Republiek wil samenwerking met Ned. leger
't Wordt voortdurend woeliger in Frankrijk
Min. Gielen expert in 't er langs heen praten
't Verklaarde
uitzicht
NltUWl LEIDSCHE COURANT
9
VRIJDAG. 9 HEI 1M7
VOOR VERDEDIGING VAN INDON. SOUVEREINITEIT
Enige dagen geleden meldden wij reeds, dat de commandant der Nederlandse strijd
krachten in Indië, luit.-gen. S. H. Spoor, een plan had opgesteld tot samenwerking
tussen het Nederlandse en Indonesische leger. Het is thans de republikeinsche minis
ter van Volksverdediging, Amir Sjarifoeddin, die in zoveel woorden contateert, dat
een dergelijk samengaan zou kunnen leiden tot een efficiënt verdedigingssysteem.
,3et ligt in de bedoeling van de republi- gins-systeem en tot vermindering van onze
SJARIFOEDDIN
keinee regering om te komen tot vorming
van een sterk nationaal leger, dat in staat
zal zijn de soevereiniteit der republiek te
verdedigen", zo
zeide Sjarifoed
din. „Wij moeten
thans beginnen
onze aandacht te
wijden aan het
probleem van een
gemeenedhappe-
lijflc verdedigings
systeem voor Z.
O.-Azië. Wij moe
ten ook een be
gin maken met
besprekingen met
de Nederlanders
over de vraag in
hoeverre wij
kunnen samen
werken op 't ge
bied van defen
sie; wij zijn be
reid dit te doen
met alle landen tot bescherming van de
vrede in de ons omringende gebieden"
Na verklaard te hebben, dat een nationale
land-, zee- en luchtmacht hiervoor noodza
kelijk was. vervolgde Sjarifoeddin: „Wij zijn
eveneens bereid met de Nederlanders in
onderhandeling te treden over ons verdedi-
Republikeinse gulden keldert tot
40 Ned.-Ind. centen
Volgens het Maleis-Ohinese dagblad „Keng
Po" is de koers van de republikeinse gul
den (de roepiah) op de zwarte markt te Ba
tavia deze week gedaald tot een waarde van
veertig Ned.-Ind. centen. Enige dagen ge
leden bedroeg de waarde nog 47V2 cent.
FOTO'S VAN STALIN IN BARAKKEN
DER INDONESISCHE SOLDATEN
De vertegenwoordiger van de R.V.D. te
Batavia, Hasperhoven, deelde mede, dat
goed gedisciplineerde, met succes wer
kende propagandisten, bezig zijn commu
nistische leerstellingen te verbreiden tot
in de afgelegenste dorpen van Indonesië.
Bedoelde agenten, die financieel door
Moskou gesteund worden, zijn in alle
groepen der maatschappij binnengedron
gen. Portretten van Lenin en Stalin ver
schijnen in de barakken van het Indone
sische leger in plaats van de portretten
van eigen leiders, aldus bedoelde woord
voerder
De Nederlandse consul-generaal te Cal
cutta, de heer A. M. L. Winkelman, zal als
zaakgelastigde in 'Voor-Indië optreden.
troepensterkte. Zeer bijzonder moge ik de
Nederlanders het volgende ónder de aan
dacht brengen: Wij hopen, dat de Nederlan
ders zullen toestemmen in het beëindigen
van de troepenzendingen naar Indonesië, op
datons volk zich wederom veilig zal
voelen. Wij van onze kant hebben reeds een
begin gemaakt met het reduceren van onze
militaire macht tot vredessterkte".
„Wij hebben het volste vertrouwen", zo
besloot Sjarifoeddin, „dat de problemen in
Indonesië op vreedzame wijze tot een oplos
sing kunnen worden gebracht".
Sterke Amerikaanse druk
op Nederland
„Opdat artikel 14 van Linggadjati spoedig
worde nagekomen
Volgens „Ass. Press" te Washington heb
ben de Ver. Staten aan Nederland verzocht
de hervatting van de handel tussen de Indo
nesische republiek en de buitenwereld te
bespoedigen.
De Amerikaanse ambassadeur in Den Haag
heeft er de nadruk op gelegd, dat de Ver.
Staten veel belang hebben bij een snelle
toepassing van het verdrag van Linggadjati.
