Roerbevolking meer lusteloos dan opstandig
Duitsers namen het laatste schroefje mee
De rechter strafte
Nieuwe bevestiging van het uniform-verraad
de kleine misdaad
NIEUWE LEIDSCHE COURANT
8
MAANDAG, 9 JUNI 1M7
MAAR A.K.U. DRAAIT WEER
OP VOLLE TOEREN
Kunstzijdefabriekenzo kent de Neder
lander sinds jaren de A.K.U. te Arnhem.
Kunstzijde wordt echter sinds jaren niet meer
gefabriceerd. Het is nurayongaren ge
worden. en rayoiwezel, zodat men correct van
de Rayon-industrie behoort te spreken. Het
is evenwel niet gemakkelijk, het woord
„Rayon" er in te krijgen. Overal ter wereld
wordt thans van rayon gesproken, wij zullen
dus moeten volgen.
Bij een bezoek, dat wij dezer dagen op
uitnodiging van de Directie der AKU aan
haar fabrieken te Arnhem en Kleefse Waard
brachten, waren wij verbaasd over het feit,
dat in zo'n ongelooflijk korte tijd hier weer
herstel van deze imposante bedrijven is in
getreden. Gedurende de evacuatie van Arn
hem, hadden de Duitsers zo ongeveer alles
uit de fabriek gestolen, geen schroefje was
er achter gebleven. Bovendien waren de
fabrieken zwaar beschadigd.
Direct na de bevrijding, is de staf van de
AKU aan het werk getogen om het bedrijf
weer op te bouwen. Het resultaat was, dat
de fabriek te Ede op 24 Sept. 1645, die te
Arnhem op 13 Mei 1646 en die van de Kleefse
Waard op 26 Sept. 1646 konden gaan draaien.
Thans werken er weer een 5000 man, is de
productiviteit vooroorlogs, hoewel van de
AKU te Arnhem feitelijk nog slechts 60 pet.
in werking is
In de Angelsaksische landen zijn de zus-
terfabrieken ook op volle kracht aan het
werk en in Duitsland, waar men grote be
langen heeft zijn in de Britse zone een paar
bedrijven aan de gang. In de Russische zone
weer men nog niet precies, hoe de zaken er
voor staan.
Om de ruwe grondstoffen voor de rayon-
fabricage te verkrijgen, cellulose en loog
(caustisohe soda) moet hemel en aarde be
wogen worden. In 1645 werd slechts 1.562.000
kg rayon afgeleverd, alleen voor het binnen
land. In 1646 werd de productie geleidelijk
opgevoerd tot 8 millioen kg.
Uit de Omstreken
ALPHEN A. D. RIJN.
Ten nadele van de heer L., hoofd
van de Chr. School in wijk Hoorn zijn
twee zo goed als nieuwe fietsen ont
vreemd, welke in het schoolgebouw
waren geplaatst. Door het indrukken
van een ruit is (zijn) de dader (s), die
waarschijnlijk met de situatie op de
hoogte is geweest, naar binnen gekomen
en heft zijn slag geslagen. De school
jeugd werd eveneens gedupeerd daar
een leren voetbal werd meegenomen.
Gisteren zijn in onze gemeente,
onde rtoezicht van de kerkeraad van
Leiden voor het eerst kerkdiensten ge
houden voor de Geref. Kerk (art. 31
K.O.). Beide diensten, waarin voorging
ds G. Koenekoop, van Gouda, waren
door ongeveer twintig personen bezocht
Onder hen bevonden zich geen ambts
dragers.
Burgemeester Schokking is verhin
derd Woensdag spreekuur te houden
SASSENHEIM.
D° uitslag van de op 10 Mei j.l. ge-
hour" ^toonstelling van ziektebeelden
vn 1 f Hen is als volgt:
P d. Aardweg, Loosterweg 19,
Lijpe Duyrn, Julianalaan 37, Sassen-
heim; D. van Egmond, Hillegom; L. v. d.
Kwaak, Fl. Schoutenstraat 35, Sassen
heim; P. de Kwaasteniet, Julianastraat 34,
Lisse; J. Kroes, Oude Poststraat 8, Sas-
senheim; L. Th. v. d. Mey, Fl. Schouten-
straat 5, Sassenheim.
