Dr Colijns stoffelijk overschot in Den Haag
Italiaanse kabinetsformatie alweer gestrand
't Verklaarde
i;
1 uitzicht
Laatste poging
NIEUWE LEIDSCHE COTTRANT
VRIJDAG, 3» MEI 194»
WORDT OP 5 JUNI BIJGEZET
OP ALG. BEGRAAFPLAATS
Gisteravond arriveerde aan de grens
te Beek bij Nijmegen het stoffelijk over
schot van wijlen dr H. Colijn. Voorafge
gaan door een militaire auto, waarin
gezeten waren lit.-kol. De Ruyter van
Staveninck en kap. Ruychaver, van de
Dienst Identificatie en Berging uit Den
Haag, kwam een grote Rode Kruiswa
gen, waarin de kist met het stoffelijk
overschot was geborgen. Aan de tol
boom, welke door de hoofdinspecteur
van Invoerrechten eil accijenzen te Nij
megen, C. D. Fetter, werd omhooggehe-
ven, werd de kist door de zoon van wij
len dr Colijn, dr A. K. Colijn, in ont
vangst genomen. Het was een treffend
ogenblik, toen de heer R. Gosker, adj.-
secr. van het Centr. Comité der Kies
verenigingen en de heer E. van Ruller,
voorz. van de Nat. Organisatie van A.
R. Jongeren, de zware, donkere maho
niehouten kist, waarop een eenvoudige
koperen naamplaat gehecht vfas, met de
Vaderlandse driekleur werd bedekt. Na
deze ceremonie werd het stoffelijk over
schot overgedragen in een rouwauto. De
kist werd gedekt door twee bloemstuk
ken, waarvan een van de Belgische en
een van de Ned. Militaire Missie in Ber-
lijen. Mede werd in de auto gelegd het
Duitsland op het graf van wijlen dr Co
lijn gestaan had.
Als vertegenwoordiger der Ned. Re
gering was aanwezig jhr C. G. C. Quar-
les van Ufford, commissaris der Konin
gin in Gelderland.
De lijkauto reed met enige volgwa-
gens in snelle vaart via Nijmegen naar
Den Haag, waar het stoffelijk overschot
voorloopig wordt opgebard in de rouw
kamer van de Rouwonderneming Inne-
mee, terwijl op 5 Juni om half twaalf
de bijzetting volgt op de Alg. Begraaf
plaats aan de Kerkhoflaan.
Spoor- en Tramwegpersoneel
liield congres te Gouda
Regering moet prijsverlaging ter hand
nemen
Voor het eerst sinds zijn bestaan hield de
Eerste Bondsdag Geref. Mannen-
verenigingen (art. 31)
Ds R. H. Bremmer tot voorzitter gekozen
Te Zwolle werd Woensdag onder zeer grote
belangstelling de eerste bondsdag gehou
den van de Bond van Mannen verenigingen
op G. G. (art. 31). Sinds Augustus 1946 steeg
het aantal aangesloten verenigingen van 73
tot 155. Het ledenaantal bedraagt 3075. In
zijn openingswoord zeide ds Herm. Knoop
van Rotterdam-Delfshaven. o.m., dat de bond
slechts een hulpdienst vervult en dat het ac
cent moet blijven vallen op de plaatselijke
verenigingen. In de plaats van ds Knoop, die
ziah niet herkiesbaar stelde, werd tot voor
zitter gekozen ds R. H. Bremmer van Zwolle.
Bestuursleden werden ds F. A. den Boeft van
Helpman, W. Beekman te Zwolle, D. C. Haak
te Berkel, C. v. d. Kaaden, Bergschenhoek,
S. D. Postma, Utrecht, E. Zwarteveen, Gro
ningen, ds O. W. Bouwsma, Dalisen en H.
Oldenhof te Enschede. Die vorming van af
delingen en kringen werd na intrekking van
het voorstel der afd. Helpman facultatief ge
steld in afwachting van de ontwikkeling
van de bond. Des middags refereerde ds E.
Th. v. d. Bonn van Amersfoort over „De zin
der geschiedenis".
MOUNTBATTEN MET INDISCH PLAN UIT
LONDEN VERTROKKEN
Lord Mounttoatten is gisteren per vlieg-
Prot. Ohr. Bond van Spoor- en Tramweg- I tuig uit Londen naar Voor-Indië vertrokken.
personeel een tweedaags congres te Gouda.
