Indische geschiedenis op de Nederl. scholen
Nederland P. C. J. een zender met wereldfaam
Auto's met de teekens M.T. op de spatborden
NIEUWE LEIDSCHE COURANT
a
DINSDAG, 22 APRIL 1947
ALLE POLITIEK DIENT ER
BUITEN TE BLIJVEN
(Van onzen parlementsredacteur)
Op hot oogenblik beweegt de publieke be
langstelling voor Indië zdoh voornamelijk op
politiek terrein. Het is opvallend, dat onder
groote groepen der Nederlandsche bevolking
de belangstelling voor het Indische gebieds
deel als zoodanig zeer gering is. De schuld
hiervan ligt ook min of meer in het ver
leden, toen het onderwijs op de scholen over
Inddë niet op het peil stond, waarop het be
hoorde te staan.
Het departement van Overzeesche Gebieds-
deeler. doet alles, om hierin zooveel moge
lijk wijziging te brengen. Naar wij verne
men is overleg gaande met het departe
ment van O. K. en W om in de hoogere
klassen der middelbare scholen, lycea en
gymnasia les te doen geven in Indische ge
schiedenis en sociale aardrijkskunde van In
dië. De mogelijkheid wordt onderzocht, of
dit kan worden ingevoerd, zonder de uren
tabellen te veranderen. Er wordt naar ge
streefd, Indische geschiedenis volgend jaar
als examenvak op de middelbare scholen te
brengen.
Het zou gewensoht zijn, deze vakken ook
onder te brengen in de leerplans der kweek
scholen en vooral ook bij de opleidingen
voor de hoofdakte. Wil men de belangstel
ling der massa voor Indië en Indische toe
standen wekken, dan zal men daarmee toch
op de lagere scholen moeten begonnen. Ter
zake kundig onderwijzend personeel ont
breekt echter nu nog. Daarom moet er op
de kweekscholen meer aandacht aan wor
den besteed.
Zoowel aan de kweekscholen als aan de
middelbare en voorbereidend hoogere onder
wijsinrichtingen is voor deze zaak groote
belangstelling. Algemeen wordt echter de
onmacht gevoeld Daarom worden door de
partementsambtenaren voor leeraren en
leerlingen der hoogste klassen lezingen ge
houden, waarin objectief de Indische ge
schiedenis wordt belicht. Hierbij is geen
sprake van politieke propaganda voor het
regeeringsstandpunt. De departementsambte
naren hebben, naar men ons verzekerde, de
strenge opdracht, zich bij deze lezingen niet
Amerika's vrijheid slechts in
vrije wereld mogelijk
Truman dringt aan op verlagng van
het prijspeil.
President Truman verklaarde aan vertegen
woordigers der geheele Amerikaansche pers,
dat de oplossing der binnenlandsche econo
mische vraagstukken noodzakelijk is om de
vrijheid van volken tegenover de pressie van
buitenlandsche ideologieën te handhaven.
Amerika's vrijheid is slechts gewaarborgd in
een wereld van vrije volken, die in vrede
leven en vrijen handel drijven. Vrije con
current^ heeft ons den hoogsten levensstan
daard ter wereld verschaft. Economische
moeilijkheden in Amerika kunnen agitatoren
de kans geven, waarop zij wachten. Er is
slechts één wolk boven Amerka: de groote
stijging der prijzen, zakenleven, arbeiders en
boeren moeten tezamen naar verlaging
streven.
op politiek terrein te begeven. Vaak pro
be eren de toehoorders htm hiertoe te ver
leiden, zooals bijv. onlangs in Haarlem is
geschied; de weigering van den betrokken
ambtenaar over politieke vragen te debat
teer en, die b.v. in „De Nederlander" nogal
wat stof heeft doen opwaaien, lag voor de
hand. Overigens lijkt het ons toe, dat ook
andere instellingen, speciaal op onderwijs
gebied, hier een taak hebben. Dit moet niet
uitsluitend aan het departement worden over
gelaten. Aantrekking van bevoegde krach
ten, die prncipieele voorlichting kunnen
geven, moet toch ook voor de eigen organi
saties mogelijk zijn.
LEWIS THANS BEREID TOT ONDER
HANDELEN.
De leider der Aimerikaansche mijnwerkers,
John L. Lewis, besloot, met de mijneigena
ren te onderhandelen over een collectief
arbeidscontract. De regeeringsexploitatie der
mijnen eindigt 30 Juni.
STIJGENDE PRODUCTIE IN
DUITSCHLAND.
In Maart is de industrieele productie in
de Aimerikaansche zone van Duitschland met
1734 gestegen aldus werd officieel
medegedeeld.
