Criitsdjc (£<mranl
Gerbrandy: Regeeringsverklaring er naast
Voorloopig geen stroom meer uit Duitschland
Amerika's defensie eischt 1/3 der uitgaven op
IDist II
VRIJDAG 10 JANUARI 1947
Abonnementsprijzen
t 0.26 per week
1.10 per maand
3.25 per kwartaaj
(bij betaling p. kwit.
verh m adm.kosten)
Advertentlën f 0.15
per m.m
Bij contract belang
rijke korting.
Telef oonn u mmers
Dir. en Red. 20408
Administratie 22710
Se Serie, Se Jaargang vanaf 7 Mei 1945, No. 521
Bureaux Redactie en
Administratie
HOOGEWOERD 103
Postrekening 5 8 9 3 6
Christelijk-Nationaal Dagblad
voor Leiden en Omstreken
„Jjtanfuastirb is abebleuetf
myn b«"t in teyjjenspoet"
WAAROM WERD ONS VOLK
NIET ALLES VERTELD?
Op glasheldere wijze heeft prof. Ger
brandy gisteravond in een radiorede over
beide zenders geantwoord op de officieele
verklaring, waarin de Regeering protesteert
tegen zijn op 2 Januari uitgesproken aanval
op dr Van Mook.
Punt voor punt weerlegde prof. Gerbran
dy, terwijl hij uiteenzette, hoe de benoe
ming van Van Mook zoowel tot mm. van
Koloniën als tot luit.-G.-G. destijds in Lon
den tot stand is gekomen.
Prof. Gerbrandy maakte duidelijk, dat bij
de dubbele benoeming van Mook één be
langrijke beperking was gesteld, n.l. dat jhr
Tjarda van Starkenborgh Stachouwer Gou
verneur-Generaal was en het ook zou
b 1 ij v e n.
„De" Regeeringsverklaring treft", zoo ving
dan prof. Gerbrandy zijn rede aan, „niet
den zakelij'ken inhoud van het machtig
probleem, dat ons allen beroert. Zij is. wat
men noemt, er naast.
„Men verwijt mij, dat ik eerder had moe
ten komen met mijn toelichting op de Ko
ninklijke verklaring van 7 Dec. 1942. Maar
die Koninklijke radiorede is helder als kris
tal en had heusdh aan toelichting geen be
hoefte. Waarom heb ik die op 2 Januari
toöh gegeven?
Bij het lezen van de Kamerverslagen heb
ik mij bitter geërgerd over het misbruik,
dat gemaakt werd van de Koninklijke ra
diorede, door haar als dekmantel te gebrui
ken voor een beleid, dat met den door haar
aangewezen weg en met haar inhoud vloekt.
Hoe ter wereld kan men mij toevoegen,
zoo zeide prof. Gerbrandy, dat ik in 1945.
toen ik hierover mijn memorandum schreef,
dat is een vol jaar voor de laatstgehouden
Kamerdebatten, een toelichting had moeten
Piek, van Winterhulp, staat
4 Februari terecht
Voor het Haagsch Bijzonder Gerechtshof.
Naar de Nieuwe Leidsche Crt.
verneemt zal dé „beruchte directeur van
Winterhulp" Carel Piek, later benoemd tot
Secr.-Generaal van het Ned. Roodie Kruis,
op 4 Februari a.s. terecht staan voor het
Haagisch Bijz. Gerechtshof, wegens hulpver
leen ing aan dien vijand.
Als getuige charge zijn gedagvaard: mr
dr K. J. Frederiks, oud secr.-generaal van
het dep. v. Binnenl. Zakten, mr H. M. L. H.
Sark oud-secretaris van den Armenraad en
jhr^G. M. Verapyck, secretaris van het
Rood'e Kruis.
Als verdediger zal optreden mr C. H.
Telders, terwijl als president in het Hof
optreedt jhr mr Van Meeuwen en als proc.-
fiscaal mr Zaaier.
