Ook Brazilië kan Nederlanders gebruiken
Soekawati betuigtdank aan H.M. de Koningin
Kerstpakketten schonken veel voldoening
't Verklaarde
(ÏEEEjEEEE) uitzicht
NIEUWE LEIDSCHE COURANT
3
DINSDAG 14 JANUASI 1947
VÓÓR ALLES NOODIG: PRIMA
VOORBEREIDING
(Van een onzer verslaggevers).
Hr. Ms. gezant in Brazilië, de heer B.
Kleijn Molekamp is nauwelijks bekomen
van zijn verbazing over dien formidabelen
snellen sprong: RLoAmsterdam per KLM
als we hem ontmoeten waar anders dan
in Vieux Doelen in Den Haag?
„Dertig uren. Denk hét U in. Zoo sta je
in den zomer van Brazilië en zoo in de
vrieskou van Schiphol". Het malle is, dat
ik eerst niet eens merkte, hoe koud het
was. Dat kwam later pas
Over Brazilië vroegen wij den gezant te
spreken. Als alle Zuid-Amerikaansche lan
den, eigenlijk als alle landen ter wereld
behalve het Nederlandische Koninkrijk, heeft
het de groote belangstelling van allen die
het oude, geschonden vaderland te klein
en te dicht bij een volgenden oorlog vin
den liggen.
De heer Kleijn Molekamp, die er, alleen
als hij zijn breedgeranden hoed op heeft
uitziet als een echten Braziliaan, gebruind
als hij is en tanig, heeft voor het overige
alle kenmerken van den echten Nederlan
der. In den cultus om z'n immer dampende
pijp, de gulheid waarmee een nobele Schie
dammer wordt geoffreerd en vooral door de
openheid dié hij bij het spréken over het
land, waarin hij ons vaderland dient, be
tracht.
„Ik heb een zwak voor journalisten" zegt
hij, „en daarom zou ik U zoo graag erg veel
over Brazilië wil
len vertellen,
maar weet U, ik
zit er nog maar
twee. jaar en het
is zoo'n geweldig
groot land. Het is
g rooter dan de
Ver. Staten en je
reist sneller van
Ri-o de Janeiro
naar Amsterdam,
dan. van Rio naar
een plaats in het
binnenland.. Ik
h,èb er over ge- B. KLEBN MOLEKAM1
vlogen, uren en uren lang over onafzienbare
landen en vlakten, bergen en dalen een ge-
geweldig land. Alle tien millioeti Nederlanders
kunnen er met gemak naar emigreeren."
En op dat punt van het gesprek gekomen
deed Zijne Excellentie opeens een ontdek
king, want dank zij het coismopolitisch
karakter van de Residenteele herberg schoof
de draaideur juist op dat oogeniblik een
anderen Nederlandschen Braziliaan de hall
in: den heer G. S. de Clercq Jr., vertegen
woordiger vain den Nederl. Informatie
dienst in Brazilië van wien de heer Kleijn
Molekamp ons vertélde, dat dit nu de man
was, die kwam, of hij geroepen was. Als
er iemand was, d!ie Brazilië kende, dan hij,
die er 30 jaar woonde en het Portugeesdh
van het land beter sprak en schreef dan
menig Braziliaan.
De glazen werden nog eens gevuld en uit
'she-eren de Clercq's mond,Aangevuld door
opmerkingen van den gezant hoorden we
het boeiend verhaal van een rijk tusschen
twee Oceanen onmetelijk in omvang en
mogelijkheid, dat ieder trekgraag Neder
lander met verlangen vervullen kan.
Een vroolijk, levendig volk woont er.
Vijf en veertig müLLioen Brazilianen bij
elkaar, die koffie en katoen verbouwen,
machtige kudden weiden, vlees oh en hui
den uitvoeren, over groote bodemschatten
beschikken, transportproblemen van onge
kende afmetingen doorworstelen en onwrik
baar in democratie en persvrijheid gelooven.
Het Noordelijk deel van het land is tro
pisch, het Amazonegebied grootendeels
ongeëxploreerd, het binnenland hoog met
een heerlijk klimaat, het Zuiden, de pro
vincies Mimas Gerais en Sao Pa-ulo rijk aan
prachtige streken, waar veeboeren kunnen
tieren. Daarbij een land dat nimmer door
groote natuurrampen geteisterd wordt, doch
integendeel in dat opzicht zeer begun
stigd is.
