IG. KUPERU GESLOTEN I JONGE ADMINISTRATIEVE KRACHTEN Machine- Bankwerker GOUD ZILVER Herstel volgt Nederlandse troepen op de voet Ontstaan, vorm en tekst der negro-spirituals MUISJE WONINGRUTL BANKETBAKKERIJ Firma A. VAN DER HEIJDEN Wegens vacantie gesloten N. PADDENBURG PUDDING *BLU E BAND* NIETJWE LEID SC HE COURANT DONDERDAG, 14 AUGUSTUS 1941 VER. STATEN KONDEN HET ZO VLUG NIET De stafcorresponident van Associated Press, James J. Hatsema, die met de Ne derlandse troepen op Java meetrekt, is verbaasd over de snelle wijze, waarop de Nederlanders de vernielde fabrieken en openbare werken weer op gang weten te krijgen. Wij laten hieronder zijn enthou siast ooggetuigeverslag volgen. Weinig landen hebben militaire succes sen zo snel doen volgen door een nieuwe economische ontwikkeling als Nederland thans doet op Java en Sumatra. Langs de weg van Soerabaja tot het vernielde Malang, 90 kilometer Zuide lijker, worden de bruggen reeds defini tief hersteld met staal en beton. In de Philippijnen, waar ik festation- aieerd ben geweest, hebben de Ver. Sta ten twee en een half jaar nodig gehad om zover te komen. De Nederlandse strijdkrachten verlenen de Nederlandse zakenlieden elke facili teit om in de pas opnieuw bezette gebie den hun plantages te inspecteren. De hotels van Medan en Soerabaja en Bata via zijn gevuld met planters, ingenieurs en opzichters, die gereed staan om op hun post terug te keren zodra het in de verder liggende gebieden veilig is. Men behoefde niet in een verre toe komst te zien om gewaar te worden, dat de Nederlanders spoedig zouden begin nen, hun opmars van de vorige week naar de rubberplantages van Oost-Suma- tra te benutten. Reeds drie dagen voor die opmars op gang kwqm, was hotel De Boer te Medan vol Nederlandse en Ame rikaanse administrateurs van plantages. De grote Faroek-sigarettenfabriek te Malang, die Belgisch eigendom is, werd slechts één dag nadat de strijd in de stad was geëindigd door de eigenaar en de in genieurs geïnspecteerd in gezelschap van de militaire commandant van het gebied. Deze nam ook de moeite, de suikerfabrie ken en andere industriële ondernemingen zelfs aan de frontlijn te inspecteren. Waar mogelijk is het herstel niet voor lopig, maar wordt het uitgevoerd met het oog op de toekomst. De Indonesiërs voeren met hun politiek van de verschroeide aarde een economi sche oorlog. Te Malang, de stad die onder de grotere steden in Ned. Oost-Indië het ergst vernield is, heeft men zijn vernieti- gingspogingen geconcentreerd op alles, wat voor de Nederlanders bij het bestu ren der stad van enig nut zou kunnen Zijn. De wijken der inheemsen waren be trekkelijk intact gelaten. Sommige Euro pese huizen waren opgeblazen en alle waren leeggeplunderd. Maar de grootste vernielingen waren aangericht aan de uitgestrekte kazernes, openbare gebouwen, fabrieken en open bare diensten en natuurlijk aan alle eigen dommen der Chinezen, die door de In donesiërs hartgrondig worden gehaat en voorzover ik uit gesprekken kon aflei den door de Nederlanders niet wor den bemind. In de Keloeng Agoeng suikerraffina-* derij in de nabijheid van Malang was brandhout opgestapeld rond de voornaam ste electrische machines. Alle koperdelen waren weggehaald en alle suiker, die niet weggevoerd kon worden, was verbrand. Twee andere suikerfabrieken stonden in brand, toen wij onder het vuur van ver borgen scherpschutters in Kelong Agoeng rondkeken. Uitvoering uit Egypte een der meest geliefde thema's Steeds weer ontdekt men in de Verenig de