Oud-onderofficieren naar de Sleutelstad
Chr. onderwijzers over het plan Bolkestein
Herv. Gem. ontving eerste hulppredikante
NIEUWE LEIDSCHE COURANT
MAANDAG, 16 JUNI 1947
Stadsnieuws
TER GELEGENHEID VAN DE
57e ALG. VERGADERING
De 57ste algemene vergadering van de
Kon. Ned. Bond van oud-ondeTofficieren,
waarvan H.M. de Koningin bescherm-
virouwe is, zal dit jaar in de Sleutelstad
worden gehouden en wel op 11 en 12
Juli a.s.
De burgemeester van Leiden, jihr mr F.
H. van Kinschot, schrijft in zijn „woord
van welkom," waarmede het samenge
stelde programma begonnen wordt, dat
een congres als dat van deze bond sedert
1888 in onze stad niet meer heeft plaats
gevonden. In het ere-comité hebben o.m.
slitting genomen de burgemeester, de
commissaris van Politie, de heer R. J.
Meijer, de garnizoens-commandant, de
heer J. C. Spaich, prof. mr R. P. Cleve-
ringa, rector-magnificus der Universiteit,
dr ir P. C. LindenJbergh, voorz. der ver.
„Koninginnedag," alsmede het bestuur
var. verschillende organisaties.
De officiële ontvangst van het hoofd
bestuur en de afgevaardigden, die reeds
©p 11 Juli in Leiden zullen arriveren,
vindt plaats des avonds om 8 uur in de bo
venzaal van de „Harmonie." 's Zaterdags
des morgens kwart voor negen zal men
zich op het stationsplein verzamelen. Be
halve de afdeling Leiden zullen daar ter
begroeting aanwezig zijn: een vertegen
woordiging van het Leids ere-comité van
Ontvangst, een detachement actief die
nende militairen der Kon. Landmacht,
behorende tot het garnizoen Leiden, een
detachement dienend personeel der Kon.
Marine, behorende tot de Marine-Mijnen-
Opruimingsdienst te Leiden, en een
deputatie van de Leidse Studenten Ver
eniging tot vrijwillige oefening in de
wapenhandel „Pro Patria." Tijdens de
mars naar het stadhuis zal namens de
bond bij het voorlopig monument aan de
Steenstraat een krans worden gelegd.
Hierna zal de ontvangst ten Stadhuize en
de verwelkoming door de burgemeester
plaats vinden. Om tien uur vangst de
algemene vergadering aan. Voor niet-ver
gaderingbezoekers zullen van tien tot
twaalf uur excursies worden georgani
seerd, onder Leiding var. leden van de afd.
Leiden, naar diverse historische punten
en gebouwen, 's Middags wordt voor deze
deelnemers een boottocht naar de Kaag,
's avonds voor alle aanwezigen een fees
telijke bijeenkomst in de foyer van de
N.Z.H.V.M. wijzigt de routes
De autobuslijnen der N.Z.H.V.M. hebben
•n wijziging ondergaan en wel in de routes
LeidenWarmond—Voorhout en Leiden
WarmondNoordwijkerhout (Sancta Ma
ria). Er wordt niet meer gereden over
Warmond, doch over Oegstgeest (Leidsche-
buurt), Postbrug. Vandaar volgt de dienst
naar Voorhout (R.-K. kerk) de Leidsche-
vaart. Naar Noordwijkerhout wordt de
trambaan gevolgd tot Sassenheim (Teylin-
gerlaan), om vla deze laan langs de be
staande route verder te gaan. In de ver
trektijden van Leiden en Voorhout resp.
Noordwijkerhout (Sancta Maria) komt
geen wijziging.
Leiden—Warmond (afzonderlijke dienst).
Dienstregeling. Op werkdagen: Leiden v.
6.40, vervolgens om de 20 min. tot 9.00,
daarna om de 40 min. tot 11.40, vervolgens
om de 20 min. tot 18.20, daarna om de 40
min. tot 23.00. Warmond v. ,7.00, vervolgens
om de 20 min. tot 9.20, daarna om de 40
min. tot 12.00, vervolgens om de 20 min.
tot 18.40, daarna om de 40 min. tot 23.20.
Op Zon- en feestdagen: Leiden v. 8.20,
9.00. vervolgens als op werkdagen. War
mond v. 8.40, 9.20, vervolgens als op werk
dagen.
LeidenHoge RijndijkLeiderdorp. In
Leiderdorp woTdt terstond langs de Hoofd
straat naar en tan de van der Doesstraat
gereden. De ritten van de autobusdienst
naar en van Vliegveld Valkenburg, als
Vermeld op blz. 35 tabel 17 van de reisgids
d.d. 4 Mei 1947, komen te vervallen.
