JHmnr* öTmmnl
AMERIKA TOT SOEKARNO: ACCEPTEER
DE INTERIM-REGERING
iDist nj
MAANDAG, 30 JUNI 1947
Acht en twintigste jaargang No. 7Ï4S
Abonnementsprijzen
0.26 per week
f 1.10 per maand
£3.25 per kwartaa
(bij betaling p. kwit
verh. m. adm.kosten)
Advertentiën f 0.1?
per m.m.
BU contract belang
rijke korting.
Telefoonnummers
Dir. en Red 2040b
Administratie 22710
Christelijk-Nationaal Dagblad
voor Leiden en Omstreken
Bureaux Redactie er
Administratie
HOGEWOERD 1<K
Postrekening 5 8 9 3
Hoofdredacteur
Dr E DIE ME*
Chef-Redactie
B. VAN DER ROS
„itanluastirti is oheblruftl
myn bert in teyjjenépoft'
Washington brengt ontspanning, maar nu ook de oplossing?
DAN ZULLEN WIJ INDIE AAN DOLLARS HELPEN
Zaterdag is de grote spanning tussen Den Haag en Djokja enigszins gebroken door
een nota, die de Amerikaanse consul-generaal te Batavia, Walter Foote, aan de
republikeinse min. van Onderwijs Soewandi, die te Batavia verbleef, overhandigde.
Verhit door de stroom van verwarrende en elkaar tegensprekende berichten uit
de Republiek, waardoor de Indische kwestie dagelijks vager en zorgelijker
wordt, voelde minister Jonkman behoefte wat verkoeling te zoeken in de frisse,
Hollandse zeewind. De bewindsman aan het Scheveningse strand.
In de nota zegt de Amerikaanse rege
ring, dat zij met voldoening kennis nam
van de vorderingen, die de voorbereiding
van een federale interim regering voor
Indonesië maakte. Zij zag met stijgende
bezorgdheid onder ogen, welke gevaren
er aan de niet^naleving van de overeen
komst van Lmggadjati verbonden zijn.
Uit het voortduren van de impasse kan
alleen ellende geboren worden. Het stre
ven iaar samenwerking en oplossing der
moeilijkheden v levert daarentegen grote
mogelijkheden op
De regering der Ver. Staten spreekt
daarom als haar verlangen uit, dat de
republiek onverwijld haar medewerking
verleent aan de vorming van een interim
regering onder Nederlandse souvereiniteit
en onder uiteindelijk Nederlands gezag.
Komt deze interim-regering, gevormd
door vertegenwoordigers van de repu
bliek, Oost-Indonesië en West-Borneo tot
stand, dan zijn de Ver. Staten bereid met
Nederland en de interim-regering bespre
kingen te voeren over het verlenen van
financiële hulp by de wederopbouw van
Indonesië.
Dit is dus de voorwaarde, door Amerika
gesteld. Red.
Zowel in Nederlandse- als republikein
se kringen te Batavia bracht deze nota
ontspanning.
Dr Van Mook confereerde terstond met
Soewandi en de secretaris der Indonesi
sche delegatie Boediardjo, waarop de
laatste zeer optimistisch naar het
scheen terstond naar Djokja vertrok.
Officieel commentaar is er nog niet,
doch A.P. weet reeds te melden, dat Soe
wandi dr Van Mook meedeelde, dat de
republikeinse regering bereid is, het „de
jure" gezag van de Nederlandse vertegen
woordiger van de Kroon in de interim
regering te aanvaarden. Van Mook vroeg
een schriftelijke bevestiging van Soe-
karno, daar Soewandi zeide, dat Soekarno
nog niet in staat was geweest, door de
politieke situatie, deze bereidverklaring
reeds in de antwoordnota van Vrijdag op
te nemen.
In een exclusieve verklaring aan de
correspondent van A.P. te Djokja, Stan
Swinton, de enige Amerikaan aldaar, zegt
Soekarno „met dankbaarheid de sympa
thieke houding van de V.S. ten opzichte
van de republiek te constateren, speciaal
waar Amerika de vorming van een fede
ratieve regering wenst, gebaseerd op het
federatief principe, zolals het door de
republiek is voorgesteld.
Republikeinse kringen in Batavia ver
klaren, dat er ook een Britse nota is over
handigd, waarin wordt uiteengezet, dat
Groot-Brittannië de Nederlandse voorstel
len een fundamenteel redelijke basis voor
samenwerking ocht, doch later werd dit
ontkend, o.a. door de „Daily Telegraph."
