Ex-hoofdredacteur Haagsche Ct. staat terecht
't Verklaarde
Tweede invasie in Noord-Griekenland op til
1 uitzicht
Chr. Onderwijs voor 10.000 schipperskinderen
NIEUWE LEIDSCHE COURANT
VRIJDAG. 1» JTTLI 19«
„NU KRIJG IK VAN ALLES
DE SCHULD"
(Van een onzer verslaggevers).
In een zitting, die geduurd heeft van
des middags half vier tot des avonds half
twaalf heeft het Haagse tribunaal gister
onder voorzitterschap van mr M. P. Plan
ten ga, het optreden van de journalist
John D. Coucke, die in bezettingstijd
hoofdredacteur van de Haagsche Courant
was, aan een onderzoek onderworpen.
Ondanks zijn ruim twee jaar interne
ring, bleek de thans 63-jarige journalist
nog niets van zijn flair en vrijmoedigheid
te hebben ingeboet, en bij tijden ontspon
zich een vlot en scherp gesteld debat tus
sen beschuldigde en de leden van het tri
bunaal, of verhoorde getuigen.
Het begon al dadelijk, nadat de voor
zitter punt één der uitvoerige tenlaste
legging, die we reeds hebben vermeld, in
behandeling nam, ni. het doen van voor
stellen om tot papierbezuiniging te gera
ken. De stelling was, dat aan de z.g.n.
„luxe" bladen minder papier zou worden
verstrekt, hetgeen aan de meer populaire
kranten ten goede zou komen, waarbij
„natuurlijk" voor het Nat. Dagblad een
uitzondering zou worden gemaakt, terwijl
de sectarische bladen konden verdwijnen.
„Die brief heb ik in overleg met de
eigenaren van het Haagsche Courant-con
cern geschreven, om hierdoor de positie
van hun bladen sterker te maken-," aldus
besch. Er was n.l. voortdurend gedreigd
met opheffing van de bladen „De Nieuws
bron" en „Het Ochtendblad"; die even
eens door het Sijthoff-concern werden uit
gegeven.
Waarom het publiek de bladen las?
„Och, om de advertenties en het distri-
butienieuws. Het was gelukkig te nuchter
om die krankzinnige Duitse propangar.da
te geloven," aldus besch.
De directeur van het concern, de heer
A. W. Sijthoff als getuige gehoord, zeide
dat Coucke tijdens de oorlog steeds meer
Duitse sympathieën kreeg. Toen de heer
Lyssen als hoofdredacteur moest worden
ontslagen, had de Duitse perschef Janke
hem Coucke opgedrongen.
,.En wat was uw invloed op Coucke?
Hebt u wel eens gewaarschuwd dat er
teveel propaganda in uw bladen kwam?"
aldus de president.
Get.: „Vooral na het Journalistenbesluit
had ik niet veel meer te zeggen."
Pres.: „En schaamde u zich niet, als
u uw krant in handen kreeg?"
Get.: „Ja, maar ik kon er niets aan
-doen."
Besch.: „We hebben samen vaak over
de krant gesproken, maar nooit kreeg ik
aanmerkingen. In „Het Ochtendblad"
Doordrijverij
Een bouwmaterialenbedrijf in Hil-
legom heeft het initiatief genomen
voor de bouw van betonnen week
end-huisjes, die de uitzonderlijke
eigenschap hebben, te kunnen drij
ven. Deze betonnen huisjes rusten op
een rechthoekige bak, eveneens van
beton, die met specie aan de muren
is verbonden en absoluut waterdicht
is. Het project is bij wijze van proef
uitgevoerd en de acht huisjes, die
vervaardigd zijn, hebben aanstonds
aftrek gevonden. Over de Nederland
se wateren zwerven nu een achttal
huisjes met vacantieganger, die met
recht „op het water thuis" zijn. Het
geen wel z'n bekoring zal hebben, be
halve voor eventueleschuld-
werd zoveel mogelijk „vuil" opgenomen,
om uit de Haagsche Courant wat te kun
nen weren.