Met ingang van 1 Juli 1947 wordt de
autobusdienst Voorschoten (dorp)Wasse
naarWassenaarscheslag geopend. Er zal
uitsluitend bij gunstig weer worden ge
reden.
Officiële publicatie
HERIJK VAN MATEN EN GEWICHTEN.
Burgemeester en Wethouders van Lei
den vestigen er de aandacht van belang
hebbenden op, dat van 1 Juli t/m 8
Augustus 1947, op werkdagen, behalve
des Zaterdags en 5 Augustus, in het per
ceel Pieterskerkgraoht no. 11 zitting voor
de herijk van maten en gewichten zal
worden gehouden. Belanghebbenden zal
schriftelijk mededeling worden gedaan
van het tijdstip, waarop zij maten en ge-
gewichten ten herijk kunnen aanbieden.
Zij, die zodanige mededeling niet moch
ten ontvangen, kunnen hun maten, gé
wichten en meetwerktuigen ten herijk
aanbieden op 7 en 8 Augustus van 912
Cru 1316 uur.
Voor bijzonderheden worden belang
hebbenden verwezen naar de kennis
geving, welke van heden af is aangeplakt
ten stadhuize, aan het gebouw van de
Dienst van Sociale Zaken (Garenmarkt,
hoek Levendael) en aan het Waaggebouw.
Burgemeester en Wethouders
van Leiden,
F. H. v. KINSCHOT,
Burgemeester.
J. BOOL,
Secretaris.
Leiden, 13 Juni 1947.
Stadsgehoorzaal gehouden.
Door de afdeling Leiden zal desgevraagd
bemiddeling worden verleend tot het be
komen van nachtverblijf en wel voor het
hoofdbestuur en de afgevaardigden. Een
goed deel van de leden, dat maar enigs
zins over voldoende woonruimte beschikt,
heeft zich spontaan beschikbaar gesteld
om belangeloos een echtpaar of bondslid
van elders gedurende de nacht van Zater
dag op Zondag onderdak en ontbijt te
verlenen.
DE „WAARHEID" OVER BRAZELIë
De communistische „Waarheid" ont
leent aan de „Wiener Volksstimme" het
bericht, als zou het verbod van de com
munistische partij in Brazilië, welke
600.000 leden telt, zijn opgeheven. De
Nieuwe Leidsche Crt is in staat,
dit tendentieuze bericht te weerleggen,
als zijnde van iedere grond ontbloot.
DINSDAG EN VRIJDAG GEEN VLEES
OF WILDKNAK
De Stcrt. bevat de beschikking van
minister Mansholt, dat Dinsdag en Vrij
dag voor restaurants en broodjeswinkels
vleesloze dagen zullen zijn, ook wat de
aflevering van wild en gevogelte betreft.
Straatcollecte voor de oorlogs
slachtoffers
Op Woensdag 18 Juni a^.
Het fonds Oud-Militairen en nagelaten
betrekkingen organiseert op Woensdag
18 Juni a.s. een collecte ter ondersteu
ning van de in de oorlogstijd verminkte
militairen en de betrekkingen der ge
sneuvelden.
Wij wekken de Leidse burgerij op om
met milde hand te geven. Wie het goede
doel als collectant wil steunen, gelieve
zich die dag van 's morgens acht uur af
te vervoegen in de bovenzaal van socië
teit „Amicitia".
Leidse Indologen Ver. organiseert
contactmiddag
Tocht Baar Noordw^yk of bijeenkomst
In het „Prytaneum"
De contact-commissie van de Indologen
Vereniging te Leiden stelt zich voor op
Woensdag 18 Juni a.s. een contact-mid
dag te organiseren voor Nederlandse en
Indonesische (Chinese) Indologen. Het
ligt in de bedoeling om tevens andere
Indonesische (Chinese) studenten, dus
ook de niet-Indologen, aan deze contcat-
middag te laten deelnemen.
Bij mooi weer zal een tocht naar
Noordwijk worden gemaakt, doch bij
minder gunstige weersomstandigheden
zal men een gezellige middag in het „Pry
taneum" beleggen.
HET VOOR EN TEGEN WERD
BREEDVOERIG BESPROKEN
De afd. Leiden van de Unie van Chr.
onderwijzers belegde Zaterdagmiddag
een vergadering in de Muziekschool aan
het Rapenburg. Nadat het huishoudelijk
gedeelte in vlot tempo was afgewerkt,
hield de heer T. C. Bos, hoofdbestuurslid
een referaat over „Het plan Bolkestein",
waarvan hij de belangrijkste punten uit
voerig behandelde. Wij zullen in dit ove
rigens zeer «beknopt verslag, enkele ge
dachten, zowel van de heer Bolkestein
als van de «spreker trachten weer te
geven.
