JUitttti* jCnïtsrij* GTmtrottf
Tabaksdistributie nadert snel haar einde
De „Pen Gun" moet zijn naam vaarwel zeggen
Onthulde geheimen
Onrust in Hamburg en in het Roergebied
iDist 01
MAANDAG IS JANUARI 1947
Te Serie, Se Jaargang vanaf 7 Mei 1945, No. 521
Abonnementsprijzen
0.26 per week
1.10 per maand
3.25 per kwartaal
(bij betaling p. kwit.
verh. m. adm.kosten)
Advertentiën 0.15
per m.m.
Bij contract belang
rijke korting.
Tel ef oon nummers
Dir. en Red. 20408
Administratie 22710
Bureaux Redactie en
Administratie
HOOGEWOERD 103
Postrekening 5 8 9 3 6
Christelijk-N ationaal Dagblad
voor Leiden en Omstreken
„Stanfuastirb is abeMeuerf
myn bert in ie^bcnspoef"
WELLICHT NOG VÓÓR JULI
AANSTAANDE
De aankoop van groote partijen tabak in
Amerika voor ongeveer 12 millioen dollar
maakt het waarschijnlijk, zoo verneemt
de Nieuwe Leidsche Crt. dat de
tabaksdistributie in het eerste halfjaar van
1947 zal kunnen worden beëindigd. In dit jaar
verwacht men een sigarettenfabricage te
krijgen, die tusschen de 6 en 7 milliard stuks
ligt. In het jaar 1939 werden 5% milliard
sigaretten verbruikt en de vraag wordt op
het oogenblik op 10 milliard geraamd, zoodat
het beraamde productieschema een normaal
peil vrij dicht benadert, ook als men be
denkt, dat flinke partijen import-sigaretten
te wachten zijn.
Een belangrijke vraag is, hoe de kwali
teit der in Nederland gefabriceerde siga
retten zal zijn. De fabrikanten, die weder
om geen stem in het aankoopkapittel had
den, koesteren geen hooge verwachtingen.
Er is evenwel een plan in de maak, dat de
sigarettenfabrieken zal stimuleer en een uit
stekend product te vervaardigen met ge
bruikmaking van de voorhanden zijnde
middelen. Men denkt dat te vinden in het
systeem der zg. variabele quoteering.
Tot nu toe was het zoo, dat de fabrie
ken produceeren op grondslag van een basis
jaar. Door dien grondslag te laten vervallen
en er dié van de vraag van het publiek voor
in de plaats te stellen, verwacht men een
onderlingen concurrentiestrijd waarvan een
betere sigaret het directe gevolg moet zijn.
Het ligt nl. in de bedoeling, het publiek zoo
Soekarno's laatste gril
vliegtuigen bouwen
En dan maar weer den stryd voortzetten.
Op een gisteren te Soerakarta gehouden
jeugdcongres heeft Soekarnosweer een rede
gehouden, waarin hij verklaarde „dat het
einddoel van den strijd is de eenheid van
de Indonesische republiek, dat wil zeggen
van alle gebieden van het voormalige Ned.-
Indï|ë.
Wij zullen een sterk leger, een sterke
luchtmacht en een sterke marine opbouwen.
Wij, volk van Indonesië, zullen dit kruis
punt van wegen bewaken, opdat niemand,
het ooit, zij, dit kan passeeren. En als
wij geen wegen hebben, zei Soekamo, dan
gaan wij wegen aanleggen; als wij geen
vliegtuigen hebben, dan gaan wij deze bou
wen. Maar wij zullen onzen strijd voort
zetten", zoo eindigde Soekarno zijn toe
spraak tot Indonesië's spes patriae....
spoedig mogelijk vrij te laten in zijn keuze
van tabaksfabrikaten en het niet langer te
binden aan een zekere hoeveelheid pijptabak,
sigaren of sigaretten. Er wordt dus een
voorkeur-distributie geschapen. Het artikel,
dat de meeste vraag heeft, zal de grootste
fabricagemogelijkheid krijgen.
Dat doet je weer eens goed!
