Waarom werden mijnen onder beheer gesteld?
Waar zijn de negen?
Twee militairen door bomontploffing gedood
NIEUWE LEID SC HE COURANT
ZATERDAG, 10 MEI 1947
VOORPORTAAL VAN DE
SOCIALISATIE?
(Van onze Parlementsredacteur)
Zonder hoofdelijke stemming nam de Eer
ste Kamer gisteren, de begroting 1947 van
de Staatsmijnen in Limburg aan, nadat een
vijftal sprekers het woord hadden gevoerd.
Drie van deze vijf waren in bijzondere mate
bij de mijnen betrokken: daar was in de
eerste plaats de Inspecteur-generaal der
mijnen, tevens voorzitter van de Mijn In
dustrie Raad ir Wijffels (KVP); voorts de
bankwerker bij de mijnen, de heer J. Kra
mer (Arbeid) en tenslotte de ondergrondse
mijnwerker Hermans (Comm.). Alle drie
wisten heel wat te vertellen. Minister Huys-
mans had het bij zijn beantwoording dezer
drie heren betrekkelijk gemakkelijk, omdat
zij nogal getreden waren in beschouwingen
over het verleden.
Het merkwaardigste van het gehele de
bat werd gevormd door een vraag van prof.
Molenaar (Vrijheid), gericht aan het adres
Van de minister, doch eigenlijk uitsluitend
te beantwoorden door ir Wijffels, die als
minister van Sociale Zaken destijds met deze
zaken te maken had. Het Buitengewoon
Mijnlbesliuit regelt de mogelijkheid van onder
beheerstelling van de particuliere mijnen.
Oip 7 Juni 1946 overhandigde de voorzitter
van de Tijdelijke Mijnraad de toenmalige
minister Wijffels een nota, waarin niet
voor het eerst niet tot deze onder be-
heersteliing over te gaan. doch de oplossing
te zoeken in het vrijwillig aanvaarden door
de particuliere mijnen van de nodige lei
ding. Minister Wijffels kon zich toen met
de inhoud van deze nota verenigen, doch
wenste een definitieve beslissing tot later
aan te houden. Doch het merkwaardige feit
deed zich voor, dat reeds de volgende dag,
8 Juni 1946 de toenmalige bewindsman be
sloot, de particuliere mijnen toch onder be
heer te stellen Hoe zat dat nu, vroeg prof.
Molenaar. Men verandert toch niet zo maar
in vier en twintig uur van mening? Of spra
ken hier, behalve zakelijke motieven, poli
tieke motieven mee? In die tijd immers ont
vingen de heren Schermerhorn en Drees de
opdracht tot vorming van een kabinet. En
daar de heer Wijffels met prof. Schermer
horn nogal goede maatjes was, zou het niet
onmogelijk zijn hierop doelde prof.
Molenaar in zijn betoog ongetwijfeld
dat het doordrijven van de onder be
heer stelling van de particuliere mij
nen door een in feite demissionair minister
was geschied onder socialistische druk, ter
voorbereiding van de zo begeerde nationali
satie. Prof. Molenaar vroeg de minister, aan
een speciale commissie op te dragen, uit te
zoeken, hoe de vork in de steel zat. De be
windsman voelde hier niet zo heel veel voor.
Liever ging hij in op de reeds eerder door
de heer Wijffels zelf uitgesproken wens, het
onderzoek van de eventueel in te stellen
semi-parlementadre commissie, destijds door
de heer Pollema gevraagd, naar het beleid
Van de Londense regering op bepaalde ter
reinen uit te breiden tot het beheer der
mijnen.
De heer Wijffels verklaarde in zijn re
pliek, dat bij de onder beheer stelling geen
enkel politiek doel had meegeteld. Uitslui
tend het opvoeren van de productie was het
oogmerk geweest. Duidelijk is deze zaak
En Jezus antwoordende, zeide: Zijn
niet de tien melaatsen gereinigd
geworden en waar zijn de negen?
En zijn er gene gevonden, die we
derkeren, om Gode ere te geven,
dan deze vreemdeling?
Lukas 17 17, 18.
De Here Jezus is op reis naar Jeruzalem.
Hij gaat door het midden van Samaria en
Galilea. Vandaar, dat hier Israëlieten en Sa
maritanen bij elkander zijn. Anders moesben
zij niets van elkaar hebben. Maar het leed
brengt bijeen. Ze hebben veel gemeen. Allen
zijn melaats, als doden voor de maatschappij.
