Plechtige herdenking van ex-pol. gevangenen
Ook de oppositie hield landsbelang in t oog
Burg. Baumann stond nooit aan de waschtobbe
A
NIEUWE LEIDSCHE COURANT
VBUDAG 28 MAART 19f|
STIJLVOLLE KUNSTAVOND
IN LUXOR-THEATER
(Van een onzer verslaggevers).
Wie gisteravond in „Luxor" den her
denkingsavond van het district Leiden
van de Ned. Ver. van ex-politieke ge
vangenen uit den bezettingstijd heeft bij
gewoond en dat waren er velen, want
de zaal was tot de laatste plaats toe be
zet zal zeker onder den indruk huis
waarts zijn gegaan. Het is een stijlvolle
herdenking geworden, alsmede een ma
nifestatie van schoone kunstuitingen,
welke oi. haar hoogtepunt bereikte in
de declamatie van verzetspoëzie door
Wanda Reumer. Daarom^vas het temeer
te betreuren, dat sommigen der aanwe
zigen de sfeer niet juist heibben aange
voeld, toen zij, nadat de declamatrice
„De 18 dooden" van. Jan Campert had
voorgedragen, begonnen te applaudissee-
ren.
Met deze eerste openbare samenkomst
van het district Leiden heeft het bestuur
velen aan zich verplicht, terwijl het
motto van dezen avond, „opdat wij niet
vergeten", naar de gelijknamige Tsjechi
sche documentaire film, welke werd
vertoond, zoowel hierin, als in de decla
matie, dans en muziek ten volle tot zijn
recht is gekomen.
De voorzitter, de heer H. van Welzen,
zeide in zijn openingswoord, dat de Leid-
sche afdeeling, welke zich levenskrach
tig genoeg heeft
getoond, zich
verwant voelde
met den geest
van het verzet
die in onze
Universiteits
stad in het be
gin der bezet
tingsjaren is
ontstaan en
waaraan de na
men van prof.
Cleveringa, pro
fessor Meijer en
wijlen prof. Tel-
ders voor altijd
zijn verbonden.
Doch ook met
den passieven
en actieven
weerstand in de
religieuse groe-
peeringen wist men zich één. Wij heb
ben een hooge tol moeten betalen om
leiding te geven aan en het voeren van
het verzet, aldus spr. en op zijn verzoek
werd hierna staande een minuut stilte
betracht ter herdenking van hen, die
hierbij zijn omgekomen.
Ten slotte deelde de heer Van Welzen
mede, dat prof. Cleveringa en deken A.
H. M. J. Homulle verhinderd waren aan
wezig te zijn, terwijl hij dank bracht aan
alle medewerkenden van dezen avond.
In een korte toespraak heeft burge
meester jhr mr F. H. van Kinschot er
op gewezen, dat men na de bevrijding
zoo gaarne grooteren vooruitgang zou heb
ben gezien, doch indien wij terugblikken
op hetgeen werd verkregen, zijn wij ver
vuld van dankbaarheid. In den dagelijk-
schen gang van het leven zijn wij veelal
geneigd 'het verleden te vergeten, doch
wij mogen dit niet. Maar voor den op
bouw van een betere wereld, aldus spr.,
is het dringend noodig, dat wij alle haat
gevoelens laten rusten en allen, elk op
zijn plaats, onze bijdrage leveren voor
verwezenlijking van het verlangen naar
een betere samenleving.
Als burgemeester van de Sleutelstad is
spr. dankbaar, dat de Leidsche Univer
siteit het voorbeeld heeft gegeven in het
verzet, waarop wij met trots mogen
terugzien en welke houding een stimulans
is geweest voor Nederland en het buiten
land. Laten wij ook nu uiteengaan, zoo
besloot jhr Van Kinschot, met de ge
dachte, dat wij niet zullen vergeten.