We hadden besloten zo goed mogelijk
samen te werken, teneinde het bedrijf er
door te slepen. Men beschuldigt mij wel
van Duitse sympathien, maar die waren
te vinden bij de fam. Sijthoff. die vóór
de oorlog reeds een nazi-correspondent in
Duitsland had." (Protesten bij „ge
noemde" familie op de getuigenbank)
„Na „Dolle Dinsdag." toen ik een goed
artikel had geschreven, hebben ze de per
sen stop laten zetten, omdat ze bang wa
ren voor de Landwacht," aldus Coucke.
Get. Sijthoff ontkent iets van de brief
te weten over de papier-bezuiniging.
Besch.: „Er was een angst-,psychose bij
de fam. Sijthoff voor de Duitsers. Ik was
niet bang en zette een grote mond op."
Volgens besch. zou de heer Sijthoff na
een conferentie met Janke en Max Blok
zijl over zijn benoeming tot hoofdredac
teur, beide personen tot een lunch hebben
uitgenodigd, hetgeen de heer Sijthoff ten
stelligste ontkende.
Vervolgens werden enkele redacteuren
van de Haagsche Crt. gehoord, die verkla
ren de invloed van besch. op de krant
zoveel mogelijk te hebben tegen gegaan.
Bij de bespreking omtrent de weigering
tot plaatsen van een bericht, waarin ge
tracht werd de spoorwegstaking te bre
ken, hetgeen een staking bij de krant tot
gevolg had, zeiden getuigen dit noodza
kelijk te hebben gevonden om de staking
te steunen.
Pres.: „Dan had men wel eerder in sta
king kunnen gaan, want er heeft genoeg
in uw kranten gestaan."
„Get. „Als dat verzoek gekomen was,
zouden we het zeker gedaan hebben."
Wanneer een artikel besproken wordt
naar aanleiding van het bombardement op
het Centr. Bevolkingsregister en getuigen
menen dat dit van Coucke afkomstig is,
merkt de president op: „U moet hem nu
niet van alles de schuld geven, omdat hij
hier nu eenmaal zit."
Besdh.: „Ik moet nu dienen, als de
zondebok voor het hele concern. Ik ben
blij dat u dit ook inziet." (Gelach).
Uit het verhoor van nog enkele andere
getuigen komt niet vast te staan, of besch.
inderdaad bij de S.D. zou hebben aange
drongen op het fusileren van leden der
directie en redactie van de Haagsche Cou
rant. Ook ontkent Coucke voor f35.000
waarde uit het bedrijf te hebben geroofd.
Dit zfou hoofdzakelijk door Poelstra, de
zaakwaarnemer, zijn gedaan.
In zijn pleidooi wees mr v. d. Ven er op,
dat men probeert alle schuld op Coucke
te werpen, die echter steeds getracht
heeft zoveel mogelijk voor het concern te
bereiken, meestal in samenwerking met
de directie. Gevraagd werd daarom met
de doorgebrachte internering te volstaan.
In zijn slotwoord zei Coucke, die geen
lid der N.S.B. was, ja zelfs fel er tegen
gekant, zich ernstig gegriefd te voelen,
door de aantijging dat hij verraad zou
hebben gepleegd.
Uitspraak op 30 Juli.
BELG1E EN WIJ
Deze week hebben we met cijfers aan
getoond, hoe ongunstig de Nederlandse
handelsbalans is, d.wjz. hoeveel meer we
nog steeds moeten invoeren dan we kun
nen exporteren. Over de eerste helft van
1947 was onze invoer nl. f 1936,5 mïllioen
en onze uitvoer slechts f 740,6 mïllioen.
België staat er heel wat beter voor, ge
zien de volgende cijfers:
De import in Juni (alles in millioenen
frcs.) bedroeg n.l.: fr. 6.174 (Mei 6.240
en de export fr, 5.700 (Mei 5.492). De
totaafcijfers voor het eerste halfjaar 1947
zijn: voor import fr. 36.265, terwijl in dat
tijdvak uitgevoerd werd voor een be
drag van frcs. 23327.
DE PLAATS DER PERSONEELS
VERENIGINGEN
Onder voorzitterschap van Karei Lotsy
riep de Stichting voor de Arbeid een com
missie in het leven, die onderzoekt of er
thans in het bedrijfsleven plaats is voor de
z.g. personeelsverenigingen en zo ja, wat
haar positie is tussen en verhouding tot
andere organisaties. Secretaris is de heer R.
