Koningen in 't spel ran den koning Wat er in de omliggende plaatsen voorviel Plannen van gefusioneerde Fokkerfabrieken NIEUWE LEIDSCHE COURANT MAANDAG 17 MAART 1947 Sport en Wedstrijden In de eerste helft van de 19e eeuw was Engeland het toonaangevende schaak centrum. Het schaakspel is dan van tijdverdrijf der aanzienlijken reeds een algemeen verbreid spel geworden, dat volgens kenners het midden houdt tussohen kunst en wetenschap. Meer wetens9happelijk wordt het spel door Engelsche meesters onderzocht en in 1808 verschijnt „A treatise on the game of Chess" van Surratt, maar be langrijker voor de theoriekennis is Le wis, een van de sterkste Londensche meesters, met zijn „Ohess for beginners" (1835) en „The jphess Board Companion" (1838). De derde groote theoretiker was Walker, voorzitter van de schaakclub Nottingham. Alle drie hadden gebroken met de Philidor'sche pionnen-theorie, wa ren aanhangers van de Italiaansche school, maar Walker hecht de meeste waarde aan de paard-spelen, tegenover de voorkeur der beide anderen voor de raadsheeren. De meest bekende werken van Walker waren „Chess made easy" (1836) en „A new treatise on Chess" (1841). Walker is de eerste schaker, die een rubriek verzorgde, in een krant. Van 18341873 verschenen wekelijks van zijn hand schaakartikelen in het Londensche tijdschrift „Bells life". Het is ook in dezen tijd, dat men voor 't eerst schaakpartijen per corresponden tie ging spelen, een wijze van spelen, die zoo'n enorme verbreiding zou nemen. Tusschen 1824 en 1828 speelden de Londenaars per brief tegen Edinburg- sche meesters, welke match door de Schotten met 3—2 werd gewonnen. In 1834'36 volgde ParijsLonden, waarin de groote Fransche meesters, St. Amant, Boncourt en de la Bourdonnais op den voorgrond traden en de over winning behaalden. (De naam Fransche verdediging, 1. e4, e6, is na deze ont moeting or>tstaan). De Franschen hadden hun Engelsche leermeesters dus overtroffen.. De groote meesters in dat tijdperk in Frankrijk waren Deschapelles en De la Bourdon nais (1797—1840). Het voor de verbreiding en studie be langrijkste werk van laatstgenoemde was het door hem geredigeerde tijd schrift „Palamède", hetwelk na zijn dood door St. Amant werd voortgezet tot 1747, toen de voorboden van de revolutie aan dit tijdschrift voor denkers een einde maakten. Van grooten invloed waren ook de zes twee-kampen, die De la Bourdon nais met den Ierschen meester Max Don- nell speelde en waarin de Franschman zich verre de sterkste toonde. De Fransche suprematie ten tijde van Philidor scheen weergekeerd. Doch nog voor De la Bourdonnais' dood, die ook hem, evenals Philidor, verlossing bracht, immers om in zijn dagelijksch levens onderhoud te voorzien, moest hij in zijn laatste levensjaren in Parijsche schaak- café's spelen tegen 1 franc per winst partij. was het wederom een Engelsch- man, die den schaakscepter zwaaide," nl Howard Staunton. Groote verbreiding en intense' beoefening genoot het schaakspel in de negentiende eeuw. De groote meesters dezer eeuw, in volgorde van hun geboortejaar waren Adolf Anderssen (18181873), Louis Paulsen (1833—1891), Wilhelm Steinitz (1836—1900) Paul Morphy (18371884), Ignaz von Ko- lisch (18371889), Gustaaf Neumann (1838 —1881). en Johann Zukertort (18421888). Paul Morphy werd den 22sten Juni 1837 te New Orleans geboren en leerde reeds vroeg, van zijn vader en opm, het schaak spel kennen. Toen hij 