Gistermiddag eindigde dit congres met een
huishoudelijke vergadering, waarin o.m. be
sloten wend de 40e jaarvergadering in 1948
in Groningen te houden.
Na een bidstond in de St. Jansfkerk, werd
de eerste dag geopend door de voorzatter,
de heer A. Meines, die vooral de huidige
Spanning tussen lonen en prijizen, met alle
gevolgen van dien, besprak. Met kliem drong
spr erop aan, dat d'e regering de prijs
verlaging ter hand neemt.
Het ledental is thans de 6600 gepasseerd. De
Secretaris, de heer J. Eijkelentboom, werd
hulde gebracht wegens zijn 35-jarig jubi
leum als hoofdibestuiursdM. De eerste con
gresdag werd met een feestavond besloten.
Gistermorgen sprak de heer Ruppert,
hoofidJbestufurslM van het C.NV., over de be-
drijfstaiksgewijize-opbouiw van de werkne-
imersbeweging. De aanwezigen gingen ac-
coord met het voorstel van het hoofdbe
stuur, hem vrij mandaat te verlenen, om de
fusieplannen van het hoofdbestuur met de
thans bestaande vakbewegingen, die met 't
verkeerswezen te maken hebben, verder uit
te werken.
De voorstellen betreffende de machtsover
dracht in Voor-Indië, zoals door de Engelse
regering goedgekeurd, heeft hij bij zich.
Dr E. Jansen Schoonhoven als
Zendingsdirector geïnstalleerd
In de vac. van dr J. Fokkema, die als
zodanig afscheid nam
In de bestuursvergadering van de Ver.
Ned. Zendingscorporaties, welke gisteren te
Oegstgeest werd gehouden, heeft de voor
zitter, prof. dr H. Kraemer, de nieuw be
noemde rector van die Ned. Zendingshoge-
sohool, dr E. Jansen Schoonhoven geïnstal
leerd.
Prof. Kraemer wees in zijn rede op de
moeilijke taak van de zendingsrector in deze
tijd, waar hij een belangrijke strategische
plaats in het geheel van *Öe zendingsar-
beid inneemt. Te
vens bedankte
spr. dr J. Fok
kema voor zijn
velerlei arbeid,
nu hij 25 dienst
jaren als rector
is afgetreden. Dr
Jansen Scho on -
hoven dankte in
zijn toespraak
voor het in hem
gestelde vertrou
wen en zag zijn
taak achter het
front van de
strijdende Kerk
op aarde, die
ook de uitwen
dige zending als
haar eigen strijd
ziet en hij was
dan ook dankbaar als predikant in alg.
dienst aan de Ned. Hierv. kerk verbonden te
blijven. Spr. belichtte vervolgens de missio
naire vorming, welke thans wordt georga
niseerd als aanvulling op de academisch-
theologische opleiding nu de Zendingshoge
school een centrum van allerlei zendings-
sbudie zal worden ien dr Jansen Schoon
hoven achtte het zich een voorrecht aan
deze arbeid te mogen medewerken.
Voorts werd het woord gevoerd door de
aftredende rector, dr Fokkema, die het be
stuur, docenten en studenten dank bracht
voor de goede verstandhouding onderling,
terwijl hij dr Jansen Schoonhoven Gods ze
gen toebad.
Het afscheid van ds B. C. Rijnders als
zendingsdinector kon wegens diens ziekte
niet doorgaan.
JANSEN SCHOON
HOVEN
houdt rechts!
DE GASPERI IS OP ZOEK
NAAR EXPERTS
Hoewel de nieuwe kabinetsformatie
van De Gasperi ongeveer in kannen en
kruiken was, is er opnieuw een kink in
de kabel gekomen. Zoals wij reeds schre
ven, was het streven van De Gasperi:
technische experts, deskundigen, in het
nieuwe kabinet op te nemen, maar thans
blijkt, dat de republikeinen en de Ita
liaanse socialistische arbeiderspartij daar
tegen oppositie voeren. Men heeft min
der bezwaar tegen de opname van Sforza,
de vroegere minister van Buitenlandse
Zaken. Eveneens wordt de kabinetsfor
matie bemoeilijkt, doordat de communis
ten en de linkervleugel der socialisten
De Gasperi beschuldigen, dat hij afwijkt
van de democratische methoden en zijn
regering neerkomt op een dictatuur.
