Ambtenaar ontketende Antwerpsche staking
Indo-China brengt Britten in moeilijk parket
Pastoor Duymel (van den B.V.L.) overleden
NIEUWE 1 .Fli iiSOmi COURANT
2
DINSDAG 7 JANUARI 1M7
LOSSENDE MILITAIREN VIER
MAAL ZOO DUUR
Nog nooit heeft een staking meer conster
natie en verwarring in deze groote West-
Europeesche havenstad teweeggebracht dan
de strijd van 13.000 havenarbeiders te Ant
werpen tegen iedereen in het algemeen en
niemand in het bijzender, zoo schrijft de
Antwerpsche oorr. van de Ass. Press.
Op 4 Januari ging het conflict zijn derde
week in en lag alle scheepvaartactiviteit 10
dagen vrijwel geheel stil.
De heele geschiedenis is veroorzaakt door
een blunder van een ondergeschikten regee-
ritigsaanbtenaar. Hij weigerde het loonboekje
der havenarbeiders, die geen werk konden
vinden, af te stempelen.
Dit ineens zoo belangrijk geworden stem
pel geeft den havenarbeiders recht op een
dagelijksche schadeloosstelling van 90 Belg.
francs 5,44%), een sociale veiligheidsmaat
regel die in October 1946 werd ingevoerd.
De ambtenaar had theoretisch gelijk, daar
enkele honderden havenarbeiders zich door
deze steanpelarij een aardig inkomen ver
schaften zonder ooit werkelijk moeite te
doen om een baantje te vinden. Maar hij
koos het verkeerde oogenblik. Dit was ge
noeg om een wilde staking te ontketenen.
Wat ook de oorzaak geweest moge zijn,
het middel was erger dan de kwaal en 13.000
havenarbeiders zien zich verantwoordelijk
gesteld voor een omvangrijk arbeidsconflict,
dat Antwerpen en heel België met zeer ern
stige complicaties bedreigt.
Onmiddellijk heeft de grootste vakbond,
waarin de socialisten een sterke stem heb
ben en die vrijwel de geheele situatie in het
Belgische transportbedrijf beheerscht, ge
weigerd de staking te erkennen.
Herhaaldelijk hebben de leiders een be
roep op "de stakers gedaan, zich aan de
regels te houden. Overredingen en verbods
bepalingen bleven zonder uitwerking.
De Roomsch-katholieke vakbond, zoowel
als de plaatselijke communistische partij
weigerde eveneens zich achter de staking te
plaatsen.
Zoo beleefden de stakers zonder loon,
toondsgeld of anderen financieelen steun de
n^est naargeestige Kerstmis sedert 't einde
van de Nazi-bezetting.
Toen de Belgische regeering (hoofdzake
lijk een linksche combinatie met een socia
listische meerderheid) besloot tot het zenden
van troepen om distributiegoederen en Ame-
rikaansche steenkolen te lossen, was het pu
bliek en zelfs de meerderheid der niet-sta
kers het hiermee eens. Niemand durfde zijn
stem te verheffen tegen snelle lossing der
belangrijkste goederen, die de bevolking, zoo
rioodig had.
Maar een andere bhinder werd voorbereid.
Het gejuich der ondernemers verstomde
spoedig, toen zij tot de ontdekking kwamen,
dat de troepen niet al te best werkten en dat
de betaling werd geregeld krachtens een in
1034 gemaakte wet voor militaire hulp aan
particuliere bedrijven. Een majoor, die dus
op Zondag werkt, krijgt plm f 63.-, officieren,
sergeant en korporaals na:;r verhouding.
De kosten kwamen op drie en vier maal
het normale met grooter verlies aan goede
ren bij het lossen en minder snel werk. Het
experiment gaat nog door.
Sommige ondernemers negeerden de belof
te der regeering, dat de troepen uitsluitend
levensmid delen en kolen zouden lossen en
haalden de soldaten over stukgoederen te
lossen. Dit was een psychologische fout. Het
had een uitwerking op de stakers als van
een electrischen schok.
