Een oplichting voor het Leids Tribunaal? Bakblikken met mineraalolie ingesmeerd NBEUWF LEmSCHE COURANT WOENSDAG, 25 JUNI 1947 T GEHEIMZINNIGE LOESJE ONTVING ƒ10.000 Van tien tot één uur heeft het Leidse Tribunaal zich gisteren bezig gehouden met een rol, waarop vijf zaken voorkwamen. In de eerste daarvan was een nader onderzoek nodig geweest. Van de beschuldigden S. A. van Leeuwen en L. Beik was alleen de laatste aanwezig, om het pleidooi van de raadsman, mr M. B. Vos, mede aan te horen. Beiden waren er van beschuldigd, generatorblokjes te hebben geleverd aan de Wehrmacht, maar mr Vos voerde aan, dat de verkoop van de houtblokjes ge schiedde door de Nederl. overheid. Later moest aan de Duitsers geleverd worden. Van collaboratie kan dan ook, wat dit be treft, geen sprake zijn. Van Leeuwen heeft bovendien machines ten behoeve van het Nationale Dagblad vervoerd; tot deze maat regel hadden de Duitsers het recht met het Landoorlogreglement in de hand. Trou wens, bij weigering ware beschuldigde's auto's gevorderd. Tegenover dit transport kunnen goede handelingen geplaatst wor den; zo verhuisde hij de inboedel van mr Duparc. Wegens zijn detentie kreeg hij tot November 1945 geen toewijzing van de Rijksverkeersinspectie voor auto's, zodat hij in zijn bedrijf ook ernstige schade heeft geleden. Om de „Anschlusz" bij Duitsland te voorkomen was J. Varkevisser uit Katwijk lid van de N.S.B. geworden; hij versterkte dan het tegenwicht tegen Arnold Meyer, die wèl dat doel nastreefde. Zijn kinderen werden lid van de Jeugdstorm, zoonlief ging naar de Waffen-SS en hijzelf nam dienst bij het NSKK. Als lid daarvan zwierf hij door België, Nederland, Frank rijk en Duitsland. Twee getuigen kwamen vertellen dat Varkevisser hen wel gewaar schuwd had, als er gevaar dreigde voor huiszoeking. „Hij had geen valse geest' zo betoogde de raadsvrouwe, mej. mr M. Velt- kamp; ook leverde hij niet aan de Duitsers. Een andere bakker te Katwijk staat thans bekend als leverancier aan de weermacht. W. F. Kleute uit Voorschoten geloofde in de N.S.B. Hij had er na 1940 wel van ge hoord dat die beweging kwaad deed, maar het nooit gezien, en daarom nam hij maar aan, dat het praatjes waren. Er zijn anders in Voorschoten knappe heren geweest onder de N.S.B.-ers, vond de president, mr M. G. A. M. van der Kamp, maar besch. zou niet durven beweren, dat er zo- erg huisgehou- OPENLUCHTZANGAVOND VAN K. EN O. De eerste zangavond op het Van der IWaalsplein is een volledig succes gewor den; bijna 500 aanwezigen hebben enthou siast gezongen. Dat was weer net als kort voor de bevrijding. Zou van het Van der Waalsplein de victorie beginnen? Zou eindelijk in Leiden ontstaan, wat in an dere plaatsen allang is, nl. een grote kern van volkszangliefhebbers? Wij hopen het van harte; we moeten nu ook eens iets anders zingen dan vertaalde Amerikaanse songs. De Nederlandse litteratuur biedt een schat van liederen die onbekend zijn: Wandelliedj-es, minneliedjes, Oud-Neder landse en moderne liedjes. Misschien zul len we dan met drie October nog iets an- dfers horen dan: ,,We gaan nog niet naar huis" en „Daar is maar éne goeie Leie- naar Donderdag 26 Juni om 8 uur op het Stadhuisplein: Tweede openLuchtzang- avond, onder leiding van Herman Stenz, aan de piano Tilly Stenz-Leening, met medewerking van het K. en O.