Wordt de kip met gouden eieren geslacht?
't Verklaarde
NA TWEE JAAR BEVRIJDING
Jongen springt uit raam van 8 meter hoogte
nieuwe leidsche courant
WOENSDAG. 14 MEI 19H
REFFING INEENS SLUITSTUK
DER GELDBLOKKERING
Oud-min. De Wilde verdedigt de on
dernemer Hofstra is zich van geen
kwaad bewust. KVP vraagt verla
ging van tarief. De ene minister
houdt voet bij stuk. De andere
weet niet, wat hij zeggen moet.
(Van onze Parlementsredacteur)
Wanneer wij nu reeds de balans opmaken
van de debatten, die gisteren in de Tweede
Kamer gehouden zijn (en vandaag worden
voortgezet) over het Wetsontwerp Venmo-
gensheffing ineens, dan kunnen wij gerust
zeggen, dat de wet met vlag en wimpel er
door komt. Niet, dat er bij de sprekers, van
welke partij ook, bepaald groot enthousiasme
te bespeuren viel. Zelfs de heer Hofstra
(arb.), die zich- de grootste voorstander toon
de, was niet blind voor mogelijk aan te voe
ren bezwaren. Het thema, waarom de be
raadslagingen zich bewogen was: wordt met
deze heffing de kip met de gouden eieren
geslacht, of wordt de kip zodanig gecureerd,
dat er nog menig eitje kan komen.
Of, om het met de woorden van de heer
v. d. Heuvel (a.r.) te zeggen: bij wie komt
de twee milliard, waar het om gaat, beter tot
zijn recht, in de zakken van het Nederlandse
volk, of in de staatskas.
Deze vraag beantwoordde de heer Teulings
(KVP) met een min of meer bezwaard hart
ten gunste van de staatskas, hierin schoor
voetend gevolgd door zijn partijgenoot v. d.
Weijden. Zij werd volmondig ten voordele
van de staatskas beslist door de heren Hof-
sra, Schilthuis (beiden Arb.) en Hoogcorspel
(comm.). De afgevaardigden De Wilde, v. d.
Heuvel (beiden a.r.) en Van Dis (SGP) lieten
de beantwoording nog in het midden, hoewel
vooral de eerste de minister zo ver mogelijk
wilde volgen. Alleen de heren Baron van der
Feltz (c.h.) en Bierema (Vrijh.) meenden de
minister niet te kunnen volgen en vertelden
dan ook. dat het geld meer baten zou af
werpen, wanneer het Nederlandse volk er
zijn handel mee zal kunnen drijven.
Wat moet België denken.
Prof. Kernkamp, de Utrechtse hoogleraar
in het Staatsrecht, die met 25 studenten op
de gereserveerde tribune had plaas geno
men om deze het parlement in practijk te
laten zien, heeft gisteren niet geboft. Zoals
wij in een deel onzer edities gisteren reeds
6chreven, werd, nadat enige sprekers het
woord hadden gevoerd, het wetsontwerp tot
goedkeuring van het culturele verdrag met
België van de agenda afgevoerd, omdat mi
nister Van Boetzelaer niet bij machte bleek,
bij ontstentenis van minister Gielen, die het
ontwerp eigenlijk had moeten verdedigen,
de vragen te beantwoorden. Soms is zoiets
niet zo erg, maar het wordt toch wel beden
kelijk, wanneer men weet, dat minister van
Boetzelaer, zowel als zijn collega dr Gielen,
de wet moet medeondertekenen! Het begin
van de zitting gisteren was dus niet erg ge
lukkig. Maar verder was de behandeling van
de Vermogensheffing ineens, al zijn er
nog zoveel belangrijke en behartens-
waardige dingen gezegd, nu niet
zozeer geschikt, om publiek te trekken..
Daarvoor is een dergelijk onderwerp te tech
nisch, terwijl bovendien door de zeer gron
dige schriftelijke voorbereiding en het mon
deling overleg tussen de Kamercommissie en
de minister niet zo heel veel was overgeble
ven voor de openbare behandeling.
