Voor TAXPS
„Gravensteen" krijgt waardige bestemming
Leiden kreeg 'n toewijzing voor 103 woningen
DE WEEK
Jubilarissen bij Leidse bedrijven gehuldigd
NIEUWE LEIDSCITE COURANT
EATERDAG, 24 MEI 1MT
Stadsnieuws
Interview met de weth. v. Fabricage
ER KOMT EEN JURIDISCH
STUDIECENTRUM
(Van een onzer verslaggevers).
Toen wij in October j.l. een artikel
publiceerden over de historie van het
oude „Gravensteen" en ook enige woor
den wijdden aan de restauratie en de
plannen, welke men in dit opzicht koes
terde, konden wij vanzelfsprekend
doende materiaal beschikbaar wordt ge
steld, met de restauratie van het overige
gedeelte ongeveer een half jaar ge
moeid zijn.
Ofschoon men, aldus de wethouder, in
de oorlog een aanvang met de algehele
restauratie heeft gemaakt, had men voor
1940 reeds plannen ten opzichte van de
bestemming. Men was toen van de zijde
van het Leger des Heils bezig om het
Het Gravensteen, een van de mooie historische gebouwen in de Sleutelstad, dat thans een
waardige bestemming krijgt.
tot onze spijt onze lezers nog niets
definitiefs mededelen ten aanzien van de
toekomstige bestemming van dit karak
teristieke monument.
Zonder schroom kunnen wij het woord
„monument" gebruiken, want waar
spreekt de historie beter tot ons dan in
die stille omgeving van onze kathedrale
Pieterskerk en niet in het minst in en
bij die zware, mysterieuze gevangenis,
waar de dikke tralies en de blinde fol-
terwerktuigen de argeloze bezoeker nog
imaar steeds aangrijnzen, als leefden we
nog in het in sommige opzichten ietwat
sadistische grijze verleden. Waarom dit
gebouw een monument? Moeten wij er
eigenlijk nog eens over gaan uitweiden?
Immers, alles getuigt, alles vertelt en
boeit. Hiermede hebben wij de onver
gankelijke waarde van dit schone huis
met zijn vele vertrekken uitgedrukt.
Men kan dit voelen. Men kan er ook aan
voorbijgaan. Er zijn mensen, die gelukkig
nog niet geheel in beslag zijn genomen
door de, „daverende dingen dezer da
gen". Er zijn ook lieden-, die wellicht
voor een belangrijk deel onbewust
niet meer ontvankelijk zijn voor iets
moois, iets kostbaars, die niet eens meer
kunnen stil staan om zich in iets te ver
meien, door er naar te kijken. Voor de
benijdenswaardige categorie, welke dus
niet altijd in drukke beweging wil zijn,
hebben wij gemeend, het niet bij het
reeds geplaatste over „Het Gravensteen"
te moeten laten.
Wij stelden in genoemd artikel de
essentiële vragen, of de 'betreffende in
stanties zich reeds bezonnen hadden op
de kwestie, hoe in de toekomst aan het
gebouw een goede bestemming te geven.
Want de bestemming moet in alle op
zichten afhangen van het karakter en de
waarde van het monument. Zal „Het
Gravensteen" zijn waardige plaats in de
lange rij van historische gebouwen blij
ven behouden?
Het is een verheugend feit, dat het ge
meentebestuur van Leiden bij de ge
voerde besprekingen telkens weer deze
Vraag op de voorgrond heeft geplaatst
en zich geenszins heeft laten leiden door
uitsluitend zakelijke overwegingen. Toen
Wij gistermiddag een onderhoud hadden
met de wethouder van Fabricage, de heer
A. J. Jongeleen, werden wij dit op on
dubbelzinnige wijze gewaar. Deze ver
telde ons, dat de restauratie van het
exterieur practisch is voltooid. Het in
terieur daarentegen moet nog gedeelte
lijk onderhanden worden genomen, al
hoewel de z.g. „Vierschaar", gelegen aan
de Papengraoht, welk deel van het ge
bouw bestaat uit twee grote zalen en
een zolder, gereed is. Er zal, mits vol-
Distributievaria
Voor bedrijven met meer dan 10 ar
beiders, welke de per post gezonden for
mulieren voor werkleding nog niet heb
ben ontvangen, bestaat Dinsdag gelegen
heid deze alsnog op het Distributiekan
toor af te halen.