Deze deelnemers zal een getuigschrift
worden uitgereikt.
Uitslag wedstrijd II (25 planten), nar
cissen met div. ziektebeelden. De uitslag
volgens het aantal punten gerangschikt,
luidt:
A. Havenaar, Eikenhoutlaan 1, Voor
hout; N. W. van der Mey, van Heemstra-
straat 37, Sassenheim;.-W. van der Krogt,
Zandslootkade 37, idem; P. van Nobelen,
Tijlloosstraat 34, iedem.
De uitslag van soortenkennis is:
le prijs: J. H. P. Rozenbroek, Menne-
weg 69, Sassenheim; 2e prijs: Th. Verde-
gaal Ozn, Rijksstr.w. 54, idem; 3e prijs:
Wm. Prins, Engelscbelaan 20, Voorhout.
De export begon weer en 40 procent der
productie kon in 1646 worden uitgevoerd. In
1646 nam ons land de 4e plaats in op de
exportmarkt van rayon, na Amerika, Enge
land en Italië. De rayonvezelproductie wordt
slechts voor een klein deel hier gehouden,
het grootsite deel gaat naar 10 verschillende
landen. In 1647 hoopt de Directie niet alleen
het niveau van de vooroorlogse exportmarkt
te bereiken maar zelfs aanzienlijk daar boven
te komen.
In onze deviezenslag betekent dit bedrijf
een belangrijke steun.
Jeugdig boefje maakte Alphen
onveilig
Met de aanhouding van de 11-j. J.
de L. uit de Torenstraat heeft de politie
in het vorig weekend een goede vangst
gedaan. De aanleiding was dat twee spe
lers van de Alphense Boys J. H. W. en
J. G. v. d. M. tot de ontdekking kwa
men dat uit de voetbaltent een porte-
monaie van hen was ontvreemd. Van de
eerste met een inhoud van pl.m. f80 en
de tweede ongeveer f3. Zij deden aan
gifte en gaven als vermoedelijke ver
dachte op de jeugdige de L. De politie
onderwierp de knaap aan een verhoor
en deze trachtte enkele andere jongens
de schuld te geven. De vlieger ging
echter niet op en spoedig volgde een
bekentenis. De portemonaies waren ver
borgen in het Bospark. Het grootste ge
deelte van het geld was er nog in.
Voorts kwam aan het licht, dat de L.
meerdere diefstalen had gepleegd.
Bijde groentehandelaar Fr. drong hij
via een kelderraam binnen en ont
vreemde daar geldbedragen van f7.50
f 14.Van de buren de fa v. D. ont
vreemde hij een portemonaie met een
inhoud van f7.50, die ook begraven is,
maar nog niet is gevonden.
Zaterdag is hij voorgeleid in Den
Haag. Hij zal vermoedelijk in een Rijks
opvoedingsgesticht worden geplaatst en
volgt daarmee de weg van een oudere
broer die oo ki nzijn jonge jaren reeds
op het pad der misdaad was.
Het bekende kunstzijdebedrijf A.K.U, te Arnhem, dat na door de Duitsers grondig vernield
te zijn, in korte tijd weer werd opgebouwd en in gebruik genomen. Een kijkje in de fabriek.
HAAGSE GERECHTSHOF.
Wegens kopen van goederen, afkomstig
van diefstal, heeft in hoger beroep voor
het Gerechtshof zich te verantwoorden
gehad A. v. D., uit geiden. Het Hof heeft
het vonnis van de rechtbank bevestigd.
A. E., uit Sassenheim, was wegens
overtreding van het besluit Voedselvoor
ziening door de politierechter veroordeeld
tot gevangenisstraf, van welk vonnis hij
in hoger beroep kwam. Het Hof heeft
arrest gewezen en het vonnis van de
politierechter bevestigd.
HAAGSE RECHTBANK.
