De staking bij de Meelfabriek „De Sleutels"
Polen als bevrijders - Polen als opbouwers
Oegstgeester brandweer had vier jubilarissen
NIEUWE LEIDSCHE COURANT
Stadsnieuws
DINSDAG, 20 MEI 194»
Het personeel richt zich tot de
Leidse burgerij
Naar aanleiding van de staking bij de
Meelfabriek „De Sleutels" heeft het ge
zamenlijke personeel zidh thans tot de
Leidse burgerij gericht met een circulaire,
waaraan wij het volgende ontlenen:
Voor de tweede maal binnen een tijds
verloop van vijf weken heeft het perso
neel van de N.V. Meelfabriek de „Sleu
tels", v/h. Koster en Co., zich genoodzaakt
gezien het werk neer te leggen.
Er moeten wel ernstige redenen ten
grondslag liggen aan dit optreden van
het personeel. Inderdaad. Daarom achten
wij het noodzakelijk een korte uiteenzet
ting te geven van de oorzaken welke tot
dit tweede conflict hebben geleid. De ar
beiders die werkzaam zijm in de hier ge
vestigde bedrijven, o.a. de textiel en con-
serven-fabrieken zijn in de tweede ge
meenteklasse ingedeeld. Het personeel dat
werkzaam is op de Meelfabriek de „Sleu
tels" is echter in de derde gemeenteklasse
geplaatst, omdat dit bedrijf in een derde
bedrijfsgroep is gerangschikt.
Nu vertonen onze lonen wel enig ver
schil met die, welke b.v. in de textiel- en
conservenfaibrdeken worden verdiend.
Daar is het zó, dat men door middel van
premie, tarief, prestatie en diversen het
loon van de daar werkende arbeiders niet
onbelangrijk kan verhogen.
Van werkgeverszijde in de maalin-
dustrie is steeds betoogd, dat in hun bedrijf
zoiets niet mogelijk is. Vandaar onze eis,
van de 3e gemeenteklasse in de tweede
klasse te worden geplaatst. Dit geldt ook
yoor wat het z.g. stelsel betreft van pre
mie en diversen.
Vanaf het moment, dat er onderhande-
kingen gevoerd zijn over de totstandko^-
ming van een collectieve arbeidsovereen
komst, is door ons voortdurend gewezen
op deze schromelijke onrechtvaardigheid,
welke ten volle door de hoofbesturen
van onze organisaties is erkend. Om
echter onze goede wil te tonen hebben
wij in het aanvaarden van dit contract
toegestemd, met dit voorbehoud, dat na
de ondertekening van de overeenkomst
de kwestie van de tweede klasse op
nieuw een punt van bespreking zou uit
maken tussen de organisaties, directie,
Stichting van de Arbeid en het College
van Rijkdbemiddelaars. Ondanks ons
herhaald aandringen is van een redelijke
oplossing geen sprake geweest.
Bijna 1 Vz jaar heeft dit spelletje van
de een naar de ander te wijzen geduurd.
(Vindt U het zelf ook niet welletjes?)
Ontelbare conferenties hebben plaats ge
vonden niet alleen door bovengenoemde
organen, maar ook door de bedrijfskern,
welke op onze fabriek aanwezig is. Maar
steeds was het resultaat nihil. Men
probeerde ons aan het lijntje te houden.
Toen ongeveer voor vijf weken uit pre
test tegen het op de lange baan schuiven
van deze rechtvaardige eis het werk is
Stilgelegd, is ons opnieuw beloofd dat
binnen 14 dagen getracht zou worden een
oplossing te bereiken. Ons vertrouwen is
daarin opnieuw beschaamd gemaakt. Met
bitterheid hebben wij moeten constate
ren, dat van enige tegemoetkoming geen
sprake is geweest. Dit maakt aan ons
geduld een einde.
Dinsdag j.l. heeft het personeel met
grote eenstemmigheid wederom het werk
stilgelegd om er aan te herinneren dat
voor ongeveer vijf weken door de Direc
tie en andere instanties een belofte is af
gelegd welke niet is vervuld. In het licht
van hetgeen er aan vooraf is gegaan,
kan dit conflict echter niet als een „wil
de staking" beschouwd worden. Doch dit
wordt alleen door bepaalde elementen
gebruikt om een prachtige eensgezind
heid van het personeel te breken.
Wij wekken echter in het bijeonder de
arbeiders op onze strijd te ondersteunen.