A. Jongbloed, secretaris van de Stichting
v. d. Arbeid.
Johny T. Marsi-
giler heet de ste
vige baby, die 9
maanden oud en
23 pond zwaar,
geen groter vreug
de kent dan, als
een aap van de
ene boom naar de
andere te slinge
ren in de tuin van
het ouderlijke
huis.
Zijn vader, die
verzekeringsagent
is, kan deze won
derlijke voorkeur
niet verklaren. Te
meer niet, waar
Johny overigens
praten noch lopen
kan!
Maar vader Mar-
slgiler kent waar
schijnlijk de ge
schiedenis van
Hercules niet. Her
cules, die even
eens 9 maanden
oud, twee mach
tige slangen, die
moordbelust zijn
wieg bekropen,
zonder een kik, in
zijn stevige
knuistjes vermor
zelde!
Kende hij het
wel, Johny's vader
zou zeggen „Niets
nieuws onder de
zon.
REBELLEN WILLEN VRIJE
STAAT STICHTEN
De Griekse minister van Oorlog, George
Stratos, heeft gisteravond tijdens een kabi
netszitting medegedeeld, dat de Griekse ge
nerale staf een tweede en ernstiger „inva
sie" van guerilla's verwacht. Het doel van
generaal Markos, de „opperbevelhebber" der
opstandelingen, is, het door de strijd geteis
terde Noord-Griekenland binnen enkele da
gen tot een onafhankelijke staat te procla
meren teneinde het guerilla-leger een inter
nationale status te geven, waardoor het mo
gelijk zou worden, dat andere landen open
lijk hulp gaan verlenen. Het streven van de
rebellen is er op gericht, zich door massale
aanvallen in de driehoek KastoriaFiorina
Eddessa, in het Noordelijk deel van Grieken
land te vestigen. De Griekse regering zal
van haar zijde al het mogelijke doen om der
gelijke operaties reeds bij voorbaat te ver
hinderen, aangezien de stichting van een
ER KOMT EEN BUTLINGCAMP
IN ZANDVOORT.
Het dep. van Wederopbouw heeft toe
gestemd een Butlingcamp in Zandvoort
te stichten, Met de bouw, waarmee een
bedrag van 3 a 4 millioen gld. gemoeid
is, moet men in 1948 gereed zijn. Aanvan
kelijk zullen uitsluitend Engelsen in dit
kamp verblijven, volgens een overeen
komst met de millionnair Butlin.
Het B.G. te Den Bosch veroordeelde de
schilder Ph. H. van Zeyl te Heerlen tot
6 jaar wegens hulpverlening aan de
vijand; C. M. D. Vos te Tegelen kreeg
7 jaar voor landwachtdiensten en J. H
Eykenboom te Gulpen 7 jaar voor het
helpen opsporen van onderduikers.
Generaal-majoor dr J. Th. Wilkens van
de mil. geneesk. dienst is uit Nederland in
Batavia teruggekeerd.
Aam notaris A. v. Crameniburgh te Haar
lem is op zijn verzoek eervol ontslag ver
leend.
Te Goes is besloten tot die heropridh-
triimg van de Federatie van coöperaties en ko
len verenigingen.
Zevenhonderd leden van het Poolse
leger van generaal Anders, zijn gisteren als
emigranten in Argentinië aangekomen.
Op 10 Juli bestaat de Ned. fabriek van
torenuurwerken B. Eysbouts N.V. te Asten
75 jaar. Men is dit jaar ook begonnen zelf
klokken te gieten.
„vrije staat" langs de Griekse Noordgrens
de positie van de Westelijke geallieerden
voor de Veiligheidsraad zou verzwakken.
Markos, de rebel der rebellen, vroeger si
garenmaker, heeft een radio-station te zijner
beschikking gekregen, dat zich waarschijn
lijk in Joego-Slavië bevindt. Zijn Russische
en Poolse vrienden hebben voor de Veilig
heidsraad verklaard, dat de wanordelijkhe
den op de Balkan niet te wijten zijn aan Al
banië, Joego-Slavië en Bulgarije, maar aan
Griekenland zelf.
