Indonesische republiek niet de facto erkend De wetenschap spitst de ooren óp 18 April 't Verklaarde l DEGAULLE~)uitzieht Leiders van autodump Deelen stonden terecht NIEUWE LEtDSCHE COURANT 3 WOENSDAG, 16 APRIL 1947 Nederlandsche Regeering: verwittigt het buitenland SLECHTS UITOEFENING VAN BINNENLANDSCH GEZAG Uit diplomatieke bron verneemt „Ass. Press", dat de Nederlandsche Regeering aan alle buitenlandsche consuls te Batavia op 12 April j.l. tijdens een speciale bijeen komst in het paleis Rijswijk heeft medege deeld, dat de onderteekening van Ling- gadjati geen de facto erkenning van de Indonesische republiek beteekent, en dat zulk een erkenning daar ook niet in be sloten ligt. Den consuls werd uiteengezet, dat in net accoord alleen werd erkend, dat de repu bliek de facto het binnenlandsche gezag uitoefent op Java, Sumatra en Madoera. De Ned.-Ind. Regeering, zoo werd verder gezegd, blijft volkomen souverein, tot de Vereenigde Staten van Indonesië op 1 Jan. 1949 gevormd zullen zijn. Daarna zullen de buitenlandsche zaken een gemeen schappelijke aangelegenheid worden van Nederland en de Indonesische Unie. (Tot zoo-ver het „Ass. Press"-telegram uit Batavia. In wezen houdt deze verklaring niets nieuws in, al is het natuurlijk belangrijk gezien de geruchten, welke er den laatsten tijd voornamelijk onder de Aziatische volke ren circuleeren over de erkenning der repu bliek dat de buitenlandsche consuls er thans nogmaals uitdrukkelijk op gewezen worden Red.) Fel Republikeinsche protest De ot'ficieele woordvoerder van de Radio Repoeblik Indonesia heeft het begrip „de facto erkenning" als volgt toegelicht ge ïnterpreteerdRed.): „Het de facto-bestuur van Java en Sumatra voor loo pdg met uitsluiting van de door de Nederlanders bezette steden wordt uitge oefend door de republiek Indonesia. Het spreekt van zelf, dat deze de bestuursorgani satie en het gezag in de republiek ook in handen heeft, hetwelk-jiiet beteekent, dat de Nederlandsche belangen niet in acht wor den genomen. Het is thans duidelijk, dat slechts de repu blikeinsche regeering in alles de leiding heeft, alles bestuurt en alle verantwoordelijk heid draagt. Internationale erkenning begint begrijpelijkerwijze met voorafgaande betrek kingen. Nauwelijks zijn wij echter begonnen met het buitenland kennis te maken, of er klinkt voor vele Nederlanders een donderslag bij Kon. Marine in bezit van nieuwen bodem „Beachy Head" is „Vulkaan" geworden „Namens de Kon. Ned. Marine neem ik iin naam van H. M. de Koningin H. M.'s „Beachy Head" over met haar nieuwen naam „Vulkaan". Terwijl de Royal Marine Band plechtig het Britsche Volkslied speelde, ging langzaam de Engelsche oorlogsvlag aan den voorsteven omlaag en werd tegelijkertijd de vlag aan den achtersteven gestreken. De eerewaohten presenteerden het geweer de Ned. Mariniers- kapel zette het Wilhelmus in en aan den voorsteven ging de Ned. driekleur omhoog. Iit.-adm. C. E. L. Helfrich verwijderde de vlaggen over den naam „Vulkaan" en sprak gisteren op de Marinewerf te Chatham de hierboven vermelde woorden. Onze Marine is een grooten bodem rijker geworden. H.M.'s „Vulkaan" heeft een waterverplaat sing van 9200 ton, is 140 meter lang, kan een snelheid van 10 Eng. mijlen ontwikkelen en is berekend op een bemanning van 400 kop pen. De „Vulkaan" is een der grootste sche pen van de geheele Ned. vloot en zal dezer dagen naar Nederland vertrekken met als wrvd commandant It.-ter zee le klasse P. Schotel en als eerste officier It. ter zee le kl. J. G. M. D. v. Grondelle. Het schip wordt in ons land gestationneerd als onderhouds- en répara ti esohip. DE „QUEEN ELIZABETH" HEEFT ZICH BEVRIJD Gisteravond is de poging van de „Queen Elizabeth" met assistentie van 12 sleep- booten, om van de Bramble-zandbahk bij Southampton bevrijd te worden, geslaagd. De machines werkten op volle kracht, de sleepbooten trokken en eerst langzaam en om half acht met groote snelheid verwij derde het schip zich, achterwaarts varend, en terwijl groote stoomwolken werden uit- gestooten, van de plaats des onheils. Dui kers zullen den romp onderzoeken en men verwacht, dat het schip nog deze week naar