Vermogensheffing als noodmaatregel
Zoals te voorzien was spitste in deze poli
tieke vergadering het debat zich dikwijls toe
op het verschil in zienswijze over de strek
king van het wetsontwerp. Zo wees de heer
Teulings (KVP) het principiële karakter, dat
de heer Hofstra (arb.) in verschillende pu
blicaties aan de heffing ten grondslag wenste
te zien, radicaal af. Hij wilde het ministeriële
voorstel uitsluitend aanvaarden als noodmaat
regel, die werkelijk het sluitstuk van de
geldsanering zou vormen. Toch had hij ook
bezwaren: de lasten, die op het bedrijfs
leven komen te drukken, achtte hij aan de
zware kant. Dat betaling over vijf jaar kan
worden uitgestreken, is goed gezien, maar
bij amendement wilde hij deze termijn uit
gebreid zien tot 8 jaar, een wijziging, waar
tegen minister =-«•■•--- bezwaar
maakte
Verlaging v«.« uu.e.
Heel voorzichtig polste hij voorts de mi
nister, daarbij later o.m. gesteund door de
heer De Wilde (a.r.) over een verlaging van
het tarief over de gehele linie met 25 pet.
Dit, om de druk op het bedrijfsleven zoveel
mogelijk te verminderen. Hoewel hij deze
druk niet onoverkomelijk vond, in tegenstel
ling tot de heer De Wilde, die er een nog al
hard hoofd in had. De minister betoogde in
zijn antwoord, dat het tarief zeer zorgvuldig
was overmogen en dat hij het volledig ver
antwoord achtte, wat betreft de inbreuk op
de particuliere eigendommen. Bovendien,
behalve als middel tot verlaging van de
staatsschuld, tot verlaging van het jaarlijkse
begrotingstekort en tot het komen tot een
zekere verdeling van de nationale armoede,
moet de heffing dienen als sluitstuk van de
geldsanering. Dit gehele ontwerp moet ge
zien worden in het totale plan van minister
Lieftinck tot sanering van de practisch fail
liete boedel, die werd aangetroffen, nadat de
Duitsers een zeer effectief wanbeheer hadden
gevoerd. Het is steeds de bedoeling geweest
het geblokkeerde geld zoveel mogelijk weg
te zuigen door bijzondere heffingen. Hoe ho
ger nu de heffing ineens is, des te spoediger
is dat geblokkeerde geld verdwenen. Daar
lang niet ieder, die geblokkeerd geld heeft
onder deze heffing valt, is het zeer wel mo
gelijk, dat er, nadat de heffing is afgelopen,
nog een zeer groot bedrag aan geblokkeerd
geld aanwezig is. Dit kan niet zo maar wor
den gedeblokkeerd, omdat dan het evenwicht
nog grondig kan worden gestoord. Deze uit
latingen van de minister, reeds bij het mon
deling overleg met de Commisie van voorbe
reiding gedaan, hadden de vrees gewekt, dat
de heffing ineens wel eens niet de slotacte
van de geldsanering zou kunnen zijn. De
minister zegde thans herhaalde malen toe, dat
hij bereid was, het overschot aan geblok
keerd geld vrij te geven, wanneer daardoor
geen verstoring van het evenwicht was te
vrezen, terwijl hij tevens een gewillig oor
leende aan de heer Teulings (KVP), die had
een eventueel te groot geblok
keerd restant weg te zuigen door een bin
nenlandse lening.
Het alternatief.
Ook de minister erkende het bestaan van
bezwaren tegen de heffing, hoewel hij, even
als de heer Hofstra (arb.) deze wel eens
overdreven vond. Maatregelen zijn in voor
bereiding, om de Herstelbank te doen bij
springen, wanneer sommige bedrijven in
liquiditeitsmoeilijkheden zouden komen. Maar
de minister achtte deze heffing altijd nog
beter dan één der beide alternatieven: in
flatie, die een veel hogere belastingopbrengst
zou garanderen, of (althans voor zover de
budgetaire betekenis betreft) een verhoging
van verschillende belastingen, die jaar
lijks lasten op het bedrijfsleven zouden
leggen.
