Cl. Leiden N.H. kerk over probleem Duitsland
DE ONUITWISBARE SCHANDE
Herv. Gem. Zoeterwoude kreeg hulpprediker
Alphen trof gistermiddag een ernstige brand
OTEÜWE LEIDSCHE COURANT
4
MAANDAG 4 AUGUSTUS 1947
Stadsnieuws
BELANGWEKKEND REQUEST
AAN DE GEN. SYNODE
De classical^ vergadering van de clas
sis Leiden der Ned. Herv. Kerk heeft in
een motie, ingediend door de classicale
commissie voor Kerkelijk overleg, de
Generale Synode der Ned. Herv. Kerk
verzocht, om, in verband met de op han
den zijnde vredesonderhandelingen met
Duitsland, welke ook voor de toekomst
van ons volk van zo grote en vérstrek
kende betekenis zijn het volgende uit te
spreken:
1. Dat ook in de verhouding der vol
keren gevraagd moet worden naar het
gebod van God, omdat het alleen Hem
toekomt, te beschikken over het lot en
de toekomst der volkeren.
Dit houdt in, dat opnieuw verstaan
moet worden, dat, naar het getuigenis
der H. Schrift, God de volkeren hun
land tot een woonplaats geeft en hun zo
een begrensde ruimte schenkt om in te
leven. Slechts wanneer dit opnieuw er
kend wordt en ook in de verhouding der
volkeren de heilzame tucht van Gods
gebod opnieuw aanvaard wordt, kan het
tot een duurzame vrede komen, welke
gegrond dient te zijn op recht en ge
rechtigheid.
3. Op deze gronden, aldus de motie,
welke wij vanwege de beperkte plaats
ruimte niet in extenso kunnen opnemen,
spreke de Synode uit, dat het verwerpe
lijk is, wanneer in de verhouding der
volkeren niet gerekend wordt met het
gebod van God, maar wanneer het aan
het goeddunken van ieder volk wordt
overgelaten om uit te maken, wat recht
is en wanneer bestaande grenzen op
willekeurige wijze eenzijdig worden ver
schoven en daarmede het beginsel der
rechtszekerheid wordt aangetast.
Zij spreke daarbij uit, dat hierbij niet
de omvang van eenzijdig doorgevoerde
grenscorrecties beslissend is, maar het
Ïirincipe. Deze methode, die in de afge-
open jaren tot zulke vreselijke toestan
den heeft geleid, moet in de verhouding
der volkeren ontoelaatbaar geacht wor
den, omdat langs deze weg herstel van
een rechtsorde onmogelijk is.
3. Zij spreke vervolgens uit, dat zij
erkent de rechtmatigheid van een eis tot
schadevergoeding, omdat door het grove
onrecht, ons volk door het Duitse volk
aangedaan, ook de materiële grondslagen
De heer J. Gordijn veertig jaar
typograaf
In dienst van Drukkerij N.V.
L. H. Becherer
Het komt in onze tijd van wijzigingen niet
dikwerf voor, dat iemand veertig jaar bij
eenzelfde „baas" in dienst is. Gebeurt het,
dan wordt meestal over een „prestatie" ge
sproken. Wij willen dit woord ook bezigen
in verband met het feit, dat de heer J. Gor
dijn herdacht, dat hij vóór veertig Jaar zijn
werkzaamheden begon bij Drukkerij N.V.
L. H. Becherer aan de Steenschuur. Niet
zo zeer echter om de ongetwijfeld lange rij
van dienstjaren dan wel om de wijze,
waarop de jubilaris zijn werk heeft ver
richt.
Langzamerhand is de heer Gordijn op
geklommen en naarmate er meer treden van
de levensladder onder zijn voeten kwamen,
werd hij een bekwamer vakman, die thans
in de typografische wereld in Leiden een
vooraanstaande plaats inneemt.
Zaterdagmiddag vond in de tuin van „Het
Gulden Vlies" de huldiging plaats, te mid
den van het personeel.
