Onze regering handele vooral niet overijld
IDist
Zal Zweden zwichten voor de Russische druk?
Wat gebeurde er eigenlijk op Zuid-Celebes?
NIEUWE LEIDSCHE COURANT
WOENSDAG, 9 JULI 1947
EEN ERNSTIG WOORD ALS
WAARSCHUWING
De verklaring welke volgens een
Reuterbericht gistermiddag „officiële
Nederlandse bronnen" te Batavia hebben
afgelegd, namelijk dat de aanvulling,
welke de Republikeinen op hun nota
hebben gegeven, aanvaard zou zijn,
schijnt ons, op zijn best uitermate voor
barig.
Of het Republikeinse standpunt nu
plotseling aanvaardbaar geacht moet wor
den, is, voor wat betreft de Regering,
niet een kwestie, die enkele vage ..offi
ciële Nederlandse bronnen" te Batavia
hebben uit te maken, doch daarover zal
de Regering zelf hebben te beslissen.
Door dergelijke voorbarige uitspraken
typische symptomen van het Indische be
leid wordt het eigen standpunt der
Nederlanders doorbroken. Het is weer
een onmiskenbaar geval van zelfaanpra-
tën, van autosuggestie, waarvan nog zeer
onlangs een woordvoerder van de Com
missie-Generaal op zulk een allerbedroe
vendste wijze heeft blijk gegeven.
Het is trouwens nog zeer de vraag,
of de aanvulling op de Republikeinse
nota van die aard is, dat alles nu
plotseling koek en ei is. De reserves,
welke van officiële Nederlandse zijde
worden gemaakt, komen ons voor van
heel wat steviger makelij te zijn, dan het
voorbarig vreugdebetoon van enkele lie
den te Batavia, die tegelijk een demili
tarisering van alle zones op korte termijn
in het uitzicht stelden.
De stand van zaken is nu. dat de Repu
bliek ten lange leste enkele concessies
heeft gedaan. Maar zulks niet heeft ge
daan op het heel belangrijke punt van de
gemeenschappelijke gendarmerie. Wat het
punt van die gemeenschappelijke gen
darmerie inhoudt, zetten wij vandaag in
een afzonderlijk artikel uiteen. Op dit
punt komt de Republiek met een tegen
voorstel, - waarin kennelijk de gedachte
leeft om de Republiek volkomen heer en
meester te doen blijven op eigen terrein.
Daarvoor zou misschien nog iets te zeg
gen zijn, indien zij waarlijk heer en
meester was en zich op eigen terrein een
goed huisvader betoonde.
De werkelijkheid is anders. Het gevolg
as thans alleen, dat de Nederlandse sou-
vereiniteit wordt erkend, doch dat daar
aan alle feitelijke inhoud wordt ontno
men, alsook de mogelijkheid om zich in
IS a woorden daden
Republiek nodig
der
(Vervolg van Pag. Ij
In dezelfde kringen weigerde men, of
ficieel commentaar op de ontwikkeling
te geven, vóór de regeringsverklaring zou
zijn afgelegd. De kans schijnt groot te
zijn, naar wij vernamen, dat de gemeen
schappelijke gendarmerie, een noodzake
lijk uitvloeisel van het aanvaarden van
de interimregering, die uiteraard over
een machtsapparaat moet beschikken,
een nader punt van overweging zal zijn.
Hierbij zal waarschijnlijk overleg ge
pleegd worden tussen dr Van Mook, de
republiek en vertegenwoordigers van
Oost-Indonesië en West-Borneo. De be
reidheid van de republiek, thans de over
eenkomst van Linggadjati werkelijk na
te komen, zal nader uit daden moeten
blijken. In regeringskringen acht men
het bij presidentieel decreet opheffen
van de functies van republikeins gouver
neur voor de buitengewesten een gun
stig symptoom.
Er zullen echter nog meer daden moe
ten volgen, bv. het metterdaad toestem
ming verlenen aan eigenaars om hun
ondernemingen weer in bezit te nemen,
het geven van bevelen om aggressieve
acties in de demarcatie-gebieden achter
wege te laten en het doen ophouden van
infiltraties in buiten-republikeinse ge
bieden.
Pas na bereikte overeenstemming over
de gendarmerie zal de interim-regering
*met spoed worden samengesteld.
