Nederlander leeft op grens van zijn bestaan
Léon Blum werd in Engeland gerust gesteld
AMVJ doet in Indië veel voor onze militairen
Regeering niet gebonden aan geheime notulen
NIEUWE LEIDSCHE COURANT
WOENSDAG 15 JANUARI 1MT
MINISTER HUYSMANS
AAN HET WOORD
Op de persconferentie, die de minister van
Economische Zaken, Dr. G. W. M. Huysmans,
gisteren gehouden heeft en waarbij door de
persvertegenwoordigers verschillende vragen
gestald werden, heeft de minister er allereerst
op gewezen, dat er in ons land nog steeds
een groote sohaarschte bestaat aan materialen
en wel van steenkool, hout, ijzer, staal, papier
materiaal voor den wederopbouw en tabak.
Voor wat steenkool betreft, kon aan het vast
gestelde program voor huisbrand en industrie
niet geheel gehouden worden, tengevolge van
de ingetreden vorst, de groote staking in Ame
rika en den toestand in Duitschland. Toen het
transport stagneerde, werd het noodzakelijk,
dat de industrie voor 20 pet. op steenkool dien
de te bezuinigen, maar de voor huisbrand vast
gestelde hoeveelheid bleef gehandhaafd. Er
werden 12 eenheden toegezegd, waarvan er
nog slechts drie moeten worden aangewezen.
In den loop van Februari zal daar een aan
vang mee worden gemaakt. Onze eigen in
dustrie was in December tot een productie
van 131.000 ton opgeloopen. De aandacht werd
erop gevestigd, dat cokes momenteel ook ex
port-artikel is, dienstdoende als ruilobject. De
houtpositie, maar meer nog die van ijzer en
staal, levert moeilijkheden op; hout kan door
allerlei oorzaken moeilijk op tijd worden ge
leverd. Evenzoo heeft men te kampen met
moeilijkheden bij het verwerven van mate
rialen voor den wederopbouw, als cement, glas,
natuursteen, etc. Inzake de textiel-productie is
een minimum niveau nog niet bereikt en zal
dit ook in 1947 nog niet bereikt worden. Wij
moeten ons ook niet blind staren op landen
als Zwitserland en Zweden, waar het schijnt of
er voldoende textiel in voorraad is. Van de
textielkaart zijn reeds 25 punten geldig ver
klaard en in de toekomst zal er ook voor ge
zorgd worden, dat in de winkels een redelijke
voorraad aanwezig is. Op basis van een mi
nimum-niveau als wij de beschikking zouden
krijgen over één costuum, één overjas, één
jurk, en één mantel, zou daar 61 millioen vier
kante meter stof voor noodig zijn, terwijl in
totaal de productie slechts 24 millioen vier
kante meter aangeeft. In percenten van de
totale productie bedraagt de textiel-export
maximaal: voor wollen weefsels 5, voor katoe
nen 8, voor kunstzijde weefsels 10 pet. Slechts
die goederen worden geëxporteerd, waar
weinig grondstoffen in verwerkt zijn. Het is
noodzakelijk, dat er voor ons volk geen vier
kante meter textielstof verloren gaat. Vooral
ook, omdat uit het oogpunt van loon- en prijs
peil de Hollander leeft op de grens van zijn
bestaan. Met het smalle budget is iedere gul
den, die men te veel betaalt, van grooten in
vloed, en vandaar dat de minister er bijzon-
derë aandacht aan wijdt, dat geen textiel in
den zwarten handel komt, geen prijsopdrijving
plaats vindt; de prijsbeheersching is een alge
meen volksbelang. In zake de tabak hoopt men
het daarheen te leiden, dat medio 1947 de
rantsoenen voor sigaren, sigaretten en kerf
tabak zijn verdubbeld; dit geldt alleen voor
manrfen. Misschien komt er in Juli een extra
tabaksrantsoen. De vooruitzichten voor de
papierdistributie zijn voor 1947 niet gunstig,
maar alles wordt erop gezet, om de huidige
hoeveelheden rotatiepapier voor de dagbladen
Vet voor schurftbestrijding
werd opgegeten
Ook maakte men er gedeeltelijk zeep van.