De heer B. Moerman, lid van het hoofd
bestuur, zeide in zijn propagandistisch
woord o.m., dat in de gevangenissen en
concentratiekampen zoowel nationale als
internationale banden zijn gesmeed, om
dat men met en voor elkaar moest op
trekken. Deze spreker herdacht eveneens
de gevallen „wapenbroeders" en merkte
op, dat het onze eereschuld is te zorgen
voor de nagelaten betrekkingen van hen,
die vielen, hetgeen het doel is van de
landelijke vereeniging, waarom spr. dan
ook een beroep deed op allen om hier
aan mede te werken.
Het programma van dezen avond be-
H. v. WELZEN
Yoorjaarsbeurs komt met groote
textielexpositie
Bouw van een „Zweedsch Paviljoen"
op het Vreeburg.
Op de van 152i April in Utrecht te hou
den Voorjaarabeurs zal de textielindustrie
bet best vertegenwoordigd zijn. Deze groep
zal thans de geheele oppervlakte van de
Beatrixhal circa 2500 M2 bezetten. De
eerste twee dagen zullen geheel aan den
export gewijd zijn. Ook aan den buitenland-
schen dienst is weer een plaats gegeven, ter
wijl op het Vreeburgterrein, een semi-perma
nent gebouw komt, dat i.v.m. het uiterlijk,
den naam van .Zweedsch paviljoen" zal
dragen. Collectieve inzendingen komen van
België. Tsjecho-Slowakije en Zwitserland.
Nederlandsche Dakota nog steeds
vermist
Namen van de zeven inzittenden.
Omtrent de in Australië vermiste Dakota
der Kon. Ned. Marine is nog niets naders
vernomen. De namen der inzittenden zijn:
luit. ter zee le kl. F Eyzendoorn; officier
vlieger 2e kl. L J Nifterik; sergeant-vlieger
J M Ronden: sergeant-vliegtuigmaker C J
Brard; serg.machinist J W Houniet; vlieg-
tuigtelegrafistenmaat E E van Rhoon en
matroos le kl. zee-milicien B C Barnaart.
Nader wordt gemeld, dat nog 2 Miosquito's
zijn verongelukt, met eljt 2 personen aan
boord.
stond voorts uit muziek van den heer J.
Blok (viool), die werd begeleid door mej.
Mien Verver (piano). Zij brachten op
verdienstelijke wijze enkele variaties van
Corelli en de Sonate no. 15 van Mozart
ten gehoore, waarvan vooral het laatste
nummer goed en met warmte werd ver
tolkt.
Wanda Reumer ving haar declamatie
aan met „Het leven is een kruisbanier"
van Guido Gezelle, om te vervolgen met
gedichten van hen, die deze kruisbanier
hebben gedragen, en wel „De 18 dooden"
van Jan Campert, „Executie", „Afscheid
der Joden" en als besluit „Niet vergeefs"
van Muus Jacobse, terwijl zij voorts ge
dichten van „opbouw en eenheid" voor
droeg. Zij deed dit alles op overtuigende
en boeiende wijze, zoodat haar declama
tie diepen indruk maakte en onder dood-
sche stilte werd beluisterd.
Ook de dansen van Maud Kool, „Her
denking", „Het noodlot", welke declama
torisch werd begeleid door Wanda Reu
mer, en „Valse Triste" (muziek van Jean
Sibelius) waren uitnemend verzorgd, wat
beweging en uitdrukking betreft Zij
oogstte dan ook een groot succes.
Ten slotte werd de Tsjechische docu
mentaire film „Opdat wij met vergeten"
gedraaid, waarin ons episoden uit het
gruwelijk optreden der Duitschers in ge
vangenissen en concentratiekampen wer
den getoond. Wie deze opnamen ziet, zal
zeker het jongste verleden van den oor
log niet kunnen vergeten.
