Ned. Spoorwegen werken onder hoogspanning
Op bezoek bij den Ned. marschencomponist
Nederlanders leiden strijd tegen het water
Ongezellig bezit
't Verklaarde
s
DINSDAG 25 MAART t9CV
gaarne door de Nederlandsche opera ge
bracht willen zien.... en ik ben er dan ook
mee bezig**, vervolgde hij.
.Overigens heb ik tijdens den oorlog nog
een opera geschreven onder den titel
„Ester". Deze behandelt o.a. de bijbelsche
jodenvervolging, welke geschiedenis vee'
overeenkomt met die, welke thans gelukkig
achter ons ligt. Hitler was de moderne
Haman.... het eindigt met de jubelkoren de*-
joden. Dat werk ik vergat het te zegge»
heb ik reeds jaren geleden geschreven, ifc
heb het toen echter weer geheel omgewerkt"
Hij toont ons een lijstje van zijn nieuwst©
composities en we zien een stroom van na
men: Attila, Mount «Everest, souvenir d©
Berken woude, Walkartparkmarsch, Karei
Lotsy-marsch. Dan zijn er nog liederen, wal
sen, suites en cantates. Indien men al dit
werk bij elkaar zou zien, zou men verraït
zijn over de productiviteit van dezen wel
haast zeventigjarige.
Het meest bekend werden zijn KLM-.
Feest- en Cavaleriemarsch. Onze gastheer Iaat
ons een van deze succesnummers nog eens
hooren pp zijn gramofoon. De klanken van
het ..gestorven" vijfde R.I. herleven: in ge
dachten slaat hij de maat met verdroomde
oogenwant het zijn toch zulke goede
dierbare beelden, die deze plaat oproept
We praten nog even over het „toen". Neen.
het is niet makkelijk de ontelbare uitvoerin
gen met het vijfde R.I. de tochten kris
en kras door het heele land de kameraad
schappelijke sfeer en de vele bijzondere mo
menten uit het geheugen te verdringen. Maar
het is, alsof de Van der Glas-in-burger het
van zich afschudt met een onwillig gebaar.
En hij zegt, nog half in gedachten: ,Jk hoop
nog veel te doen...."
DE VERGETEN KAPELMEES
TER J. R. t. d. GLAS
Van een onzer verslaggevers)
„ja. men heeft mij als kapelmeester min
meer vergeten", zucht de 67-jarige J. R. van
der Glas. wanneer wij hem in zijn kleine
stille won/ng onder Soesterberg opgezocht
hebben. Hij kijkt even peinzend voor zich uit
en wij twijfelen er niet aan. of hij ziet de
leden van zijn populaire militaire kapel van
het vijfde Regiment Infanterie weer voor zijn
geestesoog verrijzen.
„Maar', zoo voegt hij er dadelijk aan toe.
„ik ben nog geenszins aan het rusten! Ik com
poneer nog marschen meestal militaire
walsen, suites en liederen en dan heb ik
ook nog andere pijlen op mijn boog...."
Lan?er Mjó was de naam van J R var
ijveriger dan ooit aan het componeeren en
zoo vloeit jaarlijks een milde stroom van
scheppingen van zijn hand de muziekma
nen de wereld binnen
Een tijdlang was hij dirigent van een mu
ziekcorps in Heerenveen, maar het beviel
hem daar nieteen oud heimwee dreef
hem terug in de richting van Amersfoort,
waar hij meer dan vijftien jaren zijn mili
taire blazers" aangevuurd heeft. Hoeveel
duizenden, die bij de Infanterie gediend heb
ben in Amersfoort, zullen zich den Van de»-
Glas-van-toen nog voor den geest kunnen
halen, zoomede zijn militaire kapel, op wel
ker blikkerende instrumenten het zonlicht
fonkeldeMisschien met een stuk typisch
Amersfoortsch straatdécor als achtergrond?
Van der Glas mag terugzien op een welbe
steed leven in dienst van de muziek. Sedert
1890, toen hij als jongste lid van een mili
taire kapel in Assen op een barifonhoorn
speelde, is hij steeds een goede gewoonte ge
trouw gebleven: hij draagt namelijk altijd
een stompje potlood en een stukje gom bij
zich. Immers inspiratie is een kostbaar goed
en een goede inval moet dadelijk op hei
papier-
.-Men noemt mij altijd den Nederlandschen
marschencomponist, maar ik wil ook opera s
schrijvenhelaas moet t hier allemaal
per se buiterilandsch zijn. anders slikken ze
het niét"
Jaren voor den oorlog voltooide hjj zijn
..Psyche", welk werk nog voor de radio
werd uitgevoerd. „Thans zou ik het zoo
Fransdhe zone, vervangen zullen worden
door Nederlandsche.