De organisaties, waarin wij- zijn georga
niseerd, kunnen deze staking niet er
kennen, omdat zij gebonden zijn aan het
collectieve contract. Ondanks het advies
dat gegeven is om de staking op te hef
fen, hebben de arbeiders besloten daar
aan geen gevolg te geven, in het vaste
vertrouwen, dat de Leidse werkende be-
vollking ons haar sympathie niet zal ont
houden. Bedenkt dat onze strijd ook de
Uwe is.
Met een beroep op de burgerij om op
de lijsten i-n te tekenen, waarbij speciaal
aan de vrouwen steun wordt verzocht,
eindigt het manifest aldus: Indien deze
ons hun steun schenken, is onze rechtvaar
dige strijd zoveel gemakkelijker te voe
ren.
Tragisch verdrinkingsgeval
in de Oude Singel
Kunstmatige ademhaling mocht niet
meer baten
De 5-j. A. P. J. v. D., wonende in de
Lange Scheistraat is gistermiddag spelen
derwijs in de Oude Singel geraakt. Door
omwonende werd de knaap op het droge
gebracht en de E.H.D. o.l.v. dr Postma,
paste gedurende lange tijd kunstmatige
ademhaling toe. Helaas bleek dit zonder
resultaat en moest dr Positma de dood
constateren.
Défilé Speeltuinkinderen
Ter gelegenheid van het 2e lustrum
van de Bond van Leidse Speeltuinvereni
gingen zullen Dinsdagavond 27 Mei, 7.30
u., de kinderen van de negen bij de bond
aangesloten speeltuinverenigingen zich
uit alle delen van de stad op de Kaas
markt verzamelen om het ijverige be
stuur hulde te brengen voor het vele
werk dat het op speeltuingebied voor
het kind heeft bereikt.
Aan dit défilé zullen drie muziekcorp
9en, het Politiemuziekgezelschap „Werk-
mans Wilskracht" en „Nieuw Leven",
hun belangloze medewerking verlenen.
Vanaf de Kaasmarkt wordt gemar
cheerd langs de volgende route:
Koppenhinkisteeg, Haarlemmerstraat,
Prinsessekade, Kort Rapenburg, Rapen
burg, Steensohuur, Breestraat (Vergulde
Turk), Kort Rapenburg, Apothekersdijk,
Aalmarkt, Vismarkt, Botermarkt, Gan
getje, Hogewoerd, Hooigracht, Koppen
hinksteeg, Kaasmarkt.
Leidenaren, toont ook hierbij uw be
langstelling voor het mooie speeltuin
werk.
De Chr. Hist. Jongerengroep
was bijeen
De heer P. Brijnen van Houten
besprak actuele problemen.
Onder voorzitterschap van de heer J.
Zitman vergaderde gisteravond in ge
bouw „Prediker" de Chr. Hist. Jonge
rengroep. De heer P. Brijnen van Hou
ten, hoofdredacteur van „De Nederlan
der", besprak een aantal actuele vragen
en gaf richtlijnen, langs welke men
trachten kan de groep aan haar doel
te laten beantwoorden.
Spr. begon zijn referaat, of liever ge
zegd zijn babbeltje, met er op te wijzen,
dat het beginsel bij het kiezen een be
langrijke rol speelt; het beginsel begint
te spreken, zodra men gaat medewer
ken aan positieve opbouw op het open
baar terrein. De Chr. Hist. Unie gaat
er van uit, dat haar beginsel zo goed
mogelijk vertegenwoordigd wordt in de
openbare lichamen' zij gaat uit van de
autoriteit van het beginsel.
In korte trekken schetste spr. voorts
het ontstaan van de Unie, welke eigen
lijk is opgekomen uit min of meer losse
groepen in ons land om hierna in te
gaan op enkele duidelijke tegenstellin
gen tussen Christelijk Historisch en
Anti Revolutionnair. Een typisch C.H.-
verschijnsel is wel, dat er overal in het
land in haar kringen een zekere vrij
heid is. Dit kan zowel onze kracht als
onze zwakheid betekenen. Geruime tijd
heeft men in onze kring niet begrepen,
Welke zware eisen er in een politieke
organisatie gesteld worden. Van de drie
organisaties: de kiesvereniging, de vrou
wenorganisatie en de jongerengroep is
de laatste wel zeer belangrijk. De oor
log heeft de jongeren immers in poli
tiek opzicht uit het evenwicht geslagen:
Vijf jaar is het zo geweest, dat in poli
tieke zin het nihilisme heerste.