Na dagen van wanhoop en mistroostigheid,
zoekend naar een redelijk motief om den
toch reeds verloren strijd op te geven, slo
ten zij zich weer aaneen en wonnen de sym
pathie van de rest der Antwerpsche haven
arbeiders. Hun grootste overwinning was de
algeheele steun van den grooten socialisti-
sdhen bond, want de vakbondsleiders gre
pen deze gelegenheid om hun autoriteit en
prestige onder de 13.000 te herstellen, met
beide handen aan.
Alle pogingen tot regeling van het conflict
zijn zonder resultaat gebleven
'N VERZOENENDE REDE
Soekarno heeft een „verzoenende rede
gehouden. Aldus Associated Press. Hij
heeft gezegd: Julle moeten niet denken,
dat het nog is als in '41.
Nou, dat denkt geen rriensch.
De Japansche wapens van '41 zijn in
handen van Soekarno.
In 1941 woei de Nederlandsche vlag. Nu
is het blauw eraf gescheufd en waait de
vlag der tyrannie.
In 1941 bestond Nederlandsch-Indië. Nu
is het belasterd en vertrapt en bestaat het
geweld der Repoeblik Indonesia.
In 1941 was er een Koninkrijk, nu
Linggadjati.
In 1941 woonde in Buitenzorg de G.G.,
van StarkenborghNu troont in Djocja
de president-collaborateur Soekarno.
In 1941 was er welvaart, vriendschap,
vrede, gezagrecht en ojde. Nu is er
armoe, haat, vijandschap, anarchie, ge
weld en chaos.
In 1941 waren er officierenmatrozen
soldaten en burgers Nu zijn zij dood
Geen mensch denkt dan ook dat het nu
is als in '41.
Een „verzoenende rede"? Boevenver-
zoening! Een schurkenrede!
Ir R. A. D. CORT VAN DER LINDEN.
GEEN BELEMMERING VAN
STEUN AAN VIETNAM
In verband met hetgeen wij schreven over
een tegenstelling, die zou bestaan inzake de
oplossing van het probleem Vietnam, tus-
schen den militair, den Franschen generaal
Leclere en den minister van Kolo-niën, Mou-
tet, verdient de aandacht, dat Moutet thans
ook tot het inzicht is gekomen, dat de lei
ders in de regeering van Vietnam geen ac-
coord willen. Sarat Tsjandra Bose, de
Bengaalsche leider van de Congres-partij,
heeft verklaard, dat een derde wereld-oor
log onvermijdelijk zal zijn en voor-Indië
zal bevrijden, wanneer zulks al niet eerder
het geval is. Voorts verklaarde Bose, dat
aan zijn oproep voor vrijwilligers voor den
strijd tegen de Franschen in Indo-China op
bevredigende wijze gehoor gegeven was. Bose
zeide, dat -hij tot de Britsche autoriteiten
het verzoek zal richten om de opleiding, uit
rusting en het op transport stellen van vrij
willigers naar Indo-China niet te belemme
ren.
Inmiddels zou volgens een ander bericht,
Bose bedankt hebben voor het lidmaatschap
van het dagelrjksch bestuur der Voor-In
dische Congrespartij, wegens oneenigh-eid
met de andere leden.
Anderzijds is sprake van Britsche inter
ventie ten gunste van de Franschen. Im
mers het Britsche consulaat te Hanoi heeft
den Vietnameeschen premier, Ho Tsji Minh.
schriftelijk verzocht de 200 Fransche bur-
HOE DE B. V. L.-ERS HEM
ONTMOETTEN
De heer D. J. Karres schrijft ons:
Bij het verscheiden van pastoor Duymel
herinnerde ,,Het Binnenhof" eraan, dat de
thans overledene een functie vervulde in de
organisatie van den Bijzonderen Vrijwilligen
Landstorm. Pastoor Duymel was daartoe
voorgedragen door overste J. P. Boots ja
renlang lid van de plaatstelijke Landstorm-
commissie van Den Haag, waarbij hij zijn
krachten in het bijzonder gaf aan het district
Sportkwartier. Wanneer er een schietwed
strijd of een andere samenkomst was in de
Ohr. H.B.S. aan de Populierstraat, dan was
't zeker, dat ook pastoor Duymel daar aan
wezig was en hij deed mee. Niet alleen met
het meebrengen van een schietprijs, ook met
het schieten zelf, afstand 12 m. knielende
houding. „Kunt u knielen, eerwaarde?", vroeg
de plaatselijke leider, majoor Kruis, hem.