De eer van de ondernemer
Niet alleen dingen, die rechtstreeks met
het wetsontwerp te maken hadden, kwamen
-i de orde. Uitermate interessant was het
oog, dat de heer De Wilde (a.r.) hield
FELLE BRAND BRACHT HEM
IN DOODSANGST
Gistermiddag is brand uitgebroken in
A. G. van der Drifts Meubelfabriek, ge
vestigd Emmastr. 2527 te Vlaardingen.
De brand was ontstaan in de lakspuiterij
op de bovenste verdieping. Einige arbei
ders, die daar aan ihet werk waren, zagen
een vonk uit de ventilator springen. Daar
op deze zolder veel brandbaar materiaal
lag, stond de lakspuiterij in een ogen
blik in lichte laaie. Een der jongens, de
17-jarige L. Stout uit de Krugerstraat 22,
schrok zo hevig, dat 'hij pardoes uit het 8
meter hoog gelegen raam sprong en met
een ernstige schedelbasisfractuur naar het
ziekenhuis moest worden overgebracht.
Zijn toestand is zorgwekkend. De brand
weer was spoedig met veel materieel ter
Wilde een vrouw treffen
in haar kind
Een afschuwelijke moordaanslag te
Eindhoven
Iemand uit Vught had kwestie met een
vrouw in Eindhoven en om zijn wraak te
koelen, pleegde hij Zaterdag een moord
aanslag op haar 12-jarige zoon J. J.,
meldt „Oost-Brabant". De man vertelde
aan de knaap, dat hij vroeger bij een
circus was geweest en een mooi kunstje
met boeien kende. Zo lokte hij de jongen
mee naar het Eindhovense kanaal in de
buurt van Nuenen. Hier bond hij hem een
ijzerdraad om de benen en wierp hem
vervolgens in het water. Op zijn rug
zwemmend wist het slachtoffer echter de
overkant te bereiken, waarop de man
hem nazwom en met een schoen in het
gezicht sloeg. Op het hulpgeroep van de
jongen nam hij echter de vlucht en is
nog niet opgespoord.
tegen de heer Hofstra (arb.) Deze laatste had
bij de behandeling van de Belastingherzie
ning 1947 een niet al te vriendelijk beeld op
gehangen van de ondernemers. De heer Stik
ker had in de Eerste Kamer, naar mr de
Wilde citeerde, geconstateerd, dat dergelijke
rancuneuze schimpscheuten schade deden.
Mr de Wilde achtte het optreden van de
heer Hofstra in strijd met de ontwikkeling,
die bijv. de Stichting van de Arbeid heeft
gebracht, waarin arbeiders en ondernemers
tezamen de problemen behandelen. Ook wees
hij er op, dat bijv de Handelshogeschool te
Rotterdam en ook die te Tilburg totstand zijn
gekomen juist op initiatief van ondernemers.
De heer Hofstra ging hier op in en meende
helemaal niet in het algemeen over „onder
nemers" gesproken te hebben, doch alleen
maar het slechte deel bedoeld te hebben, dat
niet wil werken, als er niet veel wordt ver
diend Hij werd echter later uit de droom
geholpen door de heer v. d. Heuvel (ar.),
die letterlijk citeerde, hetgeen de heer Hof
stra destijds had gezegd. Hoe hij herhaalde
malen had uitgeroepen, of er dan .nie
mand" bij de ondernemers was, die zijn na
tionale taak van opbouw verstond. Inderdaad,
wie in dit verband over niemand" spreekt,
bedoelt toch wel, dat de goeden tot de uit
zonderingen behoren
plaatse en wist de brand, die zich ernstig
liet aanzien, tot de bovenste verdieping
te beperken. De andere verdiepingen kre
gen veel waterschade. Alle schade wordt
door de verzekering gedekt.
JHR MR v. d. GOES VAN NATERS
LEEST GEHEIME RAPPORTEN
Blijkens een bericht in, „Het Vrije Volk"
protesteerde jhr. mr. M. v. d. Goes van
Naters, voorzitter van de Tweede-Ka
merfractie van de Partij van de Arbeid,
bij de Regering, tegen het feit, dat, in
een geheim rapport van de Ned.-In-
disohe spionnagedienst wordt beweerd,
dat de heer Palar, lid van de Partij van
de Arbeid, in Indië vertoeft, om in op
dracht van de Sow jet-Ambassade in Den
Haag contact te leggen tusschen Sjahrir
en de Sowjet-Unie.
