Schermerhorn „en retour": Toekomst onzeker
Een nieuwe koudegolf gaat over Europa
Zwak antwoord
Twaalf jaar voor ex-burgem. prof. Westra
LDist TJ
ï.iLv,
MAANDAG 6 JANUARI 1947
2e Serie, 2e Jaargang vanaf 7 Mei 1945, No. 517
Abonnementsprijzen:
0.26 per week
1.10 per maand
3.25 per kwartaaj
(bij betaling p, kwit.
verh. m adm.kosten)
Advertentiën t 0.15
per m.m
BU contract belang
rijke korting.
Telefoonnummers:
Dir. en Red 20408
Administratie 22710
Christelijk-[\atwnaal Dagblad
voor Leiden en Omstreken
Bureaux Redactie en
Administratie
HOOGEWOERD 103
Postrekening 5 8 9 3 6
Hoofdredacteur;
Dr E DIEMER
Chef-Redactie.
B VAN DER ROS
„«ütenluastidi is
myn berl in teyljenspoel"
COMM.-GENERAAL NAAR
INDIE VERTROKKEN
Nagewuifd door tallooze familieleden en
vrienden, die de koude en het vroege uur
getrotseerd hadden, zijn gisterochtend om
half 7 in een temperatuur ver beneden het
vriespunt, de drie leden der Commissie-Ge
neraal met hun secretaris, twee adviseurs
en secretaresse, in het Indië-vliegtuig NI.
309 der KLM van Sehrohol naar Indië ver
trokken.
Reeds om half vijf in den ochtend arri
veerde het gezelschap op het vliegveld,
waar zidh toen reeds een aantal bezoekers,
die de C.-G. uitgeleide wilden doen, had ver
zameld. Drie kwartier later waren de
douane-fonmaliteiten vervuld en warmden
allen zach in het restaurant. Daar heerschte
een opgewekte en gemoedelijke stemming,
die slechts op optimistische gedachten ge
baseerd kon zijn.
Onder de tallooze aanwezigen, die prof.
W. Schermerhorn en de heeren Max van
Poll en F. de Boer uitgeleide deden, waren
o.m. als vertegenwoordigers der Partij van
den Arbeid voorz. Koos Vorrink, het Ind.
Kamerlid N. Palar en de heer S. Posthu
mus, eveneens lid der Tweede Kamer, aan
wezig. Voorts namen daar namens den mi
nister-president diens secretaris, de heer H.
G. Hermans, en de secretaris-generaal 'van
Overzeesche Gebiedsdeelen, de heer A. Ki-
veron. afscheid van de Commissieleden.
Deze worden vergezeld door mr P. San
ders, seor. der commissie, de heeren mr C.
C. J. Maassen en dr I. Samkalden, advi
seurs, benevens de secretaresse, mej. J. A.
A. Lenderink. Bovendien zou zich heden in
Caïro kolonel Aibdoel Kadir, adviseur van
dr Van Mooik, met zijn eohteenoote, bij het
gezelsohap voegen.
In een vraaggesprek zeide prof. Scher
merhorn o.m.: „De toekomst'is onzeker,
maar wanneer de gehoopte overeenstem
ming wordt bereikt, beteekent dit een uni-
„Kortenaer" maakte korte metten
met republikeinsch vaartuig
Aan sommatie werd geen gehoor gegeven.
De Ned. torpedobootjager „Kortenaer"
bracht gisteren een republikeinsch marine-
vaartuig tot zinken, dat poogde een kust
vaartuig van Oheiribon af te convooieeren.
AangezierThet gebruik van republifceinsche
zeestrijdkrachten in strijd is met hét wapen-
stilstands-verdrag en eveneens met de ont-
war p - o ver eenkomstsommeerde de „Korte
naer" het convooi halt te houden. Toen hier
aan geen gevolg werd gegeven, werd het
vuiur geopend. Twee republikeinen werden
gedood en 22 gévangen genomen. De overi
gen namen over zandbanken naar Oheribon
de vlucht.
K.L.M.-PERSONEEL HULDIGT
DIRECTEUR PLESMAN.
In verband met zijn eerepromotie te Delft
op Woensdagmiddag a.s om 2 uur zal de
directeur der K.L.M., de heer A. Plesman,
*s ochtends om 10 uur door het personeel
worden gehuldigd in de cantlne van het
hoofdkantoor aan den Raamweg te Den
Haag.
KONINGIN MAAKTE RIJTOER
TE AMSTERDAM.
H. M. de Koningin heeft Zaterdag een rij
toer gemaakt, waarbij Zij o.m. Schelling-
woude, Ransdorp en Durgerdam bezocht. De
Vorstin onderhield zich hier eenige malen
met dorpsbewoners.
SPANJE BUIGT VOOR BUITENLANDSCHEN
AANDRANG
De Spaansühe regeering besloot de, tegen
drie republikeinen uitgesproken doodstraf,
niet ten uitvoer te leggen, op aandrang van
verschillende zijden, aldus een Argentijnsch
blad.