Zijn antwoord was: „Alsjeblieft, dat heb ik
best geleerd!"Tal van vergade>ringen#van
een sub-commissie der plaatselijke commissie
werden in de gastvrije pastorie aan de Sport-
laan gehouden. Het was een genoegen, daór
te vergaderen. Daar kwamen overste G F.
van Hoogenhuyze, plaatselijk leider van
Pen Haag-Centrum (in den mobilisatietijd
overleden), majoor Kruis, ds P. Nomes, de
heer J. Zandberg, secretaris der plaatselijke
commissie (in Duitsche gevangenschap over-
Naar een dorp voor duizenden
Joodsche kinderen
Te stichten door het N.J.F. in Palestina
Een Palestijnsch meisje, miss Cecil Abra
ham, heeft gistermiddag te A'dam voor ver
tegenwoordigers van de pers een uiteenzet
ting gegeven van de werkzaamheden van het
Joodseh Nationaal Fonds en in 't bijzonder
van de actie, die dit fonds im Nederland wil
gaan Voeren, teneinde gelden bijeen te bren
gen voor het stichten van een kolonie in
Palestina. Geen gewone kolonie, zooals het
J.N.F. er al 200 bezit, maar een dorp, uitslui
tend bestemd voor de duizenden en nog eer.s
duizenden Joodsche kinderen, die, nog overal
in Europa verspreid, als oorlogsweezen zijn
achtergebleven. Het directe doel is thans in
de eerste plaats de 20.000 kinderen, die onder
zeer ongunstige omstandigheden in kampen
voor „verplaatste personen" verblijven, met
den meesten spoed naar Palestina te brengen.
Het J.N.F. bestaat nu ruim 45 jaren en heeft
sinds zijn oprichting niet minder dan 1000 .n2
grond aangekocht in Palestina. Deze gronden
Zijn voor een deel eigendom van groot grond
bezitters buitsn Palestina, die de meest fan
tastische prijzen voor hun landerijen bedin
gen, wetende dat de Joden> willen zij wonen,
wel gedwongen zijn te koopen.
leden), zoomede de secretaris der geweste
lijke Landstormcommissie Zuid-Holland:
West". Daar bleek, hoe pastoor Duymel met
den Landstorm meeleefde, maar óók met zijn
parochianen.
Pastoor Duymel overleden. De mannen van
den vroegeren B.V.L. herinneren zich zijn
naam en zijn vriendelijke persoonlijkheid en
zoo gingen veler gedachten vandaag bij zijn
uitvaart naar trouwe herinneringen aan
den vooroorlogschen tijdPastoor Duymel
en de B.V.L.
gers, die als gijzelaars worden gevangen ge
houden, in vrijheid te stellen of de verze
kering te geven, dat zij een goede behan
deling zullen ontvangen.
Republ. maken zich bezorgd over
missie-Spoor
En zien hem maar al te graag afvloeien.
In verband met het a.s bezoek van gen.
Spoor aan Nederland' hij zal op 11 dezer
per vliegtuig van Batavia naar Amsterdam
vertrekken schrijft het republikeinsche
blad „Soeara Oemoem" (De Volksstem) o.m.,
dat men in politieke Inheemsche kringen op
Java van meening is, dat bedoeld bezoek
„iets anders" dan uitsluitend een onderhoud
met minister Beel beoogt.
