Hongaarsche republiek bestaat 1 Feb. een jaar
Milde houding van Nedferland jegens Weenen
Destructieve politiek ten koste van anderen
NIEUWE LEIDSCHE COURANT
VRIJDAG 31 JANUARI 1947
TILDY EERSTE PRES. VAN
DERDE REPUBLIEK
Op 1 Februari a.s. wordt het een jaar, dat
het Hongaarsche Huis van Afgevaardigden in
het Parlementsgebouw aan den Donau te
Boedapest de Hongaarsche Republiek uitriep
en Zoltón Tildy tot President gekozen heeft.
Daarmee nam Hongarije voor de derde
maal den republikeinschen staatsvorm aan.
Lajos Kossuth stichtte in 1849 de eerste re
publiek na de onttroning der Habsburgers.
De tweede Tepubliek werd in 1919 onder
graaf Michael Kórolyi opgericht.
Zoltén Tildy werd op 18 November 1889
geboren te Losonc. Zijn vader was gemeente
ambtenaar. Tildy is getrouwd en heeft twee
zoons en een
dochter. Na be
ëindiging van het
middelbaar onder
wijs schreef hij
zich in opde
theologische hoo-
geschool en vol
tooide zijn stu
dies te Belfast
in de Assembly
College. De Ge
reformeerde ge
meente te Orci
benoemde hem
tot predikant
waarna hij in de
zelfde functie van
1921 tot 1929 te
Tahitótfalu werk-
ZOLTAN TILDY zaam was. Hierop
werd hij benoemd
tot theologisch leeraar te Boedapest, van
waar hij uitgenoodigd werd om het ambt te
Szeghalom te aanvaarden.
In het jaar 1932 slotft hij zich aan bij de
Partij der Boeren. Hij toonde zich een ent
housiast medewerker aan den opbouw dezer
partij, waarvan hij de vice-voorzitter werd
én waarvoor hij het heele land door trok om
haar ze was in oppositie tegen de regee-
ringspartijen een grooteren aanhang te
bezorgen. In 1936 trad hij op als een der ver
tegenwoordigers van de partij in het parle
ment. Tijdens den oorlog voerde hij felle
oppositie tegen de Duitschgezjnde politie*
van de toenmalige heerschers en in 1943
sloot hij een bondgenootschap met de Sociaal
Democratische Partij. Tijdens de Duitsche
bezetting wist hij te ontkomen aan de Gesta
po en eerst nadat de Sow jet-troepen het land
van de Duitschers hadden gezuiverd,, kwam
hij weer te voorschijn. Op 15 November 1945
vormde hij een coalitieregeering, nadat de
Gevolgen van de kolenschaarschte
De Bredasche scholen zullen een dezer
dagen gesloten moeten worden, daar zij van
heden af geen kolen meer ontvangen. Zeker
30 pet der gezinnen in Breda zit zonder
brandstof en volgens de handelaren kan het
nog weken duren eer er kolen op een geldig
verklaarden bon afgeleverd kunnen worden.
Ook alle openbare lagere scholen in Arn
hem worden Maandag wegens kolen
schaarschte gesloten en B. en W. hebben
aan de Bijz. scholen verzocht hetzelfde te
doen. In de beide Arnhemsche kazernes
worden tengevolge van de ongunstige kolen-
positie de in opleiding zijnde militairen met
verlof gezonden.
Boerenpartij als de sterkste uit den verkie
zingsstrijd te voorschijn was gekomen. Nadat
het parlement de republiek had afgekondigd
werd Tildy met algemeene stemmen, op 1
Februari 1946, tot president van de Hongaar
sche republiek uitgeroepen.
Bij zijn installatie in het parlementsgebouw
gaf fcQ de richtlijnen aan van de Hongaar
sche politiek. Deze zijn: politieke vrijheid
voor iedereen: het behouden door de boeren
van de verdeelde grootgrondbezittingen;
vreedzame verhoudingen met de buren van
het land en met alle vrije volkeren der we
reld; wederopbouw van het land tot welvaart
deT bevolking.
