Wereldopinie schaart zich achter Truman
Nog eens:
Eens komt de dag...
't Verklaarde
Knoeiende textielfabrikanten achter tralies
NIEUWE LEIDSCHE COURANT
ZATERDAG 15 MAART lMf
MARSHALL ZAL OPENHAR
TIG MET STALIN SPREKEN
In Washington verwacht men, dat een
eerste gevolg van Truman's verklaring in
zake Griekenland en Turkije zal zijn, dat
Marshall met Stalin persoonlijk de ontstane
situatie zal bespreken.
Men ontloe~ dat a;i-, een door senator
De vade. v.u, deze tweeling is niemand
anders danErnst Kaltenbrunner, de
geëxecuteerde leider van de Gestapo. De
moeder, een 26-jarige Duitsche gravin
Gisela von Westarp, die zijn vriendin was,
verblijft met haar kinderen in een klein
vertrek bij München. Zij leeft van de lief
dadigheid van hen, die Kaltenbrunner's
levende nalatenschap komen bezichtigen
▼andenbergh gegeven verklaring, waarin hij
Beide: „Ik heb om volledige openhartigheid
inzake de internationale situatie verzocht".
Voordat de Amerikaansche volksvertegen
woordiging inzake Griekenland een besluit
nal nemen, zal de republ-ikeinsche partij zich
op de hoogte stellen van de stemming onder
haar voornaamste leden over de vragen: wat
de toekomstige status van Amerika zal zijn
en of de VS. troepen in het Middellandsehe
Zeegebied zullen stationneer en. De Commis
sie voor Buitenlandsche Zaken van den Ame-
i'kaanschen Senaat heeft slechts overwogen
op welke wijze de gelden besteed zullen wor
den. Eaton, de voorzitter, verklaarde nadruk
kelijk: „Wij hebben niet overwogen of het
een leening, dan wel een gift zal zijn". Ame
rika steunt dus zonder meer en op eigen ri
sico.
De oppositie, die er in het Congres onge
twijfeld nog zal zijn, zal zich niet tegen het
voorstel als zoodanig richten^ maar wel aan
dringen op beperking van den steun. Men
verwacht evenwel, dnt zij zeer weinig kans
Bal krijgen.
Een persattaché van het Witte Huis ver
klaarde Vrijdag, dat er naar aarfleiding van
Truman's rede ongeveer 700 telegrammen op
het Witte Huis zijn ontvangen.
De meerderheid van de eerst ontvangen
telegrammen steunen Tru-man, zoo verklaarde
de persattaché, doch de laatste 24 uur zijn
er een aantal afkeurende telegrammen ont
vangen, welke echter „duidelijk van geïnspi-
Dijkdoorbraak veroorzaakt
overstrooming bij Breda
Groote hoeveelheden water hebben van de
•ver het algemeen rustige Aa bij Breda een
wilden stroom gemaakt, die groote brokken
ijs 'meevoert. Eenige houten pijlers van de
zgn. Verlaatbrug te Breda zijn weggeslagen
en vanmorgen is een dijkje van den Boei-
meerpolder doorgebroken, met het gevolg,
dat het water zijn weg vond tot aan den
rand van het Mastbosch. Verschillènde hec
taren weiland staan reeds onder water.
Oordeelt niet, opdat gij niet
geoordeeld wordt. Mat. 7:1.
Het Nederlandsche volk is een critisoh
volk. Het staat er voor bekend en het blijkt
ook telkens weer, dat dit maar al te waar is.
Er wordt ons verweten, dat wij elkaar ver
bijten en daardoor "ons zelf verteren. Er eijn
ontelbaren, die van meening zijn, dat het ver
schrikkelijk erg is. Deze vredestichters be
ijveren zich om niets anders te doen, dan de
critiek die wij op elkaar hebben te critisee-
ren. Zonder dat ze zich het zelf bewust zijn,
critiseeren ze ook zich zelf dus hevig en
geducht.