-zangkoor. Komt in grote getale. Kun je nog zingen, zing dan mee. Als het giet, gaat de zang avond niet door. ZOMER-ZENDINGSCONFERENTIE Het voorlopig programma van de door de sectie vrouwenzendingswerk der Ver. Ned. Zendingscorporaties van 2126 Juli ©p het Kasteel ,,Hoekelum" te Benne- kom te houden conferentie luidt als volgt: Maandagavond: Opening der conferen tie door mevr. H. SchuurmanNijhoff. „De Islam en de Indonesische vrouw" door Dinsdagmorgen: Bijbelstudie o.l.v. mevr. M. MostertSchendelaar. Cursus over de Wereldzending o.l.v. ds E. G. van Kekem. Middag: „De wijkverpleging en haar sociale achtergrond" door mej. dr F. Kruyt. Avond: ,.De betekenis van het Rural Reconstructiewerk voor het on derwijs" door mevr. W. S. F. van Doorn Snijders. Woensdagmorgen: Bijbelstudie o.l.v. mevr. M. MostertSchendelaar. Cursus ©ver de Wereldzending o.l.v. ds E. G. van Kekem. Middag: vrij. Avond: ,,De opbouw van het Chr. gezinsleven in In donesië", door mevr. A. M. C. Gram bergv. d. Hoeven. Donderdagmorgen: Bijbelstudie o.l.v. mevr. M. MostertSchendelaar. Na 10.30 U.: samenkomst gerepatrieerden. „De arbeid der vrouw in de jonge Indonesi sche kerken" door mevr. H. Schuurman Nijhoff (n.a.v. een enquête van de World Council of Churches). Avond: Opvoering zendingsspel. Vrijdagmorgen: Bijbelstudie o. 1. v. Mevr. M. MostertSchendelaar. Cursus ©ver de Wereldzending o.l.v. ds E. G. van Kekem. Middag: ,,Drie maanden zen dingsopleiding in Hartford (U.S.A)." door mej. Chr. Slotemaker de Bruine. Avond: ,,De toekomst van de zending in Indonesië door dr C. L. van Doorn. Slui ting der conferentie. Opgave van deelname wordt ingewacht bij de Sectie voor Vrouwenzendings- Werk, Zendingsbureau Oegstgeest, waar ook programma's verkrijgbaar den is. Besch., die pianostemmer is, ver richtte bewakingsdiensten voor de Algem. Betonmij, welke te Noordwijk bunkers bouwde, en werkte later voor de O.T. Hij zou toen geronseld zijn voor Rusland, maar door te tekenen voor het Schützkommando van de O.T. had hij zich daaraan kunnen onttrekken. Na de ineenstorting van het front in het Rijnland had hij kans gezien weer in Nederland terug te komen, waar hij onderdak vond te Rijssen. Daar had hij zelfs een kaart gekregen, dat hij onder duiker was. Zijn verdediger jhr mr Sand- berg zeide, dat hier verregaande politieke onozelheid is gedemonstreerd. Deze man liep blindelings in de val opgesteld door de N.S.B., maar geen enkele wandaad is van hem bekend. Een dergelijk geval was dat van Th. P. Radder uit Boskoop. Nooit aan politiek ge daan, door de beloften van de NS.B. ver blind, met VoVa gecolporteerd, bij het NS KK, de Vrijw. hulppolitie geweest, en ten slotte in dienst van de Oostcompagnie naar Letland gegaan. Bij die colportage met VoVa was nog eens een onaangenaam in cident geweest. Zekere Van der Tocht zat in de voorkamer, toen Radder er aan kwam, maar liet hem rustig staan bellen. Radder was echter niet gauw ontmoedigd en blééf bellen, wel tien keer. Dat verveel de Van der Tocht naar het scheen toch, want hij kwam naar de deur, gaf Radder een schop, waarop deze een klein ruitje van de deur kapotsloeg. Veel meer dan een incident kan men dit voorval niet noemen. Verdachte's raadsman, mr C. M. Loef ver klaarde, dat zijn cliënt radicaal genezen zal zijn en nooit- meer aan politiek zal doen. Wat hij uitzonderlijk vindt is, dat Radder twee