Nog geen beslissing over medezeggenschap
Weth. v.d. Kwaak liet
niet met zich spotten
„Rijkseenheid" doet beroep op Leidse burgerij
N'KUWK LEIDSCHE COURANT
4
WOENSDAG, 25 JUNI 194»
Stadsnieuws
Het begrotingsdebat in de Leidse raadszaal
MOTIE-SCHüLLER GELUKKIG
NOG GEWIJZIGD
(Van onze Raaflsverslaggever).
Wel zelden heeft de Leidse gemeente
raad in zo'n recordtempo een gemeente
begroting afgehandeld als vorige week,
toen slechts twee dagen nodig waren voor
bet debat over de begroting, 1947.
Het debat bleef zakelijk en verscheide
ne leden van de vroedschap hebben hun
vreugde uitgesproken, dat men bij de be
spreking niet is vervallen in details of
stokpaardjes, die vroeger zo gaarne wer
den bereden.
Hierdoor was de taak van het college
dan ook niet zo erg moeilijk en de ver
dediging van het beleid door B. en W.
was dan ook Vrijdagmiddag reeds in
grote lijnen tot een goed einde gebracht,
alhoewel enkele raadsleden niet zo spoe
dig van hun „voetstuk" waren te bren
gen. De heer Schüller (Pvd,A) gaf ten
aanzien van de door hem ingediende
motie over de medezeggenschap niet voet
stoots toe en het kostte weth. S. Menken
(KVP) overredingskracht, doch het geluk
te hem dit raadslid te doen besluiten zijn
motie te wijzigen in dien zin, dat het pro
bleem der medezeggenschap eerst na in
gewonnen advies van de Centrale Com
missie van Overleg in de Raad zou wor
den gebracht. De argumenten, die weth.
Menken aanvoerde, waren sterk, vooral
waar hij zich beriep op het advies van
het Centraal Orgaan, dat dient te worden
afgewacht en terecht merkte hij op, dat
het de heer Schüller zelf is geweest, die
heeft aangedrongen op aansluiting bij dit
orgaan. Zijn aanvankelijke motie, waarin
hij de Raad vroeg zich uit te spreken, dat
invoering van medezeggenschap in hoge
mate is gewenst, zowel voor een doeltref
fende exploitatie van diensten en bedrij
ven, als voor een goede samenwerking
tussen leiding en personeel, verloor door
het laten wegvallen van deze zinsnede
veel van haar kracht. En dit was maar
goed ook, want over een dergelijke ma
terie een „patiënt", waaraan de Stichting
van de Arbeid reeds lang doktert een
tweede overtuigend argument van de wet
houder kan de Leidse gemeenteraad
maar niet in een vloek en een zucht be
slissen.
STUDENTEN MOETEN GEHOLPEN
WORDEN
Verleden jaar werd een beroep op u
gedaan om de honderden studenten een
plaats te geven, waar ze zich konden
nestelen voor hun studie, een kamer,
waar ze zich thuis zouden voelen.
Veel teleurstelling werd ondervon
den, maar zeer velen hielpen mee, zodat
in de meeste gevallen een oplossinig ge-
iVonden werd. Terwijl men toen met
grote' moeilijkheden te vechten had, zijn
de omstandigheden dit jaar nog ongun
stiger. Immers zal het aantal aankomen
de studenten niet kleiner zijn, terwijl
zeer weinig kamers vrij komen, omdat
de meeste studenten nog midden in hun
studie zijn. Toch moeten wij deze nieu
welingen helpen en daarom wordt u
dringend verzocht alle medewerking te
willen verlenen en beschikbare kamers
op te geven aan het inlichtingenbureau
Rapenburg 2. Als wij er niet in slagen
in deze nood te voorzien, zijn zonder
twijfel maatregelen van gemeentewege
te 'verwachten.
Kunst en Letteren
LEERLINGENUITVOERING MUZIEK
SCHOOL
Op de einduitvoering der muziekschool,
die Zaterdagavond gegeven werd, traden
alleen meergevorderde leerlingen op.
Over het algemeen kregen wij uitsteken
de prestaties te hooren. Van de zang
leerlingen noemen wij mej. Verk-ley, leer
linge van mevrouw Suze Luger, die een
stem met goede kwaliteiten heeft en
muzikaal en technisch gaaf een aria van
Lotti zong. Onder de pianisten onder
scheidde zich de nog zeer jeugdige leer
linge mej. Laurentius, leerlinge van cle
directeur Hans Franco Mendes. De wijze
waarop zij het eerste deel van het moei
lijke concert van Schumann voordroeg,
wekte de beste verwachtingen voor de
toekomst. P. van Zoen, eveneens leerling
van de directeur, gaf een zeer verdien
stelijke vertolking van een scherzo van
Chopin. G. A. van Kapel, leerling van
de heer Richard Boer, gaf blijk van een
zeer verdienstelijk ontwikkelde techniek,
muzikaliteit 'en stijlbegrip met de voor
dracht van Prélude, Choral et Fugue van
César Franck.
