De Zaterdagmarkt heeft weer een verlichting
Tweede Kamerleden over den pol. toestand
NIEUWE LEIDSC'HE COURANT
MAANDAG 27 JANUARI 19*7
Stadsnieuws
De heer L. A. Mennes stelde deze
in gebruik
De lucht, welke zich Zaterdagmiddag
boven de stad koepelde, was donker en
grijs en het liet zich aanzien, dat een
sneeuwval niet langer kon uitblijven. Dan
zou de wereld wit en zacht worden, het
leven zou een geheel ander aspect krij
gen en in de straten zouden de anders
zoo schrille geluiden gedempt door de
witte massa, welke alles zou bedekken
worden vernomen.
Wij verkeerden slechts even in het
droomland van sneeuw en vredigheid,
want spoedig werd onze a&ndach* naar
iets anders getrokken. Het was een onge
wone drukte op de markt; honderden
repten zich naar het centrum van koop
len verkoop om getuigen te zijn van de
„feestelijkheden", welke ter gelegenheid
van de inschakeling der verlichting, wa
ren georganiseerd. J
En er was ook fe. Men kon dit niet
de. De Joodsche kooplieden, die ruim 60
procent van de totale marktbevolking uit
maakten, werden geweerd, terwijl de
lieden, die handelden in agrarische pro
ducten ook niet meer mochten verschij
nen. Het feit, dat de markt thans weer
haar oude aspect herkrijgt, beteekent
vreugde, niet alleen voor de kooplieden,
die thans weer in de gelegenheid zijn hun
brood te verdienen, doch ook voor het
jonge bestuur en den exploitant, die er
thans weer een succes bij te boeken heeft,
aldus besloot de heer Mennes zijn toe-
spraakt.
Hierna bood de heer Peereboom namens
het hoofdbestuur zijn gelukwenschen aan
het bestuur der Leidsche afdeeling aan,
terwijl de heer Mennes de officieele in-
dienststelling der verlichting verrichtte,
waarna twee coupletten van 'het Wilhel
mus werden gespeeld.
Nadat het bestuur een rondwandeling
over het marktterrein had gemaakt, werd
in „Het Gulden Vlies" een intieme re
ceptie gehouden, tijdens welke de heer
at wy nu Zaterdagsavonds weer op een verlichte Markt kunnen rondneuzen, is ook het
«ark van den heer L. A. Mennes, dir. van den Haven- en Marktdienst, die wij hier de
handle zien overhalen, waardoor de lampen werden ontstoken.
alleen zien aan de lijnen, die overal wa
ren gespannen en waaraan vlaggetjes van
allerlei kleur en vorm vroolijk wapper
den, of aan den auto, welke marschmu-
ziek ten gehoore bracht en waarom heen
kinderen en volwassenen stonden ge
schaard, doch ook aan de kooplui, die
hun kraampjes extra goed verzorgd Had
den .en.met nog luider stem dan anders
hun artikelen en actualiteiten aanprezen.
En de bezoekers gaven van hun belang
stelling op gulle wijze blijk, want overal
verdrong men zich om te kijken of er iets
van zijn gading bij was en meestal was
dit wel' het geval.
Ofh half Vijf vond de officieele inge
bruikneming van de electrische verlich
ting plaats en dat er nogal aandacht aan
was geschonken, bleek wel uit de aanwe
zigheid van diverse marktautoriteiten.
w. o. de heeren J. van Veen, dir. van de
exploitatie der marktverlichting in Ne
derland, A. Peereboom, lid van het
hoofdbestuur, L. A. Mennes, dir van den
Markt- en Havendienst, H. Stikkelorum,
vöorz. van de Centrale Ver. voor den
Markt-, Straatr en Rivierhandel, R. Kooi
man, adj. dir van den Markt- en Haven
dienst en Zierfusz. technisch hoofdamb.
bij de Sted. Lichtfabrieken.
De voorzitter heette in zijn openings
woord allen welkom en wees er op, dat
door de verlichting van de markt weer
iets van het traditioneele, dat ons in den
oorlog werd ontnomen, is teruggewonnen.