Bij een fabriek in Zuid-Limburg zijn
schandalige knoeierijen aan het licht geko
men, zoo meldt de „Msb". De firma had een
groote hoeveelheid dierlijk vet van uitste
kende kwaliteit toegewezen gekregen voor
de vervaardiging o.a. van scabieszalf. Geble
ken is nu, dat ze van dit eetbaar vet eenige
duizendenkilo's in den zwarten handel Leeft
gebracht.
C.C.D. en gemeentepolitie hebben deze
knoeierijen achterhaald en in totaal moesten
meer dan 30 personen op het matje komen;
daar waren slagers onder en hoteliers, exploi
tanten van friturezaken, bakkers en parti
culieren.
Ook is een partij vet doorverkocht naar
Rotterdam en Amsterdam waar het clan
destien tot zeep werd verwerkt en verhan
deld.
Een deel van het vet en de zeep zijn nog in
genomen.
PHILATELISTISCHE STUKKEN VOOR
Z.-AFRIKA ZONDER AFZENDER.
Bij de met het s.s. Oranjefontein" in Ne
derland terugontvangeri philatetestisehe
post, die met de eerste speciale vlucht
A'damJohannesburg op 6 Oct. j.l. is ver
zonden, zijn ongeveer 50 omslagen, waarop
naam en adres van den afzender ontbreekt.
Zij, die nog geen omslag terug kregen kun
nen zich richten tot de vierde afd. van het
hoofdbestuur der PTT, in Den Haag, met
vermelding van alle bijzonderheden van hun
poststuk.
VRIJGESPROKEN VAN MOORD OP ZIJN
VADER
Voor de Almelosche rechtbank had zich
gisteren H. B. uit Losser te verantwoorden
wegens moord op zjjn vader, die in den
nacht van 15 Jan. 1943 spoorloos was ver
dwenen en wiens lijk nimmer is gevonden.
Kort na de bevrijding werden de zoon, diens
vrouw en hun kind in arrest gesteld, maar na
een uitgebreid onderzoek weer vrijgelaten.
Na verhoor van 23 getuigen werd de zoon
gisteren wegens gebrek aan bewijs vrijge
sproken.
niet te verminderen. Voorwat het vraagstuk
der industrialisatie betreft moeten wij reke
ning houden met beperkende factoren. Want
voor ons land dat niet rijk aan grondstoffen
is, blijven wij aangewezen op een industrie,
die in overeenstemming is met de geografische
en geologische gesteldheid. Voor de industria-
liseering dienen wij te streven naar grooter
arbeidsintensiviteit, intellectueele leiding,
„research"-werk etc. Door de Economische
Unie hoopt Nederland met de Belgen tot een
goede industrieele samenwerking te komen. Wij
blijven voor de middelgroote en kleine in-
dustriën aangewezen op particulier initiatief,
maar de overheid kan het scheppen van gun
stigheden bevorderen door bemiddelend op
treden, hoogere vakopleiding, scholing van ar
beiders, het opnemen van contacten met het
buitenland. Hard werken is nu reeds geboden
om straks als aankoop in het buitenland vlot
ter gaat, met de constructie van machines te
kunnen beginnen. Ook moet er steeds even
wicht zijn tusschen consumptie factor en con
structie-factor. Er valt verbetering in onzen
export te constateeren, maar buitenlandsche
leeningen zijn nu nog noodzakelijk. Echter
moet over een jaar of twee de situatie zóó zijn,
dat wij minder leeningen sluiten en meer ex
porteeren. De minister wees nog op het groote
belang van de regeling van het Duitsche
vraagstuk, zooals dat is vervat in .de reeds
gepubliceerde nota. In de toekomst moet ook
R'dam weer zijn vroegere welvaartspeil terug
krijgen. De grens moet voor ons open en de
moeilijkheid is in het verkeer met de Duit-
sche zónes, de ambtelijke weerstand te over
winnen. Binnenkort komen vertegenwoordi
gers van de Britsche en Amerikaansche zones
hier om te onderhandelen. De nota inzake
Duitschland geeft in het bijzonder construc
tieve aanwijzingen voor de toekomst; daar
naast voeren wij nu met diverse landen be
sprekingen om direct tot handel te komen.
