Kloeke woorden in het Hongaarse parlement
Dertienduizend Ger. meisjes vieren bondsdag
Chr. verzekeringsagenten tegen de misstanden
interklaas in honden
't Verklaarde
uitziekt
NIEUWE LEIDSCHE COURANT
VRIJDAG, IJ JUNI 1
WERD OOK DEZE OPPOSANT
GEARRESTEERD?
In het Hongaarse parlement had gis
teren een stormachtige vergadering
plaats. Tijdens een debat wellicht het
laatste, waarin de waarheid werd ge
zegd verklaarde de tot de Hongaarse
Vrijheidspartij behorende oppositie-lei
der, Sulyok, dat ofschoon er geen re
volutie zou zijen de huidige kalmte
in het land toe te schrijven is aan vrees
en angst. Hongarije is geworden tot een
politiestaat, vol van spionnen, zeide hij.
Er bestaat geen persvrijheid of vrijheid
van meningsuiting en wanneer mijn
partij bijeenkomsten houdt, verschijnen
ongeregelde volksbenden, voorzien van
drank en wapenen en maken de verga
dering onmogelijk. Volgens Sulyok zijn
vele partijleden gearresteerd en geïnter
neerd en werd Nagy, de ex-premier, die
door een meesterlijke manoeuvre van
lings in de val liep, niet van zijn vrij
heid beroofd, om daarmede te voorko
men, dat hij een martelaar en een sym
bool voor de boeren zou worden. Het
blad van de Hongaarse Vrijheidspartij
meldde gisteren, dat tegen Sulyok, die
tijdens den oorlog het verzet tegen de
nazi's leidde, een arrestatiebevel is uit
gevaardigd.
In Bulgarije werden 23 leden der
Bulgaarse oppositie uit het parlement
gezet, onder voorwendsel, dat in de
woning van Petkoff, die vorige week
bij het verlaten van het parlement werd
gearresteerd, de ontslagaanvragen van
deze 23 leden waren aangetroffen.
Eert sportieve burgemeester
De 600 man personeel van de ge
meentelijke huishouding in Ede kreeg
gisteren vrijaf van burgemeester J. J.
G. Boot om een gezellig dagje door te
brengen op de terreinen van het na
tuurbad „De Zanding" te Otterlo.
Niet alleen burgemeester en wethou
ders. maar ook raadsleden, ambte
naren, politie, gemeentewerklieden,
brandweermannen etc. gingen als ge
lijken met elkaar om en betwistten
elkaar op het voetbalveld, bij het
touwtrekken, een 800 m. veldloop of
in het koele nat in sportieve kamp de
eer en de prijzen, 's Middags werden
excursies gemaakt, waarna 's avonds
de echtgenote van de burgemeester,
mevr. Boot-Colijn, de prijzen uitreikte.
De burgemeester, die lichtelijk was
geblesseerd bij een voetbadwedstrijd,
dankte allen voor de aan de dag getre
den harmonie en collegialiteit.
Zal Keiler de kastanjes nog uit
het vuur slepen?
Gisteren te Leiden werd het weer remise.
Na de 11de partij om het wereldkampioen -
sohiap dammen, gisteravond te Leiden ge
speeld en ook weer geëindigd in remise, rijst
de vraag, of we nog op een Nederl. overwin
ning mogen hopen. En als we daarop een
ruiterlijk antwoord moeten geven, dan luidt
dat: Neen! Keiler speelt als een geslagen
man, die zich verzoend heeft met zijn lot en
slechts zijn beste beentje voorzet om de ne
derlaag zo eervol mogelijk te maken. Dat is
des te meer te betreuren, omdat er werkelijk
weinig reden voor is. De Fransman Ghestem
staat één partij vóór en heeft aan alle aan
vallen van Keiler het hoofd weten te bieden,
goed, maar dat is toch geen reden om nu
maar bij de pakken te gaan neerzitten. Type
rend is bv. dat Keiler, toen men hem vroeg
wat hij nu in de nog resterende partijen dacht
te doen, antwoordde: „Sterk spelen". Nuchter,
koel en beredeneerd. En zo moeten we dan
maar hopen, dat Keilers „sterk spelen" vol
doende zal blijken te zijn om alsnog de we
reldtitel naar Nederland te halen.
