De voorwaarde voor onderwijs is vrolijkheid
Studenten nemen contact op met Duitsland
KBEtJWE LEIDSCHE OPERANT ^TT
MEI 1MT
Stadsnieuws
Werkgroep Herv. leerkrachten
in „Levendaal" bijeen
De werkgroep van Hervormde leerkraeh-
ten hield gisteravond in „Levendaal" een
vergadering, waarin ds R. Dijkstra, Ned.
Herv. pred. te A'dam, iets heeft verteld
over Rousseau. Spr., die voorzitter is van
de Hervormde Raad voor Kerk en School,
heeft bij de bespreking van dit onderwerp
ook verschillende zijden van het school- en
opvoedingsvraagstuk belicht.
Ds J. Swijneniburg, die de bijeenkomst
presideerde, zeide in zijn openingswoord,
dat het de bedoeling van de Raad is om het
contact tussen Kerk en School te verstevi
gen. Wij mogen dankbaar zijn, dat dit or
gaan actief is en de actuele vragen, die er
op dat gebied ongetwijfeld zijn, aan de orde
stelt.
Ds Dijkstra begon met er op te wijzen,
dat er en grote onrust merkbaar is over
de ontwikkeling van het schoolwezen. Daar
om is het nodig, dat wij ons bezinnen op het
wezen van de school. Op treffende wijze
schetste spr. de toestanden, die in de acht
tiende eeuw in de school heersten, om ver
volgens uit te weiden over het feit, dat in
de tijd van Rousseau eigenlijk de paedago-
gische beweging baan brak. Voor die tijd
was er klaarblijkelijk niet genoeg liefde
voor het kind. Augustinus poneerde reeds
de stelling: De eerste voorwaarde om goed
onderwijs te geven is de vrolijkheid. Men
heeft deze gedachte echter weer vergeten.
Leger des Heils
(Stichter William Booth)
Men deelt ons mede, dat een vijftigtal
Leger des Heils-kadetten van de kweek
school te Amstelveen, gedurende de Pink
sterdagen, Leiden^ zullen bezoeken.
De leider der kweekschool, brigadier
J. E. van Eeken, zal bijzondere samen
komsten leiden. Zowel Eerste als Tweede
Pinksterdag zullen deze diensten gehou
den worden des avonds in de Remon
strantse kerk (Hooglandse Kerkgracht)
welke aanvangen om half acht. Over de
verdere openlucht-samenkomsten, alsook
het gehele program van deze diensten
treft men in een advertentie nadere me
dedelingen aan. Een ieder is hartelijk
welkom.
CHR.-HIST. VROUWENGROEP.
Gisteravond vergaderde de C.H. Vrou
wengroep Leiden en omgeving" in de
bovenzaal van „In den vergulden Turk".
De presidente, mej. Langman, opende
de vergadering met schriftlezing en ge
bed en heette de aanwezige dames van
harte welkom. Na een korte inleiding
over 't ontstaan van het Vrouwenkies
recht en de taak, die onze vrouwen daar
bij op de schouders is gelegd, ging men
over tot bestuursverkiezing. Terdege
werd er rekening mee gehouden, dat
vrouwen uit alle lagen der maatschappij
lid der groep kunnen zijn en dat het be
stuur hiervan een getrouwe afspiegeling
moet zijn. Ook de eenvoudige huisvrouw
hoeft dus niet bang te zijn zich bij deze
actieve groep aan te sluiten.
Tot presidente werd herkozen mej.
Mary Langman, Hoge Rijndijk 44, die
voorlopig ook het secretariaat nog waar
zal nemen, tot de nieuwe functionarisse
de taak van haar overneemt. Bij haar
kan men zich dus nog steeds als lid of
donatrice opgeven.
De contributie werd op f2 50 per jaar
vastgesteld, welk bedrag naar believen
kan worden verhoogd. Niet koopkrachtige
leden kunnen met minder toe, indien
zij dit opgeven. Leiderdorp kreeg 1 lid
en Oegstgeest 2 leden in het bestuur.