„En nu wilt U weten natuurlijk", aldus
de -heer de Clercq, „wat de mogelijkheden
voor den Nederlander daar zijn." Legt U
er vooral den nadruk op, dat een eventueele
immigratie én hier, én daar goed wordt
voorbereid. Brazilië heeft graag Nederlan
ders. Die zijn expansie-vrijDuïtschers en
Japanners hebben in dat opzicht groote
zorgen gegeven. De Braziliaansche regiee-
ring wil er ook veel voor doen. Er zijn ver
schillende instanties, die er zich mee bezig
houden, maar men is nu doende die in één
departement onder te brengen.
Wat de financiering betreft: de Braziliaan
sche regeering zoekt ernstig naar een oplos
sing van dat probleem. Van te voren de
vraagstukken oplossen moet men ook hier
doen. Laat 'men b.v. in groepsverband trek
ken. Ménsoftén van één confessie bij elkaar.
Dan kunr^n er dorpen gevormd worden.
Maar nog eens: goed organiseeren. Niet in
't wilde weg trekken, want dat komt ver
keerd- uit.
En dan: in hoofdzaak boeren, tuinders en
vaklui kunnen er werk vinden. Aan goede
zuivelproducten, maar vooral groenten is in
de steden en in 't heele land groote be
hoefte. Het tuinbouwbedrijf kan niet anders
dan bij de groote steden uitgeoefend wor
den, want verder het land in, is het trans
portprobleem te groot. Het is heel goed
mogelijk er goede vruchten te kweeken,
maar er moet ook een mogelijkheid1 zijn, ze
te vervoeren!
Brazilië kent een prachtig voorbeeld van
Nederlandsche kolonisatie. Benige tientallen
jaren terug trokken drie Gereformeerde
Dordtenaren naar Brazilië. In Carambehri in
den staat Parana kochten zij wat land en
begonnen er een veeteeltbedrijf. Zij hebben
hun kolonie voortdurend aangevuld met
geestverwanten uit het vaderland en heb
ben er nu een bloedend dorp gesticht. On
langs waren de gezant en dk er op een Zon
dag. De kerk ging juist aan. Er preekte een
Amerika anscb-N ederiandsche dlominé. Het
was of je in Nederland' was....
De Amsterdamsche kantonrechter heeft de handen vol om de honderden verkeerszondaren,
die op den bon gingen tijdens de anti-tram-tros-actie, te berechten. Een queue van
overtreders voor de rechtszaak
De kolonie maakte in dezen oorlog goede
winsten. Het gaat er prachtig. Ze hébben
eigen scholen, waarop, overeenkomstig de
wet, Portugeesch onderwijs gegeven wordt,
maar door eigen leerkrachten, dde aan Bra
ziliaansche scholen zijn opgeleid". Dat is
allemaal niet opeens gegaan, want aanvan
kelijk waren er groote tegenspoeden. Hier
deed de hoop op beter leven!
Wé dronken op Carambehri.
Er zullen duizenden Nederlanders zijn, die
er zóó wel heen willen gaan. Het Is zeker
niet het minste deel van onze natie. Als - we
zelf niet zooveel goede vakmenséhen en
prima boeren en tuinders noodig hadden,
zouden we enthousiast zijn over dé mede-
deelingen van de heeren Kleijn Molekamp
en de Clercq, maar 't dierbaar plekje grond
heeft ook rechten en eerste rechten'!
BIJ INSTALLATIE VAN OOST-
INDONESISCHE KABINET
Gistermiddag vond in het gebouw van den
Raad van ïnidlië te Batavia, in handen' van
het staatshoofd van Oost-IndonesiëSoeka
wati, de eedsaflegging plaats door de ministers
van het Oost-Indonesische kabinet. Niet aan
wezig waren de ministers M. Hameriing en
E. Katoppo.
Na de eedsaflegging volgde de plechtige in
stallatie, welke om. werd bijgewoond dOotr
dr "Vian Mook, luit.-gen. Spoor, vice-adim.