De groentenhandelaar W. D. V., uit
Leiden, had zich te verantwoorden we
gens smaad. Hij had tegen de groepslei
der van de C.C.D., A. C. de Haan, pit
Oegstgeest, verwijten gericht, dat deze in
bezettingstijd op bevel van de N.S.B.-
comimissaris van politie te Leiden, appe
len in beslag had helpen nemen ten bate
van de Volksdienst. Dit was gezegd, toen
De H. onlangs bezig was met iemand
voor een overtreding een proces-verbaal
te geven. Er werden verschillende groen-
temhandelaren uit Leiden als getuige
décharge gehoord, 'die verklaarden dat
inderdaad in 1942 bij hen appelen in be
slag waren genomen door de Volksdienst,
waarvoor een lijst was samengesteld. De
Officier meende, dat niet het bewijs kon
worden geleverd, dat verdachte aan het
geen hem verweten werd, zich schuldig
had gemaakt en vorderde f 100 boete of
l maand hechtenis.
De raadsman meende echter, dat De
Haan zich aan het werk der vordering
had kunnen onttrekken en hij zich aan
collaboratie heeft schuldig gemaakt. Ver
dachte heeft bij diverse instanties, ook
bij de P.O.D., getraCht de zaak aanhangig
te maken, hetgeen niet gelukte en hij
GEDURENDE DE MEIDAGEN
VAN 1940
Generaal Reynders, die tot kort voor de
oorlog opperbevelhebber van het Neder
landse leger was, heeft volgens „De Gelder
lander" enige mededelingen gedaan over de
wijze, waarop de Duitsers de stelling bij
het Maas-Waal-kanaal hebben doorbroken.
Op 10 Mei 's morgens om half vier naderde
een troep van ongeveer 30 Duitse soldaten
zonder uitrusting, begeleid door 4 personen
in de uniform van de Kon. Marechaussee
met het geweer in de aanslag, de brug Dij
Heumen. Eén van de marechaussees, die
zuiver Nederlands sprak en op de hoogte
was van het wachtwoord, verklaarde een
aantal Duitse deserteurs te begeleiden en
verzocht de brug neer te laten.
De dienstdoende korporaal van de politie-
troepen liet de z.g. deserteurs door. Nadat
zij de kazematten waren gepasseerd, haal
den de Duitsers machinepistolen te voor
schijn en vielen daarmede de bezetting van
de brug aan. Drie kazematten geraakten in
handen van de vijand. De toesnellende
compagniescommandant werd door een
handgranaat getroffen en sneuvelde. Onze
troepen toonden zich door het verraad niet
ontmoedigd en openden van hun stelling
uit het vuur op de doorgedrongen Duitsers.
Luitenant van der Wal en luit. Gastman
voerden met hun compagnie met ware
doodsverachting een tegenaanval uit, waar
door de Duitsers uit de Nederlandse kaze
matten werden verdreven. Maar onze troe
pen slaagden er niet in de brug te her
overen.
Heldenmoed.
De Duitsers poogden aanhoudend nieuwe
troepen over de brug te laten komen, maar
al deze pogingen werden afgeslagen. Ge
brek aan munitie was helaas oorzaak, dat
des middags om vijf uur de strijd moest
worden gestaakt.
In Malden verzocht een aantal in burger
geklede Duitsers de brug te mogen pas
seren. Toen dit werd geweigerd wierpen zy
zich op de bezetting en wisten zy de brug
te veroveren voor deze kon worden ver
nield. De Duitsers, die de brug waren ge
passeerd werden onder krachtig mitrail-
leurvuur genomen, waarop een korporaal
van de politietroepen van de kanaaldijk
naar beneden sprong, en de brug tot ont
ploffing wist te brengen.
Generaal Reynders zeide, aai nij zich
reeds in 1935 tot de regering had gewend
met een schrijven, waarin hij de Duitse
plannen voor een doortocht over ons
grondgebied en de rechtstreekse bedrei
ging van onze onafhankelijkheid aan
toonde.
HONGERTOCHTEN HONDER
DEN KM's LANG
De Berlijnse correspondent van het A.
N.P. meldt:
De berichten uit Amerika, volgens
welke grote extra zendingen graan voor
Duitsland onderweg zijn en de import in
de eerstvolgende drie maanden tot een
maximum zal worden opgevoerd, hebben
nauwelijks enige ontspanning gebracht on
der de bevolking van het Roergebied, ge
zien de vele toezeggingen van het verle
den, waarvan het practische effect niet te
bemerken was. Dit heeft ertoe geleid het
vertrouwen in geruststellende verzekerin
gen der bezettende macht ten zeerste te
ondermijnen. Bovendien vraagt een zeer
groot deel der bevolking zich met zorg af,
hoopte nu langs deze weg ook zijn geld
voor de appelen te kunnen terugvorde
ren.