Verderaf gelegen plaatsen doen beter
een eigen kring te stichten, daar de reis-
gelegenheden ook nog niet als vóór den
oorlog zijn. Het was een zeer geanimeer
de avond, die mej. Langman met dank
gebed besloot.
De Vrouwengroep zal met September
haar werkzaamheden met volle kracht
hervatten.
Doch tegen de negentiende eeuw kwam de
wending en bij een enkele geest brak het
besef door, dat er een .grondige verandering
moest komen in de opvoeding.
Spr. wees er nog op dat dit besef niet in
de Kerk is ontwaakt. Rousseau is in dit op
zicht van groot belang geweest. In onze
kringen is deze persoon verdacht; hij heeft
immers revolutie gezaaid, hij was een sub-
jectivist en een onvruchtbaar cultuurcriti
cus. Er zijn echter in hem meer elementen
dan we oppervlakkig vermoeden. Hij was
een ongelukkig kind van de eeuw der ver
lichting, een slachtoffer van zijn tijd en op
voeding. Er is veel aanmerking te maken op
de levenswijze en bepaalde opvattingen van
Rousseau doch hij was een fijn mens, die in
zijn boeken spr. citeerde „Emile" goede
gedachten inzake het kind en de opvoeding
heeft neergelegd. Het gaat bij ons onderwijs
uitsluitend om het kind. Ook Rousseau heeft
ingezien, dat het onderwijs er op gericht
moet zijn om van de kinderen deugdzame
mensen te maken. Wat dit betreft laat de
huidige stand van zaken op onze scholen
nog wel iets te wensen over. Waar is de
tijd, welke besteed kan worden aan de
karaktervorming van het kind? Na deze in
teressante lezing volgde een geanimeerde
bespreking.
12de Zuidhollandse Zendings-
middag van de G.Z.B.
Op Tweede Pinksterdag in de Hoogl. kerk
Op Tweede Pinksterdag, 26 Mei a.s., zal
in de Hooglandse kerk de twaalfde Zuid-
Hollandse zenddngsmididajg van de Geref.
Zendingsbond wonden gehouden. Deze
jaarlijkse samenkomst, waarvoor dit jaar
grote belangstelling wordt verwacht, zal
om half drie aanvangen.
De M. Ottevanger zal het openingswoord
uitspreken, terwijl voorts het woord zul
len voeren ds P. A. A. Klüsener te R'dam-
Feijenoord over het onderwerp „In alle
talen"; ds H. Roelofsen te Bodegraven
over „De Kandelaar en de Olijfboom" en
ds J. D. KLeyne te Rotterdam over „Het
Zendingsvisioen van Ezechiël". Het slot
woord wordt uitgesproken door ds H. Jon
ker te Bodegraven, getiteld „Op alle
Vlees".
Zomercursus voor predikanten
werd voortgezet
Colleges over verschillende belangrijke
onderwerpen.
De zomercursus voor predikanten,
welke thans aan de Leidse Universiteit
wordt gegeven en welke drie weken zal
duren, is gisteren voortgezet met de vol
gende colleges:
Prof. L. J. van Hoik over „De wijs
gerige discussie over de mens" en „De
aspecten der bevindelijkheid in de wijs
gerige analyse": prof. dr H. Kraemer
over „Synthese over godsdienstweten
schap en theologie, naar aanleiding van
Söderblom's posthume werk ,,The living
God"; prof- dr K. H. Miskotte over „De
leer van de heiligheid Gods in verband
met het existentialisme"; dr J. de Graaf
over „De leer van de goddelijke wijs-
heied in de Russische godsdienstige wijs
begeerte".
Vandaag heeft prof. dr J. N. Bakhui
zen v. d. Brink college gehouden over
„De traditie in het katholicisme en het
protestantisme"; prof. dr H. Kraemer
over „Opmerkingen over de mythe"; dr
W. F- Dankbaar, zendingsdirector te
Oegstgeest over Zending" en mej. C.
