Amerika hecht veel waarde aan Ned. kapitaal
CALVÉ'S 1
Het cultureele leven in Zuid-Afrika bloeit
MICUWt: LEIDSCHE COURANT
DONDERDAG 27 MAART 1917
STANDING NED. CREDIET
WEKT VERTROUWEN
In een rede voor de American Business
Men's Club te A'daan heeft de heer E. C.
"Wilkinson, attaché bij de Amerik. Ambas
sade te Den Haag, gisteren gewezen op de
eeuwenoude financieele betrekkingen tus-
schen Nederland en de Ver. Staten. De
deelneming van Ned. kapitaal heeft eertijds
een belangrijke rol gespeeld bij het vestigen
van ondernemingen in Amerika. In 1782
plaatste de Amerik. regeering een leening
van f 5 millioen in Nederland, met een loop
tijd van 10 jaar en een rente van 5 pet. Het
zelfde herhaalde zich in 1784, 1787, 1788 en
van 1790 tot 1794. Al deze leeningen waren
kort na het begin van de 19e eeuw volledig
Officieele bonnenlijst voor de
komende 14 dagen
Elk der volgende bonnen geeft van
30 Maart t/m 12 ApriQ recht op het koo-
pen van:
BONKAARTEN KA. KB. KC 703.
(Strook no 4)
67-1 brood 800 graim brood.
67-2 brood 400 gram brood.
67-1 boter 125 gram boter.
67-2 boter 125 giraun margarine of 100
gaaim vet.
67-3 boter 250 gram margarine of 200
gram vet.
67-1 melk 4 liter melk.
67-2 67-3 melk 7 liter melk.
67-1 vleesch.. 100 gram vzLeesdh.
67-2 vleescit.. 400 gram vüeeödh.
67-1 algemeen 200 gram kaas.
67-2 algemeen 2 eieren.
67-3 algemeen 100 giram bloem of zelf
rijzend bakmeel of
kindermeel (niet uit
rijst bereid).
67-4 algemeen 125 gram koffie.
67-5 algemeen 50 gram thee.
67-D reserve 1600 gram brood
67-K reserve 800 gram brood
BONKAARTEN KD. KE 703.
(Strook no 4)
68-1 brood 800 gram brood.
68-1 boter 250 gram boter.
68-2 boter 125 gram margarine of 100
gram vet.
68-2 68-3 melk 12 liter meük.
68-1 68-2
vleesch 100 gram vleesch
68-1 algemeen 104) gram kaas.
68-2 algemeen 2 eieren.
68-R reserve 800 gram brood
68-S reserve 1<)© gram bloem of zelf
rijzend bakmeel cxf
kindermeel (niet uit
rijst bereid
68-U reserve 600 gram bloem of zelf
rijzend bakmeel of
kindermeel (niet uit
rijst bereid) of kin
derbiscuits.
BONKAARTEN MA, MB, MC, MD, ME,
MF, MG 704 (Bijz. arbeid, a.s. moeders
en zieken. Strook no 4)
67-4 brood 800 gram brood*
67-4 boter 250 gram boter.
67-4 marg. 250 gram margarine of 200
gram vet.
67-4 melk 5 liter melk.
67-4 vleesoh.. 300 gram vleesch.
67-5 vleesch.. 100 gram vleesch.
67-4 kaas 200 gram kaas.
67-4 eieren 5 eieren.
Op 2 April zuilen bonnen worden aan
gewezen voor suiker, versnaperingen en
tabak. De niet-aangewezen bonnen van
strook 3 kunnen worden vernietigd.
Calvé's mosterdsaus maakt de
eenvoudigste stamppot tot een
lekkernij. Heerlijk pikant op
duizend-en-een gerecht - zóó te
gebruiken droogt niet uit.
osterdsaus
Bijzondere Thee-kwaliteit
Ditmaal is er op den nieuwen theebon
een theesoort verkrijgbaar van het mooi
ste ongebroken blad, hoogfijn en geurig
met een heerlijk vol aroma. Deze thee
komt uitsluitend voor in de le kwaliteit
van „DE HOFSTAD", het merk dat be
roemd werd door de koffie, waaraan U
het Hofstad-brandgeheim proeft en dat
ook in thee vèr uitsteekt boven de ge
wone merken. Vraagt op Uw nieuwe bon
nen speciaal naar Hofstad-thee en Hof-
stad-koffie: iedere goed§ zaak levert het
U bij voorkeur! (I.M.).