B. Springer.
NSB-BURGEMEESTER VAN WEERT
ONTSNAPT.
De voormalige NSB-burgemeester van
Weert, Rozener-Manz, die in het bewa-
ringskamp Sluis 16 zijn verblijfplaats had,
is gistermorgen tijdens werkzaamheden
op de Altweerterheide ontsnapt. Opspo-
ringspogingen 'hebben tot nu toe geen re
sultaat opgeleverd.
ABNORMALE KOEIEN STERFTE IN
DE NOORD-OOSTPOLDER
De laatste dagen doen zich onder de
koeien in de Noord-Oostpolder onver
wachte sterfgevallen voor. Een veehou
der verloor in enkele dagen 8 stuks
melkvee. Volgens deskundigen moet de
oorzaak gezocht worden in de klaver
die op verschillende stukken land groeit.
Alle werknemers mogen een
extraatje hebben
Doch niet meer dan twee procent van
het jaarloon.
Aan alle werknemers in Nederland mag
een uitkering van ten hoogste twee pro
cent van het jaarinkomen worden uitge
keerd, zonder dat daarvoor een afzonder
lijke toestemming van het College van
Rijksbemiddelaars gevraagd behoeft le
worden. Dit bedrag mag in eens of bij ge-
deeltenuitgekeer dworden, bij gelegen
heden zoals Pasen, Kerstmis, vacantie of
aan het einde van het boekjaar.
Deze uitkeringen mogen niet doorbe
rekend worden in de prijzen, terwijl
overeenstemming moet zijn bereikt tus-
esn werkgevers- en werknemersorgani
saties.
Prinses Juliana naar Rode Kruis-
landdagen te Lunteren
In verband met de landdagen t.g.v. het
80-j. bestaan van het Rode Kruis op 20
en 21 Juni op de Goudsberg te Lunteren
zullen extra treinen uit alle delen van
het land deelnemers en belangstellenden
ook niet-leden worden toegelaten
naar Lunteren voeren. Vrijdagmiddag
zullen vliegtuigen en afd. militairen een
schijngevecht leveren en de Rode Kruis-
militairen zullen zoo natuurgetrouw mo
gelijk hun werk doen. Het staat thans
vast dat Prinses Juliana, vele ministers
en buitenlandse attaché's aanwezig zullen
zijn.
MOOIE TOOGDAG MET
GRANDIOOS SLOT
(Van een onzer verslaggevers)
Dertienduizend meosjes en vele belangstel
lenden waren gisteren in het Utrechtse Sta
dion samengestroomd om de 26ste bondsdag
van de Bond van Meisjesver. op Gereform.
Grondslag te besluiten. Deze massale samen
komst was de kroon op al de vergaderingen,
die op deze bondsdag zijn gehouden en de
bond heeft nog nooit zo'n dag beleefd, aldus
de heer Ad. Kuiper in zijn slotwoord.
Voor de gewone bondsdag waren, behalve
de reusachtige Beatrixhal, ook in gebruik
Tivola, de Pbilipszaal, de Wester-, Ooster. en
Tuindorpkerk. De „hoofdvergadering" was in
de Beatrixhal, waar de bondspresidente, mej.
F. Jansen van Beek, inzonderheid de over
leden oud-presidente, mevrouw Tj. Abels-
Torenbeek herdacht. Het ledental is ver
meerderd met 2999. Mej. J. H. Kuiper werd
als Bondsmoeder begroet, 't Verwekte enige
hilariteit, dat de presdiente miss Timmer,
presidente van de Geref. M.V. in Amerika,
in het Engels toesprak en deze daarna in
keurig Nederlands antwoordde. Ook werd
een kort woord gesproken door een afge
vaardigde van de Duitse Geref. M.V., die
steun vroeg voor het „kleine zusje", dat on
der zo moeilijke omstandigheden leeft. Mevr.
G. Kraan-v. d. Bung van Vlaardingen hield
vervolgens een referaat over „Nieuwe Bloei"
en wekte de meisjes op mede te werken aan
de opbouw van het Chr. Gezinsleven. Prof.
dr G. M. den Hartogh, van Kampen, sprak
over „De kracht van het geloof".
