworpen op
Joego-Slavië, Albanië en Bulgarije, werd
op deze wijze getorpedeerd.
Nadat de voorzitter had medegedeeld,
dat de besprekingen over de Griekse
kwestie geëindigd waren, verklaarde
Merwede bij Gorinchem eiste
gisteren drie slachtoffers
In de Merwede te Gorinchem zijn gis
teren drie personen verdronken. Des
middags verdronk het 11-j. meisje B. B.
uit IJsselstein, dat in Gorinchem gelo
geerd was. Énige uren later verdrönk
het 7-j. jongetje P. M. C., wonende al
daar en weer een uur later verdronk op
dezelfde plaats de 20-j. ddenstpl. soldaat
P. uit Gemert.
CHINEZEN IN DE REPUBLIEK
BLIJVEN ONBESCHERMD.
Antara meldt, dat de republikeinse re
gering het verzoek van China om toe
stemming voor de oprichting van een
Chinees veiligheidscorps in de republiek
heeft afgewezen.
ENGELSMAN OP NOORD-SUMATRA
GESNEUVELD.
Ass. Press meldt, dat volgens een Ne
derlands legercommuniqué in de gevech
ten op Noord-Sumatra aan republikeinse
zijde een Engelsman is gesneuveld.
ACTIE VOOR INTERNAT. BRIGADE.
De republikeinse vakbond Sobsi heeft
via Radio-Djokja een oproep tot het we-
reldverbond van vakverenigingen gericht
een een internat, brigade naar Indië te
zenden, teneinde de Nederlanders tot ver
lating van de Archipel te dwingen. Deze
oproep heeft blijkbaar 'het wereldverbond
niet bereikt, want de "secretaris-generaal
Saillant verklaarde volgens een Ass.
Press-telegram uit Parijs, dat hij van niets
wist.
BOYCOT VAN NEDERLANDS SCHIP
TE VANCOUVER.
De arbeiders op de scheepswerven te
Vancouver hebben de herstellingen van
het Nederlandse vrachtschip „Madoera"
gestaakt en rondom het schip posten op
gesteld als protest tegen de gebeurtenissen
in Indië, aldus meldt Ass. Press. De boot
werkers zullen weigeren* het schip te
laden.
CHINEZEN WENDEN ZICH TOT DE
VEILIGHEIDSRAAD
A.F.P. meldt, dat de Ohinese organisa
ties op de Oostkust van Sumatra de Vei
ligheidsraad en Tsjiang Kai Sjek hebben
verzocht om afdoende maatregelen te
gen de wreedheden dér republikeinen en
om de Nederlandse troepen niet terug te
eturen, voordat de orde volledig is her
steld.
Gromyko, dat Rusland de Balkansubcom
missie der V.N. (die momenteel nog in
cidenten onderzoekt. Red.) als niet lan
ger bestaande beschouwt. Sir Alexander
Cadogan, de Britse afgevaardigde, ver
klaarde hiertegenover, dat de commissie
in functie zou blijven, tot de Raad op zijn
vroegere beslissing zou zijn teruggeko
men. De voorzitter sloot zich bij deze
zienswijze aan. De Balkankwestie werd
hierop voor onbepaalde tijd verdaagd.
Groente en fruit voor Neder
landers in Duitsland
Met grote vrachtauato's zijn reeds twee
zendingen Ned. groenten bij Vaals de
Duitse grens gepasseerd, met bestem
ming Aken. Heden zijn weer 10 ton ap
pelen naar Aken getransporteerd. De
groenten en het fruit zijn bestemd voor
Nederlanders in het Duitse grensgebied.
Dezer dagen ontvangen deze mensen 15
kg- tegen geringe prijs. De actie was mo
gelijk door het initiatief van de Ned.
consul te Aken, jhr Von Pelser Berens-
RUIM 500 DODEN EN 5000
GEWONDEN
Tengevolge van de zware explosies in
het havengebied van Cadiz, een stad in
Zuid-Spanje, die op een kalkrots werd
gebouwd, stortten hnizen met donderend
geweld in elkaar en tot 25 km in de om
trek werden ruiten verbrijzeld en dak
pannen van de daken gerukt. De berich
ten omtrent de gevolgen van deze ramp,
die de grootste dezer eeuw wordt ge
noemd, zijn zeer verward, o.m. daar de
telefonische en telegrafische verbindingen
met het overige Spanje zijn verbroken
en het de Spaanse pers en radio ver
boden is, cijfers betreffende de ramp te
publiceren.
