Picard gereed voor 4000 meter-duik in Oceaan
Mostcomew GIEKAK.
Vliegtuigen in twee uren de wereld rond?
't Verklaarde
l
uitzicht
Weiter creëert een nieuwe Kath. organisatie
NIEUWE LEIDSCHE COURANT
1
WOENSDAG 12 MAART 1MT
PER DIEPZEEGONDEL MET
MODERN COMFORT
Na zijn uiteenzetting ever de atoomenergie,
die wij elders in dit blad vermelden., toonde
Prof. Cosijns den A.N.P.-redacteur in de
constructiewerkplaats te Court St. Etienne
den stalen b<jl, waarmee prof. Picard en hij
den» diepzee-droom van Jules Vérne willen
gaan verwezenlijken.
•Veel is er niet aan te zien. Stelt u zich
een ronde kogel voor, bestaande uit twee
halve op elkaar geplaatste bollen met een
middellijn van 2 meter. Door middel van
krijtlijnen is de bol in 140 vlakken verdeeld
„Even veel röntgenfoto's zijn genomen om
de zwakke plekken in de huid van den kogel
op te zoeken," zegt hij en een dik pak foto's
toonend, voegt hij er aan toe: „Hier héb ik
de resultaten van dit onderzoek."
De dikte van den wand van den bol is
10 om en na gepolijst te zijn zal deze nog
9 cm bedragen. De stalen kogel, die van
nikkel-chroom is vervaardigd, weegt niet
minder dan 10.000 kg. De twee helften zullen
los op. elkaar liggen daar de groote druk
van het water op de buitenwanden het vast
schroeven overbodig maakt. De afdaling tot
4000 meter onder het zee-oppervlak zal
waarschijnlijk niet eerder geschieden dan
in Juli van dit jaar. Dit zal gebeuren ten
Zuiden van de Ivoorkust in de Golf van
Nieuw Guinea. Vóór de eigenlijke afdaling
plaats vindt zullen daar nog twee proef
nemingen plaats vinden. Bij de eerste proef
zullen prof. Picard en prof. Cosyns beiden
tot op slechts geringe diepte duiken. Bij de
tweede proef zal de stalen bol tot 4 km dalen
zonder bemanning.
De kogel zal voorzien zijn van een zeven
tal drijvers, die vereenigd zullen zijn in een
aluminium omhulsel. Deze drijvers zullen
een lichte soort benzine bevatten, die het
den stalen kogel, nadat de werkzaamheden
op 4000 meter onder den zeespiegel zijn vol
bracht en nadat de ballast is afgeworpen,
mogelijk zal maken weer aan de oppervlakte
terug te keeren. De ballast bestaat o.m. uit
16 stalen blokken van 100 120 kg, die door
electromagnefen aan den buitenkant van den
stalen kogel zijn bevestigd en naar believen
afgeworpen kunnen worden. De bol staat
overigens in geen énkele verbinding met het
zeeoppervlak. Een speciaal voör dit doel in
België gebouwd marinevaartuigde 4000 ton
metende „Scaldïs" zal den bol te water laten
Zoowel het schip ,*ls de kogel zijn uitgerust
met een geluidsapparaat van de soort zooals
deze in duikbooten wordt gebruikt voor het
opsporen van schepen. Door ihiddel van
deze apparaten zal men elkaar kunnen Sei
nen,. Na de stijging zal men eveneens in ver
binding kunnen treden met het schip door
middel van een ultra-korte-golfzender.
In den bol zullen twee patrijspoorten van
onbreekbaar glas, ter dikte van 15 cm en met
een diameter van 10 cm worden' aangebracht,
terwijl hij verder uitgerust zal zijn met 4
schijnwerpers, waarvan er steeds twee tege
lijk zullen branden. Er zullen foto's en films
worden gemaakt en er is tevens een instal
latie voor het maken van momentopnamen
„aan boord".