Mej. Frank Bure te Amsterdam zette uit
een, hoe vrouwen en meisjes werk kunnen
VERDWIJNEN DE VRIJE
ZIEKENFONDSBODEN?
Op Binkhoven te Amersfoort is gisteren op
de jaarvergadering van de Ned. Chr. Bond
van Verzekeringsagenten en Ziekenfonds
boden gewag gemaakt van de verbetering
van de positie der aangesloten leden. Voor
de ziekenfondsboden wordt binnenkort een
C.A.O. afgesloten. Over de zgn. vrije zieken
fondsboden was de voorzitter, de heer W.
Bakker van Utrecht, minder verheugd. Het
Staatstoezicht wil hen doen verdwijnen. De
c arbeid stelde 89 millioen gulden ter be
schikking voor de alg. ziekenfondsen, doch
niets mag worden uitgekeerd aan vrije agen
ten. De heren J. K. Rietdijk, Rotterdam, en
R. Eland, Zevenbergen, ontvingen 't gouden
insigne voor het 25-jarig jubileum als lid
van het C.N.V. Thans zijn 300 leden aange
sloten. In een motie aan minister Drees werd
aangedrongen op wegnemen van het onrecht
t.a.v. vrije agenten. Tot leden van het hoofd
bestuur werden gekozen de heren L. G. Bors_
boom, Vlaardingen, H. Bijker, Dedemsvaart,
R. Eland, Zevenbergen, J. H. Groeneveld,
Groningen, P. C. van der Poort, Rotterdam,
H. L. Wanders. Erica en W .T Zaagsma.
Amsterdam.
Een voorstel tot bestrijding van de beun
hazerij in het verzekeringswezen werd aan
genomen. De heer M. Ruppert. die het CNV
vertegenwoordigde, betoogde voorts, dat de
bedrijfstakgewijze organisatie ook in het
verzekeringsbedrijf dient te worden toege
past. Daartoe behoort te worden opgericht
een Chr. Bond van Werknemers in de Han-
GRONDVESTEN DER AARDE BEWE
GEN ZICH IN INDIE
De seismograaf van de Fordham-uni
versiteit in de Ver. Staten, heeft gisteren
twee zware aardschokken geregistreerd,
waarvan het centrum wellicht in Ned.-
Indië ligt. De schokken waren tussen 10
uur 21 en 11 uur 24 Ned. tijd.
PRINSES ELIZABETH EREBURGERES
VAN LONDEN
Prinses Elizabeth van Engeland is gis
teren op de viering van de 51ste ver
jaardag van haar vader ereburgeres
van Londen geworden, ter gelegenheid
waarvan zij een van de belangrijkste
redevoeringen van haar leven heeft ge
houden.
del, het Bank- en Verzekeringswezen en
Vrije Beroepen. Fusie met de Kantoor- en
Handelsbedienden/vereniging is hiervoor de
aangewezen oplossing, met dien verstande,
dat een vakgroep „Verzekering" zal moeten
worden opgericht.
ARABIE HEEFT DE REPOEBLIK NIET
ERKEND
In de memorie van antwoord aan de
Twede Kamer nopens het wetsontwerp
tot vernieuwing van het vriendschapsver
drag met Yemen, heeft de Regering ver
klaard, dat weliswaar de Arabische liga
na 18 Nov. eenaanbeveling tot de aange
sloten staten heeft gericht, om Indonesië
als een onafhankelijke souvereine repu
bliek te erkenenp, doe hdat tot dusverre
geen dezer staten gevolg heeft gegeven
aan deze aanbeveling.
verrichten in dienst der kerk. Prof. dr K.
Dijk sprak voor de Jongelingsbond. Tele
grammen werden verzonden o.a. aan H. M.
de Koningin, H.K.H. Prinses Juliana, de heer
J. Schouten in Indië, mevr. de wed. Colijn
(ere-lid) en verschillende jeugdorganisaties
in het buitenland. Vermelden wij nog de
uitvoering van het declamatorium „Kom
Heilige Geest" en het spel „Erfdeel en taak",
in het Stadion opgevoerd.