Als tweede spr. voerde de heer Mennes
het woord, die met zijn gedachten aller
eerst terugging naar 8 November 1924,
waarop de toenmalige burgemeester, wij
len jhr mr de Gijselaar, voor het eers+
de verlichting inschakelde Ook de ouder-
wetsche marktverlichting werd door spr.
geschetst; alle mogelijke lampen, gestookt
met petroleum, carbid en benzine, later
meer geperfectioneerd. Wij weten nog,
dat zij bij avond een mysterieuze sfeer
aan de karakteristieke markt gaven en
kunnen ons nog goed voor den geest ha
len, dat de zoete geuren, die citroenen en
ander fruit verspreidden, werden ge
kruid door verkeerd afgestelde walmen
de pitten. Dit weerhield d£ duizenden
echter niet de markt te bezoeken. De in
voering van de electrische verlichting
heeft groote zorgen met zich gebracht,
de technische uitvoerbaarheid vond men
een probleem en een eyentueele exploi
tatie te duur. 25 jaar geleden echter wist
een Haagsche installateur een schema
van marktverlichting aannemelijk te
maken, met dit resultaat, dat in 1923 de
markt in Den Haag van licht werd<®br-
zien.
In het slot van zijn rede zeide spr.. dat
als gevolg van de bezetting in- 1940 de
beteekenis van de markt snel verminder-
Peereboom in een speech mededeelde,
dat het ledenaantal van 1800 tot 6500 is
gestegen.
In zijn kwaliteit als voorzitter van de
destijds mede door hem opgerichte ver-
eeniging van hoofdambtenaren va» het
Marktwezen mstigegrde de heer Mennes
èep nauwe samenwerking tusschen de
georganiseerde handelaren.
LEIDSCHE CHR. BESTURENBOND.
Hedenavond, 7.30 uur, houdt de Leid
sche Chr. Besturenbond in het Geb. voor
Chr. Soc. Belangen, Oude Singel, een
buitengewone, algemeene vergadering.
De heer J. Schipper, secr. van het
C.N.V. zal hier spreken over het, vraag
stuk van loonen en prijzen.
Oranje-wandeltocht
Naar de Nieuwe Leidsche Crt.
verneemt, zullen, op initiatief van den
secretaris van de „W.K.L.", den heer A.
van Heusden, verschillende lange-af-
stand-wandelaars bij de komende Blijde
Gebeurtenis al wandelend den 80 km
langen tocht naar het Paleis Soestdijk
afleggen, om aldaar de felicitatiefegis-
ters te onderteekenen.
De volgende wandelsportvereenigingen
zullen vertegenwoordigd zijn, o.a. Deko,
Lisse; H.W.O.V., Den Haag; T.M.V., Lei
derdorp; A.W.S.V., Alphen a. d. Rijn;
O. en O', L.W.S V., v. d. Werff en P.
P.A., Leiden.
Gestart zal worden 's avonds 12 uur
vanaf het Stadhuis.
Vervolgens vernemen wij nog, dat het
geschorschte lid P. A. Zwetsloot geen lid
is van O. en O. en dat de heer J. P.
Kwestroo, Vaartkade 5, thans optreedt
als secretaris van „L.W.S.V."
SCHAATSWEDSTRIJD SPEELTUINVER.
MORSCHKW ARTIER
De speeltuinver. „Morschkwaxtier" hield
Zaterdag voor haar kinderen, onder be
gunstiging van ideale weersomstandigheden
en op een prachtige baan, een schaatswed
strijd. De jongens en meisjes bekampten
elkaar fel en genoten volop van dit schaats-
festijn.
De prijswinnaars waren: Jongens: Rob
Neervoort, Guus Terpstra, Wim Arends.
Meisjes: Elze Vergunst. Erna Chrispijn,
Hannie Swanenburg.' Een troostprijs ont
vingen nog: Harrie Santing en Annie de
Hooge.
De U.V.V., het Cadiwerk en de
ouden van dagen
Op een dezer dagen in „In den Ver
gulden Turk" gehóuden vergadering van
de afd. Leiden van de U.V.V. vroeg de
presidente, mej. A. A. P. Couvée, belang
stelling en medewerking der leden voor
twee objecten, die ook wij hierbij gaartie
aanfeeveleij.
Op de eerste plaats is daar het Cadi
werk, dat sinds 1 jaar met veel animo
door U.V.V.-leden wordt verricht. Het
heeft thans dringeift nieuwe arbeids
krachten noodig, waarom een beroep
wordt gedaan op alle leden. Verder ligt
het ii^ het voornemen vdn het bestuur
middagen te organiseeren voor ouden
van dagen. De bedoeling is den oudjes
een prettigen middag te bezorgen, waar
bij ook het kopje thee met wat daarbij
hóórt, niet zal ontbreken. Voor deze plan
nen bleek veel belangstelling te bestaan.