OPKOMST DIENSTPLICHTIGEN 8STE
REGIMENT INFANTERIE
De d'i-en stplichfngenbestemd voor het 8ste
regiment infanterie te Amersfoort, dóe op
3 Maar hadden moeten opkomen en wier
opkomst was udtgest-ekl, moeten nu op
Maandag 31 Maart opkomen Zij moeten dien
dag per eerste reksgelegeuheid na 7 uur naar
Amersfoort vertrekken.
afgelost. Vooral bij de ontwikkeling van hei
Amerik transportwezen heeft Ned. kapitaal
de helpende hand gereikt, als ook bij het
verschaffen van geld op hypotheek ter ver
betering van de landbouwgebieden. Alleen
reeds»in de staalindustrie bedroegen de Ned.
beleggingen in 1967 meer dan 50 millioen dol
lar. Volgens de jongste officieele cijfers had
den in Juni 1941 bijna 5200 Ned. ingezetenen
activa in Amemka, w-o. 4000 particulieren.
De standing van het Ned. crediet is Jn de
Ver. Staten altijd hoog in eere gehouden,
hetgeen een natuurlijke weerspiegeling is
van den goeden naam der Ned. Regeering
en het Ned. publiek, wat betreft het nako
men van contractueele verplichtingen, ter
wijl er groote bewondering voor het opmer
kelijke herstel van Ned. bestaat. Dat zal ook
in de komende jaren van beteekenis zijn voor
de goede financieele betrekkingen tusschen
beide landen.
C. H. V. OP 9 APRIL IN ALGEMEENE
VERGADERING BIJEEN
Onder voorzitterschap van het Tweede Ka
merlid H. W. Til anus zal de Clhr. Hist. Unie
op 9 April otn 10.30 uur in „Bellevue" te
A'dam in alg. vergadering bijeen komen.
Naast de verkiezing van drie leden van het
Hoofdbestuur staat een lezing van prof. dr
J. de Zwaan over „De West en wij" op het
programma.
GRENSSTROOK I.V.M. SMOKKELHANDEL
IN BRABANT WORDT UITGEBREID.
Om den veesmokkel naar België zooveel
mogelijk tegen te gaan zal de grensstrook,
die thans 5% kim is, tot 15 of 20 km worden
uitgebreid. In deze strook zal het vee gere
gistreerd moeten worden in „veeboekjes".
In Engeland is een koninklijke commissie
van onderzoek naar de gedragingen van de
Britsehe pers benoemd, ter bevordering
van d«e grootst mogelijke accuratesse by de
publicatie van nieuws.
Nóg zijn de broekjes smetteloos witHet voorloopig Nederlandseh elftal: staand van
links naar rechts: Spierenburg (rechsthalf), v. Run (rechtsback), Möhring (spil), Kraak
(doel), De Vroedt (linkshalf) en Van der Linden (linksback); knielend van links naar rechts:
de voorhoede: Drager, Wilkes, Roozen, Rijvers en Bergman.
NEDERLANDSCH BLIJFT DE
BRON VAN 'T AFRIKAANSCH
(Van onzen medewerker F. Oudschans Dentz)
De vertooning van de rolprent „Geboorte
grond" in Zuid-Afrika is een groot succes
geworden. In deze film speelt Pierre de
Wet een hoofdrol. Tal van Afrikaansehe
autoriteiten woonden de eerste vertooning
by. Zij is een voorlooper van een reeks Afri
kaansehe films op geschiedkundig en roman
tisch gebied. De Afrikaansehe Kultuurraad
heeft een oproep gedaan om hel leven van
Kruger te verfilmen. Zij heeft daarop een
schitterend draaiboek van Oom Pauls leven
ontvangen door wijlen den bekenden ge
schiedkundige dr Gustav Preller en wijlen
M. A. Wetherill geschreven. Voor scholen,
universiteiten en colleges zal de rolprent van
Kruger van gToote opvoedkundige waarde
zijn,- daar zy niet alleen het leven van den
laatsten staatspresident van zijn 16de jaar
tot zijn dood in 1964 zal uitbeelden, doch
daarmee van de meeste staatslieden een beeld
zal geven, die in dien tyd een rol hebben
gespeeld.