Commissie voor eerherstel van
ds H. de Cock ingesteld
Reglement inzake predikantennood geregeld
De Geneirale Synode der Ned. Herv. Kerk
heeft het reglement ter voorziening in het
tijdelijk* gebrek aan predikanten met alge-
rneene stemmen definitief geregeld. Wij her
inneren er aan, dat volgens dit reglement,
dat van kracht zal zijn tot 1 Jan. 1953, aan
emeriti-predikanten door een bijzonder hulp
predikerschap de gelegenheid gegeven wordt
hun ambt te blijven vervullen; voorts, dat
candidaten tot den H. Dienst verplicht wor
den, behoudens dispensatie o.a. voor hen,
die doctoraal-examen hebben afgelegd één
jaar lang een hulppredikerschap op zich te
nemen; tenslotte, dat aan Indische predikan
ten en oud-zendelingen, die zijn opgeleid te
Oegstgeest, toegestaan wordt zich als predi
kant te doen beroepen. Voor leger en vloot
kunnen niet-theoLogen als geestelijke verzor
gers dienst doen.
De Synode benoemde een oommissie ad
hoe om haar te adviseer en inzake het ver
zoek tot posthume rehabilitatie va<n ds Hen
drik d;e Cock. Het ontwerp-reglement op de
kerkelijke medewerkers werd in eerste le
zing aanvaard; hierdoor worden taak en po
sitie geregeld van de werkenden onder bui
tenkerkelij ken in kerkelijk verband, van
jeugdleiders, sociale werkers, diaconessen,
verplegers en verpleegsters. Tot lid van de
commissie voor de rechtspraak uit de Gen.
Synode werd benoemd ds G. C. Schellenberg.
GROOTE POPULARITEIT
OVER GEHEELE AARDE
Sinds October 1945 bevindt zich een radio
zender in den aether, die door talloozen
over de geheele wereld eiken dag weer op
nieuw beluisterd wordt: Radio Nederland
Wereldomroep, de PCJ. Nederlanders in de
meest-afgelegen uithoeken der aarde stem
men geregeld af op de vertrouwde stemmen
uit het verre vaderland. Dagelijks komen
ook sympathie- en dankbetuigingen van Ne
derlanders en buitenlanders binnen, die ge
tuigen van de groote populariteit van den
zender PCJ. De directeur van den Wereld
omroep, de heer H J v d Broek, heeft een
uitvoerig verslag uitgebracht van de werk
zaamheden over 1946, waaraan we het voi-
gende ontleenen: Van Mei tot October 1945
relayeerde de BBC eiken dag, gedurende een
kwartier het programma achter de uitzendin
gen van Radio Oranje. Op 13 Oct. 1945 echter
kreeg de PCJ de beschikking over een her
stelden kortegolfzender in ons land en kon de
zendtijd tot anderhalf uur per dag worden
uitgebreid, terwijl in October van het vorig
jaar reeds drie uur en drie kwartier per dag
werd uitgezonden. Door de beperkte zend
mogelijkheden overzee zal dit voorloopig niet
worden uitgebreid. Door de medewerkers
werd een schema van uitzendingen opge
bouwd, dat geheel aan de behoeften van de
luisteraars, waar ook ter wereld, voldoet. Er
ontstond een Nederl. Programmadienst, een
internat, programmadienst en de zeer popu
laire „Happy Station"-programma's, onder
leiding van Edward Startz. Niet alleen voor
de Nederlanders In den vreemde is deze we
reldzender bestemd, maar ook oom voor ons
WE GAAN DAN TOCH DEN
GOEDEN KANT UIT
(Van een onzer verslaggevers.)
Wat was het vroeger toch een simpele en
vervelende tijd. Neemt u nu het chapiter
auto's. Ze droegen in den regel maar één
letteraanduiding, die van de provincie waar
uit ze afkomstig waren plus hef registratie
nummer.
In tegenstelling tot deze eenvoudigheid uit
het verleden zijn de meeste langs de wegen
rijdende auto's thans letter-puzzle's geworden,
met allerlei teekens op de spatborden, die
het den eenvoudigen wandelaar niet meer ge
geven is te ontcijferen. Het lijkt allemaal
erg veel op de aanduidingen W.L. en W.H.
uit een recent, doch barbaarsch verleden.
Het rijdende alfabeth zagen we dezer dagen
uitgebreid met de letters M.T. en hoewel
kwade tongen beweerden, dat dit een apert
verschijnsel van Engelsche ziekte was. omdat
het Ministerie of Trafic zou beteeken en, is
ons gebleken, dat men deze letters met een
zekere vreugde begroeten kan. Zij beteeke-
nen n.l. een symptoom van bezuiniging in de
rijdende en rossende wereld.