„En wat verwacht u op den zeebodem te
vinden?"
„Daarvan hebben wij nog geen idee. Wij
weten echter zeker, dat wij op deze diepte
leven zullen aantreffen", antwoordt de heer
Cosijns.
De beide onderzoekers zullen 12 uur onder
water blijven. Door middel van twee schroe
ven zal de bol zich over den zeebodem kun-
nep voortbewegen. In totaal heeft de kogel
voor 24 uur zuurstof aan boord. De lucht
is airconditioned en per minuut komt er vier
liter gezuiverde lucht vrij. Wanneer op de
mogelijkheid van gevaar, gezinspeeld wordt,
zegt de heer Cosijns eenvoudig: „In onze be
rekeningen zijn geen risico's, opgenomen.
Deze kunnen slechts in de verwezenlijking
van onze plannen ontstaan en hiervoor koes
teren wij geen vrees."
Daar de temperatuur op 4000 meter 0 tot
4 graden Celsius zal bedragen, zullen de
onderzoekers vliegerpakken dTagen. De elec-
trische accumulatoren, die de schroeven zul
len voortbewegen en die* voor de verlichting
van de kógel zorgen, zijn eveneens door mid
del van electro-magneten aan den buiten
kant van den kogel bevestigd en kunnen in
geval van nood worden afgeworpen. Het
De beide onderzoekers PJ^ard en Cosijns
met het model van de gondel, die hen
naar de diepten der zee zal brengen.
Dr VAN MOOK ONTHULT MONUMENT OP
PONTIANAK
Vrijdag a.s. zal dr Van Mook, in gezelschap
van eenige officieele personen, uit Batavia
naar Pontianak vertrekken, teneinde daar
een monument te onthullen, opgericht ter
nagedachtenis van de slachtoffers der Japan-
sche bezetting.
Tevens ligt het in het voornemen van dr
Van Mook eenige indrukken op te doen over
het bedoelde gebied/
totale gewicht van bol eti drijvers bedraagt
40 ton.
Inmiddels heeft prof. Cosijns de röntgen
foto's bekeken. Een helft van den bol is ge
heel in orde en deze kan thans worden af
gewerkt. Een der 70. vlakken van de andere
helft vertoont op de foto echter een afwij
king. Van dit vlak zal thans nog een stereo
scopische röntgenfoto worden vervaardigd.
Mocht ook deze foto een onbevredigend beeld
te zien geven dan zal deze helft van den bol
geheel opnieuw gegoten moeten worden. Dit
zou echter beide onderzoekers noodzaken hun
afdaling enkele weken uit te stellen.
Moeder met 13-jarig dochtertje
verdwenen
De wnd. commissaris van Politie te Rotter
dam, afld. Recherche, verzoekt naméns den
vader de opsporing van de verblijfplaats en
zoo mogelijk de aanhouding van. Traardina
Visser, geb. te R'dam 16 Aug. 1933, wonende
aldaar Dokstraat 3a. Zij heeft in gezelschap
van haar moeder Adriama de Klepper geb.
29 Juni 1900, de ouderlijke woning verlaten.
De moeder is geestelijk niet nonrnaal en is
al meer met een der kinderen weggeloopen.
Zij was toen bedelende en verbleef in een
logement van tante Ko. nabij het station te
Utrecht.
Verwacht wordt dat de moeder weer met
het kind bedelende is.
BINNEN 2 JAAR VLIEGEN ZIJ
OP ATOOMKRACHT
In het plaatsje Cour St. Etienne, 25 km
van Brussel gelegen, sprak een redacteur van
het A-NP. prof. Cosijns, die, zooals men
weet, dit najaar in een stalen kogel, met
prof. Picard, zal afdalen naar nimmer be
reikte diepten van den Atlantisohen Oceaan.
