JUfttnw Cttiisdjc Cournnf
Amerika beducht voor totalitair Ned.-Indië
VDist 01
Laatste eer
ZATERDAG, 91 MEI 1947
Abonnementsprijzen
f 0.26 per week
f 1.10 per maano
£3.25 per kwartaa
(bij betaling p. kwit
verh. m. adm.kostenj
Advertentiën 0 .11
per mm t
BtJ contract belang
rijke korting.
Telefoonnummers
Dir. en Red 20408
Administratie 22710
Acht en twintigste Jaargang No T21S
Christelijk-N ationaal Dagblad
poor Leiden en Omstreken
Bureaux Redactie es
Administratie
HOGEWOERD 103
Postrekening 5 8 9 3
Hoofdredacteur
Dr E. DIEMEB
Chef-Redactie
B VAN DER ROfc
„ftanludslicfc U dhcMcwtl
myn bfrt in tegljeniport"
NOTA AAN DE NEDERL.
REGERING
Deze week is van Amerikaanse zijde
leen nota oveiihanidiiigid aam de Nederlandse
regering, waarin de V.S. officieel hun
Opvaitting te kennen geven over de ver
dere ontwikkeling in Nederlandsch-Inddë
aldus verneemt „Elsevier's Weekblad"
In dit stuk geven de Verenigde Staten
Uiting aan hun beduchtheid, dat nationa
listische stromingen in Zuid-Oost-Azië
een totalitair en met name communistisch
karakter krijlgen. Het is zaak, deze gebie
den te bewegen tot een politieke, econo
mische, maar vooral levensbeschouwelij
ke oriëntering op de Westerse democra
tieën. Deze alleen beschikken over de
materiële en geestelijke hulpmiddelen
om de millioenenlbevolking in die gebie
den materiële en geestelijke welstand te
verschaffen.
De Verenigde Staten juichen het poli
tiek accoord van Linggadjati toe, maar
laten er geen twijfel over bestaan, dat
de logische consequentie van dit accoord
een uitwerking is, die eindelijk in ge
heel Indië rust, rechtszekerheid, een
deugdelijke valuta en herstel van het
j Nederlands militair vliegtuig
I bij Medan neergestort
Gister is, aldus de R.V.D. te Batavia,
een Mustang van de militaire lucht
macht tijdens een controlevlucht boven
Nederlands gebied nabij de rand van
de stad Medan neergestort De piloot
werd gedood en het toestel is uitge
brand. Omtrent de oorzaak is nog niets
bekend.
COMMISSARIS DER KONINGIN
WOENSDAG NAAR DELFT.
De Commissaris der Koningin in Zuid-
Holland, mr L. A. Kesper, zal Woensdag
een officieel bezoek aan Delft brengen.
Op het programma staan o.m. bezoeken
aan „De Porceleyne Fles", aan het nieuwe
scheik. lab. aan de Julialaan, het Water
loopkundig Laboratorium en aan een wo
ningcomplex van de Ned. Gist- en Spiri
tusfabriek. Des avonds wordt een opvoe
ring van het Marktspel bijgewoond.
IN AMSTERDAM DREIGT PROTEST
STAKING
Naar de Nieuwe Leidsche Crt
verneemt zullen de arbeiders in de Am
sterdamse industrieën a.s. Maandag van
35 een proteststaking houden. Zij eisen
hoger loon en vacantietoeslag.
De Vakbonden staan afwijzend tegen
over deze actie, maar het algemeen ge
voelen is, dat de arbeiders het stakings
parool wel zullen opvolgen.
GENERAAL SPOOR TE PALEMBANG
GEARRIVEERD
Vanmorgen is generaal Spoor, de
commandant van het Kon, Ned. Ind.
leger, per vliegtuig te Palembang gear
riveerd. Na het inspecteren van de ere
wacht werd de commandant van de Y-
brigade, overste Mollingen, tot kolonel
bevorderd. De generaal zal een inspectie
tocht maken langs alle onderdelen en
na twee dagen weer vertrekken.
RICHTINGWIJZERS AAN DE TRAMS?
De K.NA.C. heeft de minister van
Verkeer verzocht de trams op de open
bare weg van richtingaanwijzers te doen
voorzien, zoals in België reeds sinds
1938 het geval is.
economische leven brengt. Het is duide
lijk, dat dit schriftuur tevens de voor
waarden omschrijft, waarop van de Ver
enigde Statten effectieve hulp voor de
Indische opbouw kan worden verkregen.
In deze nota woridit uitdrukkelijk ge
stipuleerd, diat de Verenigde Staten zich
wensen te onthouden „van iedere be
moeienis met interne aangelegenheden
van het koninkrijk".