jaar in de cellenbarakken heeft doorgebracht, wat een aanzienlijke strafverzwaring betekent. De vrouw is niet sterk, het vermogen raakt op, men kan niets op beschuldigde's verdrag aanmerken en de gemeenschap van Boskoop zal hem zonder twijfel weer in zich opnemen; zelfs Van der Tocht zal hem zonder antipathie terugzien. Over de laatste zaak zal het Tribunaal het niet op stel en sprong eens zijn. In het kort komt het hierop neer, dat A. M. de Haan uit Hillegom aan C. van der Lubbe voorgespiegeld zou hebben, dat hij met 10.000 zekere. I. uit handen van de S.D. zou kunnen krijgen en zou hij vriend schappelijke betrekkingen met Duitsers hebben onderhouden. In Amsterdam huur de de besch. van Engels, een vermogend wildhandelaar uit Stroo op de Veluwe een huis, onder voorwaarde evenwel, dat daar in twee kamers beschikbaar bleven voor Engels. Op een avond kwam deze thuis met een kennis van hem, die de naam Goering droeg en werkte bij de SD. Daar maakte De Haan toen kennis mee. Later kreeg de besch. een oproep en herinnerde zich zijn relatie bij de S.D.; die klampte hij dus aan met gevolg, dat hij een Aus- weis kreeg van die dienst. Toen kwam op een gegeven dag mej. van der Lubbe bij hem met het verzoek, de heer I. te be vrijden. De Haan informeerde in Amster dam en kwam terug met de mededeling, dat het ƒ10.000 zou kosten. Die kreeg hij, ging er mee naar Amsterdam, waar hij het bedrag in hotel Beethoven aan een geheim zinnig Loesje ter hand stelde. Dat is inder daad gebeurd; een verklaring van de eige naar van de zaak bevestigde het. Verder blijft het raadselachtig; het meisöe Loesje is niet teruggevonden, althans niet het be treffende, zodat die schakel ontbreekt. De heer I. kon zich, door uit de trein te sprin gen, uit de handen van de S.D. redden. Wanneer zo betoogde de verdediger mr S. Ivens, inderdaad mej. Van der Lubbe door De Haan is opgelicht voor 10.000, is het Tribunaal dan bevoegd hem te berech ten? Hij heeft dan oplichting of verduiste ring gepleegd en behoort voor de gewone rechter te verschijnen. Goering heeft hij leren kennen in het huis dat hij van Engels gehuurd had; een vriendje van de SD kan men hem daarom moeilijk noemen. Velen zouden begerig geweest zijn naar een Aus- weis zoals De Haan er een had; er waren wel meer mensen, zo zuiver als goud, die een verklaring van de S.D. haden. Is De Haan, enkel omdat hij Goering kende, politiek delinquent? Spr. vroeg de beschul diging geheel vervallen te verklaren. Uitspraken volgen over veertien dagen. TOEWIJZING VOOR SLA-OLIE TE KLEIN? Voor de plv. kantonrechter mr Sprey moesten „maar" 128 personen terecht staan voor verkeersovertredingen, over treding vestigingswet en bakken met ondeugdelijke olie. C. v. A., kruidenier, Leiden, had zon der dat hij was ingeschreven bij de K. v. K. te Leiden Lage Rijndijk met kruideniersbedrijf uitgeoefend. Het O. M. kon niet begrijpen dat verd. die in Nov. '45 al eerder hiervoor veroordeeld was, rustig er mee door gaat, waarom het O.M. nu f 150 boete of 50 d. h. eiste. Verd. verklaarde niet aan de eisen te kunnen voldoen. De pl.v. kantonrechter wees direct vonnis en veroordeelde hem tot f 50 boete of 20 d. h. W. A. v. d. M., die een autobedrijf te Rijnsburg heeft, had eveneens zondei dat hij bij de K. v. K. was ingeschreven, het automobielbedrijf uitgeoefend. Verd. gaf voor, dat