Financieel Overzicht [van de week
Indonesische zeevaart wordt de hand gereikt
Eerste ladder zal sneller opgemaakt worden
PUZZLE VAN DE WEEK
Recht aan zwakken
WÊi
m 1
hl
NIEUWE LEIDSCHE COURANT
ZATERDAG, 19 APRIL 1947
Dat socialisme tot. dictatuur leidt, wisten
•we reeds
Maar het is toch goed dat de nieuwe symp
tomen daarvan worden gesignaleerd.
Welnu, de heer Hofstra, de financieele ex
pert van de P.v.d.A. heeft Minister Lieftinck
gevraagd of het geen tijd wordt dat d^p
bankdirecties, die zich vermeten in hun jaar
verslagen het financieel regeeringsbeleid te
critiseeren, den mond te snoeren. Het zal
imissiphien nog wel even duren alvorens de
heeren van de Rofoaver en de Twentsche Bank
naar de binneniland'en van Nieuw Guinea
worden verbannen, maar we zijn toch blijk
baar hard op weg naar een dictato
riaal schrikbewind. Het oude rechts
beginsel, de vrijheid van drukpers, waarop
socialisten en communisten zich vroeger zoo
vaak en terecht beriepen, is trouwens
ook van regeeringszïjde reeds disputabel ge
steld. We kennen deze nieuwe democratie
Uit den bezettingstijd
Und der König absolut, wenn
er unseren Willen tut!
Niet onvermakelijk is het te oonstateeren
dat de democratische staat van vandaag het
ook met zijn eigen ambtenaren en finan
cieele creaties te kwaad krijgt. Mr Tydeman
van de Rijkspostspaarbank heeft langgeleden
al eens een felle philippica tot de Regeering
gericht over haar maltraiteeren van den
kleinen spaarder. En thans komt de directie
van de Herstelbank, een semi-overheids
lichaam, waarin de Staat met ruim f 150
mrillioen particieert, in haar jaarverslag
pleiten voor een verlaging van den belasting
druk op hoogere inkomens een belangrijke
bron van het risicodragende kapitaal om
dat anders, moet worden gevreesd dat een
economische depressie niet zonder ernstige
gevolgen op 's lands welvaart kan blijven.
Ook op het thuisfront zal Minister Lieftinck
dus moeten vechten, gelijk hij ook naar
buiten den strijd moet blijven voeren voor
het handhaven van het staatscrediet en de
waardevastheid van den gulden.
Blijkbaar komen er door den verkoop
van Amerikaansche waarden nog
niet genoeg dollars los, zoodat Minister Lief
tinck thans dezen verkoop wil stimuleeren
door de houders in de gelegenheid te stillen
voor de opbrengst van hun sinds 19 Sep
tember 1046 verkochte en nog te verkoopen
stukken deel te nemen in een 3% Neder
landsche Dollarleening. groot
100 millioen, aflosbaar in 40 jaar en
nnet vervroegd aflosbaar voor 1 Mei 1957.
De Regeering, die zegt dat er geen deva
luatie komt, speculeert hier dus op de vrees
voor inflatie, welke er bij velen bestaat en
hen er van weerhoudt afscheid van hun
Aimerikaantjes te nemen. En alweer begint
de Regeering van den verkeerden kant.
Als de dokter constateert dat de „patiënt"
niet ziek is, geeft hij geen recept af, maar
als hij het wel doet, mag worden verwacht
dat het in elk geval een goed voorbehoed
middel is, dat wordt voorgeschreven.
Maar deze Nederlandsche dollarleening is
dat zeer zeker niet. Men krijgt wel een
obligatie in dollars, waarop de rente en de
eventueele aflossing in dollars betaald wordt,
maar deze dollars worden afgerekend tegen
een vasten koers van f 2;65, tenzij de Neder
landsche Bank een anderen aankoopkoers
voor dollars vaststelt, waarop men maar
niet moet rekenen, zelfs al zou de Nederland
sche Regeering officieel tot devaluatie over
gaan, hetgeen ze volgens eigen verklaring
niet zal doen.
