A.R. propagandaclub over het millioenplan
Gezagsleer van verschillend standpunt bezien
Wat er in de omliggende plaatsen voorviel
NIEUWE LEIDSCHE COURANT
Stadsnieuw.*
DONDERDAG 12 JUNI 1941
Mr Woudstra nam afscheid
als voorzitter
Het Centraal Comité van Anti-Revolutio
naire Kiesverenigingen heeft het plan op
gevat, gezien de noodzakelijkheid hiervan,
wederom een actie op touw te zetten om
tegen het eind van dit jaar een millioen
gulden bijeen te brengen, aldus mr dr N. G.
Geelkerken in een gisteravond door de A.R.
Propagandaclub belegde vergadering, welke
onder leiding stond van mr C. J. Woudstra.
Wederom, aldus spr., want na de dood
van dr Kuyper hebben zoals bekend dr H.
Colijn en A. W. F. Idenburg een reis door
Nederland gemaakt en hebben toen een mil
lioen gulden bijeen gebracht tot stichting
van een smidse der A.R. partij. In het Kuy-
perhuis vond men weldra het centrum van
AR. activiteit waar behalve een steeds
groeiende bibliotheek, een voorlichtingsbu
reau was ondergebracht. Deze stichting
heeft in de jaren voor de oorlog buiten
gewoon goed werk gedaam. Doch zodra de
Duitsers in 1941 overgingen tot de arresta
tie van vooraanstaandste partijmensen, viel
ook het Kuyperhuis in verkeerde handen.
Het huis werd geheel uitgewoond, het meu
bilair verdween, evenals de bibliotheek.
Gelukkig heeft men de laatste teruggevon
den in de kelders van een Rijksbureau- Van
het geld bleef niet veel meer over. Een 6
a 7 ton is nog gered kunnen worden. Spr.
vervolgde: Aangezien jaarlijks ongeveer
f 50.000 nodig is voor de Kuyperstichting
moet er dus een kapitaal van bijna ander
half millioen worden gevormd.
Van het millioen, dat men zich voorstelt
bijeen te brengen is f 750.000 voor de Kuy
perstichting en f 250.000 voor de A.R.-Kies-
vereniging. Voor deze grote actie zijn alle
kamërfcieskringen ingeschakeld en wij twij
felen ér niet aan, of onder Gods zegen zal
ook dit millioen door onze mensen worden
böeen gebracht.
Tijdens een bestuursverkiezing werden
naast de heren Stolp Knetsch en Krom
hout de heren mr A. Mulder en P. J. de
Een groot vaderlander door
tijdgenoten herdacht
By Sijthoff is een boek over wylen
dr H. Colijn ter perse
Van welk gezichtspunt men ook over
dr H. Colijn moge denken, algemeen
volgt de erkenning, dat hij was: een
groot' Vaderlander.
En hiervan wil het boek, dat thans bij
A. W. SijthQff's Uitgeversmij te Leiden
ter p^rse is, onder de titel „Een groot
Vaderlander, dr H. Colijn, herdacht door
tijdgenoten" getuigenis afleggen. In dit
boek wordt door tijdgenoten van ver
schillende politieke- en geestesrichting
de betekenis van zijn arbeid en persoon
belicht. Het zal zeer zeker een boek
worden, dat voor ons volk van veel
waarde is, waar het deze A. R. staats
man in zijn grote veelzijdigheid duide
lijk voor ogen stelt.
Het boek bevat bijdragen van de he
ren B. Offringa, J. Schouten, minister W.
Drees, L. F. Duymaer van Twist, prof. dr
K. Dijk, K. Floor, R. Hagoort, dr P. M.
Hooykaas, dr J. A. Nederbragt, mr P. J.
Oud, dr ir J. A. Ringers, prof. dr H.
Smitskamp, A. Stapelkamp, mr J. A. de
Wilde en mr A. Baron van Wijnbergen.