Volgens de gisteravond beschikbare
onvolledige gegevens waren er minstens
500 doden en 5000 gewonden.
Zoals gisteren reeds gemeld, ontstond
in een chemische fabriek te Cadiz brand
tengevolge van de enorme hitte. Het
vuur sloeg over naar een nabij gelegen
marine-arsenaal en deelde zich mede aan
de torpedo's, mijnen en dieptebommen.
VEILIGHEIDSRAAD KRIJGT
EEN RAPPORT
Zakelijke rapporten door onze Rege
ring ontvangen, maken melding van de
volgende gruweldaden:
Te Banjoewangi 24 Europeanen, die
éen voor éen met kapmessen zijn af
gemaakt, onder wie de heer W. Ottolan-
der. In Tegal zijn tijdens ons politie-op-
treden door de republikeinen vermoord
12 Nederlanders, in Slawi 30, in Djatiba-
rang 25, in Proepoek 6, elders 4. Bij Sala-
tiga werd een concentratiekamp ontdekt
met 87 Indo-Europeanen, bij de Papanda-
jan een kamp waarin zich o.a. bevonden
de heren Boreel, Kortlever, Plaat, Bakho
ven en Sieberg. Zeven en veertig geïnter
neerden werden naar Midden-Java weg
gevoerd. In Siantar zijn 375 politieke ge
vangenen bevrijd, in Kabandjahe 240.
Sinds Maart 1946 zijn deze gevangenen
zeer slecht behandeld. Verkrachting van
vrouwen kwam telkens voor. Het volks
leger vermoordde in die plaatsen 100 per
sonen.
De bevolking wordt door de republi
keinse en Australische radio geïntimi
deerd, zodat op een suikerfabriek te Si-
toebondo de mensen zelfs geen textiel
meer durfden aan te nemen. Op Madoera
vraagt de bevolking bescherming tegen
d£ republikeinen, maar de Nederlanders
mogen niet verder oprukken. Te Tand-
jongslamet werd de stationschef ontvoerd
en het station werd vernield. Te Panka-
lan Brandan bevindt zich de Chinese be
volking in groot gevaar en overal in Oost-
Sumatra worden familieleden van perso
nen, die voor zelfstandigheid zijn, ont
voerd en vermoord.
PROF. TESSER HOOGLERAAR IN ROME.
Tot professor aan de Historische Faculteit
van dis Pauselijke Gregoriaanse Universiteit
te Rome is benoemd prof. dr J. Tesser S.J.,
thans hoogüeraar aan het Collegium Camd-
sianum der Paters Jezuïeten te Maastricht.
die daar lagen opgestapeld. Uit een serie
explosies kwamen nieuwe branden voort,
die duurden tot gisteravond.
Ambulancewagens en vrachtauto's rijden
af en aan met de zwaargewonden. Radio
Sevilla zond voortdurend oproepen uit
om nog meer ambulances naar het toneel
van de ramp te zenden.
Niemand mag het terrein betreden.
Soldaten, die patrouilleren, houden de
journalisten op een afstand en van drie
Spaanse fotografen, die toch in het ge
bied waren doorgedrongen, werden de
films in beslag genomen.
De minister van Marine, Regalado, is
per speciaal vliegtuig op de plaats des
onheils gearriveerd en heeft de leiding
van de reddingswerkzaamheden op zich
genomen.
DIRECTIE SCHEEPSWERF „GUSTO".
VOOR HET B.G.
Voor de Rotterdamse Kamer van het
Haagse B.G. werd gisteren de zaak be
handeld tegen de directie van de scheeps
werf Gusto te Schiedam, die ervan be
schuldigd wordt schepen voor de Duitse
Marine te hebben gebouwd of verbouwd
en aan een groot aantal Duitse oorlogs
schepen reparaties te hebben verricht.
