Duitschland terug naar status van Bismarck
Min. Gielen optimistisch over nieuwe spelling
Wat er zooal met Linggadjati kan gebeuren
Finland zucht onder den Russisehen knoet
nhtowe letoschb courant
VRIJDAG 24 JANUARI 1947
FRANKRIJK WENSCHT GEEN
RIJKSDAG MEER
Reuter publiceert den inhoud van een
tweetal geheime nota's, die Frankrijk dezer'
dagen (heeft doen toekomen aan Engeland,
Rusland en Amerika. Zij betreffen de Fran-
sahe opvattingen over de structuur van
Duitschland in afwachting van het tot stand
komen van het vredesverdrag; dit voor wat
de eene nota aangaat, terwijl de tweede nota
over de permanente politieke structuur van
Duitsdhland handelt. Duitschland moet een
federatie van aparte staten worden, met het
accent op het laatste. De Rijksdag moet ver
dwijnen.
United Press verneemt te Londen, dat de
Britten him plan voor Duitschland eveneens
voltooid hebben. Dezen wenschen wèl een
Duitsch parlement en keeren zich zoowel
tegen een losse federatie als tegen een ge-
centraliseerden staat.
Volgens het Fransche standpunt moet
Duitschland terugkeeren tot een regeering
van betrekkelijk onafhankelijke Duitsche
staten in los gedecentraliseerd verband als
ten tijde van Bismarck.
De bevoegdheden der federale regeering
moeten worden beperkt tot alomvattende
aangelegenheden als financiën, voedselvoor
ziening, vervoer, post- en telegraafverkeer
en enkele aspecten van economische en
buitenlandsche aangelegenheden.
Ieder jaar moeten de nationale vergade
ringen van iederen staat afgevaardigden
benoemen voor het ,,Huis der Staten". Dit
„Huis der Staten" moet ieder jaar een
nieuwen federalen president benoemen, die
op zijn beurt een federale regeering moet
aanwijzen.
De regeeringen der staten zijn voor alle
andere bevoegdheden verantwoordelijk. Zij
-moeten haar eigen politiemacht hebben,
rechters benoemen voor het Duitsche hoog
gerechtshof, in staat zijn ambassadeurs voor
buitenlandsche mogendheden te benoemen
en staatszaken met hen te bespreken. Zij
mogen echter geen verbond of fusie onder
ling aangaan.
Internationale verdragen voor Duitschland
als een geheel moeten met een meerderheid
van twee-derden in het „Huis der Staten"
worden goedgekeurd.
Engeland zal, naar UP. verneemt, te
Moskou een gecentraliseerde regeeriing voor
stellen, bestaande uit twee Kamers (de
eene door het volk gekozen, de andere be
staande uit vertegenwoordigers der regio
nale besturen). De regionale besturen zou
den de locale verschillen in traditie opvan
gen, terwijl de centrale regeering gezag zou
hebben in geheel Duitschland.
In economisch opzicht zou het Britsche
plan voorzien in een absoluut en perma
nent verbod van productie van oorlogs
materiaal in den ruimsten zin des woords.
Duitschland zou als een economische een
heid behandeld moeten worden. Ui|t de loo-
pende Duitsche productie zouden geen her
stelleveranties gedaan behoeven te worden,
zoolang er in elke zone een negatieve be
talingsbalans bestaat. Duitschland moet zoo
spoedig mogelijk in eigen onderhoud kun
nen voorzien. Duitschland zou vergunning
moeten krijgen elf millioen ton staal per
jaar te produceeren. De belangrijkste in
dustrieën van het Ruhrgebied behooren ge
socialiseerd te worden.
Wat de grenskwesties betreft, zou het
Britsche plan de Fransche voorstellen in
zake het Saargebied steunen. Ruhr- en
Rijnland zouden deel uit blijven maken van
Duitschland en niet politiek worden afge
scheiden.
Engeland zou van de Polen verzekeringen
willep hebben, dat zij inderdaad in staat
zijn de vroegere Du'utsche gebieden onder
hun administratie te beheeren. Niet eerder
zou Engeland de nieuwe Oostelijke grens
erkennen
Zaansche NSB-vrouw van schrik
gestorven
Tijdens verhoor in PJR.A.-gebouw over
Joodsch meisje.
De 60-jr. mevr. Netelbeek uit Koog a/d.
Zaan is gisteren tijdens een verhoor op het
bureau van de P.R.A. te Zaandam door den
schrik plotseling bewusteloos geworden. De
ontboden geneeskundige hulp achtte den toe
stand van de dame niet ernstig, maar toen na
eenige uren de toestand van de patiente niet
veranderde, werd opnieuw de G.GD. ontbo
den en tevens de echtgenoot van mevr.