De Amerikaanse regering zou hebben voor
gesteld artikel 14 van bedoelde overeen
komst, volgens hetwelk de plantages aan
htm eigenaars zullen worden teruggegeven,
spoedig toe te passen. (Tot zover het „A.P."-
telegram. Ter verduidelijking, of liever ge
zegd: ter aantoning van „waar de schoen
hem wringt", zij hierbij vermeld, dat de
Amerikanen voor de oorlog met Japan heel
wat ondernemingen in Ned.-Indië bezaten,
die even zoveel goudmijntjes bleken te zijn.
De reden van de druk, die Amerika thans
of reeds geruimen tijd? op ons land uit
oefent met betrekking tot Indië, is hiermede
voldoende verklaard Red.)
Gisteren werd te Rotterdam Hr. Ms „Van
Kinsbergen" door de Apeldoornse „Van
Kinsbergschool" geadopteerd. Vele leer
lingen waren daartoe de gasten van de
bemanning, die het vrolijke gezelschap
in groepjes over het fraaie schip
rondleidde.
Twee premiers ontmoeten elkaar
Van officiële Nederlandse zijde verneemt
„Ass. Press", dat minister Beel binnen en
kele dagen een bespreking zal hebben met
Soetan Sjahrir. Reeds eerder had laatstge
noemde de hoop uitgesproken, dat er een
dergelijke bijeenkomst gehouden zou wor
den, aangezien dit zou kunnen bijdragen tot
overbrugging van de kloof, welke volgens
Sjahrir is blijven bestaan nadat Ling
gadjati ondertekend was.
NOG VIJF ZAANDAMSE COLLABORA
TEURS GEARRESTEERD.
De Alkmaarse P.R.A. heeft gisternacht
de Zaandammers R. Boekelaar, J. v. Rijn,
C. Wijngaarden, C. Kluft en H. Vos on
der verdenking van collaboratie van hun
bed gelicht en gearresteerd.
EEN PREFECT HET HEMD
VAN Z'N LIJF GESCHEURD
Terwijl de regering eraadslaagt over de
reconstructie, na het uittreden van de com
munisten, gist het in heel Frankrijk. Van de
kolenmijnen in het Noorden tot ver naar het
Zuiden protesteerden de arbeiders tegen het
voedselgebrek en verlieten het werk, om
voor de openbare gebouwen betogingen te
houden. In Nevers (Centraal Frankrijk) be
zetten duizenden inwoners de prefectuur en
scheurden zij prefect Longlist, die politiehulp
geweigerd had, het hemd van het lichaam,
terwijl de leiders van de grote vakbeweging
bekend is als C. G. T., aldaar, die de beto
ging hadden georganiseerd, protesteerden
Na het ontslag van de communistische ministers kwam het gereconstrueerde Franse kabinet
op 5 Mei jJ. bijeen. Van links naar rechts: Teitgen, die Thorez vervangt als vice-president
van de raad; Jules Moch; de premier: Paul Ramadier; Tvon Delbos en Marcel Roclore.
van de raad; Jules Moch; de premier: Paul Ramadier; Tvon Delbos en Marcel Roclore.
tegen het vertrek van twee wagons graan
naar een „vreemd land", hoewel bestemd
voor naburige dorpen, waar gebrek heerste.
Naar verluidt, zouden de radicalen geweigerd
hebben een nieuwe portefeuille te aanvaar
den. De Gaullinisten hebben gedemonstreerd
op de Champs-Elysées.
BRITSE MILIT. MISSIE NAM AFSCHEID
IN KASTEEL OUD-WASSENAAR
Op 15 Mei zal de Britse militaire missie
haar taak hier te lande beëindigen, ter ge
legenheid waarvan deze missie gistermiddag
in Kasteel Oud-Wassenaar een afscheids-
cacktail-partij heeft gegeven. Onder de aan
wezigen bevonden zich ojn. Prins Bernhard,
de ambasadeurs der Ver. Staten en van En
geland, resp. dr Herman Baruch en Sir Nevil
Bland, de gezant van Australië, Frank Keit.h
Officer, de gezant van Canada, M. Dupuis,
de zaakgelastigde van de Unie van Zuid-
Afrika, de heer Uys, de wnd. burgemeester
van 's-Gravenhage, ir Feber. Het woord werd
gevoerd door de chef der missie, brig. Hal-
gardham, die een Amerik. vlag aanbood aan
kap. Heeneman. de contactofficier met het
Ned. leger.