Men acht de kans groot, aldus vervolgt
bedoeld blad. dat gen. Spoor, die reeds
meerdere malen op eigen initiatiéf de Ne-
derlandsche politek heeft gesaboteerd, daar
hij van meening is dat dr Van Mook, als
opperste bevelhebber-, een slappe houding
aanneemt. straks, wanneer hij in Indië is
teruggekeerd, met succes maatregelen zal
treffen om het Nederlandsche gezag te her
stellen
Willen de Nederlanders werkelijk nieuwe
wegen bewandelen, zoo besluit de „Soeara
Oemoem", dan zal gen. Spoor uit Indonesië
dienen te worden teruggeroepen.
Zes doeken van Van Meegeren
in onderzoek
Resultaten worden voorloopig geheim
gehouden.
Vijf experts onderzoeken thans in het la
boratorium van het Dep. van Justitie na
tuurwetenschappelijk acht schilderijen, die
door den Ned. schilder Han van Meegeren
vervaardigd zouden zijn. Het zijn zes doe
ken, die door van Meegeren onder den naam
van den 17den eeuwschen schilder Vermeer
„aan het licht" ^werden gebracht en twee
werken, die worden toegeschreven aan Pie-
ter de Hoogh, doch ook door van Meegeren
vervaardigd zouden zijn. Verwacht wordt,
dat het onderzoek verscheidene dagen zal
duren. De resultaten van deze wetenschap
pelijke conferentie worden strikt geheim
gehouden, aangezien het onderzoek ge
schiedt tJï.v. het vervalschingsproces, dat
tegen Han van Meegeren voor de Amster-
damsche rechtbank loopt.
HANDELSVERKEER TUSSCHEN NEDER
LAND EN DUITSCHLAND.
Een aantal hooggeplaatste autoriteiten uit
de inmiddels samengevoegde Britsch-Ame
rikaansche bezettingszone in Duitschland
zullen naar Den Haag komen voor de aan
gekondigde conferentie inzake het handels
verkeer tusschen Nederland en Duitschland
Er zullen echter geen vertegenwoordigers
uit Londen aan de besprekingen deelnemen,
'ot nu toe is nog geen datum vastgesteld.
Zooals luit.-generaal Duclay tijdens een
persconferentie heeft te kennen gegeven, zal
de activiteit van zakenlieden in Duitschland
vergemakkelijkt worden door de wetgeving
tegen „handel met den voormalgen vijand
te vergemakkelijken. Voorloopig wordt
slechts het herstel van ondernemingen, die
in buitenl. bezit zfjn. toegestaan. Het type
Amerikaansch zakenman, dat welkom is in
Duitschland, is degene, die handel kan drij
ven met producenten van onderdeelen.
BEHARTIGING DER BELANGEN VAN
GEDEMOBELISEERDEN.
Een interdepartementale commissie is ge-
vormd voor de behartiging van de belangen
van gedemobiliseerde militairen. In deze
commissie hebben zitting vertegenwoordigers
van de departementen van Oorlog. Marine.
Landbouw, Financiën, Overzeesche Gebieds-
deelen, Economische Zaken en O., K. en W.,
alsmede een vertegenwoordiger van de
Stichting van den Arbeid. De commissie
stelt zich voor, in den kortst mogelijken tijd
tot een regeling te geraken.
'T VERTREK VAN PROF. ROMME
EN IR HONIG.
Daar het toestel, waarmede prof. mr C.
P. M. Romme naar Indaë zou reizen, 24 uur
la+cr vertrekt, zal ook dr ir P. Honig Neder
land pas morgenochtend verlaten.
JIM, DE ZOON VAN BOBBY
Onder een foto, gepubliceerd in ons
nummer van Zaterdag jl„ stond vermeld, dat
de Rijkswaterstaat bereid is de brug over de
Eendracht bij Tholen te herstellen. Het be
treft hier echter een noodbrug, die door
Waterstaat zal worden aangelegd, mits er
geen tolgeld wordt geheven. hetgeen de
Tholenaars echter noodzakelijk achten.