Tot nu toe had ieder departement de be
schikking over een aantal wagens voor zijn
ambtenaren.
Minister V-os heeft aanstonds getracht een
eind aan deze verkwisting van 's lands geld
en goed te maken door een aantal departe
mentale wagens terug te brengen van 7700
tot 4000. De departementen hebben thans nog
alleen auto's voor die ambtenaren, die er
beslist een op ieder uur van den dag voor
hun werk noodig hebben. Die auto's zijn ge
merkt met het opschrift „Dienstauto". Daar
naast zijn er een aantal ondergebracht in
de „Rijks automobiel centrale*' een soort of-
ficieele taxidienst, tot wien alle instanties
De eerste groep verplaatste personen
uit de Britsche zone (350 man van verschil
lende nationaliteit), die zich voor tewerk
stelling in Engeland heeft beschikbaar ge
steld, is uit Cuxhaven vertrokken.
Een vliegtuig van de Scandinavische
luchtvaartmaatschappij heeft een nieuw re
cord op de route OsloNew York geves
tigd. Het 6.700 km lange traject werd in 17
uur 9 minuten afgelegd.
De Ned. Jagersvereeniging doet een
dringend beroep op alle hondenbezitters, om
geen losloopende honden over de landerijen
te laten draven, daar dit in den werp- en
broedtijd van wild en gevogelte veel schade
kan berokkenen door het verstoren van nes
ten, het opeten van eieren en het doodbijten
van jong wiki.
Hedenochtend arriveerden op Schiphol
enkele Zuid-Amerikaansche journalisten voor
M* 14-daagsch bezoek aan Nederland.
zich wenden als zij een auto noodig hébben.
Deze auto's zijn gemerkt -met de letters M.T.
(Motor-tractae).
Dit ter geruststelling van taalzuiveraars,
puzzelaars en belastingbetalers.
DON JUAN KRIJGT CONCURRENTIE
Uit Madrid wordt gemeld, dat prins Fran
cisco Xaver Bourbon Parma, een neef van
ex-koning Victor Emmanuel van Italië, door
den voorzitter van de Vereen!ging voor
Spaan9che traditie, Manuel Falconde, candi-
daat gesteld voor den Spaanschen troon.
MUSSOLINI JR IN ARGENTINIË.
Ass. Press verneemt van bevoegde zrjde te
Buenos Aires, dat Vittorio Mussolini, zoon
van wijlen den Duce, in Argentinië is aange
komen met het Panameesahe schip „Filipe".
Hij reisde onder den naam Carlo Batero en
woont thans op het landgoed „Nueva Italia"
in de provincie Santafé.
Na een afwezigheid van 10 jaren zal
Hephzibah Menuhin tezamen met haar broer
Jéhudi Menuhin in Mei Sonatenavonden
geven in R'dam, A'dam en Den Haag, resp.
op 12. 16 en 17 Mei.
land over de geheele wereld een „good
will" en begrip te kweeken. Daartoe werden
speciale programma's op gramofoonplaten
vastgelegd en aan buitenlandsche omroepen
aangeboden. Reeds zeventien van deze pla
ten-programma's werden gereed gemaakt,
waarvan er één, waarin ook Prinses Juliana
het woord voerde, door niet minder dan 112
Amerikaansche stations werd uitgezonden.
Het aantal medewerkers steeg van zes tot
vier en veertig en zal nog een kleine uit
breiding moeten ondergaan. Ook zal ons
land. wanneer het de verworven plaats wil
handhaven en niet het verliee van ieder ra
dio-contact met de geheele wereld wil ris-
keeren, ernstig aandacht moeten besteden
aan een energievergrooting der bestaande, of
een spoedige constructie van nieuwe zend
stations.
EVANGELISTEN-CONFERENTIE
TE BENNEKOM.
Van 2729 Mei wordt op .JHoekelum" te
Benmekom vanwege den Ned. Herv. Bond
voor Inwendige Zending op G.G. een evan
gelisten-conferentie gehouden. De heer A.
P. de Jong van Oudshoorn spreekt over „Het
Christendom en d-e moderne mensch", A. v.
Zetter van Schagerbrug over „Gemeente -en
evangelisatie", H. E. Begeer van Tilburg over
„Het onmogelijke toch mogelijk", waarna
het Tweede Kamerlid ds J. Fokkema een
slotwoord spreekt.
JAARVERGADERING VAN „EFFATHA"
OP 8 MEI.