Tot minister-president van de nieuwe Hon
gaarsche regeering heeft Tildy zijn opvolger
als voorzitter van de Boerenpartij, Ferenc
Nagy, aangewezen, die een coalitieregeering
van alle vier de politieke partijen heeft
samengesteld die de juiste verhouding aan
geeft v311 den verkiezingsuitslag in 1945. Deze
luidde: 62 pet boeren, 17 pet Sociaal-Demo
craten, 16 pet Communisten en 3 pet na
tionale boeren.
MORGEN (VERTREKKEN WEER
50 MARINIERS NAAR INDIë.
Morgen vertrekt met de „Johan de Witt"
een detachement van 50 mariniers miliciens
naar ndië onder commando van 2e luit E.
de Waal, teneinde zich bg ^de Mariniers-
brigade te Soerabaja te voegen. Woensdag
volgt een detachement van 200 man per
„Johan van Oldenibarnevelt". Deze mari
niers zijn afkomstig uit het Mariniersdepot
te Tilburg. Omstreeks 19 Febr. vertrekt ten
slotte nog een transport van 200 man met de
„Nieuw Holland".
Hoogste kolen productie in Lim
burg bereikt sinds bevrijding
Naaa* de Nieuwe Leidsche Crt.
verneemt, is gisteren in de Limlburgsche
'mijnen de hoogste dagelijksdhe kolenproduc-
tie bereikt, sinds de bevrijding, nl. 36.500
ton.
RECTIFICATIE BONNENLIJST.
In de gisteren verstrekte bonnenlijst ver
meldde het ODK: 60-1E reserve, 500 gram
bloem of kindermeel (niet uit rijst bereid),
dit moet zijn 600 gram.
NOG NIET GENOEG IN BUITENZORG.
GELEERD?
Op een bijeenkomst tussohen de Neder-
landsche en Inheemsche delegaties, gisteren
ten paleize van dr Van Mook gehouden,
werd het weder in functiè stellen van den
republikeinschen resident en burgemeester
van Buitenzorg besproken „op grondslag
van een zeer. nauwe vriendschappelijke sa
menwerking, welke er op gericht is orde en
rust te handhaven en de belangen van de
burgerij te dienen". Ook het republikein-
sche politie-corps, dat onlangs aan een aan
val op Nederlandsche troepen deelnam, zal
in zijn ouden Juister worden hersteld, al
dus seint A.N.P.-Aneta.
DR GRAVEMEYER EN DR EMMEN NAAR
ZWITSERLAND
Dr K. H. E. Gravemeyer, algemeen gede
legeerde, en dr E. Emmen, secr. van de
Generale Synode der Ned. Herv. Kerk, zijn
dezer dagen naar Zwitserland vertrokken
voor een kort verblijf aldaar. Zij zullen en
kele besprekingen van kerkelijken aard voe
ren. Zooals men weet, zal dr Gravemeyer na
dit bezoek naar Z.-Afrika vertrekken.
DIENT ZICH NIET MEER OP
DUITS CHLAND TE RICHTEN
Gisteren is aan de vertegenwoordigers
van den Raad van ministers van Buiten-
landsche Zaken de verklaring van de Ne
derlandsche Regeering betreffende Oosten
rijk overhandigd, waarin wordt verwezen^
naar de' uitvoerige uiteenzetting van haar
zienswijze in een drietal verklaringen van
resp. 5 Nov. 1946 en 14 en 25 Januari j.l„
betrekking hebbend op het Duitsche pro
bleem. Uit deze verklaring blijkt" o.a., dat
Nederland wenscht de totstandkoming van
een vrij onafhankelijk en democratisch
Oostenrijk, zonder dat rekening gehouden
wordt met de bijzondere positie, welke
Duitschland en Oostenrijk tegenover elkan
der innemen. De voormalige grenzen' van
Oostenrijk dienen over het algemeen te
worden hersteld en de economische basis
van dit land dient niet nog meer versmald
te worden. Op deze wijze kan wellicht wor
den vermeden, dat Oostenrijk in de toe
komst uit economische wanhoop zich weder
om eenzijdig richt op Duitschland en zijn
werkelijke Europeesche functie uit het oog
verliesL
De Regeering maakt geen aanspraak op
reparaties van den Oosrtenrijkechen staat,
doch behoudt zich volkomen het recht voor
vergoeding te eischen voor alle verliezen,
welke Nederlandsche onderdanen en rechts
personen tengevolge van den „Anschluss"
EX-BURG. MüLLER EN ZIJN
DESTRUCTOR
Ben ministerieele nota, over de verbin-
4lende kracht van een tijdens de bezetting
Betroffen regeling voor de destructie van
Vee en vleesoh, werpt een bijzonder licht
op den nat. soc. burgemeester van Rotter
dam MüHer, commissaris der provincie
Utrecht. Hij was wel een zeer destructieve
persoonlijkheid. Niet om zijn politieke nei
gingen alleen, ook door de wijze waarop
hij z'n belangen in- een destructiebedrijf te
Winterswijk uitbuitte. Na de bezetting vor
derden de Duitschers ni. dat aan ,Jiet nat.