BARUCH, Dr. A. TREEP,
die uit de atoom- de nieuwe thesaurier-
eomm. trad. generaal.
DR F. H, VISMAN NEEMT ONTSLAG ALS
ADVISEUR TE WASHINGTON
Naar uit New York gemeld wordt, zal dr
F. H Visman, adviseur voor Ned-Ind zaken
bij de Ned. ambassade te Washington, voor
het einde van deze maand ontslag nemen.
Dr Visman is voornemens nog eenigen tijd
in Amerika te blijven, waarna hij naar Ne
derland zal terugkeeren.
geven op dit op ziohaelf glasheldere stuk,
omdat verschillende pro-Linggadjatïvspre-
kers einde 1946, dat is een jaar na de op
stelling van mijn memorandum, er uit wil
den halen wat er niet in ligt.
Voor vervolg zie Pag. 1)
Hoogstens vijf leden in de
Commissie-Generaal
Aan een wetsontwerp houdende uitbrei
ding van de Commissie-Generaal tot ten
hoogste 5 leden wordt ten departemente van
Overz. Gebiedsdeel en thans de laatste hand
gelegd, naar het A.NJP. van bevoegde zijde
verneemt.
Dit wetsontwerp zal dezer dagen aan den
Ministerraad worden voorgelegd.
In verband met den onlangs te Stuttgart gepleegden aanslag op het hoofdkwartier der politie
en zuiveringsrechtbanken begon aldaar een proces tegen een aantal jeugdige Nazi's. Hun
leider was de 23-jarige Siegfried Kabus (geheel rechts).
TOESTAND ALDAAR THANS
ZEER KRITIEK
Uit Berlijn wordt gemeld, dat de stroom -
levering van Duitschland naar Nederland
wordt afgesneden, zulks in verband met de
cratieke situatie, waarin de electriciteits-
voorziening van West-Duitschland door de
vorst, is komen te verkeeren.
Officieel is medegedeeld, dat het stop
zetten der stroomlevering, welke behalve
voor ons land ook voor België en de Fran-
sche zöne van toepassing is, als onderdeel
kan worden beschouwd van de drastische
inkrimping door de centrales in de Brrtsche
zone. Deze maatregel werd getroffen, daar
de productie van bruinkool door de bevrie
zing der velden zoodanig is verminderd, dat
de voorziening der centrales niet meèr is
gewaarborgd.
Hoewel gisteravond m Midden Duitsch
land de eerste sneeuw is gevallen, houdt de
koudegolf onverminderd aan.
De Rijn is sinds gisteren ten gevolge van
de vorst voor de geheele scheepvaart ge
sloten. Nader wordt gemeld, dat voor het
wegvervoer extra brandstof beschikbaar
wordt gesteld, hoewel men verwacht, dat
binnenkort het vervoer beperkt zal worden,
teneinde de minimale electriciteitsvoorzie-
ning hl de Duitsche steden op gang te hou-
Wil Rusland een militaire basis
op Spitsbergen?
„The Times" meldt, dat Sowjet-Rusland de
Noorséhe regeering om faciliteiten verzocht
heeft voor het aanleggen van militaire bases
op Spitsbergen.
Het Noorsche blad „Aftenposten" weigert
te gelooven, dat dit bericht op waarheid
berust.
den. Algeheele stopzetting van kolenleverin-
gen aan het buitenland wordt in dit verband
genoemd.
AUe groote fabrieken in Berlijn zijn we
gens kolengebrek gesloten, waardoor 40.000
arbeiders tijdelijk zonder werk zijn. In deze
stad, waar de bevolking voor het grootste
deel geen huisverwarming heeft, worden
honderden mensdhen met bevroren ledema
ten in ziekenhuizen opgenomen, terwijl de
mogelijkheid bestaat, dat ook deze instellin
gen zonder verwarming zullen geraken.