In verband met de kabinetsformatie is
nog van belang, aangezien nog steeds
tegen het vredesverdrag wordt gefulmi
neerd, dat thans ook over het lot. der
Italiaanse koloniën wordt beschikt.
Amerika staat afwijzend tegenover het
Britse voorstel om de kwestie der voor
malige Italiaanse koloniën op de a.s. con
ferentie van de plaatsvervangers der
Grote Viër, weèke 6 Juni te Londen
plaats vindt, te behandelen in een defi
nitieve vorm, waardoor direct over het
lot der koloniën zou worden beschikt, en
wenst voorlopig alleen een commissie
van onderzoek.
-.j
'f !f
■i tW M
Prins fiernhard bezocht gisteren verschillende Marinediensten in Voorschoten, Katwijk en
Leiden. Op het Katwijkse strand sloeg hij de werkzaamheden gade van de Munitie- en Mijn-
opruimingsdienst. Een zeemijn wordt door deskundigen onschadelijk gemaakt.
Emmy Goering naar een inter
neringskamp overgebracht
Ook de weduwen van andere nazi
ministers komen aan de beurt.
Emmy Goering, de weduwe van de
voormalige nazi-minister, is op last van
dr Alfred Loritz, Beiers minister van
Denazificatie, gearresteerd en naar een
interneringskamp voor vrouwen buiten
Augsburg overgebracht, hetgeen niet
zonder moeilijkheden, in de weg gelegd
door „anderen" dan Duitsers, gepaard
ging. De weduwen van Sauckel, Frank,
Frick en Von Schirach zullen eveneens
worden gearresteerd. De minister zal
10 jaar gevangenisstraf tegen haar eisen
en deelde mede, dat alle vooraanstaande
personen, die voordelen geplukt hebben
van het nazi-regiem, dergelijke maat
regelen kunne» verwachten.
POST VOOR OPVARENDEN VAN DE
„KORTEN AER".
Op zijn thuisrei zal H. M.'s „Kortenaer"
op 12 Juni in Suez en van 1821 Juni in
Gibraltar zijn. Brieven voor de opvaren
den moeten uiterlijk 5 en 12 Juni ter
post bezorgd zijn.
De nota. welke aan de republikeinse dele
gatie werd overhandigd, is van een inhoud
als na de op dit punt duidelijke verklaring
van de ministers Beel en Jonkman verwacht
mocht worden. Zij baseert zich op de gete
kende overeenkomst van Linggadjati. Haar
inhoud kan men in deze korte zin samen
vatten: een overeenkomst, die getekend is
moet ook worden uitgevoerd. Voor elk re
delijk mens moge dit een vanzelfsprekende
waarheid zijn, tot dit besef zijn de leiders
van de republiek blijkbaar nog altijd niet
gekomen. Het heeft er steeds meer van, dat
de republiek onwillig i6 na te komen waar
toe beide partijen gehouden zijn. En aan die
plicht wil de nota nog eens, voor het laatst,
herinneren.
Reeds was medegedeeld, dat.de nota niet
het karakter zou dragen van een ultimatum-
Stellig wil de Regering ook nu nog het stuk
niet aLs zodanig beschouwd zien. Zij is de
republiek altijd met de grootste welwillend
heid tegemoet getreden en wil de nota ken
nelijk doen zijn een laatste poging zonder
bijbedoelingen gedaan om de leiders van
de republiek tot rede en bezinning te bren
gen. Intussen blijkt wel, o.m. uit een schrij
ven van dT Bruins Slot aan „Trouw", dat te
Batavia onder tegen-, maar ook onder voor
standers van Linggadjati de zekerheid groei
ende is, dat met de republiek geen land te
bezeilen valt. Terwijl de eindeloze onderhan_
delingen voortduren, verslechtert de situatie,
zowel voor Nederland als voor Indië. Langer
wachten op een keer ten goede zou alleen
zin hebben, indien er aanwijzingen waren,
dat de partijen elkander toch nog enigszins
benaderen.
In deze omlijsting past geheel de nota,
welke enkele belangrijke punten uit de over
eenkomst van Linggadjati nog eens duidelijk
naar voren haalt, in een korte formulering
samenvat, en deze door een toelichting laat
volgen.