In dit boekwerk, dat binnenkort zal ver
schijnen, worden zeven illustraties opge
nomen.
Met meer dan gewone belangstelling
zullen velen met ons de verschijning van
dit herdenkingsboek tegemoet zien.
DS J. WOLVEN
De classis Leiden der Geref. Kerken heeft
ds J. Wolven van Koudekerk aangezocht
als legerpredikant. Ds J. Wolven heeft dit
verzoek in beraad gehouden.
Als verdacht van diefstal van een kin
derfietsje heeft de Politie aangehouden
de 38-j. J. B. Bij onderzoek in de woning
Van B. werd een radiotoestel gevonden,
dat enige dagen geleden te Zoeterwoude
was ontvreemd. In verband met de dief
stal van het radiotoestel is eveneens aan
gehouden de 23-j. A. P.
BURGERLIJKE STAND
GEBOREN: Wilhelmus J., zn van C. J.
van der Laan en C. J. van der Weijden;
Franciscus H. M., zn van P. J. M. Hoeks
en C. H. C. M. Vorst; Antonius Ghr. M.,
Zn van P. J. M. Hocks en C. H. C. M.
Vorst; Paulus, zn van A. H. Piscaer en
C. M. C. van der Kruijf; Catharina M.,
dr van J. W. F. Deurloo en C. W. Straat
man; An ja R. M., dr van H. J. van Klin
ken en C. Friedhoff; Anna M. A., dr van
Q. Fianen en J. H. M. Pouw; Cornelia M.,
dr van K. de Groot en C. M. Swaan; Leni,
dr van J. G. van der Zeeuw en J. de Wolf.
OVERLEDEN: J. van Oostjom, 58 jr;
J. S. StellwagenTethof, 70 jr; T. Groe-
neveld, 78 jr; A. Janssen, 54 jr.
GEHUWD: W. C. van Dorp en J. Schin
kel; J. G. van 't Groenerwout en J. A.
Wassens; J. D. Ridke en G. B. Grolleiman;
^F. Beekman en D. Franken; W. Burger-
jon en J. van der Kaaij; F. X. J. van
Haasteren en M. A. P. Masseling; T. van
Jterson en J. Verver; K. Kanis en M. L.
W. Buitendijk; G. Koelewijn en E. C.
Crama; W. van Meij-gaarden en M. M.
Oijendijk; J. Nievaart en S. Gijbeis; A.
Ouwehand en M. E. Verlind; T. Ouwe
hand en S. M. Arentsen; R. Regeer en
E. Crama; W. Sloos en M. C. Heuzen;
J. N. Straathof en W. J. van Vliet; H.
A. A. Vinkestein en L. J. de Groot; C,
Voorzaat en W. de Vries.
Joode tot bestuursleden gekozen.
Mr C. J. Woudstra, nam echter wegens
drukke werkzaamheden afscheid van het
bestuur en werd bij monde van de heer B-
de Jong voor zijn vele werkzaamheden
vooral tijdens de verkiezingscampagnes be
dankt.
CONCERT IN REMONSTRANTSE KERK
Dinsdag a.s. 8 u. wordt er in de Re
monstrantse Kerk een concert gegeven
door Catherine Smink (sorpaan), Ellen
Mac Gillevey (fluit) en Aart Smink
(orgel).
EINDEXAMENS STED. GYMNASIUM.
Van de vijfde groep van de eindexamen-
candidaten van het Sted. Gymnasium te
Leiden zijn geslaagd de heren H. Alting,
A. van Haarlem, H. J. Mulder en G. W.
Punt, allen te Leiden; I. A. Kayadoe te
Oegstgeest en J. G. Punt te Noordwijk-B.
Tevens is nog geslaagd van de vierde
groep de heer A. J. Kret te Leiden. De
eindexamens zijn geëindigd.