De nikkelaar S. A. had in Leiden rij
wieldiefstal gepleegd en hij had het niet
bij een enkele fiets gelaten. Er was thans
echter een rapport van de psychiater, op
grond waarvan de Officier negen maan
den gevangenisstraf met aftrek van pre
ventief eiste en ter beschikking stellen
van de regering.
Wegens medeplichtigheid aan diefstal
heeft voor de rechtbank zich te verant
woorden gehad de verzekeringsinspecteur
J. R.. die te Boskoop op de de uitkijk
stond, toen in een loods inbraak werd
gepleegd en diverse goederen werden ge
stolen. De Officier had tegen hem een
jaar gevangenisstraf met aftrek van pre
ventief geëist. De rechtbank heeft ver
dachte veroordeeld tot zes maanden ge
vangenisstraf met aftrek van preventief.
HAAGSE POLITIERECHTER
De geldboete was voor H. V. te Noord-
wijk niet het ergste, doch enger was de
bijkomende straf. Want, de Officier vor
derde f25 boete of 10 dagen hechtenis
doch tevens verbeurdverklaring van het
varken, dat verdachte zonder vergunning
te bezitten voorhanden had. De rechter
besloot tot verbeurdverklaring en legde
f 15 boete of 5 dagen hechtenis op.
D. v. d. L. te Alphen aan de Rijn, was
in conflict gekomen met de tuchtrechter,
als gevolg van wijziging die hij in huur
bedrag had aangebracht. Van het vonnis
van de tuchtrechter kwam hij in hoger
beroep, waarna de politierechter termen
aanwezig vond om de boete te verminde
ren tot f 100.
De Officier vond wel het meest erge van
de werkman F. K. uit Leiden, dat hij niet
inzag dat hij totaal verkeerd had gehan
deld. „Als het van de gemeenschap gaat,
vindt men het meestal niet zo bar", aldus
de Officier.
De verdachte had ruim 1000 overbrug-
gingssteun genoten, waar hij geen recht
op had, omdat hij werk had. Er zaten nu
nog moeilijkheden over het terugbetalen en
de Officier vreesde dat daarvan niet zo
veel zal komen. Hij eiste twee maanden
gevangenisstraf. De rechter veroordeelde
tot twee weken gevangenisstraf.
Toen de metselaar K. de B. uit Leiden
in Warmond aan het vissen was, viste hij
twee matrassen en een stoel op. Die waren
dus niet van hem maar de visser verkocht
ze, en stond nu wegens verduistering te
recht. Verdachte zei te hebben veronder
steld dat een zieke op de matras had ge
legen, of er „biesies" in zaten. „Daarom
verkocht u de matras maar", stelde de
rechter vast. De Officier vorderde 60
boete of 30 dagen hechtenis; het vonnis
werd 25 boete of 10 dagen hechtenis.
De twijnster C. J. v. d. W. te Leiden had
wol meegenomen uit de fabriek, en bij de
controle was ze betrapt. Waar ze al eerder
voor een dergelijk feit was veroordeeld,
vroeg de Officier nu twee weken gevange
nisstraf, en de rechter legde die straf op.
De twee schapen, die J. L. C. T.. te Lei
den. in voorraad had, waren clandestien
aanwezig, want hij har er geen vergun
ning voor. De Officier vorderde f 50 boete
of 15 dagen hechtenis en verbeurd verkla
ring van de dieren. De rechter volstond
met opleggen van f 20 boete of 5 dagen
hechtenis.
J. B. te Hillegom had handel gedreven
met zwarte tabak, die zonder bon werd
hoe het zich door de volgende weken zal
moeten heen slaan. Leidende vakbonds
kringen in het land Noord-Rijn-Westfalen
zijn ontstemd over het feit, dat nog steeds
niet de mogelijkheden geopend zijn om de
vroegere levensmiddelen-importen uit
Nederland en Denemarken te hervatten.