De Vereeniging „Unie van Oost-Indonesië"
te Makassar heeft een motie aangenomen,
waarin zij de inschakeling van Oost-Indo
nesië in de Ver. Staten van Indonesië af
wijst.
De vereeniging h£eft voorts besloten tot
H.M. de Koningin een boodschap te richten,
waarin verzocht wordt de oude banden tus
schen Nederland en Oost-Indonesië te hand
haven.
KELLER VOOR TIENDEN KEER NEDERL.
DAMKAMPIOEN.
Zaterdag werd te R'dam de derde beslis
singswedstrijd dammen tusschen Keiler en
Roozenburg gespeeld. De jonge RotteTdam-
mer moest met remise genoegen nemen.
Daardoor is Keiler voor de tiende maal na
tionaal kampioen geworden, een prestatie
welke nog nooit eerder werd vertoond. Kei
ler is nu gerechtigd mede te dingen in den
strijd om het wereldkampioenschap.
Estafette van Den Haag naar
Soestdijk
Na geboorte in 'het Prinselijk Gezin.
Op den dag na de geboorte van den vier
den Oranjetelg zal de Haagsche Athletiek-
vereen. „Vlug en Lenig" een estafetteloop
organiseeren van de Residentie naar Soest
dijk, een afstand van 80 km. In den estafette-
stok wordt een perkament met gelukwen-
schen gedaan, die aan Prinses Juliana zal
worden aangeboden. Ongeveer 50 60 loo-
pers zullen in deze estafette meeloopen,
zoodat elke athleet ongeveer 1500 m zal
afleggen.
Rauter (1.) en Christiansen (r.), twee namen, die de Duitsche wreedheden in ons land
personifieeren. Men ziet hier het tweetal, dat Zaterdag opnieuw verhoord werd door den
proc.-fiscaal te Arnhem, in verband met het drama te Putten.
NU ER EEN ANDERE
REDACTIE KOMT
Prof. mr R. P. Cleveringa heeft Zaterdag,
als door beide partijen aanvaarde arbiter, na
zoowel den namens den minister van Oorlog
optredenden raadsheer, als dien van de
Stichting de Pen Gun gehoord te hebben, ge
concludeerd, dat het blad, dat tot dusver on
der dien naam verschcei-t, zich niet meer van
het opschrift Pen Gun zal mogen bedienen.
Na het dictatoriaal optreden van den mi
nister van Oorlog, waarbij o.a. de hoofdre
dacteur mr dr I. G. van Maasdijk, en ka
pitein Gerard Rutten uit de leiding van het
blad de Pen Gun en het bestuur van de
Stichting werden geweerd en een redacteur
van Het Parool tot hoofdredacteur werd be
noemd, met het doel de uitgave van het blad
onder een nieuwe leiding, maar onder den
ouden naam, voort te zetten, maakte het be
stuur van de Stichting Pen Gun ernstig be
zwaar tegen het verder voeren van den wet
tig gedepon. naam Pen Gun. Deze naam werd
destijds bedacht door de heer en Van Maas
dijk en Rutten, die, nu zij eenvoudigweg door
den minister uit de leiding van het blad en
het bestuur van de Stichting werden gezet,
hun rechten op dezen naam deden gelden.
Ten einde deze al zoo onverkwikkelijke
affaire niet verder op de spits te drijven,
werd besloten prof. mr Cleveringa te verzoe
ken als arbiter op te treden. Beide partijen
'T OUD-KAMERLID Mr C. S. VAN DOBBEN
DE BRUYN. t
Het oud-lid van de Tweede Kamer en de
Prov. Staten, tevens oud-burgemeester van
Hazerswoude en Bodegraven, mr C. S. van
Dobben de Bruyn, is 73 jaar oud in het zie
kenhuis te Gouda overleden. Hij was een be
kend figuur op het terrein der Ohr. barm
hartigheid. Zijn verdiensten vonden erken
ning door zijn benoemingen tot ridder in de
Orde van Oranje Nassau en van den Ned.
Leeuw.
zouden zich bij zijn beslissing neerleggen.