Ook de zeeppositie is nog buitengewoon zor
gelijk, maar Nederland is erin geslaagd in het
buitenland zeep te koopen, waarbij vooral aan
babies gedacht is.
Er volgde na de uiteenzetting van den minis
ter een geanimeerd vragenstellen en stippen
wij nog aan, dat deze maand een commissie
van de Stichting van den Arbeid haar taak
aanvaardt, werkende in de richting van
publiekrechtelijke bedrijfsorganisaties. Op een
desbetreffende vraag werd geantwoord, dat er
geen overeenkomst met Groot-Brittannië be
staat, dat Nederlandsdh-Indische producten via
Singapore verhandeld worden.
Na een slotwoord van den minister, waarin
hij de pers dank bracht voor de noodzakelijke
publiciteit, werd deze conferentie besloten.
Gisteren werd te Lisse een nationale bolbloemententoonstelling geopend, waar veel schoons
te genieten viel.
OVER BLOCVORMING DER
BRITSCHE ECONOMIE
Tijdens zijn bezoek aan Londen toonde
Blum zich tegenover de Engelsche minis
ters ongerust over een blokvorming der
Duitsche en Engelsche economie, die Frank
rijk zou isoleeren. De Engelsche ministers
stelden hem evenwel gerust. Engeland wil
geen economisch blok mét Duitschland ten
koste van Frankrijk.
De politieke situatie in Frankrijk kan
nog van aspect veranderen, wanneer Blum
van een geslaagde mdssde uit Londen terug
keert. Hetzij met een overeenkomst betr.
de steenkooJilevera n ties aan Frankrijk of
met een nog verdergaande Fcnansch-Brit-
sche overeenkomst, waarvan in 'het „Ver
klaarde Uitzicht" melding is gemaakt. Vol
gens waarnemers te Parijs zijn in dit geval
de politieke vooruitzichten voor voortzet
ting van het premierschap en zeifis voor
het Presidentschap der republiek gunstig.
Naar uöt Londen wordt gemeld, zou vol
gens een bericht van het ..Agence France
Presse"-nieufwi3biuireau, tussefhen Léon Bluim
en Attlee inderdaad ook de kwestie van
KERKBEZOEK ONDER SOL-
DATEN VERHEUGEND
Op een persconferentie vertelde de dir.
van de Amsterdamsohe Mij voor Jongeman
nen, ds F. M. Kooymans, dat de AMVJ in
Ned.-Indiië en vooral op Java al verschil
lende tehuizen heeft ingericht, waar mili
tairen en burgers de gezelligheid kunnen
vinden, die zij veelal missen in de militaire
en marine-can tines. Aan het hoofd van elk
huis staan vrijwilligsters, die er een huise
lijke sfeer aan weten te geven. Dat de te
huizen populair zijn, blijkt uit het feit, dat
de club in Batavia dagelijks 3000 en die in
Buitenzorg eiken dag 2000 bezoekers trekt.
Wanneer men toedenkt, dat er in de clubhui
zen geen alcohol wordt geschonken, dan
blijkt wel, dat de AMVJ iets biedt, dat in
een groote behoefte van ons leger voorziet,
voornamelijk aan die jongens, die niet zoo'n
groote kerkelijke binding hebben. Aalmoe
zeniers van alle gezindten vinden in de te
huizen gelegenheid om voor de militairen te
spreken. Het gewone kerkbezoek in Indië
INSTITUUT VOOR TOEGEPASTE
PSYCHOLOGIE OPGERICHT
Dezer dagen is te Den Haag door de
„Fundatie Werkelijk Dienen" en het Inst.
voor Fraev. Geneeskunde te Leiden opge
richt het Instituut voor toegepaste psycho
logie ten behoeve van de personeeisledding.