Wij zullen de laatsten zijn om te ontkennen,
dat we een critisch volk zijn. Het blijkt wel
hieruit, dat in ons land de splijtzwam zoo
diep heeft ingevreten. Hadden we vóór 1940
niet (ik weet het al niet meer hoeveel het
er precies waren), de ettelijke politieke par
tijen. groote maar ook kleine die in ons par
lement ieder eigen standpunt verdedigden?
En is het na den oorlog weer niet een respec
tabele rij? De menschen van de doorbraak
kunnen het nu eenmaal niet verhinderen, dat
in ons land van vrijheid van overtuiging en
meeningsuitingen er wel een doorbraak komt,
maar op een andere wijze, dan zij zich ge
droomd hebben: doorbraak van nieuwe opi
nies en nieuwe richtingen en misschien, wie
zal het zeggen? van nieuwe partijen.
We zijn een critisoh volk. Blijkt het ook
niet uit de vele z.g.n. „Kerken"groepen, die
er in ons goede vaderland gevonden worden?
Wanneer we niet zoo critisch aangelegd wa
ren, maar wat volgzamer van aard, zouden
er waarschijnlijk geen 49 Protestantsche
„kerkgenootschappen gevonden worden,
reerden. aard" zijn. „Zij zijn nl. ongeveer in
dezelfde taal gesteld".
Ohurchill zeide gisteren over Truman's
rede: „Geen stap, dien ik den laatsten tijd
heb zien doen, heeft* er "tneer toe bijgedragen,
de kans op het behoud van den vrede en
vrijheid der wereld grooter te maken. Indien
zulk een stap door de V. S. zou zijn gedaan
vóór den jongtsten oorlog, zou deze daardoor
zijn voorkomen en zeker, indien hij zou zijn
gedaan na den eersten oorlog. Gedaan vóór
1914, zou hij wellicht den vrede gered heb
ben en zouden wij allen in een veel gelukki
ger wereld leven".
Ohurchill was er zeker van. dat de groote
meerderheid van het Engelsche volk de Ame
rikaansche beslissing zal toejuichen. Hij
merkte hierbij opt dat de Amerikaansche po
litiek, evenals de' Britsche. gericht is op
„Vriendschap met Rusland, een vriendschap,
die uit kracht voortkomt en niet uit zwak
heid".
Generaal Salih Omurth, chef van den Turk-
schen Generalen Staf, verwacht een uitnoo-
diging tot een bezoek aan de V.S. om de
methoden tot het ten uitvoer brengen van
president Truman's voorgestelden steun aan
Turkije te bespreken.
WAARSCHUWING VAN
BREDA'S OFF. VAN JUSTITIE
„Hetgeen er in Tilburg gebeurt is ten
hemel schreiend", zoo zeide de Bredasche
Officier van Justitie gisteren tijdens de be
handeling van een der knoeiende textiel
fabrikanten, die zich voor den Bijz. Politie
rechter moest verantwoorden, en hij ver
volgde: „De toestanden in Helmond en Twen
te zijn evenwel niet minder slecht. Er mo
gen dan menschen zijn, die zeggen, dat er
maar eens bewezen moet worden, dat er in
Tilburg zooveel verkeerde dingen gebeuren,
dezen kan ik antwoorden, dat dit bewezen
zól worden. Het is ergerlijk, dat zij die den
ken onaantastbaar te zijn door hun kapitaal,
de wet meenen te mogen overtreden".
De Officier zeide de verd., den fabri
kant J. B., die 900 m. oouponstof door zijn
chauffeur L. E., die in geldverlegenheid zat,
zwart had laten verhandelen, waardoor hij
een extra winst van f 5000 maakte, overi-
rigens niet te beschouwen als een exploi
tant van de typische Tilburgsche textiel
fabrikanten-kliek, die zich .op de borst slaat
en verkondigt „zoo iets doen wij niet"»
Spr. waarschuwde de textielfabrikanten,
dat hij geen geldboeten meer zal vragen,
doch dat hij tot flinke vrijheidsstraffen zal
overgaan.