Het beeld, dat de directie der Spoorwegen
voor oogen staat, zoo zeide ir Den Hollander,
is dat van een spoorwegbedrijf, dat via ko
len en olie overgaat op electriséhe tractie.
Het plan blijft, om in 1951 met de geprojec
teerde electrificatie van alle hoofdlijnen ge
reed te zijn.
De bewering, als zouden de Ned. Spoor
wegen een eigen deviezen-politiek voeren,
ontkende ir Den Hollander ten sterkste.
Geleidelijke terugkeer naar
vroegere toestanden
Ned Spoorwegen rijden per maand
3 millioen kilometer.
De nieuwe regeling der Ned. Spoorwegen,
welke in den nacht van 3 op 4 Mei zal in
gaan, beoogt een geleidelijke terugkeer naar
vroegere diensten, waarbij in hert bijzonder
gelet wordt op de knooppunten.
Een groote rol speelt de factor van het
aantal zitplaatsen, dat 79.000 bedraagt tegen
163.000 in September 1944.
Verder is het electrische materiaal uit dien
tgd nog slechts voor een deel intact, terwijl
de toestand van het diesel-materiaal zoodanig
is, dat dit binnen afzienbare^ tijd uitgescha
keld zal moeten worden.
Per maand worden door de Ned. Spoor
wegen 3 millioen locomotiefkilometers gere
den, hetgeen inhoudt dat per maand 30 loco
motieven moeten worden gereviseerd.
In het laatste gedeelte van het vorig jaar
bedroeg dat aantal, in verband met gebrek
aan materiaal, slechts twintig.
Op net verzoek van "t Indonesisch
Olympisch Comité om te mogen deelnemen
aan de Londensche Olympische Spelen in
1948 is nog geen antwoord ontvangen. Voor
de training der Inheemschen en hun uitzen
ding zijn reeds f 150.000 uitgetrokken.
Ofschoon veie Engelsehe plaatsen zwaar te worstelen hebben met overstroomingen, vormden
ze voor dit bruidspaar toch geen bezwaar om z'n gewichtige schrede te doen. Letterlijk
stapten ze dan ook het huwelijksbootje in.
HET VACANTIE-SEIZOEN
MOET SLAGEN
Tijdens een persconferentie wees de presi
dent-directeur der Nederlandsche Spoorwe
gen, ir F. Q. dien Hollander, op de moeilijk
heden. waartegen men, bij de uitvoering der
plannen, te kampen heeft géhad.
Ondanks dat, ziullen van 4 Mei as. af alle
deelen van Nederland met elkaar verbonden
zijn; door materieelschaarschte zijn de mo
gelijkheden echter beperkt. Nog steeds moe
ten de Spoorwegen het doen met een aan
vulling van 300 oude Duitsche wagons. Er is
een gebrek aan sneltrein-locomotieven.Voorts
zijn op véle plaatsen de problemen van het
enkel spoor op te lossen.
De Ned. Spoorwegen zullen echter alles in
het werk stellen om het vacantieseizoen te
doen slagen. De nieuwe rijtuigen, die besteld
zijn, zullen geleverd worden door Beijnes,
Allan en Werkspoor, de motoren door Heemaf
en Smit, terwijl de MaibaCh-motoren, af
komstig van een Duitsch bedrijf uit de
der Glas in militaire kringen een bepaald be
grip, maar na zijn pecisionneeririg doofde
zijn ster. De kapel, die hij groot heeft ge
maakt hoeveel keeren speelde het
corps niet voor de microfoon en hoeveel suc
cesnummers zijn er niet op gramofoonplaten
vastgelegd ging roemloos ten onder, om
dat de bezielende leider zijn uniform met het
harpje en knoopje op den kraag in de kleer
kast hingEen bepaald levenshoofdstuk
was afgesloten, maar Van der Glas zette zich
VAN DE OVERSTROOMINGEN
IN ENGELAND
De Britsche minister van Landbouw, Tom
Williams, verklaarde gisteren in het Lager
huis. dat „Nederlandsche deskundigen, on
geëvenaard in kennis aangaande het stuiten
van watervloeden' 'advies en leiding geven
bij het overwinnen van den watersnood,
waardoor Britsche eilanden nog steeds wordt
geteisterd. De minister noemde de overstroo
mingen: „een rarpp van de eerste grootte,
die dit jaar ongetwijfeld een zeer er^istigen
invloed op de voedselproductie in Engeland
zal. hebben". Duizenden hectaren winter
tarwe en duizenden tonnen aardappels zijn
onder water geloopen. A.P. mekit nog, dat
de Britsche regeering de hulp heeft ingeroe-
BuitenL oorlogsmisdadigers
ontkomen hun straf niet
Bij de Tweede Kamer is thans ingediend
gisteren meldden we dat de indienen spoe
dig was te verwachten het wetsontwerp
inzake de berechting van buitenlandsche oor
logsmisdadigers.