Nader wordt nog gemeld, dat de Neder-
landsche autoriteiten officieel nog geen be
richt aangaande hebben ontvangen. Ook kon
nog niet worden medegedeeld, van welken
omvang de moeilijkheden zullen zijn, die
deze maatregelen kunnen veroorzaken.
De conversie van staats-
leeningen
Het prospectus inzake de aflosbaar*
stelling van de 4 en 3V2 Staats-
leeningen, alsmede van de 3 Leening
1936, waarbij de mogelijkheid is geopend
om deel te nemen aan de inwisseling der
aflosbaar gestelde stukken in de nieuwe
gestaffelde Leening 1947, is reeds versohe
nen. Het ministerie van Financiën heeft
spoed achter de zaak gezet, hetgeen noo-
dig was in verband met de verplichte af
lossing per 15 Fdbr. a.s. op de 4 Lee
ning 1941.
Gelijk men weet. bestonden er onzer
zijds bezwaren tegen de voorstellen van
den minister te dezer zake, maar nu het
ontwerp tot wet is verheven, heeft het
geen zin meer daarover nader te spreken.
De nieuwe leening heeft een normalen
tijdloop van 40 jaar en zal tot 15 Februari
1947 drie procent rente 's jaars bedragen,
daarna voor zoover niet vervroegd afge
lost, drie en een half procent.
De Staat heeft de verplichting op zidh
genomen om, indien de beurskoers bene
den 97 daalt, jaarlijks 2*,fe van het
uitstaand bedrag der Leening door inkoop
te delgen. Ongetwijfeld zal deze bepaling
als een steun in de markt kunnen fungee-
ren. Het voornaamste voordeel voor den
Staat in deze conversie-operatie, die om een
bedrag van bijna f 2% milliard draait, is ge
legen in de vermindering der verplichte af
lossing, welke het Staatsbudget ten goede zal
komen. In de gegeven omstandigheden zul
len de meeste houders der aflosbaargestelde
obligaties tot deelnemen aan de conversie
besluiten. Een blokkeering voor maximum
vijf jaar van de opbrengst der niet-gecon-
verteerde stukken kan in het algemeen niet
aantrekkelijk worden gemaakt. Verder zal
de overweging gelden, dat door deelneming
aan de conversie straks de gelegenheid
wordt geopend om de nieuwe obligaties in
vrij geld te verkoopen. Immers, de minister
heeft toegezegd, dat twee maanden na af
loop van den aannemingstermijn voor de
effecten-registratie, het blokkeeren van de
helft der opbrengst van verkochte effecten
zal vervallen. Waarschijnlijk is het. dat zulks
tegen 1 April het geval zal zijn. Ook bestaat
de gelegenheid om na de conversie, indien
men zulks wenscht, de nieuwe stukken
te ruilen in andere fondsen. Al deze over
wegingen zullen de conversie tot een succes
maken. De obiigatiehouders hébben prac-
tisoh geen andere keus dan tot de conversie
toe te treden, willen ze „bevi-iezing" van
hun geld vermijden.
ROESTAM EFFENDI.
Roestam Effendi zal op 25 dezer te Malang
voor de republikeinsche journalisten spre
ken over „De pers in het buitenland".
AFSLUITDIJK WEER BERIJDBAAR.
De ANWB deelt ons mede, dat de directie
van de Zuiderzeewerken dusdanige maatre
gelen heeft getroffen, dat de afsluitdijk
weer berijdbaar is.