ZWARE GEVALLEN KUNNEN NU
AAN DE ORDE KOMEN.
De zware gevallen (S.D.'ers, S.S.'ers,
N.S.K.K.'ers e. a.) die nog steeds op be
rechting wachten, zullen nu, zo werd
gisteren door de afd. Coördinatie van de
Haagse P.R.A. meegedeeld, spoedig be
recht kunnen worden, omdat men in staat
is de gepleegde misdrijven naar de juiste
maatstaf te beoordelen. Maandenlang
zoeken heeft de dienst nl. de nodige ge
gevens en inzicht in de organisaties ge
geven.
DAT te Venlo het bouwen van 104 arbei
derswoningen is aanbesteed en de laagste
inschrijfster was de N. V. Bouwbedrijven
Endenburgh aldaar, met ruim f 1.330.000.
DAT op 6 en 7 Aug. in „De Prins van
Oranje" te Venlo de 23e Limburgse waren-
beurs, de eerste na de oorlog, wordt ge
houden
DAT op het tweedaags congres van de
Ned. Ver. tot bevording van arbeid voor
onvolwaardigen te Eindhoven tot bestuurs
leden werden gekozen Jr-Raymakers en H.
Werkhoven.
DAT de herdenkingsfeesten te Aarden-
burg(Z.) t.g.v. de geboden weerstand aan
de Franse bestorming in 1672, met een his-
tinische optocht zijn besloten.
DAT te Veendam Adriaen Geerts Wilder-
Vanck is herdacht, die 300 jaar geleden de
grondslag legde voor deze veenkolonie en
's avonds de première werd gegeven van
Geert Teis Pzn's (Spitzen) „Nauta's Glorie",
die o.m. werd bijgewoond door de zoon van
Wijlen de auteur, de secr.-gen. mr, D. G.
W. Spibzen.
DAT eind vorige week in het verenièings-
gebouw der Storkfabriek te Hengelo het
Jaarlijkse congres van directeuren en -trices
Van nijverheidsscholen is gehouden.
Wat gebeurt er nu met
Sjahrir?
Zijn toekomstige rol staat nog niet vast.
Inmiddels is de positie van Sjahrir nog
steeds niet duidelijk. Soekarno verzocht
hem volgens A.P. zioh opnieuw beschik
baar te stellen, teneinde een laatste
poging te doen om tot overeenstemming
met Nederland te geraken en een ge
wapend conflict te voorkomen.
Sjahrir eist nu bindende besluiten met
de Nederlanders te kunnen nemen zon
der voorafgaand overleg met Djokja en
officieel intrekking van de resolutie der
Sajap Kiri, die hem to,t aftreden dwong.
A.P. verneemt dat Sjahrir, indien deze
eisen worden afgewezen, een coalitie
regering zal vormen, bestaande uit rechts
georiënteerde Islamieten, Centrum
(nationalisten) en Socialistische partij.
Pas op voor koud water
Dezer dagen kwam een Belgische
grensbewoner, een jonge man, die pas
sedert enkele weken gehuwd was, per
fiets naar Wolder-Maastricht, voor het
bijwonen van een begrafenis. Daar hij
door de warmte zeer verhit was, dronk
hij een glas koud water met het gevolg,
dat hij niet goed werd en enkele minu
ten later overleed.
DIRECTIE VAN V. EN D. WEER
VRIJGELATEN
De gearresteerde directieleden van
V. en D. te Den Bosch, waarvan wij
Zaterdag melding maakten, zijn na ver
hoor door de economische recherche
weer op vrije voeten gesteld. Het onder
zoek duurt intussen voort.
Teddy Roosevelt, de achter-kleinzoon
van wijlen de onvergetelijke Amerikaan
se president, had al spoedig een giimlach
getoverd op het gezicht van de populaire
staatsman Harry Truman, toen het
knaapje dezer dagen een paar dagen de
gast was op het Witte Huis.
DAT de Ned. consul-generaal J. v. d. Mor
tel Ottawa (Canada), vandaag een bezoek
aan het geallieerde kerkhof te Margaten
heeft gebracht.
DAT op 27 Juli t.g.v. het 25 j. bestaan van
de Limburgse bijenhoudersbond te Weert
een Limburgse imkersdag wordt gehouden.
DAT op 24 Aug. te Roermond de vor-
mings- en propagandakern der Kath. Ar
beidersbeweging Oredo Pugno, een bonds
vergadering en een massameeting houdt.