In de Pinksterweek vindt de inleve
ring door detaillisten volgens onder-
Staand schema plaats:
Dinsdagmorgen v. 8.3011 u. slagers;
Dinsdagmiddag, agentschappen Oegst-
geest, Leiderdorp en Warmond; Woens
dagmorgen, 3000-nummers en tabaks-
grossiers; Woensdagmiddag. 1000-num-
mers; Donderdagmorgen, 4000-nummers;
Donderdagmiddag, 2000-nummers; Vrij
dagmorgen, 5000-nummers en fabrikan
ten; Vrijdagmiddag, bakkers; Zaterdag
morgen, industriële artikelen en textiel.
gebouw na het herstel te verkrijgen.
Voorts is er nog een aanvraag van het
Kantongerecht ingediend, doch dit heeft
geen resultaat opgeleverd, terwijl het
voorstel om er een wetenschappelijk
historisch museum in te richten wegens
te kleine ruimte ook is gestrand.
Kort geleden echter richtte de
Universiteit zich met een ernstig ver
zoek tot het gemeentebestuur, om in
„Het Gravensteen" een juridisch Stu
diecentrum onder te brengen. Het ge
meentebestuur kon zich in zijn geheel
achter dit voorstel scharen, te meer
daar dit, historisch bezien, alleszins
aannemelijk is. Er zal in het in te rich
ten Studiecentrum ruimte zijn voor
zeven studieafdelingen, een grote lees
zaal en een archiefruimte, terwijl er
Ik wil er maar mee zeggen...
Er is een goed Nederlands spreekwoord
dat zegt: een goede buur is beter dan
een verre vriend. En wanneer je nu te
lezen krijgt, dat een zekere bank te
Bretton Woods, in Amerika diLs, zo maar
zonder meer aan ons kleine berooide
landje 12 millioën dollar of 30 mïllioen
gulden toewijst, dan is het alsof ik het
in het vroegere Keulen hoor rommelen.
Stel je eens voor, dat je nu zo maar
aan een wildvreemdeaan iemand, die je
nog nooit hebt gezien, laten we zeggen
een paar honderd gulden „toewijst". Is
het goed-Hollandse spreekwoord dan toch
fout, is een verre vriend beter dan een
goede buur?
Nee, zo staan de zaken niet! Business
is business, zegt de nog altijd glim
lachende Amerikaan, Kijk, de toewijzing
zit zo: Wij importeren op het ogenblik
meer (Amerikaanse auto's en zo), dan
we kunnen uitvoeren. Om de balans nu
in evenwicht te houden en om onze zeer
gedunde deviezenpositie niet nog eens
een stevige aderlating te doen ondergaan,
heeft Nederland dollars kunnen lenen
uit het zgn. Internationale Monetaire
Fonds, met een goed Nederlands woord
Wereldbank.
Maar de directeur van deze bank, Uncle
Sam genaamdis natuurlijk niet van gis
teren, hij moet zijn dollardjes weer terug
hebben. Is het niet over vijf, dan over
tien of twintig jaar, maar die f30.000.000
moet terug in zijn spaarpotje.
En nu vraag ik me af, wie zal dat dan
betalen? Zoete lieve Gerritije toch zeker
niet!
Dat wil ik maar zeggen
JANTJE VAN LEIDEN.
bovendien een afdeling voor bodem
onderzoek in gevestigd zal worden.
De plannen zijn thans in handen
gegeven van de departementen van
O., K. en W. en Binnenlandse Zaken.
