Strand, zee, zon en... muziek in Scheveningen
't Verklaarde
uitzicht
Romme en Schermerhorn ernstig beschuldigd
NIEUWE LEID SC HE COURANT
X
DINSDAG, 22 APRIL 1M1
GROOT MUZIEK FESTIVAL IN
TWEEDE HELFT VAN JUNI
(Van een onzer verslaggevers)
Voor talrijke Nederlanders zal liet zeker
een genoegen zijn te vernemen dat het Kur-
haus te Scheveningen zijn al-oude traditie
ook dit jaar weer voortzet, de traditie nl. van
het geven van kunst en ontspanning in de
vacantiemaanden. Van 4 Juni tot 3 Sept. zul
len weer honderden naar Scheveningen ko
men om daar even de zorgen van den dag te
vergeten en te genieten van wat daar aan
kunst gegeven wordt. Dit jaar zal wel een
zeer belangrijk jaar worden, daar de Mij
Zeebad Scheveningen er alles op heeft gezet
deze zoo populaire er aantrekkelijke bad-
StlK ADRIAN BOULT
plaats niet alleen tot een nationaal, maar ook
tot oen internationaal muziekcentrum te ma
ken. Naast die drie of vier ooncerten per
week van het Residentie-orkest, zijn voor het
komende seizoen ingeschakeld het Utrechtsoh
Stedelijk Orkest, Het Concertgebouworkest
en het Rott. Philh. Orkest, terwijl extra me
dewerking zal worden verleend door het
B-B.C.-orkest o.l.v. Sir Adrian Boult. Als
huisdirigent treedt weer op Ignace Neumark,
drie ook het openingsconcert op 4 Juni zal lei
den. Naast hem treffen we namen aan van
dirigenten als Jos Vrank en Jr., Leonard
Bernstein, W. v. Otterloo, Henk Spruyt, Otto
Klemperer, Ed. van Beinum, De F rei tas
Brauco, Bernardino Molinari, Sam Swaap,
Oharles Mündh Hein Jordans, FriitsSchuur-
man en Jan Out, terwijl ook CarlsSiuriöht
weer 4 eoinecrten zal leiden. De te verwach
ten solisten zijn te veel om op te noemen, het
zijn er voorloopig 60, 34 Nederlanders (o.m.
Jo Vincent, Annie Woud, Henk Noort, Zoltan
Szekely, Geza Frid, Henri ette Sa La, Theo
d. Pas) en 26 buitenlanders (o.m. Alexander
Uninsky, Nathan Milstein, Arthur Schnabel,
Patricia Travers, Kirsten FLagstad, Nicole
Henriot, Imre Ungar, Elizabeth Schumann).
Het Vrijdagavondooncert dat vroeger uit
sluitend symphondsch concert was, zal dit
seizoen eveneens solistenconcert worden,
daar het Zondagavondconcert is uitgevallen.
Verschillende eerste uitvoeringen staan weer
op het programma, o.a. Prokofieff's Cantate
voor alt, koor en orkest „Alexander Newski",
Honegger's „Symphonie pour orchestre com
plet", Orkestsuite van Rob. de Roos en Piano
concert van Schostakowitsch. Onderhandelin
gen zijn gaande met de „English Opera
Group" O.I.V. Benjamin Britten om op 22 en
26 Juli de opera's „The Rape of Lucretia" en
^Albert Herring" van Britten te geven, ter
wijl nog enkele opera-concert en met de
Haarl. Orkestver. o.l.v. Marinus Adam zijn
geprojecteerd. De kunstdans wordt dit jaar
verzorgd door het Ballet Trudi Schoop (be
gin Juni), José Torrès (Aug.) en Mariemma
(eind seizoen), terwijl ook Yoma Sasburg,
Ohaja Goldstein en Cilly Wang het podium
zullen betreden. Op het gebied der voor
drachtskunst zijn geëngageerd Oharlotte
Kohier en Nel Oosthout, alsmede de chan-
sonnières Lys Gauty, Edith Piaf, Marianne
Oswald en Greta Keller. Verder komen er
operette's, tooneelvoorstellingen, films en de
krindermatinée's van Henri Nolles, terwijl iin
hat vroegere Inhalatorium Cor Ruys zijn
scepter weer zal zwaaien. Het belangrijkste
evenement zal echter wel zijn het grootsche
muziekfestival van 16 t/m 29 Juni, een sa
menwerking tusschen A'dam en Schevenin
gen. Onder den slogan „High Arts in the low
De Christel, school en
Kraemer's opvattingen
I.
