Financieel Overzicht [vajs de week]
EEKSTE JLAJDBEK" IS OP KOMST
PUZZLE VAN DE WEEK
NIEUWE LEIDSCHE COURANT
ZATERDAG, 5 JULI 1947
De Indische crisis beheerst de beurs.
Ned. Ind. bedrijfsleven snakt naar
herstel van orde. Het Philips-divi
dend stelde teleur, doch de perspec
tieven zijn gunstig. Stormloop van
het bedrijfsleven op de kapitaalmarkt.
De slepende crisis terzake van het Indisch
vraagstuk heeft in de afgelopen week de
beurs beheerst. De mogelijkheid ener spoe
dige oplossing der moeilijkheden bracht
aanvankelijk een willige stemming voor In
dische waarden, maar de koersen brokkel
den spoedig weer af, nadat gebleken was,
dat de strubbelingen dank zij of ondanks
internationale inmenging nog voortduren.
Per saldo is er dan ook weinig verande
ring in het koerspeil gekomen. Naar het ons
voorkomt handelt de beurs juist, door de
Indische kiwestie als een dominerende fac
tor te beschouwen, omdat de toekomstige
verhouding tussen Nederland en Indië van
de allergrootste betekenis voor onze econo
mie is.
Niet ten onrechte verklaarde minister
Xaeftinck onlangs, dat de verbreking der
banden tussen de beide gebiedsdelen niet
minder dan een ramp voor ons land zou zijn.
Hoe sterk overigens door het Ned. In
disch bedrijfsleven verlangd wordt naar een
hejstel van orde en veiligheid is dezer da
gen weer herhaaldelijk gebleken. De direc
tie van de Billiton Mij verklaarde in haar
verslag, dat zij met vertrouwen de toe
komst tegemoet zag, mits recht en orde in
geheel Indonesië hersteld waren en er vol
doende waarborgen werden gegeven voor
de wederopbloei van deze gewesten. De
Tabaks Mij Arendsburg gewaagde van de
voortgaande vernielingen aan gebouwen en
de grond. Een treffend voorbeeld daarvan
was wel het in brand steken van het em
placement der onderneming Mabar door
extremisten op 3 Maart 1947. Het is zeer
betreurenswaardig, dat dergelijke dingen
thans nog voorkomen en een en ander vormt
een aanwijzing van de chaotische toestan
den, welke er momenteel in Indië bestaan.
Opmerkelijk is de mededeling in hJet ver
slag der Arensbuirg, dat, waar enige rust
en veiligheid heersen, de oude arbeiders
weer komen opdagen. Zodra geregelde ver
houdingen door handhaving der orde kun
nen ontstaan, kan het bedrijfsleven de we
deropbouw beginnen. In dit verband mogen
Wij wijzen op de gunstige berichten van de
industrie te Soerabaja, waar belangrijke
vooruitgang in de bedrijvigheid is te con
stateren. De Philips fabriek heeft de pro
ductie per 1 Maart j.l. hervat, de vier grote
DAMRUBRIEK
Alle correspondentie betreffende deze ru
briek te zenden aan W. Hoekstra, Wildhoef-
laan 7, Den Haag. Oplossingen uiterlijk 8
dagen na plaatsing inzenden.
Oplossing vraagstuk no 8.
Auteur: J. Wortman, Hazerswoude.
Wit speelt 35—30, 34—29, 29 X 7. 23 X 5, 5 X6
ei wint.
Een aardig probleem van onze lezer Wort
man dat mijn goedkeuring zeker kan weg
dragen. De kleuren zijn goed gescheiden
(daar ben tk een ouderwets mannetje in) en
de winst wordt op verrassende wijze verkre
gen. Vele lezers waren vol lof.
Correcte oplossingen
kwamen in van: J. P. Schoneveld, J. Zimmer,
N. Korving, P Knol, P. de Boer, W. F. Bolle,
M. Kloor (in orde) A. Touwen, T. Jongkind,
J. de Koning, D. Beekhuizen, L. Noordewier
J. Borgstein, B. ten Hagen, R. ten Wolde, J.
van den Bosch, D. Wijngaardt, allen te Den
Haag, L. J. Hoogeveen, Koudekerk a. d. Rijn,
A. P. van Elswijk, Loosduinen, J. Oosterom,
Voorschoten, C. Klinkenberg, Leiden, D. Has-
sefras, Hazerswoude, F. N. van der Ende,
*s Gravenzande.