Netelbeek gewaarschuwd. Nu oordeelde men
haar overbrenging naar haar woning of zie
kenhuis noodzakelijk. Er was echter geen be
zwaar dat de patiente met een taxi zou wor
den vervoerd. Zij overleed echter tijdens
den rit.
Mevr. Netelbeek, werd door 4 rechercheurs
verhoord in verband met het verraden van
een 4-jarig Joodsch meisje aan den beruchten
A. Harrebomee, welk meisje in Westerbork
is overleden.
IND. REPATRIEERENDEN KUNNEN TOT
15 FEBR. KLEEDING AANVRA.GEN
In verband met het feit, dat de kleeding-
magazijnen van den Repatrieeringsdienst te
Amsterdam op 1 Maart a.s. worden gesloten,
kunnen uiterlijk tot 15 Februari bij de des
betreffende D.B.V.O.'s verzoeken om klee-
dingruil en klachten omtrent kleedingmoei-
lijkheden worden ingediend.
Kerk en'School
Ned. Herv. Kerk.
Beroepen: te Langer- en Korteaar A.
J. Wijnmaalen te Leerbroek; te Pernis A.
J. de Jong te Ederveen; te Schoore en
Vlake J. Moerman te Nieuwkoop; te Warf-
fum (Gr.) Gvd Ree, pred.-voorg. der
Herv. Evang. te Kollum.
Aangenomen: naar Egmond-Binnen
E A J Plug te Nuenen; naar Herwen en
Aerdt G K Wiersma te Noordwolde (Fr.);
naar Surhuisterveen J A Poelstra te Korn-
jum.
Bedankt: voor Eist (U.) J de Vries te
Lopik; voor 's-Gravenpolder J v d Sar te
Moerdijk; voor Nijbroek A M Lindenberg
te Koekange.
Benoemd: tot evangelist te Holwerd
W Hoekstra te Eezerveld.
Geref. Kerken.
Tweetal: te Boombergum I. Groenen-
berg te Nederhorst-Ten Berg en W Okkema
te Hemelum.
Beroken: te Koog-Zaandijk (vac. D.
Broer) H Kakes te Bedum.
Aangenomen: naar Rotterdam-Char-
lois S Hoekstra te Groningen, die bedankte
voor Rijswijk (Z.-H.) en Zwijndrecht; naar
Rijssen H Brinkman te Amerongen.
Geref. Gemeenten.
Tweetal: te Genemuiden J B Bel te
Dirksland en A v Stuyvenberg te Yerseke.
Beroepen: te Genemuiden J B Bel te
Dirksland.
WE WILLEN ER HET BESTE
VAN HOPEN
In zijn antwoord ap de, door de afdeelin-
gen der Eerste Kamer gemaakte vrijwel uit
sluitend critische opmerkingen over de
Spellingswet, zegt minister Gielen, dat de
thans voorgestelde jnethode haar bruikbaar
heid bewees in een langdurig schoolgebruik.
In België is de nieuwe schrijfwijze reeds
ingevoerd. Men mag daaruit concluderen,
dat inzake de invoering niets overlegd is.
Bovendien zou een omkeeren op den inge
slagen weg de eenheid van schrijfwijze be
noorden en bezuiden de Rijksgrens ernstig
benadeelen. De Regeering is niet voornemens
den toestand van sinds 1934 te bestendigen,
toen Overheid en onderwijs niet dezelfde
spelling gingen schrijven. Daaruit was juist
te verklaren, dat de spelling-Marohant in de
vrije maatschappij een „mislukking" wc
Het is een volksbelang van de eerste orde,
dat zij, die alleen lager onderwijs genoten,
DRIE MOGELIJKHEDEN,
ZEGT PROF. AALBERSE
In het „Brabantsch Nieuwsblad" hand
haaft prof. Aalberse zijn steHing, dat de
Regeering, die de ontwerp-overeenkomst, van
Linggadjati, zooals ze letterlijk luidde, met
de republiek Indonesië zou afsluiten, zich
aan strafbare Grondwetschennis zou schul
dig maken. Dank zij de „scherpe en duide
lijk gestelde" motie van prof. Romme, heeft
anen echter, aldus prof. Aalberse, een eind
resultaat verkregen, waarover men zich ver
heugen moet.
Door opneming in de motie van de woor
den „met inachtneming der geldende Grond
wet" acht prof. Aalberse zijn staatsrechte
lijke bezwaren opgeheven.