De verdediger, mr van Wijnen, wees er op,
waarvan er 9 het praedicaat Gereformeerd
voeren, naar mij deze week verzekerd werd.
Wij zijn een critisch volk. Het blijkt in onze
gezinnen, in onze gesprekken, uit de vele
persorganen, en uit de reacties in brieven
die daarop soms ontvangen worden; zelfs
reactie die fel van critiek zijn op de medi
taties, die hier verschijnen en waarin, zoo
het goed is, het Woord Gods mpet spreken
en waarop, zoo inderdaad dat Woord Gods
spreekt, geen critiek geoefend mag wordien,
maar waarvoor het past om heel diep te
bu igen
Zullen wij bij al onze critiek, dat laatste
niet vergeten? Buigen voor het Woord Gods?
Wat zal de critiek dan zuiver worden!
Zoo- bedoelt de Heiland het in de Bergrede,
wanneer Hij zegt in Mat. 7:1 „Oordeelt niet
opdat gij niet geoordeeld wordt". De Hei
land der wereld zegt daar heusch niet, dat
vwij geen critiek zouden mogen oefenen. Dat
wij geen oordeel ons zouden mogen aanmati
gen over alles en nog wat, onder geen en
kele omstandigheid, waar en wanneer ook.
Integendeel, zie maar naar vers 16 van dit
zelfde hoofdstuk: „Maar wacht U van de val-
sche profeten, welke in schaapskieederen tot
U komen, maar van binnen zijn zij grijpen
de wolven." Wanneer wij ons zullen wachten,
voor de valsche profeten, dan zullen wij hen
ook moeten kennen en dus de valsche pro
fetie moeten kunnen onderscheiden in deze
wereld van de ware» profetie: critisch, cri
tisch -
Oordeelt niet opdat gij niet geoordeeld
wordt.
Uit het verband kunnen we opmaken, dat
de Heiland deze woorden tegen zijn discipe
len spreekt in terugslag, op de hooghartige
liefdelooze critiek der Farizeërs en Schrift
geleerden. Hun stelregel was: hoe vromer
mensch, hoe harder tegen den zondaar. En
daarbij was dit hef-vreeselijlke, dat zij zélf
wilden uitmaken wie een zondaar was. Niet
het Woord des Heeren, maar hun eigen re
gels en geboden waren de norm, waarnaar
zij de menschen beoordeelden.
Hillegom bereidt zich voor op
een groot bollenfeest
Een wandelmarsch met 13.000 deelnemers
De plannen voor de feestviering te Hillegom
in het bloemtoollenseizoen hebben vaste vor
men aangenomen. Er zal een bloemenmarsch
worden gehouden op Zaterdag 26 April. Aan
dezen marsch zal naar schatting door 13.000
personen uit alle deelen des lands worden
deelgenomen en extra treinen zullen hier
voor worden ingezet. Op 30 April zal een
groot bloemencorso gehouden worden waar
voor nu reeds groote deelname bestaat. Don
derdag 1 Mei volgt een groote nationale kor-
tebaan draverij. Voorts komen al 4300 school
kinderen uit België de bollenstreek bezoeken
en 16 April zullen de eerste Amerikanen ar-
riveeren. Wanneer het weer medewerkt zal
er dit jaar een ongekende drukte zijn in den
bloeitijd.
GISTEREN TWEE VLUCHTEN LEEUWAR
DEN—SCHIERMONNIKOOG.
Gistermiddag maakte piloot De Liefde met
het vliegtuig „Gelderland" twee vluchten met
passagiers, post en levensmiddelen van Leeu
warden. naar Schiermonnikoog. De piloot
werd door den burgemeester, namens de be
woners gehuldigd. HSj ontving een fraai
ingelijste oorkonde voor bewezen diensten,
alsmede een groote koek.
dat verd. op een omzet van ruim f 2 millioen
slechts een overwinst heeft gemaakt van
f 5000. Als Tilburg er de schuld van nou zijn,
dat 40 pet. van d& Ned. textielp^oductie
frauduleus zou zijn verhandeld, dan zou heel
Tilburg moeten vastzitten, zoo zei hij.