Zoo kregen mr K. Rijckevorsel en kolonel
Calmeyer, chef van het militaire kabinet,
optredende namens het ministerie van
Oorlog en mr Kortenhorst en mr Van Maas
dijk namens de Stichting de Pen Gun Zater
dag te Leiden gelegenheid hun standpunten
in deze kwestie voor den hoogleeraar uiteen
te zetten. Daarna concludeerde prof. Cleve
ringa, d*t het blad d^n omstreden naam niet
meer zat mogen voelen zonder de toestem
ming van de vorige uitgevers. De overwegin
gen die tot deze uitspraak hebben geleid,
zullen aan beide partijen schriftelijk worden
bekend gemaakt.
Ons volk heeft reden „Elseviers Week-
blad" erkentelijk te zijn voor de pu
blicatie van enkele belangrijke gedeelten uit
de tot dusver geheim gehouden notulen van
Linggadjati, nu dit weekblad op deze notulen
blijkbaaj- de hand heeft weten te leggen. Wij
hebben de hier bedoelde passage dezer dagen
in ons blad overgenomen.
De publicatie van deze notulen doet op
nieuw de be teekenis zien van de vrije pers
in ons staatsbestel, want nadat de Kamer zich
in meerderheid al spoedig had neergelegd
bij de weigering van de Regeering, tot zelfs
in de besloten vergadering van onze volks
vertegenwoordiging inzage van de notulen te
verschaffen, is het de vrije pers welke aan
deze Kamer voorhout al wat zij ongezien
heeft laten passeeren. Helaas is de Regee
ring in het geheimhouden van déze notulen
geslaagd tot na de debatten der Volksver
tegenwoordiging en tot na de aanvaarding
van de motie-Romme. Er is alle grond voor
de veronderstelling, dat de uitslag van de
stemming over deze motie, hetgeen op zich
zelf reeds niet waarschijnlijk is te achten,
een gansch andere zou zijn geweest. Het is
ons, na de publicatie, duidelijker dan ooit,
waarom deze notulen tot eiken prijs geheim
moesten blijven.
(Voor vervolg zie Pag. 2)
H. M. DE KONINGIN WOONT
TOONEELSTUK BIJ.
Zaterdagavond woonde H. M. de Koningin
in de Doelenzaal te A'dam de geheele voor
stelling bij van „Ciske de rat", een tooneel-
stuk naar het bekende boek van Piet Bak
ker, opgevoerd door het Nederl. Volksrtoo-
neel.
MONTY WEER IN LONDEN TERUG.
Maarschalk Montgomery is weer uit Mos
kou in Londen teruggekeerd.
Prof. ROMME IN BATAVIA AANGEKOMEN
Zaterdag is prof. mr C. P. M. Romme in
Batavia aangekomen.
Dr. VAN MOOK ONTVING DE
„OOST-IND. REGEERING".
Dr Van Mook heeft Zaterdag, in tegen
woordigheid van zijn politieke adviseurs en
hooge ambtenaren, de leden van het zoo juist
gevormde „Oost-Indonesische kabinet" ont
vangen.
ALLE PERSONENTREINEN IN
OOSTENRIJK STILGELEGD.
Ingaande morgen worden in Oostenrijk alle
personentreinen stilgelegd, w.o. ook de be
langrijke internationale lijnen, zulks wegens
gebrek aan kolen.
TOENEMENDE PLUNDERING
VAN KOLENTREINEN
Terwijl zich in Berlijn, waar, na een tem
peratuurstijging door sneeuwval, de baro
meter Zaterdag weer sterk daalde, nog geen
ongeregeldheden hebben voorgedaan, dreigt
in We9t-Duiitischiland een chaos door de ver
twijfeling, waarin de bevolking is geraakt.
De berichten over plundering van kolen-
transporten nemen toe en Zaterdag werd uit
Bonn gemeld, dat bij een razzia, die door de
politie op een gnoote massa koienplunde-
raars werd ondernomen, een Duatscher door
een Belgisch militairen politieman werd
neergeschoten. Dit incident vond plaats toen
de politie trachtte 200 personen, die een
trein bestormden, te verdrijven. Naar offi
cieel werd medegedeeld, zal een onderzoek
worden ingesteld.