Zij blijven op een afstand en staan van
Verre. Toch is er hoop in hun harben, omdat
Zij Jezus ontmoeten. Zij, de afgezonderden,
Staan tegenover de Gezegende des Vaders.
Eén en dezelfde begeerte hebben zijdat
Hij hen zal genezen Die stumpers, die soms
zo hees zijn, proberen nog geluid te maken
en verheffen hun stem, als ze zeggen: „Je
zus, Meester, ontferm U onzer".
Hij ziet hen. Groot voorrecht. Hij
spreekt tot henNog groter voorrecht.
Ze moeten heengaan naar de priesters en
Zichzelf vertonen. Dat is de dwaasheid der
prediking. Ze worden niet eerst genezen,
terwijl Jezus dan zegt: gaat naar de pries
ters. Neen, zij moeten zóó, als ze zijn, dus
melaats, heengaan en de priesters laten con
stateren en verklaren, dat zij gezond zijn.
naar onze mening echter nog niet. De mede
werking van de particuliere mijnen aan de
de opvoering der productie stond immers
naar de minister vroeger reeds eens heeft
medegedeeld ook zonder de onder beheer
stelling volkomen vast.
Tenslotte moet ons de opmerking van het
hart, dat de belangstelling der Kamerleden
wel wat al te gering was. Toen gistermorgen
de heer Kramer zijn eergisteren afgebroken
rede voortzette, waren er sleohts tien leden
ln de zaal. En toen de laatste hamerslag
klonk, was dit aantal verminderd tot een
stuk of zes. Het meest bijaxmdere was wel,
dat van de leden der Partij van de Arbeid
alleen de spreker, de heer J. Kramer tegen
woordig was. Bestaat er bij deze partij geen
belangstelling voor de mijnen? Van die zijde
wordt anders telkens weer geroepen om
socialisatie, dat is: maken tot gemeenschaps
goed. Het socialistische deel der gemeen
schap, voorzover lid van de Eerste Kamer,
had gisteren echter, populair gezegd, lak
aan zijn begeerd bezit.
SOEKARNO CONTRA KARTALEGAWA
De president der Indonesische republiek,
Soekamo, zal op 17 Mei te Solo op een
massa-vergadering spreken en daar o.m. ,,de
sluier oplichten over de aard en de politiek
van de president van de staat Pasoendan,
Kartalegawa".
Extra treinen zullen worden Ingelast voor
het vervoer van de deelnemers aan deze
massa - vergadering.
BIJ VERVOER VAN DUITSE
BOM VAN 1000 KG
Gistermiddag om 3 uur heeft opnieuw een
ontploffing van munitie, die onschadelijk ge
maakt zou worden en daartoe naar de Leus-
derheide werd vervoerd, twee doden en een
gewonde geëist. Een 1000 kg bom van Duits
fabricaat, die door een drietal soldaten van
de Opruamings- en Bergingsdienst van Maarn
over de provinciale weg, die van Doorn naar
Amersfoort loopt, naar de Leusderheide werd
gesleept, explodeerde plotselling met grote
kracht. Twee der soldaten, de 30-j.. N. Nie-
sink uit Amsterdam en de even oude M. de
Regt uit Haarlem, liepen op dat moment
ieder aan een kant van het gevaarte. Nie-
sink werd door de luchtdruk opgenomen en
enkele tientallen meters weggeslingerd, maar
bekwam wonder boven wonder slechts lichte
verwondingen. De Regt werd op slag gedood.
Het duurde ruim twee uur voor men er in
slaagde zijn stoffelijke resten te vinden. In
de auto, die onmiddellijk in 'brand vloog,
kwam de 19 jaar oude chauffeur W. de Jong
uit Delft om het leven.
De explosie geschiedde vlak voor de thee
tuin van het café-restaurant „Berchzdcht",
dat dichtbij de pyramade van Austerlitz staat.
Flinke schade werd er door de ontploffing
veroorzaakt. In de weg is een gat geslagen
van ongeveer drie meter diep met een dia
meter van 10 meter. Spoedig na de ramp
was de Commissaris der Koningin in
Utrecht, de heer M. A. Reinalda, ter plaatse,
Ze moeten het dus voorlopig doen alleen
met het Woord. Want in dat Woord zit de
belofte in. Een ingewikkelde belofte. Alleen
dus maar geloven en gehoorzamen. Niet
eerst ervaren en dan geloven. Niet eerst
zien en dan geloven. Maar eerst geloven en
dan ervaren en zien. Want als ze in gehoor
zaamheid gaan, dan worden zij onderweg
gereinigd. Dan hebben zij ervaring, genezing.