Tot de getuigen behoorden om. gen. Win
kelman, H. P. M. baron van Voorst tot
Voorst en prof J. P. A. Francois, raad
adviseur van het dep. van Buiit. Zaken.
De verdachten waren de 60-j. N. W. Conijn,
de 39-j. H. J. A. M. Smulders en de 41-j.
C. Timmer. De adv.-fiscaal rar F. Hollan
der eiste tegen eerstgenoemde 4 jaar gev.-
straf en een geldboete van f 50.000, tegen
Smulders 2% j. gev.-straf en een geld
boete van f 25.000 en tegen Timmer 1 jaar
en 3 maanden gev.-straf met een geld
boete van f 15.000.
WERKLOZEN NA 1 SEPT. SLECHTS
3 MAANDEN IN DE OVERBRUGGINGS
REGELING.
Met ingang van 1 Sept. a.s., wanneer
de gewijzigde overbruggingsregeling voor
werklozen en een nieuwe sociale bij—
standsregeling in werking treden, zal een
werkloze niet langer dan 3 maanden over
bruggingsuitkering kunnen ontvangen.
Daarna kan hij, bij gebleken noodzaak,
nog in de sociale bijstandsregeling wor
den opgenomen, waarbij met zijn finan
ciële omstandigheden rekening wordt ge
houden.
Centraal-Europa.
Een hoofdartikel in het Franse blad ,,Le
Figaro," wijst ons er op, wat wij feitelijk
onder het begrip „Centraal Europa" dienen
te verstaan. De verdeling van Europa in
twee blokken, of liever nog zegt hij in
twee hellingen, noodzaakt ons. de «ven-
wiohtscrisis van het Europese continent
onder ogen te zien, want van deze crisis
hangt ook tevens onze beschaving af en
onze cultuur. Van het Oosten naar het Wes
ten gaande, wordt Europa, als het ware. op
natuurlijke wijze, in een serie, elkaar op
volgende „zones" verdeeld. Er zijn verschei
dene vormen van één Europa, welke echter
geheel van elkander onderscheiden zijn:
West-Europa, Centraal-Europa, Oost-Europa
en Europees-Rusland. De twee eerstgenoemde
zones zijn geheel Westers, de derde vormt
reeds een marge en is een overgang, terwijl
Europees-Rusland reeds een andere kant uit-
kij kt.
De crisis, die wij thans gewaar worden, is
te wijten aan het feit, dat „Centraal Europa"
in vroeger tijdens reeds een soort van „as"
zijnde en ter linker en rechterzijde ge
steund wordende, thans feitelijk zelf de
grens van het Westen vormt. Deze toestand
van onzekerheid en onveiligheid, die nood
zaakt tot verdediging, kende „Central-
Europa" duizend jaar geleden reeds. De
grens van de „Brits-Amerikaans-Franse" be
zetting is te vergelijken met die van het
keizerrijk van Karei de Grote, die zelf erf
genaam was van het Romeinse imperium.
De Slaven, die overwonnen en „gekoloni
seerd" werden, hebben bijna het maximum
aan grondgebied teruggevonden, hetwelk
eertijds hun expansie had bereikt en men
weet, door welk een „ideaal", zij thans be
zeten zijn. Het is duidelijk, dat de schrijver
in „Le Figaro" in zijn beschouwing niet het
Duitsland van Hitier bedoelt, als deel uit
makende van een „Centraal-Europa" en dat
het begrip „as" of „spil" niet verward moet
worden met de door Mussolini of Hitier ge
geven interpretatie daarvan. De auteur ont
doet zich „zoveel mogelijk" van de politiek,
maar constateert nuchter, objectief, dat een
„Centraal-Europa", hart van het continent,
meer dan ooit noodzakelijk is. Noch Enge
land, Frankrijk, noch de Ver. Staten zelfs,
slaagden er in, hun vormgeving zo te
realiseren, waarvan tal van voorbeelden op
het gebied van „confort", niet slechts in
technische zin, maar ook op sociaal en
moreel terrein, getuigen. De levensopvatting
van dit „Centraal-Europa" gebaseerd op het
stoffelijk welzijn en het geriefelijke, harmo
nieert tevens met de omringende natuur, een.