Prof. Ahlberse voorziet nu drie mogelijk
heden: 1. de Republiek weigert te teekenen;
2. de Republiek is bereid te teekenen, maar
aanvaardt niet de officieele Nederlandsche
interpretatie; 3. de Republiek is bereid om
te teekenen en de Nederlandsche interpre
tatie te aanvaarden.
Bij de eerste mogelijkheid teekent schrij
ver aan: „De openbare meening in Amerika
zal zich ongetwijfeld tegen de Republiek In
donesië keeren, terwijl al voldoende duide
lijk gebleken is, dat het groote Indonesische
leger niet opgewassen is tegen de veel min
der talrijke Nederlandsche troepen. Wij
hopen en bidden, dat God dit onheil keere.
Maar mocht het komen, dan behoeven wij
Cbr. Drankbestrijders gisteren
te Utrecht bijeen
Ds J. H. Ledeboer neemt afscheid als
penningm. van „Enkrateia"
Onder presidium van da J. van Herksen,
Geref. pred. te Ermelo, kwam de Bond van
Prot. Chr. drankbestrijdersvereenigingen,
„Enkrateia", gisteren in Terminus te Utrecht
jn alg. vergadering bijeen. Ds J. Henxi Le
deboer, em. pred. te Voorburg, nam afscheid
als penningmeester. De voorzitter richtte
tot dezen bijkans 75-jarigen mede-oprichtcr
van den bond en den laatsten der voortrek
kers, die nog in leven is, een woord van
dank. Ds Ledeboer werd tot eere-lid be
noemd. In zijn plaats werd tot bestuurslid
benoemd de heer Joh. A. Zwarts' te Den
Haag, terwijl de heer W. Elgersma, burg.
van Franekejadeel, penningmeester werd.
Besloten werd, het geheele vraagstuk van
de verhouding van de Prot. Chr. groepen
tot het reizend drankweer-museum door het
bestuur op korten termijn op de helling *e
doen nemen. Het vijfjaarlijksche Enkrateia
congres wordt tot 1948 uitgesteld. De heeren
ds J. van Herksen, W. C. F. Scheps te Den
Haag en Joh. A. Zwarts, zullen in de Nat.
commissie tegen het alcoholisme (N.CA
zitting nemen. Mej. A. C. van Nes te Leiden
en de heeren ds J. H. Ledeboer, ds J. van
Herksen, prof. dr A. H. Edelkoort te Utrecht,
J. J. Smit te Vianen, W. Elgersma, W. C. F.
Scheps en Joh. A. Zwarts, werden afgevaar
digd naar het op 1 Maart te houden nat.
congres van de N.C.A.
De 13.000 huisschilders, die werkloos werden
door het ter beschikking stellen van alle lijn
olie voor de noodgebieden zullen geen
schadevergoeding krijgen, zoo deelde minister
Huysmans dezer dagen mee. Zij zullen of in
de noodgebieden, of elders werk moeten
zoeken.
ons over den einduitslag niet ongerust te
maken."
Doet zich de tweede mogelijkheid voor,
,,dan zit de zaak vast en het zal groote
moeite kosten dan tot nieuwe overeenstem
ming te komen.
In het derde geval doet zich de vraag
voor: wat nu?
Volgens prof. Aalberse is het nog niet
zeker, dat het dan de Commissie-Generaal
zal zijn die de ontwerp-overeenkomst gaat
uitwerken. Uit artikel 2 in combinatie met
artikel 17, lid 1, valt namelijk af te leiden,
dat daarvoor een delegatie ad hoe benoemd
moet worden.
Hoe dit zij, zoo besluit prof. Aalberse, het
is te hopen, dat men zioh bij het uitwerken
van het ontwerp niet aan oyerhaasting zal
schuldig maken.
zich de spellingsregels eigen kunnen maken.
De waarde van de spelling wordt niet be
oordeeld naar het gemak, dat zij voor den
lezer oplevert, doch naar haar gemakkelijke
schrijfbaarheid. Dat is met de voorgestelde
spelling het geval. De spelling-ee voor den
beklemtoonden ee-klank in open lettergre
pen (waardoor b.v. lezen leezen zou wor
den) zou een veel grooter verandering in
het woordbeeld veroorzaken dan de vereen
voudiging van sdh tot s. Zij, die wanorde
vreezen, steltVle minister gerust met de
mededeeling, dat, in afwachting van de
nieuwe woordenlijst, die van de Vries en te
Winkel richtsnoer blijft. Ook de nieuwe
lijst doet, samengesteld als zij wordt met
medewerking van Zuid-Nederlandsch'e ge
leerden, de gevestigde traditie geen geweld
aan. Een eigen benaming voor de nieuwe
schrijfwijze staat de minister niet voor.