DAT te Bussum weer acht clandestiene
slachters zijn gearresteerd en 500 kg. clan
destien vlees werd achterhaald.
DAT Ged. St. van Groningen voorstellen
het provinciaal wapen officieel vast te stel
len, hetgeen nog nimmer is geschied, en
daarna over te gaan tot de vaststelling van
een provinciale vlag.
DAT ir P. J. v. Vlinmeren te Waalwijk een
brochure heeft uitgegeven over het onder
zoek aan het leerinstituut aldaar over
chroom-plantaardige looiïng, volgens welk
nieuw procédé de looitijd van 2\'24 mnd.
beperkt wordt tot 3 A 3Va week.
DAT op 25 Juli de nestor van de Ned
bioscoopwereld, de heer Sol. J. Kinsbergen
te Den Haag, die destijds voor zijn Rode
Kruiswerk door Prins Hendrik is beloond
met het „Kruis van Verdienste", zijn 80ste
verjaardag viert.
PRINS BERN HARD HEEFT
GRIEP
Z.K.H. Prins Bernhard, die zich reeds
enige dagen onwel gevoelde, heeft griep
en moet op advies van zijn geneesheer
rust houden. Ook zijn verjaardag heeft
de Prins in bed moeten doorbrengen.
EERSTE KAMER WOENSDAG BIJEEN
Woensdag, om 12 uur, komt de Eerste
Kamer bijeen ter behandeling van de
goedkeuring van het Statuut der Inter
nationale Vluchtelingenorganisatie, het
wetsontwerp Hoger beroep krijgsraden te
velde en het wetsontwerp Wering en
verdelging van de coloradokever.
't Oud-Kamerlid Vliegen
84 jaar oud overleden
Weer een der Twaalf Apostelen heengegaan
Gisteren is, 84 jaar oud te Bloemendaal
overleden de heer W. J. Vliegen, oud-lid
der Eerste Kamer en Tweede Kamer voor
de SDAP en oud-wethouder van Amster
dam.
De heer Vliegen, die met zijn welversne
den pen tal van artikelen in de socialisti
sche pers het licht heeft doen zien en zich
als Kamerlij een naam verwierf, behoorde
met o.a. Schaper en Troelstra tot de zgn.
Twaalf Apostelen, die begin Augustus 1894
het manifest ondertekenden, dat op 21
Augustus van dat jaar leidde tot de oprich
ting van de SDAP. Slechts de heer Gerhard
is van die twaalf nog in leven.
RELLETJES RONDOM DE GASPERI
In Venetië zijn relletjes uitgebroken tij
dens een toespraak van de minister-presi
dent, De Gasperi tot leden van een jeugd
organisatie der Chr. Democratische Partij.
Veertig politie-agenten werden gewond.
Er kwamen traangasbommen en gummi
stokken aan te pas.
Minister Mansholt doet de melk
niet van de bon
Pryzen der aardappelen blijven vry,
tenzij
Naar de Nieuwe Leidsche Crt
verneemt, is minister Mansholt niet
voornemens, ondanks de aandrang van
bepaalde zijde, de melk van de bon te
doen. Er is weliswaar een tijdelijke over
vloed van melk geweest, 'doch deze perio
de is weer voorbij.
Voorts is de minister niet voornemens
voorlopig in te grijpen in de aardap-
pelenprijzen, zolang de dalende prijs zich
voortzet. Mocht de prijs echter weer de
hoogte in gaan dan zal de minister niet
aarzelen de prijs weer vast te stellen.
DAT gistermorgen, tijdens de grote sa
cramentsprocessie, in Dingelrade bij Bruns-
sum drie woonhuizen zijn afgebrand.
DAT het Nat. Hist. Genootschap in Lim
burg zijn maandblad over Juni heeft ge
wijd aan de nagedachtenis van de op 21
Maart overleden bekende florist dr F. C. A.
de Wever.
DAT Kingma's Bank te Leeuwarden over
1946 een dividend van 8 pet. uitkeert.
DAT de organist van de St. Rombout te
Mechelen, próf. Flor Peeters, voor zijn ver
trek naar Amerika in Juli enkele concerten
zal geven in A'dam, Den Haag, Leiden,
Utrecht en Haarlem.
DAT een kleine groep brandweerpersoneel
uit Liverpool van 311 Juli een bezoek aan
A'dam zal brengen.
DAT de A'damse wethouder B. S. Polak
Amsterdam zal vertegenwoordigen op het
van 512 Juli in Parijs te houden Interna
tionaal Stedencongres.