In Pretoria is een Afrikaansehe Skrywers-
kring gesticht; het initiatief is uitgegaan van
den jongen dichter Pierre de Villiers en den
criticus J. BeukeS, die respectievelijk als
voorzitter en secretaris zijn opgetreden (adres
postbus 447, Pretoria). Het doel is jonge
sohryvers met raad en daad by te staan.
Een cultuurdaad van beteekenis is het plan
van de FAK (Federatie van Afrikaanse Kul-
tuurvereniginge) om een fonds van. 16.600
op te bouwen, ten einde daaruit belovende
jonge krachten op muziekgebied naar het
buitenland te zenden om zich verder in de
muziek te bekwamen. Ondanks den vooruit
gang van het Afrikaansch in de laatste veer
tig jaren op verschillend gebied was er nog
een bepaald gebied, waarop de vooruitgang
niet zoo snel is geweest. Dat was het gebied
van de muziek. Nu wordt ook dit aangepakt.
De Fak heeft een prijsvraag uitgeschreven
groot 50 voor de beste compositie, welke
geschikt zal zyn voor de Van Riebeekdafc.
dat is de dag van 6 April 1652, toen de stich
ter van Hollardsch Zuid-Afrika bij Tafelberg
landde, een feit in de historie, dat in 1652
drie eeuwen geleden is en voor welker her
denking nu reeds voorbereidingen getroffen
worden
Op cultureel gebied kan nog de boekenpro
ductie in Afrikaansch vermeld worden.
Sedert het eerste Afrikaansehe boek:
„Zamenspraak tussen Klaas Waarzegger en
Jan Twyfelaar" (1861) zijn reeds 5758 boeken
in het Afrikaansch uitgegeven. Met de her
drukken beteekent dit een verkoop van 44
millioen exemplaren. In de afgeloopen 5 jaren
is het aantal Afrikaansehe boeken met 800
pet toegenomen. Bovenaan de schoolboeken
met 1006 uitgaven, kinderboeken met 945,
romans met 900, tooneelwerken met 260, mu
ziek met 247, geschiedenis met 193 en dicht
bundels met 140 werken.
Men mag zeker zeggen,, dat de taal leeft,
hetgeen advocaat Steyn onlangs deed opmer
ken: „Die voortbestaan van die Afrikaanse
volk is afhankelik van die handhawmg en
uitbouing van ons taal".
Waardeering geniet daarom ook de instel
ling door oud-miinster N. C. Havenga, om
naast den Hertzogprjjs (in 1914 door de Suid
Afrikaanse Akademie toegekend aan het
beste werk in het Afrikaansch) ook een
Havengaprijs in te stellen voor natuurweten
schappen en techniek.
De -grootste prijsvraag welke ooit een uit
geversfirma heeft ingesteld is wel die van
de Unieboekhandel te Pretoria, die 2 eerste
prijzen van 500 en 2 tweede prijzen van
250 heeft uitgeloofd voor de beste speur
verhalen en romans
Doch ondanks^ den groei van het Afri
kaansch blijft Nederlandseh de bron, waaruit
geput moet worden. Nog onlangs heeft minis
ter Hofmeyer gezegd: „Dit sou niks anders
as kulturele selfmoord wees niet, indien
Suid-Afrika sou voortgaan om hom van die
Nederlandse letterkunde af te sonder."
„Trots is die volk", ging de spreker voort
bij de begroeting van Roland Holst te Pre
toria, „op die ontwikkeling van Afrikaans
as selfstandige taal en die Afrikaanse let
terkunde as 'n selfstandige. Vir 'n tydlang
het Suidafrika egter die neiging aan die dag
gele om hom ai te sonder van die stam
land se letterkunde. Daar is as 't ware na-
gelaat om d'ie rots te aanskou, waaruit ons
ge-kap is."