De fabrikant werd tenslotte veroordeeld
tot 3 mnd. gev.straf met aftrek voorarrest
(2 mnd.), en een boete van f 5625 eisch 4
mnd.).
De Chauffeur kreeg 2 mnd. (eisch 3 mnd)
en de kleermaker J. S., die het grootste deel
van de stof had gekocht, 1 mnd. gev.straf
met verbeurdverklaring van de stof.
Actie-Welter kan niet genegeerd
worden
Over de actie-Weiter c.s. schrijft de (R.K.)
Maas- en Roerbode: Anderzijds wijst de
geheele actie-Welter toch op een symptoom,
waarvoor de leiding van de KVP zeker
niet blind mag zijn. De actie-Gerbrandy en
Weiter geniet in katholieke" kringen ruimen
aanhang. Wie zijn oor goed te luisteren legt,
zal dra ervaren, dat het voorloopig Katho
liek Comité van Actie, los van zijn ontacti
sche manoeuvres, reeds den noodigen weer
klank heeft gevonden. De geheele Indische
affaire heeft bij velen in eigen kring een ge
voel van politiek onbehagen gewekt, meer
nog om de tot nu toe gevolgde procedure
dan om Linggadiati zelf"
Oordeelt niet opdat gij niet geoordeeld
wordt. Denkt erom, discipelen van den Hei
land der wereld. Christenen, dat gij voor Uw
beoordeeling van het doen en laten van Uw
medemenschen niet Uw eigen gedachten en
de liefdeloosheid van Uw eigen verdorven
hart als maatstaf aanlegt. Want eens komt
de dag. dat Een u zal oordeelen, die van
eeuwigheid en tot in eeuwigheid hiet recht
heeft en houdt, om Zijn, eigen maatstaf
aan te leggen: dat is Zijn gesproken Woord
in deze wereld.
Wie vandaag naar dat Woord spreekt,
heeft reOht om te spreken en om te oor
deelen en om te critiseeren, maar oo*k die
alleen.
Wij staan vandaag allen voor honderd en
één vragen. Waar en wat is de juiste poli
tiek ten opzichte van Ned. Oost-Indië?
Moeten we geleide economie hebben of
moet het broodnoodig weer den weg van het
vrije maatschappelijk verkeer op? Ge hebt
natuurlijk het antwoord al klaar. Een ant
woord, dat scherp van critiek is op wat niet
met uw meening overeen komt.
De verdeelde Christenen staan voor de
vraag: Waar is de Kerk van Jezus Christus?
Waar wil Christus mij vergaderen ten eeuwi
gen leven? Gij hebt het antwoord misschien
al klaar. Een antwoord, dat scherp van cri
tiek is op wat niet met Uw gedachten over
de Kerk strookt. Misschien hoort gij ook tot
die groep van menschen, die beu zijn van
al het critiseeren der Christenen onder en
op elkaar. Van al het kerkelijk en misschien
ook politiek gekrakeel en die daarom nu
maar niets anders meer doen dan critisee
ren op die critiek. Misschien zijt gij als die
man, die mij naar aanleiding van mijn vorige
meditatie „Eens komt de dagschreef:
„de kerken en de christenen hebben ge
hoereerd met de wereld" en: „de prediking
in de kerken is slechts camouflage voor de
machtswellust in de kerken".