Het is nauwelijks dertig jaar geleden, dat
de tachtigjarige schoolstrijd eindigde met
de erkenning van het recht der ouders, om
hun kinderen te mogen doen opvoeden naar
de beginselen der Heilige Schrift, in finan-
cieele gelijkstelling met het openbare onder
wijs. Bij alle gebreken, die de Christelijke
school mogen aankleven, bleek zij een zegen
voor het volk. dat volk in zijn geheel ge
nomen.
Wie nu mocht meenen, dat de Christelijke
school van nu en voortaan geen aanvallen
meer te verduren zal hebben, sluit het oog
voor een historisch feit van de allergrootste
beteekenis. In het leven der volkeren, ook
in dat van ons volk, komt tweeërlei georga
niseerde wil tot uiting, de wil tot het er
kennen van Jezus Christus als Koning over
al het geschapene, en de wil tot verheffing
van het menschelijk denken.' Het komt er op
aan te zien, dat beiderlei wil georganiseerd
is. Bij alle nuanceeringen, die beide levens
beschouwingen te zien geven, is steeds te
zeggen, tot welke der beide groepen zij be-
hooren. Dit is het goed recht van de in
dezen tijd dikwijls gehoorde onderscheiding
tusschen Christendom en humanisme. Het is
een tegenstelling van absolute beteekenis.
Prof. Kraemer heeft een belangrijk werk-
lands" zal voor ons land een eersie poging
worden gedaan te wedijveren met buiten-
landsohe kunstenaarscentra. Kern van dit
festival zijn 4 opvoeringen van Richard
Strauss' „Der Rosenkavalier", in scène ge
bracht door Lothar Wallerstein en onder di
rectie van Wolfgang Martin (U.S.A.). Mede
werking wordt verleend door zangers en zan
geressen van de Weensche Staatsopera en
van de Metropolitan Opera van Naw-York.
Aan de symphonische omlijsting van deze
voorstellingen nemen tijdens het festival deel
het BBC-Symphonde-orkest, Concertgebouw
orkest, Res. Orkest en U.S.O., elk met zeer
speciale programma's. Zoo zal Scheveningen
dezen zomer weer een aardig conglomeraat
van muziekgebeurtenissen geven, waarvoor
niet alleen een groote nationale, maar ook
een internationale belangstelling wordt ver
wacht.
WILHELM FURTWaNGLER IN ROME
De Duitsche dirigent Wilhelm Furtwang-
Ier, die onlangs vrijgesproken is door het
denazificatiehof te Berlijn, heeft storm
achtige successen geboekt in Rome.
't MES ER IN HOE
DAN OOK
Wie zijn neus schendt, schendt zijn aange
zicht.
Wie hetzij ondoordacht, hetzij weloverwo
gen, wie hetzij om minderwaardige redenen,
hetzij uit overwegingen van landsbelang, de
leidslieden van land en volk aan de kaak
stelt, treft daarmede het volk zelf.
Deze eenvoudige waarheid verlieze men
nooit uit het oog.
Een ontsierende operatie kan noodzakelijk
zijn. Zij moet dan snel en radicaal geschie
den
Evenzeer moet het mes worden gekeerd
radicaal en zonder kleinzeerigheid tegen de
kankergezwellen van den laster.
De naam van bewindslieden, wier politiek
wij verderfelijk achten, die wij met al onze
krachten, met al den gloed onzer overtuiging
bestrijden, is in den diepsten grond onze
naam. Hun eer is onze eer. Him schande is
de onze.
Wie hen lastert, lastert ons.
Onze naam i s door het slijk gesleurd in de
namen van prof. Romme en prof. Schermer
horn.
Ons aangezicht is geschonden.
De feiten zijn als volgt:
Het blad .Str^dt,uitgave der Oud-Illega
liteit," heeft namelijk in een extra-bulletin
medegedeeld, dat prof. Romme begin 1940
percentages trok voor elke leverantie der
N.V. Amsterdam Berlijn Confectiefabriek Emil
Hayn" aan het Centraal Magazijn voor Mili
taire Kleeding. Voorts meldt het blad, dat
prof. Romme groot voordeel genoot van een
heimelijke overdracht van het N.V. Reclame
bureau Remaco door de N.V. Algemeene Pu-
bliciteitsunie te Amsterdam aan de Ala
Oo§t-Indonesië opent zijn
parlement
Soekawati dankt de Ned. Regeering voor
betoonde medewerking
Hedenmorgen om tien uur werd te Ma
kassar de eerste zitting van het Oost-In
donesische parlement geopend. Door middel
van gongslagen werden de opeen-volgende
handelingen van het protocol aangekondigd.