12 jaar was gold hij reeds als de sterkste speler van zijn stad. In die dagen werd in de Ver. Staten reeds veel en sterk gespeeld en in navolgin^gvan het eerste to urnooi van schaakmeesters in 1851 te Londen gehouden, organiseerde men ln 1857 te New York een congres, waarop de zoo ver verspreid wonende Amerikaan- sche meesters hun krachten met elkaar konden meten. Zooals in Londen paste men ook hier het z.g. afval-systeem toe. Zestien epelers werden toegelaten, die elkaar, acht tegen acht in korte matches ontmoetten. De 8 winnaars speejden 4 tegen 4 enz, Morphy versloeg achtereenvolgens Cal- throp, Montgomery en Raphael. Laatstge noemde wist 1 partij remise te houden, alle overige partijen won Morphy. De andere finalist werd Louis Paulsen. Morphy won 5 partijen, verloor er één, terwijl er twee remise werden. Paulsen trachtte vaak door urenlang nadenken zijn tegenstander „dood" DAMVER. NOORDWIJK. De uitslagen van de 3e ronde om het kampioenschap van Noordwijk luiden: Gvd WielTh Zwetsloot uitgest., A. TurkJ v Woersem 2—0, W v d NietH Polm 20, H MulderN Smit 11, A v LeuvenJ v Houten afgebr., B TurkO Zuiderduin 20, N PasschierJ Smit af gebr., C JBouwmeesterJ v. Schooten 02, B v d LindenM v d Berg afgebr., J v d BergP v Schooten 02, M' Mul derJ Zwetsloot 2, J v Schie—C Spaanderman 20, S VinkM de Ridder 02, L HermansJ de Ridder uitgest., J ZuidhoekG Hoek 20, J PesschierH de Vries 02 SCHIÊTVER. BLIJF VOOR T LAND. De wisselmedailles werden bij de laatst gehouden wedstrijd gewonnen door: le klasse J v Egmond met 94 punten. 2e klasse J P Goudriaan, met 96 pnt. 3e klasse J Kaptein met 89 punten. BILJARTEN VAN DE POL EUROPEESCH KAMPIOEN 45/2. Zaterdagavond heeft onze landgenoot Van de Pol in Zürich het Europeesch kampioen schap groot biljart anker kader 45/2 behaald. In het eindklassement neemt hij met 7 ge wonnen partijen en een alg. gem. van 18 79 de eerste plaats in. gevolgd door Faucoftnier (België), Vingerhoedt (België), Chassereau (Frankrijk), de Leeuw (Nederland), Albert (Frankrijk), Feicher Oostenrijk) en Romij (Zwttaerland). te zitten. De 2e partij bijv. duurde 15 uren! waarvan Morphy er 3 gebruikte. De thans zoo gevreesde wedstrijdlclok ontbrak toen nog. Een kort daarna gehouden match met Paulsen werd door Morphy met 10 tegen 1 en 3 remises gewonnen. Morphy was de groote meester van de U.S.A. en zijn lands lieden, in de meening verkeerende, dat het voor de meesters van de Oude Wereld een eer moest zijn hun kampioen te ontmoeten, noodigden Staunton uit naar Amerika te komen. Een prijs van 5000 dollar werd voor den winnaar uitgeloofd. Maar Staun ton accepteerde dit aanbod om redenen van leeftijd en beroepsplichten niet. Dus, dan moest Morphy wel naar Europa gaan om den meester te bekampen. Dit bleek voor de schaakwereld van meer belang, dan een enkele match met Staunton zou zijn geweest. n Op 9 Juli 185# scheepte Morphy zich in en kwam 23 Juli te Londen aan. Maar van een match met Staunton is nooit iets ge komen. Zijn eerste match speelde hij met Löwen- thal. om 9 winstpunten (remises telden niet). Prijs 100.