Zij zien het aan elkaar en zij zich zelf. Ze
gevoelen het wel, dat zij kerngezond zijn.
Zij kunnen wel springen en huppelen van
vreugde. Zo gaan ze naar de priesters. Wat
kan het echte en het schijngeloof toch heel
veel op elkaar gelijken.
Allen worden genezen, gereinigd en dan
wordt het verschil gezien. Er is maar één
van de tien, die terugkomt. Aanbiddend en
dankend valt hij voor de Here Jezus op de
knieën. Hij gaat God verheerlijken. Zijn
stem kan hij weer gebruiken en zal hij ook
weer gebruiken. Hij is gezond en moet met
grote stem God verheerlijken.
Dan stelt de Here Jezus een paar vragen.
Of er niet tien gereinigd zijn? Waar zijn de
negen? Komt dan die éne alleen om God te
verheerlijken? Is het U alleen te doen ge
weest om de gaven, of óm de Gever? Die
vraag mag ook nu wel gesteld worden. We
hebben zoveel voorrechten ontvangen. Ve
len hebben am de bevrijding gebeden en
gesmeekt. Maar waar zijn de negen? Waar
wordt gevonden de ware Godsvrucht des
harten? Waar zien wij de waarachtige be
kering? Brood en spelen worden gesteld bo
ven het onderzoek van Gods Woord. Hoe
Voor de as. herdenking van de 300ste
sterfdag van de dichter P. C. Hooft,
wordt thans in Hooft's geliefde Muider-
slot een tentoonstelling voorbereid,
waarbij vele vertrekken van t oude
kasteel ingericht zullen worden, zoals
enkele eeuwen geleden. Hier brengt men
een oud-Hollandse boekenpers
in één der kamers
evenals officieren van de ODD., de Ge-
nee sk. dienst en de brandweer uit Amers
foort.
Militairen van de O.BD. hebben verklaard
dat de zware bom in Maarn was gedemon
teerd. Daar het gevaarte te zwaar was voor
de auto, had men het er aan vast gëbonden
en sleepte het over het wegdek. Het was de
laatste van ruim 180 bommen, die van Maarn
uit naar de Leusderheid zijn gesleept en daar
onschadelijk gemaakt
Indonesische delegatie gast van
min. Beel en Jonkman
De ministers Beel en Jonkman hebben de
leden der Indonesische delegatie uitgenodigd
hedenavond hun gasten te zijn ten palelze
Rijswijk, teneinde de reeds op het Vliegveld'
tot stand! gekomen Vluchtige kennismaking
voort te zetten. Deze uitnodiging is van In
donesische zijde aanvaard, zo sein „Aneta"-
Batavia.
GEEN „VLAGGETJESDAG" IN
SCHEVENINGEN.
Op gezag van het A.N.P. deelden we deze
week mede, dat Zondag het in Schevenin-
gen als van ouds .vlaggetjesdag" zal zijn,
en alle schepen dus gepavoiseerd zullen
zijn. Naar de Nieuwe Haagsche Crt
verneemt, zal die oude traditie nog ndet
herhaald kunnen worden; het vlaggedoek is
nog te beperkt.
De vlaggen die men bezit zullen echter
Maandag in de Scheveningse haven wappe
ren, zo werd ons verzekerd.
MINISTER NEHER BEZOCHT DE
WIERINGERMEER
Minister Neher heeft gisteren in gezel
schap van dr ir Z. Y. v. d. Meer en de secr.-
gen. ir W. H. Mouton een bezoek gebracht
aan de Wieringermeer. In het Domeinkantoor
te Wieringerwerf spraken ir C. Krijn over
de waterstaatwerken, burgemeester Loggers
over de kerkbouw en ir Ovinge over de we
deropbouw van de meer dan 400 vernielde
boerderijen en de arbeiderswoningen buiten
de dorpen. In Wieringerwerf, waar slechts
één woning de overstromingsramp doorstond,
werden de bouwvallen en de in aanbouw
zijnde woningen voor landarbeiders in ogen
schouw genomen. De minister sprak zijn
grote waardering uit voor het vele reeds ge
presteerde werk.
TWEE ARTSEN VOOR HET
UTRECHTSCHE B.G.
Dr J. Bax uit Utrecht, die als arts in Duitse
dienst Nederlanders voor de arbeidsinzet had
gekeurd, werd gisteren door het B.G. te
Utrecht, overeenk. de eis tot 5 jaar gev. straf
met aftrek veroordeeld. Z'n collega N. Kort
land uit Zeist, tegen wie 2 maanden was
geëist, daar hij bij een SS-er een bloedgroep
teken had verwijderd, kreeg een jaar met
een proeftijd van 3 jaar. Gedurende l»/a jaar
mag hij niet als arts optreden.