RIJWIELBANDEN VOOR HAAGSE
RANDGEMEENTEN
Het Tweede Kamerlid Deering heeft
Minister Huysmans gevraagd, voor bewo
ners van Voorburg, Rijswijk en Wasse
naar de normen van het verstrekken van
rijwielbanden gelijk te doen luiden aan
die voor Amsterdam, Rotterdam en Den
Haag. Voor deze steden geldt nl. niet de
bepaling, dat verstrekking van banden
alleen kan plaats vinden, indien niet van
een openbaar vervoermiddel gebruik
kan worden gemaakt.
(Vervolg van de vierde kolom)
Hongarije inbegrepen, teneinde tot een .tol
linie" te komen, waar de prijzen gecontro
leerd en de handelsbarrières verlaagd moeten
worden. Wat Schacht voorstelt is interessant
genoeg, maar de geallieerden zullen er
voorhands weinig voor voelen. Schacht's rol
is uitgespeeld en heel Duitsland diende reeds
Lang het gecontroleerde „werkkamp" te
zijn, om de schade, vooral ook aan kleine
staten, te vergoeden.
C Maatregelen inzake de^ "1
I Duitse noodtoestand. UltZlCHl
_>e aesthetische en morele mens zal geen
Duitser het trieste lot toewensen, dat de
leiders van het regiem, waarvan de Duitser
nog slechts twee jaar geleden, de „actieve"
slaaf was, beschoren hadden voor de over
rompelde volkeren van Europa. Men kan er
zeker van zijn, dat de nazi-vos de passie
preekt en het verstandig is op de democra
tische kippen te passen. De Duitse burger
wordt herwaarts, derwaarts getrokken, naar
mate een ideologie hem meer macht voor
ogen tovert en hij spreekt de taal van degene,
die hem het meeste voedsel verschaft. Maar
niet slechts uit aesthetisch en moreel prin
cipe, uit godsdienstige of humanitaire over
wegingen kan men de, vooral sinds de mis
lukte conferentie van Moskou dreigende-
chaos in Duitsland, niet laten voortbestaan,
neen, het zijn behalve deze leidende begin
selen, óók de utilitaire factoren, die verbete
ring van de precaire situatie eisen, opdat
Duitsland niet ten prooi valt, door wanhoop
gedreven, aan een uiterst links of rechts
extremisme. Want de herboren „democratie"
in Duitsland is een etiket; de „pushing po
wer" in de Duitse psyche was ,,der Sieg" en
ter realisering van die drangis de Duitse
burger bereid, zich in allerlei politieke boch
ten te wringen. Een chaotisch Duitsland
wordit wegens een natuurwet ovengeheveld
naar het Sowjet-Rusland en het is dus zaak,
de omvang der ramp te beperken. Men kan
het Lord Pakenham, de Britse minister, die
verantwoordelijk is voor het bestuur van de
Engelse zone, nazeggen, dat men geen ijzer
met handen breken kan en de Duitsers zelf,
vooral de boeren, hun medewerking dienen
te verlenen. De Amerikaanse gouverneur
voegt daaraan toe, dat men desnoods via
de macht der bezettingstroepen de boeren,
kan dwingen, met het achtergehouden voed
sel op de proppen te komen. Maar de hou
ding der boeren, die de zwartehandelaren in
de kaart spelen, verklaart natuurlijk niet he
lemaal de noodtoestand, waarin 't Duitse volk
is komen te verkeren. Met conferenties
alléén, die dan nog ten dode gedoemd zijn
door innerlijke tweespalt der overwinnaars,
die eerst als wapenbroeders, zij aan zij
streden, stopt men de magen der Duitsers
niet vol. Er heerst in Duitsland, afgaande op
de verslagen van tal van correspondenten en
de beschouwingen in buitenlandse bladen
een soort van geestelijke, economische en
politieke paralyse, welke mede op het henstel
van Europa een verlammende invloed heeft.