DAT het dep. van Econ. Zaken i.v.m. de
moeilijkheden bij de turfhandel in Twenthe
verklaarde, in geen geval de geldende prijs-
voorschriften te zullen verwaarlozen.
DAT zijn benoemd tot burgemeester van
Spijkenisse en Hekelingen P. J. Bliek te
R'dam, contact-officier bij het dept. van
Oorlog en van Zevenhoven het Tweede Ka
merlid M. P. v. d. Weyden, aldaar.
DAT Maandag a.s. 1000 man van het 10e
R.-I. uit Haarlem, Utrecht en Limiburg
naar de Wieringermeer komen om te hel
pen bij het aardappelen-rooien.
DAT dr P. J. H. van Ginneken, aftredend
directeur van het Instituut voor Rationele
Suikerproductie te Bergen op Zoom, is be
noemd tot officier in de Orde van Oranje
Nassau.
DAT de Ned. Dok- en Scheepsbouwanij te
A'dam over 1946 op de preferente aandelen
5 en op de gewone aandelen 3 divi
dend uitkeert.
DAT m. i. v. 16 Juli bij de Incassobank
wordt opengesteld de inschrijving op de
Emissie N.V. Allan en Co te R'dam groot
750.000, tot de koers van 118
DAT de voorzitter van de Hollandse Club
te Philadelphia. G. Nauta, is benoemd tot
ridder in de Orde van Oranje Nassau.
DAT door minister Mansholt een Com
missie van Advies is ingesteld inzake de
eventuële verplaatsing van de Rijkszuivel-
school van Bolsward naar Leeuwarden.
DAT tussen Nederland en Tsj echo-Slowa
kije besprekingen worden gevoerd voor een
grotere invoer van glas, hout en walserij-
in ons land.
het brengen van orde en rust te doen
gelden.
Het is volkomen begrijpelijk, dat van
officiële Nederlandse zijde thans nog
zeer bepaalde reserves worden gemaakt.
Te zeggen, dat het Republikeinse stand
punt aanvaardbaar is, is nu helaas nog
voorbarig en reeds daarom onjuist.
De Regering bepale haar standpunt
niet overijld en doe haar voordeel met
de lessen, welke het verleden der Repu
bliek haar zo gul geleerd heeft.
ONDERHOUDSPLICHT EN
LIJFSDWANG.
Bij de Tweede Kamer is ingediend een
wetsontwerp, waarbij de mogelijkheid
wordt opengesteld, lijfsdwang toe te pas
sen tot bevordering van de voldoening
van onderhoudsuitkeringen. De beslissing
over de toepassing van deze lijfsdwang
wordt opgedragen aan de president van de
arr.-rechtbank.
DREIGENDE STAKING IN FRANSE
NUTSBEDRIJVEN.
Een staking in de Franse openbare nuts
bedrijven, die voor enige tijd door conces
sies van de zijde der regering kon worden
voorkomen, dreigt thans opnieuw tegen
morgen. Het probleem wordt vanavond in
een speciale kabinetszitting behandeld.
Kruideniers wensen verho
ging winstmarges
Moties daartoe o.m. aan vier ministers.
In verschillende plaatsen komen deze
week de kruideniers bijeen, om zich te be
raden op de prijzenpolitiek van de Rege
ring. Zoals in een deel onzer oplage reeds
eerder gemeld, wordt morgen in Den Haag
een soortgelijke vergadering gehouden.
Gisteren namen Rotterdamse en Amster
damse kruideniers een motie aan, waarin
de ministers Beel, Lieftinck, Huysmans en
Mansholt en de directeur-generaal voor de
prijzen, prof. Brouwers, erop worden ge
wezen, dat door de prijsbeheersing de
brutowinst-marges in de levensmiddelen
handel zodanig zijn verminderd, dat een
belangrijke verhoging van het winstpercen
tage levenskwestie is. Als er geen wijzi
gingen worden aangebracht, zal men on
mogelijk de verantwoordelijkheid voor een
behoorlijke distributie kunnen dragen en
een rechtvaardige sociale positie voor hen,
die in het bedrijf werkzaam zijn, waar
borgen. De omzetbelasting moet voor alle
artikelen bij de prijszetting ten volle worden
dooflberekend. Vertegenwoordigers van
groot- en kleinhandel moeten volledig
worden gekend in de Overheidsmaatregelen
ten dezen. De motie werd zowel in Rotter
dam als in Amsterdam <joor verschillende
bonden van grossiers en winkeliers onder
tekend. In Amsterdam hadden het groot
winkelbedrijf en de coöperaties, hoewel in
stemming betuigend, het wenselijk geacht,
niet aanwezig te zijn.