JANTJE WELGEMOED EN ZIJN VADER
TH. ROTMAN
31. Als net tyd voor slapen is,
Gaan ze, holderbolder,
Naar hun strozak alle drie,
Boven op de zolder,
Krijntje met zyn valse snuit
Trekt, als laatste, 't lampje uit;
Na een poosje gapen
Gaan zy lekker slapen.
32. Maar in 't holste van de nacht
Om zowat twee ure.
Komt Kryn Vorsepit uit toedl
Tastend langs de muren
Sluipt hij stil de zolder rond,
Tot hy Vaders jasje vond
Vader, arme stakker!
Man, pas op, word wakker!
Kerk en School
Ned. Herv. Kerk
B ecr o e p en: te Giessendam-Neder Har-
dinxveld (2e pred.) H. Hark-ema te Wijk bij
Heusden; te Niehove dr G. J. Woldinga te
Zwolle; te Valkenswaard-Aalst (toez.) J. F.
v. Veenen te Beimuiden; te Zevenhuizen
(toez.) J. J. Stoutjesdijk te Tuil.
A an genomen: naar Buddel W. G.
Reddingius, pred. by de Prot. Kerk in Inddë,
met verlof hier te landie.
Bedankt: voor Kerkdriel G. den Duijn
te O. Alblas; voor Roswinkel E. C. Baart,
pred. in alg. dienst te Bakkum (N.-H.)
Geref. Kerken
Beroepen: te Oldekerk S. G. Bloem te
Hoogkerk; te O. en N. Bildtzajl A. Brink te
Blija; te ZaltboimmelGameren drs A. B. W.
Kok te Zaamslag.
Evang. Luth. Kerk
Drietal: te Doetincfhem M. C. H. Lin-
deijer te Rotterdam, P. Roodenburg te Alk
maar en H. Snijder te Arnhem
KERKELIJKE EXAMENS N
KAMPEN, 26 Maart. (Tbeol. Hoogeechool
der Geref. Kerken). Geslaagd1: cand. ex. J.
v. d. Berg Jr. te Rotterdam (cum laude) en
W. Wiersinga, Apeldoorn.
PERSONALIA
Op 72-jarigen leeftijd overleed te Hel
den^Panningen deken Terstappen.
Tot lector in de beschrijvende statistiek
en de statistische analyse aan de A'damsche
Gemeente-Universiteit is benoemd de heer
P. de Wolff te Amsterdam
Naast de studenten-gezelligheidsvereeni-
gingen is thans te Wageningen een algemeene
studentenvereeniging opgericht, die is er
kend als vertegenwoordigend lichaam van
alle Wagen ii^sohe st-udenten
IN HET KORT
De Paus ontving gisteren in audiëntie
den Nederl. gezant bij het Vaticaan, jhir mr
M. W. v. Weede.
Maandag 14 April a.s. worden de col
leges aan de R.K. Economische Hoogesohool
te Tilburg hervat.
311e DIES UTRECHTSCHE
UNIVERSITEIT
Gisteren werd in den Utrechtschen schouw,
burg de 31ile dies van de Rijksuniversiteit
gevierd.
De dag werd besloten met de promotie
van mr F. Flobrsuetz, secr. van het college
van curatoren van <te Wagendngsche lond-
bouw-hoogeschool, tot doctor honoris cau
sa in de wis- en natuurkunde
PROMOTIES
LEIDEN 26 Maart. Gepromoveerd tot
doctor in de wis- en natuurkunde op proef
schrift: „Revision of the Fishes collected by
Burger and von Siebold in .Japan", en M.
Boeseman te Oegstgeest.
DELFT. 26 Maart. Tot doctor in de tech
nische wetenschap promo-veerde de hger C.
G. T. P. Schnelling op proefschrift: „Onder
zoekingen over de methangi6ting".
GRONINGEN. 27 Maart. Op een proef
schrift, getiteld „Gemeentelijk strafrecht"
promoveerde tot doctor in de rechtsgeleerd
heid mr M. Troostwijk.
ACADEMISCHE EXAMENS.