Wat na 1919 een „Putsch" heette, van links
of van rechts, kan men nu bestempelen als
communistische of nazi-agitatie, met woelin_
gen, stakingen en al wat daarmede annex
is. Zo vernemen wij ook thans weer, dat
Duitse autoriteiten en partijleiders dreigen
te zullen aftreden, dus de boel op stelten
willen zetten, als er geen verbetering in
de voedseltoestand komt. Leiders van vak
verenigingen stellen de Britse bezetters een
voudig een ultimatum. In het Wuppertal
(Barmen, Elberfeld) verklaren de gemeente
ambtenaren, dat de water- gas_ en electrioi-
teitsvoorziening in gevaar komt, omdat bijna
een derde van het personeel ziek is, tenge
volge van ondervoeding. Zo is men er in
Beieren toe .gekomen een conferentie te hou
den van alle minister-presidenten der „Lan
der", waarbij men concludeerde, dat Duits
land in geen geval nog zo'n wintermdsère
kan verdragen, dus dat er maatregelen ge
troffen moeten worden, voorèl omdat de
voorraden op zijn. Deze chaotische toestand
is gunstig voor de politieke oogmerken van
Rusland en de tweede „Moskou-conferentie,"
al wordt die elders gehouden,, volgt eerst over
een half jaar. Ook uit Londen wordt gemeld,
dat de Britse ministers dringende besprekin
gen hebben gevoerd met de hoogste autoritei
ten uit de Britse bezettingszóne en de be
langrijkste Engelse bladen wijzen met op
vallende „headlines" op de steeds ernstiger
wordende situatie in Duitsland. Bevin zal in
het Lagerhuis mededeling doen van een be
langrijke administratieve en economische
maatregel, betreffende een meer intensieve,
practische samenwerking in de Anglo-Ame
rikaanse zones. Het feit, dat ook Sir Douglas,
militair bewindvoerder in de Britse zone naar
Londen gevlogen is en de chef van, de staf,
generaal Robertson aan de oonferentie deel
neemt, wijst er op, dat algemeen wordt in
gezien, dat uitstel inderdaad tot een débacle
zou kunnen leiden. Dit staat vast, dat de
mensen in Duitsland op hun beurt honger
lijden en ongeveer 450.000 ton meel per
maand benodigd is voor de komende drie
maanden om de crisis af te wenden. Ook po
litiek-administratieve maatregelen worden
te Londen overwogen. Amerika zou een
Duits parlement voor de Westelijke zones
wensen, aangezien Moskou geen oplossing
bracht, terwijl Engeland een dergelijke krasse
maatregel nog niet aandurft, teneinde de
klove tussen Oostelijk en Westelijk Duitsland
niet nog meer te verscherpen. Men weet reeds
uit de telegrammen", dat de bizonale in
stanties, die zich thans nog bevinden in Min
den, Stuttgart en Bielefeld, over een half
jaar naar Frankfort aan de Main zullen wor
den overgebracht, teneinde in de zones een
meer uniform bestuur te bewerkstelligen. De
politiek van het gereconstrueerde kabinet
Ramadier, dat zich iets verder van Moskou
afwendt, wijst er op, dat óók Frankrijk meer
geneigdheid toont zich bij een „Westelijk
blok" aan te sluiten. Te Londen komt tot
uiting, dat de Duitse uitvoer verhoogd moet
worden ter compensatie van de invoer van
levensmiddelen. En wat zegt nu Scha (dit,
Hitler's financiële adviseur? In een verkla
ring aan „Associated Press" geeft hij een
„herstelplan" waartegen het tribunaal te
Stuttgart blijkbaar geen bezwaar had: „Wtf
moeten verwachten goederen of mensen te
zullen exporteren." Eén derde tot twee vijfde
van de Duitse bevolking moet door importen
worden gevoed en indien men Duitsland niet
wil laten verhongeren, moet er een manier
gevonden woTden, zodat het land niet een
last blijft voor de.geallieerde belasting
betalers. Derhalve moet Duitsland voor zijn
industrie een markt vinden, die niet nadelig
is voor de export van andere landen en toch
de Duitse levensmiddelen-import verzekert.
Het ei van Columbus, dat echter niet ter uit
broed img in het nest der Russische invloeds
sfeer moet worden gelegd-, want Schacht be
oogde samenwerking van Duitsland met Oost-
Europese landen, Roemenië, Bulgarije en
Een verouderde gramofoonplaat