Het gesprek, dat aan de bezichtiging van
den stalen kogel elders in dit blad ver
meld voorafging, bewoog ziöh tusschen
de twee uitersten, waarvan Jules Verne
droomde: de reis naar de maan en de tocht
20.000 mijlen onderzee.
Prof. Cosijns gaf n.l. interessante bijzon
derheden over den stand van het atoom
onderzoek.
- „Wanneer denkt u dat de atoomenergie
dusdanig bedwongen is, dat zij gebruikt kan
worden voor induistrieele doeleinden?" vroeg,
de redacteur.
De prof. glimlacht en antwoord: ,,De
atoomenergie is sedert 1943 reeds bedwon
gen en in Amerika bevinden zich reeds ver
scheidene fabrieken, die door atoomenergie
worden gedreven. Bijzonderheden hierover
zijn echter nog niet bekend. Ook in Franl^,
rijk zal men binnenkort overgaan tot de op
richting van twee productiecentrales van
deze energie en van drie fabrieken, die haar
zullen benutten. De ontwikkeling is trou
wens reeds zoover voortgeschreden, dat te
voorzien is, dat binnen twee of drie jaar
de vliegtuigen voortgedreven zullen worden
door dezelfde atoomkracht. Aanvankelijk zal
hun snelheid geringer zijn dan die van
schroef- of straalvliegtuigen, doch hiertegen
over zal staan dat zij zwaardere lasten zul
len kunnen transporteeeren omdat geen ver-
brandingszuurstof voor de motoren meege
nomen behoeft te worden. Vooral in de Pool
streken en in de woestijnen, dus plaatsen
waar geen steenkool aanwezig is, zal de
atoomenergie in de toekomst een belangrijke
rol gaan spelen en deze gebieden zullen hier-
Deed hij goede zaken in
1 Nederland?
Heden is, na een verblijf van enkele weken
in Nederland, de heer A M Dasaad, direc
teur van het gelijknamige concern en tevens
hoofd van enkele Indonesische handelsfir
ma's te Batavia, op doorreis naar de Ver.
Staten, naar Engeland vertrokken.
De heer Dasaad was zeer tevreden over de
medewerking, die hij van industrieelen en
bankiers in Nederland heeft mogen onder
vinden bij het aangaan van enkele belang-
rijke zakenrelaties.
door bewoonbaar worden. Verwacht mag
worden, dat de atoomkracht op den duur
de steen kool energie geheel zal verdringen.
In den Belgischen Congo is voldoende ura
nium aanwezig om de géheele wereldbehoefte
aan steenkool te dekken."
Naar de heer Cosijns verder mededeelde,
zullen ook de schepen binnenkort door
atoomkracht voortbewogen woorden. De
ruimte, die de steenkool thans inneemt, zal
dan benut kunnen worden voor het vervoer
van goederen.
In een verdere toekomst, aldus prof.
Cosijns zal het mogelijk zijn, dat vliegtuigen
tot een hoogte varieerend van 1000 tot 2000
km .Rijgen, op deze hoogte hun richting be
palen^ hun atoom-energie-motor uitschake
len, gelijk de Maan een satelliet van de
aarde worden en in minder dan twee uur
de wereld rond zijn. Dergelijke reizen zullen
Tja tuur lijk slechts voor groote afstanden ge
schikt zijn.
Over de bestudeering der atoomenergie in
België zeide prof. Cosijns, dat een studie
centrum wordt opgericht dat reeds over
100 kg radium beschikt. Het is de bedoeling
met Nederlandsche geleerden samen te wer
ken.
Men wil zoo spoedig mogelijk komen tot
het aanwenden van de atoomkracht
energiebron.