Regering ivaakt tegen te duur
fruit
Vanwege het dep. van Landbouw c.a.
wordt medegedeeld, dat hoge fruitprij-
zen dit jaar niet zullen worden toege
laten. Indien zulks nodig mocht blijken
zal de Regering er onmiddellijk toe over
gaan maximumprijzen vast te stellen.
Daar er een ruim aanbod van fruit ver
wacht mag worden behalve onze eigen
oogst zal er ook een vrije import van
kersen uit België zijn zal de prijls
op een redelijk niveau worden gehouden.
WAT KUNNEN WIJ VAN DE DIEREN LEREN?
't Is een mode tegenwoordig,
Overal, op elk gebied,
Dat we studiereizen maken.
Wat het kost, dat hindert niet.
Neem maar eens 't perfectionneren
Van het onderwijs-systeem,
t Is, gezien de rij excursies.
Schijnbaar steeds nog een probleem.
Dan weer is het een commissie
Die moderne woningbouw
Aan het and're eind der wereld
Ernstig neemt in ogenschouw.
Is er zelfs niet een commissie
Wier beginsel er naar zweemt.
Dat 't verbroedering der naties
Serieus in studie neemt?
Hebben dieren, door de wetten
Der natuur geïnstrueerd,
Niet wat vlugger dan de mensen,
De verbroedering geleerd?
Waar ik dan maar mee wil zeggen;
Velerlei is studie waard,
Maar d$r volk'ren eensgezindheid
Eist verandering van aard.
Gré Kempen-Sterkenburg.
MORGEN ZAL DE REPUBLIEK
BESLISSEN
Soetan Sjahrir, de republikeinse pre
mier, is gisteren per vliegtuig van Ba
tavia naar Djokjakarta vertrokken,
waar morgen de zittingen van het repu
blikeinse kabinet beginnen, waarin zal
worden beslist over het „laatste aan
bod" van Nederland, dat op 11 Juni af
loopt.
LONDENAREN LIEPEN „IN
BRETELS"
In Londen was de temperatuur giste
ren zodanig gestegen, dat er mensen wa
ren, die in hemdsmouwen en met bre
tels door het uiterst conservatieve fi
nanciële kwartier wandelden en een
grote tegenstelling vormden met som
mige makelaars, die nog met de tradi
tionele derby-hoed en opgerolde para-
pluie te zien waren
VERLIEZEN NEDERLANDSE STRIJD
KRACHTEN IN INDI$.
In de afgelopen week sneuvelde van
de Kon. Landmacht in Indië soldaat M.
Boot uit Nieuwdorp (Zld). De Kon.
Marine leed geen verliezen.
Op 17 Juni ca 900 Nederlandse
emigranten naar Canada
Op 17 Juni zal het Viotory-schip
„Waterman" als eerste emigramtenschip
met 800 a 1000 Nederlandse emigranten
naar Montreal in Canada vertrekken.
Het zijn voornamelijk zelfstandige land
bouwers en boerenzoons, grotendeels met
vrouwen en kinderen, die mee gaan. Zij
gaan voornamelijk naar Zuid-Ontario,
eerst als landarbeiders. De aan boord
openblijvende plaatsen zullen in de eer
ste plaats ter beschikking worden ge-
siteld van verloofden van Canadezen,
van wie er nog enige honderden op
tranaportgelegenheid wachten.
IMPRESARIO'S MOETEN WERK
VERGUNNING HEBBEN
Het dep. van Soc. Zaken vestigt er de
aandacht op, dat een ondernemer, die
hier te lande buitenlandse musici en ar-
tisten wil laten optreden, in het bezit
moet zijn van een werkvergunning. Daar
bij zal geen uitzondering meer worden
toegelaten voor de oud-impresario's, die
buitenlandse kunstenaars laten overko
men, zonder dat voor hen een werkver
gunning is verkregen.
DAT de N.V. Delftse Leerlooierij en
Drijfriemenfabriek v/h Alex Adam te Delft
over 1946 een dividend uitkeert van f 25.50
per aandeel.
DAT 9 Juni te Roermond een montage
atelier voor kleine apparaten der Philips-
fabrieken wordt geopend.
DAT de R'damse schooljeugd f 8500 heeft
bijeengebracht voor de herbeplanting van
Walcheren, terwijl de landelijke struiken
actie reeds f 10.650 heeft opgebracht.
DAT de intern, handelsconferentie te Ge-
hève minstens tot medio Augustus zal duren,
i.p.v. 3 Juli a.s.
DAT ter voldoening van de Vermogens-
aanwasbelasting ook obligatiën der 3 pet.
Ned. cfóllarlening 1947 kunnen worden ge
bruikt,
DAT in het bestuur van de Vakraad voor
de Metaalnijverheid nog geen volle overeen
stemming is bereikt t.o.v. het loon en de
vacantietoeslag.
DAT een delegatie uit Rotherham (Enge
land) thans in Amersfoort vertoeft om te
spreken over de sportuitwisseling en de
vacantiemogelijkheden.