BEVIN HOUDT NIET VAN
HAARKLOVERIJEN
Bevin toonde zich gistermiddag tevre
den over het verloop van het binnenko
men der antwoorden op de uitnodiging
tot het bijwonen van de Parijse conferen
tie. Hij hield in een rede de deur wijd
open voor Rusland, doch wees er even
eens op, dat hij geen tijd zou laten ver
loren gaan door haarkloverij, waarmede
hij kennelijk doelde op de Russische aan
val, die na de Parijse conferentie der
Grote Drie op hem is gedaan. Zoals reeds
in een deel van onze vorige oplage werd
vermeld, hebben n<u ook Oostenrijk, Zwit
serland en IJsland de uitnodiging aan
vaard'; Zwitserland op voorwaarde dat er
niet over politieke" zaken zou worden
gesproken. Vandaag zal in de meeste an;
diere landen de knoop wooden doorge
hakt. Gelijk wij gisteren reeds schreven,
confereren de drie Scandinavische landen
vandaag te Kopenhagen over het plan.
Noorwegen en Denemarken, die verklaard
hebben in principe op de uitnodiging in
De reddende klomp
Vanmorgen om half negen is tussen
St. Maartenbrug en Burgerbrug een Naco-
autobus, van de dienst Den OeverScha-
genAlkmaar, in een sloot gereden. De
bus, die stopte om een passagier in te
laten, draaide plotseling naar de linker
kant van het wegdek. Met een forse
zwaai van het stuur poogde de chauffeur
het voertuig naar rechts te draaien, doch
hij deed dit met zo'n kracht, dat het ge
vaarte in een grote sloot aan de rechter
kant gleed. Eén der passagiersdie het
ongeluk zag aankomen, wist tijdens de
val uit de auto te komen en sloeg met
een in de sloot drijvende klomp één der
ramen stuk, waardoor alle passagiers de
wagen veilig konden verlaten. Slechts de
laatsten kregen een nat pak.
te gaan, zullen op deze bespreking Zwe
den wat moeten opwarmen, omdat het
enigszins bevangen schijnt door de Rus
sische kou. De Russen hebben nl. de hoop
uitgesproken, dat de Zweedse regering
zich zal onthouden van iedere actie, die
een inbreuk zou betekenen op de Russi
sche handels- en ere diet overeenkomst van
het vorige jaar en waaraan wij reeds **en
beschouwing hebben gewijd. Ook Zweden
kan maar één heer dienen
Bulgarije heeft officieel te kennen ge
geven, dat het met te Parijs vertegenwoor
digd zal zijn, aangezien dit land „reeds
begonnen is met het uitvoeren van eigen
plannen voor economische wederopbouw".
Finland, Polen, Roemenië, Hongarije,
Joego-Slavië en Albanië, waar Rusland
de toon aangeeft, zullen nu evenals de
Scandinavische landen uiterlijk morgen
hun standpunt bekend moeten maken.
Olayton, de Amerikaanse onderminister
van Buitenlandse Zaken, is uit Genève te
Parijs gearriveerd, waar hij besprekingen
zal voeren met Franse functionarissen.
GROTE BELANGSTELLING VOOR DE
VIERDAAGSE.
Voor de vierdaagse afstandsmarsch heb
ben zich reeds 7000 personen opgegeven,
d.i. 3000 meer dan vorig jaar. Onder
dezen bevinden zich 1435 militairen,
Marva's en leden van het V.H.K., alsmede
675 geüniformeerde mannen in Overheids-
betrekking. Frankrijk stuurt 20 deelne
mers, Tsjecho-Slowakije 11, Denemarken
4 en de V.S., Engeland en Italië, ieder één.
MEVROUW LUPESCU AAN DE
BETERE HAND?