Pinke, de Comm.-Gen. en de hoofden der de
partementen.
In zijn toespraak zegde Soekawati den luit.
G.-G. dank zoowel als hoofd der Ned. Regee
ring, als persoonlijk voor de wijze van beleid
en toewijidliing, waarmede hij de voorberei
ding voor het tot stand komen van den staat
Oost-Indonesdë had geleid.
Soekawati verzocht vervolgens dx Van
Mook aan HJVL de Koningin zijn erkentelijk-
Tsjecho-Slowaken willen lagere
transito-tarieven
Vertegenwoordigers van verkeersdelegatie ha.
Den Haag
Gisteren zijn te Deti Haag enkele leden van
de uit 15 deelnemers bestaande Tsjedhisch-
Slowaaksche verkeersdelegatie aangekomen.
De delegatie wil o.m. trachten een prijsver
laging te krijgen van het Tsjechisch-Slowaak-
sche goederenverkeer met overzeesdhe ge-
biedsdeelen, dat thans voor een belangrijk
deel over Nederlandsche havens loopt.
Slechts in uiterste noodzaak wil men de
Duitsche havens inschakelen. De delegatie
zal tot het eind van deze week in ons land
vertoeven en o.m. de A'damsche en R'dam-
sche havens bezoeken.
hield te betuigen voor de regeling van den
nieuwen staat. Spreker hoopte eveneens in
de toekomst op den steun van Nederland en
de Nederlanders te kunnen rekenen.
Ook de nieuw-geïnstalleerde premier, Nad-
jamoedidin, sprak enkele waande erende woor_
den in de richting van dr Van Mook.
Deze zeilde in zijn antwoordtoespraaik, dat
de samenstelling van het eerste Oost-Indone-
sisdbe kabinet aantoonde, dat de wil tot sa
menwerking aanwezig is en dat het wantrou
wen begint te verdwijnen. Dr Van Mook ver
wachtte, dat Oost-Indonesië 't voorbeeld zou
kunnen geven van een' nieuwen, vorm van sa
mengaan, belangrijk voor geheel Z.-O.-Azië.
BIJ ONZE JONGENS IN DEN
ARCHIPEL
Dank zij de groote activiteit van het Cen
traal Bureau v. d. Niwin en met medewer
king van een groot aantal vrijwilligers is
het mogelijk geweest aan het einde van het
vorige jaar 150.000 Kerstpakketten naar Indië
te verschepen, welke aldaar tijdens de feest
dagen, tot zebs op de meest afgelegen pos
ten, aan onze militairen en Ned. burgers,
die nog in kampverband onder zeer moei
lijke omstandigheden leven, zijn uitgereikt.
Naast al hetgeen reeds door de Niwin voor
onze jongens in de „Oost" is tot stand ge
bracht, stemt het tot bijzondere vreugde, dat
ook deze groote gift van de Nederlandsche
bevolking, ondanks vele moeilijkheden we
gwis den uitgebreiden archipel, op tijd kon
worden aangeboden.
Ieder pakket had een gewicht van onge
veer 2 kg en bestond voornamelijk uit ver
snaperingen zooals chocolade, perpermunt,
alsmede sigaretten, rooktabak, lectuur enz.
Deze Alleszins geslaagde actie is in Indië
met veel sympathie ontvangen, getuige het
feit, dat volgens verklaringen van den pers
chef van het Centraal Bureau van de Niwin,
den heer P. A. Evers, dagelijks zeer vele
dankbetuigingen binnenkomen.
De fotograaf kon alleen maar glunderende gezichten „nemen", toen hij getuige was van
de distributie van Niwln-Kerstpaketten onder de jongens in de Oost.
Belangstelling uit Egypte voor
Nederland
Zoon van het land aan den Nijl bezocht
ons land.
Naar de Nieu"we Leidische Crt.
verneemt heeft de officieéLe bouwkundige
van de Egyptische regeering Sihab Rifaat
Aimaaz Bey een bezoek aan ons land ge
bracht, om er de, door de Duïtschers te
weeggebrachte vernielingen te zien en de
wijze waarop 'het land zich van de geslagen
won-den herstelt. De belangstelling van den
hoogen bezoeker ging vooral uit naar Rot
terdam waar hij een uitgebreid onderzoek
instelde.