OP 23 AUGUSTUS WEER 1000 BOEREN
NAAR CANADA
Op 23 Augustus vertrekt van Rotterdam
het Ze transport van 1000 boeren naar Ca
nada, waar zij zich blijvend zullen vestigen.
Politiek rumoer
om het Roergebied.
De vraag, die wij in onze beschouwing van
gisteren stelden, hoe Frankrijk zou reageren
op de instructies, die Washington heeft ge
geven aan de militaire gouverneur in de
Amerikaanse zone van Duitsland, generaal
Lucius Clay, werd door een Reuter-berioht
prompt beantwoordTrouwens de vermoedens,
die wij zelf reeds uitspraken, zijn er in ver
vat. Frankrijk vreest namelijk, dat de we
deropbouw van de Duitse industrie, voorrang
zal hebben en het herstel van Europa daar
achteraan sleept. Bidault schijnt zijn collega
Be vin geconsulteerd te hebben, inzake de
wijziging der Amerikaanse politiek ten aan»
zien van Duitsland, neerkomende op onver»
wij ld, zakelijk, efficiënt handelen, met nega»
tie van „overgevoeligheden". Nu heeft
Frankrijk met Engeland wel het bekende
alliantie-verdrag gesloten het succes van
Blum maar thans heerst er te Parijs weer
onrust, omdat binnenkort te Washington be
sprekingen plaats vinden tussen Engeland en
de Ver. Staten, over het toekomstig niveau
der Duitse industrie. Best mogelijk, dat te
Washington, gezien de opdracht aan gene
raal Clay, ook de organisatie en het politiek
bestuur over het Roergebied aan de orde
zullen komen. Zodra men in het Roergebied
begint te roeren, geraken de Fransen in een
lichtelijk, oproerige stemming! Een Britse
en een Amerikaanse delegatie zullen de vol
gende week reeds naar Washington afrei
zen en het is begrijpelijk, dat de Franse re
gering met spanning uitziet, naar hetgeen
daar nu weer bekokstoofd zal worden. Be-
vin heeft Bidault enigszins gesust en de
Amerikaanse minister van handel. Harriman,
die thans te 'Parijs vertoeft, heeft Bidault
een stukje Amerikaanse kauwgum gepresen
teerd. „Bij jullie Fransen heerst veel misver
stand aangaande de bedoelingen van de Ver.
Staten en Engeland in Duitsland", zei hij.
Nu Amerika met krachtige hand in Duitsland
aan het „herstellen" gaat, vreest Frankrijk
dat het Roergebied spoedig weer de machtige
concurrent zal zijn van de eigen industrie,
terwijl het bovendien, veel meer dan Amerika
of Engeland, rekening heeft te houden met
de Russische vizie op het geval. De Franse
„anxiétude" uit zich in twee symptomen:
vrees, dat Duitsland meer profijt zal hebben
van het plan-van-Marsha 11 dan Frankrijk
zelf, en vrees, dat het met Rusland moeilijk
heden zal krijgen. Zulks heeft tengevolge,
dat Frankrijk in de „commissie van samen
werking" der zestien landen, die de „centrale
keuken voor Europa" vormen, een delicate,
zo niet geisoleerde positie inneemt. Frank
rijk behoeft de steun van Rusland, om te
voorkomen, dat zijn aspiraties, zelf de mach
tigste staalproducent van Europa te worden,
in rook vervliegen en het ziet, in de plotse
linge Amerikaanse voortvarendheid het Duit
se probleem op te lossen, een groot gevaar.
Zo schuilen er in de politiek der Westerse
geallieerden nog tal van voetangels en klem
men! Frankrijk wil beperking der producten
uit het Roergebied, terwijl Amerika geen
kans ziet, de economische situatie in Duits
land te herstellen, de éénheid te bevorderen,
zonder de staal- en kolenproductie van het
Roergebied weer sterk op te voeren. In dit
verhand memoreren wij nog de Britse plan
nen voor nationalisatie van het Roergebied.
De NjR.Ct wijst er op, dat men dit vraagstuk
moet bezien in het licht van een verstandig,
internationaal politiek en economisch beleid.