BURGERLIJKE STAND.
GEBOREN: Gerardus N M, z van S van
der Klaauw en- A A Weijers; Klasina M-
d van J van As en C M de Boer; Johan
nes, z van J Holle-beek en C H Neute
boom; Daniël S, z van M Buitenom en M
Duursma; Edit P, d van J C R van der
Meersche en C. V Vanepitael; CareL, z van
C VijJbrief en P C Ravensbergen; Fran-
ciscus W J, z van H J P ter Beek en
E C Nijssen; Rëgina, dgyan H H Pape en
A W R Overeem.
OVERLEDEN: J C de Vlieger. 2 weken;
M van Kuijeren-Verbiest, 69 j; J Lane el,
65 j.
Distributievaria
Morgen is aan de beürt voor het af
halen van levensmiddelen-, tabaks- en
versnaperingenkaarten de letter L.
Inlevering voor detaillisten, enz. Dins
dagmorgen bakkers: 8.30 uur, letter A
t/m D; 9 uur, E t/m H; 9.30 uur I t/m L;
10 uur, M t/m P; 10.30 uur, R t/m U;
11 uur, V t/m Z; 911 ui|r, tabaksgros-
siers; Dinsdagmiddag van 1416 u. voor
tabakshandelaren.
In de^week van 27 Jan.1 Febr. kun
nen aanvraagformulieren voor transport
banden worden afgehaald door bakkers,
kruideniers, beroepsvervoer- en verhuis
inrichtingen. Dit geldt eveneens voor
genoemde agentschappen.
SPREEKUUR WETHOUDERS
De wethouders A. J. Jongeleen en S.
Menken zijn verhinderd Woensdag spreek
uur tt houden.
Voorlichting van Chr. v. d. Heuvel
en mr dr E. P. Verkerk
De A. R. waren en zijn bereid mede te
werken aan een. Nat. kabinet, aangezien
de noodtoestand, waarin ons volk ver
keert, zulks vordert, aldus het Tweede
Kamerlid, Chr. v. d. Heuvel in zijn rede
voor de Hulpcentrale Leiden der A. R.
kie9vereenigingen, welke hij Zaterdag
middag heeft gehouden en waarin hij een
aantal vragen, betreffende den huldigen
politieken toestand heeft beantwoord.
Het was noodzakelijk geweest een po
litiek bestand te sluiten, waarbij verschil
punten zouden blijven rusten, doch allen
zouden medewerken aan den wederop
bouw. Ook inzake de Indische politiek
waren er aanknoopingspunten genoeg
met de K. V. P., want het was een jaar
geleden niet te voorzien, dat deze kwestie
zich zoo zou ontwikkelen. Spr. zag in de
toekomst geen duurzame samenwerking
tusSchen K. V. P. en P. v. d. A., aange
zien er verscheidene diepgaande verschil
punten zij, b.v. t.a.v. de huwelijks- en be
lastingwetgeving, socialisatie, enz. Wij
zullen echter
nooit mogen
leuren om sa
menwerking,
aldus spr.
Natuurlijk
dient de partij
een frisoh ge
luid te laten
hooren en dui
delijk te zeggen
waar 't om gaat
doch daarbij
moet de oproep
tot gehoorzaam
heid aan Gods
geboden steeds
voorop staan.
Of deze vol
doende weer
klank zalvin
den, hangt af
van de geestelijke gesteldheid van ons
volk.
Wat de fusie met de C. H. Unie be
treft, zeide de heer v. d. Heuvel, dat naar
zijn meeninig het kerkelijk vraagstuk
geen overwegend bezwaar is voor een
samengaan. Nauw contact moet er blij-*"
ven, evenals het trekken van één lijn in
de landspolitiek.
Uitvoerig stond spr. stil bij de belas-
tingpolitdek, welke thans in socialistische
richting voert. Tegen het con9umenten-
crediet bestond aanvankelijk geen be
zwaar, doch het is zeer de vraag, of na
de by alg. maatregel van bestuur aange-
Chr. van den Heuvel.
brachte wijziging verdere medewerking
mógelijk is. Tegen de vermogensheffing
kunnen geen prinoipieele bezwaren gel
den, maar wel tegen de gevolgen, welke
deze zal hebben voor 't econom. leven en
de slechts geringe baten voor de schat
kist, daar andere belastingen hierdoor
aanmerkelijk minder zullen opbrengen.
Door de social^ maatregelen van thans
wordt in één slag omver geworpen, het
geen reeds in velerlei opzicht in het
maatschappelijk leven was gegroeid.