In zijn openingsrede releveerde de presi
dent, Soekawati, de problemen, waarvoor de
regeering van Oost-Indonesië zich gesteld
zag. Voorts zeide hg, dat tijdens de zitting
het ontwerp-toesluit voor de benoeming van
een gTondwets-commissie kon worden voor
gelegd.
„Oost-Indonesië", aldus vervolgde Soeka
wati, .hoopt van harte binnenkort den staat
Borneo in de rij der Indonesische staten te
mogen begroeten, opdat de federatie ter
hand kan worden genomen, gevolgd door de
Unie als sluitsteen."
Soekawati bracht dank aan de Nederland-
sohe Regeering en roemde in het bijzonder
den limt.-G.G. Hij besloot met de woorden:
,J5e regeering zal bij monde van haar mi
nisters verantwoording in het parlement af
leggen, doch zij vraagt daartnj een open oog
voor het zeer bijzondere karakter van haar
taak".
f Anzeiger A.G. te Berlijn. Aan prof. Scher
merhorn zou dit in April 1046, dus tijdens zijn
premierschap, zijn medegedeeld.
Prof. Schermerhorn zou deze wetenschap
niet hebben gebruikt om prof. Romme ter
verantwoording te doen roepen, maar "om
chantage te plegen en prof. Romme te pres
sen om, tegen overtuiging en uitdrukkelijke
verklaringen in, te berusten in de ondertee-
kening van Linggadjati. Het blad noemt
namen van personen, die dit hebben gecon
stateerd en kunnen bevestigen, het schrijft
over documenten, waaruit dit onomstootelijk
blijkt en geeft zelfs twee (vrij waardelooze)
reproducties.
Openlijk worden dus in een blad een oud-
premier en lid der Commissie-Generaal, een
internationaal bekende Nederlandsche figuur,
en de leider der R.K. Kamerfractie, tevens
oud-minister, boef en boefjesmaat genoemd.
Niet zooals den laatsteai tijd meer en meer
gebruikelijk wordt, in een enkele losse be
wering, maar in een aanklacht, die twee
pagina's in beslag neemt. Niets doet hieraan
af, dat de feiten verzwolgen worden door
stroomen van rethoriek.
Ons imperiaal „beleid" van het laatste jaar
krijgt hierin hetzelfde beeld als dat eener
sensationeele keukenmeidenroman.
De naam van ons geheele volk staat hier
mede op het spel.
Het kankergezwel ontsiert ons aangezicht.
Het mes er in.
SNELHEID VAN 107® KM PER UUR
BEREIKT.
Het Britsche straalvliegtuig „Gloster Me
teor Four" is 45 minuten na zijn vertrek uit
Brussel heden op het Deensche vliegveld
Kastrup aangekomen. De gemiddelde snel
heid was 1070 km per uur.
Oorlogen overrompelen ons niet als een
donderslag bij helderen hemel. Er zijn
verschillende oorzaken voor en knappe ana
lytici hebben er dikke boeken over geschre
ven. De ideologie is niet de hoofdzaak, maar
wel de strijd om de macht. Oorlogen treden
naar buiten als het resultaat van een pro
ces, dat langzaam, maar gestadig, aanvrat het
lichaam der economie, remmend de handels-
vitaliteit en drang tot expansie. Te Génève
is in het .Palais des Nations", op uitnoodi-
gmg van den ,,Economischen en Socialen
Raad der Ver. Naties" een commissie van
voorbereiding" bijeen geweest voor de ..We
reldconferentie voor Handel en Werkgelegen
heid". Er namen 18 landen aan deel. w.o.