Tot op heden is nog geen definitieve
uitspraak hunnerzijds gedaan, doch de
wethouder kon ons mededelen, dat de
betrokken instanties zeer sympathiek
tegenover de voorstellen staan. De
academische wereld zal dan ook met
„Het Gravensteen" ten zeerste gebaat
zijn, daar het juridisch Studiecentrum
momenteel in verscheidene huizen
aan 'het Rapenburg is ingericht. Wan
neer de beslissing valt, zullen deze
huizen vrij komen voor gezinnen, die
nog steeds geen redelijk onderdak
hebben. Zo zal dus ook enigszins in de
heersende woningnood kunnen wor
den voorzien.
De heer A. J. Jongeleen deelde nog
mede, dat het gemeentebestuur op een
aanvraag van verschillende jeugdver
enigingen afwijzend heeft beschikt, om
dat het gebouw niet geschikt is voor wat
de jongens en meisjes in 'hun verenigings
uren plegen te verrichten.
Een keuze als de bovengemelde kan
dan ook van harte worden toegejuicht.
Worden gebouwd in de wijk
achter de Zijlsingel
Naar de „Nieuwe Leidsche
Courant" verneemt, zal binnenkort
een belangrijk voorstel in de gemeente
raad in behandeling komen.
Het betreft hier de bouw van honderd
en drie woningen aan het verlengde van
de Sophiastraat en de Van der Duinstraat.
Aanvankelijk had de gemeente toestem
ming gekregen om slechts vijftig wonin
gen te doen verrijzen, doch door de acti
viteit van het gemeentebestuur werd dit
aantal opgevoerd tot ruim honderd. B. en
W. beschouwen dit als een extra toewij
zing. Er zullen vijfenzeventig „één-ge-
zins"-woningen worden gebouwd en veer
tien boven- en benedenhuizen. De aanbe
steding van de huizen zal plaats vinden
voor 15 Juni a.s. en de gunning voor 1
Juli. Onze zegsman wees er op, dat veer
tien dagen geleden de toewijzing is ont
vangen en er moet derhalve wel veel ge
presteerd zijn, wanneer men weet, dat
thans alles „in kannen en kruiken zit".
Daar de grond, waarop de woningen zul
len worden opgetrokken, niet van de
beste soort is, zullen de huizen op paal-
fundering moeten worden gebouwd. De
straataanleg> zal reeds binnen enkele da
gen worden aanbesteed.
Het woningplan zal ten uitvoer worden
gebracht door de combinatie van de drie
woningbouwverenigingen „De Eendracht",
„Ons Belang" en „De goede woning', ter
wijl de heer B. Buurman als architect is
aangewezen. De uitstekende samenwer-
I king tussen de genoemde verenigingen
J waarborgt een goed verloop van de werk-
I zaamheden, zo zeide men ons.
Dit aantal aatal woningen is een onder
deel van het gorte kwantum, dat voor
Zuid-Holland zal worden toegewezen. Het
gemeentebestuur zal alle krachten in het
werk stellen om binnen afzienbare tijd
nog meer woningen „los" te krijgen, op
dat het plan voor de wijk achter de Zijl
singel op vlotte wijze kan worden ver
wezenlijkt.
NAAR SCHOOL!
Wij vestigen de aandacht op de in dit
nummer voorkomende advertentie van de
Scholen aan de Hooglandse Kerkgracht, uit
gaande van de Geref. Schoolvereniging.
Met 1 September ek. begint de nieuwe
cursus weer voor beide scholen. Kinde
ren die vóór 1 October as.6 jaar zijn, kun
nen 1 September naar school. Met het oog
op een goede indeling der klassen, is 't wel
zeer gewenst om spoedig de nieuwe leer
lingen aan de betrokken hoofden op te
geven.
GARAGE WERKHOVEN
PELIKAANSTRAAT 18—ISA, Tel. «688
Christus gezegd. Gij zult, een bevel dus
en hoe volgen wij dit op?
Moge de viering van het komende
Pinksterfeest ons allen de kracht schen
ken om gehoorzame uitvoerders te zijn
van deze opdracht.