Is het tijdens de oorlog geweest in onze
stad en dn Sah evening en.? Wat was er van
de vissersvloot overgebleven? En straks gaat
alweer een groot aantal schepen naar de
zee, bijna zoveel als voor de oorlog.
In korte tijd is opgebouwd, wat was afge
broken. Alle lof! Ook voor oruze zeelieden,
die vaak zeer zware arbeid moesten verrich
ten en aan grote gevaren zijn blootgesteld.
Hoeveel reden tot dankbaarheidMaar waar
zijn de negen? De Bijbel moet op de sche
pen weer een ereplaats ontvangen. Zonder
dat kompa 9 wordt de zegen veranderd in
een vloek. Ook hier geldt: zoek eerst het
koninkrijk Gods en de andere dingen zullen
u worden toegeworpen. Daarin openbaart
zich het edhte geloof en de ware dankbaar
heid. Ja, in heel het leven. Het is wel erg!
Tien bidden en één dankt. En hij is een
Samaritaan. De ondankbare is zo arm. De
dankbare is rijk. Niet zijn dankbaarheid,
maar zijn geloof heeft hem gehouden. Be
hoort gij tot de negen? Bekeer u dan. Zoek
Christus als uw Zaligmaker. Zijn eigen
dom te zijn, gekocht door Zijn bloed, is zo
heerlijk.
Dan gaan de weldaden niet door een zeef,
waarin niets blijft dan vuil, maar als door
een spons. Ge kunt het water er straks uit
knijpen. Dan wordt het:
Och, of nu al wat in mij is Hem preez'.
Loof, loof, mijn ziel, de Hoorder der gebeden.
Vergeet nooit één van Zijn weldadigheden.
Vergeet ze niet; 't is God, Die z' u bewees.
Ds J. G. F eenstra.
Sinds de oorlog moet de politiek al sterk
gepeperd zijn, wil zij de aandacht trekken
op het dagelijks menu. Om de importantie
van een telegrafisch bericht te begrijpen,
moet men zich eens afvragen, wat de uit
werking zou zijn, als het navolgende was ge
schied: „Het Opperste Gerechtshof van Ne
derland heeft bepaald, dat de communistische
partij onwettig is. De toestemming aan deze
partij gegeven, is een grote fout geweest eo
een zeer betreurenswaardige misgreep. On-
middelijk na de uitspraak van het Gerechts
hof zijn door de Nederlandse regering de
honderden clubs der communistische partij
gesloten." Zulks nu heeft, zoals men dezer
dagen heeft kunnen lezen, niet in Nederland,
maar in Brazilië plaats gevonden en zoals
het bericht op de argeloze lezer afsprong,
moet het een overrompelende uitwerking
hebben gehad of immuun voor politieke
kruiden als een deel der mensheid na de
wereldoorlog geworden is, in het geheel geen
Nu is Brazilië een ver land, met blijkbaar
meerdere mogelijkheden dan West-Europa en
staat de daad van Ramadier, die vijf com
munistische ministers uit zijn kabinet verwij
derde, tot het Braziliaanse gebeuren onge
veer in de verhouding van een klappertje tot
een atoombom. Het Opperste Gerechtshof
van Brazilië, heeft de mystieke sfeer, die om
de Amerikaanse atoombom heen zweeft, zeer
goed verstaan en aldus over het regerings
voorstel om de hele communistische partij
maar in de doofpot te stoppen, in een de
regering aangename zin beslist. De rechter,
die Jose Nogueira heet, nam overigens niet
de minste moeite een blad voor zijn mond
te nemen, want hij karakteriseerde de com
munistische partij, als een soort van despo
tisme van internationale omvang met Stalin
aan het hoofd. Jose Nogueira verdient, dat
Truman een standbeeld voor hem opricht,
want in heel Amerika, niet alleen in de
Noordelijke, maar ook in de Zuidelijke Sta
ten, schijnt de tegenstelling tussen het Ame
rikanisme en het communisme steeds onver
zoenlijker te worden, in welke strijd de
atoombom als symbool van de macht gaat
fungeren. De „Ver. Staten" spuien van tijd
tot tijd de communistische elementen. Men
deed zulks na de eerste wereldoorlog, om
streeks 1920 en na de tweede wereldoorlog
in 1947 herhaalt zich deze actie, waarbij do
bekende Amerikaanse „GMen", die over dos
siers met honderdduizenden namen van door
communisme geïnfecteerde personen beschik
ken, een rol spelen. Brazilië helt meer en
meer over naar de Amerikaanse Truman-