Staten in vergeten, afgelegen dorpjes, nieuwe, prachtige godsdienstige liederen, die het geestelijk eigendom zijn van de Noord-Amerikaanse neger. Wij willen hier iets vertellen van ontstaan, muzikale vorm en teksten van deze negro-spirituals. In de loop van de 17e, 18e en begin 19e eeuw werden vele negers als slaven van Afrika uit naar Amerika gebracht. Hier werden zij gekerstend en kwamen daar door in aanraking met de Europese (R.K. of vooral Anglicaanse) kerkmuziek. Hier door leerden zij ons harmonie- en toonstel sel kennen, dat zij in korte tijd overnamen. Hoe dit snelle zich-eigen-maken daarvan mogelijk was en welke elementen uit oude toonstelsels bleven hangen, zullen wij hier niet nader bespreken. Opvallend is echter, dat de neger on danks alles met ons toonstelsel tot een geheel eigen negerlied kwam, en dus niet zonder meer ook de Westerse muziek over nam. Wel werden de gecompliceerde rhyth- men onder invloed van onze kerkmuziek versoberd tot een eenvoudige 4/4 rhythme. Als een typisch kenmerk van negermu- ziek, dat wij overal tegenkomen waar ne gers muziek maken, noemen wij hier (met terzijdelating van andere specifieke eigen schappen) de responsaalzang, d.w.z. een voorzanger zingt solistisch een zin, waarna het koor de volgende phrase zingt, waarin vaak antwoord wordt gegeven op een door de voorzanger gestelde vraag. Ook in de negro-spiritual komt dit element sterk naar voren, des te opvallender, omdat deze altijd door koren (meestal a-cat>ella, zon der instrumentale begeleiding) wordt ge zongen. „Kerntekst" als refrein De neger werd dus christen. Het geloof was het enige steunpunt en troost voor deze slaven. Bij de teksten van de negro spiritual bedenke men vooral het volgende: le. dat men de negers niet leerde lezen, zodat zij geheel afhankelijk waren van het voorlezen van de Schrift. Zo kwamen zij niet tot het zingen van psalmen, maar ont hielden de tekst, die het meest karakte ristiek de kern van een bijbelverhaal gaf en om deze maakten zij zelf verder de woorden, in aansluiting aan het bijbelver haal, waarbij die „kerntekst" vaak als re frein werd gebruikt; 2e. dat begrijpe lijk vooral de geschiedenis van de uit voering uit Egypte van de Joden diepe indruk 'op hen maakte, waardoor dit één van de meest geliefde thema's werd. Beide punten komen duidelijk tot uit drukking in de volgende negro-spiritual (de delen tussen haakjes zingt de voor ganger alleen, de rest het hele koor): (When Israël was in Egypt-land) Let my people go. (Oppressed so hard they could not stand) Let my people go. waarna het refrein: Go down Moses, way down in Egypt- land, Tell old Pharaoh to let my people go (waarin dus de woorden Gods tegen Mozes worden aangehaald), daarna: (When spoke the Lord, bold Moses said): „Let my people go". (Let them come out in Israëls soil) Let my people go. Juist dit laatste was voor de negers zo vertroostend. Zo kunnen' wij begrijpen, dat in deze liederen het beloofde land Kanaan vaak tot het symbool van de Christelijke rust en vrede in het geloof, soms ook wel het symbool voor de hemel werd. De „Gospel-train" Naast deze „bemoedigingsliedereri" ko men ook vaak liederen, waarin zij hun ge loof of hun hoop uitzingen. Hierin vooral wordt vaak verhaald, dat voor God allen gelijk zijn. Zo is de „Gospel-train" (evan- gelietrein) een beeld van de weg tot de hemelse zaligheid, een trein waarin geen klassen meer zullen zijn apart voor negers en blanken en plaats voor iedereen. Typisch is dat echter nooit haat tegen de blanken