Met de „Duin-expresse" door 't L.D.M.-bedrijf
Jenever uit spiritus levert f 5750.- boete op
NIEUWE LETDSCHE COURANT
DINSDAG. 8 JU1J 1947
HOE KOMEN WIJ AAN ONS
DRINKWATER?
Elke Leidenaar, die wel eens naar
Katwijk is geweest, kan u vertellen,
waar de Watertoren van de Leidse
Duinwater Mij staat. En zover er nog
zijn die het niet weten, kan men u toch
aanduiden, dat op de Hoge Rijndijk te
Leiden ter hoogte van de eindhalte der
stadstram ook een dergelijke toren te
vinden is, al zal men de functie, die
deze verricht niet tot in alle details
kunnen mededelen.
Wij stellen ons niet voor dit wel te
kunnen, want wij weten er niet veel
meer van, dan dat
de machines, wel
ke zich daarin be
vinden, aangewend
worden wanneer
de druk vanuit
Katwijk op de wa
terleiding te Lei
den onvoldoende
is en de hulp van
de toren op de
Hoge Rijndijk
moet worden in
geroepen, die druk
te versterken.
In deze warme
dagen kunnen we
het bezit van een
goede waterleiding
niet voldoende
waarderen. Welke
catastrofale ge
volgen het zou
hebben, indien dit
ingenieus mecha
nisme plotseling
ophield te func-
tionneren in een
enigszins bevolkt
centrum, kunnen
zij beseffen, die
door hun opge
dane ervaringen
tijdens de oor
logsjaren, daar
over een woordje
kunnen meepraten.
Om het genot te
kennen van zich
behoorlijk te kun
nen reinigen na
een vermoeiende
dagtaak, behoeft men waarlijk niet een
woning te hebben, die voorzien is van
eén badkamer of douche-cel. Want door
velen, die minder met aardse goe
deren bedèeld zijn en dit comfort
dus moeten ontberen is het een verkwik
king zich met stromend water, na ver
richte arbeid, te kunnen verfrissen,
vooral als men de gelegenheid mist dit
in open water, zwem- of badinrichting
te doen. Natuurlijk is te prefereren het
gebruik van badkamer of douche-cel en
inaar wij verwachten zal in de komende
jaren geen huis meer worden gebouwd
zonder dat daar rekening mede is ge
houden.
Met des te meer voldoening menen
wij te kunnen wijzen op hetgeen in de
loop der jaren tot stand is gekomen op
het gebied der drinkwatervoorziening te
Katwijk en is uitgegroeid tot wat wij
heden ten dage de „Waterbeschaving"
noemen.
In het algemeen pleegt men zich maar
zeer weinig rekenschap te geven, wan
neer thuis of elders gebruik gemaakt
wordt van de waterleiding. Ook, welk
een moeizame arbeid daaraan vooraf is
gegaan voor dat dit geleverd kon wor
den. Maar is dit niet het geval met alle
z.g. „nutsbedrijven" waar wij diensten
van ontvangen? Want dit geldt toch
eveneens voor de post-, telefoon- en
telegraaf-, electrische- en gasbedrijven,
alsmede voor de spoorwegen
Hoe het water wordt gewonnen.
Bij ons bezoek aan het waterleiding
bedrijf, waaraan door een groot aantal
leden van de gemeenteraad deelnam,
werden we ontvangen door de direc
teur, dr ir P. C. Lindenbergh die in zijn
uiteenzetting ons eerst medenam op een
tocht naar het grijze verleden toen de
zeespiegel lager was dan nu het geval
js. Daarbij kwamen wij te weten dat als
gevolg van vele geologische veranderin
gen, welke in de loop der eeuwen zijn
voorgekomen, zich in het duinterrein op
grote diepte een hoeveelheid zoet water
bevindt, dat boven zout water drijft.
Deze hoeveelheid moet echter als een
reserve beschouwd worden, die men
slechts bij hoge uitzondering mag aan
spreken. Bij de oprichting van het be
drijf ging men er van uit, dat de hoe
veelheid regenwater, die jaarlijks viel
in het duinterrein, opgevangen kon wor
den en door middel van een buissysteem,
waarvoor een kanaal werd gegraven, in
putten bijeen kon brengen. Van daaruit
werd het opgepompt, in filters gezuiverd
en voor het gebruik van drinkwater was
het gereed. Dit lijkt heel eenvoudig,
nietwaar? Precies het ei van Columbus!