soc. destructiebedrijf te Winterswijk, waar
van Müller voor de helft eigenaar was, een
verwerkingsgebied zou worden toegevoegd
behoorend tot „den Joodschen destructor te
Bergum". De vlieger ging niet op, omdat
ook de leiding te Bergum reeds niet m^er
vrij was van Duitsche smetten en eveneens
.^nachtige" relaties had. Hoe de verhouding
onderling echter was, bewijst de verklaring
van den, thans geïnterneerden leider van
het bedrijf te Borgum, „dat de burgemeester
Müller -persoonlijk -naar den Rijkscommis
saris toog, om te bereiken, dat het gebied
van zijn destructor zou worden uitgebreid
ten koste van dien te Bergum".
Seys zat echter al zoo boordevol destruc
tie. dat hij geen tijd voor Müller's speciale
Brand eischt 18 dooden in Golf
van Biscay e
In d>e Golf van Biscaye is brand uitgebro
ken op het Britsche s.s. „Samwater"^ ver
moedelijk ten gevolge van het verrichten van
•herstelwerkzaamheden aan de machines. Het
vuur greep zoo snel om zich heen, dat het
schip, terwijl het op volle kracht doorstoom
de, verlaten moest woTden. 16 leden der be
manning en 2 passagiers zijn verdronken; 23
leden der bemanning, w.o. dé kapitein en 3
passagiers, werden gered. De Ned. sleepboo-
ten „Thames" en „Witte Zee", resp. uit Fal
mouth en Marseille, hebben opdracht gekre
gen de Sam water" te hulp te snellen. De
overlevenden zijn door het Zweedsche s.s.
„Phalson" opgepikt.
—i
BEHALVE SOEKAWATI OOK MIN.
JONKMAN BIJ DE KONINGIN.
In aansluiting aan ons bericht van gisteren
kan worden gemeld, dat de minister van Over-
zeesche Gebiedsdeelen, mr J. A. Jonkman,
aanwezig was bij het onderhoud, dat H.M. de
Koningin den president van Oost-Indonesië,
Soekawati, in het paleis te Amsterdam toe
stond.
wenschen had. Door het onder beheer stél
len van Müller's vermogen na de bevrijding
kreeg men ook dat van den destructor onder
controle.—Uiteraard is de leiding, zoowel in
Winterswijk als in Bergum veranderd.
AUSTRALIË VERSCHERPT BOYCOT
VAN NEDERLANDSCH-INDIE
De federale raad van vakvereenigingen
van havenarbeiders in Australië heeft gisteren
den ban op het hanteeren van lading, be
stemd voor Ned.-Indië bekrachtigd. Allen
havenarbeiders werd verzocht den boycot
krachtiger dan ooit toe te passen.