De Nederlandse afvaardiging zou verstandig
doen, met deze aangelegenheid in groter
verband van de staten, die aan de Marshall-
conferentie deelnamen, een onderwerp van
behandeling te doen uitmaken. Volgens ge
noemd blad zou een van de hoofdambtenaren
van ons ministerie van buitenlandse zaken,
te Parijs doende geweest zijn, om daarover
met de Franse regering overleg te plegen.
Bij verwezenlijking van het Britse denkbeeld
zou men ingaan tegen de, door de Amerika
nen meer en meer voorgestane gedachte, de
kartelvorming in Duitsland tegen te gaan en
te ontbinden, waarmede een Brits nationali
satie-plan moeilijk te verenigen is. Indien
de belangrijkste industrieën in het Roerge
bied genationaliseerd zouden worden, zouden
de Duitsers de zeggingschap krijgen in die
ondernemingen, waarbij in overwegende
meerderheid, Nederlandse, Belgische en Fran-
sè belangen betrokken zijn, hetgeen als be
denkelijk wordt gequalificeerd. Resumeren
wij, dat de Amerikaanse opdracht aan gene
raal Lucius Clay de politieke sentimenten
sterk activeert, dat wederom bewezen is, dat
politiek niet van economie te abstraheren valt
en er momenteel begrijpelijk, veel rumoer om
de Roer is!
BLIJDE STEMMING OP EEN
ZILVEREN FEEST
(Van een onzer verslaggevers).
Het is 25 jaar geleden, dat de Natio
naal Christelijke Onderwijsvereniging te
Amsterdam, op de bres is gaan staan
voor het onderwijs aan schipperskinde
renDit jubileum werd gisteren in de
hoofdstad gevierd. In de 's moTgens ge
houden gewone huishoudelijke vergade
ring deelde de penningmeester, de heer
W. A. de Ridder uit Amsterdam mede,
dat in Rotterdam voor de schipperskin
deren een internaat is ingericht en dat
het Rijk steun verleent ook voor het 7e
en 8e leerjaar, de Huishoudschool en
Ambachtsschool, maar helaas nog niet
voor de UX..O. In deze 25 jaren hebben
10.418 kinderen de scholen der vereni
ging bezocht. In September zal in Duis
burg de Prinses Marijke School worden
geopend. In de feestelijke middagherden
king bracht de voorzitter mr A. B. Roos-
jen hulde aan de heer H. Booy Thzn te
Alfen a/d Rijn, die 25 jaar secretaris is
en J. Porte voor hun menslievend werk.
Voorts spraken dr Wesselings, namens
de minister van O. K. en W., generaal
L. F. Duymaer van Twist, mr J. Terpstra
en de heer H. W. Tilanus namens de
C.H. Tweede Kamerfractie, die in 't licht
stelde, dat dit schoolwerk het Evangelie
aan de schippersjeugd bracht. Schipper
Drijfhout overhandigde een geschenk, de
heer Meyerink sprak voor de A.R. Ka
merfractie, waarop tenslotte ds J. Dijk
stra van Hoorn het woord voerde en ds
D. Biesma, Chr. Geref. predikant, het
samenzijn sloot.
DIE DE KNIE VOOR BAiiL NIET
BOGEN
De gemeenteraad van Nijmegen zal vijf
tien gemeente-ambtenaren, die door het
N.S.B.-bewind zijn ontslagen, omdat zij
weigerden mee te werken aan h^t weg
zenden van arbeiders naar Duitsland,
volledig rechtsherstel geven.
Voor 1946 wordt het Nijmeegse gem.
personeel een opbouwtoelage van f 1200
f 1400 per jaar verleend tot een totaal
van f 1.200.000, omdat het herstel steed*
meer personeel, in het bijzonder tech
nici vraagt. Om de verschillende diensten
beter te herbergen is een aantal villa's
aangekocht voor 1 Vz millioen.
NIJMEGEN SCHAFT DE KERMIS
NIET AF.
De gemeenteraad van Nijmegen wei
gerde het verzoek van het Protestants
interkerkelijk overleg om de kermis af
te schaffen. Een commissie tot verdeling
der volksvermaken is echter ingesteld.