Doch zo eenvoudig was het niét. Want
wat bleek later? Toen het bedrijf, dat
nu ongeveer 70 jaar oud is, een aantal
jaren had gewerkt en het waterverbruik
was toegenomen, kwam men voor de
moeilijkheid te staan, dat aan die be
hoefte niet kon worden voldaan. Door
de reserve-hoeveelheid, waarover wij
spraken, aan te boren werden de moei-
Het kroondomein van de Leidse Duinwater Maatschappij
ligt ongetwijfeld te midden van de duinen nabij Katwijk a.d.
Rijn, waar het frisse drinkwater wordt „vervaardigd". Een
opname van de watertoren met bijbehorende gebouwen
lijkheden slechts verschoven. Voor on
geveer 15 jaren was de toestand be
paald zorgwekkend. Doordat van de re
serve een te grote hoeveelheid was ge
bruikt, kreeg men in een aantal putten
water met een te groot zoutgehalte,
waardoor dit voor consumptie onge
schikt werd.
Water genoeg in de toekomst.
Allereerst werden nieuwe buislei.din-
gen gemaakt, waarmede het oppervlak
werd vergroot, dat het bedrijf van water
kon voorzien. Een groot terrein aan de
voet van de duinen, dat afgegraven was
en in teelland herschapen, deed even
eens een grote hoeveelheid water jaar
lijks uit de duinen wegvloeien naar de
nabij gelegen polders. Dit water op te
vangen door middel van een duiker
installatie, zorg te dragen dat het om
liggende teelland voldoende bevloeid
werd en de resterende hoeveelheid ^p
te pompen ten behoeve van de water
voorziening, behoorde eveneens tot de
getroffen maatregelen, zodat we nu wel
kunnen zeggen, rekening houdende mét
het toenemende verbruik, dat Leiden
voor de eerste dertig jaren geen vrees
behoeft te koesteren voor gebrek aan
behoorlijk water.
Bij de tocht, die we na deze uiteen
zetting van de directeur maakten door
het terrein met de „Duinexpresse",
want om dit bedrijf in zijn volle om
vang te bezichtigen moet men gebruik
maken van een treintje, kwam het ge
zelschap onder de indruk van het in
genieuze werk, dat hier is tot 'stand ge
bracht. En te meer nu we weten, dat in
steden als Dén Haag en van het Pro
vinciaal Waterleidingbedrijf in Noord-
Holland, evenzeer maatregelen moeten
worden getroffen om de moeilijkheden,
welke dreigen te ontstaan inzake de
watervoorziening, het hoofd te kunnen
bieden.
S.D.-AGENT VONK TER DOOD VER
OORDEELD.
De 28-j. S.D.-agent Mijndert Vonk te
Groningen is, conform de eis, door het
Leeuwarder B.G. tot de doodstraf veroor
deel terzake van arrestaties, moord en
doodslag
POST VOOR MILITAIREN VAN DE
„NIEUW HOLLAND".
Militairen aan boord van het m.s.
„Nieuw Holland" kunnen in Port Said
post krijgen, mits deze op 13 Juli is be
zorgd, terwijl de brieven voor de aan
komst :n Batavia op 28 Juli gepost moe
ten zijn.
Op 57-j. leeftijd is dezer dagen te Over-
veen overleden ir. J. P. A. van Scherpen-
berg. directeur-hoofduitvoerder van de Mij
tot Uitvoering van Zuiderzeewerken.
H.M. de Koningin niet naar
Drenthe
Wegens ambtsbezigheden is H. M. de
Koningin verhinderd vandaag en mor
gen naar Drenthe te gaan. Het be
zoek zal waarschijnlijk enkele dagen
worden uitgesteld.
LEIDS TRIBUNAAL.
Het Leids Tribunaal deed heden uit
spraak in de volgende zaken:
S. A. van Leeuwen te Leiden: ver
beurdverklaring van zijn vermogen tot
een bedrag van 1000.
De beschuldiging tegen L, Berk te
Leiden werd vervallen verklaard.
J. Varkevisser te Katwijk: internering
voor de tijd van 2 jaar tot 15 Nov. 1947,
ontzetting uit de beide kiesrechten, het
dienen bij de gewapende macht en het
bekleden van openbare ambten.
W. F. Kloote te Voorschoten, interne
ring voor de tijd van 2 jaar 6 mnd. tot
11 Dec. 1947, ontzetting uit de beide
kiesrechten, het dienen bij de gewapen
de macht en het bekleden van openbare
ambten.
Th. P. Raddeo* te Boskoop, internering
voor de tijd reeds in internering door
gebracht, ontzetting uit de beide kies
rechten, het dienen bij de gewapende
macht en het bekleden van openbare
ambten.
