Itiiautf geibstift(Cimrant
ONZE TROEPEN STAAN 50 KILOMETER
VAN DJOKJA
Dr Beel: Arbitrage kan niet ter sprake komen
Snelle opmars, dank zij weinig tegenstand
IDist TJ
WOENSDAG, 23 JULI 1947
Acht en twintigste jaargang No. 7299
Abonnementsprijzen
f 0.26 per week
C 1.10 per maand
£3.25 per kwartaa
(bij betaling p. kwit
verh. pa. adm.kosten)
Advertentiën f 015
per m.m.
BU contract belang
rijke kortiiy;.
Telefoonnummers
Dir. en Red- 20401
Administratie 22710
Christelijk-Nationaal Dagblad
voor Leiden en Omstreken
Bureaux Redactie en
Administratie
Postrekening 58936
HOGEWOERD 109
Hoofdredacteur
Dr E DIE MEE
Chef-Redactie
B. VAN DER ROS
„StanltMutirfi te oVbletxrt
myn b*r» in tegijenspoft"
JAVA WORDT IN MOTEN GESNEDEN
Het officiële legercommuniqué deelt heden mede, dat onze troepen reeds tot 50 km
van het hart der republiek, Djokja, zijn gevorderd. In de desbetreffende zinsnede
Wordt nl. de bezetting van Ambarava en Salatiga gemeld.
De van republinkeinse zijde geuite veronderstelling, dat binnen enkele dagen alle
steden in onze handen zouden zijn, krijgt daardoor bevestiging.
De eerste legercommuniqués uit Indië spreken, behalve van acties aan de demar
catielijnen, ook van landingen op de Oostkust van Java. Qp deze wijze worden op
't ogenblik de landingen door de Nederlandse marine uitgevoerd.
L West-Java: Uit Tjiandjoer van het
Oosten en Buitenzorg van het Zuiden is
Soekaboemi bezet. Grote voorraden
ondernemingsproducten, waarin reeds
brand gesticht was, zijn in onze handen
gevallen. Bantam is met de gehele West
hoek van Java afgesneden.
Wij beheersen de spoorweg Batavia
SoekaboemiBandoeng en ook de weg-
route van die plaatsen, zodat we behalve
de route over de Toentjak nu een tweede
wegverbinding hebben.
(Voor vervolg zie pap. 2)
In Oost-Groningen staken 2000
landarbeiders
In sommige gemeenten ligt het oogsl-
werk geheel stil.
Twee duizend bij de EVC aangesloten
landarbeiders in Oost-Groningen zijn in
staking gegaan, omdat zij niet accoord
gaan met het loon van 64 ct. per uur
krachtens de collectieve arbeidsovereen
komst was 1 Mei j.l.
Het oogstwerk in de gemeenten Fin-
sberwolde, Beerta en N.-Sohans ligt ge
heel stil en voor een groot gedeelte is dit
het geval in Termunten, Nieuwolde,
Noordbroek, Scheemda en Meeden.
Op sommige plaatsen zijn geïnterneer
den en strafgevangenen met de meest ur
gente werkzaamheden begonnen.
Bericht
Zo heeft men dan gisteren op de ach
terpagina van de krant kennis kunnen
maken met ons nieuwe plaatjesverhaal
voor de jeugd-van-10-tot-80-jaar. Daar
wij vandaag helaas nog niet over de
verdere cliché's konden beschikken, zijn
we pas morgen in staat te vervolgen.
Tot zo lang dus.
K.L.M. driemaal per iveek naar
Zuid-Afrika?
Gisteren is te Pretoria door generaal
Smuts en onze Z.-Afrikaanse gezant, dr
Ph. C. Visser, een luchtvaartovereenkomst
tussen Nederland en Zuid-Afrika gete
kend. Vermoedelijk zal de KLM driemaal
per week een geregelde dienst op Zuid-
Afrika onderhouden. Het vliegveld waar
de vliegtuigen landen is Palmietfontein,
20 mijl van Johannesburg en 50 mijl van
Pretoria.
Mr VAN KLEFFENS OP ZIJN NIEUWE
POST AANGEKOMEN.
Mr E. van Kleffens, de nieuwe Neder
landse ambassadeur in de Ver. Staten, is
gisteren te Washington aangekomen.
DE TOESTAND
West-Java: Afgesneden van republiek. Grote
voorraden producten overgenomen. Zui
vering van spoorwegen.