De Vereeniging „Effatha", het Chr. Insti
tuut voor doofstomme kinderen te Voorburg,
komt Donderdag 8 Mei in de kapelzaal van
het instituut in jaarvergadering bijeen on
der voorzitterschap van prof. L. H. v. d.
Meiden van Apeldoorn. Ds G. van Duinen,
Geref predikant te Wassenaar-Zuid, houdt
eer. opwekkende rede, terwijl des middags om
2 uur een openbare les kan worden bijge
woond.
R.K. CAFéHOUDERS DENKEN ANDERS
DAN DE BEDRIJFSHORECA.
De Bedrijfshoreca heeft besloten geen ge
volg te geven aan het verzoek van de Comim.
Nat. Herdenking om de café's op Zaterdag
3 Mei na 6 uur n.m. te sluiten. De Ned. R.K.
Bond van Hotel-, Café en Restaurantgeëm
ployeerden zal daarentegen alle leden advi-
seeren de café's dien avond om 6 uur en de
restaurants om 8 uur te sluiten, daar de
leden van deze organisatie gaarne het of
fertje van wat geldelijk gewin brengen ter
plechtige herdenking van de gevallenen.
Dezer dagen is te A'dam opgericht de
Bond van Maatsoh. Werkers in Nederland
met als secretaris A. J. Rietveld, Pleinweg
13d, R'dam.
De ook in ons land welbekende Zwlt-
sersche dirigent Hermann Scherchen, die
volgende maand een tournee zal maken
door Italië, is benoemd tot eersten dirigent
van het Staatsorkest te Ankara.
Voor het Arnhemsche B. G. is de dood
straf geëischt tegen den onder-commandant
van de Landwacht te Zwolle, D. Eykelboom.
JANTJE WELGEMOED EN Zl!fN VADER T'n
TH. ROTMAN
71. Alle tafels worden gauw
In een hoek geschoven;
Met de stoelen komt men dan
Uv'rig aangestoven!
Heel de boel wordt keurig net
Boven op elkaar gezet,
Ja, het lijkt van voren
Net de Eiffeltoren.
72. Als er ruimte is gemaakt,
Gaat de pret beginnen;
Allen hossen z' in het rond,
Opgewekt van zinnen.
Ja, ze dragen op hen nek
Den kap'tein langs heel het dek;
Pa speelt zonder foutje
Op zijn jammerhoutje.
Kerk en Schoot
Ned. Herv. Kerk
Beroepen: te Hantum R. Schellenberg,
em.-pred. te Ommen; te Kampen S. P. Ndj-
dam te Raamsdonk; te Leur (toez.) P. L.
Kiehl te Hazerswoude; te Oostermeer E.
Kempenaar te Goënga; te Uchelen J. H. Ren
ting te Heinkenszand.
Aangenomen: naar Beverwijk (toez.)
J. O. Norel te Steenderen; naar Vreewijks
oord D. A. Brinkerink, cand. te Oostvoorne,
die bedankte voor Grijpskerk, Gasselte, Ure-
terp, Sauwerd en Noordwolde; naar Zand-
voort (2e pred. pl.) E Saraber Jr. te Emmer-
Compascuum.
Bedankt: voor Den Haag (vac. J. Ra-
vesloot) Joh. Bronsgeest te Velzen; voor He
kelingen C. A. Schenk te 's-Heerenberg; voor
Wyckel en Stadskanaal P. de Bruijn te Kla-
zinaveen; voor de ben. tot hulppred. te Voor
burg Joh. Langman, em.- en hulppred. te
Delft.
Benoemd: tot hulppred. te Leiden D.
M. Vermet, a.s. em.-pred. te Leidschendam.
Geref. Kerken
Beroepen: te Middelstum (2e pred. pl.)
W. Tom te Sappemeer; te O. en N. Biltdijk J.
A. Gravestein te Leek; te RhedenDe Steeg
(2e maal) M. Schenkeveld te Wieringen, die
dit beroep heeft aangenomen; te Stadskanaal
(vac. H. Zandbergen) G. S. Oegema te Hau-
lerwijk; te Zwagerveen C. L. Ruben te Ze
venhoven.
Bedankt: voor Amsterdam-Zuid (5e
pred. pl.) dr S. U. Zuidema, miss. pred op
Solo, met verlof te Leeuwarden; voor Dok-
kum (vac. dr J. H. Kroeze) A. S. Timmer te
Apeldoorn; voor Hoogersmilde H. Hempel te
Schouwerzijl; voor Workum W. de Graaf te
Schiedam.
Geref. Kerken naar art. 31 K.O.