Het onderzoek in de zaak A. M. de
Haan te Hillegom wordt heropend.
FILM OVER DE COLORADO-KEVER-
BE STRIJDING.
In opdracht van de Regering maakt
Polygoon-Profilti momenteel in Zoude
lande een film over de colorado-kever-
bestrijding.
Kunst en Letteren
JAN ZWART TE NOORD WIJK
HERDACHT.
De 13e Juli is het 10 jaar geledens dat
de grote pionier van de Nederlandse ker
kelijke orgelmuziek, Jan Zwart, plotse
ling overleed. Enkele dagen tevoren gaf
hij zijn laatste concert op het fraaie orgel
van de Ned. Herv. Kerk te Noordwijk-
Binnen.
Jan Zwart besteedde zijn uitzonderlijke
talenten, aldus ds W. W. Siddré in zijn
herdenkingswoord, tot meerdere ver
heerlijking Gods. Heel zijn leven was
daarvan een prediking, dat Kunst en Kerk
geen tegenstellingen zijn. Zijn werken
leggen hiervan een getuigenis af. Het is
verheugend, dat één van zijn beste leer
lingen deze avond een vertolking van
zijn nalatenschap zal geven.
Uiteraard was het programma goed
deels samengesteld uit werken van de
overleden meester. Op de hem eigen,
onnavolgbare wijze door Feike Asma ver
tolkt. Node misten we hier echter de
sombere muziek over Ps. 103 „Gelijk het
gras," dat we gaarne geruild hadden voor
de „Marche funèbre et Saint Serafique"
van Guilmant. En wanneer verblijdt
Feike Asma ons met de uitgave van dé
prachtige Toccata over Ps. 146 en het
orgelkoraal naar Ps. 90? In dit herden
kingsconcert paste goed het Concerto in
d' moll van A. Vivaldi in de bewerking
van J. S. Bach. Met een, eveneens onuit
gegeven, bewerking van „Rust mijn ziel"
van Jan Zwart en de Fantasie over: „Een
vaste burg," waarvan het koraal door de
aanwezigen werd medegezongen, werd
deze indrukwekkende herdenking beslo
ten. Het bezoek had talrijker kunnen zijn.
C. P.
„1 PAAR KLOMPJES, 2 PAAR"
MET EEN REFREIN
Bij de wekelijkse ..Schouw" voor de
Tuchtrechter heeft deze terzake van ern
stige overtreding der prijsvoorschriften
rake klappen uitgedeeld, n.l. boeten van
f 600.— tot f 3000.—.
W. M. en H. v. R., beiden winkeliers
uit Leiden, hadden grote hoeveelheden
„zwarte jenever" voor f 16 en hoger per
liter verkocht. Op een vraag van de rech
ter waar zij die jenever hadden gekocht,
verklaarden zij in Schiedam ongeveer 222
liter spiritus gekocht te heibben. Van
iedere liter spiritus van 90 pet. was 2Vz
liter jenever a 35 proc. gemaakt, die dan
voor f 16 en hoger per liter verkocht was.
De raadsman van verdachten, mr J. v.
d. Plas, gaf een en ander toe, maar de
sterkte van de spiritus was niet 90 maar
88 pet geweest, en er was 32 liter te kort
geweest. Zij hadden de spiritus voor
f 39.600 gekocht, en weer voor f 44.000
verkocht, zodat er „maar" een goede
f 4000 aan was „verdiend". Hij vroeg cle
mentie, aangezien zij door de mooie voor
spiegelingen van de directie „Baronie" in
Schiedam de spiritus hadden gekocht, en
hoopte, dat de boeten niet tot moeilijk
heden zouden leiden, omdat zijn cliënten
niet veel geld hebben.
,.U heeft geen blanco strafregister", al
dus de rechter tot M. In April '46 kreeg
U een boete van f 300 (ook voor jenever),
later weer één van f 400 en een waarschu
wing. Thans krijgt U f 3000 boete en in
geen 2 jaar mag U in gedistilleerd han
delen, terwijl het vonnis in de dagbladen
wordt gepubliceerd.
De rechter veroordeelde H. v. R. tot
f 2750 boete, met dezelfde strafbepalingen.
N. S. te Oegstgeest en N. G. S. te
Leiden, firmanten van de N.V. B. te Lei
den, hadden sojabonen, een vervangings
middel voor eieren, dat veel in de bak
kerij wordt gebruikt, inplaats voor f 50
per 100 kg voor f 62.50 verkocht.