Boer over „Jeugd en Kerk".
Dinsdag na Pinksteren vangen de ver-
volg-colleges aan, waarbij hetzelfde roos
ter wordt gevolgd. Alleen komt er wijzi
ging in enkele laatste colleges op bepaal
de dagen. Zo zal Woensdag 28 Mei dr W.
H. Beekenkamp, Ned.Herv. pred. te
Delft, spreken over „Liturgiek", Don
derdag 29 Mei, dr F. J. Pop, directeur van
het Instituut „Kerk en wereld" te Drie
bergen, over „Kerk en wereld", Vrijdag
30 Mei ds A. van Biemen, voorganger
Vrijz. Herv. te Haarlem over „Handarbei
der en Kerk", Dinsdag 3 Juni dr J. C.
Roose, Ned.-Herv. pred. te Den Haag,
over „Zielszorg", Woensdag 4 Juni ds P.
D. Tjalsma over „Preekkunde", Donder
dag 5 Juni dr J. L. Springer over „Het
godsprobleem bij de moderne mens" en
Vrijdag 6 Juni dr E. L. Smelik, Ned.
Herv. pred. te Amsterdam, over „Intel
lectuelen en Kerk".
Noodlottig ongeval
In Den Haag heeft het 5-jarig jongetje
W. B. uit de Paul Krugerstraat te Leiden,
het portier van een rijdende trein geopend.
Het ventjev iel uit de trein en was vermoe
delijk op slag dood.
IVER. TOT BEVORDERING DER BE
LANGEN VAN SLECHTHORENDEN
Dezer dagen hield de afd. Leiden haar
laatste bijeenkomst van het winterseizoen
in „Oud-Hortuszicht".
Na het welkomstwoord van de presi
dente, mevr. T. Kranenburg-Siemens,
werd het woord gegeven aan de heer J.
A. Christiaanse.
Van de lezingen en films van de heer
Christiaanse gaat grote bekoring uit. Ook
li u wist spr. in zijn woord en beeld de
aanwezigen te boeien en van de natuur
in eigen land en Zwitserland te doen ge
nieten. Deze avond mag als bijzonder ge
slaagd beschouwd worden.
GOUDEN HUWELIJK
Op 26 Mei herdenken de heer en mevr.
C. H. Nolet Wiersma, Haarl.straat 206, de
dag, dat zij vóór 50 jaar in huwelijk
traden.
Hun huwelijk werd gezegend met 5 kin
deren, waarvan er nog 3 in leven zijn.
Zij hebben 6 kleinkinderen.
Beiden bezitten nog een betrekkelijk
goede gezondheid. De heer Nolet, alom
als zakenman bekend, is juist herstellen
de van een gelukkig niet ernstige ziekte
en denkt er, ondanks zijn 70-jaren en
grijze haren, nog niet aan met zaken doen
op te houden, daarbij door zijn zes jaar
oudere echtgenote uitstekend terzijde ge
staan.
Ongetwijfeld zullen velen van de fe
licitatie-gelegenheid op le Pinksterdag
van 3.305.30 u. gebruik maken.
Lofwaardig initiatief van Ciê
Duitsland van I.S.S.
Sinds enige maanden heeft het probleem
Dudtsdiand de volle belangstelling in brede
'kringen, van de studentenwereld in Ne
derland. Dit mag een alleszins verblijdend
en geruststellend teken genoemd worden;
er zijn toch geen termen aanwezig, op
grond waarvan contact van de studenten
in ons Hand met Duitsland uitgesloten zou
zijn.
De Nederlandse Studenten Raad heeft
•in de vergadering van 5 Maart j.L deze
actuele kwestie aan de orde gesteld en de
•uit deze bijeenkomst resulterende motie
sprak de wenselijkheid- uit van contact
van Ned. en Duitse studenten.