DAT vandaag de schrijfster van de roman
.Rebecca", Daphne du Maurier, uit Bazel op
Schiphol is gearriveerd.
DAT gistefen de echtparen Z. Davidson en
G. Stam, die jaren geleden naar Parma
(Amerika) vertrokken, waar zij eigenaren
zijn van grote farms, op Schiphol arriveer
den om familie en oude bekenden in het
vaderland nog eens op te zoeken.
DAT de heren mr H J Spanjaard en kol.
H. v. Lent gisteren van de Intern. Confe
rentie voor de Burgerluchtvaart uit Montreal
in Nederland zijn teruggekeerd.
DAT min. Neher, dioor een grijper de eerste
„hap" grond te laten, nemen, gisteren een
begin heeft gemaakt met de uitvoering der
Deventer havenwerken.
DAT o.l.v. ir J. D. H. v. d. Toorn een dele
gatie is aangewezen om Nederland te verte
genwoordigen op de int. conferentie betref
fende de weerberiohtgeving, welke op 1 Juli
te Atlantic City wordt gehouden.
DAT de in Tsjecho-Slowakije' vertoevende
A'damse delegatie, welke het wederzijds
contact wil verdiepen, door president Benesj
is ontvangen.
DAT een baby van 9 mnd. van de fam. K.
te Nijverdal uit de kinderwagen is gevallen
en aan een riem bleef hangen, waardoor het
zich zelf wurgde.
DAT dezer dagen bij de N.V. Industrie te
Vaassen een wilde staking is uitgebroken,
welke gisteren is geëindigd door de onge
schoolde arbeiders 50 cenit per dag meer te
geven.
DAT de in ons land vertoevende Franse
landbouwers gisteren Walcheren bezochten.
DAT de Bossche veemarkt niet op 11,
maar op 12 Juni wordt gehouden, daar er op
11 Juni reeds een trekpaardententoonstel
ling is.
DAT het Concertgebouworkest van 19 Juli
tot 3 Aug. in Interlaken zal concerteren.
DAT de Ned. pianist en componist Willy
Meeuwisse met veel succes een reeks con
certen in Parijs lieeft gegeven.
DAT ir S. L. Louwes, speciaal adviseur van
de directeur-generaal van de F.A.O., weer
naar Amerika is vertrokken i.v.m. bespre
kingen op voedselvoorzieningsgebied.
DAT het Europese bureau van de Food and
Agriculture Organization voorlopig te Rome
wordt gevestigd.
DAT minister v. Maarseveen, naar hij het
Tweede Kamer id Kupers heeft geantwoord,
de politiebezetting op het eiland Texel niet
overmatig vindt, vooral niet in verband met
het grote vreemdeLingenbezoek.
DAT mr R. S. N. baron van der Feltz, L.
J. Goedhart, mr J. Kneppelhout en H. C.
Maclaine Pont zijn benoemd tot gezantschaps
attaché.
DAT in de Stcrt. van gisteren is opgeno
men een wijziging van het formulier van de
loonstaat voor de loonbelasting.
DAT van 4 t/m 10 Mei in Nederland wer
den geconstateerd 44 gevallen van roodvonk,
218 van diphterie, 24 van nekkramp, 28 van
malaria en 7 van paratyphus.
DAT het oonsulaat te Belize (Brits-Hom-
duras) wordt waargenomen door Murdoch
Mc. Lerrnan (aan wie in het Engels geschre
ven moet worden), na het overlijden van de
consul T. F. Bowman.
DAT de R'damsche Disoonterings Bank over
1946 een dividend van 2y3 pet uitkeert en E.
J. Slichtenhree als commissaris werd herko
zen.
DAT de KNAC aan A'dam verzocht de
toegangswegen tot de stad te doen verbreden
en verbeteren, ter aanpassing aan het hui
dige verkeer.
DAT deze rubriek wordt vervolgd op pag. 2
Er is dan nu uitvoering gegeven aan de
vervulling van het piëteitsvol verlangen van
zeer velen onder ons volk, dat het stoffelijk
overschot van dir H' Colijn in het oord van
zijn ballingschap zou worden opgegraven en
naar Nederland overgebracht. Vorige week
toch vertrokken enige beambten van het Ne
derlandse Rode Kruis met dat doel uit Ber
lijn naar Ilmenau, het plaatsje in Thüringen,
waarheen dr Colijn op 26 Maart 1942 van
Berlijn is vervoerd om er op 18 September
1944 te sterven.
Reeds in de herfst van het vorig jaar kon
den wij onider alle reserves berichten, dat de
mogelijkheid om het stoffelijk overschot naar
Nederland over te brengen, aanstaande
scheen. Verschillende moeilijkheden waren
daarbij te overwinnen. Ook de omstandig
heid, dat het dorpje Ilmenau in de Russische
zone van het bezette Duitsland ligt is daar
aan niet vreemd.