„U hebt heel wat planken onder Uw
voeten doorgesleten", zo zeide de oud-direc
teur, de heer L. H. Becherer, in zijn met
humor doorspekte speech. Spr. memoreer
de tal van anecdotes. Nadat de heer Beche
rer nog gewezen had op de goede verhou
dingen onder het personeel, hoopte hij, dat
de heer Gordijn nog lange tijd zijn beste
krachten zou mogen wijden, aan het be
drijf.
De middag werd gezellig doorgebracht.
Men praatte, lachte endronk, op de
gezondheid van de jubilaris en zijn echtge
note, te wier ere er een goede dag van
gemaakt werd.
Aan het diner spraken o.m. de heren M.
E. Stenfert, directeur van de N.V. J. Ede-
lijn, onder-directeur, T. Gaastra, chef van
de drukkerij, en W de Boer, namens de
jongeren. Allen uitten waarderende gevoe
lens. De heer Gordijn werd een enveloppe
met inhoud aangeboden.
's Avonds ging men naar een filmvoorstel
ling en na afloop hiervan werd de dag in
„Het Gulden Vlies" besloten.
TE DURE KOEK.
De Leidse controledienst van de Prijs-
beheersing verbaliseerde een koekfabri
kant en een koek- en banketbakker te
Katwijk aan Zee voor het maken van
een ongeoorloofde winst van f 4969.26
inet het verkopen van speculaasstukken
tegen te hoge prijs.
BURGERLIJKE STAND
GEBOREN: Rinke, z van H de Jong en
J J Fa-vier; Aartje W, d van J Boehmer
en P Seijn; Johannes D., z van D v. Haa-
ren en N R Stort; Johannes G P, z van H
C Loos en A Kempkes; Gerdina J, d. van
J Hoogendoorn en P Bekebrede; Eliza
beth M J, d van A. Brouwer en E M J
Korpershoesk; Maria G, d. van G W van
den Hout en M L Berthelot; Johanna H,
d van G W van Hout en M L Berthelet;
Helena J, d van J P M Trouw en A W
Jonker; Eveline B A M, d van L T Men
ken en A H M van der Drift.
OVERLEDEN: G van der Zalm, wed.
va® H van Ryn, 75 j.
van ons volksbestaan op ernstige wijze
zijn geschonden. Daarom wordt terecht
geëist, dat het Duitse volk alles doet wat
in zijn vermogen ligt, om de aangerichte
schade zoveel mogelijk te herstellen.
4. Zij spreke tevens uit. dat deze nood
zakelijke schadevergoeding niet mag
gaan ten koste van de bestaansmogelijk
heid van het Duitse volk.
5. Wanneer de Kerk dit uitspreekt,
doet zij dit in gehoorzaamheid aan het
woord Gods en in vertrouwen op de
kracht van Zijn Woord. Want Hij is de
God. Die wil, dat, in deze wereld, die op
haar grondvesten trilt, recht en orde be
vestigd zullen worden.
Ds Smit Duyzentkunst voor
de radio
Ds J. H. Smit Duyzentkunst, Evang.-
Lutih. predikant te Leiden, zal a.s. Woens
dag, des morgens van half elf tot elf uur,
voor de NC.R.V.-microfoon de morgen
wijding verzorgen.
VOOR ZO LANG Ds POSTMA
IN INDIE VERTOEFT
Na in de morgendienst ingeleid te zijn
door ds S. Kranenburg te Amsterdam-
Sloten, deed gistermiddag cand. J. R. H.
Heidema zijn intrede als hulpprediker bij
de Ned. Herv. Gemeente te Zoeterwoude,
welke gemeente voor twee jaar ds Postma
aan de Indische Kerk heeft afgestaan.
Ds Krannburg had tot tekst voor de in
leiding tot h-et ambt gekozen: Exodus
3 14, deze woorden: Ik zal zijn heeft mij
tot ulieden gezonden.
De middagdienst werd geopend met
het zingen van Psalm 65 1 en 2. Vóór de
prediking siprak cand. Heidema de offi
ciële vertegenwoordigers van de Kerke-
raad van AmsterdamSloten en de bur
gemeester van Zoeterwoude toe. Spr. ba
seerde zijn preek op 1 Petrus 29: „Maar
gij zdjt een uitverkoren geslacht, een
koninklijk priesterdom, een verkregen
volk, opdat gij zoudt verkondigen de
deugden desgenen die u uit de duisternis
geroepen heeft tot zijn wonderbaar licht."
