Romme: Inzetten machtsmiddelen geboden
IDist <11
Klachten gemotiveerd of is het een rel?
NIEUWE LEIDSCHE COURANT
ZATERDAG, 19 JULI 1947
„IK ZIE GEEN ANDER
MIDDEL MEER"
Prof. Romme schrijft in de Volkskrant
van heden een artikel, waarin hij con
stateert, dat in de afgelopen week ge
groeid is de werkelijkheid, dat de Re-
poeblik Indonesia onder Linggadjati uit
wil. Onder buitenlandse druk wil de re
publiek wel een tegemoetkomende hou
ding aannemen, maar hetzelfde weigert
jnen rechtstreeks aan de souvereine Re
gering. Prof. Romme noemt twee dingen
tot staving van zijn betoog: de eisen over
de buitengewone politie zijn nog steeds
piet ingewilligd, hoewel uitvloeisel van
de erkenning der Ned. souvereiniteit in
Giteren arriveerde op Schiphol de zes
Amerikaanse opstelmakers, die zo men
weet, de gast zijn van de Nederlandse
Regering i.v.m. de feestelijkheden in
Holland (Michigan).
(Gedemobiliseerde OVW-ers
worden geholpen
Een pak kleren en een betrekking bij
aankomst
De 30.000 oorlogsvrijwilligers, die in 1948
gedemobiliseerd worden, laat men niet aan
hun lot over. De Inspectie demobilisatie in
Nederland heeft een schema ontworpen, dat
deze jongemannen niet alleen een plaats in
de burgermaatschappij wil verschaffen,
maar hen ook door de eerste moeilijkheden
van de overgang -van militair naar burger
heenhelpt. Er wordt n.l. voor hen een pas
sende werkkring gezocht of een studiemo
gelijkheid geopend, zij krijgen, boven hun
afrekening soldij, een bonus van f 10.voor
iedere maand dienst tot een maximum van
f 200.een burgercostuum, bonnen voor 't
aanschaffen van andere burgerkleding, ter
wijl er wachtgeldregelingen en herscholings
mogelijkheden in overweging zijn. Boven
dien zullen verschillende burgercomité's er
voor zorgen, dat de terugkerende O.V.W.'ers
het gevoel krijgen dat het Nederlandse volk
beseft tegenover hen een taak te hebben.
WEER ZEEP VOOR BAD- EN
ZWEMINRICHTINGEN.
Binnenkort zal aan bad- en zwes-
Jnrichtir.gcn, welke voor de oorlog zeep
beschikbéar stelden voor hun bezoekers,
weer zeep verstrekt worden. De stukjes,
die 5 gram wegen, mogen tegen de prijs
van 1 cent per stukje verkocht worden.
Het publiek zal, i.v.m. de bevoorrading,
echter niet eerder dan eind Juli van
deze regeling kunnen profiteren.
PRIJSWINNAARS REBUS J. P. HEIJE-
STICHTING
De hoofdprijzen voor oplossing van de re
bus der J. P. Heije-Stichting te Oosterbeek
zijn als volgt toegekend: Oud-Holl. kast, W.
Martins, Leersuim; electr. wasmachine, mej.
C. Slingeland, Bleskensgraaf; eik. schrijfbu
reau, J. J. Stein, Doetinchem; radio, J. v. d.
Hoeven, Benthuizen; rijwiel, C. J. Sypheer,
Bergen N.-H.; cano, mevr. W. Dirkx, Am
sterdam; week-end (Bild.), W. Hoogestein,
Garijp; week-end (O.hotel), W. Hardick, En
schede; Eng. ledikant, T. Koning, Winsum.
DAT de raad van Vlissingen een motie
tot de Regering, Staten-Generaal en Provin
ciaal bestuur van Zeeland richtte, waarin hij
bepleit dat de maatschappij Zeeland weer
uit Vlissingen op Engeland zal varen.
DAT H.K.H. Prinses Juliana gisteren in
Arnhem, het nieuwe openluchtkleuterdag
verblijf van de Vereniging Kleuterzorg open
de, waarvan de paviljoené naar de vier
prinsesjes zijn genoemd.