weelderige, bekoorlijke plantengroei, diepe,
maar geen ontoegankelijke bossen; schitte
rende bergen, die echter doorsneden worden
door passen, waardoor het verkeer met de
naburige landen vergemakkelijkt wordt. Stel
daar tegenover, als men vanuit „Centraal-
Europa" naar het Oosten reist, de onme
telijke, „amorphe" vlakten, die zich bijna tot
aan Azië uitstrekken en waarvan zij in geo
grafische zin, als het ware, het „début" vor
men. Eerst nu wordt ons het begrip grens
duidelijk, een sensatie, veroorzaakt door de
natuur, maar die óók geestelijk en zelfs
„politiek" een aanwijzing geeft. De mens
heeft hier niet, evenals in het Westen, de
natuur overwonnen! De schrijver komt er
toe, een zekere verwantschap te ontdekken,
tussen bepaalde gebieden in Frankrijk en,
„Centraal-Europa." bijv. de Elzas, Franche-
Comté, Bourgogne en Savoie, hetgeen ver
oorzaakt wordt door de natuur en de be
schaving. De bedoeling van dit artikel is
blijkbaar, ons duidelijk te maken, dat »1
heeft „Centraal-Europa" ook in politiek op
zicht gefaald, er toch elementen aanwezig
zijn, die de mogelijkheid van een cultureel
herstel niet uitsluiten. Het is jammer, dat
in zijn politieke lotsbestemming „Centraal-
Europa" niet die evolutie ondergaan heeft
als Zwitserland. In „midden" en „Oost-
Duitsland" vielen lang vóór Hitier aan de
macht kwam, toch ook goede eigenschappen
te constateren: trouw aan tradities Van het
burgerleven, plaatselijke vrijheid, het in
stinct voor orde, arbeid, discipline en een
zekere „Gemüthlichkeit", Maar dit is het
noodlot van Duitsland geweest, dat het de
verkeerde .herder" gevolgd heeft, de Prui
sische, waardoor het zich de culturele voor
delen zag ontgaan en meegesleept werd in
een riskant avontuur, en noch van de his
torische, noch van de Hitleriaanse politieke
rol van „as" ook maar iets overbleef. De
natuurlijke rol van Duitsland zou geweest
zijn, aan Oost-Europa de beschaving en cul
tuur te brengen van het Westen en zulks
in een aanvaardbare Germaanse vorm
In zekere zin heeft het oude Oostenrijk die
rol trachten te spelen, maar onder Pruisische
invloed, de „Drang na oh Osten," werd hier
slechts een overwinning bereikt, die voor
de overwonnenen onverdraaglijk was. De
sfeer van „Centraal-Europa" strekt zich in
het Noorden uit tot Scandinavië, in het Zui
den tot Lorribardije. Steden als Milaan,
Zürich, München, Stockholm, Wenen. Am
sterdam, Lyon en Straatsburg tonen volgens
deze auteur, een zekere verwantschap. Deze
steden (de verwoestingen door de oorlog
daargelaten) zijn van een beschavingstype.
hetwelk men, ten koste van alles, moet red
den, wil er van een, in wezen „hersteld
Europa" sprake zijn. En dan volgt deze
vraag: „Is zonder een Oost-Europa het con
tinent niet blijvend uit zijn evenwicht?" Ja,
inderdaad, maar aan wie de schuld? Het Rus
sisch complex van „negativisme" en aggres-
sie, beide, de angst anderzijds, de afwijzing
van het „Marshall-plan", zal de balans niet
spoedig m evenwicht brengen.
DUITSE CRITIEK OP BRITS BESTUUR
De burgemeester van Hamburg en voor
malige Amerikaanse staatsburger, Max
Brauer, heeft critiek geleverd op het be
leid van de Britse „bezettingsautoriteiten".
Hij eiste vrijheid voor de Duise firma's
om de export op te bouwen, hetgeen thans
wordt verhinderd door de Britse vrees voor
Duitse concurrentie.
Bij „Boek en Periodiek (R. J. C&ddard),
Den Haag is versahenen „100 Jaren Ned.
schilder- en teekenkunst," samengesteld door
P. A. Scheen.