STOFFELIJK OVERSCHOT VAN PRINS
GUSTAAF NAAR ZWEDEN
Na den rouwdienst in de Zweedsche kerk te
Kopenhagen, die bijgewoond werd door de
geheele Deensche Koninklijke familie wij
berichtten dat gisteren in een deel onzer op
laag is het stoffelijk overschot van prins
Gustaaf van Zweden met de Oscar II, een
Zweedsche kruiser, naar Stockholm gebracht.
en^den oorlog hebben geleden, en in indivi-
duèele gevallen schadevergoeding te eischen,
waar het personen van oorspronkelijk-Oos-
tenrijksche nationaliteit betreft, die zich
tegen den Nejerlandschen Staat of het Ne
derlandsche volk hebben misdragen.
MAXIMUM-GEWICHT VOOR BRITSCHE
DAKOTA'S GEHANDHAAFD.
De Britsche minister van Burgerluchtvaart,
lord Nathan, maakte melding van het rapport
van den Luchtveiligheidsraad, waarin geadvi
seerd wordt het maximum-gewicht van Da-
kota's te handhaven op 12.700 kg en een onder
zoek in te stellen naar het maximumgewicht
op zekere vliegvelden en routes.
DR VAN ROYEN PLAATSVERVANGER
VAN MIN. VAN KLEFFENS
Dr J. H. v. Royen, Ned. ambassadeur te
Canada, die mr van Kleffens tijdens diens
afwezigheid reeds vervangt, is ook als plv.
vertegenwoordiger van min. van Kleffens
toegevoegd voor de op 28 Febr. te New York
beginnende bijeenkomst van den Econ. en
Soc. Raad der Ver. Naties.
Zoon olifant!
Men maakt van een mug wel eens een
olifant, maar het omgekeerde gebeurt
blijkbaar ook. Hoe kan het anders, 'dat
de olifant „Baby" zich op het slappe
koord thuis gevoelt als in de oerwouden
van Afrika? Deze koorddansende kolos
treedt van morgen af op in het circus
Knie te A'dam. Zes jaar heeft de gewich
tige viervoeter er over gedaan cfm zijn
weg over het smalle pad van staaldraad
te vinden.
De directeur van het Airierikaansche
circus Barnum en Baily, die gisteren bij
de repetitie aanwezig was, wilde het
nummer direct voor een half millioen
dollar koopen, welk aanbod echter niet
is geaccepteerd.
v
ZILVEREN JUBILEUM VAN MR DR W. F.
LICHTENAUER
Ter gelegenheid van het feit, dat hij
25 jaar geleden tot secretaris der Rotter-
damsche Kamer van Koophandel werd be
noemd, recipieerde mr dr W. F. Lich-
tenaifèr, thans secr. van de K. van K. voor
Zuid-Holland, gistermiddag in het Beurs
gebouw te Rotterdam. Verschillende spre-
den jubilaris, o.a. R. Kamstra, voorz. van
de commissie „Centrale Voorzieping".
PASSAGIERSLIJSTEN „KOTA GEDEH"
EN „SIBAJAK".
Op onze bureaux liggen de passagierslijsten
ter inzage van de motorschepen „Kota Gedeh"
en „Sibajak", welke resp. op 8 en 9 Februari,
met repatrieerenden uit Ned.-Indië aan boord,
te Rotterdam worden verwacht
I1M. OE ZOOV V41\ BOBBY
49. Dat Jim wel voor vertier zoü zorgen,
Bleek kort daarna op Zondagmorgen
Hij had het hoedje van mevrouw
Gepakt, en ging er mee op sjouw!
Een grote zoekpartij begon,
Maar niemand die het vinden kon!
Want acht, wie kon ook gissen, dat
Het in de koffiemolen zatl
50. Hoe zuur mevrouw Van Baren keek.
Van wand'len kwam die dag geen steek!
In zo'n geval, dat weet je, doet
Een bakje koffie altijd goed;
Dus gaat zij ijverig aan 't malen,
Zij draait en draait met forse halen,
En jammert daarbij als refrein:
„Waar zou mijn hoedje toch wel zijn?"
Kerk en Schooi
Ned. Herv. Kerk
Beroepen: te Domburg G. H. van Willens-
waard te Ellewoudsdijk; te Heyplaat en De
Hey C. J. v. d. Broek te Dussen; te Ransdorp-
Schellingwoude B. A.. Venemans, laatstelijk
pred. bij de Geref. Kerk in H.V. te Noordwijk;
te Steenbergen (toez.) P. Simoons, kamppred.
te Groet; te Winschoten H. L. van Zijll Lang-
hout.