Tot de vele genoodigden behoorden
jhr Van Kinschot, de garnizoenscomman
dant kol. J. C. Spaih, die vergezeld was
van zijn adjudant, prof. mr M. E. Meijer,
mr Ph. J de Ruyter de Wildt, president
van het Tribunaal, ds D Kuilman, J. G.
J. Verheij van Wijk, voorzitter van de
Kamer van Kooph., R. J. Meijer, com
missaris van politie, die nagenoeg allen
waren vergezeld van hun eehtgenooten;
voorts tal van raadsleden en vele an
deren.
Installatie van burgemeester
drs C. J. N. de Graaf
Vindt Zaterdag 12 April a^. te Voorhout
plaats.
De installatie van drs C. J. N. de Graaf
te Ommen als burgemeester van Voorhout
vindt plaats op Zaterdag 12 April a.s.
De nieuwe burgemeester wordt 's mid
dags aan de grens der gemeente begroet,
nl. nabij de ruïne van Teylingen, waarna
om 4 uur de bijzondere vergadering van
den gemeenteraad wordt gehouden, waar
in drs De Graaf zal worden geïnstalleerd.
HAAGSCHE POLITIERECHTER.
A K te Oegstgeest had zich met een
clandestiene vleeschaffaire bemoeid,
waarvoor hij'zich bij den Haagschen po
litierechter had te verantwoorden. Drie
weken gevangenisstraf luidde de eisch
van den Officier, doch de rechter nam
aan, dat het hier geen geregelden handel
betrof en veroordeelde tot f40 boete of
20 dagen hechtenis.
Het verhandelen van kaas in strijd met
de distributievoorschriften, bracht D v L
uit Leiderdorp in het verdachtenbankje
en tegen hem vorderde de Officier f 50
boete of 25 dagen hechtenis, met ver
beurdverklaring van de in. beslaggeno
men kaas. De politierechter Veroordeelde
tot f25 boete of 10 dagen hechtenis met
verbeurdverklaring.
Tot de genoodigden op den herdenkingsavond van de Ver. van ex-poiitieke gevangenen
(nit den bezettingstijd) behoorde ook burgemeester Van Kinschot (tweede van links) met
zijn echtgenoote. Daarnaast de garnizoenscommandant, kol. Spaih en ds. D. Kuilman.
Achter kol. Spaih, mevrouw Kuilman.
(Foto N. van der Horst) Exclusieve opname Nieuwe Leidsche Crt,
Waarom prof. Romme haar
openlijk hulde bracht
Vanwege het Kringbestuur van de Ka
mercentrale Leiden van de K.V.P. werd
Donderdagavond in de grobte tentoonstel
lingshal van H.B.G. te Lisse een groote
politieke vergadering gehouden, waarin
als spreker optrad prof. mr C. P. M.
Romme.
Na een kort inleidend woord van den
voorzitter der Kamercentrale ving prof.
Romme zijn rede aan met de vraag „Wat
is Linggadjati?" Men kan van deze over
eenkomst in gunstige of ongunstige be-
teekenis spreken, doch het was voor ons
een onduidelijk stuk toen de 17 punten
bekend werden gemaakt zonder meer. De
op 10 December 1946 van regeeringswege
gegeven toelichting hierop, de nadere ver
klaringen van de Commissie-Generaal en
de tweede gegeven Regeeringsverklaring
maakte het verdrag of overeenkomst dui
delijker en aannemelijker.
Dit verduidelijkte .Linggadjati was een
beginstadium van de inlossing van de
Kon. rede van 1942. Een voorbereiding
voor een blijvend samengaan van Ned.-
Indië, zoowel Oost- als West-Indië met
het moederland als gelijkgerechtigden.