Wie gij ook zijt en wat voor critiek ge ook
hebt, voor u en ook voor mij, voor mij
maar ook voor u geldt het woord van Chris-
TRUMAN VALT AA7) Uitzicllt
Schreven wij gisteren, dat de Duitsche pa<-
tiënt, onmachtig, te Moskou op de psychiatri
sche operatietafel ligt, thans heeft het er veel
van of Truman uit Washington een seintje
gegeven heeft, er eerst Stalin maar- eens op
vast te binden. En "sinds de eerste Jrische
und fröhlich e"-ontmoetingen van de „Big
four"-kopstukken, heeft het er ook inderdaad
allen schijn van, dat er in de eerste plaats een
Russisch probleem is en het Duitsche er maar
zoo'n beetje bij bengelt. Het is precies, zooals
wij altijd hebben vermoed en geschreven,
Amerika en Rusland zijn de twee groote boks
kampioenen ter wereld en de partijtjes, die,
door andere kleinere staten worden wegge
geven, trekken nauwelijks de aandacht.
Truman slaat met de vuist op de tafel: Grie
kenland en Turkije, waarschijnlijk ook Hon
garije moeten krachtdadig worden gesteund,
want het expansionisme der Russische Sowjets
is een enorm gevaar, ja, zoo'n gevaar, alsof
er direct oorlog dreigt. Amerika voelt dat het
tijd geworden is, zich officieel te proclameeren
tot voogd niet alleen over Europa, maar over
de heele wereld, niet zoo maar een „toeziend
voogd", die hoogstens controle over de finan
ciën uitoefent, neen, een voogd, die met daden
voor zijn Europeesahe pupillen zal optreden
en als het moet streng en hard. Truman voelt,
dat men er in de opvoeding met weekheid
niet komt. De democratie der gansche wereld
is in gevaar; de Rus zal zich moeten matiger^
De democratie zal beschermd en gehandhaafd
worden. Truman heeft daarbij vele Ameri
kaansche Congres-kringen op zijn hand. Men
ziet in den Rus het groote gevaar, omdat de
Sowjet-in vloed zich overal tracht uit te
breiden en te fixeeren, in landen als Polen,
waar Amerikaansche protestnota's inzake de
verkiezingen werden genegeerd, in Bulgarije,
Hongarije, Italië, Zuid-Slavië, en in die ge
bieden, waarvan ook Amerika weet, dat er olie
te halen is. Het is feitelijk niets nieuws. Nieuw
is alléén het psychologische moment, juist als
de oonferentie te Moskou begonnen is; nieuw
is, dat Amerika niet meer volstaat met econo
mische sancties, of diplomatieke vertoogen,
neen, met de vuist op de tafel: wij zullen er
ook militair een einde aan maken. Democratie,
volgens Amerikaansch systeem: in Japan mis
lukt, in Mantsjoerije mislukt, m het Midden-
Oosten mislukt, in China mislukt; en wat China
betreft, informeel zal te Moskou deze kwestie
toch ernstig onder de loupe worden genomen.
De taal is zóó duidelijk nu, dat de Rus het
beste doet, voorloopig niet te reageeren. De
Grieksche regeering, zei Truman, is niet meer
bij machte het hoofd te bieden aan een toe
stand, waarbij het bestaan van Griekenland
bedreigd wordt door terreur-lieden, door com
munisten geleid. De aan Griekenland te ver-
leenen daadwerkelijke hulp zal onder Ameri
kaansche controle staan. De integriteit van
Turkije is essentieel voor het bewaren van de
orde in het Midden-Oosten. .Amerika „rules
the waves* nu Engeland onmachtig blijkt te
zijn, en Amerika kan geen wijzigingen in den
huidigen politieken toestand toelaten, die een
schending beteefcenen van het handvest der
Ver. Naties, doordat dwangmethoden worden
toegepast. Het is Amerika, dat de vrije en
onafhankelijke volkeren zal steunen, om hun
ideaal van vrijheid te bewaren. Griekenland
en Turkije moeten geholpen worden. Het lijkt
er inderdaad op, of nu de oorlog wordt ver