tot uitdrukking komt. Een lied waarin de vreugdevolle toekomst voor de gelovigen wordt bezongen is dit (met duidelijke toe speling op Open-b., vooral hoofdstuk 143): (What kind of crown you're going te wear), golden crown (What kind of song you're going to sing), new song A new song I'm bound so sing. Refrein: O yes, yes, yes, yes my Lord, I'm going to join the heavenly choir, O yes, yes, yes, yes my Lord, holder of the cross. u.11» is jammer, dat wij deze liederen hier weinig of nooit te horen (kunnen) krijgen, maar wie in de gelegenheid is, hore naar deze zo door en door muzikale uiting van de diepgelovige neger. Als u denkt aan een nieuw costuumHenk Franken Maatkleding. Zendt briefkaart Vertegenwoordiger der Fa. MSG. Zusterstraat 54, Den Haag N.V. Ingenieurs-Bureau voor Bouwnijverheid te Oegstgeest vraagt voor spoedige indienst treding: Leeftijd 17—20 jaar. Aanmelden dagelijks bij ons kantoor aan de Haagsche Schouw, Oegstgeest- tevens op de hoogte met electrische instal laties, gevraagd voor Fabrieksbedrijf Schriftelijke sollicitaties met opgave van vorige werk kringen), leeftijd en verlangd salaris aan die Afdeling Personeel van N.V. WERNINK's BETON MAATSCHAPPIJ Hoog.e Morschweg 148 te Leiden. GEVRAAGD VOOR LICHT MONTAGEWERK Geen vakkennis vereist. Reiskosten worden vergoed. Loneu tot f 30.per week METAALWARENFABRIEK VAN VUGT Trekweg 5 Den Haag Nabij station. Gevraagd: VRIJ HUISJE, omgeving Leiden. Aangeboden: VRIJ DUBBEL BOVENHUIS Den Haag, Centrum. 4 gr. kamers. 1 kl. kamer, 2 cab., 2 w.c.*s, keuken en ruime zolder, telefoon aaniwezig Brieven ouder No 6869 aan hal Bureau van dit Blad. VRIJDAG 15 AUGUSTUS (Feest van Maria ten Hemelopneming) zal onze zaak slechts GEOPEND z jn van 10 tot 18 uur. BREESTRAAT 83 - TEL. 26605 - LEIDEN l'IIIIIIIIIIIIIIIIIIIIUIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllll^ WIJNHANDEL WEGENS VACANTIE VAN 16 TOT 25 AUGUSTUS iniiiiiiiiiiiuiimini van Maandag 18 tot en met Zaterdag 23 Augustus. NIEUWE RIJN 11 TELEFOON 21430 Het voordeligste en meest gesorteerde adres voor papierwaren, verpakkingsmaterialen, feest artikelen enz. Beperkt verkrijgbaar bij Apothekers en Drogisten Zomertijd is verse vruchtentijd. Verse vruchten bij een pudding verhogen de smaak. Een extra lekker recept voor een zomerpudding met vruchten en crème kunt U vinden in ons negende receptenblad, dat wij U gaarne toezenden. Behalve voor een feestelijke pudding zijn hier ook nog recepten in te vinden voor het maken van: een koude maaltijd van gort. eieren en sla; janhagel; bowl van verse vruchten; negerkop. Het allerfijnste van de Blue Band Keuken moet nog komenBlue Band zelf. Vul onderstaande coupon in en zend deze in open enveloppe met 2 cents postzegel aan Blue Band Keuken, Postbus 1v Rot terdam. Door de grote vraag zijn de voorafgaande series niet meer verkrijgbaar. UK COUPON AAN DE .IUE BAND KEUKEN. POSTBUS t. ROTTERDAM «VIL MU UW RECEPTENBLAD. SERIE f EENDEN NAAM: STRAAT EN NO: §8 WOONPLAATSJ ■■■iiimiiiiiiiiiiiiiiiiiiiEUiiiiiiiiiiiiiia BBIS-OUJ - ÏA 000R DE 8R0TE VRAA0 IS DE VOORRAAD BROCHURES 1 t/m 8 UITGEPUT üniiiiiiiiiiiuiiiiiiiiiiiiiiiiiiinini INKOOP VERKOOP t) I Steenstraat 16 Leiden Tel. 26854 I VERLOVINGSRINGEN. Gouden en ZUveren voor- 1 werpen verkrijgbaar met en zonder inlevering. llllllllHtiHiiiiiiiiiiiiiiiiiiimiimniiiiiiiiiiiiiiimniiiiiiniiiiiiiiiiiimiuimiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiii^

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Nieuwe Leidsche Courant | 1947 | | pagina 6