New York zal vertrekken. STAKEN DUIZENDEN GUL DENS IN EIGEN ZAK De Arnhemsohe rechtbank heeft gisteren de geruchtmakende zaak betreffende de malversaties in de autodump te Deelen be handeld. Drie leidende figuren van dit kamp stonden terecht, omdat zij auto's uit de dump hadden verkocht voor hoogere dan geoorloofde prijzen. De Regeering had be paald, dat de auto's en motorrijwielen voor de prijzen van 9 Mei 1940 moesten worden verkocht, maar er waren handelaren, die er veel meer voor laten betalen De luite nant E. R., die het beheer over 12.000 van deze voertuigen kreeg, gooide het toen op een accoord je met den taxateur, den 62-j. automobielhandelaar H J. K. uit Wasse- naar.Hoe dit in zijn werk ging bleek uit het feit, waarover het op de terechtzitting ging. Voor een partij van 21 auto's was de prijs vastgesteld op f 2500. De taxateur na-m ze zelf voor dezen prijs over en verkocht ze daarop voor f 24.000 aan een Eindhovenachen handelaar. De extra winst van f 21.500 sta ken de hoeren in hun eigen zak, terwijl ook de andere leidende figuren een deel van helderen hemel. Het is begrijpelijk, dat de Indonesische natie deze wijze van opvatting niet kan accepteeren. Alles, wat in dit land wordt verriaht, moet in de eerste plaats ten gunste van dit land zijn en het is logisch, dat de buitenlanders een redelijk aandeel in de opbrengst krijgen, doch niet in dien zin, dat de vreemdelingen oververzadigd zijn en de Indonesische bevol king honger ïydit." DOET OOK UW OOREN OPEN, VRAAGT DE BILT Voor het opmeten van de aardtrillingen, welke verwacht worden, wanneer op 18 April, des middags om 12 u. Ned. tijd, Hel- geland de lucht ingaat zal de Seismogra- fische afdeeling van het K.N.M.I. in De Bilt in samenwerking met de Bataafsche Petroleum Mij. drie extra-posten in de openlucht oprichten op de lijn Helgoland- De Bilt, n.l. te Spijk (Gr.), Appelscha (Fr.) en Elburg. Wanneer de 7000 ton explosieve stoffen met één klap de lucht ingaan, is de kans groot, dat de Bilt zelf trillingen kan op- teekenen. Waarschijnlijker is echter, dat alles niet gelijktijdig ontploft. Men hoopt door deze registratie de ken nis te verrijken omtrent de structuur van de aardkorst, terwijl ook de geluidstrillin gen een studie-object zullen vormen. Men verwacht, dat het geluid in een bepaalde zone wel en in een ander niet hoorbaar zal zijn. Beschikt men over nauwkeurige gegevens dan zouden deze van waarde kunnen blijken voor de berekening van het zoete winstje opstreken. De groote strijdvraag in dit geding was nu of de verdachten werkelijk een misdrijf hadden gepleegd, don wel een grove incor rectheid hadden begaan, welke niet door de rechtbank, maar disciplinair gestraft zou moeten worden. De Officier van Justitie meende, dat in derdaad een misdirijf was gepleegd. Hij oor deelde vooral den eersten luitenant R. heel schuldig, maar was van meening, dat deze man door den Krijgsraad moest worden ge straft. Tegen den taxateur eischte hij 9 maanden gevangenisstraf en tegen den 37-j. belastinginspecteur E. J. de B. uit Bloemen- daal, die mede in 't complot was betrokken, anderhalf jaar, benevens het verbod om ge durende 4 jaar het beroep van belastingin specteur uit te oefenen en teruggave van f 9000, die hij onrechtmatig met zijn prak tijken had verkregen. In beide gevallen luid de de eisch, dat het voorarrest, reap'. 2 en 7 mnd. niet zou worden 'afgetrokken. De verdediger achtte de verdachten ln juridischen zin niet strafbaar en vroeg hun onmiddellijke invrijheidstelling, hetgeen door de rechtbank werd afgewezen. Uit spraak op 28 April. 