Viiegveid Valkenburg zal worden
uitgebreid
Tuinders moeten een gedeelte van hun
grond afstaan
Het vliegveld Valkenburg is oorzaak ge
weest dat in de dagen dat dit aangelegd
werd, vele tuinders gedeelten van hun
grond moesten missen. Nu zijn er weer plan
nen het vliegveld uit te breiden. De tuin
ders die rondom het vliegveld eigendommen
hebben liggen zijn opgeroepen in verband
met a.s. onteigeningen. De behoefte aan
tuingrond is zeer groot, vandaar dat deze
uitbreidingsplannen de belanghebbende
tuinders wel enigszins in alarmtoestand te
brengen- Bovendien bestaan er plannen om
een nieuwe weg KatwijkWassenaar aan
te leggen.
HAAGSE POLITIERECHTER
Er was door J. v. d. V. te Nieuw-
veen clandestien geslacht; het varken dat
er het slachtoffer van geworden was, zou
met kenissen worden gedeeld, zodat het
vlees niet voor de handel bestemd was,
zoals verdachte betoogde. Maar de Offi
cier vorderde tegen verdachte niettemin
drie maanden gevangenisstraf, en de po
litierechter veroordeelde conform die eis.
OP HET JURISTENCONGRES
BIJ OLDENZAAL
(Van een speciale mejdewerker)
Gaven wij in ons blad van Dinsdag j.l.
een overzicht van de beschouwingen door
prof. dr H. Dooyeweerd over de leer van
het gezag vanuit Calvinistisch oogpunt,
thans liggen ook redevoeringen over het
zelfde probleem op andere grondslagen
berustend achter ons.
De R.K. Jhr mr C. M. O. van Nispen
tot Sevenaer vertelde, dat de katholieke
gezagsleer weinig zegt, het is een stiuk
godsdienstleer. De regels worden ont
leend aan de Bijlbei en de overheid is de
dienaresse Gods. Het gezag heeft de staat
slechts om het algemeen welzijn te kun
nen bevorderen, door bindende leiding te
geven. In het bizonder verwerpen de ka-
thplieken de leer van Rousseau, d.w.z.
dat de staat slechts de som van de indi
viduen is; integendeel, de staat is geheel
iets aparts.
Hoe anders was de visie van prof. mr
H. R. Hoetink! Zijn brede historische in
leiding begon hij bij de Engelsman Hob-
bes, die de theorie van het absolutisme
huldigt: door „inbreng" van vrijheid en
beslissingsbevoegdheid ontstaat de staat.
Spinoza. Locke en Rousseau hebben op
déze gedachte voortgebouwd.
Sprekers ei/gen slotsom- is dat er geen
altijddurend natuurrecht bestaat, maar
slechts etische eisen.
Belangrijk was de opmerking van deze
Amsterdamse hoogleraar, dat de Neder
landse gemeenschap anno 1947 daarom
niet die kracht vertoont van de oorlogs
jaren, omdat het bepaalde, gemene doel
thans ontbreekt. Daarom is het gezag
thans zwakker omdat de mensen een ge
zag met een bereikbare „finish" wensen.
Van de sociaal-economische inleiding
door de Nijmeegse prof. dr J. R. M. v. d.
Brink noteerden wij een zeer heuglijke
noot in verband met de communiqué's
van arbeiders- en werknemersverbonden
van deze week: in verhouding tot de pe
riode na de vorige oorlog wordt er in
Nederland opmerkelijk weinig gestaakt!
De Hooge Raad was vertegenwoordigd
in prof. mr M. P. Vrij, die richtlijnen
aangaf bij de beoordeling van de schuld
van het Duitse volk.
Tenslotte had een hoogleraar de verre
reis naar het Oosten aanvaard, die wel
een record aantal congressen met zijn
brede, heldere visie heeft bestraald; prof.
dr Fh. Kohnstamm.