-. Er werden 14 partijen gespeeld (de 9e duurde 20 uren), resultaat Morphy 9 gewonnen, Löwenthal3, remise 2. In Parijs gaf hij een van zijn befaamde blindseances, waarin hij 6 van de acht par tijen won- Een match met Harewitz eindigde met 62 voor Morphy. Maar dan pas komt het tot een eerste groote ontmoeting met 'n Europ. vermaard heid. Adolf Anderssen komt naar Parijs en er komt een match tot stand om 7 winst punten. In de eerste partij speelt Morphy de lievelingsopening van Anderssen, een Evans-gambiet en verliest. De 2e, Spaaq- sche partij, wordt remise. In de 3e partij komt Morphy met een nieuwe variant in de Spanjaard en wint. Anderssen ver keert dan in de onjuiste meening dat Mor phy hem theoretisch de baas is; zijn ope ningen worden onzeker en achter elkaar verliest Anderssen 4 partijen, de 8ste wordt remise, de 9e verliest hij in een -half uur! De match lijkt beslist. Toch wordt het ein de nog even verschoven, doordat de Duit- sche meester de 10e partij weet te winnen, maar met de 11e verliest hij de partij en de match. Na deze overwinning heeft Morphy geen pogingen meer in het werk gesteld om Staunton te ontmoeten. Op 10 Mei 1859 is hij weer te New Or leans terug. Toch bezocht hij in 1863 nog eens Parijs, in 1864 het aloude schaak centrum Havanna. Maar iedere ernstige uitdaging wijst hij af. Zijn rol Lp het schaak leven is uitgespeeld. Hij keert terug naar zijn geboortestad en leeft daar, afgezonderd en ziek van geest, tot zijn vroegen dood (10 Juli 1884). Het schaakspel was de oorzaak van zijn roem, maar ook van zijn droevig lot! Hem kwelde de gedachte, dat de tijd en inspanning aan het schaakspel gegeven, nutteloos was besteed. Hij wist niet, dat door ale tijden heen zijn geestesproducten tot genot en verkwikking van talloozen zouden zijn. W. H. v., d. Nat. KATWIJK. Onder de schooljeugd zal tenbate van de Ni win een collecte gehoudeti wor den van 2529 Maart a.s. Woensdagavond, 8 uur, zal de Ohr. Wijkverpleging dn jaarvergadering bijeen komen in de Oranjezaal v. h. Jeugdhuis. Vertoond zal worden de bekende Roode Kruisfilm. De cantinewagenactie loopt uitste kend. Van de f 10.000, die noodig zijn, is reeds de helft gewaarborgd. De reeders- vereeniiging heeft toegezegd dat voor eiken Ka tw ijk sche n logger, die in '46 uit gevaren is, f 100 kon worden verwacht voor de Ni-win. Daar dit ruim 40 loggers betreft zal het aandeel ruim f 4000 groot zijn. De Niwin-film komt naar Katwijk. De data zijn nu vastgesteld op heden avond in die kapel te Katwijk a. Zee en Dinsdag 18 Maart in het Patrohaatsge- bouw te Katwijk a. d. Rijin. De inwoners van Katwijk, die door Katwijksche politieagenten tijdens de be zetting uit hun huis of van de straat zijn gehaald en op transport zijn gesteld naar Duitschland, worden verzocht inlichtin gen te verstrekken. Het betreft ook per sonen die niet meer zijn teruggekomen. De inlichtingen moeten zoo volledig mogelijk zijn: datum, omstandigheden, naam betrokken agenten, duur van het arrest op het politiebureau, verhooren enz. De rapporten kunnen ingeleverd worden bij de leden van den vertrou- wensraad der oud-illegaliteit, de heeren H. Lugthart, Badstraat en W. Vooys Wyborglhstr., beiden te Katwijk a. Zee, en den heer A Wassenaar te Katwijk a. d. Rijn. Levensmiddelen- en textielkaarten kunnen worden gehaald: Dinsdag 18 Mrt v.m. N. v. d. Plas t/m A. Remmelswaal, nm. A. Reipmelswaal t/m D. v. Rijn. Woensdag 19 Maart vjm. D. v. Rijn t/m L. Schaap, nun. L. Schaap t/m A. Snijders. Donderdag 20 Maart v.m. A. Snijders t/m A. v. d. Velden, n.m. A. v. d. Velden t/m A. Vooys. Vrijdag 21 Maart v.m. A. Vooys t/m J. de Winter, nm. J. de Winter t/m van Zijst. Meebrengen stamkaarten en geldtge bonkaarten waaraan inwisselbon 703. Losse bonnen worden niet