DAT het Centr. Instituut voor Chr. Soc.
Arbeid te A'dam m.i.v. Sept. a.s. een avond
cursus zal organiseren voor maatschappelijk
werker.
DAT het A'damse B.G. de 38-j. agent F. M.
W. Meyer, aldaar, tegen wie de doodstraf
was geëist, tot 18 j. gev.straf veroordeelde,
daar hij naast zijn collaboratie ook nog wel
mensen geholpen heeft.
DAT deze rubriek wordt vervolgd op pa*. 2
Maar liefst een kwartje voor
een glas water
Ergelijke afzetterü in Drente bij de
T.T.-races
Er zijn altijd mensen die, zolang zich
daartoe een gelegenheid voordoet, er
geen been in zien hun medemensen op
ergerlijke wijze af te zetten. Dat is weer
eens duidelijk gebleken bij de jongste
T.T.-races te Assen. De c.a. 100.000 be
zoekers, die reeds in de loop van Vrij
dag in de Drentse hoofdstad waren aan
gekomen, konden natuurlijk niet allen
in hotels worden ondergebracht en velen
togen daaroim naar buiten om bij boe
ren en burgers onderdak te vinden. De
goede niet te na gesproken, zijn echter
door sommige lieden voor deze logeer
partij schandalige prijzen berekend,
waar zij nog prat op gingen ook. Voorts
is het voorgekomen, dat men 25 cent
moest betalen voor een glaasje water.
We hebben wel eens iets gehoord over
„Hollandse gastvrijheid", maar die was
Zaterdag rondom Assen dan toch ver te
zoeken. We dachten, dat deze oorlogs
mentaliteit verdwenen was, maar vele
Nederlanders hebben .triomfantelijk" het
tegendeel bewezen!
Voor het verslag der wedstrijden zie
men elders in ons blad.
Het water eiste weer zes
slachtoffers
Vyf bij het zwemmen en één bij het
kanovaren verdronken
Het zwemmen tijdens dit week-end
heeft weer aan vijf personen het leven
gekost. De 21-j. W. Boudewijn uit Ka-
pel-Avëzaath is in de Linge verdronken,
de 19-j. Piet Ernste uit Dreumel, die vol
gende week naar Indië zou vertrekken,
in de Waal bij Leeuwen-Beneden, de
Waal onder Deest (gem. Druten) en de
15-j. J. M. Leijenhorst te Nijkerk in de
vaart aldaar en de 55-j. V. te Deventer
in de IJssel. In de rede van Vlissingen
is het lijk opgehaald van Precy Tonner,
een der slachtoffers van de aldaar gezon
ken Engelse sleepvoor Fair Play II. Tevens
is de 30-j. W. Hoeijmakers te Venlo ten
gevolge van het omslaan van zijn kano te
water geraakt en verdronken.
MENTALITEIT
Tijdens de zitting van het A'damse
B.G., dat Zaterdag de zaak tegen de be
ruchte S.D.'er Mollis behandeltmoest
ook de Duitse Kriminal SkretHar Ruhl
als getuige verschijnen, zooals we elders
uitvoeriger meedelen.
Ter sprake kwam o.m. een executie
van vier Nederlanders, waaraan Ruhl
heelt deelgenomen.
,,Is dat zo, getuige?" vroeg de presi
dent, mr B. de Gaay Fortman.
Darüber will ich nichts erklciren, das
sind für uns kriegswichtige Masznah-
men", aldus Mollis. „Vielleicht wird
unser Chef hierüber sprechen", merkte
Ruhl nog verontschuldigend op, „aber
ich kann das bestimmt nicht."
S
OP 3 JULI NIEUWE BON VOOR
BANANEN.
Op 3 Juli a.s. zal voor de kinderen tot
5 jaar een nieuwe bon voor 500 gram
bananen bekend gemaakt worden. Het
is nagenoeg zeker dat omstreeks mid
den Juli op de sedert November 194Q
lopende bon overal in het land bananen
zullen zijn afgeleverd. Ook voor de
nieuwe zal wel veel geduld nodig zijn.
Vrij warm, aldus De Bilt
Tot morgenavond wordt verwacht:
Droog weer. in de nacht vorming van
mist- en wolkenvelden, die overdag op
lossen en breken. Vrij warm, zwakke
wind.
ZON EN MAAN.
Dinsdag, 1 Juli. Zon op 4.23 en onder
21.03; maan op 19.51 en onder 2.37. Don
derdag 3 Juli volle maan.