Zijn oordeel over de toekomst van de
West-Europese beschaving getuigde nog
immer van voortreffelijke kennis van wat
er in de wereld omgaat. Zo bracht deze
spreker de vraag of er menselijke cultuur
zal blijven bestaan in verband met de
moderne oorlogvoering en de uitputting
van energiebronnen. De atoomsplitsing is,
Leidse firma's ontvingen schrijven
„Wereldactie voor Zeeland"
Elke gever krygt miniatuur baksteentje
Alle firma's in Leiden hebben een schrij
ven ontvangen, uitgaande van de wereld
actie voor Zeeland, waaraan wij het volgen
de ontlenen: Realiseert U zich wel eens, dat
ondanks al de moeilijkheden van iedere
dag U toch nog kunt zeggen: „Ik ga naar
huis". Welk een kostbaar bezit: een huis,
dat in de oorlog gespaard is gebleven. Zee
land, waar velen nog leven in bouwvallige
behuizingen in bunkers of in stallen offerde
zijn land aan de zee, voor de vrijheid van
Nederland-
In de brief wordt voorts medegedeeld, dat
de wereldactie voor Zeeland thans een
„Stenenactie" is begonnen voor de woning
bouw in Zeeland. Wanneer een huis wordt
opgebouwd, kan de gemiddelde waarde van
een steen, over het gehele huis berekend,
geschat worden op één gulden. Degene, die
een gift schenkt (minimum f 1), ontvangt
als tastbaar bewijs, dat hij zijn steende
heeft bijgedragen een miniatuur baksteentje
met de naam „Zeeland" er op. Men kan
zjjn geld ook storten per postwissel of via
postrekening nr 8974 van de Incasso-Bank
N.V., Herengracht 531, Amsterdam, ten
gunsje van de Stichting „Wereldactie voor
Zeeland" waarvan het comité van aanbeve
ling bestaat uit de volgende burgemeesters:
jhr mrA. F. C. De Casembroot, Westkapelle,
A. F. J. Aernoudts, Sluis, J. M. A. C. van
Dongen, Aerdenburg en F. A- van Rosevelt
van Schoondtfke.
wat dit laatste betreft, nog lang niet de
oplossing, aldus de grijze paedagoog, die
het kan weten, immers zijn loopbaan
begon als thermodynamicual
Behartigenswaardig was ook deze
waarschuwing; in Nederland pleegt men
al te zeer te bezuinigen op cultureel ge
bied, omdat men te veel de materiële
waarden overschat. Al met al gaf deze
nestor een ware rijkdom van levenswijs
heid aan de juristen mee, met als climax
wel de uitroep: de mens werkt niet om te
abbeiden, maar om te leven!
Gevaar voor uitbreiding van
melkstaking voorkomen
Bedrijfschap voor Zuivel neemt
maatregelen
Naar men aan de Nieuwe Leid
se h e C o u r a n t mededeelt, heeft het
bestuur van het Bedrijfschap voor Zui
vel gisteren besloten, maatregelen te ne
men betreffende het conflict tussen de
Coöperatieve Melkafzet Centrale (coöpe
ratie van 12.000 veehouders in West-Ne
derland) en de I.I.V. (vereniging van
fabrikanten). Zij heeft de volgende be
palingen uitgevaardigd: De I.I.V. moet
de melk franco fabriek ontvangen en
moet de melk aan de C.M.C. betalen.
Voorts zal de melk zodanig over de ze
ventig fabrieken in West-Nederland wor
den verdeeld, dat elke fabriek een ge
lijk percentage krijgt. Hiermede is dus
het gevaar voor het uitbreken van een
melkstakimg voorkomen.
F. J. v. d. G. te Noordwijk had tex
tiel gekocht, zonder er punten voor te
geven. Waar het feit geen grote omvang
had, wilde de Officier volstaan met een
geldboete van f 100 of 30 dagen hechtenis.
De rechter veroordeelde tot f 80 boete of
20 dagen hechtenis.
Ik wil er maar mee zeggen...
Hé, heiho, vooruit, kom uit je dessa, je
hoeft niet langer je ondergrondse rol te
spelen of de bevolking te terroriseeren.