Amerika, Engeland, Brazilië, China, Cuba,
Tsjecbo-Slowakije, Frankrijk, België (Luxem
burg) en Nederland. Bij de opening der con
ferentie, heeft mr David Owen er nog eens
op gewezen, hoe de handelsbarrières na den
eersten wereldoorlog en de vergeefscbe po
gingen van den Volkenbond een systeem van
internationale, economische ordening tot
stand te brengen, de politieke spanningen
veroorzaakten, hetgeen weer leidde tot het
uitbreken van den tweeden wereldoorlog. De
regeeringen der landen hadden nu weer een
nieuwe kans. ons voor dit gevaar te behoe
den. De industrieele potentiaal der meeste
landen, staat in geen verhouding meer tot
hun vroegere productie, maar meer dan ooit
zijn deze van elkaar afhankelijk geworden
voor het toegenomen export-surplus. Het
kan geen kwaad, nog eens de stelling te
hooren verkondigen, dat economische wel
vaart een essentieele factor is voor den
vrede en dat het gemeenschappelijk doel
moet zijn, de armoede en onveiligheid, voor
al de bestaan son zekerheid over heel de
wereld uit te bannen. De ..Time s" noemde
als hoofddoel dezer handelsbesprekingen te
Génève. den internationalen handel te be
vorderen, dus de wereld te bevrijden van de
barrières en hindernissen, die in de afge-
loopen jaren de onderlinge relaties hebben
versperd en in het algemeen de handelspro
cedure te vereenvoudigen: verlaging van ta
rieven. het elimineeren van voorkeurrechten
etc. Teneinde de besprekingen over de tarie
ven meer succesvol te maken. werd door
iedere delegatie een lijst opgesteld van de
industrieele en agrarische producten, die het
vertegenwoordigde land te exporteeren had
en tevens een lijst van de concessies, waar
toe men bereid was: in ruil voor de geboden
tariefsverlaging der invoerrechten: een soort
van beurs dus Deze tariefonderhandelingen,
telkens tusschen twee landen gevoerd, zouden
daarna in een algemeene conventie worden
vastgelegd Vooral Amerika heeft zich be
ijverd in die richting actief te zün. want er
waren te Génève een groot aantal gedele
geerden der Amerikaansche regeering aan
wezig, die als specialiteit golden inzake de
kennis der handelsrelaties met een bepaald
land. Sir Stafford Crioos vestisde er de aan
dacht op. dat men reeds gedurende den oor
log tot de overtuiging gekomen was. dat een
nieuwe, economische, internationale organi
satie een levensvoorwaarde beteekende voor
den toekomstiger. wereldvrede. De tijd is
voorbij, dat de landen zich uitsluitend met
hun eigen economische problemen kunnen
bezig houden, zonder daarbij rekening te
houden met de uitwerking daarvan op an
dere staten. Engeland, dat uitgebreide han
delsrelaties heeft met de andere deelen van
het Britsche Gemeenebest wenscht die óók
uit te strekken tot de andere landen der we
reld. Een betrekkeliik klein land als Engeland,
maar met een groote bevolking blnft één der
belangrijkste wereldimporteurs. Inzake de
pref eren tieele rechten liet Sir Stafford
Cripps echter uitkomen, dat Engeland en de
Dominions, zelfs als de Amerikaansche regee
ring de invoerrechten met vijftig procent zou
willen verlagen, toch niet van die voorkeur
rechten algeheel afstand zouden willen doen,
maar wel tot eenige concessies bereid zouden
zijn. Ook op deze economische conferentie te
Génève, hebben de Russen hun negativisme
weer bot gevierd, door niet te verschijnen.
De Russen waren wel uitgenoodïgd, doch de
invitatie werd blijkbaar niet geaccepteerd,
hoewel zij ook weer niet officieel werd afge
wezen. Sir Stafford Cripps stond echter op
het standpunt, dat de andere landen, ook
zonder Rusland, tot de stichting van
een Internationale Handelsorganisatie zouden
kunnen komen en tot opheffing der bar
rières. Op den achtergrond dezer economische
onderhandelingen staat natuurlijk de politiek.
Het succes er van kan de politieke spannin
gen doen verminderen, een mislukking zal
die weer doen toenemen.
Als straks in het najaar de R weer in de maand komt, moeten de oesterkweekers in Zeeland
een behoorlijken oogst kunnen binnenhalen. Vandaar dan ook, dat nu reeds overal het
oesterzaad op de eeuwsche wateren wordt uitgezet.
je geschreven over de verhouding dezer
beide geestelijke stroomingen, die ons volk
zijn belijning hebben gegeven. Onder den
titel „Christendom en Humanisme" ontleedt
hij aard en karakter van beide en hij komt
tot voor ons onderwerp zeer belangrijke
conclusies Weliswaar erkent Kraemer ten
duidelijkste, dat het humanisme buiten de
Openbaring van Jezus Christus staat, maar
niettemin is er een relatie, hoe zwak ook,
tusschen de Goddelijke Openbaring en het
humanisme.