De gezondheidstoestand van mevrouw
Lupescu, die zooals gemeld dezer
dagen op haar ziekbed met exkoning
Carol van Roemenië is gehuwd, schijnt
beter te worden. De dokters hebben hoop,
haar leven te kunnen redden.
Op 18, 19 en 20 Aug. houden de RJK.
Leergangen te Tilburg de elfde paedagogi-
sche week.
Kerk en School
Ned. Herv. Kerk
Beroepen: te BarneveM (3e pred.pl.) L.
Kievit te Putten; te Bergen op Zoom M. J.
W. W. Zevenhoven te Wildervank; te Lo-
pikerkapel A. Terlouw, cand. te Utrecht;
te Roswinkel H. J. v. Leeuwen, cand. en
hulppred. te Rotterdam; te St. Laurens
(toez.) H. J. J. Keijzer, cand. te Zutfen; te
Voorthuizen P. J. F. Lamens te ELspeet.
Bedankt: voor Remmel (toez.) G. J. v. d.
Bungt te Loenen; voor Huizum (Evangeli
satie ,(Pniël", 2e pred.pl.) J. Colijn te Oos-
terwytwerd.
Geref. Kerken
Beroepen: te Apeldoorn (5e predpl.) J. A.
Schep te Assen; te Borssele-Driewegen J. W.
Eggink, geestel. vere. der politieke delinquen
ten te Apeldoorn; te Poortugaal K. Feenstra
te Kraliingseveer; te Scharendijke D. Kuiper
te Rilland-Bath; te Hetmelum. Stiens en. Vijf
huizen cand.. P. Riemersma te Amsterdam; te
Dofckum A. J. v. Dijk te Koudum; te Lopik
S. J. de Boer te Wyckel en Balk.
Bedankt: voor Engwieruim C. Boon te
Duur aw oude.
Geref. Kerken naar art. 31 K.O.
Beroepen: te Zudidlbroek P. Wultffraat te
Kantens.
Bedankt: voor LJsselmuiden C. v. d. Waal
te Pingjum; voor Haarlemmermeer-O.Z. J.
Meester te Brouwershaven.
Chff. Geref. Kerk
Beroepen: te Almelo cand. A. C. Noort te
ApeldOorn.
Aangenomen: naar Enschede J. Tamoninga
Rotterdam-Centrum, voorheen te Enschede.
Geref. Gemeenten
Aangenomen: naar Middelburg cand. W.
de Wit te Rotterdam.
Bedankt: voor Den Haag. Berkenwoude,
Genemaxiden, 's-Gravenpblder, Haamstede,
Krabbendjjke, Lisse, Meliskeake, Terneuzen
en voor Tholen cand. W. de Wit te R'daan.
Vrije Evang. Gemeenten
Benoemd: tot reserve-veldpred. iin Ned.-
Inddë ds I. J. Vasseur te Bussuim.
NAAR AUTOMATISERING VAN DE
RIJKSTELEGRAAF.
Naar de „Msb." meldt worden momen
teel plannen beraamd om te komen tot
automatisering van de Rijkstelegraaf.
Om echter geheel Nederland automatisch
in te schakelen zal het noodzakelijk zijn
nog meer teletype-toestellen, die reeds
in verschillende gemeenten de gewone
morse-toestellen hebben vervangen, aan
te schaffen. Door het nemen van proe
ven zal men allereerst nagaan of een
geautomatiseerd teletypenet voor 100 pet
bevredigt. Deze proeven zullen vermoe
delijk in Amsterdam worden genomen.
RESTAURATIE OUDSTE BUURT-
SCHOOLTJE IN NEDERLAND.
Aan de Prov. Staten van Drente is ver
zocht een subsidie van f 1000 te verlenen
voor de restauratie van het oudste nog
te Lhee (gem. Dwingelo), dat in de 18e
eeuw werd gebouwd. Met deze restaura
tie is f3000 gemoeid, waarvan het Rijk
er f2000 voor zijn rekening neemt. Prov.
Staten menen echter, dat de subsidie een
bedrag van f4000 niet te boven mag
gaan, welk bedrag aan de gem. Dwingelo
zal worden verstrekt.