Mej. Pieltjes, celloleerlingen van de
heer Preuyt, heeft een charmante toon;
de voordracht moet nog wat vrijer wor
den. A. Hansen, vioolleerling van de heer
Blok, speelde met stijlbegrip en goede
rhythmiek enkele delen uit een sonate
Van Handel.
De fluitist C. J. Key, leerling van de
heer Kiehl, gaf een heel goede vertol
king van een Adante van Mozart.
Noemen wij nog mej. Dauvillier en de
heer Van Meurs, die met de moeilijke
6onate in A van Brahms bewezen, wat
zij in hun mars hebben. De avond werd
besloten met een ouverture voor orkest
van Fux o.l.v. de heer Geirnaert. Mejuf
frouw Van Rossum verzorgde de gehele
avond de begeleidingen.
Ook thans is weer gebleken, dat het
onderwijs op onze Leidse muziekschool
op hoog peil staat.
Hennie Schouten.
Van belang in deze discussie was ook,
dat de heer Wilmer, fractievoorzitter van
de KVP, die al eerder een motie met be
trekking tot dit vraagstuk had ingediend,
bij de replieken verklaarde, dat hij me
dezeggenschap ook zag als een instantie
voor advies en overleg. Dit is dus nog
iets anders dan volstrekte medezeggen
schap, waarover communisten en socia
listen het zo druk hebben.
Voorts zijn er dan nog principiële ar
gumenten tegen medezeggenschap in te
brengen, waarop mr dr Knol (Prot. Chr.)
de nadruk heeft gelegd, evenals op de
juridische zijde ervan, welke ook mr
Woudstra, voorzitter der Prot. Chr. frac
tie en zijn fractiegenoot, de heer Robbers,
hebben aangevoerd. In deze richting ging
ook de opmerking van de wethouder, dat
medezeggenschap juridisch gefundeerd
moet zijn.
Wij achten het gelukkig, dat de Raad
zich niet terstond over de gehele motie-
Sohüller heeft uitgesproken en in elk
geval wacht de Leidse gemeenteraad
straks, wanneer het prae-advies van B.
en W. over de motie-Wilmer-van Oyen in
behandeling komt, een belangrijk debat
en een beslissing van betekenis.
Weth. van der Kwaak was in de ver
dediging van zijn eerste begroting zeer
goed op dreef. Hij las zijn rede rustig
voor, met hier en daar verheffing van
stem. Hij toonde helder aan, dat de cijfers
EN WETH. JONGELEEN HAD
GOED NIEUWS
Scherp was het requisitoir van weth.
van der Kwaak over het verwijt en de
beschuldiging van resp. de heer Alb. van
Dijk (KVP) en Piena (PvdA), inzake de
vergelijking met het optreden van Hitier
in de Kroll-opera en de gemeende valse
inlichtingen bij een benoeming. Klare
wijn, op geen tweeërlei smaak berekend.
De heer Piena werd door de heer van der
Kwaak overtuigd en was bereid alles in
te trekken, doch de heer van Dijk wilde
wel niet onvriendelijk zijn tegenover de
wethouder of het college, doch handhaaf
de zijn sarcastische opmerking. Terecht
sprak de burgemeester hierover dan ook
zijn ontstemming uit.
Eerlijk gezegd, hadden wij van de heer
van Dijk iets anders verwacht. Zijn op
merking raakte niet alleen kant noch wal,
doch was tevens bezijden de waarheid en
hij had toch werkelijk wel een andere
vergelijking kunnen maken, indien hij
dit nu bepaald wenste te doen.
Lichtpunten zijn er aan de horizon, con
stateerde de heer Van der Kwaak, die
deze echter alleen wilde bezien in het
lcht van het Evangelie, zijn dagelijks
richtsnoer, waardoor ook arbeid met op
gewektheid kan worden verricht, naar de
Prot. Chr. vertegenwoordiger in het col
lege zeide en hiermede zullen velen in
stemmen.