Correspondentie.
D. H. Dank voor Uw vriendelijke brief.
Over enige tijd is het de bedoeling iets der
gelijks op touw te zetten.
B. W. Een ingewikkeld geval. Maar
mooi is anders. Het lijkt mij minder geschikt
▼oor deze rubriek.
J. Z. e.a. Dank voor de geconcentreerde
•ftnval.
Uit onze lezerskring.
Vraagstuk no 9.
Auteur: F. N. van der Ende, 's-Graven-
mnde.
Zwart: 3, 7—10, 16—18, 20—24, 26.
Wit: 29, 31—38 40 42. 43, 45. 48.
Vermoedelijk heeft onze lezer dit vraagstuk
samengesteld naar aanleiding van een door
hem gespeelde partij. Nieuw is het idee zeker
niet. Fabre heeft soortgelijke combinaties
meermalen uitgevoerd. In Franse damtijd
schriften komt
tegen.
De oplossing
als volgt:
i deze slag nog al eens
het hier gepubliceerde is
1.
34—30
23X25
2.
33—28
22 X 33
3.
38X29
24X33
4.
42—38
33X42
5.
32—27
21X41
6.
36X38
26X37
7.
48—42
37X39
8.
40—34
39X30
9.
30X13
n wit wint op tempo.
cigarettenfab rieken draaien weer, de ijs-
productie komt steeds meer op volle capa
citeit, terwijl ook de textielnijverheid op
gang begint te komen.
Het zijn allemaal bewijzen voor de juist
heid der stelling, dat slechlts met orde en
rust een hervatting van het bedrijfsleven
en daarmede het economisch herstel van
Indië mogelijk wordt gemaakt.
Naar het ons voorkomt heeft men Her
beurze nog te weinig onderscheid gemaakt
tussen bedrijven, die voor een hervatting
der zaken in gunstige omstandigheden ver
keren en die ondernemingen, wélke door
haar geographischJe ligging daarvan nog ver
verwijderd zijn.
Het jaarverslag van Philips' Gloeilampen
fabrieken bracht enige teleurstelling, omdat
de dnvidenddeclaratie tot 10 over 20 maan
den beperkt bleef. Men realiseerde zich, dat
het rendement op bass van de beurskoers voor
deze aandelen gering is. Overigens komt het
ons voor, dat uit het verslag duidelijk blijkt,
hoezeer de bedrijvigheid van dit wijdver
takt concern inmddels hersteld is. De pro
ductie was eind April 1947 tot 113 van
de vooroorlogse gestegen, terwijl eind 1946
naar 93 landen werd geëxporteerd en 28.500
personen bij het concern werkzaam waren.
Men verwacht in hét lopend jaar een ver
dere aanzienlijke stijging van de export, en
het verdient de aandacht, dat lionende prij
zen bedongen kunnen worden. De omzet
zowel als de productie bewegen zich in stij
gende lijn. De enorme achterstand in de
voorziening van de binnenlandse markt
biedt verdei- goede perspectieven. Opval
lend is het feit, dat de credieten tot ruim
f 123 milldoen per uit. 1946 zijn gestegen.
Het zou ons niet verwonderen als t.z.t. con-
soldatie dezer schuld door mddel van een uit
gifte van nieuwe aandelen zou volgen.
In de afgelopen week werden weer diverse
nieuwe emissies aangekondigd. Het lijkt
erop alsof het bedrijfsleven zich haast om
voor de grote afroming der koopkracht via
de bijzondere kapdtaalsheffingen een aan
vang neemt een beroep op de kapitaals
markt te doen.
De Kon. Ned. Stoomboot Mij geeft
f4,700,000 nieuwe aandelen uit 135 met
recht van voorkeur voor de aandeelhouders,
hieronder begrepen de aandelen, welke door
de betaling van het stockdivddend ontstaan.
Voorts is de Stoomvaart Mij ,,de Maas" aan
de markt gekomen met een emissie van
f 4 millioen a 155 eveneens met claim
recht voor de aandeelhouders. De kosten der
vloofcverndewimg stellen uiteraard hoge eisen
aan de kasposdtie der scheepvaartonderne
mingen.