7. Nog nauw'lijks zijn zij beiden binnen.
Of rrr! de luchtreis gaat beginnen.
Jim echter denkt: ,,'k Ga mij verstoppen!
Want krijgen ze mij in de doppen.
Dan word ik bij mijn vel gepakt
En, hopla! uit het raam gesmakt!
En 'k weet niet, of ik bij zoo"n val
Wel onbeschadigd blijven zal.
8. Doch na verloop van twee, drie dagen
Begon de honger hem te plagen;
Hij hoerde, hoe de doctor belde
En brood met kaas en melk bestelde,
Waarop de man zijn plaats verliet;
Waarom ja, kijk, dat weet ik nietl
Maar onderwijl werd keurig net
AI het bestelde klaargezet.
Kerk en School
Ned. Herv. Kerk.
Beroepen: te Garsthuizen C. I. L.
Stockmann te Enkhuizen; te Haulerwijk J.
Wiersma te Augustinusga (Fr.); te Ternaard
(toez.) B. Geerling te Oosterhaule.
Aangenomen: naar Hengelo (Ov.) M.
W. Hamér te Muntendam; naar Middelburg
A. de Vries te Heukelen (ZJH.); naar Schalk
wijk H. N. v. Hensbergen te Loenen a/d
yeeht.
Bedankt: voor Breda H. v. 't Hof te
Tiel; voor Den Haag-Loosduinen J. Brons
geest te Velzen; voor Nw Scheemda J. Co-
lijn te Oost er wyt werd; voor Streefkerk H.
W. J. C. Hanselaar te Jutphaas; voor Veld
hoven (N.B.) J. A. Fricke te Oudenhoorn.
Geref. Kerken.
Tweetal: te Rijswijk (Z.H.) (vac. H.
Pestman) S. Hoekstra te Groningen en H.
J. Spier te Helpman.
Beroepen: te Emmercompascuum J.
H. Teerink te Zetten; te Rijswijk (Z.H.) en
te Zwijndrecht S. Hoekstra te Groningen; te
Katwijk a. Zee. (2e pred. pl.) R. J. v. d. Meu-
lem te Utrecht (verb, bericht).
Geref. kerken naar art. 31 K.O.
Beroepen: te Bergentheim G. A. Hoek
stra te Bedum; te Murwerwoude K. J. Kap-
teyn, cand. te Den Haag.
Chr. Geref. kerk
Bedankt voor Boskoop J. de Bruin te
Veen end aal.
Geref. Gemeenten.
Bedankt: voor Oostkapelle L. Rijkseo
te Leiden.
Ds T. Sap 50 jaar geleden in het
ambt bevestigd
Vrijdag a.s. hoopt hij het te gedenken.
Men schrijft ons:
Vrijdag a.s. zal het 50 jaar geleden zijn
dat onze stadgenoot, de emeritius-predikant
Ds. T. Sap, te Wirdum (Fr.) in het ambt
bevestigd werd Het is onnoodig de levens
loop van dezen bekenden dienaar des Woords
te schetsen. Ds Sap mag terugzien op een
zeer actief leven waarin hij buitengewone
krachten ontwikkeld heeft om de belangen
van de kerk en van het Koninkrijk Gods te
bevorderen. Toen hij emeritus was geworden,
hield de liefde voor den kansel hem nog
zóó bevangen dat hij, na eerst eenige maan
den gerust te hebben, het preekgestoelte
toch weer beklom. Sindsdien (en dat is nu al
jarenlang) zijn er slechts weinige Zondagen
voorbij gegaan, waarop hij niet voorging in
den dienst des Woords! Preeken is zijn lust
en zijn leven. Zelfs in de dagen van de
week doet de Evangelisatie graag een beroep
op hem en als hij even kan, neemt hij dat
beroep aan. Een predikant van den ouden
stempel; zeldzaam frisch en met iets van de
courtoisie, vriendelijkheid en ruimte van
hart dié dat oude, thans uitstervende geslacht
kenmerkt. „Bene meritus de ecclesia", zeg
gen wij. En straks zegt zijn Zender, wien
te dienen zijn "begeerte is: „Ga in in de
vreugde uws Heeren" De kerken, die hij
dient, gedenken hem met dankbaarheid.