De heer Hogenweg, optredend voor
verd., gaf dit toe, maar de prijs was niet
bekend en de firma had pech gehad door
de slechte kwaliteit der sojabonen. Daar
hier van duizenden kilo's sprake was.
veroordeelde de rechter iedere firmant
N. S. en N. G. S. tot f 100 boete, terwijl
iedere firmant f 3000 moet terugstorten
in Lieftinck's Rijksportemonnaie.
S. A. V. L. uit Leiden had te veel
Een kijkje in de filterkamer. Hier wordt het duinwater gereinigd van
schadelijke stoffen.
voor opslag van meubilair gerekend
(f0.5 iplaats van f0.45 per m3) en na
een jaar opslag, geen 10 pet korting ver
leend. Ook waren de prijzen voor de ver
huizingen te hoog geweest.
Mr M. B. Vos wees er op, dat hier geen
opzet in 't spel was, daar de prijzen wel
eens geschat worden en soms wel eens
te laag. De rechter vond het echter
vreemd, dat de schattingen altijd te hoog
waren en veroordeelde v. L. tot f 10Q
boete.
J. de N., kleermaker te Leiden, had
hoewel hij in klasse D, de laagste, was in
gedeeld, f 120 gerekend voor het maken
van een costuum. U had dit niet moge
rekenen, aldus de rechter tot N. waar
op deze antwoordde, dat zijn zoon dit ge
daan had, en hij niet van de prijzen af
wist. Hij kreeg f 75 boete.
P. F. J., houder van een cafetaria te
Hillegom. had in prijsklasse B voor een
broodje met rookvlees f 0.35, gebakjes
f 0.30 en een flesje lager bier f 0.40 gere
kend.
Verdachte dacht, dat hij 100 pet. winst
mocht nemen, en hij had gevraagd om een
hogere klasse-indeling. De rechter deel
de hem echter mede, dat cafetaria's nooit
in de 1ste klasse kunnen worden inge
deeld. Met de belofte, dat hij niet meer
zou terugkomen, werd hem f 25 boete op
gelegd.
C. B. uit Kouderkerk had een groot
aantal klompen tegen te hoge prijs ver
kocht. Hij erkende de overtreding, maar
hij had ook de klompen „zwart" moeten
kopen en voor ieder paar 40 cent extra
moeten betalen. Dat was zoo erg niet ge
weest, maar voor de klanten had hij er
nog ééns 60 cent opgelegd, en die hadden
dus f 1 extra moeten betalen. Dat was
geen handel vond de rechter, en hij ver
oordeelde B. tot f 600 boete en verbeurd
verklaring van 124 paar in beslag geno
men klompen.
G. W. Z., kapper uit Hillegom, had
herenkammen voor f 1.50, puntkammen
voor f 1.75 en dameskammen voor f 1.50
per stuk verkocht. Hij had deze kammen
op de markt en zonder factuur vari een
firma gekocht, die niet bestond. Hij vond
de kammen ook duur, en had ze beneden
inkoopsprijs verkocht, om zijn klanten te
helpen, f 20 boete, met verbeurdverklaring
van 28 kammen.
C. D. en C. S., grossiers in kammen
te Alphen a/d. Rijn, hadden als grossiers,
kammen in plaats voor f 1.30 voor f 1.60
per stuk verkocht. Verdachten vonden
30 pet winst ook wel wat veel, f 25 boete.
J. Chr. A. J. v. N., bakker te Lei
den, en A. F. v. d. O., bakker te Oegst
geest. hadden Volkswittebrood (800 gr.)
inplaats voor 22 voor 50 cent verkocht. U
had er beter puntjes van kunnen maken,
aldus de rechter en f 25 boete was het
bescheid.
J. D. de K. uit Leiden moest terecht
staan, omdat hij oude weckflesringen in
plaats voor 2 voor 10 cent had ver
kocht. Inplaats van verdachte, was zijn
vrouw verschenen, die haar tas opende,
enig"e weckringen te voorschijn haalde
om aan te tonen, dat niet alle weckringen
verkoopbaar waren en met de onkosten
op 5 cent per stuk kwamen.
„Uw man heeft reeds boeten van f 20
en f 50 gehad, dit is geen normale handel,
en uw man krijgt f 20 boete". De vrouw
vroeg, of het niet wat minder kon. maar
de rechter liet het zo.
Weer terug
De voormalge NSKK-er A. van D„
voorheen wonende aan het Abeelplein
te Katwijk aan Zee, was uit het interne
ringskamp te Valkenburg (L). ontsnapt.
De Katwijkse politie kon hem echter op
sporen en deze stelde hem weer op trans
port naar zijn bewaarplaats.