Overigens blijkt uit de beschikbare gege
vens, dat de koopvaardij nog steeds op een
behoorlijk lonende basis vaart en onder deze
omstandigheden is het begrijpelijk, dat
soheepvaartfondsen ter beurze in trek blij
ven.
De emissie Bronswerken heeft de emit-
tenten weer voor grote puzzles geplaatst bij
de toewijzing, daar het kwaad van major a tie
klaarblijkelijk nog steeds niet de kop is in
gedrukt. Het is dringend nodig, dat daaraan
paal en perk worde gesteld, daar premie
jagers de klassering ener emissie aanzienlijk
kunnen vertragen.
Over deze aanhangsels op de schouders
kan men natuurlijk van smaak
verschillen.
Vindt U zo'n ballon-mouwtje niet enig?
Ja, dat ondervinden speciaal de moeders
van opgroeiende dochters. Geleidelijk aan,
soms zelfs plotseling, komen ze tot de ont
dekking dat haar kleine meiske al een hele
jongedame begint te worden? Niet alleen dat
de met allerlei kunst- en vliegwerk in orde
gehouden garderobe nu toch heus niet lan
ger verlengd, gerepareerd en veranderd kan
worden, de jongedame in kwestie begint zelf
ook een zeer bepaalde smaak te vertonen,
soms tot wanhoop van diezelfde moeder. Mis
schien haalt ze nog wel minachtend haar
neusje op voor de Mode (met een hoofd
letter!) maar voor allerlei kleine modesnuf
jes kan ze toch wel degelijk belangstelling
hebben. En ze weet doorgaans ook zeer be
slist was ze niet wil dragen! Als vandaag
haar vriendinnetje met een vlotte alpino op
school verschijnt, gunt zij haar moeder geen
rust, voor zij zich óók met een dergelijk
hoofddeksel kan vertonen. Maar die-en-die
jurk, die haar zo ,rgek" staat, wil ze voor
geen geld van de wereld meer dragen!
Dat kunnen inderdaad hele problemen
zijn voor beide partijen! Want al worden er
af en toe textielpunten aangewezen en is
daarop vaak al werkelijk iets aardigs te
koop de moeilijkheden zijn daarmee de
wereld nog niet uit.
Het is waarlijk geen wonder, dat de in
Amerika zo populaire overgooier ook hier
een voorname plaats in menige jongemeisjes-
garderobe heeft veroverd en dat ook de
combinatie blouse-(jumper)-rok zo bizonder
gewild is. Met geringe middelen immers kun
nen we voor talloze variaties zorgen en menig
oud kledingstuk kan nu nog uitstekende
diensten bewijzen.
Het model overgooier van onze foto zal in
de praktijk wel enige wijziging ondergaan.
Menige bakvis namelijk zal de „aanhangsels"
op de sohouders niet erg kunnen waarderen,
hoewel ze als zeer modern gelden, evenals
de driekwart mouwen.
Ook ballonmouwen worden veel gebracht,
getuige ons tweede plaatje, dat erg vlot ea
gezellig aandoet.
(Van onze schaakred. H. J. J. Slavekoorde,
Goudreinetstraat 125, Den Haag)
Als deze rubriek onder Uw ogen komt is
de termijn verstreken, waarbinnen de laatste
opgaven van de eerste ladder konden worden
ingezonden. Het opmaken van de „ladder" is
reeds bijna voltooid en ik hoop, dat het ver
menigvuldigen zo snel verloopt, dat ik aan
het einde der komende week aan alle oplos
sers een exemplaar heb kunnen toezenden. In
de volgende rubriek worden de namen der
hoogst geplaatsten gepubliceerd.
Bij de nieuwe opgaven een enkele aanteke
ning in telegramstijl. No. 102: opgepast; hier
valt iete te verdienen. No 103: wees niet ge
ïmponeerd door het aantal zetten. No 104: nu
zullen wij eens zien wie iets geleerd heeft van
opgave 84 (Eidhstadt).
De oplossingen.
Opgave 94 (Partijstelling): 1 Dh6+ Kf5 2
Tf5+ KXf5 3 Df4 mat.