Deze punten zijn: de staatkundige vorm
van de toekomstige samenwerking tusen Ne
derland en Indië, de buitenlandse betrekkin
gen, het militaire apparaat, de economische
toestand en de verhouding tot de delen van
Indië, welke niet tot de republiek behoren.
Al deze punten vormen in de zienswijze der
Nederlandse Regerng één geheel. Dit is ook
begrijpelijk. De overeenkomst van Ling
gadjati was ook één geheel (hetgeen intussen
iets anders is dan dat het een overeenkomst
,,uit een stuk" is). De ontwerpers hadden
getracht, er een logische lijn in te breien.
Essentiële wijzigingen in -de nota acht de
commissie-generaal dan ook niet mogelijk.
We willen slechts hopen, dat er nu geen
eindeloze discussie ontstaat over de vraag,
wat „essentiële wijzigingen" zijn.
Waar geen discussie meer over gevoerd zal
worden, is, dat volgens de verklaring der
commissie-generaal (hier duidelijk als woord,
voerster der Nederlandse Regering) met deze
voorstellen het eindstadium der onderhan
delingen over de uitvoering van Linggadjati
is bereikt. Zou het antwoord van de repu
bliek op de nota afwijzend of onbevredigend
zijn, dan zal de Nederlandse Regering haar
standpunt nader dienen te bepalen.
Is het teveel gezegd, wanneer wij van me
ning zijn, dat de komende veertien dagen
van uitzonderlijke betekenis zijn? Nog eens
heeft de regering van haar goede wil blijk
gegeven, een wil waartegen men alleen deze
grief kan hebben, dat hij werkelijk al te
goed is. Zij heeft nadrukkelijk verwezen naar
hetgeen beide partijen plechtig zijn overeen
gekomen. En thans is het wachten op het ant
woord. De crisis nadert werkelijk het hoog
tepunt. Of zal het alsnog tot een oplossing
komen?
„Niemand kan twee heren dienen" en
het is voor de Britse regering een moeilijke
taak, tegelijkertijd de stevige relaties met
Amerika te handhaven en met de Russen
op goede voet te komen. De ideale figuur,
van een door de historie gewettigd, onaf
hankelijk Engeland zal voorlopig een illu
sie blijven, daarvoor is tijdens en na de
oorlog de Amerikaans-Britse koppeling meer
op een vergroeiing gaan lijken., hetgeen ech
ter niet weg neemt, dat de wens naar meer
dere politieke zelfstandigheid binnen het
grote internationale verband, bij vele En
gelsen aanwezig is. Zulks, omdat bij een
voortschrijdende politieke antithese, de ver
scherping der Amerikaans-Russische tegen
stelling, de positie voor Engeland steeds on
houdbaarder wordt en een „keuze" gewél
dige consequenties met zich sleept. Het is
wel opmerkelijk, dat men van Labour-zijde
„dat is dus de regering, zeer voorzichtig is
met uitingen, die de begeerte naar een nood
zakelijke doll ar lening zouden kunnen ver
raden, terwijl de conservatieven, die ten
aanzien der Russen in het geheel geen
.schizoïde" inslag hébben., gaarne een
nieuwe Amerikaanse lening willen accep
teren, zij het op gunstiger voorwaarden. De
conservatieven in Engeland zijn namelijk
van mening, dat in het midden van 1948 de
Amerikaanse en Canadese credieten zul
len zijn verbruikt en Engeland dan een
economische crisis wacht. Er zou voor En
geland als uitweg, in Europa, een politiek
en economisch tegenwicht tegen de z.g. „Tru
man-leer" moeten ontstaan, teneinde de
Amerikaanse binding weer wat losser te
maken en feitelijk wordt dit streven door
het negativisme van Stalin inzake het Duitse
vraagstuk juist geremd.
De Russische bladen becritiseren scherp
de Labour-politick en zien in Bevin een
„satelliet" van Truman. Er zijn utilitaire gron
den voor, dat voorlopig de Amerikaans-
Britse structuur hechter moet blijven en de
toenaderingspogingen tot Rusland zullen fa
len. In de Labour-partij zelf, heeft de lin
kervleugel, die der «dissidenten" of .re
bellen", de heroriëntering op Rusland, zon
der zich aan het communistisch ideaal te
willen refereren, juist wél gewenst, maar als
men nagaat, wat deze rebellen op Het con
gres der Labour-partij te Margate hebben
bereikt, dan kan men zeggen: „Much to do
about nothing!" Het linkse la-waad ging over
in stilte.