DEZE ZIJN BEGROOT OP
37 MILLIARD DOLLAR
De Amerikaansche begrooting voor het be
lastingjaar Juli 1947 t/m Juni 1948 werd door
Truman bij het Congres ingediend. Volgens
de begeleidende boodschap zou voor het
eerst sedert 1930 de begrooting in evenwicht
zijn. De grootste post wordit gevormd door
de uitgaven voor de nationale verdediging en
is begroot op ruim 14 milliard dollar. Tru
man merkt hieromtrent op, dat de Ver. St.
weliswaar naar wereldveiligheid streven en
internationale ontwapening, maar dat deze
post voor de verdediging noodzakelijk is,
omdat verlaging een verzwakking van Ame
rika's internationale positie ten gevolge zou
hebben
Uitgaven voor de bezette gebieden vormen
een aparte post van 645 millioen dollar voor
1948. Alle uitgaven voor de Duitsche econo
mie moeten worden terugbetaald uit den
Duitschen export, zoodra diit in de toekomst
mogelijk is. De begroo»tlng geeft aan als uit-
DAT de Spoorwegen overwegen of het eco
nomisch verantwoord is een goederenspoor
weg naar Emmeloord, de toekomstige hoofd
plaats van den NO Polder, aan te leggen.
DAT te Leeuwarden o.l.v. den Comm. d. K.
een studiecommissie haar onderzoek naar den
aard en den omvang van het maatschappe
lijk werk in Friesland heeft aangevangen
(secr. Weerd 11, Leeuwarden).
DAT te Groningen, 70 jr oud, overleed W.
H. Stevens, de oudste pedel van het Gro
ninger studenten corps „Vindicat Atque
Polit", die 42 jr aan het corps was verbon
den.
DAT tot adviseurs bij den landbouw zijn
benoemd dr Ir D. de Waal te Goes, jhr ir H.
J. v. Kretschmar v. Veen, insa bij de N.O.-
polderwerken en dr ir J. B. Grctèneveld v. h.
directoraat-gen. v. d. prijzen.
DAT evenals de handel in witte geitjes
Vellen ook die in bonte is vrijgegeven en wel
m.i.v. gisteren.
DAT wegens uitstel van de voorgenomen
herstellingen de brug in den Rijksweg Bergen
op ZoomGoes voorloouig voor het verkeer
geopend blijft.
DAT het Haarlemsche Tribunaal op 23
Jan. uitspraak zal doen in de zaak tegen J.
C. Cosse, oud-wethouder aldaar.
DAT i.p.v. mr dr F. J. M. A. H. Houben
en gem.n-maj. H. F. M. baren van Voorst
tot Voorst, ir A. Smulders en Ph. v. d. Ven
tot voorz. en penn. van het .Katholiek
Thuisfront" zijn benoemd.
DAT gisteren te Assen het 133-jr. bestaan
van het eerste reg. inf. is herdacht.
DAT met de „Kota Inten" niet 1107, maar
107 zieke en gewonde militairen uit Indië
naar Nederland terugkeeren.
DAT „Commentaar", het orgaan van den
R.V.D., voortaan in veel eenvoudiger vorm.
uitsluitend als „mededeelingenblad" ver
schijnt met slechts 8, hoogstens 10 pagina's.
DAT in de St. Crt. van gisteren een eerste
uitvoeringsbeschikking conversieleeningswet
'46 is opgenomen.
DAT Woensdag te Voorburg, 37 jr. oud.
overleed mr L. A. Jager, adj. ref. bij het
dep. van Fin. te Batavia.
DAT de oud-gezagvoerder der K.N.S.M.,
D. H. v. Wijk, 66 jr. oud, te A'dam overleed.
DAT m.i.v. 16 Jan. prof. mr E. G. J. Gim-
brère, hoogleeraar te Tilburg benoemd is tot
lid van het College van Rijksbemiddelaars.
DAT het bestuur der Chr. H.B.S. te Apel
doorn bij de 20 graven der bij de vliegramp
omgekomen leerlingen een gedenkteeken wil
oprichten.
DAT bij den reeds gemelden brand in het
sanatorium van de Ver. tot Chr. verzorging
van geestes- en zenuwzieken te Ermelo-Veld-
wijk naar later bleek de hoofdverpleegster
Zr. Stam om het leven is gekomen.
DAT het vliegtuigmoederschip Karei
Doorman" gisteren in Kaapstad is aangeko
men en daar een week zal blijven alvorens
verder naar Nederland te gaan.