Het Nederlands comité van de Interna
tional Student Service houdt zich reeds
geruime tijd bezig met het Duitse vraag
stuk. De Duitse conferentie, welke op 9,
10 en 11 Mei jl. is .gehouden en waar ruim
honderd1 studenten uit alle delen van de
Nederlandse studentenwereld tegenwoor
dig waren om de onderscheidene facetten
van het probleem te bespreken, is daar
ongetwijfeld een duidelijk bewijs van. Ten
aanzien van de vraag, hoe de betrekkin
gen met de Duitse studenten hersteld die
nen te ^worden stond' men algemeen wel
gezind tegenover de volgende mogelijkhe
den: 1. correspondentie; 2. het zenden van
tijdschriften en boeken; 3. het houden van
lezingen door Nederlandse professoren en
studenten aan Duitse universiteiten; 4. het
organiseren van werkkampen in Duits
land. In April jJi. heeft het Nederlands
comité van de I.S.S. een „Commissie Duits
land" in het leven geroepen, welke zich
speciaal belast met de voorbereiding van
een werkkamp van Nederlandse en Duit
se studenten in Duitsland.
Aan de Nieuwe Leidse he Crt.
werd medegedeeld!, dat de plannen thans
in een dusdanig stadium verkeren, dat
de betreffende commissie heeft gemeend,
deze nu in brede kringen van de Neder
landse studentenwereld bekend' te kunnen
maken.
Deze zomer zal in de omgeving van
Munster een werkkamp worden georga
niseerd. Het ligt in de bedoeling van de
commissie om bij voldoende interesse en
enthousiasme in dat seizoen nog een der
gelijk kamp te doen plaats vinden in de
zelfde buurt. De tijd! is vastgesteld op 27
Juli tot 13 Augustus. Het aantal deelne
mers is veertig, waarvan twintig Neder
landse studenten. Ook zullen zes vrouwe
lijke studenten meegaan om de huishou
delijke zorgen op zich te nemen. De Duit
sers, die uitgenodigd zullen worden, kor
men uit Hamburg, Göttingen en Münster.
Het kamp zal een specifiek werkkamp
zijn, omdat de commissie van oordeel is,
dat alleen door samenwerking vertrouwen
kan worden gewekt, terwijl op deze wij
ze ook een goede gelegenheid bestaat om
een vruchtbaar gesprek aan te knopen.
Het werkobject kon men ons niet met
zekerheid mededelen., doch dit zal waar
schijnlijk in de geest zijn van oogsthuip,
woningherstel, houthakken en barakken-
of wegenbouw. Er zal zes uur per dag
worden gewerkt, terwijl de avonden be
steed worden aan lezingen, discussies, al
gemeen contact en zo mogelijk kleine
kunstuitvoeringen. De kampen zullen dde
democratische en Christelijke achtergrond
hebbeai, waarin de Nederlandse studen
tengemeenschap (historisch is geworteld.
De leiding van het kamp berust bij ir S.
A. Posthumus. Getracht zal worden ooi-
derdak te vinden in een boerderij b.v.. Zo
mogelijk worden uit Nederland tenten
meegebracht; voedsel zal voor het groot
ste dleel uit Nederland meegenomen wor
den. De deelnemers zullen daartoe hun
rantsoen voor drie weken moeten inleve
ren. De eisen, die aan de deelnemers ge
steld worden, zijn: 1. inzicht in het Duit
se vraagstuk; 2. eigen positieve levens
overtuiging; 3. leeftijd' 21 tot 28 jaar; 4.
goede gezondheid.
Het plan heeft de goedkeuring wegge
dragen van de Dep. van O., K. en W. en
Buiten!. Zaken, terwijl momenteel onder
handelingen met de Engelse autoriteiten
gaande zijn. Voor deelname kan men zidh
opgeven bij de „Commissie Duitsland van
de International Student Service", Rapen
burg 34, Leiden. Zij, die zich opgeven,
moeten er echter van overtuigd zijn, dat
dit bezoek geen vacantiereis is. Daarom
ds een grondige voorbereiding noodzake
lijk. Om deze te verwerkelijken zal in be
gin Juli de gehele ploeg een week-end
dioorbrengen, waar de geestelijke, zowel
als de technische kanten van het werk
kamp zullen worden belicht.