Thans is het zover, dat het stoffelijk over
schot van dir Colijn deze "week in ons land
Is gekomen.
Destijds was mevrouw Colijn dadelijk na
haar thuiskomst uit Ilmenau zo vriendelijk
een van onze redacteuren te ontvangen en
ons in te lichten omtrent de wijze, waarop
dr Colijn in de jaren van ballingschap heeft
geleefd. Zij vertelde hoe haar echtgenoot
ook in den vreemde dag en nacht aan Ne
derland dacht en hoe diep hij begaan was
met land en volk. „Zo dolgraag had hij nog
iets willen doen voor Nederland", zei me
vrouw Colijn
Omgekeerd is het gemis stellig niet min
der groot.
Het is God, Die dit alles zo heeft geleid.
Hij was het, Die dr Colijn wegnam op het
tijdstip, door Hem bepaald.
Thans zal gevolg worden gegeven aan de
wens, door dr Colijn tijdens zijn leven uit
gesproken, dat zijn stoffelijk overschot zou
worden bijgezet in het familiegraf op de Al
gemene Begraafplaats te 's-Gravenhage.
Het schijnt ons toe, dat het al te lang ge
noeg geduurd heeft voor dat aan deze wens
kon worden voldaan. Des te meer verheugt
het ons, dat thans de moeilijkheden over
wonnen zijn en dat op Nederlandse bodem
de begrafenis van deze grote Nederlander
kan geschieden.
KRANS VAN DE KONINGIN VOOR
WIJLEN DR COLIJN
Kapt. J. C. Biiihrmann, adjudant van
de Koningin, heeft gisteren naimens H.M.
een krans gelegd bij het in een der rouw
kamers van de N.V. Innemee en Zn to
Den Haag opgebaarde stoffelijk overschot
van dr H. Colijn.
PRINS BERNHARD NAM AFSCHEID
VAN INDIE-SOLDATEN
Prins Semihard was gisteren te Am
sterdam aanwezig bij het vertrek van
het s.s. „Johan de Witt", dat met 1250
man troepen naar Indië vertrok. Z.K.H
zwaaide herhaalde malen naar de ver
trekkende militairen, toen het schip het
IJ opstoomde.
ONDERZOEK NAAR PRESTATIES
VAN BAKKERIJ-ARBEIDERS
In een gisteren gehouden vergadering
van de samenwerkende organisaties in
het bakkersbedrijf en de Bedrijfsunie, is
besloten op korte termijn een audiën
tie aan te vragen bij minister Drees, in
zake het instellen van een onderzoek
naar de prestaties van de bakkerij-arbei
ders, i.v.m. de loonbepaling. Dit verzoek
wordt gedaan naar aanleiding van de
moeilijkheden, welke de arbeidsvrede in
in het bakkersbedrijf in enige plaatsen
dreigden te verstoren.
VOOR 'T LOKET
In Holland: smoorhete zomerdag, lange
file, transpirerende moeder met 9-jarige
spruit voor loket. „Een kinderkaartje".
Even een monstering van de beambte..
Boven de 10 jaar kost de hele prijs. Een
strijdt ontbrandt, of er wacht geharrewar
straks in de trein voor de controleur. Een
9- of 10-jarige bezit geen persoonsbewijs..
De Chileense spoorwegen wakkeren die
morele strijd niet aan. Daar heeft men
aan ieder loket ter hoogte van.... 1.40
meter een streep aangebracht, waaronder
elk kind zich plaatsen moet. Wie groter
is, betaalt de volle prijs.
MINISTER GIELEN ZIET VAN
INKRIMPING LESUREN AF
Minister Gielen heeft afgezien van
zijn aanvankeijlk voornemen om het
aantal lesuren voor de middelbare scho
len, de gymnasia en de lycea terug te
brengen tot 30 per week om dit o.m. te
bereiken door inkrimping van het ge
schiedenisonderwijs. Wanneer te zijner
tijd wellicht de 6-jarige H.B.S. zal wor
den ingesteld, zal zich opnieuw een ge
legenheid voordoen om de overbelasting
van dit onderwijs te verminderen.
Nog steeds ivarm, aldus De Bilt
Tot morgenochtend wordt verwacht:
Opnieuw warm, zonnig weer, tegen de
avond echter kans op enige verspreide
onweersbuien, voornamelijk in het Zui
den van het land, overdag tot matig
toenemende wind tussen Oost en Zuid.
ZON EN MAAN.
Zondag 1 Juni: Zon op 4.27 en onder 20.49;
Maan op 18.28 en onder 3.28.
Maandag 2 Juni: Zon op 4.26 en onder
20.50; Maan op 19.42 en onder 3.45.