Wanneer moeten de kinderen naar de
lagere school? Bolkestein zegt: wanneer
zij zeven jaar zijn geworden. Spr. was
echter een andere mening toegedaan en
verdedigde het standpunt, dat het voor
het kind geen schadelijke gevolgen met
zich mee zal brengen, wanneer het reeds
op zes-jarige leeftijd de school bezoekt.
Het is echter wel nodig, dat in de eerste
klas onderwijs wordt gegeven in de sfeer
van de kleuterschool. Op 't ogenblik laat
dit nog wel iets te wensen over.
In dit verband wees spr. er op, dat in
bet rapport Bolkestein ook naar voren
wordt gebracht, dat de lagere school geen
opleidingsschool meer zal zijn in de be
tekenis, welke wij aan dit woord hech
ten. Het verschil dat de ene onderwijzer
en de ene school meer presteert dan de
andere, wordt althans in naam dus
opgeheven. Iedere school is, aldus B., in
staat leerlingen met voldoende kennis af
te leveren.
Vervolgens werd door de heer Bos de
kwestie van het U.L.O. belicht. In tal van
kringen is men niet meer tegen het vier
jarige U.L.O., doch er zijn mensen, die
beslist zeggen, dat er ten aanzien hier
van wettelijke bepalingen moeten ko
men. Is het wel nodig, dat de wet er bij
komt? Zij, die het 4-jarig U.L.O. niet aan
durven, doen dit louter uit concurrentie-
vrees.
In het rapport van B. wordt de vijf
jarige H.B.S. vervangen door de vier-ja-
rige A(lgemene) M(iddelbare) S(chool).
Wanneer er straks komen èn een 4-j.
A.M.S. èn het 4-j. U.L.O., dan is een he
vige strijd tussen deze scholen onvermij
delijk. Dit tracht B. dan te ondervangen
door te zeggen, dat het U.L.O. meer gaat
werken op de kennis, de A.M.S. meer op
het inzicht, hetgeen inhoudt, dat het bij
brengen van inzicht op de U.L.O.-school
eigenlijk niet nodig zou zijn geweest.
Beide scholen, A.M.S. en U.L.O. zullen,
aldus spr., nooit een bloeiend bestaan
krijgen. Daarvoor lijken ze te veel op el
kaar. De A(lgemene) N(ederlandse)
O(nderwijzers) V(ereniging) doet haar
uiterste best de A.M.S. uit het plan uit
te schakelen.
Ten aanzien van de onderwijzersoplei
ding was de heer Bos het met Bolkestein
eens, dat de onderwijzers meer in het
leven moeten staan, wanneer ze de moei
lijke taak op zich nemen, kinderen tot
dat leven op te voeden. In de laatste tien
jaren is wel in deze richting gewerkt.
De Kweekschool moet zijn een vak
school, waar men zich als 't ware voelt in
de geest van de school, waar men later
zelf het onderwijs zal brengen. Wij kun
nen moeilijk er voor ijveren, dat de aan
staande en toekomstige onderwijzers,
voordat zij in de school komen, nog een
Paar jaar een universitaire opleiding
hebben genoten. Wij mogen dit niet te
ver doordrijven. Het zou bij het invoe-
BURGERLIJKE STAND.
GEBOREN: Judith, dr van C. Schimmel
en M. van den Broek. Cornelis N. A., zn
van N. A. Barning en C. W. Noest. Jo
hannes J., zn van J. Korenhof en M. Ba-
velaar. Cornelia C., dr van W. van Leeu
wen en J. Bek; Arnoldus A., zn van C.
Teljeur en L. W. van der Weyden. Fre-
derik R. J., zn van J. Knetsch en K. van
der Wiel. Martina J., dr van J. A. Zwa-
gemaker en M. C. Bergman. Andrea, dr
van A Beij en E. de Meij.
OVERLEDEN: C. C. H. Gadri—van
Wijngaarden. 81 jr. A. W. A. van Zeist,
8 jaar.
ren van een dergelijke bepaling wel eens
kunnen gebeuren, dat waardevolle krach
ten, die uitstekend hun taak zouden ver
vullen, niet de wetenschappelijke aanleg
hadden, om tot het eindpunt te komen.