Het loon- en prijzenprobleem moet in
ternationaal worden gezien, want 't komt
aan op exporteeren, wil er toekomst voor
ons land zijn. Thans dient 't economisch
leven geleid te worden door de Overheid,
maar men wil veel onder Overheidsbe
moeiing brengen, wat onder Bedrijfsor
ganen berust. Wij moeten echter het
principe, dat hier achter zit, voor de toe
komst als basis verwerpen.
De heer v. d. Heuvel besloot met een
krachtig'e opwekking tot handhaving en
uitdragen der Chr. staatkundige begin
selen, want alleen in dezen weg is er nog
toekomst voor ons volk.
Mr dr E. P. Verkerk van Boskoop,
eveneens lid van de Tweede Kamer, heeft
als tweede spreker vragen beantwoord
in zake de radio- en Indische kwestie en
die der te voeren buitenlandsche politiek.
Wat de radio betrof, zag spr. een aaneen
schakeling van overgangstoestanden en
als tweeledig probleem nl. de kwestie
van den nation, omroep en hoever mén
gaan moet met de geestelijke vrijheid.
Deze kwestie is echter nog niet beëin
digd.
Vervolgens behandelde mr Verkerk de
vraag of nakaarten nog geboden is, nu
de basis-overeenkomst van Linggadjati er
door is gekomen. Er zijn, aldus spr., en
kele symptomen, die er op wijzen, dat de
zaak nog niet uit is en elke speelruimte
des rechts, die er in mocht zitten, moet
benut worden.
Wat te doen met de comité's Rijkseen
heid en „Indië in Nood", heeft men ge
vraagd. Associeeren we ons niet met de
P. v. d. V.? Spr. toonde hieromtrent aan,
waarom de A.R. voorop in het verzet
gaan. Wij zijn tegen Linggadjati om de
revolutionnaire methode, die gevolgd
wordt en om de afschuiving van de ver
antwoordelijkheid, tijdig en ontijdig. Er
is gezegd, dat we te fel zijn geweest. Maar
die felheid kwam niet van onzen kant.
De Regeering heeft gezegd: we moeten
niets van dien collaborateur Soekarno
hebben. Wat is er van die uitspraak te
recht gekomen. De voorlichting haperde
en uit brieven van soldaten klonk het
ons tegen: Wat doen we eigenlijk nog in
Indië? De woorden gezag en vrijheid
Kunst en Letteren
HET „ORCHESTRE COLONNE"
IN LEIDEN.
Terwijl het Residientie-Orkest in Parijs
optreedt, zal het „Orcbestre Colonne" een
aantal concerten iin Nederland geven. Dit
orkest is een der beste en oudste vam
Parijs. In 1875 werd het gesticht. Dirigent-
ten waren o.m. Edouard Colonne, in 1910
opgevolgd door Gabriel Pierné. In 1932
kwam Paul Ifctray, terzijde gestaan door
verschillende jongere dirigenten w.o. Jean
Gitardino.
Onder leiding van Giardino die dit jaar
den „Prix de Disque" behaalde met een
model-vertolking van Moussorsky's Ta
bleaux d?une exposition, zal het „Orches-
tne Colonne" op 6 Februari te Leiden het
volgende programma brengen: M. Chaus-
son, Symphoniie in b kl. t-; R. Strauss,
Don Juan; A. Roussel, Le Festin de
l'Araignée; M. Ravel, La Valse.
Men ziet, het oude Orchestre Colomne
dient, bezield met jeugdig vuur zoowel
de klassieke als de moderne muziek met
grooten ijver en. kunstzinnigheidHet ver
dient de volle belangstelling voor zijn
cultureele taak van het Ned. publiek.
BUURTVER. HAAGYVEGKW ARTIER
Woensdagavond 29 Jan. a.s. zal in café
„De Groote Vink" door de buurtver. „Haag-
wegkwartier" 'n buitengew. ledenvergade
ring worden gehouden, waarin mededee-
lingen over de groote feestvergadering op
9 April in de Stadsgehoorzaal zullen wor
den gedaan. Tevens zal besproken worden
de feestviering op 5 Mei as. en bij de Blijde
Gebeurtenis en voor afwisseling zorgt een
*~tooneelclub en een conferencier.
LEIDERDORP.
Een dezer dagen kwam de A.R. Kies-
vereeniging in ledenvergadering bijeen
ter bespreking van het door de Kamer-
kieskringcentrale toegezonden schema.