Het valt voor een gemeente niet mee
opnieuw met een predikant te beginnen,
aldus cand. Heidema. Als vreemden ont
moeten wij elkaar. Zulk een situatie
levert in het begin nogal moeilijk
heden op.
Wij zijn hier echter geroepen door God,
Die ons verbinden wil in en door de ge
meenschap, welke Hij in Zijn Zoon en
door de Geest met de mensen hebben wil.
De apostel heeft zijn brief geschreven
aan de mensen, die hij eigenlijk niet goed
kent, aan een gemeente, waarin misstan
den heersen. En toch noemt hij haar een
uitverkoren en een verkregen volk. Dit
kan en mag, omdat Christus de Verzoe
ner is van onze zonden. Door de doop
mogen wij elkaar noemen: gemeente van
Christus. De Bijbel zet ons in dit opzicht
in de ruimte. Een heilig volk bestaat niet
uit leden op wier leven niets is aan te
merken, maar uit zondaren, die aan Jezus
Christus toebehoren.
Zo ontvangen wij ook tezamen een
taak. Wij hebben de deugden te verkon
digen van Hem, Die ons geroepen heeft.
Onze Kerk wordt zo vaak als dominees
kerk beschouwd. De predikant is er ter
wille van de gemeente, om haar toe te
rusten, opdat zij werkelijk gemeente zij
en haar taak in de wereld versta.
Weer een verdrinkingsgeval te
Alphen a/d Rijn
Vrijdag is het 5-jarig zoontje van de
fam. E., uit de Schoolstraat, in de vaar:
bij de Paradijslaan te water geraakt en
verdronken, 's Middags omstreeks half
één was het jongetje voor het laatst in de
woning geweest. Tegen de avond miste
men hem. De politie werd in kennis ge
steld, die met buurtbewoners aan het
zoeken en dreggen is gegaan, 's Avonds
half twaalf vond men het lijkje drijvende
nabij een brug.
Politie te Rijnsaterswoude knipte
ontvluchte SS-er
De Rijkspolitie te Rijnsaterwoude en
Leimuiden heeft het genoegen mogen
smaken een ontvluchte S.S-er te pakken.
Het is L. M. de Visser, die in Maart ont
vluchtte uit het kamp te Hoensbroek en
thans onder de schone naam Van Rijswijk
bij een veehouder was ondergedoken. De
pseudo-veehoudersknecht werd geknipt,
toen hij rustig lag te slapen en werd
overgebracht naar het kamp te Laren.
Onze stadgenoot de heer A. van Kapel
slaagde voor het examen Frans L.O.
De wereld verkeert in duisternis, welke
echter verlicht wordt door Christus. Daar
toe zijn wij geroepen.
Deze dienst werd besloten met het zin
gen van Gezang 1664. Amen, Jezus
Christus, amen!
De gemeente zong haar hulpprediker
toe de zegenbede uit Psalm 134.
Na afloop van die kerkdienst was er
een intieme samenkomst in de consistorie.
HAAGSE POLITIERECHTER
De huisvrouw A H J B uit Alphen a d
Rijn vervoerde schapenvlees. Niet zo maar
een paar onsjes van de bonnen maar vlees
van een clandestiene slachterij en dit bracht
haar voor de Haagse Politierechter waar de
Officier tegen haar f 25 boete of 10 dagen
hechtenis vorderde omdat de hoeveelheid
niet zo groot was en voor eigen gebruik
bestemd. De rechter veroordeelde conform
de eis.
Op het 18e congres der Vlaamse
philologen, dat van 1 tot 3 Sept. te Leu
ven wordt gehouden, zal o.m. worden
gesproken door prof. S. Dresden en prof.
W. Asselbergs, beiden te Leiden (voor
geschiedenis der letterkunde en letter
kundige theorie).
Onze stadgenoot de heer L W Lodder
slaagde voor het examen Frans L.O..