Hier wondt dus feitelijk met de houders
van Amerikaansche Waarden een spel ge
speeld. Ze krijgen voor de opbrengst van
hun bezat dollars, maar het zijn
„Nederlandsche dollar s", in Ame
rika niet gangbaar en waarborg tegen in
flatie bieden ze niet. Sinds de vrije devie-
zenhandel niet meer mogelijk is, zijn trou
wens ook de Amerikaantjes zelve niet meer
inflatieproof. Immers worden ook deze tegen
een vasten koers afgerekend, ook al zou
men hier voor dollars, waarmee men in
Amerika iets zou kunnen koopen, f 5 of f 6
willen betalen.
Daarom zijn we van meening dat ook dit
staal van financieel beleid moet worden af
gekeurd. Wanneer de Regeering meen.t dat
er niet genoeg Amerikanen verkocht wor
den, ware het eerlijker geweest deze in 's
lands belang te vorderen, waarmede dan de
waarlijk ernstige deviezenpositae van ons
land zou zijn geïllustreerd. Tenslotte komen
we alleen uit de misère als de Regeering aan
de bevolking de simpele waarheid zegt en
evenals de Ehgelsche regeering overeenkom
stig den werkelijken toestand maatregelen
treft, hoe onaangenaam die ook voor de be
volking mogen zijn.
Maar deze dollarleening is tot op zekere
hoogte camouflage, om geen erger woord te
gebruiken, want zij zal ongetwijfeld door
argelooze beleggers worden gekocht om zich
tegen de eventueele gevolgen van inflatie
te verzekeren, waartegen zij echter geen
waarborgen biedt.
Waar dan nog bij komt, dat het in het
buitenland wel een wonderlijken indruk
moet maken dat, terwijl men er niet in slaagt
een dollarleening in de V.S. af te sluiten,
men nu maar een dollarleening in het bin
nenland uitgeeft, waardoor de financieele
positie tegenover het buitenland uiteraard
niets beter en alleen maar bereikt wordt,
dat het vertrouwen in den gulden in bin
nen- en buitenland wordt verzwakt.
Want zooals de Franschen zeggen
wie zich een schaap maakt, wordt van den
wolf gebeten.
Het is in Volendam een en al bedrijvigheid, nu de visschers er met hun botters weer
dagelijks op uit trekken. Een kijkje bij het lossen in de haven, waar, behalve paling, ook
reeds de eerste spiering werd aangevoerd.
NED.-IND. REGEERING ALS
•TUSSCHENPERSOON
Een van de eerste maatregelen, welke de
Ned.-Ind. regeering denkt te nemen binnen
het kader van haar programma ter vergroo
ting van het aandeel der Indonesiërs in het
economisch leven is volgens „Ass. Press"
het doen herleven van de Indonesische
zeevaart.
Allereerst wordt de kleine kustvaart aan
de Indonesiërs toegewezen, terwijl de inter-
VOLDOENDE SPREIDING
REEDS NU BEREIKT
(Van onzen schaakredacteur H. J. J.
Slavekoorde).
Zooals de deelnemers weten zal de eerste
f,ladder' worden samengesteld zoodra zoo
wel voor de ongeoefenden (serie A) als voor
de ervaretien (serie B) 25 opgaven gepubli
ceerd zijn. Deze bepaling is in hoofdzaak
gemaakt om te voorkomen, dat door onvol
doende spreiding der behaalde puntenaantal-
len de eerste prijswinnaars wellicht door het
lot zouden moeten worden aangewezen, het
geen uiteraard minder aantrekkelijk is.
Reeds thans echter staat vast, dat de ver-
eischte spreiding is bereikt, mede doordat wij
nu al verscheidene weken achtereen twee
opgaven per week voor elke serie publiceer
den in plaats van één. Wij zullen vasthouden
aan het aantal 25, maar versnellen het tijd
stip van opmaken van den eersten ladder
door tijdelijk voort te gaan met een grooter
aantal opgaven per week te publiceeren dan
in de toekomst zal geschieden. De weg naar
den eersten ladder is nu reeds half afgelegd.