Een tweetal leden hielden een korte in
leiding over verschillende punten uit het
schema, waarop een zeer geanimeerde
bespreking volgde. Uit de vergadering
kwam de wensch naar .voren meer ver
gaderingen te houden. Helaas was de op
komst voor deze vergadering zeer gering.
Hedenavond vergadert de A.R. Stu
dieclub in de Chr. school. Ingeleid zal
worden het onderwerp: JeugcLpoLitiek
Van de gelegenheid tot schaatsenrijden
op de IJsbaan. die des avonds is verlicht,
en waar ook de muziek meehelpt de stem
ming erin te brengen, wordt druk gebruik
gemaakt.
Vorige week werd wederom een feest
comité geïnstalleerd tot het organiseeren
van volksfeesten. Immers: binnenkort zal
het bericht van de geboorte van een Oranje
telg aller harten verblijden. Wil dit feest
echter slagen in dien zin, dat het een ge
beurtenis wordt voor allen, dan moet het
comité kunnen rekenen op aller steun, zoo
wel financieel als moreel. Binnenkort zal
dan ook een deurcollecte worden gehouden,
ter voorbereiding waarvan reeds een cir
culaire werd verspreid. Wij wekken hierbij
gaarne op tot vrijgevigheid.
Morgen vimdt op het agentschap van
den DistrubU'ti'Ekring uitreiking van
schoenenboom er plaats. Het kantoor is
geopend var 9.3012 en 13—15 uur,
VOORSCHOTEN.
Het werd een gezellige, geanimeerde
bijeenkomst, van de C.H. Jongeren-groep
Donderdag in het gebouw voor Chr. be
langen. Mevr. J. Kost er.-van Roon sprak
over het verschil tusschen de C.H.U., die
arndere Chr. en de overige partijen, waar
bij zij op den voorgrond plaatste, dat het
de Unie was, die meegewerkt heeft aan
de oplossing van sociale problemen er die
den grondslag gelegd heeft voor sociale
her vormingen. Ook. weerzij er op, dat de
Unie niet alleen voor den beteren stand
is, maar voor iedereen. Het verheugde
haar, dat Voorschoten een tamelijk groote
jongerengroep heeft. De heer K. J. Bar
men 't Loo1 gaf een zeer goed buiten
land sCh maandoverzicht, terwijl voorzitter
G. Mechelse wees op de goedgeslaagde
bijeenkomst in Leiden. De rondvraag
bracht veel tongen in beweging en er
werden goede plannen gemaakt voor de
komende maanden.
HAZERSWOUDE.
Alle militairen, die in de oorlogs
dagen van Mei 1940 daadwerkelijk in ge
vecht zijn geweest, kunnen aan het Mi
nisterie van Oorlog, afd. A 1 te 's-Graven-
hage, een formulier aanvragen voor het
bekomen van het oorLogsherimnerimgskruis
met de gesp „Nederland Mei 1940."
De heer J. J. A. Kruijff, commies ter
secretarie, is met ingang van 1 Febr. a.s.
benoemd tot burgemeester van Den Bom
mel.
De Herv. Schoolvereeniging hoopt
a.s. Donderdag 30 Januari des avonds
half acht haar jaarlijkscbe ledenvergade
ring te houden in „Salvatori."
Mr dr E. P.
Verkerk.
vormen, aldus spr., het
woord rechtsorde. Onze
bewogenheid richt zich
op de terreur (de 7000
geïnterneerden blijken
er 25.000 te zijn) en of
de Indische zaak zal
worden opgelost volgens
regelen des rechts, Am.
kapitaal of terreur.
Komend^op de te voe
ren buitenlandsche po
litiek, ging spr. na wat
zelfstandigheidsipolitiek
en wat neutraliteitspo
litiek beteekenden en deed dit o.m.
aan de hand van uitspraken van pro
fessor Struik en minister Van Klef-
fens. Spr. zou willen, dat de Regee-
litiek en wat. neutraliteitspol. beteeken
den en deed dit o.m. aan de hand van
uitspraken van prof. Struik en min. van
Kleffens. Spr. zou willen, dat de Regee
ring zich zelfstandig voelde en dat zij
wist, welke taak zij heeft. Onze even-
wichtspositie is verzwakt door de gevoer
de Indië-politiek. Een onafhankelijk-
heidspolitiek achtte spr. de aangewezen
weg. Tenslotte ging dr Verkerk nog even
in op de kwestie van de grenscorrectie*.