Wij vernemen in verband met dit bezoek
nog, dat de interesse in Egypte voor Neder
land en den Nederlandschen handel zeer
groot is. Er zijn dan ook plannen an de maak
en de K.L.M. neemt daarin een gewichtig
aandeel, om de verbindingen tusschen
Amsterdam en Cairo in het Oostelijk Mid-
deUandsohe zeebekken weer frequent te
maken. In het bijzonder voor een vlot goe
deren/verkeer is dat van groote beteekenis.
Voor de Hollandsche kwaliteitsproducten
bestaat aan de oevers van den Nijl niet
slechts interesse, doch ook voldoende afzet.
Dat moge blijken uit het feit, dat in het
voorbije jaar 1Ö46 de uitvoer naar Egypte
het peil van 1939 reeds bereikte. In 1947
denkt men het te kunnen overschrijden.
De bona-fide bouwers contra de
Bedrijfsgroep
Bij contributie weigering mag geen materiaal
ingehouden worden
De aannemers mi bouwers, die geen werk
voor de Duitsche weermacht hébben uitge
voerd zijn van oordeel, dat de in den oorlog
opgerichte Bedrijfsgroep Bouwindustrie moet
worden' opgeheven. De Bedrijfsgroep tracht
nu degene, die geen contributie willen be
talen uit te sluiten van materiaal.
Op een desbetreffende vraag heeft min.
Hluysmans aan het Bureau ter behartiging
der belangen van bovengenoemde aannemers
en bouwers evenwel geantwoord, dat de Be
drijfsgroep de geweigerde contributie wel ge
rechtelijk kan invorderen, doch niet het
recht heeft, hun die weigeren te betalen,
moeilijkheden in den weg te leggen.
H.M. DE KONINGIN ONTVANGT SULTAN
VAN DE LI
Gistermiddag heeft H.M. de Koningin den
Sultan van Deli en zijn broer in het
Koninklijk Paleis op den Dam ontvangen en
zich ruim een uur met hen onderhouden.
(Vervolg van kolom 4)
het gehouden referendum werden de stembu-
reaux aangevallen en vernield, terwijl er
dooden en gewonden vielen. Van het groot
ste belang is ook, dat de Amerikaansche re
geering er in haar jongste nota op -wijst, dat
Amerika, Engeland, maar ook Rusland, die
de verplichtingen van Jalta en Potsdam op
zich namen, als toeziende voogden voor vrij
heid en democratie in Polen dienen op te
komen. Echter laat het zich niet aanzien,
dat Rusland er iets voor voelt en het regee-
ringsblok blijkt zich f-am Amerik. nota's
niet te storen, zoodat het Amerik. prestige
in gedrang komt.
Het verhaal wordt eentonigOp 19
Augustus 1946 zonden de regeeringen van
Amerika en Engeland een nota aan Polen.
„Waarde Polen" werd in die nota gezegd
jullie zijn «een licht en beweeglijk volk,
vlug van begrip, minnaars van kunst, maar
ook een tikje oppervlakkig en minder be
trouwbaar. Wij begrijpen, dat het in jullie
land nu eenmaal een beetj e Poolsch moet
toegaan, want wij zijn kenners der historie,
in het bijzonder van Poolsehe landdagen.
Doe ons, Amerika en Engeland, het genoe
gen je niet langer Oost-Indisch doof te
houden. Nu hadden we toch officieel en
plechtig op de conferenties te Jalta in Fébr.
1945 en te Potsdam in Juli van datzelfde jaar
afgesproken, dat er in jullie land de ware
democratie moet heerschen en alle partijen
vóór de te houden verkiezingen vrijelijk
hun politieke activiteit moeten kunnen ont
plooien. Wij meenen het goed met jullie, en
geven slechts den beleefden wenk, dat naar
onze zienswijze, de arbeiderspartij, de so
ciaal-democratische, maar ook de Boeren
partij als democratisch beschouwd dienen
te worden. Hét hinderlijk volgen van leden
der Boerenpartij door andere democratische
elementen, behoort maet tot gangbare demo
cratische begrippen, nog veel minder arre
staties, censuur, administratieve inmenging
en andere daden van onderdrukking, dwang
en intimidatie. Wij vertrouwen echter, dat
hierin verandering zal komen, omdat Jalta
en Potsdam toch genoeg papier gekost heb
ben. Inmiddels hoogachtend".