't Nederlandsch „taboe" op de Indon. scholen Zoolang het een „psychologisch gevaar" inhoudt. Het republikeinsche persbureau „An- tara" meldt uit Solo, dat tijdens het aldaar gehouden onderwijs-congres be sloten werd, het Nederlandsch als leer vak af te schaffen, zoolang die taal een „psychologisch gevaar" inhoudt. Er werd besloten, het gebruik van de Indonesische taal te bevorderen, en het Engelsch als leervak op de middelbare (republikeinsche) scholen toe te laten. de temperatuur der luchtlagen op een hoogte van pl.m. 50 km. Het K.N.M.I. ver zoekt hierbij de medewerking van het Ned. volk. Op 17 April reeds begint de B.B.C. op de 1800 meter golf een repetitie van de uitzending der tijdseinen. Met behulp hiervan kan een ieder, die De Bilt met het wetenschappelijk werk behulpzaam wil zijn, zijn uurwerk precies gelijk zetten. Heeft men dit gedaan en zet men op 18 April des middags om 12 uur zijn ooren goed open, dan kan men De Bilt opgeven wat men hoorde. Ook wanneer men niets hoort, wil De Bilt dat gaarne weten. Op deze wijze kunnen de meteorologen dan de gordels van stilte en hoorbaarheid vastleggen. De Amerikaansche luchtmacht zal dien dag boven Centraal Europa door middel var. gasgevulde ballons eventueele at mosferische veranderingen trachten te re- gistreeren. Deze ballons zijn o.a. voorzien van een radio-zendapparaat, dat de gege vens aan het grondpersoneel zal doorge ver. De ballons worden een half uur voor de ontploffing te Wiesbaden, Berlijn, Mün- chen en We enen opgelaten en zullen tot ongeveer 9000 meter stijgen. Sjahrir optimistisch gestemd over de besprekingen Ook de militaire situatie is z.i. gunstig. In een interview met „Reuter" heeft de re publikeinsche premier Soetan Sjahrir ver klaard, dat indien de onderhandelingen op dezelfde wijze bleven voortgaan en de mili taire spanning bleef afnemen, de gewapende macht in Indonesië wellicht spoedig vermin derd zal worden. Voorts beschreef hij de Nederlandsch- Irvdonesisohe economsche besprekingen als „zeer bemoedigend", en zeide, dat hij reden had te hopen, dat de Nederlanders spoedig zouden komen tot een regeling van im- en export, hetgeen weer tot gevolg zou hebben, dat de beperkingen, welke by den handel en scheepvaart waren opgelegd, zouden wor den opgeheven. Met betrekking tot een eventueele benoe ming van prof. Rornme tot G.G. zeide Sjahrir, dat een dergeiyke benoeming „de geneigdheid, welke op het oogenblik voor meer positieve samenwerking bestaat, zou verstoren". De Fransöhe landverrader De Brinon, tijdens den oorlog Fransch gezant by de Duitsohers te Parijs, is ter dood gebracht. Op de beurs der internationale politiek bestond gisteren levendige belangstelling voor de Moskousche aandeelen „Viermogend- hedenverdrag", alsmede voor de Fransche speculatieve operaties, onder leiding v» De Gaulle. Te Moskou werd de waarde dezer aandeelen zorgvuldig getaxeerd, maar men is het er nog niet over eens. Het „Viermogend- heden-verdrag" betreft de ontwapening en demilitarisatie van Duitschland. De groote vraag is alweer, in hoeverre de Russen met het door Amerika ingenomen standpunt ac coord gaan. en wat zy voor hun fiat als contraprestatie verlangen. Dit verdrag zou inhouden, dat Amerika gedurende een pe riode van veertig jaar een soort van toe ziende voogdy zal uitoefenen over Duitsch land en dus zeer nauw in politiek contact biyft met alles, wat Europa betreft. Ondanks Henry Wallace, zal Engeland, vertegenwoor digd door Bevin, het Amerikaansche plan van Marshall gedwee toejuichen en de Franschman, Bidault, moet wel het aange name gevoel hebben, dat er nu veel kans bestaat, dat gedurende veertig jaar een ste vige Amerikaansche buldog voor de Fransche veiligheid waakt. Het komt ons voor, dat Molotow vooral op waarborgen zal aandrin gen, dat het nazi-spook' voor goed naar het schimmenrijk zal verdwijnen, terwijl hij zekerheid zal verlangen omtrent een gedemo cratiseerd Duitschland. Nu is er iets heel merkwaardigs in, bgna tegenstrijdigs, dat terwijl óók Frankryk van Duitschland den terugkeer tot gezonder, democratische toe standen eischt en niets zoozeer vreest als een gereïncarneerd .rechts-extremisme", en slechts één collectieve angst kent, die van het begrip „Pruissisch militairisme" en „Hitlerianisme", in Frankryk zelf, zich een vitale groepeering om een De Gaulle aftee- kent. Wat zegt het feitelijk. of men den duur van een „Viermogendheden-verdrag" als beoogd, op bijna een halve eeuw stelt, terwijl de politiek, beweeglijk, actief, dyna misch als zij is, voortdurend verandering, en structuur-wijziging teweeg brengt en een machtige staat het initiatief kan nemen, een dergelijk „verdrag-op-langen-duur" te her zien. Hoe zal een Molotow reageeren op een