Beroepen: te Eindhoven J. Keuning,
cand. te Baarn; te Heerlen J. Zwart te
Eestrum; te Ommen W. Verwoerd te Zaan-
dam-Oostzaan; te Zuidhorn J. v. Dijk te
Schildwolde.
Chr. Geref. Kerk
Tweetal: te Schiedam H. W. Eerland
te Dokkum en A. Zwiep te IJmuiden; te Wer
kendam J. v Doom te Urk en W. Heerma te
Rotterdam-Centrum.
Evang. Luth. Kerk
Beroepen: te Purmerend A. J. Meijer
te Rotterdam.
Geref. Gemeenten
Bedankt* voor Genemuiden P. Honkoop
te Den Haag.
Bapt. Gemeenten
Aangenomen: naar Haarlem J. W.
Weenink te Stadskanaal.
DE EEREDIENST IN DE NED. HERV.
KERKEN VAN VOORBURG
De kerkeraad van de Ned. Herv. gemeente
van Voorburg besloot, gehoord het advies
van de oommissie TOor den eeredïenst, de
gemeente te adj viseer en, bij het gebed de
zittende houding aan te nemen. De synodale
commissie voor den eereddenst was voorne
mens, de Synode te adviseeren, geen hou
ding voor te schrijven, daar zij de knielende
houding de meest eerbiedige acht, maar deze
met het oog op de banken moeilijkheden
geeft. Door d-e zittende houding valt tevens
het verschil tusschen mannen en vrouwen
weg. Het gemeenschappelijk gebed voor den
dienst blijft voorloopig gehandhaafd
HET KERKBEZOEK IN LONDEN
Een van de burgemeesters van Londen, die
de jaarvergadering van de Londensche
Stadszending presideerde, deelde onlangs
mede, dat slechts 5 procent van de bevolking
van Londen geregeld naar de kerk gaat.
MOET EEN GEHUWDE ONDERWIJZERES
ONTSLAGEN WORDEN?
De Ned. Onderwijzers ver. heeft aan den
minister van O. K. en W. een adres gezon
den, waarin zij er op aandringt, dat de be
paling in de L.ó.-wet, volgens welke een
onderwijzeres, die in het huwelijk treedt
op dien grond ontslagen wordt, zal worden
geschrapt, omdat deze. bepaling niet in het
belang van het onderwijs is, in strijd is met
de rechtvaardigheid tegenover de gehuwde
vrouw en met art. 5 van de Grondwet en
onnoodig de vrijheid van de gehuwde onder
wijzeres als staatsburgeres aantast, aldus
de N.R.C.
PERSONALIA
De heer W. P. v. d. Bos, Essenburgsin-
ge' 13a, Rotterdam, giro 6400 van R. Mees
en Z te R'dam, treedt op als penningmeester
van den Herv Raad voor ,,Kerk en Israël",
in plaats van den heer K. v. Dijk.
Ds Oberman, ds v. d. Voet en mej ds
Stegeman, die onlangs naar Indië zijn ver
trokken, zijn geplaatst te Batavia; ds Snij
ders te Mr Cornells; ds Lieve te Buitenzorg;
ds Geursen te Soerabaja; ds Starrenburg
te Amboina; ds Oskamp te Makassar; ds
Schakel te Bandjermasin; ds Smits te
Medan; mej Visser te Bandoeng en ds Duy-
v en tak te Hollandia.
Ds E. J. Oomikes, Geref. predikant te
Wolfheze, heeft een benoeming tot leger pre
dikant aanvaard en is bestemd voor Ned.-
Indië.
Op het graf van den vorigen zomer plot
seling overleden Geref. predikant te Utrecht,
ds P. Ch. v. d. Vliet, zal Zaterdagmiddag op
de 3e Alg. Begraafplaats te Utrecht een graf
steen aan de familie worden overgedragen.
Dr P. Kuin, benoemd tot buitengewoon
hoogleeraar in de bedrijfshuishoudkunde
(externe organisatie) aan de Gem. Universi
teit van Amsterdam, heeft gisteren zijn amibt
aanvaard.
CHR. ONDERWIJZERS EN PARTIJ V. d.
ARBEID.
Tijdens die dezer dagen gehouden vóórver
gadering der Ver. van Chr. Onderwijzers enz.
is een voorstel van het hoofdbestuur aange
nomen, om een adviescommissie in te stellen
(mede bestaande uit vertegenwoordigers der
schoolbesturen) ter bespreking van het lid
maatschap van de Partij v. d. Arbeid voor
onderwijzers op Chr. scholen.
ACADEMISCHE EXAMENS
NIJMEGEN, 21 April. Geslaagd doet.
rechten R. E. baron Dorth tot Medler te
Hengelo.