Het is een eis, dat men in de jonge-
rijgroepen iets tracht te begrijpen van
de geest van de C.H.U. Het is zeker niet
de hoofdzaak om zich te gaan verdie
pen in staatkundig-historische geschrif
ten. Wij moeten besef hebben van wat
een partij als de C.H.U. is. Wij moeten
ons vooral afvragen: wat is het beginsel
en wat vinden wij van de dingen, die
nog niet verwezenlijkt zijn? Ook moe
ten wij er voor werken, dat onze jon
gerengroepen niet worden „imitatie-
grote-mensen-groepen".
Tenslotte wijdde de heer Brijnen van
Houten nog enige woorden aan de taak
van de jongeren in de verkiezingstijd.
Enkele vragen werden door hem op be-
Yredigende wijze beantwoord.
GEWEZEN MILITAIREN OOK
IN DE LEIDSE BEDRIJVEN
Het mag algemeen bekend worden
verondersteld, dat het Poolse leger een
belangrijk aandeel heeft gehad in de
bevrijding van Nederland. Van deze
Poolse militairen verblijven er nog grote
aantallen in Engeland. In verband met
de verschuivingen, welke in politiek op
zicht na de oorlog in het Oosten van
Europa hebben plaats gehad, geven zij
er de voorkeur aan hetzij in Engeland
te blijven, hetzij te worden opgenomen
in het gebied van een andere Westerse
mogendheid.-
De Ncd. Regering heeft besloten haar
medewerking te verlenen aan de oplos
sing van de moeilijkheden e. w. door ook
in ons land een beperkt aantal van de
gedemobiliseerde Polen toe te laten.
In Leiden zijn bereids enige Polen
aangekomen en de gezamenlijke bedrij
ven hebben zich voorlopig bereid ver
klaard er in totaal circa 40 te werk te
stellen. Het is de bedoeling, dat deze
Polen volledig in de Nederlandse ge
meenschap worden opgenomen. Na een
verblijf van 5 jaar zullen zij een ver
zoek tot naturalisatie kunnen indienen.
Met het ook op de huisvesting heeft men
zich beperkt tot ongehuwden, doch de
onderbrenging hiervan geeft nog moei
lijkheden. Degenen, die bereid mochten
zijn tegen behoorlijke vergoeding een
of meer van deze Polen kost en inwo
ning te verschaffen, worden verzocht
DE SPOOKTREIN
Ned. Volkstoneel
Als première van de laatste serie to
neelvoorstellingen door K. en O. voor
de houders van groene kaarten te
geven, ging gisteravond in de Schouw
burg „De Spooktrein", gespeeld door
het Ned. Volkstoneel onder regie van
Ferd. Sterneberg.
Een mijnheer steekt zijn hoofd bui
ten het raampje van een trein, het
hoofddeksel waait af en dit wordt de
oorzaak, dat U in het verlaten halte-
Stationnetje Fal Vale vogels van diverse
pluimage bij elkaar ziet. Een pas ge
trouwd stel, een paar dat reeds een
jaar getrouwd is, mej. Bourne, een
oude vrijster met een papegaai in een
kooi en Teddy Deakin, wiens hoed een
prooi van de wind werd. Dit stel wordt
gecompleteerd door de halte-chef Saul
Hodgkin. Van verder reizen is geen
sprake, ze zullen die nacht in het sta
tionnetje hun vertier moeten zoeken. En
dat vertier komt. Er is geen gebrek aan
verwikkelingen en vreemdsoortige ge
beurtenissen. Angst, spanning, humor,
alles wordt afwisselend beleefd, tot de
spooktrein terugkomt en met de trein
de oplossing. Terwille van degenen, die
deze week nog dit stuk gaan zien, zul
len we er verder niets van vertellen,
anders is de aardigheid er af.
Het Volkstoneel heeft in een tame
lijk vlot tempo deze „thriller", waar
mede dit gezelschap haar seizoen be
sluit, gespeeld.
Evenals in „Schuld en boete" trof
ons ook nu weer het beheerste spel van
Ferd. Sterneberg als Richard Winthrop.
Guus Verstraete als Teddy Deakin,
zorgde voor de vrolijke noot; zijn spel
is vlot, het minst overtuigde hij ons in
het tweede bedrijf, waar we hem wat
overdreven vonden. Mieke van Oor
schot heeft n ons in tweede bedrijf als
Julia Price evenmin kunnen overtuigen,
ze was meer een hysterica, dan iemand
vol angstige spanning.