DAT de St.-Crt. van gisteren om. een
wijziging van de beschikking broodtoeslag
1947 bevat.
DAT de Comm. der Kon. in Gelderland,
jhr mr Quarles van Ufford, gisteravond te
Zutphen de middenstands-industrie- en land
bouwtentoonstelling „Amito" opende.
DAT de uitgifte van 500 gewone aandelen,
elk groot nom. f500.— der N.V. Nederland
se apparatenfabriek ,,Nedap" sterk overte-
kend is, waardoor slecht een geringe toewij
zing kan geschieden.
DAT met de ..Westerdam" drie Amerik.
autobussen te R'dam arriveerden, die een
inrichting hebben, waardoor het voortdu
rende schakelen vervalt.
DAT het Ned. Verbond van directies en
leerkrachten bij het Nijverheidsonderwijs,
van 29 t/m 31 Oct. a.s. te Utrecht een con
gres houdt, waar de vakontwikkeling der
Ned. jeugd besproken wordt.
de overgangsperiode; voorts trekt de
heer Salim, rep. minister van Buitenl.
Zaken, zich nog steeds niets aan van de
schendingen van Linggadjati door de on
dertekening van verdragen met de Ara
bische landen.
Prof. Romme komt thans, mede in het
licht van het Kamerdebat van de vorige
week, tot de conclusie, dat het nu uit
moet zijn. Letterlijk schrijft prof. Romme
verder:
Dus „oorlog"? Men moet al een heel
verwarde voorstelling van de werkelijk
heid hebben, wanneer men de Regering,
die, zoals de Amerikaanse aide-mémoire
het uitdrukte, in de overgangstijd „de
souvereiniteit en de uiteindelijke autori
teit in Indonesië moet behouden", van
„oorlogvoering" zou gaan betichten, wan
neer zij te langen laatste haar machts-
mddelen inzet als enig overgebleven mid
del om te komen tot de orde van zaken,
die uitdrukkelijk als doelwit is gesteld,
zowel in Nederland als in Indonesië
buiten, en krachtens haar handteke
ning, ook i n de Republiek. En een ander
middel dan het inzetten der machtsmid
delen is niet meer te zien hoe intens
betreurenswaardig deze werkelijkheid
ook is.
TEGEN UITZENDING VAN
TROEPEN NAAR INDIE
In enkele linkse bladen verscheen deze
week een bericht omtrent ernstige klach
ten van soldaten aan boord van het
stoomschip „Zuiderkruis", dat zich op het
ogenblik op weg naar Indië bevindt. Deze
klachten behelzen o.m., dat de 1400 „min
deren" in de ruimen werden onderge
bracht, waar elke ventilatie ontbreekt,
dat in de warme luchtstreken de tem
peratuur in de ruimen ondraaglijk was
en de jongens „als ratten" naakt in het
hooi in de ruimen lagen; dat de installa
tie voor koud drinkwater zes dagen na
het vertrek uit Rotterdam al defect was
en tijdens de reis niet kon worden gere
pareerd; dat de minderen van de ijswa-
ter-installatie der officieren geen ge
bruik mochtèn maken; dat er geen ont
spanning aan boord was en dat de geeste
lijke verzorgers der jongens aan boord,
tijdens de reis protesttelegrammen naar
het Ministerie van Oorlog hebben gezon
den.
Op onze informatie deelde men ons
van de zijde van het departement mede,
dat de „Zuiderkruis" een voormalig Ame
rikaans troepentransportschip is van de
Victoryklasse, hetwelk door de Neder
landse Regering is overgenomen. Voordat
het voor het vervoer van Nederlandse
troepen in gebruik werd gendmen, is de
accomodatie verbeterd en is er een koel
installatie op aangebracht. Dat de solda
ten in de ruimen op hooi of stro zouden
liggen, is niet waar. Voor hen zijn hang
matten aangebracht. Tussen Aden en Sa-
bang is het schip in een West-moeson te
recht gekomen, waardoor het aan boord
Wanneer wordt bezoek aan
Duitsland toegestaan?