CHINA
Op de conferentie te Moskou, zal op voorstel
van Molotof, ook het Ghineesche probleem be
sproken worden. Molotof heeft een goed ge
heugen, want immers reeds in December 1945
waren de drie groote mogendheden het er over
eens geworden, dat het met China zóó niet
langer verder kon gaan. En nog geen dag in
Moskou. of Molotof zet zijn Engelsche' en-
Amerikaansche gasten dit sterk gekruide ge
recht uit de Cbineesche keuken voor. Een ver
tegenwoordiger van China, zal bij de bespre
kingen niet aanwezig zijn. Amerika, Engeland
en Rusland zullen wel uitmaken, wat er in
zake China dient te geschieden. Men weet, dat
er in China chaotische toestanden heerschen,
de groote steden in verval geraakt zijn, de
economische positie treurig, de politieke tegen
stellingen hevig, de prijzen der marktartikelen
hoog zijn. en dat een nieuw „democratisch" v
China betere perspectieven zal openen. Reeds
in '45 was dan ook al besloten den burger
oorlog te beëindigen, dat voorts de groote mo
gendheden zicfh niet verder zouden mengen
in de binnenlandsche aangelegenheden vaa
China en de geallieerde troepen zich. zoo
spoedig mogelijk zouden terugtrekken. Mars
hall. die indertijd een rapport over zijn missie
in China heeft uitgebracht, voelde weinig voor
de „communisten", maar was ook maar matig
te spreken over de nationalisten. Hij streefde
er steeds naar, de verschillende standpunten te
oveibruggen, maar bemerkte gauw genoeg, dat
de Chineesche communistische partij en de
reactionnairen van de Kwomintang onver
zoenlijk waren. De Ver. Staten hébtoen zich
tenslotte officieel teruggetrokken uit de missie,
die poogde te bemiddelen tusschen de regee
ring van Tsjang Kai Sjek en de communisten.-
De opdracht aan Marshall gegeven. China te
„democratiseeren". liep uit op een fiasco. Het
geen de communisten hoopten, dat namelijk
de regeering van Tsjang Kai Sjek ten val zou
worden gebracht is ook bij een illusie geble
ven en integendeel de positie der communis
ten is er veel slechter op geworden. In de
Amerikaansche bladen werd er nog kort ge
leden op gewezen dat het terugtrekken der
troepen uit China, geen fundamenteele wijzi
ging beteekende inzake de houding van Ame
rika jegens China, dat politiek en economisch
volkomen uit het lood geslagen is. Intusschen
blijkt de economische toestand er niet op
vooruit te gaan De Chineésche premier Soeng.
die tot de reactionnairen behoorde, en van
wien geen enkel compromis met de andere
nartfjen te waóhten was. slaagde er niet in,
China uit den staat van economisch verval op
te heffen. Eerst de oorlog met'Japan, later de.»
thans nog voortdurende burgeroorlog. hebban
dit land tot aan den afgrond gebracht. De
door Soeng gevolgde politiek was ook niet de
juiste, om zich van den steun van het buiten
land te verzekeren. De buitenlanders werden
niet meer in het bezit gelaten van de hen een
maal verleende voorrechten, waardoor de han
del een kwijnend bestaan ging lijden. Men
verwacht nu. dat na zijn aftreden als nremier,
Tsjiang Kai Sjek hierin verbetering zal weten
te brengen. Maar in politiek opricht, is het
contact tusschen de regeering en de meest
linksdhe partiien geheel verbroken geworden.
De taak. dié Tsiiang Kai Sjek als premier
heeft, bestaat uit het zoeken naar middelen, de
regeeringsbasis te verbreeden. dus noch recht-
sche. noch linksche dictatuur meer. maar hef
land moet gesteund worden door een grond
wet, volgens democratische beginselen. Het
zal echter nog wel een jaar duren, eer de
nieuwe Chineesche grondwet van kracht wordt
en in dien tussohentijd. zouden de meer gema
tigde, „liberale"" elementen van de conserva
tieve Kwomintang en de communistische groe-
oeering oo een politiek accoord moeten aan
sturen Alleen op die wijze zou ook aan den
burgeroorlog een einde kunnen komen en
tevens aan de voorwaarde voldaan ziin. die
Marshall heeft gesteld, wil Amerika bereid ziin
het land financieel te steunen. Dit nu is de
groote moeilijkheid, dat de regeerirtg juist de
relaties met de communistische groeoeering
verbroken heeft en dus van dien kant weer
oppositie bliift bestaan, want zij wenschen een
andere grondwet dan te thans geformeerde.