aangenomen. KOUDEKERK. -Voor de beide A.R. Kiesverenigin gen te Hazerswoude-R. en Koudekerk sprak mr dr P. G. Knibbe, lid der Prov. Staten van Zuid-Holland, over het Rus sische vraagstuk, van welke rede wij reeds eerder verslag hebben gegeven. In zijn slotopmerkingen zeide spr., dat de leuze „Proletariërs aller landen ^er- eenigt U" nog steeds van kacht is en dat daaruit de zucht tot expansie en impe rialisme is te verklaren. Leeft het com munisme uit het beginsel van haat en strijd, alleen een daadwerkelijk ge loof aan God en Christus kan de wereld overwinning schenken. Op dit uitvoerige betoog volgde een geanimeerde bespreking. Donderdag 20 Maart is er in het lokaal Wille gelegenheid tot het afhalen van distributiebescheiden. LISSE Vrijdagavond werd in de zaal Faas aan de Lisserdijk een ledenvergadering fehouden door de afd. Lisserbroek van e Alg. Ver. voor Bloembollencultuur o. 1. v. den heer M. J. Mesman. De afd. Lisserbroek sprak haar afkeuring uit over het feit, dat de afd. Uitgeest voor de tweede maal een voorstel ter tafel brengt inzake het stemrecht voor leden der Alg. Ver. die niet rechtstreeks bij het vak betrokken zijn. De heer Joh. v. d. Lelij deed als be stuurslid het voorstel om bij ingrijpende voorstellen inzake vakbelangen allereerst de meening van de leden te hooren. De afdeeling nam dit voorstel met algemeene stemmen aan. Voor 1947 werden als afgevaardigde be noemd de heeren Joh. v- d. Lelij en L. J. v. d. Lans; plaatsverv. Joh. Clement en H. Scholte. Vervolgens kwam aan de orde de be spreking van de vacature van Algemeen Voorzitter. Op voorstel van het bestuur werd jhr Van Nispen tot Pannerden door de afdeeling candidaat gesteld. Het surplus 1946 werd besproken. Het was dit jaar abnormaal hoog en dreigde een catastrophe te worden- De lasten daardoor zullen zeer zwaar drukken op de kweekers en er zullen pogingen in het werk gesteld worden om een crediet van de Regeering voor enkele jaren te ver krijgen. De Minister schijnt daarvoor niet te voelen; hoewel dit nog niet officieel is. De minister zou wel voor een individueel crediet zijn, waarvan de voorzitter geen voorstander was. Een breede gedachten- wisseling volgde over dit onderwerp. Geboren: A J L, z v P Kleijhorst en J M Lieverse; Erik C, z v J C Christoffer- sen en C R Schouten; Elisabeth M, d v A C Schalk en A v d Boogert; Gijsbertha E, d v G L Boot en C v d Voort; Nienke C, d v A Pals en A van Werkhoven; Pe- tronella C, d v H J W Visscher en P C Verberg; Hendrikus J J, 'zn v Chr W V d Salm en C C Onderwater. ONDERTROUWD: E v Hoorn en J J Leijs Th Warmerdam en W M v d Voort; N K W van Bockom en L Verduyn. GEHUWD: L de Rhijnsburger ën J T Witte. De nieuwe bonkaarten zullen worden uitgereikt op 24 Maart, letters AF; 25 Maart GK; 26 Maart L—R; 27 Maart SZ, in Rehoboth. NOORDWIJK. Voor de Noordwijksche Kunstkring treedt Donderdag 20 Maart a.s. op Jac. v. Elsacker. Voor de pauze wordt voorge dragen „The moon is down" van John Steinbeck, en na de pauze stukjes van S. Falkland, Carmiggelt, enz. Woensdag 19 Maart zaler gelegen heid zijn tot het kosteloos doen inenten van kinderen, tqsschen 1 en 6 jaar, tegen diphterie van 23 uur in het Wijkgebouw van het Wit-Gele Kruis te Noordwijk Binnen en van 4—5 uur in het wijkge bouw van het Groene Kruis te Noordwijk aan Zee. De EHBO-brigade Noordwijk hibld haar jaarvergadering oj.v. den heer P. Schenkelveld. De jaarverslagen werden