De links, Russisch georiënteerde regee
ring van Polen, een land, dat o.a.
suikerbieten produceert, dacht „mij een
zorg" en in de politieke situatie
veranderde n-iets. Een tweede nota
volgde en op 10 Januari van het jaar
1947, zag het departement van buitenlandsche
zaken te Washington zich genoodzaakt, op
nieuw een nota aan de Poolsche regeering
te zenden, aangezien de democratische ver
kiezingsmethoden in Polen al heel zonderling
geïnterpreteerd werden en na steeds maar
weer uitstel, de verkiezingen nu op 19 Jan.
a.s. zijn vastgesteld. Voor het eerst sinds
het herstel van Polen zullen nu dus de met
alle aandacht der „Big four" te volgen ver
kiezingen in Polen worden gehouden op den
grondslag van algemeen kiesrecht. Volgens
de besluiten der conferenties van Jalta en
Potsdam hebben alle democratische en arati-
„nationaal-sociali'stisohe" partijen het recht
candidaten te stellen. Aan de te houden ver
kiezingen is indertijd reeds een referendum
vooraf gegaan, waarbij de regeerdngspar-
tijen een meerderheid behaalden van onge
veer 60 procent. Tot de regeeringsparitijen
het regeeringsblok dus, behoorden socialisten,
communisten, democraten; tot de oppositie
de Boerenpartij onder leiding van Mikola-
j-czyk. De zooeven gememoreerdenotavan.de
Amerikaansche regeering bevestigde nu de
aanklacht van den oppositieledder, dat er by
dit referendum ernstige onregelmatigheden
haden plaats gehad. Honderden aanhangers
van Mikolajczyk werden, in den stijl van
Franco, in de gevangenis geworpen en de
methode van stemmen tellen was zeker geen
zuivere.
„Het verhaal is eentonigwant weef
staat Mikolajczyk, de led-der van de Boeren
partij en die -bovendien nog een kleine groep
Christen-democraten rond zich vereenigd
heeft, tegenover de verbonden „democra
tische" -elementen der regeering en weder
om staat hij en zijn groep* bloot aan terreur.
Propagandisten der Bóeren-partij worden ge
molesteerd, zelfs vermoord; aanvallen en ont
voeringen zijn aan de orde van den dag,
hetgeen voor Mikolajczyk aanleiding kaïn
worden, zich met zijn groep van stemming
te onthouden. De regeeringspartij beschuldigt
Mi-kolajozyk van reactionaire en zelfs fascis
tische" ten-denzen, hetgeen te wijten is aan
het feit, dat vooral onteigende grondbezitters,
voorstanders van het particuliere initiatief
in het agrarisch -bedrijf en vrijwel alle con
servatieven elementen achter hem staan.
Feitelijk nemen beide partijen het standpunt
in, dat men zich inzake de buitenlandsche
politiek bij de Russische dient aan te slui
ten, maar bepaald Russisch gezind zijn de
Polen ook weer niet, aLthams zijn er zeer
veel Polen, die de afscheiding van het Ooste
lijk deel des lands, dat bij Rusland werd ge
voegd.' niet vergeten zijn. «Trouwens de
Foolséh -Russische politieke tegenstelling
wortelt diep in de historie, als wij slechts
denken aan het feit, dat in 1631 het land
geteisterd werd door het tyranniek bestuur
van den stadhouder, grootvorst Constantjjn,
op wien een moordaanslag werd gepleegd
en te Warschau opstand uitbrak. Hoewel
tóen het Huis Romanof van den Poolschen
kroon vervallen verklaard werd, versloegen
de Russen de Polen bij Groohow en werd
Polen feitelijk bij Rusland ingelijfd. Keeren
wij terug naar 1947 en de klachten van Miko
lajczyk, betreffende de terreur, waaraan zijn
partij bloot staat, hetgeen voor den verkie
zingsdag weinig goeds belooft. Immers bil