De bekende K.L.M.-piloot Evert van Dijk
mag, na een medisch onderzoek, niet
meer het luchtruim in. Toch kan hij
moeilijk de hooge sferen met rust laten
en daarom trekt hij er nogal eens op uit
met zijn jachtgeweer, in de hoop een
eetbaar vogeltje te verschalken.
cum in onze historie. Dat op zich zelf tee
kent al de groote moeilijkheden, die over
wonnen moeten worden. Wij zijn niet de
eenigen, die met dit soort moeilijkheden
hebben te kampen."
(Voor vervolg zie Pag. 2)
Romme morgen naar Indië
In aansluiting op een vroeger bericht
wordt nader gemeld, dat het vertrek van
prof. dr C. P. M. Romme naar Indië morgen
zal plaats hebben van af Schiphol. Doel is
contact op te nemen met de Indische Ka
tholieke Volkspartij. Of hij hetzelfde zal doen
met de Indonesische Katholieke Partij
(Partai Katholiek Indonesia) zal afhangen
van de omstandigheden.
Nu de vorst opnieuw met groote felheid haar intrede heeft gedaan, herleven ook de wed
strijden op de gladde ijzers. In de haven van Volendam werd gestart voor een tocht
naar Marken.
TEMPERATUREN TOT 30 Gr.
ONDER NUL
Felle koude windvlagen hebben uit Oost-
Europa een nieuwe koud-invasie over ons
uitgestort, waarbij die van eenige weken
geleden maar een voorproefje was.
Berlijn en Hamburg meldden gisteren
30 gr. vorst en de Duitsche hoofdstad be
leeft bij alle ellende van verwoesting en
dakloosheid de koudste dagen sedert 1941,
toen het elders in Europa even erg was als
thans binnen het rijk. Ook in Oostenrijk is
het zeer koud.
Wat ons eigen land betreft: op de vaarten
was gisteren al geen scheepvaart meer mo
gelijk en er werd druik schaatsen gereeden.
Het lijdt geen twijfel, dat bij den huldigen
stand der kolenkisten deze nieuwe kouide-
periode uiterst ernstig is.
Men leze slechts wat het K.N.M.I. te De
Bilt te zeggen heeft:
De koudew luchtstrooming, welke eenige
dageci geleden over Midden-Europa ont
stond, nam de afgeloopen 24 uur nog belang
rijk in intensiteit toe'. Over Scandinavië
daalde de luchtdruk slechts weinig, terwijl
over de Golf van Biscaye de barometers
tij'del'ijk sterk daalden, onder invloed van
het binnendringen van een Oceaandepressie.
Over de Britsche eilanden, het Kanaal en
het Nordzeegebied ontstond tengevolge van
deze ontwikkeling in de luchtdrukverdee-
lingen een Zuidoostelijke tot Oostelijken
storm, waardoor de zeer koude lucht uit
Duitsahland in versterkte mate naar ons
land werd aangevoerd. Zondag steeg de
temperatuur in Groningen reeds niet verder
dan 8 graden onder nul, ondanks den zonne
schijn.
In den nacht van Zondag op Maandag
daalden de temperaturen in ons land bij een
feilen Oostenwind tot de volgende waarden:
Groningen (vliegveld Eelde) 13, Leeuwar
den 12, Den Helder 10, vliegveld Twente
10, De Bilt —9, Schiphol (vliegveld) 9,
Eindhoven (vliegveld) 10, Gilae Rijen
(vliegveld) 10, Maastricht (vliegveld Beek)
ill, Vlissingen 7.
Ook in het .buitenland kwamen zeer lage
temperaturen voor; De koude drong daarbij
zelfs door tot in Züid-Italië, waar bovendien
vrij veel sneeuw viel. In Brindisi daalde de
temperatuur tot 2 graden onder nul. In
Triëst stak de beruchte Bora op (Noord
oostelijke storm), waarbij hedennacht 11 gr.
vorst werd gemeld. In Joegoslavië, Hongarije
en Roemenië wordt een vorst gemeld van
1318 graden. In Tsjecho-Slowakije, Polen
en Oostenrijk daalde de temperatuur op vele
plaatsen tot ongeveer 25 graden onder nul.
In West-Duitsohland vroor het in den „nacht
van Zondag op Maandag ongeveer 16 graden,
in de omgeving van Berlijn ongeveer 20 gr.
De vorst drong verder door over Frankrijk,
waar het in Parijs 6 graden onder nul werd
en over Engeland tot nabij de Iersche Zee.
Daar de luchtdruk aan den Zuidkant van
't Scandinavisoh-RussisChe hooigedrukgebied,
over het Middellandsche Zeegebied en het
gebied der Zwarte Zee verder daalde, moet
voorloopig op aanhouden van de Oostelijke
luchtstrooming gerekend worden. De, wind
zal daarbij tijdelijk wat afnemen, dóch nog
steeds vrij krachtig blijven. De vorst neemt
nog iets verder toe.