klaard tegen de totale Russische aggressie er
als in alle landen niet een geweldige oorlogs
moeheid heerschte en in de meeste staten nog
slechts leege voorraad-sohuren herinnerden
aan de jongste débacle, dan zou deze Truman-
actie zelfs tot oorlog kunnen leiden. Het psy
chologisch effect is nu slechts een directe, die
pere klove tusschen het Amerikaansche en
Russische standpunt op de conferentie van
Moskou, terwijl het ook mogelijk is, dat de
Russen zich even zullen bezinnen. Maar als
controverse van ideologieën, weet men uit de
historie: wereldbeschouwingen houden geen
halt, die hebben de neiging door te sijpelen tot
in alle landen der wereld. Het zal dan ook uit-
loopen op een beïnvloeding der Moskousdhe
conferentie in dien zin, dat slechts Duitseh-
land van de gesplitstheid voordeel geniet. Het
is ook, of er een zware petroleum-walm over
Europa gaat hangen! Of de installaties voor
het vrijmaken der atoom-energie op volle toe
ren gaan draaien! Is, wat Truman op dit
moment deed, de meest tactische wijze het den
Russen aan 't verstand te brengen? Of was er
geen andere methode meer mogelijk? Want,
wij. als buren van Duitschlani, zijn er meer
mede gebaat, dat de psychische, politieke en
economische situatie van Duitschland gesa
neerd wordt, en landen als België en Frankrijk
zullen er evenzpo over denken. Een zóó
scherpe toespitsing van het Amerikaansch-
Russisohe verschil in wereldvisie kan slechts
de schim van Hitier aangenaam zijn. Wij weten
het nu, Marshall is in de eerste plaats te
Moskou, om in opdracht van zijn regeerfng, het
Russisch expansionisme te muilkorven. Daarna,
zal, hoe dan ook, met de Russen een compro
mis bereikt moeten worden, een norm, be
treffende de belangrijkste Duitsche politieke en
economische aangelegenheden. Maar dat we
daarbij een verdeeld Europa houden, een
Europa, verdeeld in sectoren, die onder Ame-
rikaansch-democratischen invloed staan en
andere sectoren, waar het Russische commu
nisme zich laat gelden, is zeker. En komt er
geen compromis tot stand, móet men het dan
zonder de Russen zien klaar te spelen, zoo iets
als een Amerikaansoh-democratisch blok in
de regeering van Europa met den Rus
in oppositie? Maar Truman's doeleinden moe
ten nog door het Congres worden goedgekeurd
en dan is er altijd nog het Amerika als inter
nationale dollarcredietbank, waar ook de Rus,
op rijn tijd behoefte aan heeft, met het noo-
dige respect. Houdt moed!
tus: Oordeelt niet, opdat gij niet geoordeeld
wordt.
Met hooghartige liefdelooze critiek kcwht
gij er niet, ook al zou ze gegeven worden
onder vrome schijn, op een weiluidenden toon
en in een aangenamen, vorm.
Eens komt de dagdat de rechtvaardige
Rechter van hemel en aarde Zijn critiek
zal laten gaan publiek over Uw critiek. Weet
dan nu, dat Zijn critiek dan genormeerd zal
zijn naar Zijn nu gesproken Woord
In dat geloof wil ik de vele vragen die er
zijn beantwoorden en den Heere bidden,
of ik critisoh mag blijven, maar of ik van
daag niets andere mag doen dan profeteeren
van de laatste critiek van het Woord des Hee
ren. Eens komt de dag
's-Gravenhage. Ds W. LOOPSTRA.
„Zandvliet", de Ieerlingenvereeniging van het Haagsche Chr. Lyceum, herdacht gisteren
haar vierde lustrum met een feestavond in het Gebouw voor K. en W. Het hoogtepunt was
de opvoering van het blijspel „De Boekenkast", waaraan o.m. medewerkten: Truus van den
Bos (4e van links), daarnaast (met boek) de auteur S. J. P. van Vliet, Adri Smit (6e van
links) en Helmi van Vliet (8e van links).