Ook is het niet meer nodig om je mede-
dorpsgenoten in te praten, dat de repu
bliek zo goed voor hen zal zorgen, dat
ze het veel beter krijgen dan tijdens het
bewind van de blanda's. Het is ook over
bodig geworden om de arme Javanen
steeds maar voorzichtig te dreigen, dat,
indien hij soms voorkeur voor die Hol
landers mocht tonen, zijn kampongwo
ning wel eens heel plotseling in vlammen
kon opgaan. Wanneer je nog in het
bezit mocht zijn van een extra wapen, is
dit van harte welkom. Ook handgrana
ten zijn hard nodig. Misschien weet je
nog wel een partijtje van die Japanse
wapens te zitten. Je begrijpt zelmr al
wel wat er aan de hand is? We hebben
in navolging van een zekere Hitier, de
„Volkssturm" opgeroepen en hoewel wij,
daarvan ben je natuurlijk overtuigd, zeer
verklaarde tegenstanders van de Jappn
waren, kunnen hun instructeurs, die hier
nog in ruiime mate aanwezig zijn, jullie,
één, twee, drie nog enige herhalings
oefeningen bijbrengen. Indien dit geslaagd
mag worden genoemd, dan pressen we
de bevolking om ook Japanse wapens
die wij hun zullen geven te leren
hanteren. Dit laatste mogen jullie doen.
Willen ze niet, dan staan er nog wel
andere wegen open om ze te overtuigen.
Enfin, we behoeven je niets te vertellen,
dat heb je, zoals iedereen weet. van de
Japanners geleerd.
Waarom je moet komen? Wel, dat is
zeer eenvoudig Die Commissie-Generaal
is vandaag weer teruggekomen en omdat
ze de laatste tijd nogal aggressief zijn op
getreden is Linggadjati nu ondertekent
of niet? moeten ze een beetje worden
geïmponeerd door onze macht.
Naschrift: Breng je beste pak mee!,
we hebben overmorgen een banket.
Dat wil ik maar zeggen.
JANTJE VAN LEYDEN,
FEESTAVOND „DE PROFESSOREN-
WIJK"
Gisteravond werd in de grote zaal van
de Stadsgehoorzaal door „De Professoren-
wijk" een feestavond voor de leden ge
houden.
De voorzitter, de heer D. van der
Kwaak, sprak het openingswoord, waarin
hij' in 't bijzonder welkom heette weth.
A. J. Jongeleen, en de voorzitter van de
Drie-Octobervereniging, de heer W. van
der Laan. Spr. uitte zijn voldoening over
de sprookjesachtig versierde zaal en
hoopte, dt het comité ter voorbereiding
er in geslaagd was een gezellige avond
te presenteren, welke door alle aanwe
zigen, die aldus spr. verschillende
levensopvattingen zijn toegedaan, aan
vaardbaar zou rijn.
Medewerking verleenden het cabaret
gezelschap van Herman Tholen, het or
kest van Gerhof en een vrolijke Ha-
waiian-groep.
Er werd een zeer gevarieerd program
ma afgewikkeld. Jammer echter, dat de
heer Tholen rekening hield met de om
standigheid, als zouden er in de zaal
alleen maar „moderne" mensen geweest
rijn, zoals hij het uitdrukte. Dat dit niet
het geval was, behoeft geen betoog. Men
mag wat de inhoud van zo'n avond
betoeft, vooral wanneer een dergelijk pu
bliek aanwezig is wel iets voorzichti
ger zijn.
ALPHEN a/d RIJN.
Zoals we gemeld hebben is ook in
onze gemeente opgericht een Comité
„Handhaving Rijkseenheid". Het bekende
petitionnement is huis aan huis in de ge
meente verspreid en dezer dagen zal be
gonnen wordeai met het verzamelen van
handtekeningen op de lijsten.
HAZERSWOUDE.