Het voorgestelde wetsontwerp voorziet m
de ieemte. welke is ontstaan door het arrest
van den Bijz. Raad van Cassatie, volgens j
hetwelk totdusver de rechter geen rechts
macht heeft over leden van de vijandelijke
bezettende macht wegens schending van de
normen van het oorlogsrecht.
Deze rechtsmacht wordt thans uitdrukke
lijk aan d-en rechter toegekend.
pen van onzen Landgenoot J. J. Kalis, te
Sliedrecht, van de fa. Bos en Kalis aldaar,
welke firma belangrijk werd heeft verricht
bij het dichten" van de gaten in den Wal-
chersen zeedijk.
Wegens transportmoeilijkheden ts er
nog steeds geen noemenswaardige verbete
ring gekomen in de trage verzending van
tijdschriften naar Indië.
Een plaat draait.de klanken van de
vroegere kapel van het vijfde R.I. her
leven. En Van der Glas waant onwille
keurig weer dirigent te zijn en slaat bij
zijn eigen compositie de maat
„Er zijn landgeoooten, die vreezen, dat
geblokeerde saldi voor goed voor hen
verloren zijn. Dit is onjuist. Het geblokkeer
de geld vormt wel degelijk een vermogens
bestanddeel en het vertegenwpordigt, als
geen zware belastingaanslagen zijn te ver
wachten, een waardevolle reserve, waarvan
gij straks ongetwijfeld het bezit zult leeren
waardeeren". Aldus sprak het vorig jaar prof.
Lieftinck. minister van Financiën, voor de
radio.
Intusschen zijn er verschillende maanden
verstreken, zonder dat die ongelukkige be
zitters van geblokkeerd geld deze waardevolle
reserve hebben kunnen waardeeren. Ze zul
len meer voelen voor een andere uitspraak
van den minister, nj. dat het geblokkeerde
geld voor den rechthebbende een recht onge
zellig bezit vormt. Het wordt immers met
dat geblokkeerde geld langzamerhand een
onverkwikkelijke geschiedenis. Had de mi
nister ter persconferentie in Jan. 1946 nog
verklaard, dat overdracht van geblokkeerd
tegoed en grootboekinschrijving in vrij geld
zou kunnen plaats vinden, als de bijzondere
heffingen gemd zouden worden, thans bljjkt
dat het niet in de bedoeling ligt de blokkade
van dit geld op te geven. -
Medegedeeld is, dat de opbrengst der hef
fingen geraamd wordt op 15 en een half
milliard. Hiervan is reeds geïncasseerd f0.8
milliard, zoodat nog betaald moet worden een
bedrag van circa f 4 en drie kwart milliard
Deze aanslagen zullen ongetwijfeld gedeelte
lijk in vrij geld betaald worden, zoqdat er
geen uitzicht bestaat op' algeheele liquidatie
van het totaal bedrag aan geblokkeerd geld
a.d circa £5 milliard.
De minister is nu yoomemens om de vol
gende oplossing voor het probleem van het
geblokkeerd geld te effectueer en.
Overdracht van grootboekinschrijvingen
tegen vrjj geld, voorts belegging van ge
blokkeerd geld in vermogensobjecten (an
dere dan effecten), welke geliquideerd moe
ten worden door hen, die bpl^stingsschuld
moeten betalen en tenslotte *aankóop van ef
fecten ter beurze, waarop een tijdelijk ge
dwongen deponeering zal worden toegepast.