Bij ernstige ziektegevallen zijn een
Nederlandse en Duitse dokters
verklaring nodig
Ter voorkoming van misverstand
delen wij mede, dat de enige personen,
die verlof krijgen om naar Duitsland te
reizen, zijn:
a. Zakenlieden, die belang hebben bij
import- en exportzaken als zij handelen
onder auspiciën van de Neth. Trust
Company, een en ander beperkt tot een
vast 4uotum; b. de naaste bloedverwant
in geval van een ernstige ziekte, wan
neer dit wordt bevestigd door een Ned.
en Duitse doktersverklaring. Dan en al
leen dan is een vergunning te krijgen
bij de Allied Military Permit Office,
Carel van Bylanditlaan 16, Den Haag.
101. Pieters ledikant vloog opeens zo
maar met een ruk in de hoogte; Pieter zelf
maakte, te midden van het ronddwarrelende
beddegoed een luchtsprong van je welste,
terwijl op hetzelfde ogenblik de hele ruit
in scherven vloog. Daarop kwam Pieter
met zijn hoofd boven op Jodocus terecht:
door deze plotselinge schok stortte krik-
krak ook Jodocus' ledikant in elkaar.
DE GANG VAN ZAKEN
IN INDIE
15 Juli. Besprekingen te Batavia tussen
dr Van Mook, Sjarifoeddin e.a. Sjari-
joeddin bewilligt mondeling een Neder
lands compromis-voorstel. (De 2 gis
teren gepubliceerde nota's.)
16 Juli. 1 Minuut voor middernacht zou
volgens Sjarifoeddinhet vuren wor
den gestaakt. Kabinet en werkcomité
van de republiek verwerpen de Neder
landse voorstellen. Setyadjit vliegt naar
Batavia om Van Mook 24 uur uitstel
te vragen. Van Mook weigert.
17 Juli. Half twee in de ochtend noemt
Sjarifoeddin voor de radio de Neder
landse voorstellen onaanvaardbaar. Se
tyadjit waarschuwt telefonisch voor
Nederlands militair optreden. Sjari
foeddin zegt tweede radiorede toe.
Dr Van Mook doet nieuwe vredespoging
in onderhoud met Tamzil, waarover het
fijne niet werd gemeld, 'sAvonds 8
uur overhandigt Soesajita dr Van Mook
twee republikeinse antwoord-nota's.
Dr v. Mook noemt dit onaanvaardbaar.
18 Juli. Op verzoek van de Chinese,
Franse en Britse consuls-generaal doet
Sjarifoeddin voor de radio een nieuw
aanbod.
19 Juli. De republiek besluit de vijande
lijkheden niet te vermijden.
21 Juli. Het ultimatum van Nederland
loopt af.
gloeiend heet werd; op sommige plaatsen
steeg de temperatuur zelfs tot 104 gra
den.
Protesttelegrammen van geestelijke ver
zorgers aan boord zijn op het departe
ment niet ontvangen.
Intussen is van Den Haag uit een on
derzoek naar de klachten gelast. Het
rapport over dat onderzoek wordt nu op
het departement afgewacht.
Dat gaat naar de... Spandau toe
Hess, Funk, Von Schirach, Raeder,
Speer, Von Neurath en Doenitz, eens
levend in de pracht en praal van het
nazidom, hebben gisteren een vliegtocht
gemaakt, die behoudens onvoorziene
omstandigheden voor verschillende
hunner wel de laatste zal zijn. Gister
morgen vroeg zijn ze per vliegtuig van
uit Neurenberg naar Spandau bij Berlijn
overgebracht en in vrachtauto's van de
RAF, geëscorteerd door jeeps, pantser
wagens en gemotoriseerde infanterie, van
het vliegveld naar de gevangenis ver
voerd. Ze werden voorzien van een num
mer en moesten zich kleden in lichtgrijze
gevangeniskleding waarbij zich een
slappe ronde hoed bevond. De Berlijners
vernamen eerst 's avonds, dat de „hoge"
gasten waren gearriveerd....
Dr HIRSCHFELD DIT WEEKEND IN
NEDERLAND
Dr Hirschfeld de plaatsvervangend-leider
der Nederlandse delegatie te Parijs is van
daag naar ons lan<j teruggekeerd voor be
sprekingen over de resultaten der confe
renties.