Moet dit Koninklijk bevel van de groot
ste „Generaal", die de wereld ooit heeft
gekend, ons niet alles waard zijn?
ROBERT.
in de Sleutelstad
Weth. Van der Kwaak, de man van de
penningen in onze stad, heeft een boekje
opengedaan over de toestand van' zijn
schatkist, of liever gezegd van ,,onze"
gemeenschappelijke portemonnaie, want,
nietwaar, die (lege) geldbuidel is eigen
lijk van alle Leijenaars bij-me-kander.
Fijn bezit zo'n pot, die zo lek is als een
mandje. Neen, ik ben niks jaloers op die
Leidse schatkistbewaarder, die anders
duidelijk genoeg gezegd heeft, waar het
op staat. Werken en zuinig zijn, is zijn
parool. Nou, daar weten de ,ygrote heren"
heus wel van mee te praten. Ik heb mij
tenminste laten vertellen, dat naar Ame
rika en zo allemaal deskundige in
koopcommissies gaan, die zo zuinig moge
lijk zijn.
Maar zonder gekheid, ik wilde wel, dat
die werkelijkheidszin van onze wethouder
bij iedereen aanwezig was. Misschien, dat
er dan nog iets terecht komt van ons
goede vaderland. In elk geval, ik let bij
een volgende verkiezing weer op mijn
saeck en stem vast Van der Kwaak.
Het kan aan mij liggen, maar ik vind,
dat de stakers aan de meelfabriek nu niet
bepaald op do algemene zaak letten, al ben
ik een vurig voorstander van een goede
loonregeling, maar het feit. dat de vak
organisaties zich niet achter de staken-
den hebben gesteld, acht ik toch wel het
bewijs, dat er iets schort. Ik hoop, dat
de studentenhulp van korte duur zal zijn
en werkgevers en werknemers elkaar
spoedig zullen mogen vinden in een be
vredigend accoord, aangezien staking in
een vitaal bedrijf als dit verre van wen
selijk is.
De jongeren, die houden hun zaak in
de gaten, neen toch niet, de algemene
zaak, het landsbelang. Zowel C.-H. als
A.-R.-jongeren zijn nu met hun studie
clubs gestart. Tussen haakjes, bij die
startschoten waren er veel te weinig toe
schouwers en medespelenden, d.w.z. jon
gelui, die actief willen meedoen, aanwe
zig. Dat moet en dat kan anders, want
Christen-jongeren hebben een zware taak
in deze tijd. En toch, deze taak zal moe
ten worden volbracht, wil men straks in
„het volle leven" kunnen staan. Begin
selstudie, jonge mannen! De aanvallen
van onze tegenstanders zijn niet licht en
om ze te kunnen weerstaan, moeten wij
gewapend zijn met de kennis van eigen
beginselen, die naar mijn stellige overtui
ging alleen hun goede grondslag kunnen
vinden in het Eeuwig Woord.
Het Woord, waarvan ds Joh. Jansen mt
reeds 30 jaren in onze stad de verkon
diger is geweest. Een zeldzaam jubileum,
dat van de nestor der Leidse predikan
ten. Zijn vrouw in de ambtskleding, zijn
talenten als kanselredenaar en zijn be
scheidenheid drukken een stempel op
hem, waardoor hij een sieraad is onder
zijn ambtgenoten.
Ongeveer hetzelfde werd getuigd van
de heer Smelik, die afscheid nam als
hoofd van de Leidse Houtschool en van
een aantal jubilarissen bij Leidse bedrij
ven, die allen gehuldigd werden. De ar
beid van een ieder moge verschillend
zijn „werkers van hoofd en hand"
moeten er beiden zijn allen vormen
zij toch een schakel in de maatschappe
lijke gemeenschap en als zodanig hebben
allen recht op waardering, alhoewel men
dikwijls zegt, dat nooit zoveel onwaar
heid wordt gesproken dan bij jubileum
vieringen (en begrafenissen). Maar
kwaad-sprekers weten altijd wel iets le
vinden, nietwaar?