Wij willen nog iets aan dit alles toevoe
gen. Het vraagstuk Duitsland houdt vele
gemoederen dagel. in beweging. Duitsland'
helpen? In welk opzicht dan ook? Dat roept
vele herinneringen wakker. Herinnerin
gen aan een afgrijselijke oorlogsperiode,
waarin de volkeren ter aarde gesmakt
werden om volgens het plan van de sno
de vijand nooit meer op te kunnen staan.
De oorlog is nu voorbij, doch de vraag
dringt zich telkens weer aan ons op, of we
nog in die herinneringen moeten blijven
voortleven. Is het niet beter zich los te
maken van al dat mensonterende, dat ver
schrikkelijke, dat de bezetter op ons los
liet? Staan de gedachten aan het overi
gens onvergetelijke recente verleden de
na-oorlogse ontwikkeling en nog meer:
onze mening omtrent de vele problemen
van deze tijd niet in de weg? Wij moeten
ons wachten voor kortzichtigheid. Wij die
nen ons te bepalen bij het heden en ons
te richten naar de toekomst, de tijd,
welke achter ons ligt, echter niet verge
tende:- Dit zal ook onze blik op het Duit
se probleem aanmerkelijk verbreden. Het
is lofwaardig, dat van studentenzijde het
initiatief is genomen tot het leggen van
contacten in Duitsland' om zo min of meer
geregeld met de Duitse studenten te kun
nen spreken en van gedachten te wisselen.
Vooral wanneer dit geschiedt op een wij
ze, welke haar uitgangspunt vindt in het
Evangelie, dat immers spreekt van de
ware Christelijke actie, ook ten opzichte
van hen, die een belangrijk deel van het
mensdom het leven lange tijd ondraaglijk
maakten. Wij hopen en vertrouwen dan
ook, dat het niet zal blijven bij de werk
kampen, die deze zomer door onze studen
ten zullen worden georganiseerd
Ik teil er maar mee zeggen
Een enigszins vreemde gedachtenasso-
ciatie is het, wanneer ik by het lezen
van het interview met de heide hoog
leraren, oud-adviseurs van de door velen
zo geroemde Commissie-Generaal, die iets
van achter het scherm lieten horen van
de wonderlijke escapades van de even
eens door velen zo geroemde Schermer
hom, plotseling moet denken aan zand.
Aan zand, ja, zand!!
Aan zand hij de zee, het rulle en fijne,
het stofzand.
Aan zand in een woestijn, dat voortge
dreven door een gloeiend hete wind,
verraderlijke zandstormen kan veroorza
ken, een kwelling voor mens en dier*
Aan zand, dat de poes nodig heeft om
iets te bedekken. Aan zand, gebruikt
als basis voor een bouwwerk, dat de
eeuwen kan verduren. Aan zand, opge
spoten bij het leggen van een dijk, een
hechte verbinding, geschikt om het zwaar
ste golvengebeuk te weerstaan.
Doch ook aan zand, dat je figuurlijk
in iemands ogen kan gooien. Aan dit
zand moet ik het meest denken en ,jtag"
tegelijkertijd als het ware een aantal
mensen, die eerst met handen en later
met bakken vol het zand hun medelandt-
genoten in het r-n^icht wierpen.
Er waren e- dit rustig toelieten,
het niet erg k> .elen.
Er waren er, aie in het begin moeite
deden het stuifzand af te weren, doch
ze hielden het op 'de duur niet vol.
Er waren er echter ook, die zich geen
zand in de ogen lieten strooien, ja, die
zelfs trachten anderen de moed bij te
brengen om nu eindelijk eens hun ogen
uit te wrijven, nu nog voor het te laat is.
Tot die horen de heren Ver zijl en
Posthuma.