DAT tot hoofddir. bij de N.V. Kon. Ned.
Grofsmederij te Leiden is benoemd ir K.
Bouwman, -tot voor kort bedrijfsir. bij de
artillerie-inrichtingen aan de Hembrug.
DAT op 11 Jan. in Krasnapolsky te A'dam
een congres wordt gehouden van de Be
drijfsgroep Verzekering van den Alg. Bond
„Mercurius", waar mr J. F. de Jongh zal
spreken.
DAT bij een auto-ongeluk door de gladheid
van den weg HelmondDeurne gisteren om
het leven kwam W. G., uit Deurne, terwijl
F. v. d. V. uit R'dam en J. R. uit Beek en
Donk ernstig gewond in het ziekenhuis te
Deurne zijn opgenomen.
DAT gisteren de 77-jarige A. Neijer, die
60 jaar werkzaam was bij de Schoonhoven-
sche Zilverfabriek. op hartelijke wijze ge
huldigd is.
DAT de Bond van gepensionneerden bij de
Ned. Spoor- en Tramwegen op 1 Jan. 1947
ruim 13.000 leden telde.
DAT het „Office commercial Neerlandais"
te Parijs zijn werkzaamheden heeft beëin
digd en heeft overgedragen aan de econ.
afdeeling van de Ned. ambassade. Rue de
'tenelle 85 te Parijs.
DAT de Russische tenor Konstantin Sadko.
die gedurende den oorlog stil heeft geleefd
in Utrecht, gisteren daar weer is opgetre
den en op 20 Febr. naar Amerika vertrekt.
DAT Hr Ms gezant te Lima, mr A.
Methöfer, naar Bolivia is vertrokken en tij
delijk wordt vervangen door den wnd. con
sul-generaal H. v. Ginhoven
DAT te Kaatsheuvel de 15-j jongen André
Nannes, die met zijn moeder van uit de rich
ting Loon op Zand naar Kaatsheuvel wan
delde. door een vrachtwagen werd aange
reden en op slag gedood.
DAT bij de inbraak om 1 Tan. in de fa
brieken „Tamir", te Dongen, naar thans be
kend wordt, f 60.000 is ontvreemd.
DAT voor het B.G. te Utrecht 6 jr. is ge-
eischt tegen A. v. d. Burg, aldaar, kok in
het kamp Ommen en 15 jr. wegens verraad
tegen J. Adriaanse uit Dordrecht.
DAT op 4 Mei een nieuw spoorboekje in
vooroorlogschen vorm uitkomt.
gaven 37^ milliard dollar, waar tegenover
inkomsten staan van 37.7 milliard dollar. Het
verkregen surplus kan nog worden vergroot
door verhooging op posttarieven en weder
invoering van oorlogsaccijnzen en belastin
gen, die op 1 Juli a.s. zouden afloopen. Als
dan kan het surplus worden opgevoerd tot
1.8 milliard ter vermindering van de natio
nale schuld. Er is geen rechtvaardiging aan
wezig voor belastingverlaging, zooals de Re
publikeinsche Partij heeft voorgesteld. Voor
de atoomenergie is een bedrag van 443 mil
lioen op de begrooting uitgetrokken.
Driekoningen (6 Januari) Is het in Italië
traditie, dat er verkeersagenten geschenken
worden gegeven. Meestal bestaan de
presentjes uit flesschen wijn
Mist en neerslag, aldus De Bilt
Tot morgenavond wordt verwacht: In het
overgroote deel van het land mist, plaatselijk
eenige neerslag. In het Noord-Oosten van het
land temperatuur om het vriespunt tot lich
te vorst, overigens temperatuur om net
vriespunt, aanvankelijk nog weinig wind,
later wat toenemend uit Zuid tot Oost.
ZON EN MAAN.
Zaterdag 11 Jan. Zon op 8.45 en onder
16.51; Maan op 22,31 en onder 11.32 uur.
Dinsdag 14 Jan. Laatste Kwartier.