In den> Raad van Beheer en Toezicht zijn
opgenomen vertegenwoordigers van de ini
tiatiefnemers, van werknemersorganisaties
belangrijke werkgevers, de Stichting van
den Arbeid en het Ned. Leger; voorts de
secr.-genera al van de dep. van Binnen-
landsche en Sociale Zaken. Voorzitter van
dezen Raad is de heer L. Netoer, dir.-gen.
der P.T.T. en voorzitter van de Fundatie
Werkelijk Dienen. Er zullen cursussen
worden georganiseerd voor menschen met
een leidinggevende functie. Br zal geen
winst worden gemaakt. Men begeeft zich
niet op toet terrein van de psychotechniek
of de psychiatrie. Inlichtingen bij het
Studie- en Voorlichtingscentrum der Fun
datie Werkelijk Dienen, Kortenaenkade 7
te Den Haag.
is verheugend en ongeveer 80 ,pct der kerk
bezoekers zijn militairen. De AMVJ heeft
voorts een bloemen- en gesdhenkendienst on
gesteld, die er voor zorgt, dat jarige familie
leden in toet moederland niet behoeven te
worden vergeten. De Mij toeeft momenteel
in Batavia, Soerabaja, Buitenzorg en Medan
tehuizen, terwijl toet in de bedoeling ligt om
ook in Palembang een club te openen. Van
daag as in Bandoeng een soort herstellings
oord in gebruik genomen en in Maart wordt
in Makassar een clubhuis begonnen. Door
gebrek aan een gebouw zal toet inrichten
van militaire tehuizen in Nederland voor-
loopig niet mogelijk zijn, aldus besloot ds
Kooymans.
Historische vlag terug aan de
Nederlanders
De historische vlag, welke in Maart 1942
door de Japanners op de Nederlanders werd
veroverd, is dezer dagen door een vertegen
woordiger van het Geallieerd hoofdkwartier
aan den chef van de Ned. militaire missie
in Japan, luit.-generaal W. Schilling, over
handigd.
De vlag, een oranje banier met gouden
Nederlandsctoe Kroon, is de vlag van het
Kon. Ned.-Ind. Leger en dateert uit de
Napoleontische dagen.
een Finansdh-Britsche alliantie
zijn.
De besprekingen tusschen Leon Blum esx
Bevim te Londen hebben volgens Reuter
een zeer vlot verloop gehad en zullen, be
langrijke resultaten opleveren voor Enge
land en Frankrijk. Hoewel de export van.
Duitsche steenkolen naar Frankrijk momen
teel niet kan worden verhoogd, gelooft men,
dat er voor de toekomst een gunstige rege
ling mogelijk is. Voor toet vertrek van dien
Franschen premier zal een communiqué
worden uitgegeven.
ZOO STIERF EEN BEUL
Luitenant-kolonel Ernest Baron van
Voorst tot Voorst S.J., hoofdaalmoeze
nier in Indië, momenteel hier te lande
verblijvend, vertelde volgens het R-K.
weekblad „De Linie" het volgende:
Midden November werd de voorma
lige Japansche kapitein Sonei als oorlogs
misdadiger ter dood veroordeeld. Hij
diende een gratieverzoek in. Tijdens het
afwachten van het resultaat wist de Ja
pansche priester Paul Koide S.J., aalmoe-
zenié*. van de op Java achtergebleven
Japansche krijgsgevangenen, contact met
hem te krijgen en hem een Nieuw-Testa-
mentboekje te bezorgen. Toen op 2 De
cember j.l. dr Van Mook afwijzend over
het gratieverzoek had beschikt, vroeg
Sonei het Heilig Doopsel. Naar hij der-
telde,- was hij vooral getroffen door het
lezen van de Bergrede en het overden
ken van de Acht Zaligheden. Hij ver
langde den naam Stefanus, om daarmee
te kennen te geven, dat hij zonder wrok
sterven wilde na al zijn „vijanden" ver
geven te hebben. Op den morgen van
de terechtstelling ontving hij de Eerste
Heilige Communie, in zijn laatste oogen
blikken werd hij door P. Paul Koide bij
gestaan. Er wordt bericht, dat een der
Nederlandsche soldaten van het vuur
peloton in zwijm viel toen hij moest
schieten. Sonei stierf een waardigen,
christelijken dood
ONBEKEND SCHIP IN DE WESTER-
SCHELDE GESTRAND
Gistermiddag te ongeveer half vijf is in
den mond van de Westerschelde een onbe
kend stoomschip gestand. De sleepboot
„Blankentourgh" iS ter assistentie uitgevaren.
OOK SCHIERMONNIKOOG WAS
GEÏSOLEERD.