Dit alles neemt niet weg, dat we ons
best geamuseerd hebben en we hopen,
dat allen, die nog naar „De Spooktrein"
zullen gaan, dit ook zullen doen B
zich zo spoedig mogelijk te wenden tot
het Gew. Arbeidsbureau, Doezastraat
Leiden.
GEEN SPREEKUUR
De Wethouder van Onderwijs, de
heer J. C. van Schaik, is verhinderd
morgen spreekuur te' houden.
SPREEKUUR BURGEMEESTER
De burgemeester zal morgen spreek
uur houden van 13.3014.30 uur.
HET NEDERLANDS JEUGDTONEEL
Het Ned. Jeugdtoneel onder directie van
Rob Geraerds en Rie Beijer heeft gistermid
dag in de Schouwburg voor de leerlingen
van een aantal Leidse lagere scholen een
opvoering gegeven van het bekende
sprookje „Hans en Grietje". Natuurlijk
vond dit bij de kinderen een gul onthaal.
De bewerkster van dit sprookje, Rie Beijer,
heeft hieraan een bijzondere versie gegeven,
door nu eens niet het wrede ouderpaar oor
zaak van Hans en Grietjes wegvluchten te
doen zijn, doch het zijn de nieuwsgierig
heid en ongehoorzaamheid van de kinde
ren, welke hen bij de heks brengen.
Deze was bovendien niet schrikaanjagend,
maar had zelfs iets menselijks". Het spel,
de muziek en de dansjes waren zeer ver
dienstelijk en het Ned. Jeugdtoneel kan op
een geslaagde opvoering terugzien, hetgeen
een goede waarborg biedt voor de nog ko
mende voorstellingen.
Distributievaria
Morgen zijn aan de beurt voor het ai-
halen van levensmiddelen-, tabaks- en
versnaperingskaarten, alsmede brandstof
fen kaarten, die gezinnen, waarvan het
hoofd een stamkaartnummer heeft van
92001 en hoger. De uitreiking vindt plaats
in „De Burcht" van 8.4511.45 en van
1416 uur.
Ter verkrijging van de brandstoffen-
Kaart dient het reeds vroeger uitgereikte
formulier MD 32315. volledig met inkt
uDgevuld en ondertekend te worden in
geleverd, terwijl tevens het restant van
de oude brandstoffenkaart moet worden
overgelegd.
Ik wil er maar mee zeggen
De krant staat de laatste - dagen an
ders maar vol met artikelen over afslag,
vissers en haring. Het lijkt welof
er geen ander nieuws meer is. Vroe
ger noemden ze' dat, geloof ik, kom
kommertijd. Zou het tegenwoordig
misschien haringtijd heten? Vandaag of
morgen hen ik beslist nog eens bangdat
m'n schone gangetje naar die veel ge
roemde Hollandse nieuwe gaat stinken,
wanneer de krantenman het dagelijks
gebeuren in de bus gooit. Ik zou trou
wens wel eens willen weten, hoe de
mensen er over denken, die geen haring
kunnen zien, laat staan ruiken!
Het schijnt me zo toe, ik weet niet of
het waar is, dat er in Indië geen behoor
lijke Nederlandse persmensen meer zijn.
Tenminste, die journalist van dat Ame
rikaanse persbureau Ass. Press, wist toch
maar wereldkundig te maken, dat v. Mook
en Sjahrir nu eens een bespreking heb
ben gehad, die succes heeft opgeleverd.
Of zou het misschien kunnen zijn, dat
ze liever geen Nederlands journalist over
het „grote" nieuws inlichtten, omdat dan
de Amerikaanse persman zomaar wordt
voorbijgegaan en achter de feiten aan
loopt, terwijl men nu meer dan ooit
Amerika tot „vriend in lndiëmoet
houden.
En nou moet je nog lezen, wat voor
een succesJe zou bijna denken, dat alles
met één „slag" is opgelost. Twintig woor
den verder komt de aap uit de mouw
Wat blijkt nu volgens een republikeinse
zegsmande verhouding tijdens de be
sprekingen was gespannen geweest.
Overigens is het wel vreemd, dat je als
Nederlander van een buitenlands persbu
reau moet horen, hoe het er in je eigen
Koninkrijk voorstaat. Dat wil ik maar
zeggen. JANTJE VAN LEIDEN.