Bovendien zal de Kweekschool er min
der door worden bezocht. Sprekende over
de z.g. experimenteerklas, zeide de heer
Bos, dat deze, als er een moet komen, in
het U.L.O. dient te liggen, terwijl dan
aan het eind van de eerste klas kan wor
den nagegaan, voor welke schoolhet
kind in aanmerking kan komen.
Na de pauze traden de onderwijzers
met elkaar in discussie over de bespro
ken stof.
CACTUS- EN VETPLANTEN-
VERENIGING.
In gebouw „Prediker" had een dezer
dagen een vergadering plaats van de afd.
Leiden en Omstreken van de cactus- en
vetplantenverenigimg „Succulenta".
De voorzitter opende met een hartelijk
woord van welkom. Aan de orde was een
bespreking over de afvaardiging naar de
algemene vergadering te Haarlem. De
heren De Groot en Spaargaren stelden
zich beschikbaar. Aan de verloting werd
actief deelgenomen; de keuze van de
planten was zeer groot.
Bij de rondvraag werd besloten om in
Juli a.s. een excursie te organiseren
naar de kwekerij van de heer Kroon te
Voorschoten. Vermelden wij nog, dat
secretaris is de heer J. J. v. d. Reyden,
Dr de Bruynestraat 5, Leiderdorp.
Distributievaria
Morgen zijn aan de beurt voor het afha
len van bonkaarten die gezinnen, waar
van het hoofd een stamikaartnummer heeft
tussen 25015000.
Het kantoor is geopend van 8.3011.45
en van 1416 uur.
Ik wil er maar mee zeggen
Eén lange juichkreet was hetdie op
klonk uit de tienduizendkoppige menigte
verzameld op Timesquare, Trafalgar-
square, Broadway en Second Avenue, de
knooppunten van de wereldsteden Lon
den en New York, toen op die over
winningsdag nu bijna twee jaar geleden,
Eén juichkreet: het was vrede!
Japan, de laatste vijand, stuurde zijn
stomverwonderde onderhandelaars, die
maar niet konden begrijpen hoe die
machtige vloot, onderaanvoering van
het vlaggeschip der Amerikaanse Marine
bij nacht en zwaar weer de baay van
Tokio had kunnen binnenvallen
met de hoed in de hand om wapenstil
stand te vragen. Hiroshima woog zwaar
op de maag en de toepassing van het
radarwonder hadden ze zoeven me't eigen
ogen kunnen waarnemen. Ze waren ge
slagen en verslagenMacArthur, de man
van de kikker spr ongtactiek, gaf order,
de Jappen sisten en bogen.
Vredevrede, over de wereld. Nee,
men was te verstandig om nu met leu
zen te komen van nooit meer oorlog of
iets dergelijks, daar had men na 1918 ge
noeg leergeld mee betaald.
Nee, er moest een organisatie komen,
die beter zou zijn dan de Volkenbond
„in zijn beste dagen" ooit was geweest,
een veiligheidsraad met een staande po
litiemacht. Alles ontstaan door de vrede,
opgebouwd uit de vrede en ten dienste
van de vrede.
De atoomboom, de schrik der volkeren,
moest onder controle van een commissie,
die zou bestuderen op welke wijze de
monsterlijke schepping van menselijk ver
nuft in betere banen kon worden geleid.
De leden van deze commissie zijn alle
wijzeverstandige, kundige, goedwillende
mannen, dus praten zij nog steeds over
het atoomgevaar.
Ondertussen hebben de Engelse- en
Amerikaanse geleerden twee jaar na de
vrede-juichkreet, reeds veel gevaarlijker
en dodelijker wapenen uitgevonden. In
Engeland vervaardigen 200 technici een
zgn. radio-actieve wolk en een bacterio
logische bom.
In Amerika, dat altijd iets vlugger is
dan de anderen, liggen deze mensont
erende wapens reeds klaar voor gebruik.
Onderzoekers van beide landen werken
aan een atoombom, waarbij die van
Hiroshima slechts „kinderspel" was.
Misschien hebben dezelfde technici ook
wel op die vreugdevolle dag tussen de
menigte staan juichen en dansen, omdat
het nu vrede zou zijneen vrede zonder
oorlogen en geruchten van oorlogen!
Arme, verdwaasde wereld.
Dat wil ik maar zeggen.
JANTJE VAN LEYDEN.
HAAGSE RECHTBANK
Wegens inbraak in een villa te Lisse,
waarbij diverse goederen werden gestolen^
heeft zich voor de rechtbank te verant
woorden gehad de vertegenwoordiger F.