OPHELDERING IS ZEKER
GEWENST
Er zijn aain het einde van het vorige
jaar im Oost-Indonesië ernstige ongere
geldheden voorgekomeni, die thans veler
en ook onze aandacht vragen en
waarover prof. Logemann bereids de
minister van Overzeese Gebiedsdelen om
opheldering heeft verzocht. Nederlandse
troepen zouden, op Z.-Celebes een drasti
sche zuiveringsactie hebben ondernomen
onder aanhangers van de republiek, die
van Java waren overgekomen om pro
paganda te maken. Rapporten van oog
getuigen maken echter melding van een
optreden van onze troepen, dat de gru-
welmethoden van de Duitsers zou evena
ren. Duizenden mannen zouden zijn ver
moord en vele vrouwen mishandeld.
Dr Van Mook heeft enige tijd geleden
DE GEBROEDERS KISOOPENSCHAAR
door
G Th ROTMAN
83. Gelukkig wisten Jodocus en ue ooei, Ach, net zou allemaal zo prachtig ge-
die intussen weer overeind gekrabbeld wa- gaan zijn, als een boze wesp het spel maar
ren, er raad op. Jodocus klom op de schou- niet bedorven had! Dit kwaadaardig en arg-
ders van den boer en nu moest Pieter pro- listig gedierte kwam stilletjes aangevlogen,
beren, om op Jodocus' schouders terecht te zag de dikke speknek van den boer, die zó
komen. Beurt om beurt strekte hij z'n kor- verleidelijk in de zon glansde, zette'er zich
te beentjes uitJa hoor, 't lukte! Wip, op neer en boorde er haar giftige angel in.
daar stond hij op Jodocus' schouders en
hield zich met moeite in ba lane....
©en commissie ingesteld!, met als voor
zitter zijn juridische adviseur mr K. J. L.
Enthoven, die ©en nauwgezet onderzoek
maar het gebeuren zal instellen. Zolang
de bevindingen van deze commissie nog
niet bekend zijn, zal men o.i. toch voor
zichtig moeten zijn met commentaar,
vooral, daar dat al volop geleverd is door
de communistische „Waarheid." Overi
gens zijn wij wel van mening, dat met
grote gestrengheid moet worden opgetre
den tegen hen,, die met voorbijzien van
hun orders, eigenmachtig moord en mis
handeling bedrijven als in bedoelde rap
porten van ooggetuigen vermeld.
DAT bij de fabrieken van bakpoeders,
vervangingsmiddelen, e. d. een prijzencon-
tröle is gehouden en in één geval een over
winst van ruim 340.000 werd geconstateerd.
DAT de N.V. Ver. Stearine Kaarsen
fabrieken „Gouda-Apollo" te Gouda met
een winstsaldo van 268.070 over 1946 een
dividend uitkeert van 6
DAT de „Nedap" (Ned. Apparatenfabriek)
te A'dam overgaat tot de uitgifte van 500
gewone aandelen, elk groot nominaal f 500
aan toonder.
DAT de N.V. Exploitatie-Mij „Picus" te
Eindhoven de uitgifte bekend maakt van
1 milldoen 3% obligaties in stukken van
1000.
DAT in Vlissingen de eerste negen nieuwe
ééngezinswoningen zijn gereed gekomen.
DAT de 28-j. ex-wachtmeester der maré
chaussee O. van Dijk te Sexbierum, die als
S.S.-er verschillende personen heeft mis
handeld, door het Leeuwarder B.G. is ver
oordeeld tot 15 jaar gev.straf.
DAT dezer dagen te Zwartsluis de nieuwe
grote schutsluis in gebruik is genomen en
in Augustus voor alle scheepvaartverkeer
zal worden opengesteld.
DAT dezer dagen in het Land van Heus-
den en Altena in totaal werden aanbesteed
326 woningen voor een bedrag van
3.555.707.
DAT de Ijzergieterij uit Tegelen in Bel-
feld een nieuwe metaalfabriek zal bouwen,
waarvan de kooten geraamd worden op
400.000
DAT in de T. H. te Delft gisteren de
officiële opening plaats vond van het labo
ratorium van de Industriële Handelscom
binatie Holland o. 1. v. dr ir Schouten en
ir van der Gaag Jr.
DAT de K.N.A.C. het verkeer uit Den
Haag en Leiden naar Warmond adviseert
een omweg te maken en de tol bij het
Warmonderhek te boycotten.