Midden-Java: 50 km van Djokja.
Oost-Java: Opmars naar Malang. Suikerfa
brieken bezet.
Sumatra: Plaatselijke acties en strijd met
Atjehers.
OUD-MINISTER WELTER NIET
VOOR DE RADIO.
In antwoord op verschillende vragen
uit onze lezerskring, .waarom oud-minis
ter Wel ter niet voor de radio heeft ge
sproken, ofschoon zulks toch was aange
kondigd, kunnen we mededelen, dat hier
geen spreekverbod in het geding was,
doch wel een verzoek van Overheidswege
om in dit stadium der Indië-kwestie
even te zwijgen. Aan welk verzoek het
Comité „Handhaving Rijkseenheid" loyaal
heeft voldaan.
Fietsen in September vrij
van distributie?
Officiële kringen zijn sceptisch gestemd
Uit handelskringen, die ter zake goed
geinformeerd zijn, vernam „De Volks
krant" dat maatregelen in voorbereiding
zijn om de distributie van fietsen in de
loop van September op te heffen. De
distributie van banden blijft echter ge
handhaafd. (Ook van auto-banden, zo
men al weet).
Bij informatie bleek de Nieuwe
Leidsche Crt, dat men in officiële
kringen vrij sceptisch tegenover dit be
richt staat. Het gewone verschijnsel, dat
bonvrije artikelen uit de circulatie ver
dwijnen, zou vooral bij fietsen funeste
gevolgen voor de minst draagkrachtigen
hebben. De bevoorrading met fietsen en
onderdelen ervan is nog niet rooskleurig.
VANAVOND 7 UUR BEGINT
INDIE-DEBAT
Reeds een uur van te voren was het
op het Binnenhof vanmiddag te zien, dat
er iets bijzonders zou gebeuren. Lange
rijen belangstellendenjiadden zich opge
steld en stroomden de tribunes van de
Tweede Kamer binnen, even vóór minis
ter-president dr Beel de regeringsverkla
ring, over het jongste besluit tot het mi
litair optreden in Indië aflegde. Ook de
loges waren weer bezet, vooral met leden
van de Eerste Kamer.
Onder grote stilte las dr. Beel de ver
klaring voor, met beheerst-bewogen stem.
Achter de regeringstafel had het voltal
lige kabinet plaats genomen.
Uiteraard bracht de rede van dr. Beel
niet veel nieuws, na de radiorede van
Zondag j.l. De minister-president herin
nerde aan de mogelijkheid van een gun
stige wending, die op 10 Juli nog bestond.
De ontwikkeling nadien had echter deze
mogelijkheid in het tegendeel doen ver
keren.
De onmiddellijke aanleiding tot ingrij
pen was de voortdurende weigering van
de republiek, het bevel „staakt het vuren"
te geven. De diepere grond is gelegen in
het voortdurend niet willen erkennen
van de Nederlandse souvereiniteit in
overgangstijd, zoals bij het accoord van
Linggadjati was overeengekomen.
In het bijzonder memoreerde dr. Beel.
dat de vraag, of vijandelijkheden mogen
worden gepleegd, noch de vraag of de
Ned. souvereiniteit in overgangstijd inder-
IN 4 DAGEN: 17 DODEN, 23
GEWONDEN, 3 VERMISTEN
(Legerbericht van hedenmiddag).
Het legerbericht van hedenmiddag ver
meldt als verliezen aan Nederlandse
zijde sedert het begin van de actie: 17
doden, 23 gewonden en drie vermisten.
Op Sumatra zijn de bij Palembang ge-
stationneerde Nederlandse troepen uit
Palembang meer dan 100 km Westwaarts
doorgedrongen. Onder meer is Praboe-
moe bezet.
In West Java bereikten de Nederlandse
troepen Tamboen, Krawang en Tjilamaja.
Hier zijn dus gerekend van Batavia rond
80 kilometer afgelegd.
Uit Bandoeng zijn in Noordelijke en
Noordoostelijke richting Tandjong Bari
en Segalaibarang bezet en gepasseerd.
De spoorlijn BuitenzorgTjiandjoer is
geheel onder Nederlandse controle ge
bracht.
(Voor vervolg zie pag. 2)
SENSATIE TE MAKASSAR.