Het was wel een andér geluid dan weth.
van Schaik liet horen, wiens humanis
tische beschouwing over de opvoeding
zeker geen onverdeelde instemming van
de raad heeft gehad. Wij verstaan dan
ook, dat de heer Wilmer zich bevreesd
toonde voor al te veel bemoeiing van de
wethouder met de jeugd en haar organi
saties. Vrije jeugd vorming blijft prin-
pieel de enige juiste weg om het parti
culier initiatief in deze ruim baan te
geven. Zeker, wij waarderen hetgeen de
wethouder van onderwijs wil doen in het
belang der jeugd, doch hij zal moeten óp-
passen, dat de grens niet wordt over
schreden en het gevaar daartoe is toch
altijd aanwezig, wanneer hij te veel in
de richting van stimulerend „toezien"
gaat werken, alhoewel wij zijn goede be
doelingen beslist niet in twijfel trekken.
Naar onze mening blijft nauwkeurig vol
gen van zijn beleid in deze gewenst. De
eendracht, die hij o.p dit terrein zo
-gaarne wenst, is nog geen eenheid.
Bepaalde plannen had weth. van Schaik
niet en het bleef bij toezeggingen inzake
onderwijsplannen.; zo b.v. ten opzichte
van de stichting van een M.T.S., waarop
met andere raadslieden de heer Hen
driks (Prot. Chr.) aandrong.
De meeste plannen bleek weth. Jonge-
leen in zijn portefeuille te hebben. Het
verkeersvraagstuk had speciaal zijn aan
dacht en wat wij hierover van hem ver
namen, stemde ons hoopvol, al zijn plan
nen riet terstond werkelijkheid, zeker
niet in deze tijd. Wij hopen van harte,
dat deze wethouder het voor elkaar zal
kunnen krijgen om de verschillende pro-
Distrihutievaria
Morgen zijn aan de beurt voor het af
halen van bonkaarten die gezinnen,
waarvan het hoofd een stamkaartnum
mer heeft van 2100123500.
Een sohoenenbon kan worden afge
haald door hen, wier stamkaartnummer
eindigt op een 3 en in het bezit zijn van
bon 612 van het inlegvel. Voorts kinde
ren geboren in Juni 19321945, alsmede
aan hen, die in Juni de leeftijd van 10
maanden bereiken. Morgen de letters
N, O, P. Q, R en S t/m Sn. Het kantoor
aan de Steenschuur is geopend van
8.3011.45 en van 1416 uur.
FAILLISSEMENTEN
Opgeheven: 19 Juni: H. A. v. d.
Horst te Lisse, Akkervoordelaan 1, we
gens gebrek aan actief.
Leidse Pluimvee Vereniging
De Leidse Pluimvee-Ver. heeft in „Li
berty" haar 35ste jaarvergadering gehou
den. De voorz., de heer J. A. Otten,
opende deze vergadering, waarna het
jaarverslag werd gelezen. Het financieel
overzicht gaf een batig saldo aan van
f 83.64. Tevens werd medegedeeld, dat
voor dit jaar vele plannen te boek staan.
Hierna volgde een bespreking voor een
excursie, vermoedelijk naar de Gemeente
kwekerijen te Den Haag of elders.
Tot afgevaardigden naar de prov. ver
gadering werden gekozen de heren J. A.
Otten en W. Oppelaar.
Besloten werd vervolgens om zich aan
te sluiten bij de Ned. Hoendersbond.
Eveneens werd besloten in contact te
treden met de Konijnenver. Leiden en
Omstreken, om een vereniging op te
richten op het gebied van pluimvee en
konijnen.
Vermoedelijk zal de heer Hollemans op
9 of 10 Juli een causerie houden, waarbij
een en ander aanschouwelijk zal worden
voorgesteld.
van deze begroting een objectief beeld
geven van de werkelijke toestand en wat
beslist noodzakelijk is, naar de mening
van het college, om de achterstand, welke
er in de afgelopen jaren is gekomen, in
te halen. Neen, mooie „paradepaarden" en
ook nog wel minder sierlijke, zullen wij
op stal moeten laten, betoogde de wethou
der en de Raad weet wel, dat hij daarin
gelijk heeft, al zal wellicht nog eens in de
toekomst geprobeerd worden deze dieren
in de Leidse gemeentelijke arena te laten
draven.
blemen tot een oplossing te brengen, al
zijn wij eerder geneigd om te zeggen:
„wij moeten het eerst nog zien," want
hoelang is er nu al niet gepraat over het
Leidse spoorwegplan. Maar wat niet is,
kan komen en aan activiteit ontbreekt het
de heer Jongeleen niet. Geen noodoplos
sing, zeide de wethouder en hiermede
zijn wij het volkomen eens. Dit, zo zeide
deze wethouder terecht, zal definitieve
oplossing op korte termijn in de weg
staan. Radicaal de zaak aanpakken, is
hier de meest gewenste weg om tot een
goed einde te komen.