Zoo duurt het gekrakeel voort en blijft de
toestand in China gespannen, blijft de politieke
positie van het land een punt van wrijving
óók tusschen Sowjet-Rusland en Amerika.
Marshall, die de Chineesche moeilijkheden op
zijn duimple kent. vèrwijt immers den com
munisten. dat zi1 gesteund worden door Mos
kou en zulks in hef geheel niet in het belarig
van China is. Aan den anderen kant moet
Marshall ook niets hebben van het al te con
servatieve. nation al istische bewind. De regee
ring van Tsjang Kai Sjek werd door de tegen
standers maar al te vaak beschuldigd van
corruntie er feodalisme. Op de conferentie
van Moskou zal nu dit alles ter sprake wor
den gebracht en een scherpe critiek op de
huidige Chineesdhe regeering, die van de „com
munisten" niets meer weten wil en langs mi
litairen weg zal aansturen op onderwerping, 's
stellig te verwachten. Deytocriohfgeving inzake
China is dermate tegenstriidig en de politieke
situatie zoo hopeloos verward, dat het in ieder
geval geen kwaad kan. als hef probleem te
Moskou eens op de operatietafel wordt ge
legd. Men weet dan tenminste, waar men aan
toe is.
ALDUS W. J. ANDRIESSEN
IN ZIJN WEDERWOORD
De „open brief" van oud-mv!nister Weiter,
inzake de actie van het Katholiek comité
„Handhaving Rijkseenheid", heeft den voor
zitter der K.VP., den heer W. J. Andriessen
tot een wederwoord genoopt.
In dit antwoord zegt de heer Andriessen.
dat. nadat op 8 Februari j.l. het partijbestuur
bedoelde actie had afgekeurd, er vijf dagen
later een bijeenkomst plaats vond. waarin hij
den heer Weiter adviseerde er niet mee door
te gaan en hem voorts toezegde, dat na te
rugkeer van prof. Romme uit Indië, de ge
legenheid aanwezig zou zijn het ingenomen
standpunt bij het partijbestuur voor te dra
gen en te verdedigen.
In zijn antwoord op de .open brief' van den
heer Weiter vervolgt de heer Andriessen dan:
„Uit de feiten blijkt, dat U. na de bespreking
van 13 Februari, waarin u mij een antwoord
op mijn voorstel toezegde, dit doet in een
schxjjven van 36 Fetor., in welke brief tt.
namens het comité, poogt te beredeneeren,
dat de actie een reglementaire basis heeft,
terwijl u tegelijkertijd een advertentiereclame
begint, waarin u stelt, dat de actie met in
achtneming van het verband der K.VP. ge
voerd wordt.
In deze houding vond de dagelijksche par
tijleiding aanleiding mij te verzoeken een
communiqué te verstrekken, waarin ik ge
poogd heto aan te toonen, _dat uw actie niet
reglementair is. Ik blijf van oordeel, dat ze
dat metterdaad niet is. een opvatting, welke
door het partijbestuur wordt onderschreven".
Na den heer Weiter er opmerkzaam op te
hebben gemaakt, dat hetgeen hij doet. het
creëeren van een nieuwe organisatié- in de
partij beteekent. hetgeen niet getolereerd
mag worden, besluit de heer Andriessen met
de mededeeling, dat hij slechts met leedwe
zen tot het schrijven van dit antwoord ts
overgegaan: ,,'s Lands moeilijkheden zijn
groot, waarom alleen eensgezinden krachts
inspanning van het géheele volk de moeilijk
heden het hoofd kan bieden"i