Dat wil fk maar zeggen.
JANTJE VAN LEY DEN.
Textielhandelaren werken aan
vakbekwaamheid
Vakbekwaamheid, diploma Vestigingswet,
enz., het zijn begrippen, waarmede iedere
verkoper in nagenoeg alle branches tegen
woordig heeft te maken.
Zo ook de detailhandel in textielgoederen
en daarom heeft het Bureau Vakopleiding
van de Vakgroep detailhandel textielproduc
ten, in samenwerking met het plaatselijk
cursudbestuur gisteravond een filmavond
gegeven voor het personeel der Leidse
detailhandelaren, waarbij o.m. weth. J. C.
van Schaik en afgevaardigden van Midden
standsorganisaties en het Gew. Arbeidsbu
reau van hun belangstelling deden blijken.
Na een inleidend woord van de voorzit
ter van de afd. Leiden der Vakgroep, de
heer W. T. Kors, heeft de heer Raymakers,
directeur van de binnenkort te openen
Leidse Textieldagschool, een causerie ge
houden, waarin hij een uiteenzetting heeft
gegeven van hetgeen de vestigingswet-tex-
tieldetailhandel beoogt, n.l. om de bonafide
handelaar een redelijk bestaan te waar
borgen. Spr. wees op de misstanden bij het
z.g. „overnemen" van zaken en de conse
quenties van de vestigingswet voor de ge
vestigde en toekomstige detaillisten. De heer
Raymakers belichtte voorts de eisen voor
het verkrijgen van het diploma vestigings
wet, welke door de textielhandel zelf zijn
bepaald, en welke zijn vakbekwaamheid,
credietwaardigheid en het middenstands
diploma.
De speciale textielfikns, die in de toe
komst een steeds grotere rol bij de vak
opleiding zullen spelen, hadden de onver
flauwde aandacht der talrijke aanwezigen,
die de kleine zaal der Stadsgehoorzaal ge
heel vulden.
Kunst en Letteren
CONCERT ROTTERDAMS
PHILHARMONISCH ORKEST.
Bij dè uitvoering van het openings
nummer, het symphonisch gedicht „Tod
und Verklarung" van Richard Strauss,
scheen het merkbaar, dat dirigent en
orkest enkele jaren geen contact heb
ben gehad. Maar reeds in het tweede
stuk waren Flipse en zijn schare uit
stekend op dreef.
Tod und Verklarung behoort niet tot
de sterkste werken van Strauss. Deze
„diesseitig" gerichte kunstenaar geeft
een „Verklarung", die wel erg aan de
aarde gebonden blijft. Toch bevat de
partituur interessante details, die ech
ter dezen keer niet zo werden uitge
werkt, dat wij over de zwakke plekken
heen konden horen.
Van de „Fontana di Roma" van
Resphigi gaf Flipse echter een prachtige
vertolking. Hij liet het orkest zo fijn en
doorzichtig musiceren, hij liet de pitto
reske orkestratie zo volledig tot haar
recht komen, dat deze uitvoering in één
woord subliem werd. De drie dansen
uit het ballet van De Falla zijn geïnspi
reerd door een novelle van Alarcon,
waaraan Hugo Wolf de stof ontleende
voor zijn opera „Der Corregidor". Ook
deze dansen werden prachtig gespeeld.
Na de pauze Aribo met het concert
in bes van Tschaikowsky. Wij hebben
dit concert al eens eerder van Aribo
gehoord, toen was het nog wat Frans
van opvatting. Deze keer hoorden wij
echter een onvervalsten Tschaiwoksky
Groots en laaiend in de hoekdelen, in
nig in het Andante, met superieure be
heersing van de groote technische moei
lijkheden werd dit concert vertolkt
En de pianist werd voortreffelijk gese-
cundeerd door Flipse, die zich volkomen
bij hem aansloot.
Terecht groot succes voor pianist, di
rigent en orkest!
HENNIE SCHOUTEN.