„WEG MET STAATSVIJAND NO. 1".
Het Tweede Kamerlid Goedhart heeft
minister Jonkman gevraagd, of het juist
is, dat de Luitenant-Gouverneur-Gene
raal bij een bezoek aan Modjokerto een
groot spandoek op straat heeft aangetrof
fen, dat door de mariniers opgehangen zou
zijn en dat de woonden bevatte: „Weg met
staatsijand no. 1, Van Mook."
BETALING VAN VERMOGENSAANWAS-
BELASTING
Betaling van aanslagen in de vermogens-
aanwaöbelasting kan o.m geschieden in 21,&
pet inschrijvingen Grootboek N.WS. 83 pet
en obligaties ten laste van de Staat, alsmede
in 3 pet en hoger rentende inschrijvingen in
het Grootboek NWS. 100 pet. Nadere voor
schriften worden gepubliceerd.
De beroemde St. Paulsdom te Munster zal
weer in oorspronkelijke vorm worden opge
bouwd.
EEN MOTIE, NIET BEHAN
DELD, WEL AANVAARD
(Van onze Parlementsredacteur).
Wij vrezen, dat velen van de Eerste Kamer
leden gisteren na de beantwoording door
minister Gielen hebben gedacht: bar veel
wijzer zijn wij niet geworden. Deze hoog
gekuifde bewindsman verstaat bijzonder de
kunst met veel woorden niet op gedane vra-
»gen in te gaan. Overigens moeten wij ook
erkennen, dat de 17 sprekers het niet ge
makkelijk hadden gemaakt. Slechts weinigen
hadden zich gehouden aan de grote lijn; de
meesten hadden de begroting behandeld als
ging het om een artikelsgewijze bespreking.
Uit het antwoord van de minister stippen
wij het volgende aan.
Tot geruststelling van prol De Zwaan
(C.H.), die de standplaatsaftrek bij de onder
wijzerssalarissen een steen des aanstoots had
genoemd, kondigde dr Gielen overleg met
Binnenlandse Zaken aan. Minder hoopvol
toonde de minister zich over contact met zijn
ambtgenoot van Oorlog over het verlenen van
meer vrijstelling voor studenten, gevraagd
door prof. Molenaar (vrijh.). De heer Koe-
jemans had zich verontwaardigd getoond
over het feit, dat de A.N.J.V. geen subsidie
als jeugdvereniging kon krijgen. De Minis
ter poogde hem duidelijk te maken, dat deze
organisatie dit aan zichzelf te wijten had,
omdat uit het lijfblad der vereniging bleek,
dat het geen algemene jeugdorganisatie was,
doch een politieke vereniging met een zeer
bepaald communIstisohpolitiek doel en. er
dus geen zekerheid bestond, dat het geld zou
worden gebruikt voor het doel. waarvoor het
was bestemd
Bepaald onvoldoende was, naar net ons
voorkomt, de ministeriële behandeling van
de redevoering van prof. Woltjer (A.R.) Deze
spreker, die zeer sterk is in het leveren van
formele critiek, had aan de hand van een
drietal voorbeelden aangetoond, dat ook deze
Minister wel eens wat los staat van de wet
en zelfs van bepalingen, die hij zelf mee had
helpen maken. De minister wees deze critiek,
zonder op de zaken zelf in te gaan, van de
hand. Dit doet ons het ergste vrezen voor
de motie-Algra over het vak geschiedenis op
de gymnasia en lycea. Over deze motie sprak
de minister nagenoeg niet. Hij probeerde de
eigenlijke kwestie te omzeilen, door mee te
delen, dat bij de komende regeling het hui
dige aantal lesuren in de hoogste klassen van
de B-afdeling van deze inrichtingen zou wor
den verhoogd. Als men weet, dat de hui
dige regeling ook wel heel erg slecht is en
eigenlijk het minimale eind is van een af-
knabbelarij, die al 1940 begon, beseft, dat
's ministers mededeeling nu niet zo heel veel
waard was.