goedgekeurd, terwijl de heer Schenkeveld als voorz werd herkozen. Dr Zijerveld hield een lezing over Volksgeneeskunst. Aan den spreker en aan den medisch leider dr J. Zuring, werd een boekwerk aangeboden. VOORHOUT. Bij de Rijkspostspaarbank werd over de maand Febr. ingelegd f 3537.30 en terugbetaald f 4077.85. In de groote zaal van het Parochie huis vierden de CJMV „Iréne", CJMV „Bid -en Kerk", de „Vergeet mij-nietjes" en de knapenver. „Het jonge Leven" hun jaarfeest o.l.v. ds E. J. Beker. Na een Bijbelinleiding door Joh. Zwanenburg volgden de jaarverslagen, waarna de af werking van het meer feestelijke gedeel te van het gevarieerde programma plaats vond, o.m. opvoering van „De Moeder", tooneelspel in drie bedrijven, vrij naar H. C. Andersen als hoofdnummer voor de pauze. Na de pauze voerden verschillende afgevaardigden het woord, waarna opvoe- Hengelo komt zonder gas te zitten Mede docvr het feit, dat de be-volkiHVg va«n Hengelo bij gebrek aan kolen zich warmte tracht te verschaffen door gasoomforenis het gasverbruik in Hengelo in de laatste -Slagen zoo onrustbarend gestegen, dat men met den dagelijiksehen aanrvoer van kolen, het verbruik niet meer kan bijhouden. Men. beschikt nog slechts over een werkvoorraadi van vijf dagen, die snel slinkt, aldus die „Volkskrant." TRANSITOVERKEER NAAR DUITSCHLAND Het Amerikaansche ministerie van buiten- landsche zaken bevestigde gisteren de ont vangst van de Nederlandsche en Bel gische nota's inzake het transito-verkeer naar Duitschland via de havens van Rotterdam en Antwerpen. Men voegde er aan toe, dat de voorstellen in „welwillende overweging" zou den worden genomen. Diplomatieke kringen noemen de nota's een gezonde basis voor een overeenkomst. NEi). OORLOGSMISDADIGER KAMIES OP 10 APRIL VOOR HET B. G. Op 10 April zal het B. G. te Utrecht de zaak behandelen tegen den Ned. oorlogs misdadiger. den SS-er G. Kamies uit Em- men, die op 18 Sept. den krijgsgevangen Amerikaansehen piloot Eastman heeft dood geschoten, toen deze als parachutist gewond in het water van de Grift terecht was ge komen. TWEEDE KAMER-LID PAL AR BIJ SJAHRIR? Het republ.-Indonesisohe persbureau „An- tara" bericht, dat het Tweede Kamer-lid Palar, die op 10 Maart te Batavia is aange kamen, Vrijdag jJ. een bezoek zou brengen aan Sjahrir. PROTEST VAN BEMANNING VAN „MARTIN BEHRMANN". De kapitein, de officieren en twee matrozen van de ..Martin Behrmann" hebben op het consulaat-generaal der V.S. te Batavia een. officieel ptotest onderteekend, dat te Washing ton, Den Haag en Batavia zal worden inge diend. SJAHRIR ZAL COMMISSIE-GENERAAL ANTWOORDEN. Sjahrir zal op zeer korten termijn het schrijven van de Commissie-Generaal, waarin deze om. een interpretatie van Linggadjati verzocht, beantwoorden, aldus méldt Antara. ERKENT DE ARABISCHE LIGA DE REPUBLIEK VAN SOEKARNO? Naar het repuiblikeinsohe „ministerie van voorlichting" bekend maakt is de Egypti sche consul-generaal Mohammed Abdoel uit Singapore te Djogja aangekomen om de groeten van koning Faroek over te brengen.. Als secr.