politiek, fel anti-communistisch in Frank rijk, als een De Gaulle inderdaad de kans zou krijgen, er de lakens uit te deelen? Ver nemen wij voor het oogenblik nog slechts Gaullistisch trompetgeschal, dit sluit de mo- geiykheid niet uit, dat straks toch sterke troepen in het offensief zullen worden ge bracht. Er is momenteel geen land in Euro pa, waar de politieke schommelingen de economische depressies zóó nauwkeurig be geleiden en de nerveuse spanningen zien zóó doen gelden, ondanks de fiksheid van den als premier afgetreden socialist Blum. Toen in begin November 1946. de uitslag der Fransche verkiezingen bekend werd. vorm den de communisten de grootste partij m het parlement: zij behaalden 159 zetels, tegen 157 zetels van de M.R.P., terwijl de „Union Gaulliste'" met 9 zetels uit den strijd te voor schijn kwam. Ih alle perscommentaren werd toen erkend, dat in de eerste plaats de tegenstelling tusschen communisten en anti communisten scherp tot uiting was geko men. ,,Het land dreigt zichzelf in tweeën te gaan verdeelen", schreef de linksche „Dé pêche de Paris". En de ..Combat" merkte op, dat Frankrijk gestemd had óf tegen de reactie óf tegen het communisme. De volks menner Thorez leed den nederlaag, maar in ieder geval werden de tegenstellingen ver scherpt. Sindsdien leerden wij in Frankrijk kennen, een samenwerking tusschen de com munisten en socialisten, het optreden van het kabinet Blum en na diens aftreden, het veel zwakkere kabinet Ramadier, dat niet over Blums persoonlijke suggestie beschikte. Sinds de Gaulle, staatsman, militair, republi kein, zijn ..rechts, richt U" deed hooren, eerst te Bruneval, daarna te Straatsburg, is de strijd tegen het egoïstische der politieke groepsbelangen opnieuw ontbrand, krygt het latente patriottisme weer vaster vorm en ontstaat er weer meer éénheidsdrang. die echter stelling neemt tegen het schgn- accoord der drie groote party en. Neemt de rust, de orde, de welvaart, alles volgens de planmatige economie, in Frankrijk toe. sinds de communistische partij, de socialistische en de republikeinsche Volkspartij samen gaan, en er een regeering de teugels van het oe- wind in handen heeft, waartegen practisch geen oppositie is en zelfs verdeeldheid heerscht tusschen de ministers en de partij, waarvoor zy optreden? Deze ..nationale" regeering demonstreert weinig kracht, het :s een losse binding, waar ieder oogenblik de geschillen tot kabinetsmoeilijkheden kunnen leiden en vandaar, dat een De Gaulle, uitge kreten voor „neo-fascist" de kans krijgt con servatieve en reactionnaire elementen rond zich te vereenigen. Dit is het nieuwe parool: Frankrijk moet geleid worden door een „samenhangenden, geordenden, geconcen- treerden staat", de vereeniging voor het al gemeen welzijn, zooa-ls het Fransche volk zich indertyd vereenigde voor de bevrijding en de overwinning. Dat een nieuwe bewe ging als die van De Gaulle succes heeft en velen tot de nieuwe party toetreden, wijst op een groeiende ontevredenheid, vooral onder hen, die van het in uitzicht gestelde „herstel van Frankrijk" meer practische re sultaten, reeds n u. hadden verwacht; maar de economische situatie blijft slecht, de loo- nen laag, de duurte nijpend In dergelijke omstandigheden heeft een nieuwe beweging altgd kans van slagen, vooral ook, omdat een figuur als De Gaulle er voor zorgde, dat Frankrijk behoorde tot de mogendheden, die den oorlog wonnen, en dank zij zijn pogin gen het aanzien van Frankrijk te vergroo- ten. Maar de politieke gevolgen van zyn actie zullen niet uitblijven, de M.R.P., de republikeinsche volksbeweging, de sterxste party, die de communisten in toom houdt, kan er inderdaad een verzwakking door on dergaan, de linksche socialisten zullen zien aansluiten bij de communisten, en er be staat kans op twéé fronten: een extremis tisch linksch en een extremistisch rechts front. De Gaulle zelf heeft reeds gezegd, dat het lot van Frankrijk op het spel staat en dit wijst er inderdaad op. dat een „burger oorlog" kan ontstaan, zy het dan voorloopig nog op papier.

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Nieuwe Leidsche Courant | 1947 | | pagina 3