zijn compagnon de zaak uitoefende, maar die bleek ook geen vergunning te hebben. Daar verdachte ook al eerder hiervoor veroordeeld is, maar rustig het bedrijf voortzet, eiste het O.M. f159 boete of 50 d. h. Toen de plv. kantonrechter vonnis wilde wijzen, riep verd „wacht eens even" ik heb nog wat te zeggen. De plv. kantonrechter achtte zich voldoende ingelicht en ver oordeelde verd. tot f 100 boete of 40 d. h. B. M. B., bloemhandelaar te Noordwij- kerhout, had ook al zonder inschrijving bij de K. v. K. het bedrijf uitgeoefend. Verd. bekende, dat nadat zijn compag non uit de zaak was getreden, dit be drijf te hebben voortgezet. Daar hij nu vergunning heeft, eiste het O.M. f50 boete of 25 d. h. Uitspr. conform. N. Chr. O., melkhandelaar te Leiden, had een leerplichtige jongen arbeid in zijn zaak laten verrichten. Eis O.M. f25 boete of 15 d. h. Uitspr. f20 boete of 10 d. h. R. M., personeelchef te Leiden, had een nog leerplichtig meisje in dienst genomen. Mr Trapman, raadsman, wees er op, dat men in het textielbedrijf zonder ver gunning van het arbeidersbureau geen personeel mag aannemen en daar het meisje een arbeidskaart had, was er geen bezwaar geweest het meisje in dienst te nemen. Het O.M. wilde in aan merking nemen, dat M. misleid was, en eiste f 15 boete of 5 d. h. De plv. kanton rechter achtte verd. schuldig, zonder op leggen van straf. J. H. J. M. P., winkelier te Leiden, had een leerplichtig meisje in dienst ge had. Eis O.M. f25 boete of 10 d. h. Uit spr. f 15 boete of 5 d. h. G. A. v. d. O. en C. v. d. O. bakkers uit Leiden, hadden voor het insmeren van bakblikken minerale olie gebruikt, wat volgens de keuringsdienst schadelijk voor de gezondheid is. Verd. erkende de overtreding, maar dit kwam door de kleine toewijzing van slaolie en het een noodtoestand was geweest. Het O.M. eiste tegen G. v. d. O. f 100 boete of 25 d. h. en tegen C. v. d. O. f75b oete of 25 d. h. Uitspr. G. v. d. O. f50 boete of 25 d. h., terwijl C. v. d. O., die reeds ge- ruimen tijd ziek is, werd vrijgesproken. A. L. O., bakker te Katwijk, had ook voor het bakken van brood minerale olie gebruikt Eis O.M. f40 boete of 20 d. h. Uitspr. 125 boete of 10 d. h., terwijl H. J. W. Bakkér te Noordwijk voor het zelfde feit een gelijke boete werd op gelegd. Daarna moest de leverancier dezer schadelijke bakkersolie, A. H. v. d. G. uit Katwijk, terecht staan. Verd. beriep zich er op, dat op de factuur gestaan had: „ongeschikt voor de consumptie" en hij kon niet helpen, dat de bakkers er brood mee gebakken hadden. Eis O. M. f75 boete of 30 d. h., doch de plv. kantonrechter concludeerde tot vrij spraak. A. P. v. E., slager te Leiden, had leverworst verkocht met te groot water gehalte, doch zeide, dat hij geen water, maar bouillon-afgetrokken van var kenskoppen voor het maken van worst gebruikt had. Het O.M. vond, dat een bonloos artikel dat in de handel komt aan de eisen der Warenwet moet vol doen, en eiste f50 boete of 25 d. h. Uit spraak f25 boete of 10 d. h. M. J. v. D. te Leimuiden had karne melk vervoerd met te laag waterge halte. Eis f 35 boete of 15 d. h. Uitspraak f20 boete of 10 d. h. P. F. K. te Leiden, was met zijn auto, op de Haarlemmerstraat, hoewel de doorgang niet vrij was, toch gepasseerd, met gevolg een ernstige botsing. Eis O. M. f40 boete of 20 d. h. Uitspraak con form. J. H. B. uit