Het humanisme is niet ontoegankelijk
voor een Godsbegrip, al is dit niet dat der
H. Schrift. In het humanisme liggen gefun-
deerd de normen der gerechtigheid, naasten
liefde en barmhartigheid. Ook kan het zich
in zeer edele vormen (Bijbelsch humanis
me) vertoonen.
Anderzijds doet Kraemer een feilen aan
val op de Kerk. zooals wij die uit de werke
lijkheid om ons kennen. Zij is geborneerd
neigt tot een zondeleer die den vollen ernst
en grootheid van den mensch miskent en
bekleedt zich op een ontoelaatbare wijze
met d e absolute waardigheid, welke alleen
aan de Openbaring (H. Schrift) zelf toe
komt. Zij geeft een burgerlijk, levensver-
dorrend en wereldvreemd godsdiensttype te
zien. Kraemer ziet de Kerk als de ontaarde
Kerk en schuift op deze wijze de Kerk van
haar fundament. Nu begrijpen wij Kraemer
wel in zijn visie, maar de vraag is wat moet
het gevolg van deze opvatting zijn in het
denken van het Nederlandsche volk? Als
eenerzijds het humanisme door hem wordt
opgeschoven naar de Goddelgke Openbaring
en hij anderzijds de Kerk van Christus
scheidt van haar Koning? Het resultaat kan
alleen maar zijn, dat de Christelijke richt
lijnen voor het handelen, zooals die in de
Christelijke schoolopvoeding aan ons volk
worden vertoond, in het bewustzijn van het
volk alle binding aan het Goddelijke Woord
verliezen Zoo komt aan de openbare school,
die uit de beginselen van het humanisme
leeft en die beginselen hebben immers
volgens Kraemer met die der Schrift te
doen een aan de Christelijke school (die
volgens hem haar oorsprong vergeet) onge
veer dezelfde waardeering toe.
Tegenover dezen gedachtengang van prof.
Kraemer moeten wij stellen, dat allereerst
op deze wijze geenszins het doel kan worden
bereikt dat prof. Kraemer zoo vurig be
geert, namelijk de herkerstening van ons
van God en Zijn geboden losgeslagen volk.
Maar vervolgens, dat het wezen der Kerk.
zooals wij haar uit de practijk kennen, door
hem verkeerd gezien is. De Schrift zelf oor
deelt oneindig veel zwaarder over de Kerk
dan Kraemer vermag te doen. Nochtans
blijft zij de Kerk van Jezus Christus in
haar wil om het Woord van Christus te
bewaren.
En zoo blijft ook de Christelijke school,
als activiteit van de geloovigen, op haar
fundament, ondanks haar fouten. In de
Kerk-gezin-school-gemeenschap komt een
groote, diepe en liefdevolle trouw aan ons
geheele volk aan den dag.
In een volgend paar artikelen willen wg
et vraagstuk nog van andere zijde bezien.
Dr M. KRUYSWLÏK.
Pers. van ..De TelezraaF' protes
teert tegen verschijningsverbod
Met een request aan Minister Gielen.
Het redactioneel-, technisch- en admini-
Istratief personeel van het dagblad „De Te
legraaf' heeft zich met een request tot den
Minister van O., K. en W. gericht, waarin
gezegd wordt, dat de ongerustheid over het
niet-herverschijnen van „De Telegraaf" en
„De Courant-Het Nieuws van den Dag" is
uitgegroeid tot verontwaardiging, nu inmid
dels vele oude bladen, wier houding in de
bezettingsjaren zeker niet gunstig afstak bij
genoemde, zonder veel moeite weer zijn ver
schenen. Het personeel kan zich niet aan
!den indruk onttrekken, dat onzuivere motie
ven een groote rol spelen bij de beoordee
ling der herverschijnng. Daarom wordt op
de scherpste wijze geprotesteerd tegen het
feit. dat deze kwestie in een troebele sfeer
is geraakt en wordt gevraagd het probleem
j van de herverschijning op te lossen, omdat
I slechts hierdoor de toenemende onrust onder
het personeel ongedaan kan worden gemaakt.
BIJ
i Minister Neher heeft den gemeentebesturen
verzocht tijdig die maatregelen te nemen.
welke noodig zijn om door middel van de
normale onteigeningsprocedure de voor den
woningbouw 1948 en later noodzakelijke
gronden beschikbaar te doen zijn
De Centrale Commissie voor rattenbe-
I strijding in Oostelijk Noord-Brabant besloot
l cm van 23—28 Juni een groote actie te voe-
I ren voor rattenverdelging.
De wereldconferentie
voor den handel.