Wij staan voor het Pinksterfeest en de
Christen Studenten Raad heeft hiervan
tegenover studenten en burgerij getui
genis willen afleggen door opvoering van
een Pinksterspel. Er zullen er wel zijn,
die bezwaren wensen aan te voeren tegen
dit. soort getuigenis, doch moeten wij,
wanneer het op getuigen aankomt van
het Evangelie van de Christus, Die een
ieder, die in Hem gelooft, de gave des
Geestes het profetisch getuigen dus
wil schenken, niet allen de hand in eigen
boezem steken?
„Gij zult Mijne getuigen zijn!", heeft
Dapper optreden in de bezettings
tijd werd gememoreerd
Gisteren herdacht de heer A. Boom de
dag, waarop hij vóór 40 jaren in dienst trad
bij de N.V. Kon. Ned. Fabriek van Wollen
Dekens v)h J. C. Zaalberg Zoon. De heer
Booan werd met zijn echtgenote ten kantore
ontvangen en gecomplimenteerd, waarbij hij
door de directie werd toegesproken, die
erop wees, dat de jubilaris zich in
de afgelopen 40 jaren een zéér bijzondere,
mogelijk wel de enige plaats in het bedrijf
heeft doen inruimen, het volle vertrou
wen van de mede-arbeiders, die hem tot lid
van de fabriekscommissie benoemden doch
daarnaast ook van de directie geniet. Spr.
releveerde daarbij het moedig optreden van
de heer Boom in de bezettingstijd, toen de
requisites van textielgoederen bij de Ned.
bevolking, die niet voldoende hadden opge
leverd, werden gevolgd door invallen, o.a.
bij de fabrieken. De Leidsche K.P. heeft bij
een overval de dekens weggehaald, waar
aan Boom ijverig heeft medegeholpen.
Boom is hierop gevangen genomen en ver
schillende dagen in arrest gebleven, waar
bij hij zelfs met de dood is bedreigd.
Na zijn invrijheidstelling werd hij ver
rast met een mand met fruit en levensmid
delen, versierd met oranjelinten en met een
gecalligrapheerde plaat waarop de woorden:
„HM. de Koningin der Nederlanden dankt
A. Boom voor zijn moedig en rustig gedrag"!
Mensen als Boom, aldus epr„ maakten
het ons mogelijk onze deken haar wereld
reputatie te doen verwerven.
Het zal ons een voorrecht zijn nog vete
jaren met Boom te mogen samenwerken
tot zegen van onze industrie, maar niet min
der tot heil van al onze medewerkers, aldus
besloot de directeur, die de jubilaris een
geschenk in couvert overhandigde, terwijl
namens het personeel een lamp werd aan
geboden.
De heer H. Petiet herdacht het feit, dat
hij 40 jaren geleden in dienst trad bij de
N.V. Kon. Ned. Grofsmederij.
Bij uitstedigheid van de directeur werd! hij
toegesproken door de hoofdingenieur K.
Bouman, die hem op hartelijke wijze huldig
de, waarbij spr. woorden van erkentelijk
heid uitte voor de prestaties van de jubila
ris en hem het gebruikelijke couvert aan
bood, vergezeld van een zilveren legpenning
van de Ned. Mij. voor Nijverheid en Han
del met de daarbij behorende oorkonde.
De heer K. de Tombe was gisteren 25 ja
ren bij de N.V. Kon. Ned. Grofsmederij,
waarbij hem eveneens een hartelijke huldi
ging ten deel viel. De directeur wees erop
dat de jubilaris geboren was op de grond,
dat nu fabrieksterrein is van de N.V. Tij
dens de huldiging overhandigde de directeur
de heer de Tombe een enveloppe met in
houd en het diploma van de Ned. Mij. voor
N. en H.
De6 avonds werd de jubilaris te zijnen
huize namens zijn collega's gehuldigd door
het bestuur van de Jubileumcommissie mei
bloemen en een geschenk.