91 Einde van een huwelijk
Het R'damse B. G. veroordeelde gis
teren de 50-j. A. J. Seesink tot 8 jaar
gevangenisstraf. Hij had in 1944 aan dë
S.D. meegedeeld, dat zijn vrouw, die
Jodin was, geen ster droeg. Zij werd
daarop gearresteerd ën naar Auschwitz
gezonden, waar zij vermoedelijk is ver
gast.
DE BERUCHTE WAMELINK TER DOOD
VEROORDEELD
Het Arnhemse B. G. heeft overeenkomstig
de eis, de in Arnhem en omgeving beruchte
politieman-S.D.'er P. J. W. Wamelink ter
dood veroordeeld. Van het hem toegekende
recht tot cassatie maakte hij onmiddellijk
gebruik.
Benoemd tot rector-magnifücus aan de
Kath. Econ. Hogeschool te Tilburg, prof. H.
A. Kaag en tot secretaris van de senaat prof.
dr F. v. d. Ven.
102. Pieter scharrelde over de stapel bed
degoed. planken en onderlagen heen, die op
de vloer lag en keek uit het raam. En toen
begreep hij ineens alles. Toen hij Jodocus
voordeed, hoe juffrouw Sietje hem het bord
naar z'n hoofd gegooid had, had hij met
z'n hand per ongeluk het touw van een der
bedstijlen af ge wipt, waardoor het emmertje
met een vaart naar beneden was geschoten. I
Kerk en School
Ned. Herv. Kerk
Beroepen te Bloemendaal: B. van Ginkel te
AmsterdamSloten; te Brandwijk en te Hei
en Boeicop:. J. Verwelius, cand. te Huizen
N.-H.); te Engwierum L. de Vrijer, cand. te
Rotterdam; te Beilen (toez.) Ie pred. plaats:
F. Offeringa te Vlagtwedde; te Gameren
(Gld.) H. A. Leenman te IJsselmuiden; te
Oldebroe'k 2e pred. plaats: A. J. Wijnmaalen
te Leerbroek.
Aangenomen naar Pijnacker: (toez.) A. v.
Roon te Oude en nieuwe Wetering; naar St.
Lauwrens: H. J. J. Keijzer, cand. te Zutphen;
hij bedankte voor Kuinre (toez.) naar Vled-
der; W. L. Speelman legerpred. te Bergen op
Zoom.
Bedankt voor Emmer-Compascuum: M. Hyl-
kema te Kloosterhaar; voor Witmarsum H.
Gietema te Oudkerk.
Geref. Kerken
Beroepen te Zuid-Beierland: K. Feenstra te
Kralingseveer.
Aangenomen naar St. Lauwrens: C. Boon
te Duurswoude.
Geref. Gemeenten
Beroepen te Dinteloord en te Krabbendijlke:
M. v. d. Ketterij, cand. te Rotterdam.
INZEGENING TWEEDE HUWELIJK WEER
IN STUDIE?
Het wekelijkse bulletin der Ned. Herv.
Kerk meldt over de op 25 Juni gehouden
classicale vergaderingen, dat het op deze ver
gaderingen behandelde voorstel omtrent de
inzegening van een tweede huwelijk in zijn
tegenwoordige vorm er geen voldoende ad-
haesie heeft gevonden. Vrijwel alle classes
verzochten de Sjmode, het gehele vraagstuk
van het huwelijk nogmaals in studie te ne
men. In de classis Bommel, om een voorbeeld
uit de vele te noemen, vroeg men de Synode
zich te bezinnen over de vragen, die met het
sexuele leven, huwelijk, huwelijksinzegening,
echtscheiding enz., samenhangen. Te Leiden
werd een motie aangenomen, waarin de vol
gende zinsnede voorkomt: „Wij kunnen het
voorstel van de Gen. Sjmode in deze vorm
niet aannemen; maar evenmin mogen wij het
voorstel der Synode zonder meer verwerpen,
omdat dit verwerpen ook een „teken" voor
de wereld zou kunnen zijn".