Opslagplaats Groene Kruis geheel
en Oranjeschool ged. verwoest
Een brand, zoals in geen jaren is voor
gekomen, heeft Zondagmiddag te Alphen
a. d. Rijn in enkele uren een opslag
plaats van het Groene Kruis geheel en
de Oranjeschool, uitgaande van de Ver
eniging voor Geref. schoolonderwijs, ge
deeltelijk verwoest. Voorts kregen en
kele woningen belangrijke brand- en
waterschade.
Het was omstreeks kwart over drie,
toen plotseling felle vlammen sloegen
uit de opslagplaats van het wijkgebouw
van het Groene Kruis. Het vuur vond
gretig voedsel in de gummi-artikelen,
bedden en oud papier. Onmiddellijk
werd de brandweer gewaarschuwd. Daar
deze echter uit vrijwilligers bestaat, die
Ik wil er maar mee zeggen
„Verbazend", „magnifique"hoe is 't
mogelijk", ,,veel mooier en fijner"
Deze en dergelijke uitroepen komen
uit de mond van de steeds toestromende
kijkersdie in dichte drommen zich ver
gapen aan het kunstwerk. Het kunst
werk, dat nog nooit zoveel mensen tege
lijk om zich heen zag en soms lijkt net
wel of de grote men erop gewacht heeft
tot het donker vervangen was door het
licht. Men wijst elkaar de veranderingen
De pluim, die geel was, is nu wit en de
mantel, ach die is niet meer zo zwart
bruin; de nacht is weggevaagd en een
heldere glans ligt over de figuren.
Hoeveel zijn er misschien onder de
duizenden, die thans dit kunstwerk en
het kunststuk op het kunstwerk aan
schouwen, zonder dat zij vroeger ooit de
donkerder contouren hebben bewonderd,
zonder dat zij ooit onder de ban kwa
men van de schoonheid ervan?
Voor het gevoel van hen, die het in
zijn vroegere toestand hebben gezien, is
het alsof er iets van de eigene sfeer is
weggenomenondanks het feitdat zij
het thans, als pas onder de hand van de
meester vandaan, kunnen gadeslaan.
De hand van het genie, toverend met
het licht, dat het vond vanuit de scha
duw, maakte het kunstwerk in opdracht
van lieden, die zijn werk afkeurden en
de meester verguisden.
Zijn grootse schepping werd opgebor
gen. verlatenvergeten tot het ogenblik
waarop het spel tussen licht en donker,
de kleurenpracht, op de juiste kunst
waarde kon worden en werd beoordeeld.
Het was donkerder geworden door het
stof der eeuwen en toch werd het be
roemd en bezien door millioenen, die in
stille aandacht bleven staan, vol eerbied
jegens de kunstenaar, het genie, dat het
schiep.
Doch ook nu, gerestaureerd, ontdaan
van al het vuil, blijft het de Nachtvxicht
van Rembrandt, blijft het de diepe be
wondering vragen, ook van hen, die de
„echte" Nachtwacht erin missen, omdat
zij er nieuwe ongeweten perspectieven
en kleurschakeringen in ontdekken.
Dat wil ik maar zeggen.
JANTJE VAN LEYDEN.
OP HET STRAND PLOTSELING
OVERLEDEN.
De 39-jarige postbode W. Krom uit de
Van Lennepstraat te Leiden was Vrijdag
met een drietal kinderen op het strand te
Katwijk aan het spelen met een bal. Plot
seling zakte K. in elkaar. De ijlings toe
geschoten dokter C., die zich in het zee
bad bevond, kon slechts de dood consta
teren. Een hartverlamming was de oor
zaak van dit plotselinge sterven. De heer
K. laat een vrouw en zeven kinderen
achter.
De passagierslijsten van de m.s.
„Oranje", „Tabinta" en „Utrecht" liggen
ter inzage op ons kantoor, Hogewoerd
103. Er zijn resp. 905, 35 en 20 passagiers
aan boord. Vermoedelijke aankomsten
resp. 9 Aug. te Amsterdam, 12 Aug. te
Amsterdam en 12 Aug. te Rotterdam.
uiteraard niet op een brandje zitten te
wachten, duurde het pl.m. 20 minuten
voor de eerste spuit ter plaatse was,
spoedig gevolgd door twee andere. De
brandweer begon met het materiaal te
concentreren op de conciërgewoning van
de heer Van Erk, het consultatiebureau
van het Groene Kruis en de woning
van de heer S. Kal. Deze panden waren
inmiddels door hulpvaardige handen
geheel leeggedragen.