Te Makassar is sensatie gewekt door
een geheime zender, welke riep: Atten
tie, attentie, alle officieren en onderoffi
cieren van de Kon. Landmacht staakt het
vuren. Amerika intervenieert. De mede
deling geschiedde „op last van dr Van
Mook". Golflengte was 32 meter.
Sjarifoeddin heeft in het Engels een
radioboodschap uitgezonden. Hij zei de,
dat als het buitenland helpen wil, dit inel
fioet gebeuren.
DAT door het afbranden van oude verf
het opleidingsinstituut „Ruwenberg" te St.
Michielsgestel vlam vatte, doch het vuur
spoedig werd geblust.
DAT het défilé en de ontvangst van het
regiment stoottroepen in Den Bosch op he
den is uitgesteld tot nader order.
DAT gisteren in de Waakzaamheid" te
Koog a/d Zaan, de vierde houtwarenbeurs
is geopend, welke t/m Vrijdag duurt.
DAT de 20 Schotse kinderen, die sedert
12 Juli in het KLM-internaat „Rust en
Vreugd" te Wassenaar vertoefden, gisteren
naar huis zijn teruggekeerd, na dank te
hebben gebracht aan dr Plesman.
DAT bij een vuurgevecht tussen C.C.D.-
ambtenaren en een gepantserde smokkel
auto te Biervliet een der ambtenaren in de
hand werd geschoten esn de smokkelaars
ontkwamen.
DAT de gemeentesecretarie van Middel
burg voortaan gevestigd is in het gebouw
,,De Gouden Poorte".
DAT op 24 Aug. het 100-jarig bestaan van
de molen te Haamstede wordt gevierd en de
jubilaris 's avonds geïllumineerd zal zijn.
DAT het B. G. te Leeuwarden de 29-j.
kellner C. G. Schut te Drachten, een be
rucht lid van een razzia-ploeg, en de 33-
j. werkman E. Veldhuis te Joure, een fa
natiek mensen jager, resp. tot 15 en 18 j.
R. W. I. veroordeelde.
DAT de bankbiljettencirculatie in de aï-
gelopen week met f 1.15 millioen is inge
krompen tot f 2.722 millioea.
DAT gisteren en vandaag te Bergen op
Zoom de 31e streekbeurs wordt gehouden,
waaraan 100 Ned. firma's deelnemen en de
St. Nicolaas beurs aldaar op 14 en 15 Oct.
plaats vindt.
DAT voor het Bossche B. G. 12 j. is ge-
eist tegen de 67-j. N. Manders Uit Heesch
wegens razzia's op onderduikers en 8 j.
tegen M. Maus uit Wijk-Aalburg, die voor
enige guldens zijn vriend had verraden.
DAT de Bossche tuchtrechter de turfhan
delaar J. B. uit Helmond wegens het te
duur kopen van turf o.m. verbood om ge
durende 3 jaar als turfhandelaar werkzaam
te zijn.
DAT gewaarschuwd wordt honden miet te
laten drinken uit vijvers en grachten, daar
zich hierdoor in A'dam by enige dieren de
ziekte van Weil heeft voorgedaan.
DAT de vorige week in de A'damse ha
ven 31 schepen (inh. 135.786 m3) aankwa
men en 42 (176.719) vertrokken.
DAT de Prov. Noord-Brabantse Electrici-
teits Mij. blijkens het jaarverslag ruim f 5
millioen oorlogsschade heeft gehad.
DAT voor Made en Dremmelen een nieuw
havenplan is ontworpen, waarbij de haven
geheel binnen de dijk komt te liggen.
DAT t.g.v. zyn groot succes in Engeland
de jonge Ned. violist Theo Olof tegen Febr.
door de B.B.C. is uitgenodigd.
DAT de Poolse consul-generaal te A'dam,
L. Gustowski, gisteren een receptie hield
t.g.v. de 3-jaar geleden bevrüding van Po
len.
DAT de 23-jrijksambtenaar P. Vermeer
uit Dongen by het baden in de Maas is ver
dronken
DAT een Zwitserse colonne auto-kampeer
ders op 31 Juli onze grens zal passeren om
deel te nemen aan de jaarlijkse rally van de
I.F.C.C. te Heemstede.
DAT gisteren in Drachten de tentoonstel
ling „Zuid Oost Friesland" is geopend.