LEIDEN, 25 Maart. Geslaagd cand. ex.
Godgeleerdheid: W. v. d. Kooy te Schiplui
den; doet. ex. RechtsgeleerdheidH. ven
Zanten te Wassenaar; pro-p. ex. Godgeleerd
heid1: J. H. A Doeschot te Borne (Qv.); doet.
ex. Wis- en Natuurkunde (Wiskunde): F. A.
H. Ouiwehand te Wassenaar; doet. ex. Wis-
en Natuurkunde (Pharmacie): R. J. v. d.
Laan te Stadskanaal; doet. ex. Wis- en Na
tuurkunde (Geologie): mej. J. van Rees te
Maarn (U.); doet. ex. Wis- en Natuurkunde
(Pharmacie); E. H. S. Ten gb er gen te Leiden;
cand. ex. Wis- en Natuurkunde (A.): B. J.
Westerhof te Gouda en J. J. M. Beenakker
te Leiden.
LEIDEN, 26 Maart. Geslaagd a path.-
»s. ex. de dames: A. C. J. Moene en A. v.
Haasteren, beiden te Schiedam, G. v. Aalst
te Bodegraven, A. de Graaf en W. H. Mak,
beiden te Oegstgeest, Th. M. I. Emck te
Ridderkerk, M. S. C. ter Haar te Noordwijk,
S. E. v. Leeuwen te Leiden. M v Adrichem
J. Klarenberg, beiden te Vlaardingen,
M. J. Vos te Rotterdam, A. C. v Veen te
Leidschendam en M. D. J v. Eysdon te
's-Gravenhage
AMSTERDAM, 27 Maart. (G:em. Univ.)
Bevorderd tot accountant L. J. M. Roozen.
DELFT, 26 Maart. Geslaagd: prop. ci-viel-
ing.: J F Duin, Scher-merhorn, H B Hensel,
Amsterdam, M Heij, Arnhem, G van Iterson,
Heerlen, A J van Neste, Utrecht, B Pais,
's-Gravenhage, G W Sjoerdsma, Amersfoort,
J M E L Tummers, Sittard en H de Vries,
Amsterdam; prop. werktuigk. ing.: G W van
Alphen, Brunssen, H E Jansen, Laren (Gld.),
F J M de Reeper, 's-Her togen bosch en K A
IJspeert, Hengelo; prop. scheepsbouwk. ing
G J van Dissel. Pynacker en J Freudenborg,
Bloememdaal; prop. scheik. ing.: J Vergeer,
Malang; cand. werktuigk. ing.: W Muller,
Haarlem en D C Stoppelenburg, Rotterdam:
ing. ex. civiel-ing.: P J Bouman. Rotterdam,
C G Broertjes. Hoorn, W L J Mulder. Amers
foort, J W Tops, Rotterdam en L M C Touw,
Rotterdam: ing.' ex. werktuigk. ing.: J M
Hermes, Rotterdam en W J Thtfc<?e Tand
jong Priok
TILBURG. 26 Maart. Geslaagd, prop. ex.
econ. wetenschappen: A Beukers, Tilburg,
n Galen. Den Bosch, L Janssen, Bussum,
P Kuypers Roermond. M de Kok, Almelo, J
van de Laar. Boxtel, A Mantel, En^hede, W
van den Oord Waalwijk, F. Schweitzer, Heer
len, J van Tielemans, Scheven in gen; cand.
ex. econ. wetensch., J van Eynden. Bakel,
pater P van Leeuwen, Eindhoven. L Tecker,
Tilburg, G Gimbreret, Tilburg.
NIJMEGEN, 26 Maart. Geslaagd: cand. ex.
rechten: mej M J Ph Wijdeveld, Hengelo en
de heeren J G Mi entjes, HAL Giesen. beiden
uit Nijmegen, C C A van Iersel. Udenhout en
F G M Th Geurts, Heerlen.
NIJMEGEN, 27 Maart. Geslaagd: cand.
rechten: J G A Steemers, Nijmegen, G W A
Bury, Leeuwarden. J M H Peters. Meersseir
(L.) en J J M Bouritius, Nymegen.