De heer Algra haastte zich dan ook de mo.
tie aan te vullen; nu werd daarin gesproken
van een degradatie van het geschiedenis-on
derwijs door vermindering van het aantal
lesuren beneden de getallen, die vóór 1940
golden. Minister Gielen sprak over deze
gewijzigde motie geen woord en ook geen
der Kamerleden kwam er op terug. Tenslotte
werd zij toch zonder hoofdelijke stemming
aanvaard, maar hoe de minister er eigenlijk
over denkt is in nevelen gehuld gebleven.
Ook de motie-Woltjer, waarbij de Regering
wordt uitgenodigd een wettelijke regeling
van iet bewaarschoolonder wijs te bewerk
stelligen werd zonder hoofdelijke stemming
aangenomen. De minister verklaarde zich er
mee accoord en niemand der Kamerleden op
poneerde tegen prof. Woltjer's stelling, dat
een wettelijke regeling een wezenlijk onder
deel is van de onderwijs-pacificatie. een stel
ling, die tot nu toe lang niet door iedereen
werd onderschreven.
Met groot genoegen beluisterden wij 's mi
nisters uiteenzetting over de actieve cultuur
politiek, die hij wil voeren, zonder te ver
vallen in het euvel van uitbouw van zijn de
partement tot' een volledig cultuurapparaat.
De begroting werd tenslotte zonder stem-
r.-ing aanvaard met aantekening, dat de com
munisten tegen waren
Nadat de Pachtvoor* ening 1947 zonder d<
bat was aanvaard werd een begin gemaakt
met de behandeling van de begroting der
Staatsmijnen, deze wordt vandaag voortgezet.
Duitsland verdeeld
twee kampen
Het spreekt vanzelf, dat men de berichten
en geruchten betreffende de situatie in Duits
land sterk dient te verdunnen en extra te
filteren, omdat men in Duitsland niet slechte
met verschillende zones, maar feitelijk met
twee elkaar beconcurrerende kampen te ma
ken heeft. De oonferentie van Moskou liet de
puzzle, hoe Duitsland weer op de been te
helpen, hoe daardoor de orde, de rust, het
evenwicht in Euorpa te herstellen, voorlopig
onopgelost en er gaat een half jaar voorbij,
eer de grote politieke experts de koppen
weer bij elkaar steken, dat de wedstrijd van
het politiek touwtrekken tussen Rusland en
Amerika in die tussenperiode spannender
wordt en tot verrassingen kan leiden, be
hoeft geen betoog. Vast staat, dat Rusland er
te Moskou voordeel in zag, over de Duitse
zaken voorlopig geen definitieve beslissing te
nemen, de factor tijd als directe winst be
schouwende. Aan politieke agitatie ontbreekt
het niet en zelfs sterk gefilterd, kan men
rustig aannemen, dat de communisten in
Duitsland van de nog heersende noodtoestand
gebruik makende, aansturen op de vorming
van een ,,rood front". Vooral in het Rutrge-
bied, Rijnland en Westfalen bestaat daar
altijd kans op; het zijn feitelijk de politiek
historische gebieden voor de communisten,
waar ook in 1919, na Versailles, een Max
Hoelz zijn Spartacistische idealen uitleefde.
Voorlopig scheen het of in Duitsland het
rationalisme het won van een verdwaasde
emotionele politiek en de nazi-erupties nog
slechts af en toe in herinnering brachten,
dat de vulcaan niet geheel uitgedoofd was.