DAT tot 31 Oct. a.s. zijn geldig verklaard
de stikstof- en de kalibonnen voorzien van
opdruk 1.
DAT het Tweede Kamerlid Terpstra min.
v. Maarsseveen heeft gevraagd met spoed
een wetsontwerp in te dienen ter regeling
van de gevolgen van het niet-tijdig verlen
ging verkrijgen van haar rechtspersoonlijk
heid door verenigingen.
DAT de eremedaille in brons, behorende
by de Orde van Oranje-Nassau, is toegekend
aan de jachtopziener J. Mekers te Eefde.
DAT is bevorderd tot rijkstuinbouwconsu-
lent ir J. Achterstraat, ing. bij de voorlich
tingsdienst van de landbouw te Arnhem.
DAT de Centrale Zuiveringsraad voor het
bedrijfsleven W. G. J. B. Dammer, monteur
te 's-Gravenhage voor 3 jaar ontzette van
het recht een leidende functie in enige on
derneming uit te oefenen.
DAT in de St. Crt van gisteren zijn opge
nomen een wijziging van de calculatiebe
schikking schoenen 1947 en een derde wijzi
ging van de Pry zenbeschikking kappersta
rieven 1946.
DAT de opbrengst van de gedistilleerd ac
cijns in Juni j.l. het hoogste bedrag na de be
vrijding noteerde met f 5.2 millioen en de
tabaksaccyns f 13.7.
DAT het Ned. ms. „Fiat" bij Yorkshire
aan de grond is gelopen, doch spoedig daar
op weer vlot is gekomen.
DAT deze rubriek wordt vervolgd op pag. 2
daad dient te bestaan, onderwerp van ar
bitrage kan uitmaken.
Het doel der Regering blijft de verze
kering van goede betrekkingen met en
tussen de volkeren van Indië en het schep
pen van nieuwe normen van samenwer
king, ook met de volkeren der republiek.
Over de Regeringsverklaring zal het
debat hedenavond om 7 uur beginnen.
Na afloop van de zitting, die slechts
een half uur duurde, bleek de belangstel
ling op het Binnenhof nog groter te zijn
geworden. Een versterkte politiebewa
king was aanwezig, die tijdens het uit
spreken der verklaring de uitgangen van
het Binnenhof controleerde.
Voor-Indië doet beroep op
Engeland en Amerika
Wat voert Sjahrir in New-Delhi uit?
De regering van Voor-Indië heeft vol
gens Reuter een dringend beroep gedaan
op Groot-Brittannië en de Verenigde Sta
ten om onmiddellijk een einde te maken
aan de gevechten in Indië, door een over
eenkomst tussen beide partijen tot stand
te brengen.
Sjahrir is van Singapore doorgereisd
naar Voor-Indië. Hij was uit Djocja naar
Singapore overgebracht door een vriend
van Nehru. Hij zeide bij zyn vertrek, dat
Nehru, Jinnah en lord Killearn wil spre
ken. Op grond van Linggadjati kan niet
langer onderhandeld worden. Alles moet
opnieuw beginnen, zeidie hij.
In de reeds gemelde persconferentie te
Singapore deelde hij nog mede, dat vele
demobiliserende buitenlandse vliegers
hun diensten aan de republiek hebben
aangeboden, doch dat er nog geen vlieg
tuigen zijn. Hij zeide voorts, diat de repu
bliek slechts enkele tanks, weinig artille
rie en transportmiddelen bezit. Buiten
landse wapens zouden hem welkom zijn.
(Is de ex-premier wellicht bezig naar
het Griekse voorbeeld een „Intern, bri
gade" te vormen? Red.).
Gisteren begonnen te Nymegen de zo
populaire Vierdaagse afstandsmarsen,
waar 6 a 7000 personen aan deelnemen.
De start was nog maar nèt achter de
rug, of een vrolyke groep „overrom
pelde" reeds een waterpomp, die haar
onweerstaanbaar lokte, gelijk een oase
in de woestijn.
Aanhoudend warm weeraldus
De Bilt
Tot morgenavond wordt verwacht:
Warm zomerweer met geleidelijk wat
meer lokale onweersbuien. Aan de kust
tijdelijk zeewind, overigens weinig wind.
ZON EN MAAN.
Donderdag 24 Juli. Zon op 4.48 en onder
20.44; Maan op 12.51 en onder 23.42. E. K.