De uitreiking van bonkaarten 9e en
10e periode vindt plaats te Hazerswoude
Rijndijk in de Ohr. school op Dinsdag 17
Juni de letters A t/m M en Woensdag 18
Juni de letters N t/m Z. Te Hazerswoude
dorp Donderdag 19 Juni de letters A t/m
G. Vrijdag 20 Juni de letters H t/m L.
Manadag 23 Juni de letters M t/m R en
Dinsdag 24 Juni de letters S t/m Z. I>eze
uitreiking vindt plaats in het Oude Raad
huis, telkens van v.m. 9.15 tot 3 uur n.m.
Men dient voor het verkrijgen van de
bonkaarten over te leggen: Stamkaart
Inlegvel 4e strook van bonkaart 707,
waaraan inwisselingsbon.
KATWIJK AAN ZEE
Hedenavond 8 uur spreekt in de Ohr.
Ger. Kerk ds Van der Bijl.
KOUDEKERK
Als laatsten in het Telefoondistrict
's-Gravenhage werden gistermiddag de
automatische telefooncentrales te Zoe
terwoude en Koudekerk in gebruik ge
steld. Om circa half twaalf werden de
genodigden, onder wie wij opmerkten
de Burgemeesters der gemeenten Ha
zerswoude en Koudekerk, de heren A.
Warnaar en G. Verheul, de wethouders
C. L. v. Dam en T. Molema en de ge
meentesecretaris van Hazerswoude, de
heer B. den Braver, ontvangen op het
Postkantoor.
Allereerst werd daar de oude cen
trale bezichtigd, welke zovele jaren
trouwe dienst heeft gedaan. De heer Tj.
Nauta, directeur van het district, gaf
daarbij de nodige toelichting. Hierna
begaf het gezelschap zich naar de
nieuwe centrale.
Ook deze werd onder deskundige lei
ding bezichtigd. Welk een verschil met
de oude centrale! Een ingenieus samen
stel van buizen, leidingen, lampen en
draaiende stangen.
De centrale werd door het technisch
personeel in werking gesteld en duide
lijk kon men zien hoe een verbinding
tot stand komt. Vervolgens begaf het
gezelschap zich naar Hotel „de Bruin",
waar de koffie werd gebruikt.
Aldaar sprak burgemeester Verheul
er zijn blijdschap over uit dat ook
Koudekerk thans is aangesloten op het
automatische telefoonnet.
Precies 1 uur werden de oude kabels
in het Postkantoor doorgesneden en
werd in de nienwe centrale een aanvang
gemaakt met het wegnemen van de
parallel-centrale, welke tijdelijk dienst
heeft gedaan als schakel tussen de oude
en nieuwe centrale. Hiermede werd dus
de automatisering een feit en wordt in
de toekomst de telefoniste, mej. T. Pie
terman, overbodig.
Wij hebben haar een bezoek gebracht
op de oude centrale en hedenmiddag
had zij nog druk werk om alle abonné's
op te bellen, in te lichten hoe de toestel
len bediend moeten worden en de lijnen
te controleren, 't Bleek, dat nog lang
niet alle abonné's voldoende op de
hoogte waren met de bediening van
het toestel, doch met engelengeduld
legde zij een en ander weer uit. Op de
vraag of het afscheid van de oude cen
trale haar niet zwaar viel, antwoordde
rij er niets .rouwig" om te zijn dat de
techniek in haar plaats kwam Of dit
grootspraak was?
De centrale te Koudekerk werd ge
bouwd in de jaren 1940 en 1941 terwijl
in het daaropvolgende jaar met de mon
tage begonnen werd. Door de oorlog
kon het werk geen geregelde voortgang
hebben, doch nu was het dan toch zo
ver, dat de centrale in gebruik kon
worden gesteld.
In de centrale welke een zgn. eind-
centrale is zonder bewaking is plaats
voor 800 aansluitingen. Thans echter
rijn er 200 gemonteerd, terwijl er 110
nummers bezet zijn. Er is dus nog plaats
voor 90 nieuwe abonné's.