Wij wijzen er voorts op, dat de opgaven,
waarbij staat vermeld „zoowel serie A als
6erie B", door een aantal deelnemers aan
serie A met groote regelmaat wordt over
geslagen. Dit is onjuist: deze opgaven zijn
indeTdaad óók voor hen bestemd.
De oplossingen.
Opgave 69 (partijstelling): 1. Txe5 fxe5 2.
Kxe5 Td6 speelt 3. f6+ en 4. fxe7.
Opgave 70 (Tweezet van S. Loyd): 1. Tf3
Opgave 71 (Vierzet van W. Fhr. von Holz-
hausen): 1 Tc5! Pxc7 2. Kb6 Kd8 3. Kb7! Pa6
(Pxe 6) 4. Td5 mat. Uit deze (hoofd-)
variant blijkt, waarom een andere zet op de
c-lijn dan Tc5 niet opgaat.
Opgave 72 (Eindspel van S. Kaminer): 1
h7 Lh5 2. Pf4ü gxf4 3. h8D Lg6-f 4. Kal Le7
5 Pf3! Lf6-f 6. Pe5+ Ke7 7. Dh4ü Lxh4 8.
Pxg6-f- Kf6 9. Pxh4 en wint.
De nieuwe opgaven.
Opgave 76 (serie A 2 punten).
Wit: Kd3, Del. Pc8, pionnen b4 en d6 (5
stukken).
VERGADERING CONFESS. VEREENIGING
TE ROTTERDAM.
De Provinciale Commissie voor Z.-Holland
der Confession ee le Vereeniging houdt op
23 April in hotel ,,Calland-West," Nieuwe
Binnenweg te Rotterdam een ledenvergade
ring. Des avonds refereert dr A. F. N. Lek-
kerkerker. Ned. Herv. predikant te Den
Haa^-Loosduinen, over: ,,De verzoening."
Zwart: Kd5, pionnen b5, b6, d7 en e6
(5 stukken).
Wit begint en geeft in twee zetten mat.
Opgave 77 (zoowel serie A als serie B
3 punten).
Wit: Ka4, Dgl, Lal, pion c2 (4 stukken).
Zwart: Ka2, Pf2, Pg2 (3 stukken).
Wit begint en geeft in drie zetten mat.
Opgave 78 (serie B4punten).
Wit: Kh2, Dd7, Tg7, pionnen a6, c6, f5,
g3 (7 stukken).
Zwart: Kh8, Th4, Ta8, Pf4, pionnen al, g4,
h3 (7 stukken).
Wit begint en geeft in vier zetten mat.
Adres van den schaakredacteur: Goudrei-
netstraat 125, Den Haag.
insulaire scheèpvaart gereserveerd blijft voor
schepen onder Nederlandsche vlag. De KPM,
die voor den oorlog op beide gebieden vrij
wel het monopolie bezat, heeft zich hier
mede vereènigd.
De Ned.-Ind. Regeering heeft in samen
werking met de KPM een geen winst be-
oogende „Vereenigde Scheepvaart Mij" op
gericht, teneinde de Indonesische reederijen
op de been te helpen. Ongeveer een dertig
kustvaartuigen werden beschikbaar gesteld
of aangekocht. Ook het vervoer met prau
wen door de Inheemschen, zal worden aan
gemoedigd. Men verwacht, dat de KPM de
interinsulaire scheepvaart stevig in de hand
zal houden, daar haar kapitaalkrachtige po
sitie en haar ervaring het voor de concurren
ten moeilijk maakt, zich op dit terrein met
haar te metep. Bedoelde maatschappij ont
vangt geen subsidie der Ned.-Ind. Regee
ring, noch is zij op eenigerlei wijze met de
Regeering gelieerd.
HERDENKINGEN OP GEALLIEERDE
KERKHOVEN BIIJ NIJMEGEN C.S.
Op den national en herdenkingsdag 3
Med zullen op de geallieerde kerkhoven te
Nijmegen, aan de Molenbroek onder Mook
en te Groesbeek, plechtige gedenkstonden
worden gehouden. In Malden zal op dien
dag een stille bidtocht worden gehouden
vanuit dit dorp naar het kerkhof.