Overigens kreeg men de indruk of de demo
cratisering" in de Brits-Amerikaanse zone
een ,,op de plaats rust" betekende. Als dus
de communistische partij speculeert op de
steun van socialisten en katholieken voor
hun „eenheidspartij", dient men rekening te
houden met de Brits-Amerikaanse bezet
tingsautoriteiten, die op celvorming en filia
len van Moskou niet gebrand zijn. Nog kort
geleden heeft de socialistische partij de of
ferte der communisten voor een z.g. urgen
tieprogram afgewezen, omdat men in do
Sowjet-zone de bevoking maar eerst eens aan
kleding, schoeisel, bouwmaterialen moest
helpen, in plaats van de Russische herstel
betalingen op de voorgrond te stellen. In de
westelijke zone is de kans op die door com
munistische "agitators beoogde fusie dan ook
stellig niet groot. Maar voor één ding moet
men voorzichtig zijn en dat is de schijn,
alsof de .democratisering" een doelbewuste
keuze is. Hoe kan de vurige aanhanger van
het Hitlerianisme, van de totalitaire staat zi£h
plotseling weer ontpoppen als een democraat,
die persoonlijkheid, individualiteit, vrijheid
etc. prefereert. Eerder ligt het voor de hand,
dat dé vurige Hitlerianen. die het heersen
over Europa begeerden, zoals de Duitsers het
ook onder Wilhelm, hun keizer, als levens
ideaal werd uitgegoten, thans lijden aan een
collectief minderwaardigheidsgevoel en op
Amerika of Rusland gokken. En misschien,
dat ..dollar en voedsel" voorlopig nóg voor
deliger zijnMogelijkheden voor een poli
tieke omzwaai in de Duitse zones blijven bij
een précaire, onzekere situatie steeds be
staan. Vandaar dan ook, dat de Socialistische
Eenheidspartij, in de Russische zone door de
Sowjets als een „onfeilbaar" apparaat be
schouwd, gesteund wordt door een spion-
nage-systeem en streng wordt opgetreden
tegen hen, die niet met de Sowjet-Unie sym
pathiseren. De Russische bezettingszone moet
op den duur een soort van front worden
tegenover de Westerse zones. vooral daar
er na de mislukte conferentie van Moskou
geen sprake van is, dat een politieke een
heid tot stand komt. De adviseur van Mars
hall te Moskou, Foster Dulles heeft er on
langs nog op gewezen, dat Rusland belang
heeft bij een eventueel machtig Duitsland,
dat weer een kruitvat in Europa zou kunnen
worden. Teneinde zulks te voorkomen zou
het verstandig wezen, industriële centra als
het Ruhrgebied en Opper-Silezië onder toe
zicht te sellen van de economische commis
sie voor Europa", opgericht door de Ver.
Naties. In ieder geval is de kans vrij groot,
dat nog vóór de volgende conferentie. ge
streefd zal worden in de richting van een
gefedereerd West-Duits land, onder opperlei-
ding van Amerika, waardoor de splitsing in
een Westelijke en Oostelijke belangengroep
nog scherper zal worden. Op grond van het
te Moskou genomen besluit, zal een Duitse
adviescommissie worden samengesteld. Die
commissie moet nu maar eens een ontwerp
voor een constitutie ontwerpen en zty mag
tevens met de Geallieerde Bestuursraad in
overleg treden. In de Britse zone zullen de
Duitsers dus meer medezeggingschap krijgen,
al krijgt de adviescommissie geen wetgevende
bevoegdheid. Het is alles nog niet veel, maar
tenminste een begin, de Duitsers meer in het
politieke leven in te schakelen. De levens
omstandigheden blijven echter nog zeer on
gunstig. Het sterftecijfer js hoog, de tubercu
lose maakt vele slachtoffers door perma
nente ondervoeding. De slechte levensmidde
len-voorziening in het algemeen speelt de
com mimisten in de kaart, waardoor woelin
gen, acties, stakingen te vrezen zijn, zoals
zich die thans regelmatig voordoen. Wat kan
een volgende conferentie opleveren als de
economische toestand in Duitsland slecht
blijft en de politieke verscheurdheid steeds
groter?
Zeldzame vondst op Java
Volgens „Ass. Press" stiet een arme
Indonesisdhe boer onlangs, bij het om
ploegen van een rijstveld in de buurt van
Sfeer a ng (West Java), op een hard voor
werp, dat een gouden keten van onge
veer 85 om. lengte met een middellijn van
2\'i cm. bleek te zijn. Volgens deskundigen,
vertegenwoordigt dit voorwerp uit de
13de eeuw, dat vermoedelijk behoort
heeft tot de kroonjuwelen van de sultan
van Bantam of Palembang een onschat
bare waarde.
De Indonesische autoriteiten, die deze
kostbare vondst opeisten en voornemens
zijn ze ten toon te stellen, gaven de boer
een beloning in kleren en geld.
y
De Ambassadesecretaris le kl. dr R. H.
v. Gulik zal dezer dagen naar Washington
vertrekken om verbonden te worden a»n de
„Far Eastern Commission".