TWEEDE KAMERLEDEN KRIJGEN
MEER SCHADELOOSSTELLING
Minister Beel heeft een wetsontwerp
ingediend, waarbij de schadeloosstelling
voor leden van de Tweede Kamer wordt
gebracht van f 5000 op f 6000. Het bedrag
van het pensioen zal bepaald worden op
f 187.50 voor elk jaar, gedurende hetwelk
aftredende leden lid der Kamer waren,
met een maximum van f 3500. Reeds toe
gekende pensioenen kunnen met ten
hoogste f 500 worden verhoogd. Voorge
steld wordt de herziening terugwerkende
kracht te verlenen tot 1 Jan. 1947.
Z.-Hollander^ betaalden ruim 3 t.
te veel voor hun „piepers"
Haagse handelaren maakten samen
44.000 gld extra winst
In Zuid-Holland en Zeeland zijn ae
laatste tijd 314 processen-verbaal opge
maakt, waarvan 83 tegen landbouwers en
telers, in verband met overtreding van
de aardappelprijs. In Zuid-Holland alleen
al betaalde het publiek in drie maanden
tijds ruim 270.000 gulden te veel. De aan
houding van twee grossiers uit Westmaas,
die intussen elk drie weken gevangenis
straf kregen, leidde tot een onderzoek bij
20 telers op Goeree en Overflakkee,
waaruit bleek, dat op 4000 mud klei-
aardappelen de prijs bij de groothandel
reeds 11.000 gulden boven het toelaatbare
was gestegen. Op het eiland Voorne wer
den op een veiling prijzen van 16.70 per
mud gemaakt, terwijl de veilingprijs 9
is. De Haagse aardappelhandelaren geno
ten, volgens de gebleken overtredingen,
44.000 gulden extra winst en de Rotter
damse 30 000 gulden.
UNIVERSITEIT KRIJGT BIBLIOTHEEK
VAN NSB-BURGEMEESTER.
Het Zaanse Tribunaal heeft de uit
10.00 delen bestaande bibliotheek van de
door de illegaliteit uit de weggeruimde
wnd. burgemeester van Purmerend en
Edam, H. A. v. Haak, aan de Universi
teit van Amsterdam toegewezen. Verder
werd uit zijn nalatenschap f 50.000 ver
beurd verklaard.
Het rapport, dat die Commissie voor de
Rijksuitgaven over de verslagen van de Bui
tengewone Algemene Rekenkamer te Londen
heeft uitgebracht, schijnt slechts één conclu
sie toe te laten: er is door de verschillende
Nederlandse diensten tijdens de bezetting te
Londen met geld omgesprongen op een wijze,
welke even verwonderlijk als beschamend is
Men is op een ergerlijke manier zijn boekje
te buiten gegaan. En het is goed, dat het
Nederlandse, volk dit rdet geweten heeft in
de jaren, waarin het zelf grote ontberingen
leed. de buikriem steeds strakker moest wor
den aangehaald en veler hoop uitsluitend ge
vestigd was op hetgeen in Londen werd ver
richt. Bij het financieel beleid te Londen is
men bedenkelijk zijn boekje te buiten ge
gaan.
Dit rapport doet de wenselijkheid te ster
ker gevoelen, om een afgerond beeld te krij
gen van de Londense jaren. Wij beschikken
thans over het memorandum van prof. Ger-
brandy, over het boek van dr Van den Tem
pel; ook bij het proces-De Geer is een en an
der losgekomen.
Voorts zijn er belangrijke artikelen ver
schenen, b.v. van dr Van Blankenstein in
„De Stem van Nederland", maar het is alles
tot n>u toe fragmentarisch gebleven Ook dit
rapport tilt thans een slip op, een slip die
geen opgewekt tafereel verborg.