Burgemeester Van Kinschot kon kort
zijn in zijn beantwoording. Reorganisatie
van de Brandweer staat op het pro
gramma, doch inkrimping van het politie
personeel achtte hij ongewenst.
De gemeentelijke autonomie zal in hem
een warm pleiter vinden. Aan de leiband
lopen is niet voor hem en wie zal dit niet
beamen? Annexatie noemde hij een
„lelijk woord" en de burgemeester sprak
liever van „grenswijziging," een zachtere
benaming voor dezelfde kwaal, o.i., en het
klinkt wat milder tegenover de „buren,"
dat is waar. Tenslotte kon hij mevr.
Braggaar-De Does tevreden stellen door
bewijzen van „toegang vrij" te zullen
doen uitreiken aan de raadsleden voor
bedrijven en afgezette terreinen. Wij krij
gen dus „collega's" al zullen de Leidse
vroede vaderen wel niet zo hard lopen
om overal „haantje de voorste" te zijn,
welke „ren-baan" nu eenmaal voor ons
is weggelegd.
Meldt U voor de handtekeningen
actie en tekent de petitie!
Men schrijft ons:
Allen, die zich op het grondgebied van
het Rijk bevinden, hebben g e 1 ij k e
aanspraak op bescherming van persoon
en goederen.
Deze bepaling in art. 4 van de Grond
wet geldt alleen voor het Rijk in Europa;
voor Ned.-indië vindt men een, overeen
komstige bepaling in art. 162 van de In
dische staatsregeling, echter ontbreekt
hier het woord „g e 1 ij k e".
Van een „progressieve" staatkunde zou
men een streven kunnen verwachten om
het laatste volkomen in overeenstemming
te brengen met het eerste; het resultaat
van 2 jaar zgn. progressieve politiek is
daaraan juist tegenovergesteld.
Nu het resultaat van het gevoerde
wanbeleid langzamerhand algemeen be
kend wordt, nu de P.v.d.A. haast niet
meer weet in welke bochten zij zich moet
wringen om onder de mokerslagen der
realiteit uit te komen, nu de slachtoffers
niet sJ -chts geteld worden bij duizenden
onder de Europeanen en hun vrienden,
die in de gruwelkampen het leven lieten,
maar bovenal onder de Inlandse bevol
king van Java en Madoera, waar reeds
2 millioen mensen, mannen, vrouwen en
kitfderen, van ellende en gebrek omkwa
men (allen Ned. onderdanen met een in
WH verankerd recht op bescherming
an persoon en goederen) en de bevol
king bijv. öp Madoera gedecimeerd dreigt
worden, indien geen snelle koerswijzi
ging in het regeringsbeleid optreedt, heeft
het „Nationaal Comité Rijkseenheid" het
initiatief genomen om onder de bevolking
van Nederland de hoofden en de harten
te tellen.
In de komende dagen zal aan alle Ne
derlanders gevraagd worden hun hand
tekening te plaatsen onder een verzoek
aan de Staten-Generaal om een einde te
maken aan dit voor het Koninkrijk zo
rampzalig beleid.
Ook in Leiden zal, als overal ia den
Ik wil er maar mee zeggen
Een van de jweinigenazigrotendit
na het maandenlange proces van Neuren
berg er het leven heeft afgebracht, is dr
Hjalmar Schacht. Na door het grote tri-
bunaal te zijn vrijgesproken, eisten de
Duitsers (die hem nooit hadden ver
trouwd hem op hun beurt zelf op
en veroordeelden hem. Nauwelijks had
echter deze financiële tovenaar uit het
vroegere derde rijk zich „uit het open
bare leven terugetrokkenof hij liet de
Amerikanen en Britten wetendat hij
een plan had gemaakt, dat het herstel
kon garanderen van en de terugkeer
naar een gezond-economisch Duitsland.