Een en ander komt hierop neer, dat de
houders van geblokkeerd geld die dit niet be
hoeven ter betaling van eigen belastingschul
den, niet in de gelegenheid worden gesteld
zonder meer van „hun ongezellig bezit" af
te komen.
Het Ifjkt er veel op, of men gestraft wordt,
omdat men geblokkeerd geld bezit. Velen
zullen door een samenloop van omstandig
heden in 1945 of later in de geblokkeerde
sfeer met hun geld zijn gekomen. Duizenden
spaarders zitten met geblokkeerd geld en nu
loopen zij de kans, tot in lengte van dagen
met dit gedegradeerd geld opgescheept te
blijven en als zij in de gelegenheid zullen
worden gesteld om dit geld te liquideeren,
dan bestaat de mogelijkheid, dat%dit met
verlies gepaard zal gaan.
Deze voortdurende blokkade wordt hier
mede gemotiveerd, dat omzetting van ge
blokkeerd geld in vrije middelen onvermij
delijk een inflationistische werking zou
ontketenen.
Tot op zekere hoogte is dit juist, maar het
is ernstig de vraag, of dit inflatiegevaar van
dien aard moet worden geacht, dat het be
drijfsleven en vele particulieren zóó gedu
peerd moeten worden. Er zijn wel andere
factoren, die veel meer de inflatie bevorderen.
Hèt wordt tijd. dat eens een punt gezet wordt
achter de geldblokkeering, welke werkelijk
geen fraaie figuur m ons geldstelsel is. Wij
achten het onrechtvaardig tegenover de on
gelukkige bezitters van geblokkeerd geld, dit
tot in lengte van dagen vast te houden
Laat de minister het restant geblokkeerd
gekl. dat door de bijzondere heffingen niet
wordt opgeteerd, vrij geven. De onverdiende
straf is warempel lang genoeg geweest. In
^Russische ^toenadertnj^^|22^2icllt
Het politieke weerbericht uit Moskou zou
kunnen luiden: wat afnemende wind tusschen
Oost en West: iets minder bewolkt en zelfs
tijdelijke opklaringen, maar enkele Russi
sche hagelbuitjes niet onmogelijk. Men zij
met de prognose inzake de Moskousche con
ferentie voorzichtig. Want al mogen de di
verse communiqués doen doorschemeren, dat
er weer eenige kans op overeenstemming be
staat, dat er tusschen het standpunt van
Marshall en dat van Molotof toenadering
valt te bespeuren, in feite is zulks slechts eea
voorloopige uitkomst, het resultaat van tegen
elkaar opbieden. Aan de groote, ideologische
tegenstelling, den strijd om de macht tus
schen Amerika en Rusland, verandert dit
geen zier. Want, het is wel merkwaardig,
dat terwijl men in Moskou naar een voor-
loopig compromis streeft, inzake de belang
rijkste Duitsche aangelegenheden, een lid van
de commissie voor buitenlandsche zaken van
bet Amerikaan sche Huis van Afgevaardig
den. aandringt op economische represailles
jegens de Russen. Er zijn zoovele landen, die
afhankelijk zijn van Amerikaansche hulp en
het is te gek om los te loopen, dat de Sow-
jets daAr hun invloed kunnen doen gelden.
Dank zij de door Amerika verstrekte cre-
dieten, dienen die landen zich toch in de
eerste plaats aan politieke overeenkomsten
met de Ver. Staten te houden. Er is zelfs
sprake van het indienen van een resolutie,
waarbij het verleenen van financieele of an
dere hulp aan landen, die onder Russischen
invloed staan, verboden zal worden. Tot nog
toe, heeft men te Moskou markt gehouden,
waarbij allerlei voorstellen, die betreffen Je
de economische en politieke eenheid van
Duitsch land, de .herstelbetalingen" etc. van
hand tot hand gingen. Beslissingen zijn er
nog niet genomen maar zooals dat steeds op
conferenties gebruikelijk Is moet inzake
de gedane voorstellen worden gezift de pun
ten van overeenstemming met elkaar verge
leken en de afwijkingen en verschillen geno
teerd hetgeen het werk is van eeü speciale
commissie. Het resultaat van die sorteering
zal dan worden vastgelegd in een rapport.