Boxtel heeft, als eerste Brabantsche ge
meente, een volksmuziekschool gekregen,
teneinde de bevolking al van jongsaf met
onze volksliederen bekend te maken.
Horizontaal: 1 glansloos; 3 toiletge
rei; 5 oproerling: 7 bladgroente; 8 lokspijs:
9 groote naaldboom; 10 zangstem; 12 oude
heer; 14 niet thuis; 16 Javaansche huis vogel:
26
w
27
15
2^
16
2o
25
29
33"
26
17 figuren; 18 plezierreiziger; 21 electrisch
geladen stofje; 22 rijk overzee (afk.); 23
wagen; 25 hevig; 27 wenteling; 28 kuddedie
ren; 29 kleedingstuk; 30 reusachtig, groot;
31 pret (Pop.); 32 telwoord.
Verticaal: 1 O. Ind. dorpsgemeen
schap; 2 afdeeling van een partij; 3 trompet;
4 onbepaalde hoeveelheid; 6 boodschapper;
11 oude naam voor Parijs; 13 staat van za
ken; 15 verteren; 16 vrouwelijk zoogdier; 19
meening; 20 drogrede; 23 lot, aandeel; 24
klein vaartuig; 26 behagen, aanstaan.
Oplossing van de Puzzle van vorige
week.
Horizontaal: 1 tiranniek; 8 eek; 9 bul;
11 nel; 12 er; 13 farao; 15 na; 16 markant;
18 tel; 20 keg; 22 dik; 24 re; 25 emmer; 28
ma; 29 ree; 30 pip; 31 N.V.; 32 Selef; 33 ai;
34 t.a.t.; 35 P.T.T; 37 tas; 39 leeuwin; 44 e.d
46 venijn; 47 Ra; 48 lot; 50 tin; 51 nes; 52
pretentie.
Verticaal: 1 teer; 2 Ier; 3 R.K.; 4
nurk; 5 in; 6 een; 7 klak; 9 bark; 10 laag;
13 fa; 14 on; 16 meerval; 17 timpaan; 18
trant; 19 leest; 21 emelt; 22 drift; 23 kalis;
26 mee; 27 Epe; 35 peet; 36 twijn; 38 welp;
43 e.v.; 41 unie; 42 in; 43 oase; 45 dor; 47 ref
49 te; 51 N.T.
Prijswinnaars van de vorigp week wa
ren: le prijs G. van Kampen, Oost einde 9
Stompwijk; 2e prijs J. v. d. Blom, Decima,
straat 32a, Leiden; 3e prijs H. v. d. Berg,
Hoofdstraat 38, Valkenburg.
Oplossingen moeten uiterlijk Vrijdag ln
ons bezit zijn per briefkaart met in linker
bovenhoek adreszijde de vermelding „Puzzle-
oplossing".
Het is wel een zéér belangrijk wets-
ontwerp, dat thans bij de Tweede Ka
mer aanhangig is gemaakt, een wetsont
werp nl, dat is het wet geworden
werkgevers verplacht, onder bepaalde om
standigheden bij aanstelling van nieuw per
soneel, een zeker aantal minder-valide ar
beidskrachten in dienst te nemen. Onder
minder-valide arbeidskrachten worden zij
verstaan, die door geestelijke of lichamelijke
gebréken, kwalen of afwijkingen in aan
merkelijke mate worden beperkt in de mo
gelijkheid om door arbeid in hun levens
onderhoud te voorzien.
In de toelichting op het wetsontwerp wordt
gezegd, dat op den achtergrond van het ont
werp staat het doordringen van een nieu
were opvatting omtrent mogelijkheid en
wenschelijkheid om de personen^ die hier
in het geding zijn, in het arbeidsproces in
te schakelen. Deze opvatting is zelf niet
nieuw. Zoolang er minder-validen bestaan,
is de wenschelij'khéid gevoeld, dat hoon ~in
het arbeidsproces een plaatsje wordt ver
leend. Alleen maar, die wenschelijkheid
werd lang niet in genoegzame mate gevoeld
en in het bijzonder niet by velen, die er
voor in aanmerking kwamen, tegenover de
minder-validen een tegemoetkomende hou
ding aan te nemen.