Hoogstens conservatieve bladen en oudere
auteurs zullen nog aan de oude spelling
vasthouden, nadat die is ingevoerd, aldus de
minister. (We hopen dat minister Gielen's
optimisme gerechtvaardigd is. ed.).
NEDERL. DELEGATIE NAAR ENGELAND
VERTROKKEN
De heeren H. van Vredenburch, hoofd van
de politieke af deeling van het dep. van Bui-
tenl. Zaken, A. T. Lamping, Nederl. gezant
in Roemenië, en dr H. M. Hirschfeld, voor
malig secr.-gen. van het ministerie van Ecoo
Zaken, zijn gisteravond naar Engeland ver
trokken om het memorandum voor de
plaatsvervangers der ministers van Buiten!
Zaken te Londen toe te lichten.
VIER NIEUWE RAADSHEEREN IN DEN
HOOGEN RAAD
Tot raadsheeren in den Hoogen Raad feijn
benoemd: mr H. F. F. Dubois, dir. van
's Rijks Belastingen en Domeinen te Den
Haag; prof. mr M. P. Vrij, hoogleeraar in de
rechtsgeleerdheid te Groningen; mr T. Y.
Boltjes, raadsheer in het Gerechtshof te Am
sterdam; mr F. J. de Jong, rechter ki de
rechtbank te Den Haag.
AANDEEL IN DE SLEUTEL-
BEDRIJVEN GEEISCHT
De Sowjetregeering verzocht Finland, aldus
verluidt in Stockholm, om een half aandeel
op alle aandeelen, die de Finsche regeering
in de voornaamste maatschappijen van het
land heeft. Dit zou er op neerkomen, dat de
Russen de spoorwegen, krachtstations en bos-
schen in heel Finland mede con troleeren. De
Russen vragen dit ter vereffening van hun
vordering wegens Duitsche activa in Finland
De Finsche regeering had die, gewaardeerd
op 6 milliard Finsche marken, ter beschik
king van Moskou gesteld, doch daar wenscht
men blijkbaar een anderen weg te volgen.
Bovendien vragen de Russen hierwaardee-
ring van de Duitsche activa, waardoor het
bedrag 8 milliard mark zou worden. De Fin
nen geven er de voorkeur aan dén Russen
bet krachtstation Janiskoski aan te bieden,
Niet alleen de tinmijnen in Petsamo, maar
ook de fa/brieken in het vroegere Karelië
zouden daardoor uit Finsche bronnen ge
voed worden. Een antwoord op dit Finsche
voorstel is nog niet binnengekomen.
Wegens het verspreiden van valsohe ge
ruchten en vijandig gedrag, zijn een Berlijn-
sche caféhouder en een klant vaii' hem, door
een Sowjet-russ. mil. tribunaal tot 10 jaar
dwangarbeid en verbeurdverklaring van hun
eigendom veroordeeld.
Ds G. P. KLIJN EN „DE OPEN DEUR".
Door de Spoedcommissie der Generale
Synode der Ned. Herv. Kerk werd beroe
pen als predikant in algemeenen dienst
voor de redactie en het evangelisatiewerk
van „De Open deur", ds G P Klijn, predi
kant te Rotterdam-Charlois en redacteur
van dit blad.
WOENSDAG DE 45ste WESTLANDSCHE
UNIEDAG.
Dé 45ste jaarlijksche Westlandsche Unie
dag wordt Wooensdag a.s. in de Geref. Kerk
te Maasland gehouden. Om 10.15 u. spreekt
het Tweede Kamerlid mr A. B Roosjen,
insp. Chr. Nat. Schoolonderwijs, over „Op
voedingsmoeilijkheden nu". Om 2.15 uur
spreekt de dir. van de Dordtsche Kweek
school en eveneens insp. Chr. Nat. School
onderwijs, de heer P. van Duyvendijk, over
„Ouders en onderwijsvernieuwing". Om 6.15
uur spreekt de heer dr J. Schoneveld, Ned.
Herv. pred. te Den Haag, de Unie-rede uit.
WERELDGEBEDSDAG VAN CHR.
STUDENTEN.
De World's Student Christian Federation
houdt op 15 en 16 Febr. te Amsterdam een
wereldgebedsdag. Op 15 Febr. om 4.30 uur
opent mgr E. Lagerwey in het Indisch
één geest", waarna in de Emmakerk aan
den Middenweg een gebedsure wordt ge
houden. Zondag houden dr G. Roos uit Hon
garije en$dr E. Emmen, secr. van de Gen.