solidariteit en wat het interessante van de
procedure uitmaakt is slechts, hoe men dat
in dat land* kan klaarspelen een partij te
ontbinden in factoren, want die blijven, zij
het dan illegaal. Brazilië is een Zuidelijke
federatie op Noord-Amerikaanse leest ge
schoeid. De politiek was er nog al oneven
wichtig, want in 1930 stookte men er een
idealistisch revolutie-vuurtje; men scharrelde
er vrij onhandig rond met grondwetswijzi
gingen en in de periode van 19371945 werd
het dictatoriaal geregeerd onder Vargas,
waarbij echter de communistische partij was
erkend: de Brazilianen voelden toen blijkbaar
nog „democratisch" en liberaal, ook al heette
het regeringsregiem „fascistisch". In 1945
hadden de verkiezingen plaats voor het pre
sidentschap der Republiek, de Kamer van
Afgevaardigden en de Senaat; de nieuwe
president, generaal Enrico Gaspar Dutra nam
de teugels van het bewind in handen. In
Brazilië had men de „sociaal-democratische
partij" en de .Nationale Democratische
Unie", eerst fel elkaar bestrijdend, later
naar samenwerking strevende, tegenover de
Brsz.'liaanse Arbeiders Partij en de Commu
nistische Partij, die meer radicaal, zéér ver
strekkende sociale hervormingen wensten in
te voeren, daarbij geïnspireerd door het mo
del van de Sowjets. In 1946 kwam een nieuwe
grondwet tot stand, minder totalitair, maar
toch de bepaling bevattende, dat alle
part ij en, die onder buiten-
landse leiding stonden,
voortaan verboden zouden zijn.
Het ging er dus om, of in Brazilië werkelijk
kon worden aangetoond, dat de communis
tische partij aldaar een filiaal van Moskou
was. Daarbij kwam dan nog, dat bij de in
Januari gehouden verkiezingen, de commu
nisten een flinke winst boekten, al verwierf
de sociaal-democratische partij, waartoe ook
de huidige president Enrico Gaspar Dutra
behoort, de meerderheid. Aldus geschiedde,
oiat de regering door het Opperste Gerechts-
bof van Brazilië de partij voor onwettig liet
verklaren, wat voor de 600.000 communisti
sche partijleden een harde noot is om te
kraken. De Katholieke kerk in Brazilië heeft
het communisme steeds fel bestreden: het
leger kan voor Moskou niet voelen en de
politieke leiders wensen hun invloed te ver
sterken. Deze Braziliaanse juridische „cause
célèbre" zal nog wel niet beëindigd zijn,
want al is de communistische partij onwettig
verklaard, de communistische volksvertegen
woordigers kan men daarom nog niet van
hun zetels „wippen", want dan moet eerst
het land in staat van beleg verkeren. Bra
zilië luistert naar Washington en roept de
communisten een „halt" toe! Die komen er
thans op de (Braziliaanse) koffie
-V
Koe als recordhoudster
Naar aanleiding van ons bericht onder
het hoofdje „Koe als recordhoudster",
waarin werd gemeld, dat een Engelse
koe het wereld-melkproductierecord had
gebracht van 67 liter op ruim 70 liter
(van 6 X melken in 24 uur) deelt men
ons van deskundige zijde nog het vol
gende mede: De Britse koe heeft waar
schijnlijk alle omstandigheden mee ge
had, bijv.: de tijd van het jaar, pas ge
kalfd e. d. De gemiddelde productie van
de Nederlandse koe is 3175 liter per jaar.
Op het meest gunstige tijdstip van het
jaar zijn er echter ook in ons land
koeien, die een dagproductie van 50 en
soms wel 60 liter bereiken.
V-
UITGIFTE VAN EEN NED. DOLLAR
LENING IN DE V.S.
De fa. Kun Loeb Company maakte gister
avond bekend. dat Donderdag jl. bij de
Securities Exchange Commission te New
York de registratie is aangevraagd van een
10 jarige 3% pet dollar-obligatielening van
20 millioen dollar voor Nederland.
Een plaatje van de voetbalploeg „Rest van Europa", die vanmiddag te Glasgow de strijd
met het team van Britse cracks aanbond. Op de voorste rij, van links naar rechts:
Lemberechts, Gren, Nordahl, Wilkes, Prest; op de tweede rij: Carey (de aanvoerder),
Parola, Ludl; achterste rij: Petersen, Dar ui en Steffen.