De reddingboot „Insulinde" van Oostma-
horn bracht gisteren twee passagiers op het
geïsoleerde Waddeneiland Schiermonnikoog
en nam er vijftien mee terug naar den vas
ten wal, die ongeveer acht dagen op vlieg-
tuigvervoer hadden gewacht, omdat Ameland
telkens met <*en vliegdienst voorging. De
veerboot „Brakzand" moest haar pogingen
om post naar het eiland te brengen, opgeven.
WEL AAN OFF. VERKLARING,
TOELICHTING EN PUNTEN
Bij informatie te bevoegder plaatse inzake
dè^ publicatie in een der weekbladen van de
geheime notulen van Linggadjati werd aan
„De Maasbode" nog eens meegedeeld, dat de
regeering alleen de 17 punten, de toelichting
van de C. G. en de regeeringsverklaring als
bindend beschouwt.
Het zit m-et deze notulen n.l. aldus, dat bij
de besprekingen in Linggadjati over bepaalde
punten overeenstemming is bereikt. Deze
overeenstemming is geformuleerd in de no-
AANSTELLINGSVERGUNNING VOOR
AARDEWERKBEDRIJF.
De minister van Sociale Zaken heeft voor het
sier- en huishoudelijk aardewerkbedrijf een
aanstellingsvergunning verplicht gesteld. Dit
geschiedt om het wegkoopen van personeel en
veelvuldige mutaties te voorkomen. Het aan
nemen van personeel loopt nu over het Ge
westelijk arbeidsbureau.
DE NED. TUINBOUW EN DE LONDENSCHE
STAKING.
Importeurs van Convent Garden hébben
alle orders voor Nederlandsche onderge-
koelde druiven, uien en bevroren groenten,
iin verband met de transportstaking geannu
leerd. In Londen is een nieuwe raad voor
het wegvervoer gevormd, die de staking
waarschijnlijk zal kunnen beëindigen.
Zoodra bekend werd, dat de „Lilia" misschien toch nog niet verloren zou zijn, bracht de
„Doms Rijkers" weer een aantal leden der bemanning aan boord van het Deensche schip.
Derde van links de kapitein van de „Iilia", daarnaast Coen Rot, de kapt. van de reddingboot.
tulen en de C. G. achtte zich bij haar terug
keer naar Nederland op deze enkele punten
aan de notulen gebonden. Dit beteékent ech
ter niet, dat de regeering zich aan deze
notulen gebonden heeft. De regeering heeft
de C. G. verzocht om de formuleeringeti
waaraan deze zich gebonden achtte, te ver
werken in haar eigen toelichting op de ont-
werp-overeenkomst. Dat heeft de C. G. naar
Laar zeggen gedaan.
Minister Jonkman heeft in de Tweede Ka
mer duidelijk te verstaan gegeven, dat, indien
de C. G. daarbij vergissingen heeft gemaakt,
zij die zelf met de Indonesische leiders moet
uitvechten, maar de regeering is door niets
meer gebonden dan door hetgeen door de C.
G. in haar toelichting is opgenomen.
Iedere speculatie op politieke hartstochten
aldus verzekerde men tenslotte genoemd blad,
die uitgaat van het bindend karakter der
notulen, moet dus als misplaatst worden be
schouwd, daar de regeering geen letter van
de notulen als bindend erkent.
Fabrieksmeisjes adopteeren
soldaten
Wanneer op 30 Jan. het bewakingsbatafc-
jon Lv 8 R.I. met de „Johan van Olderu-
barnevelt" naar Indië vertrekt, auiLlen
eenrige honderden Twentsche meisjes, die
deel uitmaken van Bewdien's Confectiefa
brieken N.V. te Almelo met haar gedachten
blijven toeven bij deze uit Noord- en ZoiacN
Hollland afkomstige dienstplichtigen. Het
personeel van Bendien heeft de manschap
pen geadopteerd, hetgeen hier op neer
komt, dat er een levendige briefwisseling
zal worden gevoerd en lectuur en pakjes
zullen worden gezonden. In de •oantine van
de fabriek is gisteravond het eerste contact
gelegd tusschen de meisjes en de soldaten.
De veestapel in Vlaanderen is sinds men-
schenheugenis nog niet zoo erg getroffen
door mond- en klauwzeer. Het vervoer van
vee langs de groote wegen is streng ver
boden.