Ds BOEGNER NAAR MADAGASCAR
Ds Boegner, een van de vooraanstaande fi
guren in de Protestantse Kerken, is voor een
inspectiereis naar Madagascar vertrokken. De
bedoeling van deze reis is een onderzoek in
te stellen naar het Protestantisme op dit grote
eiland in verband met de ongeregeldheden
die zich daar hebben voorgedaan.
DE TWEEDE DAG VAN HET CONGRES DER
VRIJGEMAAKTE STUDENTEN.
Tijdens de tweede "zitting van het landelijk
congres der vrijgemaakte studenten te Kam
pen sprak prof. dr S. Greydanus over de
kennis en wetenschap in het Licht van God's
Woord. Spr. ging in zijn rede uit van het
Bijbelwoord „In Uw Licht zien wij het
licht" (Ps. 36 19b) God's Woord spreekt
herhaaldelijk „Wij zien, wij weten, wij
horen". De Schrift predikt dus de mogelijk
heid van menselijk weten. Zonder geloof is
geen wetenschap mogelijk; zonder het Ge
loof aan God's Woord heeft men geen grond
voor zijn kennen. De wetenschap der wereld
acht God's Woord niet nodig als „bril", zoals
Calvijn het noemde; zij meent, dat alles vol
doende is, zoals het is. De Schriftgelovige be-
leidt echter „Iu Uw Licht zien wij het licht".
In dit Licht ziet men immers het doel en
de oorsprong van alles.
Kunnen Rotterdam en Antwerpen
tevreden zijn?
Overeenkomst met de geallieerden
gesloten voor 6 maanden
De onderhandelingen tussen de Neder
landse en Belgische delegaties enerzijds
en de Engelsen en Amerikanen nader-
zijd-s, betreffende het doorgaand goede
renvervoer naar Duitsland over Ant
werpen en Rotterdam, hebben geleid tot
een overeenkomst, die op het eerste ge
zicht voor beide havens betrekkelijk
gunstig lijkt.
Het accoord, dat voor een jaar geldig
is, zal- half September van kracht wor
den.
DE HERDENKING VAN DE
STIJKELGROEP.
Bij de plechtige herdenking van de
gevallenen van de S tijkei groep in de
Grote Kerk te Den Haag op 1 Augustus
a.s. zal de Regering worden vertegen
woordigd door minister Fiëvez.
DE MARINIERSBRIGADE WORDT
VERKLEIND
Ass. Press meldt, dat volgens een mili
taire bron de mariniersbrigade van 12.000
tot 3600 man zal worden verminderd, uit
bezuinigingsoverwegingen.
DAT het aantal postgirorekeningen op 31
Juni jl. reeds 496.616 bedroeg.
DAT minister Jonkman gisteren, ter ver
trouwelijke kennisneming aan de leden der
Staten-Generaal deed toekomen het zesde
verslag der Commissie-Gneraal lopend van
25 Maart tot 27 Mei.
DAT de voorz. van de Ned K. van K. te
New-York, A. D. Bestebreurtje gisteren in
Rotterdam arriveerde en hier handelsbespre
kingen zal voeren.
DAT hoogleraren van de Harvard-Univer-
siteit in ons land college komen geven en
de Holland-Amerikalijn hun vrije overtocht
heeft aangeboden.
DAT voor de tweede maal na de bevrij
ding, in het Sportpark te Dordrecht een
landbouwtentoonstelling wordt gehouden, nu
in het kader der Hoffeesten en mr L. A. Kes-
per deze gisteren heeft geopend.
DAT na lange tijd voor de Dordtse school
jeugd weer een vacantie-kinderfeest is ge
houden en een uitstapje naar A'dam werd
gemaakt.
DAT gisteren brand uitbrak in „Timmer-
man's" meelfabriek te Alkmaar en de brand
weer, na het vuur binnen een uur bedwon
gen te hebben, nog een partijtje voetbal
speelde, waarin zij hun Wormerveerse col
lega's met 4—2 versloegen.
DE GEBROEDERS KNOOPENSCHAAR L,? ROTMAN