Synode der Ned. Herv. Kérk, In de Wester
ker k predikaties over resp.' „Eén hoop" en
„Eén Heer, één Geloof, één Doop".
ZANGKOOR IN DE MILITAIRE NOOD-
GEMEENTE TE BUITENZORG
Ongeveer 30 soldaten, behooren de tot de
Militaire Noodgébneente te Buitenzorg, heb
ben een zangkoor opgericht. Men maakt ge
bruik van de BetheJkerk aldaar en het koor
heet dan ook Bethel-Kerkkoor. Men doet een
beroep op allé Chr. Zangvereenigingen, om
muziek te zenden. Secr.: Korp. D. J. Zwiep,
army number 304848, Staf III Reg. Grenadiers,
le Infanterie Brigade, Veldpostkantoor
Batavia.
JIM. DE TOOK VAI\ BOBBY
37. De dames schoten naar beneden.
Waar zijprecies in d'auto gleden!
Ze kwamen dus op kussens neer
En deden zich totaal geen zeer.
Jim, zonder nader overwegen.
Klimt fluks naar boven daarentegen
En hij verdwijnt zijn pop „incluis"
Door de balkondeur in het huis.
38. Hij steekt zich daar op zijn gemak
In 't prachtige matrozenpak
En vindt zichzelf een hele Piet
Als hij zich in de spiegel ziet;
Dan gaat hij wat door 't huis aan 't dwalen,
Of daar niets lekkers is te halen;
Hij heeft daarboven 't rijk alleen
En zwerft door alle kamers heen....
VAN 5 TOT 7 FEBR. S.SJl.-CONGRES
TE DELFT
Oip 5, 6 en 7 Bebr. houdt het studenten
corps S.S.R. in de Stadsdoelen te Delft een
congres. Op den eersten dag om 3 uur ont
vangst, 4.30 uur officieele openingen de Aula
van de TH., 7.30 uur spreekt prof. dr J. H.
Bavin ok over de Kerk. Op 6 Febr. om 2 uur
spreekt -prof. dr S. F. H. J. Berkelbach v. dj
Sprenkel over het interconfessioneele ge
sprek, 7.30 uur Unievergadering. Vrijdag 7
Febr. 1.30 uur voortgezette Unieverg., voorts
amusement en souper.
PERSONALIA
Prof. dr H. Smitskamp, benoemd tot gew.
hoogleeraar in de Geschiedenis aan de V.U.
te A'dam, zal op 3fl Jan. om 3.30 u. in het
Gebouw van de Mij v. d. Werkenden Stand
te A'dam zijn ambt aanvaarden met het uit
spreken van een rede.
Ds E. Torenbeek, Geref. pred. te Eist
(Bet.), zal half Febr. voor 2 jaar als leger-
pTedikant naar Indië vertrekken.
PROMOTIES
LEIDEN, 23 Jan. Gepromoveerd tot dr
in de geneeskunde op proefschrift, getiteld
„Pellagra in the Oto-Neurology and Rhino-
laryngology", de heer O. L. E. de Raadt te
ACADEMISCHE EXAMENS
GRONINGEN, 23 Jan. Geslaagd: cand.
Rechtsgeleerdheid mej. C. A. van Os, Den
Haga; R. Hamminga, Groningen.
Lifters bedreigden Ned. automo
bilist in België
Onze landgenoot liet zich echter niet in de
luren leggen door een dreigende revolver.
De Ned; automobilist De Jongh liet op
weg naar Brussel twee mannen meerijden,
die hem even later een revolver in den nek
duwden en hem gelastten te stoppen. De
heer De Jongh liet zich evenwel niet van
zijn stuk brengen en gaf vol gas. Het schot
ging af, waardoor de automobilist licht aan
het oor werd gewond. Toen hij remde spron
gen de booswichten uit de auto. De heer De
Jongh pikte echter twee gendarmes op en
zette de roovers na. Zij werden in een sloot
ontdekt en ingerekend.
POLEN WENSCHT NIMMER ANSCHLUSS
MET OOSTENRIJK
De plaatsvervangers der Groote Vier voor
Oostenrijk hebben gistermorgen een verkla
ring over de Poolsche zienswijze aangehoord,
waarin wordt aangedrongen op het verbie
den van propaganda voor een ..Anschluss"
en de verwijdering van alle nazistische ele
menten uit de belangrijke functies.
Tsjecho-Slowakije zal op 28 Januari ztjn
eischen toelichten.