De Labour-partij ziet er nog geen hedl
in; als haar leden lid zouden kunnen wor
den van het „Brits-Russische Genootschap"
en de resolutie om het verbod van toetre
ding tot deze pseudo-oommiundstische ver
eniging in te trekken, werd dan ook met
grote meerderheid verworpen. In. een ge
schrift, dat vóór het oongres der Labour-
partij aanving, verscheen, hebben vijftien
Lagerhunsfiieden het politieke .links houden"
bepleit en de betreffende brochure had dan
ook tot titel „Keep left"! Er wordt o.a. op
gewezen, dat Engeland in een toekomstig
confUct enorme risico's loopt. Het meest
voor de hand loggend is, dat Engeland via
de .staven-verbinding" zich aan de kant van
Amerika moet scharen, maar dan komt En
geland onder het bereik van liet vuur der
Russische kanonnen, omdat de Russen spoe
dig heel West-Europa zouden bezetten. Ge
steld, dat Engeland met Rusland meeging,
dan zou de Amerikaanse blokkade het bin
nen korte tijd uithongeren en het einde van
het Imperium verzekerd zijn. .Daarom is
het, volgens de overtuiging dezer 15 Lager
huisleden, de plicht der Labour-partij, Euro
pa onder socialistisch beheer te nemen, niet
,,frère compagnon" worden met de Stalinis
ten, maar ook niet het aanhangwagentje zijn
van het Amerikaanse imperialisme", dat de
democratie tot claxon heeft. In een andere
brochure „De kaarten op tafel", die de bij
zondere ontstemming op haar rekening had
van Crossman en andere „rebeQflen", werd
min of meer officieel het buitenlands be
leid van de Labour-minister Bevin verdedigd.
De Labour-regering laat zich door Moskou
niet op de knieën brengen en er is eerst een
betere verstandhouding mogelijk, als de Sta-
linistnsah-e politiek zelf wat soepeler wordt.
Deze sterke positie heeft de Laboui*-partij,
al is het congres nog niet geëindigd, ook
bij de debatten weten te handhaven. Geen
der linkse rebellen werd in het nieuwe par
tij-bestuur gekozen, alleen Grossman
bracht het tot plaatsvervangend bestuurslid,
waarmede de Labour-partij dus te kennen
gaf, achter de regering te staan. Wij hadden
reeds vermeld, dat de resolutie, waarin op
een beperking van de militaire dienstplicht
werd aangedrongen, verworpen werd. Er was
bovendien geen animo voor het in de toe
komst volgen van een meer radicale, socia
listische politiek; Labour houdt dus voor
lopig nog rechts! Hat „wereldhandvest" voor
alle socialistische regeringen, dat door de
voorzitter van. het partijbestuur, Noel Baker,
werd geserveerd, was dus niet overgoten met
Russische saus. Vermelden wij nog. dat Noel
Baker, als voorzitter van het partijbestuur
wordt opgevolgd door Emanuel Shin well, die
als minister voor brandstoflvoorziendng tij
dens de kolen-crisis, bloot stond aan een
storm van anti-Labour gezinde critiek. Toen
Shinwell tijdens het debat geïnterrumpeerd
werd door iemand, die Churchill naar vo
ren bracht, beet Shinwell van zich af, al
dus de „News Chronicle", door Churchill te
schetsen als iemand, die het Engelse volk
weer terug zou voeren naar de .kapitalisti
sche wildernis".
Met meer recht kan men zeggen, dat Chur
chill 't Engelse volk vootr de .nazi-wildernis"
heeft behoed, maar Shin wel I's opmerking
bewijst, dat men zich op Labour-congressen
óók nog steeds schuldig maakt aan holle
rhetariek.
IN ZEELAND KOMT HET ZOUT
NAAR BOVEN.
Van de naar schatting 20 milliard kg
zout, die na de drooglegging van ae
Zeeuwse eilanden nog in de bodem ach
terbleven, is nog steeds niet alles verdwe
nen. Op sommige plaatsen in Schouwen
en Duiveland en St. Philipsland is het
zout door de droogte weer aan de opper
vlakte gekomen, waardoor de stand der
gewassen ongunstig wordt beïnvloed.