Opgave 97 (Probleem van M. Segers): 1 Dd8.
Opgave 98 (Probleem van dr E. Zepler)
Weer zo'n symmetrische stelling, waarover ik
ook op 14 Juni al iets schreef. Ook hier niet
twee sleutelzetten (1 c7 en 1 g7) doch slechts
één. Oplossing: 1 g7 Kd8 2 g8D+ Kc7 3
Da8! (dit is de grap, waarop 1 c7 faalt!) enz.
Of: 1 g7 Lxg7 2 c7 Lf6 3 c8D+ enz.
De nieuwe opgaven.
Opgave 102 (Serie A twee punten).
Wit: Kd2, Df8, Td3, Lb4, Pf3 (5 stukken).
Zwart: Kc4, Lb8, Lg8, Pb7, pionnen b5 en d7
(6 stukken).
Wit begint en geeft in twee zetten mat. (Pro
bleem)
Opgave 103 (Zowel serie A als serie B
drie punten).
Wit: Kg5, Td7, Pf6, pionnen b2, c5 en f2 (6
stukken).
Zwart: Ke5, pionnen a3, d4, e6 en f3 (5 stuk
ken).
BEZOLDIGING RECHTERLIJKE MACHT
Aan het reeds vermelde wetsontwerp in
zake de salariëring van de rechterlijke
macht ontlenen wij nog de volgende sala
rissen:
president en proc.-gen. Hoge Raad f 15.000;
raadsheer en advoc-gen. Hoge Raad, presi
dent en proc.-gen. gerechtshof: f 12.000; pres.
en off. van just, rechtb. Den Haag. R'dam
en A'dam: f 11.000; raadsheer en advoc.-gen
gerechtshof, pres. en off. van just, andere
rechtbanken; f 10.000; rechter en sribst. off.
v. just, rechtbanken Den Haag, R'dam en
A'dam: f9000, andere rechtbanken: f8500;
kantonrechter le klasse: f 9200, 2e klasse
f 8000, 3e kl. f 7500; griftfier Hoge Raad f 7800,
gerechtshof of rechtbank: f7500, kantonger.
Den Haag. R'dam en A'dam: f7000, kanton
ger. le klasse: f6500, 2e kl.: f4500—f6000,
3e kl.: f4000—<5000; ambt O.M. kantonger.
en subst. griffier Hoge Raad, gerechtshof of
rechtbank: f 5000—6500; subst. griffier kan
tonger. le kl. f4000—f5000.
Wit begint en geeft in vier zetten mat (Pro
bleem).
Opgave 104 (Serie B vier punten).
Wit: Kg3, Dd7, Pe4, Pf2, pionnen d2, e3 en
g5 (7 stukken).
Zwart: Ke5, Db2, Ta4, Lh7, Pb3, pionnen c5,
d3 en f7 (8 stukken).
Wit begint en geeft in vier zetten mat.
(Probleem)
NOG DIT JAAR ZEVENDE FACULTEIT IN
AMSTERDAM?
Minister Gdelen heeft aan. het Amster
damse gemeentebestuur medegedeeld dat er
tegen die door die gemeenteraad vastgestelde
verordening over de instelling van een fa
culteit voor de politiek en sociale weten
schappen aan die Gem. Universiteit geen be
zwaar meer is, als enkele bepalingen worden
gewijzigd. B. en W. zullen voorstellen deze
wijzigingen aan te brengen, opdat zo moge
lijk bij het begin of kort na de aanvang van
de cursus 1947/1948 deze nieuwe faculteit kan
gaan functdonneren.
't Leven wordt al weer wat
duurder
Nu sedert 1 Juli de omzetbelasting is ge
wijzigd, zijn een aantal der noodzakelijke
levensbehoeften van die belasting vrijge
steld.