Tegen dit duidelijke Linggadjati had de
Kath. Kamerfractie geen bezwaar en de
Kamer heeft zich op 20 Dec. 1946 aldus
uitgesproken door de motie-Van der Goes
van NatersRomme. Hiermede heeft de
Kath. fractie mede de verantwoordelijk
heid aanvaard voor de verdere samen
werking en hiervan heeft spreker nimmer
spijt gehad. Vervolgens ging spr. hierop
na de reactie van Indonesië op de behan
deling in de Kamer. De republiek Indo
nesië verzette zich tegen de gedachte, dat
het duidelijke Linggadjati zou worden ge-
teekend, omdat men meende hierin iets
anders te zien. dan de oorspronkelijke 17
punten.
In Nederland werd de oppositie ontke
tend tegen de Regeering in het parlement,
waarbij werd verondersteld dat het ver
duidelijkte Linggadjati een gewijzigd
Linggadjati zou zijn en deze veronderstel
ling vond in Indonesië weerklank. De op-
Maar weet welhet water is 3 ct.
duurder dan in Leiden
De Commissie inzake huishoudelijke
voorlichting en gezinsleiding te Oegst
geest organiseert deze week een tentoon
stelling in het Patronaatsgebouw, welke
gistermiddag door burgemeester J. C.
Baumann werd geopend.
In een welkomstwoord richtte mevr.
SplitsWitvliet zich tot de genoodigden
en sprak er haar blijdschap over uit, dat
de burgemeester deze tentoonstelling
wilde openen. Ook weth. De Neef en
mevr. Belgraver als vertegenwoordigster
van U.V.V.-Oegstgeest, heette spr. harte
lijk welkom.
Burg. Baumann viilg zijn openingsrede
aan met op te merken, dat het werk van
deze Commissie hoogst belangrijk is. Spr
herinnerde voorts aan de moeilijke taak
in bezettingstijd en bracht hulde aan de
Ned. huisvrouwen. Maar nog, aldus spr.,
is het voeren van een huishouding een
moeilijk werk, niettegenstaande we dach
ten dat na den bezettingstijd alles weer
vanzelf in orde zou komen.
Op de uitgegeven folder ziet spr ver
schillende punten staan, als voeding,
welke nog heel wat zorgen baart. Over
het punt kleeding wil burg. Baumann
maar niet spreken, de moeilijkheden in
dezen zijn genoegzaam bekend. Ook de
opvoeding der kinderen baart nog veel
zorgen, gezien ook de toenemende jeugd
criminaliteit. Komende tot het punt
„onze wasch", zeide spr., hier niet veel
van te weten, aangezien hij nog nimmer
aan de waschtobbe heeft gestaan. Wel
weet spr en dit punt is in de laatstge
houden gemeenteraadsvergadering nog
ter sprake geweest dat het water, be-
noodigd voor die wasch in Oegstgeest,
drie cent per kubieke meter duurder is
dan in Leiden. Hoewel reeds met de
Duinwaterleidingmaatschappij contact
hierover is opgenomen, viel hier niets
aan te doen. Spr. geeft daarom de com
missie in overweging een klacht terzake
in te dienen bij de Prijsbeheersching,
aangezien misschien van „zwarten han
del" gesproken kan worden.
In het vertrouwen, aldus 9pr., dat aan
deze suggestie in het belang van alle
Oegstgeester huisvrouwen gevolg zal wor
den gegeven, verklaarde spr de tentoon
stelling voor geopend.
Hierna wenschte mej. Nuenen van de
afd. Leiden de Oegstgeester commissie
geluk met deze tentoonstelling, terwijl
mevr. Meyers, lid van het hoofdbestuur,
de activiteit en de veelzijdige belangstel
ling van de Commissie te Oegstgeest
prees en succes met deze tentoonstelling
toewenschte.
Deze tentoonstelling, welke zoowel
's morgens, 's middags als 's avonds ge
opend zal zijn, geeft een keur van voor
lichting aan de huisvrouw op velerlei
gebied. We noemen het advies om van
oude kleeding. kinderkleertjes te maken.