De grootste onrust heerscht te Hamburg,
waar een groep van 700. man een van de sta
tions bestormde. Zaterdag is de eerste brood,
fabriek in de stad door gebrek aan kolen
DAT momenteel verscheidene Tsjechische
studenten in de handelswetensch. in ons land
vertoeven om de noodige ervaring op te doen
bij Ned. bedrijven die een belangrijk deel van
den Tsjech, export bevorderen.
DAT de E.V.C. telegrafisch bij de Regee
ring en de Rijksbemiddelaars heeft aangedron
gen op een algeheele loonsverhooging van
10 pet.
DAT min. Mansholt tijdens 't jongste week
end Z.-Vlaanderen beeft bezocht ter bespre
king van diverse moeilijkheden.
DAT Limburg in December 718 millioen kg
kolen produceerde tegen 801 millioen kg in
November, terwijl de import uit Duitschland
92 millioen kg (v.m. 133 millioen kg) en uit
Amerika 53 millioen kg (v.m. 130 milioen kg)
bedroeg.
DAT Frans v. Amelsvoort i.v.m. zijn zilveren
jubileum als musicus in Den Bosch is gehul
digd.
DAT aan A. Gips te New York, lid van het
directorium der H.A.L., voor zijn verdiensten
als voorz. der Ned. Scheepvaartcomm. tijdens
den oorlog, benoemd is tot commandeur in
de orde van Oranje Nassau.
DAT de 12-j. Peter van Loon te Tilburg van
een hooischelf is gevallen en gedood.
DAT weer tal van ergerlijke staaltjes van
vernieling in rijtuigen der Ned. Spoorwegen
zijn geconstateerd, zelfs in van Denemarken en
Zwitserland geleende wagens.
DAT Zaterdagavond te Nijmegen door den
mist een A.T.O.-wagen van den 6 meter hoo-
gen Waaldijk is gestort en de beide inzitten
den O. G. en J. G. uit Arnhem zwaar gewond
zijn opgenomen.
Dat prof. dr L. R. Jansen, hoogl. in de god
geleerdheid te Nijmegen, 66 j. oud, is over
leden.
DAT Zaterdag „de vader der Groningsche
studenten", oud-pedel W. H. Stevens, ondei
groote belangstelling aldaar is begraven, doch
vanwege de koude geen muziekcorps aan de
plechtigheid kon deelnemen.
Dat Zaterdag te Hengelo vanwege den Herv.
Jeugdraad een prov. toogdag is gehouden als
een krachtige stimulans voor het jeugdwerk.
DAT gister het Loo-veer tusschen Nijmegen
en Zevenaar weer in bedrijf is gesteld.
DAT te Voorst (Gld.) de 35-j. motorrijder
J. G. S. uit Apeldoorn door slippen tegen een
auto is opgevlogen en gedood.
DAT Zaterdagavond de nieuwe tooneel-in-
stallatie van de A.V.R.O.-studio te H'sum in
gebruik is genomen, welke tijdens de bezet
ting zwaar had geleden.
DAT op de te Utrecht gehouden jaar verg.
van fotojournalisten H. Lamme tot voorz. werd
herkozen en tot bestuursleden E. A. Hoof, A.
Klein, S. Presser. J. v. Rhijn, H. M. E. F.
Sagers en F. v. Steenderen.
DAT op de te Arnhem gehouden tentoon
stelling van den Alg. Ned. Bond van Kanarie-
teelt 800 vogels werden ingezonden en
DAT kampioen van Ned. werden in de ,,Lar-
zers" J. v. Leeuwarden uit Eindhoven, in de
„waterslagers" W. Neeteson uit Arnhem en in
de kleurvogels B. H. Zoetman uit Enschedé.
DAT t/m/ 25 Jan. pottenbakkerswerk van
Chris Lanooy wordt geëxposeerd in de
Openb. Leeszaal te Den Bosch, i.v.m.
Lanooy's gouden jubileum.