Aa ngenomen: naar Boxmeer J. M. Has
selaar, cand. te Utrecht.
Bedankt: voor Oudwoude en Westergeest
G. Kaastra te De Lier; voor Schraard J. M
Hasselaar, cand. te \jtrecht.
Geref. Kerken
Beroepen: te Nieuweroord K. Bokma *e
Waarder (Z.H.); te Oudbeyerland W. C. P. deo
Boer te Den Bommel.
Bedankt: voor Serooskerke en voor St
Laurens drs H. Boschwijk te Elburg.
Geref. Kerken naar art. 31 K.O.
Aangeno'men: naar Haulerwijk K. J
Kapteijn, cand. te Den Haag, die bedankte
voor Hillegersberg-Terbregge-Bergschenhoek,
Murmerwoude. Pieterburen, Santpoort, Zuid
broek en Zwijndrecht-Gr. Lindt.
Chr. Geref. Kerk
Beroepen: te-Grand-Rapids (V.S.) (Re-
hoboth-Reformed Church) C. Smits te Drie-
bengen.
Vrije Evang. Gemeenten
Beroepen: te Utrecht (2e pred.pl.) G. J.
v. Bruggen te Heerde.
Benoem d: tot pred. in alg. dienst v d.
binnenl. Zending ds T. H. Penninga te Go-
rinchèm, die deze ben. heeft aangenomen,
Remonstr. Broederschap
Beroepen: te Delft F. E. v. Leeuwen,
pred. der Indische Kerk met verlof
PERSONALIA
Dr Th. L. M. Thurlings heeft gisteren als
lector in de Econ. Geschiedenis te -Rotterdam
zijn colleges aangevangen.
DS G. VAN HOEVEN MET EMERITAAT
Ds G. van Hoeven, Ned. Herv. predikant te
Wons en Engwier, gaat 1 Mei a.s. met emeri
taat. Hij is thans 65 jaar, werd in 1907 candi-
daat en diende vanaf 1908 de gemeenten van
O. en N. Wetering, "Blokzijl, Longerhou en
sinds 1928) Wons
PERSONALIA
De promotie van den heer J. Engelhardt
te Groningen -tot dr in de geneeskunde ge
schiedde cum laude.
Gisteren aanvaardde drs M.1M. A. A.
Janssen zijn ambt van lector in de accoun
tancy aan de Kath. Econ. Hoogeschool te
Jilburg.
De classis Klundert der Geref. Kerken
heeft aan de kerken van Moerdijk en Zeven
bergen geadviseerd nog eens de mogelij k-
hed van combinatie onder oog en te zien. J
ACADEMISCHE EXAMENS.
AMSTERDAM, 30 Jan. (Gem. Univ.) Be
vorderd tot arts de heeren G. de Rooy, Ierseke,
en A. N. M. Boelaars, 's Hertogenbosch; ge
slaagd voor het artsex. Ie ged. J. Leyns en
H. E. G. Pilon."
WAGENINGEN, 30 Jan. Geslaagd voor
het ing. ex. tuinbouw C. J. Gerritsen, geb.
te Oosterbeek; P. J. Meereboer, geb. te Oud-
karspel; ing. ex. tropische landbouw: B.
Abels, geb. te Groningen; W. Duim, geb. t>e
's-Gravenhage; W. J. van Es, geb. te Tji-
latjap; L. P. FMpse, geb. te Lelden; Gooi
Ging Dien, geb. te Se ma rang; J. C. F. M.
Haans, geb. te Tilburg; P. de Jonge, geb. te
Bergen' op Zoom; F. R. Moormann) geb. te
Nijmegen; H. Riem, geb. te Den Helder; ing.
ex. Tropische boschibouw: J. Luitjes, geb. te
Apeldoorn; J. Schelling, geb. te Utrecht; J.