Wat de toekomstige politieke status van
Duitschland betreft waarbij de begrippen de
centralisatie of gecentraliseerde regeering
aanvankelijk de gemoederen sterk verhitten,
zou men nu kunnen zeggen, dat het noch
vleesch noch visch zal zijn. Molotof staat
niet meer zóó ver af van de visie der Wes-
tersche ..Big four"-leden, althans zeker niet
van het standpunt van Bevin. De Rus wil,
zooals wij reeds hebben gemeld, een gede
centraliseerd Duitschland, maar wel met een
centraal Duitsch bestuur, dat m handen zou
worden gelegd van een president en twee
Kamers, waarover verder nog niets definitiefs
gezegd is. De grondwet, waar alles op geba
seerd zou zijn. zal dus het midden houden
tusschen „federalistisch" en ,,centralisee-
rend" en daarin zullen de democratische vrij
heden der Duitsche burgers worden vastge
legd. De verschillende landen, die in deze
Unie vereenigd worden. hebben dan nog
weer een eigen constitutie. Zooals gezegd, is
er dus een trai t-d*u n i o n tusschen de
voorstellen van Molotof en Bevin, maar de
Franschen zien deze toenadering met leede
oogen aan. Immers voor de Franschen is
iedere politieke eenheids vorming van Duitsch
land een gevaar en nieuwe kans op machts
vorming en aggressie. Maar het laatste woord
hierover is voorloopig nog niet gesproken en
Bidault zal Bevin nog wel eens aan zijn jasje
trekken Er is toch niet voor niets een
..BritschFransch" alliantie-verdrag gefor
meerd. en vrienden dienen iets voor elkaar
over te hebben. De Eng else hm an schijnt wel
hereid tot concessies inzake den Franschen
eisch der verhoogde kolen transporten. Bidault
heeft immers te kennen gegeven, accoord te
gaan met de wederinvoering van de econo
mische eenheid van Duitschland, dus niet die
der afzonderlijke zones, mits men toegeeft
aan den Franschen eisch betreffende Je
kolenkwestie, waarbij Bevin echter rekening
moet houden met het Amerikaansche en
Russische standpunt. Komt de economische
eenheid tot stand, dan zullen de vier betrok
ken mogendheden niet alleen de profijten,
maar ook de lasten dienen te deelen, en ten
einde hiervan eenig overzicht te krijgen, zal
er een regeling worden opgesteld betreffende
den invoer en uitvoer. Met den Duitschen
export zal het geïmporteerde kunnen worden
bekostigd, waardoor er „eens' een einde komt
aan de zware lasten. die mi hoofdzakelijk
voor rekening van Amerika en Engeland zijn.
Wijzen wij nog even op de bijna komische
situatie, dat met Bidault en Bevin in de op
positie, juist de Sowjet-man, Molotof het nog
zoo vreemd niet scheen te vinden, de grond
wet van Weimar, als basis voor een nieuwe
Duitsche constitutie te aanvaarden, omdat
de Duitsche landen. die aan die grondwet
onderworpen waren, toch een groote mate
van autonomie en democratie genoten! Hoe
wel du© te Moskou, inzake het Duitsche
vraagstuk, tusschen Marshall en Molotof 1e
spanning verminderd schijnt en men er blijk
baar zelfs „tot zaken" komt, publiceert de
Amerikaansche regeering te Washington ge
heime documenten, waarbij man en paard
worden genoemd. De steeds sterker wordende
onrust in Griekenland, de barre economische
omstandigheden zijn te wijten aan de llnk-
sche organisatie, onder leiding der commu
nisten. De guerilla-strijders worden geoefend
en bewapend in het buitenland: het hoofd
kwartier ligt buiten Griekenland. Dit is de
„Russische zenuwenoorlog jegens Grieken
land" en de Russische vertegenwoordiger btj
de commissie van onderzoek der ,,Ver. Na
ties" voert een misleidende tactiekEn
inzake Turkije wordt o.a. in het geheime
document opgemerkt, dat de Turken wel tot
normale, politieke toestanden wenschen
terug te keeren en hun legermacht willen
demobiliseeren, maaruit vrees voor de
Russen kunnen zij hieraan geen gevolg
gevenDit is dus niet een klein Russisch
hagel buitje tijdens de Moskousche conferen
tie, maar weer eens een Trumansiaansche on
weersbui met donderslagen, duidelijk hoor
baar in de „Club der Luchtstrijdkrachten",
waar de conferentie wordt gehouden!
ieder geval moeten de kleinere spaarders
eerst geholpen worden.
Tenslotte wachten wij nog op de toege
zegde weder-openstelling van de Inschrijving
op het grootboek.