DAT te Utrecht Zaterdag -floor de Ned. Ver.
voor Zedelijke Volksgezondheid o.l.v. prof. v.
Leeuwen en prof. Zoon een bijeenkomst is
gehouden van medici en sociale werksters ter
bestrijding van de geslachtsziekten.
DAT het bij Westkapelle gestrande vis-
schersvaartuig weer is vlot gekomen.
DAT de Prot. Chr. Bond van Spoor- en
Tramwegpersoneel, die bij de opheffing tij
dens de bezetting, 4600 leden telde, thans
zyn 6000ste lid heeft ingeschreven.
DAT Nijmegen reeds volgenden winter in
het electr. spoorwegnet zal zijn opgenomen,
doch Groningen en-Friesland pas in 1951.
DAT te Den Haag 80 j. oud is overleden
de bekende boekhandelaar en uitgever Wou
ter Nijhoff en hij morgenmiddag half 3 op
Oud Eik en Duinen begraven wordt.
DAT wegens kolenschaarschte en mede op
verzoek van het buitenland voorloopig de
treinen D 163 en D 164 Bazel—Hoek v. Hol
land v.v. zullen uitvallen m.i.v. 18 Jan. (uit
Bazel) en 20 Jan. (uit Den Hoek).
DAT te A'dam het Installatie-congres der
bedrijfsgroep „Verzekering" van den Alg.
Bond voor Handels- en Kantoorbed. „Mer-
curius" is gehouden en besloten werd actie
te voeren voor een C.A.O.
DAT de R.K. Arbeidersbeweging teHel
mond op 19 Jan. haar gouden jubileum zal
vieren.
DAThet Ned .m.s. „Elisabeth" nabij Al-
ban's Head machine-averij kreeg en door een
Britsche reddingboot de haven van Wey
mouth is binnengesleept.
DAT het comité „Nederland helpt Indië",
Zaterdagavond in het Indisch Instituut te
A'dam een geslaagde soiree heeft gehouden.
DAT op onze bureaux ter inzage ligt de
passagierslijst van het s.s. „Nieuw Holland",
welk schip op 17 Jan. in A'dam zal arri-
veeren.
DAT de veerverbinding bij Keizersveer, tus
schen den grooten verkeersweg BredaUtrecht,
weer voor voetgangers en fietsers in wer
king is gesteld.
DAT te Nijmegen een tentoonstelling over
den wederopbouw van de spoorwegen is ge
opend en volgens daar gedane mededeelingen
thans 40 pet van alle reizigersvervoer in ons
land op de lijn A'damR'dam wordt geboekt.
DAT deze rubriek wordt vervolgd op pag. 2
In het roode Ailtona hebben Zaterdag 2000
Hamburgsohe communisten in een theater
een protes tv* rgaderi ng gehouden tegen
honger en koude. „Laat u niet verleiden tot
vechten tegen de bezettingstroepen (Rus
sische Red.), doch vecht tegen de Duit-
sohe kapitalisten" riep hun leider Harry
Naujoka uit. Lmtuaschen werden 2 Britsche
journalisten bij het verlaten van de zaal uit
gejouwd.
(Voor vervolg zie Pag. 2)
Zoo men weet vertoeft Prins Bernhard
momenteel in Zwitserland, waar hij met
veel ambitie de skisport beoefent. Men zie
ook de foto's op pag. 3.
Eduard FrauenfeLd, voorm. leider van
het nazi -p r opa gandab u r eau te Ween en, is tot
15 jaar gev.-straf en verbeurdverklaring van*
zijn eigendommen veroordeeld.
Tijdelijk harde wind, aldus
De Bilt
Tot morgenavond wordt verwacht: In den
avond en nacht weer toenemende en van
Zuid naar West ruimende wind, aan de kust
tijdelijk stormachtig, morgen geleidelijk af
nemende en weer terugdraaiende wind, wis
selend bewolkt met enkele buien, wat min
der zacht.
ZON EN MAAN.
Dinsdag 14 Jan. Zon op 8 43 en onder
16.55; Maan op 1.02 en onder 12.17 uur.
Laatste Kwartier.