S. tegen wie twee jaar gevangenisstraf
werd geëist- De rechtbank heeft hem ver
oordeeld tot een jaar en zes maanden ge
vangenisstraf.
De slager J. F. A. H. uit Sassenheim
werd ervan verdacht dat hij wilde inbre
ken in de woning van zijn buurman. Het
was een wel wat geheimzinnig geval,
want H. vertelde in een café te hebben,
opgevangen, dat iemand van plan was
bij zijn buurman in te breken, hetgeen hij
juist wilde voorkomen. De Officier vor
derde een jaar gevangenisstraf met aftrek
van preventief, doch verdachte hield zijn
onschuld vol. De rechtbank heeft het ten
laste gelegde niet bewezen geacht, en
verdachte vrijgesproken.
Inleiding van da Van Everdingen
in de Marekerk
Gistermorgen ontving de Leidse Her
vormde Gemeente in de Marekerk haar
eerste vrouwelijke hulppredikant.
Ds Kuilman leidde domina Van Ever-
dingen in en koos tot zijn tekst Hande
lingen 7: 57, 58a en 60 (uit de geschie
denis van Stephanus). In zijn prediking
wees ds Kuilman er op, dat, als het
Woord van God niet gebracht wordt door
mannen en vrouwen, die werkelijk ver
staan, wat zij zeggen, onze kerkgang wei
nig zin en betekenis heet. Stephanus, de
eerste christenmartelaar, was een man,
die de realiteit van het Evangelie zo
waardevol achtte, dat geen duivelse
macht hem kon grijpen. Het is een ver
blijdend teken, dat er ook in de wereld
van thans, met alle verwarring en ellen
de, ouderen en jongeren zijn, die in het
diepste van hun hart moeten zeggen:
Buiten Christus kan m'n ziel niet leven.
Gelukkig zijn er nog mensen, die met
een der martelaren uit de afgelopen be
zettingstijd zingen: Het leven is: de
kruisbanier tot in Gods handen dragen.
Na de predikatie vond de inleiding
van mej. Van Everdingen plaats, die,
aldus ds Kuilman, als hulppredikante
door de Kerkeraad was aangesteld met
het oog op het vertrek van ds M. W. J.
Geursen naar Indië, die daardoor zijn
werk heeft moeten toevertrouwen aan de
predikanten W. H. Kelder jr en P. W.
Spruyt. Omdat veel tijd aan de arbeid
van deze dominees in de wijken werd
onttrokken, heeft de Kerkeraad gemeend,
da Van Everdingen te moeten aanwijzen
om het werk van beide predikanten te
verlichten. Reeds heeft zij in de gemeen
ten Groningen en Zaandam zodanig werk
verricht.
de zin van: het volle werk van de pre
dikant waarnemen. Doch er zijn, aldus
spr., ook bepalingen, waardoor ook de
vrouw getuige van Jezus Christus kan
zijn. Ds Kuilman hoopte, dat de Leidse
gemeente, die over het algemeen niet
gauw met nieuwigheden is ingenomen,
deze hulppredikante, de eerste in de
geschiedenis van de Hervormde gemeen
te, met hartelijkheid tegemoet zal tre
den en de meisjes en jongens op de cate
chisatie en in het jeugdwerk aan haar
leiding- wil toevertrouwen.
Spr. besloot zijn toespraak met de
woorden: Ik hoop, dat God U en Uw
werk zo zal zegenen, dat U iets van die
rijkdom zult voelen, welke God aan de
gemeente heeft gegeven.
Deze dienst werd besloten met het
zingen van Gezang 112: Eén naam is onze
hope, één grond heeft Christus' Kerk
LEIDERDORP
Het ligt in het voornemen van het
bestuur der Ned. Herv. School om bin
nen afzienbare tijd met de kinderen een
schoolreisje te maken. De laagste klas
sen naar een kersenboomgaard met speel
tuin, de grotere kinderen naar Rotter
dam, alwaar een rondvaart door de ha
vens zal worden gehouden en de Maas
tunnel zal worden bezichtigd. Om het
benodigde bedrag bijeen te krijgen, zul
len binnenkort endge dames een lijst pre
senteren aan ouders van de kinderen en
vrienden van de school.
Wij herinneren nog aan de verga
dering van de „Jonge Kerk", welke
hedenavond om kwart voor acht zal
plaats vinden. Er zullen inleidingen wor-
In de reglementen van de Kerk wordt den gehouden over: de Leertucht, terwijl
inderdaad bezwaar gemaakt tegen de tevens belangrijke voorstellen voor Sep-
arbeid van de vrouw in de gemeente, in I tember en October worden besproken.