-generaal der Arabische Liga zal Mohammed Abdoel voorts de mededeelimg doen. dat de Liga de Sauvereaniteit der „In donesische republiek" erkent. Heden zou Soekarno hem ontvangen. Men Is weer begonnen met het op z*ti plaats brengen van de 32 boeien, die wegens ijsgang op de Westerschelde waren wegge nomen. Een C-64 van het Ameruk. leger wordt vermist tusschen Goose Bay en Cape Har rison. ring van een wassenbeeldenspel, hetwelk-, door de aanwezigen met instemming werd geappresieerd, gezien het veelvuldig ap plaus. Nu volgde een propagandistisch woord door den heer A. Eigebrood voor de NIWIN. Getuige het medeléven met onze jongens in Indie, werd een collecte ge houden, welke f 40.41 opbracht. Nu volg de het hoofdnummer van de geheele avond „Het eiland van het Geluk" van H. C: Andersen. Ds Beker eindigde met een zeer toepas selijk woord en dankgebed. WOUBRUGGE. In de zaal Swama hielden de Ned. Herv. Meisjesclubs „Van knop tot bloem" en „Helpt elkander" een goed -geslaagd jaarfeest. Ds Hugenholtz sprak een kort welkomstwoord. Door de leden der clubs werden hierna een uitgebreid program ma afgewerkt. Naast een Bijbelinleiding van mej. Rijriburger was er een vrij on derwerp van mej. T. Schijf.,Verder wer den enkele schetsen ten beste gegeven, waarvan wij noemen „Vrouwenzand", „Het nichtje uit Amerika" en „Omwen teling". Een en ander werd afgewisseld met zang. In zijn slotwoord dankte ds Hugenholtz de leidsters der clubs voor het vele moeilijke werk, dat steeds door hen wordt gedaan. PRODUCTIE NIEUWE VAN DRIE TYPEN De directie van de nieuwe N.V. Vereenlg- de Ned. Vliegtuigfabrieken „Fokker", waarin zijn opgenomen de N.V. Ned. Vliegtuigbouw „Aviolanda", de Kon. Mij ..De Schelde" en de Ned. Vliegtuigfabriek Fokker, heeft on langs aan de pers een uiteenzetting gegeven over de plannen van de gefusioneerde vlieg tuigindustrieën. De nieuwe directie bestaat uit ir M. Beeling namens „Fokker", P N A v d Velde namens „Aviolanda" en ir W v d Laan namens „De Sche le", terwijl als voor zitter van de directie optreedt ir P C Vos Het personeel van de samenstellende fabrie ken zal overgaan in dienst van de nieuwe N.V Totdat een nieuwe fabriek is gebouwd zal het bedrijf in A'dam en Papendrecht worden voortgezet. De eerste doelstelling zal moeten zijn het ontwerpen en produceeren van vliegtuigen naar een eigen ontwerp, zoo als een reis vliegtuig, een tweepersoons les- vliegtuig en een tweemotorig trainingsvlieg tuig. Hiernaast wordt ook aan het bouwen van vliegtuigen voor passagiersyerkeer groo te aandacht besteed, terwijl tevens het leve ren van vliegtuigen voor den wederopbouw van de gevechtseenheden van de Ned Lucht macht «ls taak wordt gesien. Zeker uiei de onbelangrijkste taak van de industrie moet zijn het uitvoeren van reparaties voor lucht macht en marineluchtmacht, terwijl ook voor het buitenland reparaties ter hand wor den genomen.. Als vertrouwensman van de Regeering zal voorloopig optreden ir Th P Tromp. Mogen K.L.M.-vliegtuigen wèl in Britsch-Indië landen? Onbetrouwbare berichtgeving van „Antara". In een schriftelijke verklaring heeft de Britsch-Indiër Kundan medegedeeld, dat de berichten omtrent een verbod voor KJL.M.- vliegtuigen, om vliegvelden in India aan te doen, niet door hem -zijn gelanceerd en vol komen onjuist zijn. Deze verklaring is dus wederom een bewijs van de onbetrouwbare berichtgeving van het republikeinsche pers bureau Antara. Tevens deelde Kundan mede, dat hij in geen enkele officieele functie en uitsluitend als privé-persoon een bezoek aan Soekarno heeft gebracht. I^n Benoemd tot burgemeester van Giessen- Nieuwkerk, Peursum en Schelluinen: R. Sterk; idem van Voorhout dr* C I N óm Graaff uit Borne.

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Nieuwe Leidsche Courant | 1947 | | pagina 6