Te waarderen valt de wijze, waarop de
commissie in haar rapport de door haar zo
scherp gelaakte verschijnselen psychologisch
tracht te verklaren, voor zover dat mogelijk
is. Het was een klein wereldje, daaT in Lon
den. Er was niet de gebruikelijke hiërarchie
in die zin, waarin wij haar kennen. De af
stand tussen de ministers en hun ganse amb
tenarencorps was gering. Te moeilijker was
het, de wenselijke en ook zo nodige objecti
viteit te betrachten. Dat men hierin al te vaak
niet is geslaagd, blijkt uit het uiterst beden
kelijke feit, dat enkele hoge marine-officie
ren, volkomen ongemotiveerd, zomaar per
soonlijke toelagen kregen, buiten hun reeds
aanzienlijk inkomen om.
Maar met de psychologische verklaring zijn
we er niet af. Wat we wiel kunnen zeggen, is,
dat het rapport ons een aaneenschakeling
doet zien van menselijke zwakheden, van een
nimmer goed te praten haal-mentalitedt. ën
dat het blijkbaar een bevestiging inhoudt
van het spreekwoord, dat helaas uitsluitend
de sterke bemen de weelde kunnen dragen
En daaraan had men in het Nederlandse
milieu te Londen behoefte, zoals wij hier be
hoefte hadden aan vrijheid en aan brood
Het is dus geen opwekkend beeld, dat de
oommissie ons moet laten zien, er ligt ver
moedelijk nog heel wat achter de sohermen.
Zo zijn heel wat uitgaven onder de post
„geheim" te vinden. Er schijnt alle aanlei
ding te zijn voor het vermoeden, dat ndet
alle uitgaven, welke „geheim" werden ge
maakt, inderdaad onder deze post behoor-
j Economische vitamine
tabletten of
I revolutie-pillen?
v
Na de stakingsvloed in Frankrijk is weer
voor een poos de eb ingetreden, maar men
kan er zeker van zijn, dat dit rustige getij
niet zal blijven. Met periodieke regelmaat
wisselen vloed en eb elkaar in Frankrijk
af en hoe kan het ook anders, waar er nog
geen tekenen zijn, dat de economische toe
stand in Frankrijk in gunstige zin een wij
ziging ondergaat, de productie verhoogd
wordt en de export toeneemt. Het einde van
de spoorwegstaking in Frankrijk, die ver
ontrustende vormen begon aan te nemen en
de regering noopte tot htet nemen van de
meest drastische maatregelen, betekent in
de eerste plaats geen succes voor de poli
tiek van het kabinet Ramadier. Immers, men
heeft voor het bereiken van een overeen
komst tussen het eisen stellende vakverbond
van spoorwegarbeiders en de directie der
spoorwegen, aan beide kanten concessies
moeten doen. Maar de nieuwe loonschaal
betekent voor de regering, dat voor de
tweede helft van het jaar een extra post
van maar eventjes 10 milliard francs blijft
grijnzen, welke som, hoe dan ook, vermoe
delijk door het verhogen der tarieven moet
worden verhaald. Op die wijze, als er niets
méér in het regeringslaadje komt, moet fei
telijk Wet ene deel der bevolking de per
staking behaalde „winst" van het andere
deel, opbrengen en als alle genationaliseerde
bedrijven dit systeem toepassen, is het niet
bijster duidelijk, h-oe men ooit uit de im
passe geraakt. Er schuilt dan ook een zekere
ironie in de woorden van Ramadier, „dat
de staking tot ieders tevredenheid ten einde
is gebracht" en analyserende, moet men wel
concluderen, dat Ramadier verheugd is, dat
het ditmaal bij dit experiment, annex be
dreiging met tegenactie van de zijde der
regering, gebleven is, omdat men de com
munistische hond liever maar weer in het
hok ziet, ook al blijft hlij, blaffende, aan de
ketting rukken! Wij weten nog niet, hoe
veel de schade bedraagt, die door de sta
king aan het nationale „algemeen belang"
werd toegebracht, maar die som zal niet
gering zijn. In verscheidene staalfabrieken
moesten de ovens door gebrek aan cokes
worden gedoofd, andere fabrieken stopten,
omdat er geen transport was en de arbei
ders gedwongen werden thuis te blijven.
Voedsel schepen konden geen gébruik meer
maken van Franse havens en werden naar
Antwerpen gedirigeerd. Kortom, de econo
mische ontwrichting door sledhts één week
spoorwegstaking, is eenvoudig verbijsterend.