Naast de voorlichting hoe de orde ;n de
keuken moet zijn, geeft zij aanwijzingen
wat er al m die keuken bereid kan wor
den aan smakelijke gerechten met weinig
middelen, terwijl het verwerken van oud
brood zeker de aandacht van de huismoe
ders zal vragen. Bescherm uw kleeding
tegen mot, is eveneens een advies, dat op
deze tentoonstelling gegeven wordt. Gp
het podium is een stand ingericht over
kinderopvoeding, terwijl daarnaast een
groote collectie brochures en boekwerkjes
een aanvullinig mag zijn op het tentoon
gestelde.
Over het geheel genomen een tentoon
stelling, welke de belangstelling van de
huismoeders zeer waard is.
Verbuigings-n wordt in Regee-
ringsstukken niet gebruikt
Wat de scholen zullen doen moet nog
beslist worden.
De Ministerraad heeft besloten, dat in alle
stukken, welke van de regeering, de afzon
derlijke departementen of van andere rijks-
instanties uitgaan, de verbuigings-n, welke
in de wet op de nieuwe spelling facultatief
is gesteld, niet zal worden gebruikt. T-a.v.
de scholen heeft minister Gielen geen be
slissing genomen.
MARKTBERICHTEN
LEIDEN, Veemarkt, 28 Mrt '47: fokstieren
20; slachtetieren 3; kalf- en melkkoeien 151
f 400750, vlug; vare-koeieD 100 f 300500,
mat; vette koeien 243, pinken 43 f 200325,
mat; nuchtere slachtkalveren 44; vette
schapen 47; weide schapen 100; lammeren
10; mestvarkens 110 f 50—80, te vlug; big
gen jÉ49 f 3050, te vlug; paarden 25 f 200
1100. mat; bokken en geiten 36.
LEIDEN, Kaasmarkt: Goudsche kaas 4
partijen; Leidsche kaas 4 partijen. Geen
noteering.
positie heeft in internationale kringen
een twijfel gebracht en de gedachte ge
wekt of men geen woordbreuk ten opzich
te van deze overeenkomst zou doen.
De onderteekening van Linggadjati van
15 Maart 1947 was voor ons niets anders
dan een aanvaarden van een verduidelijkt
Linggadjati, aldus sfpr. Deze onderteeke
ning is geschied buiten de Kamer om. De
Kath. fractie en de Kamer werden ge
plaatst voor een voldongen feit. Bij de be
handeling heeft de Kath. fractie zich dan
ook uitgesproken het te betreuren, dat ds
Regeering tot teekening is overgegaan
zonder hierin de Kamer te kennen. Voor
de aanvaarding had de Regeering onge
twijfeld zrware argumenten en overwegin
gen, doch kon deze niet noemen. Eenige
argumenten noemde spr. hierop, o.a. de
verdere verwarring die onze betrekkingen
met andere landen zou kunnen scha
den. Militaire, economische en financieelo
redenen welke niet genoemd zijn.
De Kath. fractie heeft evenwel niet de
verantwoordelijkheid aanvaard en ook
niet hieromtrent een Regeeringscrisis uit
gelokt. Dat heeft geen enkele partij, ook
al was zij in de oppositie, gedaan, omdat
dit in het waarachtige belang van het land
was. Spr. bracht hiervoor een woord van
dank aan de oppositie.
Elke uiting tegen de gesloten overeen
komst is in waarheid een afbreuik van de
belangen van de eenheid van het Rijk.
Tndië heeft gebrek aan arbeidskrachten
uit Nederland, daarom moeten wij mede
werking verleenen, aldus besloot prof.
Romme.
Sommige bakkers verwerken
reeds mai» in 't brood
Het toevoegen van rogge veroorzaakt echter
de klefheid.