Het wetsontwerp is dan ook een noodzake
lijke aanvulling met reohtskarakter van het
geen als een moreele verplichting mocht
worden aangemerkt. Het moet slechts be
schamend worden genoemd., dat zulk een
wetsontwerp noodig is gebleken en dat de
maatschappij hier zelf niet de vereischte
maatregelen heeft getroffen.
Het ontwerp is intusschen hierin juist, dat
het een doordringen van deze opvatting con
stateert. Men is bovendien stellig tot de ont
dekking gekomen, geleerd door wetenschap
en ervaring, dat hier veel meer mogelijk
heden liggen, dan vroeger wel werd ge
dacht. Ook de geneeskunst heeft aanzien^
lijke vorderingen gemaakt
Het wetsontwerp is te acuter geworden,
doordat ons land thans ook een aantal oor
logsinvaliden telt. Het is volkomen juist,
dat het ontwerp onder minder-valdden ar
beidskrachten en elk geval mede wil ver
staan hen, dde als militair of in den verzets
strijd geestelijke of lichamelijke gebreken
hebben opgedaan. Wie beseft, dat ons volk
tegenover hen een eereplicht heeft en
dat besef is wellicht bij ons allen aanwe
zig zal des te ontvankelijker zijn voor
de gedachte, die hier een plicht is, niet
slechts tegenover de oorlogsinvaliden, maar
tegenover de geheele groep minder-validen,
welke in het zoeken van een menschw^ar-
cLig plaats in onze maatschappij recht heeft
op den steun van wet en zede.
Ned. industrie zette in '46 voor
ca f 6 milliard om
Slechts een half milliard voor het buitenland
Het C.B.S. heeft eenige cijfers gepubli
ceerd over 9800 industrieele ondernemingen
in ons land. Hieruit blijkt, dat deze bedrijven,
in '46 een totalen omzet van f 5727 millioen
hadden, waarvan f 5242 millioen voor het bin
nenland en 485 millioen voor hét buitenland.
In het laatste kwartaal van '46 bedroeg de
totale omzet f 1.8 milliard (in '45 f 967 mil
lioen). De personeelsterkte was in dat kwar
taal 66-1.276 in '45 540.560).
En nu gaan ook de dammers
starten
Doe mee, dan kan het gezellig worden,
(Van onzen dam-medewerker
W. Hoekstra).
Het was slechts te wijten aan de ge
ringere papjer-toewijzing, dat het tra-
ditioneele hoekje voor de dammers tot
nu toe niet kon worden afgestaan. Nu
de toewijzing op iets ruimer basis is
geschied, zullen de damspelers onder
onze lezers weer regelmatig hun hart
kunnen ophalen aan een keur van prac-
tische en problematische opgaven. Laat
nu ook iedere dammer meedoen, dan
kan het gezellig worden.
Wij beginnen met de publicatie van
een vrij onbekende openings-combina-
tie, samengesteld naar aanleiding van
een slagzet, uitgevoerd door den Fran
schen speler Bizot.
Dus alle schijven op het bord en speel
de navolgende zetten:
Wit Zwart
1. 31—26 16—23
2. 34—30 20—25
3. 39—34 14—20
4. 3631 12—18
5. 41—36 20—24
6. 33—28 15—20
m -
P
m m m
ÜH
H
mt
81 M
m
SBH
"i
iSf
ÜK
B
3 ifllf 181
m
1 Ui
ilp
B
B B H
HP
BF BP
B
nn
:KrVé
De stand is nu:
Zwart: 1—11. 13. 16—20, 23—25.
Wit: 26. 28. 30—32. 34—38. 40. 42—50.
Wit wint nu twee schijven door: 34—
29 25 X 22) en 31—27 enz.
Een opening om te onthouden.
(Alle correspondentie betreffende deze
rubriek te richten aan 't adres van den
heer Hoekstra, Wildhoef laan 7, Den
Haag).