Kunst en Letteren
LEZING MUZIEKSCHOOL
Zaterdagavond gai de heer Franco
Mendes, directeur der muziekschool, een
lezing, die als inleiding bedoeld was
tot een „raadselavond". Op vlotte, on
derhoudende toon sprak hij over ver
schillende stilistische problemen en
maakte hij vergelijkingen tussen com
ponisten, die vaak in één adem ge
noemd worden als Bach en Handel,
Schubert en Schumann, Chopin en
Liszt, Debussy en Ravel, Reger en Hin-
demith. Daarna passeerden verschillende
meesters de revue, o.a. Franck, Brahms,
Berlioz, Strauss, Wagner, Haydn, Mo
zart, Beethoven en Bruckner. Van al
deze componisten gaf spreker een korte
karakteristiek. Nadat de heer Franco
Mendes enkele tips gegeven had voor
het oplossen der komende problemen
werd een gramophoonplaat opgezet en
moesten de aanwezigen op een papier
de componist, het tyerk en zo moge
lijk de toonaard in de instrumentale
bezetting invullen.
Het tweede deel uit het vioolconcert
van Beethoven zullen de meeste aanwe
zigen wel herkend hebben, maar er wer
den ook gedeelten van werken ge
speeld, die minder vaak op een concert
worden gespeeld. Wij kregen o.a. delen
te horen uit de Enigma variaties van
Eugar, uit „Le cocq d'or" van Rimsky
Korsakoff, uit „Ma mère l'oie" van Ravel
en uit de 5e symphonie van Bruckner.
Na afloop deelde spreker mede welke
werken waren gespeeld.
Deze interessante avond gaf ieder ge
legenheid zijn literatuurkennis te toet
sen en is ongetwijfeld door alle aanwe
zigen zeer op prijs gesteld.
HENNIE SCHOUTEN.
Wielrijdster door militaire auto
aangereden
De 52-j. wielrijdster mevr. de wed. T.
H. K. werd gisteravond op de Hoge Rijn
dijk ter hoogte van de Kanaalstraat door
een militaire vrachtauto aangereden. Zij
werd met een gebroken linker onderarm
door de E.H.D. naar het Acad. Zieken
huis overgebracht.
HULDE AAN DE VRIJWILLIGE
BRANDWEERLIEDEN
In een rijk met bloemen versierde
raadzaal kwam het Oegstgeester brand
weercorps, bestaande uit 24 man, met een
viertal jubilarissen in haar midden, bij
een. Het waren de onder-comm., de heer
W. F. de Rooy, met meer dan 40, de
brandmeester, de heer A. P. de Rooy,
met 40 en de heren Driesen en Juffer
mans elk met 30 dienstjaren.
Onder de aanwezige autoriteiten merk
ten wij op: het College van B. en W. met
de gemeente-secretaris; de heren De
Graaft als vertegenwoordiger van de
Kon. Ned. Brandweerbond, S. W. Hage-
doorn, comm. der Leidse Brandweer en
Rietveld, dir. van Gem. Werken te Har
derwijk, oud-comm. van de Oegstgeester
brandweer.
Als eerste spr. merkte burgemeester J.
C. Baumann op, dat de jubileumdata reeds
eenige jaren zijn verstreken, doch dat de
bezettingstijd nu niet bepaald de ge-
eigende tijd was om dergelijke gebeurte
nissen te herdenken. Spr. wees op de
groei van de Oegstgeester brandweer, die
gelijke tred gehouden had met de groei
van de gemeente en thans de beschik
king had over twee motorspuiten. Nadat
spr. de wens had uitgesproken, dat de
Oegstgeester brandweer nog jaren lang
een gemeentelijke instelling mocht blij
ven, dankte spr. de jubilarissen voor hun
vrijwillige arbeid gedurende zovele jaren.
De burg. reikte hierna de brevetten
voor langdurige trouwe dienst van de
Kon. Ned. Brandweerbond uit en zegde
de draagmedailles toe.
De onder-comm., de heer W. F. de
Rooy, dankte voor de felicitaties van het
gemeentebestuur en hoopte, dat de goede
samenwerking tussen B. en W. en brand
weer bestendigd mocht blijven.
Nadat de brandmeester, de heer A. P.
de Rooy, eveneens dank had gebracht
voor het gesprokene, wilde spr. de hulde
aan de jubilarissen overdragen op alle
leden van het korps, wier arbeid steeds
vrijwillig werd verricht.
Namens het hoofdbestuur van de Kon.
Ned. Brandweerbond bracht de heer De
Graaff, lid van dit bestuur, de geluk
wensen over, terwijl ook de heer Hage-
doora dit deed namens de Leidse Brand
weer.
De dir. van Gemeentewerken, de heer
Hoekstra, bedankte als commandant van
de Oegstgeester Brandweer de sprekers
voor alle 'twirl» Voms gebracht.