Inmiddels nemen de hongertochten uit het
Roergebied naar de Noordelijke land
bouwstreken steeds groter vormen aan,
hoewel algemeen de overtuiging wordt
uitgesproken, dat de clandestiene voor-
raadbronnen, die ten plattelande nog be
staan, snel opdrogen. De treinen, die uit
de industriesteden naar het Noorden rij
den, zijn overvuld met passagiers, voor
namelijk vrouwen, die met zakken gewa
pend grote reizen ondernemen om enkele
tientallen kilo's aardappelen machtig te
worden. Wij waren deze week in het
door Nederland opgeëiste gebied van de
graafschap Bentheim en konden in alle
dorpen de mensen van boerderij tot boer
derij zien gaan om hun hamsterzakken te
vullen. Bentheim is een goede 150 km
van het hongergebied, doch de honger
tochten strekken zich nog veel verder
Noordwaarts uit. Op het ogenblik trek
ken velen zelfs naar Oost-Friesland en
naar Sleeswijk-Holstein.
De stemming in de Roersteden blijft
overigens meer gekenmerkt door toene
mende apathie en lusteloosheid dan door
opstandigheid. Niettemin blijft de vrees
bestaan, dat de vertwijfeling, waartoe een
deel van de bevolking gebracht is, tot uit
barstingen zou kunnen leiden. Kenmer
kend voor de stemming der bevolking is
het vrijwel volslagen gebrek aan belang
stelling voor een politiek evenement als
de opening van de eerste gekozen land
dag, d.ie gisteren heeft plaats gehad en
waarbij ongetwijfeld een nieuwe nood
kreet tot de bezetting is gericht.
De regeringsvorming wordt voor een be
langrijk deel mede beïnvloed door de nij
pende voedselschaarste, aangezien leiden
de partijen him verantwoordelijkheid
voor een nieuw bewind hebben afhanke
lijk gesteld van definitieve toezeggingen
der bezetting op voedselgebied.
afgeleverd. De Officier vorderde f 25
boete of 15 dagen hechtenis en dan nog
voorwaardelijk twee maanden gevange
nisstraf met drie jaar proeftijd. De poli
tierechter veroordeelde conform die eis.
De loodgieter J. L., te Leiden, had van
alles kunnen gebruiken; hij had een slijp
steen, weegschaal, snoer, messcherm en
andere apparaten gestolen. Gezien het
gunstige rapport over verdachte, wilde
de Officier volstaan met f 40 boete of
20 dagen hechtenis en voorwaardelijk een
maand gevangenisstraf. De rechter be
sloot tot f 15 boete of 12 dagen hechtenis
en een maand gevangenisstraf voorwaar
delijk met drie jaar j roef tijd.
De fabrieksarbeidster E. O., te Leiden,
had van de gelegenheid, dat zij in een
groot magazijn was, misbruik gemaakt
een japon te stelen, toen zij zich in de
paskamer bevond. De Officier eiste twee
weken gevangenisstraf. De rechter ver
oordeelde tot f 15 boete of 20 dagen hech
tenis en voorwaardelijk een maand ge
vangenisstraf met drie jaar proeftijd.
HAAGSE TRIBUNAAL.
Voor het Haagse Tribunaal heeft in
verzet van reeds gewezen vonnis zich
te verantwoorden gehad de corrector J.
A. Vellekoop uit Alphen aan den Ryn.
Hem was ten laste gelegd, toen hy in
April 1945 in Engeland gevangen zat, een
brief te hebben geschreven naar het fa
milielid P. Vellekoop, waarin deze werd
opgewekt „moed" te houden, omdat „het
goede altijd van het kwade zou zegevie
ren", en naar V. hoopte, God aan Duits
land de overwinning zou schenken ooi
het Russische gevaar te keren. Voorts
zou V. geheim lid der N.S.B. zijn ge
weest. Het bleek, dat V. niet over een
raadsman beschikte, en daar hij de wens
hiertoe kenbaar maakte, besloot het Tri
bunaal de zaak aan te houden. Vastge
steld werd, dat V. geïnterneerd is ge
weest van 25 Juli29 Aug. 1945, daarna
van 30 Aug. 1945 tot 8 April 1946.
Op nader te bepalen datu^ zaak
nu worden voortgezet.