Welke koers zal het kabinet Ramadier nu
verder volgen, waar zij de krachftige stel
ling niet kan blijven bezetten? Gebonden
aan een „loon- en prijspeil", komt deze re
gering voortdurend in botsing met de eisen
stellende arbeiders, waarbij het merkwaar
dige is, dat men in Frankrijk niet met een
z.g. „kapitalistische" regering te doen heeft,
maar de leiding in wezen toch socialistisch ls.
Anderszijds ijveren middenstanders en ook
de boeren voor vrije concurrentie, vechten
deze tegen de geleide economie en de z.g.
administratieve rompslomp, zodat van alle
kanten het kabinet Ramadier de kaas van
het politieke brood genomen wordt. De com
munisten, die de hand in het spel hadden
bij deze massale staking, bereiken hun doel,
namelijk het gezag van hJet kabinet Rama
dier te ondermijnen, het stuurloze van het
regeringsbootje aan te tonen, opdat zij met
de publieke opinie aohter zich, straks weer
zegevierend in het kabinet kunnen terug
keren. De door Moskou gesteunde, commu
nistische partij in Frankrijk, neemt een
sterke machtspositie in en haar invloed op
de vakverenigingen, o.a. in de C.G.T. (Con-
féderation Générale du Travail) is enorm.
Wij erkennen, zoals wij reeds eerder schre
ven, dat de sociale onrust, de stakingswoede,
niet uitsluitend aan de agitatie, de directe
actie der communisten alleen te wijten is,
maar op virtuose wijze weten zij de eco
nomische moeilijkheden uit te spelen. De
wanverhouding tussen lonen en prijzen ver
oorzaakt een politieke spanning, een sociale
onrust, die noch Blum, noch Ramadier heb
ben kunnen narcotiseren, maar zijn de com
munisten in staat, als zij straks weer deel
uilmaken van de regering, een economisch
„élan vital" te verwerkelijken, zonder met
hun eigen, eisen stellende partijgenoten in
conflict te komen? Het zijn geen economi
sche vitamine-tabletten, maar dagelijkse
revolutie-pillen, die de Franse communisten
het onrustige volk voorschrijven.
Gelukkig heeft de C.F.T.C., de Confede
ratie van Christelijke Arbeiders aan deze
remedie weinig behoefte, al erkent zij, dat
de ontevredenheid der arbeidende klasse
gemotiveerd is, al beschuldigt zij de rege
ring van zwakheid tegenover de producen
ten en de tussenhandel, en dringt rij aan
op krachtiger houding tegenover de boeren,
die vaak onwillig zijn om hun producten
te leveren. Maar wie staat zijn producten
gaarne #af tegen geld, in dit geval de francs,
die een sterke tendenz vertoont tot inflatie
en dus straks veel minder waard is. De
vloed is, zoals gezegd, weer even gevolgd
door eb. maar als Frankrijk het toumooi
blijft van belangen tegen belangen, terwijl
de algemene economische situatie niet ver
betert, loopt dit alles toch uit op een dic
tatuur, hetzij van links, hetzij van rechts.
En.... een de Gaulle wacht af!
den. Typerend was tenminste het advies
van een hoge ambtenaar aan zijn minis
ter. om een bepaalde post maar ..geheim te
maken", ter voorkoming van vervelende op
merkingen van de rekenkamer.
Men kan na het lezen van dit alles de
slotzin uit het rapport slechts beamen, dat
het Nederlandse regeringsapparaat te Lon
den de unieke gelegenheid, om door een
sobere levenswijze haar solidariteit met de
onderdrukte landgenoten in het vaderland
te tonen, helaas heeft laten voorbijgaan.
Wat zich ook bevestigd heeft in dit rap
port, is de grote betekenis van het demo
cratisch staatsbestel, waardoor dit alles niet
in de doofpot is geraakt wij weten thans
Immers ook hoe in Hitler-Duitschland (waar
de Rekenkamer met haar publiciteit niet in
ere was) met geld is gewerkt maar aan
de openbaarheid kon worden prijsgegeven.
Sinterklaas heeft in Londen behoorlijk ge
reden; maar Zwarte Piet kon niet uitbljfven.