D. Wassink, geb. te Apeldoorn; ing. ex. Ned.
boschbouw: W. E. Meijerink, geb. te Assen;
ing. ex. Nederl. landbouw; W. A. P. Baker
mans, geb. te Someren; G. Beelen, geb. te
Hierden; G. I. Bierma, geb. te Oldehove; D.
T. Bdewinga, geb. te Dedemsvaart; D. J.
Brugigeman, geb. te Hardenberg; C. Brunt,
geb. te Bodegraven; L. Eelkema, géb. te
Windefweer; G. Frieling, geb. te Emmen; J.
Geertsema, geb. te Be ernst er; F. Hupkens
van der Eist, geb. te Laren (N.H.); H. Lam
berts, geb. te Emmen; J. Luijendijk, geb. te
Den Bommel; U. Mansholt, geb. te Ulrum;
E. A. M. Meijkneoht, geb. te Enkhuizen; H.
W. Mulder, geb. te Oldenzaal; O, Rol, geb.
te Sfcarnmeer; D. Rozeboom, geb. te Wage-
ningen; J. Steenhuis, geb. te Loppersum; H.
Steur, geb. te Renesse; D. W. Stolp, geb. te
Dordrecht; S. Sijbrandij, geb. te Leeuwar
den; T. J. Tienstra, geb. te Arnhem; G. Veld
man, geb.. te Dedemsvaart; P. Vorenkamp,
geb. te Hengelo (O.).
WAGENINGEN, 30 Jan. Geslaagd cand. land
bouw: M. H. C. M. Bakkeren, Den Haag, H.
v. d. Berkhof, Utrecht, W. H. Beijer, Ede, J.
Borkhuis, Steetvwijk, A. de Bruin, A. H. Crijns,
Wageningen, D. K. Ebbens, Beerta, B. F. Gel-
hard, Wageningen, Y. Groenveld, Sneek, E. H.
M. Hartmans, Wageningen, W. v. d. Hoek,
Wageningen, E. F. V. Hijfte, J. Jorritsma,
Sneek, G. J. Kolenbrander, G. Krabbe, Y.
Kroes, Kuinre, L. J. P. Kupers, J. Minderhoud,
Wilhelminadorp, ftï Oostenbrink, A. Oosterhof,
A. E. Penning, J. Póstmay, P. C. Reekers, H.
Rietberg, N. O. Rookmaker, Wageningen, R. D.
H. P. v. d. Schans, P. Schelling, L. A. H. de
Smet, P. Th. Smit, A. v Tienhoven, W F. v.
Tijen, 's-Gravenhage, R. Veenstra en W. v.
Berghem, Opijnen; cand. tuinbouw: H. F.
Bannink, Maastricht, mej. J. N. Heringa, Velp,
mej. L. Koopman, Eindhoven, J. J. Pettinga,
Hoogezand, N. P. H. J. Roorda van Eijsinga,
K. Verkerk, mej. J. T. de Vries, Wageningen,
J. F. G. H Wintermans; cand. tropische land
bouw: G. W. Ankersmit, Ellecom, C. Broertjes,
Haarlem, P. de Jonge, B. Kies, Bussum, A. H.
Lagas, Scheveningen, J. v. Mameren, Apel
doorn, F. Popping, Amsterdam, A. M. H. San
ger, 's-Gravenhage, L. S. v. d. Salm, Th. M.
Wormer; cand. tropische boschbouw: W.
Bientjes, Amersfoort, C. P. v. Goor, Hemmen,
R. J. v. Meerten, Nijmegen; cand. Nederl.
boschbouw: J. A. Bleljs, W. B. Doorninck, Hui
zen, A. Jansen, E. C. Jansen. Assen, Th. v
Meerwijk, J. E. M. v. Nispen tot Pannerden,
J. C. Pape, Ede, H. Veenendaal, Doetinchem,
J. de Wolf, J. A. Wolterson, Utrecht.
NIJMEGEN. 30 Jan. Geslaagd cand. rech
ten L. Nota, Scheveningen.
Jhr mr F. Beelaerts van Blokland is
benoemd tot voorzitter van den Hoogen
Raad van Adel.