Inmiddels had het vuur ook het dak
van de bestuurskamer van de Oranje
school aangetast. Van hier sloeg het vuur
over op de lokalen en voordat men goed
door had, wat er aan de hand was, trok
het vuur als razend tegen de wind in
langs het kurkdroge dak en de houten
zolders. In korte tijd waren van vijf lo
kalen dak en zolder uitgebrand en in-
festort. Het zesde lokaal wist men te be-
ouden. Ook hier had men inmiddels
echter tijd gekregen, al het lesmateriaal
en de banken uit de school te dragen.
Hulpvaardige handen waren er meer dan
genoeg. Uiteraard trok dit schouwspel
duizenden toeschouwers. Onder hen wa
ren ook burgemeester Schokking en de
wethouders, o.m. weth. Brouwer, be
stuurslid van de school. De brandweer
werkte onder leiding van ir J. D. J.
Waardenburg, directeur van gemeente
werken.
Omtrent de oorzaak van de brand kan
worden gemeld, dat een vijf-jarige logé
van de heer Kal met lucifers speelde. De
schade wordt op f 100.000 geschat.
HAAGSE RECHTBANK
De landarbeider N H te Katwijk a d Rijn
had naar het oordeel van de Officier bij de
Haagse rechtbank wel kunnen begrijpen,
dat het met de fiets die hij kocht niet in
orde was. Verdachte stond voor heling te
recht, doch betoogde niet te hebben begre
pen, dat hij gestolen goed kocht. De Offi
cier zag toch voldoende termen, om tegen
verdachte vier maanden gevangenisstraf te
.vorderen.
De landarbeider J B de R uit Katwijk
a d Rijn pleegde een aantal diefstallen,
waaronder een autowiel met band en een
fiets. Gezien de minder gunstige reputatie
van verdachte, vorderde de Officier een jaar
en drie maanden gevangenisstraf. Verdachte
had de fiets van een voetbalveld gestolen,
terwijl hij in de avond de band van een
vrachtauto had weggehaald. De raadsman,
mr J M Gasille moest erkennen dat ver
dachte een flinke les nodig heeft, om moge
lijk daardoor zijn leven te beteren.
Twee jaar gevangenisstraf eiste de Offi
cier tegen de chauffeur A S uit Lisse, die
terecht stond inzake een misdrijf tegen de
zeden. Door mr Gasille werd erop gewezen
dat verdachte verminderd toerekenvatbaar
moet worden geacht zodat gevraagd werd
met doorgebrachte preventie te volstaan.
Bovenstaande foto ontvingen wij dezer dagen van Ass. Press. Het Engelse onder-
scnrift luidde: Ned. soldaten requireren Indonesische kinderen om hen te helpen
pij net herstellen van vernielingen, aangebracht door het Indonesische republi-
kemse leger in West-Java. „De Waarheid" nam prompt deze foto op met het
volgende onderschrift:
„Nederlandse soldaten requireren Indonesische kinderen voor het opruimen van
militaire versterkingen, aldus schrijft Ass. Press bij bovenstaande foto. Daarna
worden dezelfde kinderen gebruikt om Nederlandse stellingen te bouwen. Dit is
geen „republikeinse propaganda", maar de zakelijke mededeling van een Ame
rikaans persbureau."
Legercontact verschafte ons de oorspronkelijke foto met het originele bijschrift,
luidende als volgt: De bevolking is bereidwillig genoeg om te helpen de gaten
in de weg te dichten. Op een roep van „Ambil potjol" (haal een schop) komen
ze van alle kanten opdagen.
„Een onuitwisbare schande" zette „De Waarheid" boven deze foto. Inderdaad,
een onuitwisbare schande, deze verdraaiing van feiten, zowel door het Ameri
kaanse persbureau als door de Nederlandse Prawda.