Hij wilde (wat een uitgerekend man
netje!) deze plannen alleen aan de hoog
ste Amerikaanse en Britse autoriteiten
ter hand stellen. Dit laatste gebeurde tot
zijn onuitsprekelijke verbazing niet hoe
is 't mogelijk)f doch „herr" Schacht werd
door een financiële commissie (al weer
een commissieheel Engeland en Amerika
bestaat tegenwoordg blijkbaar uit com
missies) heel beleefd verzocht hun het
een en ander hierover in hun oren te
fluisteren. Aldus geschiedde. Nu is slechts
het wachten op het ogenblik waarop de
man, die door zijn financiële malversa
ties de opbouw van de roemruchte
Duitse Wehrmacht op zijn rekening kon
plaatsen, weer plaats neemt achter zijn
bureau, om zijn nazivriendjes, die thans
voor een groot deel nog steeds de touwtjes
in handen hebbentoeer aan een aantal
„bruin-hemden" te helpen.
Het wordt nu de hoogste tijd om Carel
Piek te vragen hoe hij zich het hersteI
van Winterhulp had voorgesteld.
Dat wil ik maar zeggen.
JANTJE VAN LEYDEN.
Het Prins Bernhardfonds vraagt
collectanten
A.s. Zaterdag zal hier ter stede, zoals
gemeld, de anjerdag worden gehouden*
t.b.v. het Prins Bernhardfonds. Het actie*
comité, dat bij zijn voorbereidende werk
zaamheden reeds veel medewerking
mocht ondervinden, zal, wil deze dag een
behoorlijk resultaat opleveren, de be
schikking moeten hebben over een heel
leger van collectanten. Zij, dae zich hier
voor beschikbaar willen stellen, worden
opgewekt zich aan te melden bij het kan
toor van de Leidse Duinwatermij, Sta
tionsweg 12, tel. 21245 en bij de fa. Ber
nard, Breestraat 55, tel. 20479, en op de
dag zelf in de bovenzaal van Amicitia aan
de Steenstraat.
Waar het hier een zeer sympathiek doel
betreft: de instandhouding van onze Ne
derlandse cultuur, verwacht het actie
comité dat velen, ook zij die een halve
dag beschikbaar hebben, aan deze oproep
gehoor zullen geven.
I Sfeer in 't gezin?
^De „Nieuive Leidsche" er in!
Gistermiddag had dn de Grofsmederij
aan de Zijlsingel een ongeval plaats. De
26-j. R. v. R. te Noordwijk aan Zee werd
bij het verrichten van werkzaamheden
aan het achterhoofd getroffen door een
ijzeren staaf. Met een vermoedelijken
schedelbasisfractuur werd het slachtoffer
dloor de E.H.D. naar het Acad. Ziekenhuis
overgebracht.
lande, deze 2e volkstelling worden ge
houden.
Het Nationaal Comité hoopt in het ge
hele land ten minste 2.000.000. stemmen
bijeen te krijgen van meerderjarige Ne
derlanders. Dit betekent, dat in Leiden,
waar bijna 1 procent van het Nederlandse
volk woont, de handtekeningen van on
geveer 20.000 meerderjarige inwoners
moeten worden ingezameld.
Hiertoe zullen vrijwilligers uit alle
kringen aan iedere woning vragen, of de
meerderjarige bewoners al dan niet wen
sen te tekenen.
Morgenavond worden allen, die zich
reeds opgaven als medewerker en allen
die zulks alsnog willen doen, te 8 uur
verwacht in de bovenzaal van „De Turk"
aan de Breestraat, waar de werkzaam
heden besproken en onderling verdeeld
worden.
Hebt ge u reeds aangemeld? Komt, als
ge wilt medewerken, naar deze bijeen
komst of stuurt bij verhindering een be
richtje naar het secretariaat Hooigracht
no. 52. Bedenkt, dat vele handen licht
werk maken en dat de verantwoordelijk
heid voor deze zaak op allen even zwaar
drukt.
In Leiden moet aan ongeveer 18.000
woningen worden gebeld. Voor 180 mede
werkers is dit ieder 100 stuks, voor 300
medewerkers echter maar zestig. Wekt
voorts een ieder op te tekenen, doch ieder
slechts eenmaal. Dit wordt na de inza
meling gecontroleerd, doordat van de
verzamelde namen een kaartsysteem
wordt aangelegd.
Zij, die bovendien een bijdrage willen
geven om dé grote financiële kosten van
deze actie te dekken, kunnen dit doen
aan de vertegenwoordiger die de hand
tekeningen verzamelt, waartoe deze een
kwitantiéboek bij zich draagt. Alle ver
tegenwoordigers zijn verder voorzien van
een legitimatiebewijs. Hier vrage men
naar, alvorens te tekenen en te betalen.
Maar, hoe dan ook, men steune als éen
man deze actie, opdat in de, t/hans ten
hemel schreiende, toestand spoedig ver
betering moge komen.