Leiden had rijdende met zijn auto op de Zoeterwoudse Singel bij de Cronestijnkade, geen voorrang verleend, met gevolg een botsing. Eis O.M. f 40 boete of 20 d. h. Uitspr. f 20 boete of 10 d. h. W. C. v. d. G. uit Noordwijkerhout was met een vrachtauto bij de Roombur- gerbrug niet voldoende uitgeweken, met gevolg dat hij in botsing met een andere auto was gekomen. Eis O.M. f30 boete of 15 d. h. Uitspr. conform. E. J. H. uit Noordwijkerhout, was te Noordwijk, met zijn auto hoewel er geen voldoende ruimte was, de Voorstraat aldaar gepasseerd, waardoor hij een 3 wieligen oliecarrier had aangereden, waarbij de bestuurder verwond was. Eis O.M. f25 boete of 10 d. h. Uitspr. f 15 boete of 5 d. h. A. H., wagenbestuurder bij de N.Z.H., stond terecht omdat hij bij de halte Borstelbrug, de tram te vroeg in bewe ging had gezet, waardoor een botsing was ontstaan met een Eltaxbus die de trambaan moest oversteken. Na het ho ren van tram- en passagiers van de autobus, eiste het O.M. f25 boete of 10 d. h. Uitspr. f5 boete of 3 d. h. J. C., eveneens wagenbestuurder bij de N.Z.H., had bij het stoplicht op de Breestraat de tram niet tijdig tot stil stand gebracht, met gevolg dat hij een 3-wielige bakfiets had aangereden. Eis O.M. f 25 boete of 10 d. h., uitspr. f 2 boete of 1 d. h. G. J. v. d. B. te Leiden had met een 6-wielige auto op het voor autoverkeer gesloten gedeelte van de O. Ryn gere den en was zonder de nodige voorzor gen achter uitgereden, met gevolg een ernstige botsing. Eis O.M. 1ste feit f5 boete of 2 d. h. en het 2de feit f 30 boete of 15 d. h. Uitspr. conform. A. K. uit Leiden, had komende met zijn auto uit de Groenesteeg bij de Herengracht geen voorrang verleend, en was met 40 km snelheid het kruispunt gepasseerd. Eis O.M. f40 boete of 20 d. n. Uitspr. f30 boete of 15 d. h. F. W. B. de Pr., student te Leiden, Mej. J. W. de Langen op hartelijke; wijze gehuldigd Veel waarderende woorden bij haar 40-jarig onderwijsjubileum Op zeer hartelijke wijze en van alle kanten is gisteren mej. J. W. de Langen, die het feit herdacht, dat zij 40 jaar bij het Ohr. Onderwijs werkzaam is, gehul digd. Allereerst waren daar „haar kinderen", die haar op feestelijke wijze in het ver sierde gymnastieklokaal van de Chr. school aan de Pasteurstraat ontvingen en toen zij met haar familie had plaats ge nomen, „Dankt, dankt nu allen Godi" zongen. Waarderend waren de woorden, die ds D. J. Vossers, secr. van het school bestuur, bij ontstentenis van de voorz. ds M. J. Punselie liet horen. „Met hart en ziel hebt U het onderwijs gediend, levend naar de richtlijnen van het Evan gelie, en ge hebt Uw leerlingen veel mee gegeven voor hun geestelijk leven. Wan neer we, zoals in de Bijbel Uw naam zouden omzetten, dan zou het „de ge trouwe" worden." Tenslotte bood spr. mej. de Langen de gebruikelijke enve loppe met inhoud aan. Een zangiklasse o.l.v. mej. Bemer liet zich horen en Jetty Piersma was de tolk van alle leerlingen om haar te feliciteren en voor haar gegeven onderwijs te be danken. Namens de kinderen bood zij een haardbankje en een divan-kussen aan. Na afloop van de huldiging wachtte de jongens en meisjes een heerlijke ijsco. Na de pauze kwamen de collega's, ouders en oud-leerlingen aan die beurt. De hoofdonderwijzer, de heer J. Kals- beek, sprak namens het personeel en de Ver. van Chr. Volksonderwijs, de