Andere producten zijn daarentegen in prijs
verhoogd. Het zijn:
Koffiestroop (2 ct. voor 125 gr., de prijs
in blik blijft ongewijzigd), maizena (1 ct.
per 200 gr.), kunsthoning (1 ct. per 450
of 500 gr.), zelfrijzend bakmeel (1 ct. per
pak, voor 200 gr. verpakking blijft de prijs
ongewijzigd), havermout (1 ct. per 500 gr.),
vermicelli en macaroni (1 ct. per 200 gr.,
verpakt prijs onveranderdjcacaopoeder (1
ct. per 100 gr.), bonbons (1 ct. per 100 gr.)t
chocoladepasta (1 a 2 ct. per 450 of 500 gr.),
koffie (8 ct. per kg voor de duurste, 4 ct.
per kg voor de goedkoopste kwaliteit), thee
(10 ct. per 500 gr. voor de beste kwaliteit,
voor de andere kwaliteiten naar verhouding
met dien verstande, dat de prijs van de
goedkoopste kwaliteit ongewijzigd blijft.
LUTHERSE WERELDCONFERENTIE IN
ZWEDEN BEGONNEN
In Lund (Zweden) 'is de grootste bijeen
komst begonnen, die ooit door de Lutherse
Wereldfederatie gehouden is. Er zijn 600
afgevaardigden uit 30 landen. De aartsbis
schop van de Zweedse staatskerk, Erlang
Eidom, deelde mede, dat de Luth. kerk zich
wil losmaken uit haar isolatie, om haar
plaats te midden van de andere Chr. groe
peringen van de wereld in te nemen.
2
3
4
5
8
9
IO
li
i2
'3
16
17
18
19
20
21
27
23
24
26
2)
26
30
31
33
34
36
37
38
39
40
41
4J
43
44
43
4(3
41
4Q
Horizontaai: 1 ergerlijk feit: 8 draf;
10 meisjesnaam; 11 telwoord; 12 pasta; 14
rondhout (scheepst.); 15 vissoort; 16 hechte
samenvoeging van twee draden; 18 grappenma
ker; 19 lekkerij; 21 Binnenlandse strijdkrach
ten (afk.); 22 vochtig; 23 denkbeeld; 24 kleine
ahorn; 26 bloei wij ze; 27 aarden kruikje; 28
overal; 30 troefkaart by het jasspel; 31 stoom
schip (afk.); 32 krachtig; 34 drinkbakje; 37
kleine groep van uitgelezen en; 39 boos, listig;
40 klein persoon, 42 met achting overladen (O.
Spell.); 44 Oost Indië (afk.); 45 metaal; 47
bedrevenheid, frats; 49 werkelijk, wezenlijk.
Verticaal: 1 metaal; 2 uitroep van ver
rassing; 3 weide boven in het "hooggebergte;
4 deel van de dag; 5 slede; 6 houding; 7 ge
meen, minderwaardig; 8 schijnsel; 9 Argen
tijns los werkman; 12 rijzig 13 kleur; 16
markttent; 17 vrucht; 19 onaangename lucht;
20 eerste afdeling van de maag bij herkau-
kers; 21 chef; 23 naam van één onzer prin
sesjes; 25 oude (D.); 27 lancier; 29 gekheid;
31 haringachtig visje; 33 landbouwvork met
drie tanden; 35 bouwk. spitsboog; 36 zakken-
stof; 38 foefje; 41 gebruikte run; 43 boomloot;
46 Ned. fabrikaat (afk.); 48 zangnoot.
Horizontaal: 1 creosoot; 7 aldoor; 9
amnestie; 12 riet; 14 trek; 15 mem; 16 oma;
17 Po; 18 er; 21 al; 22 ba; 23 bij; 25 ooi; 27
oer; 29 kier; 30 Lena; 31 astrakan; 33 estrik;
35 stekelig.
Verticaal: 1 charme; 2 el; 3 ode; 4 S.
O.S.; 5 oo; 6 toekan; 7 amie; 8 riem; 10 ne-
moliet; 11 troeboek; 13 tobber; 14 totaal; 17
pa; 19 rij; 20 lokaas; 24 kranig; 26 Oise; 28
enak; 32 -are; 34 il.
le prijs: J. die Looff, Haarlemmerstraat 273,
Leiden; 2e prijs J. de Rooker, Groene Kruis-
samafcorium, Koepoorfstraat 50, Delft; 3e prijs;
E. C. Jongeneel, ChaubouliaaTi 14, Sassemhedm.
Oplossingen gelieve men uiterlijk Vrijdag
morgen in ons bezit te doen zijn, met in lin
kerbovenhoek-adreszijde van de brief»
kaart de vermelding „Puzzle-oplossing".