In aansluiting op het bericht van Woensdag
over de samenstelling van het brood, ver
neemt de Nieuwe Leidsche Crt. nog
nader, dat er op verschillende plaatsen,
voornamelijk door kleinere bakkers,' wier
vorige toewijzing meelvoorraad uitgeput was,
reeds ongeveer 10 pet mais in het brood
wordt verwerkt. De afmetingen van dit brood
zijn hierdoor iets kleiner geworden, doch de
smaak en voedingswaarde bleven dezelfde.
De oorzaak van de klefheid te niet aan de
mais-toevoeging te wijten, doch aan de 13&
pet inlandsche rogge, welke momenteel m
het brood verwerkt worden. Het zou dan
ook den bakkers welkom zjjn, indien deze
hoeveelheid rogge door mais kon worden
vervangen. Behalve de reeds genoemde per
centages is de samenstelling momenteel on
geveer 63 y2 pet. buitenlandsche tarwe en 13%
pet. binnenlandsche tarwe.
We kunnen hieraan nog toevoegen, dat Ne
derland van Argentinië 200.000 ton mais heeft
gekocht van den nieuwen oogst, die in den
voorzomer zal worden verladen.
BONNEN VOOR 4 LITER PETROLEUM
VOOR VERLICHTINGS- EN KOOK-
DOELEINDEN
Onderstaande bonnen van de kaarten voor
petroleum voor toookdoeleinden en verlich
ting geven gedurende April 1947 elk recht
op het koopen van vier liter petroleum?
kaarten UA 611: bon A 21 t/m A 24, kaarten
UB 611: bon B 11 en B 12, kaarten UC 6311;
bon C 06, kaarten UD 611: bon D 11.
NOTEERINGEN NEW YORKSCHE BEURS
NEW YORK, 26 Maart. Atch. Top 88%
(87%); Balt. 14% (14%); Can Pac. 12%
(12%); N.Y. Centr. 18% (17%); Penns. 22
(21%); Un. Pac. 125 (124%); A. Copp. 40%
(39%); Bethl. 92% (93%); Chrysler 99 97%;
Gen. El. 36 35%); Gen. Mot. 61% (60%);
Int. Nick. 33 32%); Kenn. Copp. 48% (47%);
Packard 6% (6%); Rep. St 29 (28); Shell
27% (27%); Stand. O. 67% (66%); U.S. Rubb
53% (52%); U.S. St 74% (73%).
VISSCHERIJBÉRICHTEN
IJ MUIDEN, 28 Maart 1947. Binnenge-
loopen zijn de stoomtreiler RO 15 f 15.000 en
de kustvisschers KW 92 f2030, 53 f 960, KW 51
f5160, 109 f104, UM 249 f1050, 237 f 70, 262 f40,
318 f 144, LJM 60 f 770, EH 4 f 750, 20 f 360,
UK 4 f 756, 22 f 1350. 268 f580, 141 f 1460. 87
f1220, 31 f990, 90 f 170, 86 f 530, 17ë, f1018
119 f 171. De aanvoer bedroeg 600 kisten kabel
jauw en geul. 10 tarbot en tong, 200 wijting,
1000 schol, 100 schar, totaal 1910 kisten. Prijzen:
gr. schol f23—20, gr. md. schol f26—19, kU
schol f 34—30, bot f 20—10.50, alles per 50 kg.
SCHin;vBNINGEN27 Maart. Besommin
gen trawlloggers: Sch. 133 f 7.000.—; Sch.
402 f 2.690.—; Sch.. 166 f 825.— (motor de
fect). Besommingen kustvisschers: SI. 19
f 125.—; SI. 47 f 100.—; SI. 36 f 500.—; Kw.
215 f 300.Kw. 27 f 40.—; Go 25 f 74.—;
Go 26 f 720.—; Uk. 161 f 350.—; Sch. 177
f 820.—; Bh. 4 f 700.—; Od. J f 120.—. No
teeringen: Groot middelschol f 14f 16, kL
middelschol f 24f 27; kabeljauw 2 f 9—
t 12; wijting ongestnprt t 7—f 9.