heer A. A. Wijnnobel namens de vriendenkring van de school Pasteurstraat en de con tactcommissie, de heer K. Lokkenstorm namens de ouders, mej. Lies v. d. Burg namens de oud-leerlingen, en bij na allen boden geschenken aan. Mej. de Langen dankte op geestig© wijze en op haar verzoek werd nog ge zongen Ps. 68 10. Hierna bleef men nog een uurtje gei zellig bijeen. Twee jubilarissen bij de N.Z.H. te Rijnsburg Morgen hopen de heren A. Bergman en L. de Romijn, resp. ambachtsman le klasse en hulpwerkman, beiden wonen de te Oegstgeest, de dag te herdenken, dat zij 25 jaar geleden in dienst zijn ge treden bij de Centrale Werkplaatsen der N.Z.H. te Rijnsburg. Deze gedenkdag zal voor deze jubila rissen, die door ijver en plichtsbetrach ting een eigen plaats onder hun collega's hebben verworven, zeker niet onopge merkt voorbijgaan. BURGERLIJKE STAND GEBOREN Neeltje D d v J W Bergman en L Blind; Cornelis P L M z v J v Zijp en M E Freeke; Huig z v M F Schaap en A Varkevisser; Alida d v J J Maandag en A de Jong; Robert H z v A Kulk en T Boer; Michiel G H z v G Speel en M J Koelman; Christianus z V J C Hogenes en J Brugman; Johanna M M d v J J M Bonnet en A M van Eigen; Fredericus T M z v P Kriek en J E de Water; Cornelis L J z v T B Kers en C T L Teunissen; Gerritjen A d v E Brederveld en W H Kraaij; Hendrika P d v D Kuneken en A H Arbouw; Maria Ch d v D J Polane en M H H de Jong; Karei Th z v A W H v Bladel en M E Lochthofen. OVERLEDEN: M H LettowNieuwen- huijzen 64 jr; L KrijgsmanGroen 40 jr; P Oostendorp 52 jr; G Snijders 53 jr. GEHUWD: G B Zwienink en N de Roode; A v Steden en J v d Voorde; GAT Hoekstra en C J Laterveer; D Dirkse en C Veldhoven; A v Dam en G M Fassotte. GEHUWD: J. P. Fontein en H. M. Kingma; G. Ottevanger en A. Ciere. had zonder dat hij het collegegeld be taald had op 10 Febr. j.l. het college R. C. gevolgd. Eis O.M. f3 boete of 1 d. h. Uitspr. conform. J. v. d. P. uit de Haarlemmermeer, had te Hillegom een auto bereden, zonder dat dat hij een rijbewijs had. Eis O.M. f20 boete ox 10 d. h. Uitspr. f 15 boete of 5 d. h. en voor een tweede feit f25 boete of 10 d. h. G. A. J., bakker te Oegstgeest, die ook zijn brood met minerale olie gebakken had, kreeg f25 boete of 10 d. h. Eis O.M. f50 boete of 25 d. h. A. B. te Leiderdorp, was niet als ge tuige voor het Leids Kantongerecht ver schenen. Het O.M. vond dat dit nu maar eens uit moest zijn, weer waren een aan tal getuigen niet verschenen, waardoor veel moeite veroorzaakt wordt. Het O.M. eiste nu f25 boete of 14 d. h. Uitspr. conform. P. v. d. Kr. moest terecht staan we gens overtreding Arbeidswet. Op 18 Maart j.l. om 7.00 n.m. had een meisje in de wasserij nog arbeid verricht. Eis en uitspraak f 15 boete of 5 d. h. F. C. v. d. V., Leiden, was met zijn auto op de Breestraat een stilstaande tram voorbegereden, terwijl de passa giers in- en uitstapte. Eis en uitspraak f7.50 boete of 3 d. h. H. B. moest terecht staan, dat hij op 25 Febr. j.l. met een auto personen ver voerd had, terwijl hij hiervoor geen vergunning had. Hij verklaarde, dat hjj dit en tijdig bij de Rijksverkeersinspectie en de gemeente Leiden had aangevraagd maar tot heden niets gehoord had. Eir O.M. f20 boete of 10 d. h. Uitspr. f5 boete of 3 d. h.

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Nieuwe Leidsche Courant | 1947 | | pagina 5