GOUDEN JUBILEUM DS J. DOUMA.
Ds J. Douma, em. pred. van de Geref. kerk
te Arnhem, viert Vrijdag a.s. zijn gouden
ambtsjubileum. Hij studeerde te Kampen en
diende de kerken vam Spijkenisse, Alblasser-
dam, Leiden, Watergraafsmeer, Den Haag
en was van 1929 tot aan zijn emeritaat in
1932 te Arnhem. Hij is auteur van een groot
aantal werken. Hij maakte deed uit van het
hoofdbestuur van de Zondagsschoolvereen. r
„Jachin" en driemaal van de generale sy
node. Ds Douma is ridder in de Orde van
Oranje Nassau. Hij is 73 jaar, doch gaat
nog eiken Zondag uit preeken. A.s. Vrij
dag recipieert ds Douma in Maison Verloop
te Arnhem.
TENTOONSTELLINGEN VAN KERKBOUW
IN ENKELE STEDEN.
In dit jaar zullen te Amsterdam, Rotter
dam, Utrecht, Derf Bosch, Maastricht en
Middelburg tentoonstellingen van kerkbouw
worden gehouden. Er worden zoowel Neder
landsche als buitenl an dsche inzendingen
verwacht. Aangezien vele kerken in den
oorlog werden verwoest, verwacht men een
groote belangstelling. Voor het bouwen van
kerken ontbreekt nog steeds een algemeen
aanvaarde stijl en men hoopt, dat deze ten
toonstellingen een stap nader brengen tot
dit noode gemiste doel.
DS H. C. ZWAKKER 75 JAAR.
Ds H. C. Zwakker, em. pred. der Evang.
Luth Gem. te Den Haag, hoopt 18 Jan. a.s.
75 jaar te worden. Deze in rechtzinnige
kringen bekende predikant, die de gemeen
ten van Culemborg. Gorinchem, Doesburg,
Stadskanaal, Weesp en Den Haag diende,
heeft in zijn vele functies groote waardee
ring en erkentelijkheid verworven.
PERSONALIA.
Ds R. Schellenberg, Ned. Herv. pred.
te Ommen voor de geestelijke verzorging
der politieke delinquenten, heeft zich in
verband met de opheffing van het kamp
aldaar weer beroepbaar gesteld in. de Ned.
Herv. Kerk.
DE BELANGEN VAN FRANKRIJK
EN DE KLEINE NATIES.
Volgens de „New York Herald Tribune"
zijn waarnemers te Parijs van meening, dat
Nederlandsch-Belgisch -Luxemburgsche
eischen t.a.v. Duitschland het hunner ertoe
bijdragen, om de Fransche eischen tot inter-
nationaliseering van het Ruhrgebied, poli
tieke afscheiding van het Rijnland en econo
misch unie met het Saar-gebied te steunen.
Diplomatieke kringen gelooven, dat de Fran
sche eischen ingediend zullen worden, wan
neer de kleine landen tijdens de a.s. confe
rentie te Londen hun eischen naar voren
brengen.
ROESTAM EFFENDI FOR EVER
Het vroegere communistische Tweede Ka
merlid Roestam Effendi, die onlangs te Bata
via is gearriveerd, heeft n.a.v het accoord
van Linggadjati tegenover „Antara" het vol
lende verklaard: ..Zijn beteekenis ligt in het
consolideeren van onze politiek en economie
in den kortst mogelijken tijd. Wij moeten
niet uit het oog verliezen, dat Nederland
thans voor een crisis staat met betrekking
tot zijn financiën"
Te Semarang slaagden Ned. troepen er
in, ondanks heftig verzet, republikeinsche
eenheden uit hun stellingen binnen de de
marcatielijn te verdreven.