Maarschalk Pétain, die zich op een eiland
voor de kust van Bretagne in ballingschap
bevindt, lijdt aan een ernstige longkwaal,
aldus radio Rome,
Het is begrijpelijk, dat de Regeering
een poging heeft willen doen om zich
te vzrweren tegen de bestrijding, welke
prof. Gerbrandy van haar Indische politiek
heeft gegeven. Immers tegen alle bewerin
gen van het tegendeel in, houdt de Regee
ring staande, dat haar politiek mede geba
seerd blijft op de Kon. rede van December
1942. En nü komt prof. Gerbrandy, die mi
nister-president was in den tijd, waarin
deze rede werd opgesteld en uitgesproken,
met de mededeeling, dat het beroep op de
Kon. rede ten onrechte geschiedt en dat de
Indische politiek der Regeering zich juist
steeds verdervan de Kon. rede verwijdert.
Inderdaad, wilde de Regeering nog den
schijn redden, dan diende zij thans wel van
antwoord te dienen.
Typeerend echter is, dat het antwoord
van de Regeering op de beschuldigingen van
prof. Gerbrandy zich slechts in tweede in
stantie richt op dit wezénlijke punt. In
plaats van dit te erkennen ei ook te behan
delen als het wezenlijke in de kwestie,
maakt de Regeering zich op tot een verde
diging van dr Van Mook, en die verdedi
ging is naar den schijn niet onverdienstelijk.
De Regeering zegt n.: „Indien dr Van Mook
een man is als thans door prof. Gerbrandy
geteekend, Waarom heeft hij hem dan des
tijds tweemaal als minister van Koloniën,
eenmaal als fuitenantgonverneur-generaal
en eenmaal zelfs in beide functies tegelijk
voorgedragen?"
Dit lijkt een krachtig 'oet
die kracht echter niet overschatten. Prof.
Gerbrandy maake in zijn radioreae van vo
rige week melding van een geval uit 1942,
waarbij dr Van Mook eigengereid was opge
treden. Inderdaad had dit aanleiding kunnen
zijn om hem daarna niet voor de aangeduide
benoemingen in aanmerking te doen komen.
Waarom dit dan toch is gebeurd?" prof.
Grandy zal daarop mosschien In het reeda
aangekondigde wederantwoord terugkomen.
Het is hem toevertrouwd. Maar eigenlijk
buhoeft men op dat wederantwoord niet te
wachten. Want het is, dunkt ons, niet moei
lijk te geven.
(Voor vervolg zie Pag. 2)
Vliegtuigbom tusschen een lading
hout ontdekt
Op het station te Roermond arriveerde de
zer dagen een houtlading, uit Tsjëchoslowa-
kije afkomstig. De lossers begonnen hun
werk. Wie schetst hun verbazing .en schrikt,
toen ze in een netjes daartoe uitgespaarde
ruimte tusschen het hout een Vliegtuigbom
van circa 50 kg ontdekten, aldus de „Maas-
en Roerbode". Het projectiel wes scherp ge-
stelt, met de kennelijke bedoeling dat bij het
lossen of rangeeren een explosie zou volgen.
De bom is verwijderd en onschadelijk ge
maakt. De lading was, gelijk opgemerkt, af
komstig uit Tsjeóhoslowaikije, waar men met
Duitsche krijgsgevangenen w^rkt en werd
vervoerd in een Duibschen wagon.
WEER EEN ZELFMOORD IN NEURENBERG
Dr Karl Westphal, tijdens het Hitlerre-
giem adviseur van den minister van Justitie
bij de af deeling gerechtelijke wetgeving, die
gisteren werd aangeklaagd in Neurenberg,
hing zich in zijn cel op.
BIJZ. RAAD VAN CASSATIE
DEED UITSPRAAK
(Van onzen verslaggever voor
Rechtszaken)
De Bijzondere Raad van Cassatie heeft
heden den ex-burgemeester van 's-Gra-
venhage, prof. mr H. Westra, wegens
hulpverleening aan, den vijand in zijn
kwaliteit van burgemeester tot 12 jaar
gev. straf veroordeeld, met aftrek der
volledige preventieve hechtenis, sinds 7
Mei 1945.
De Raad hield bij de bepaling van de
strafmaat rekening met het feit, dat verd.
niet tot de meest vooraanstaande figu
ren der N.S.B. heeft behoord en zijn be
leid als burgemeester niet zoodanig is ge
weest, dat de zwaarste straf moet wor
den opgelegd. Voorts werd de leeftijd van
verd., die 63 jaar is, in oogenschouw ge-
DAT mr J. Heusdens Zaterdag feestelijk
geïnstalleerd is als burgemeester van Vlaar-
dingen.
DAT 't Kamerlid prof. Molenaar den mi
nister vragen heeft gesteld over minder gun
stige toestanden in de interneeringskampen
op de forten Altena in Steurgat.
DAT inbrekers een zeer belangrijk bedrag
aan contanten hebben ontvreemd uit de
looi-extractfabriek Tanier te Dongen.
DAT 18 Jan. te Maastricht aan 2 verzets
lieden der Andrégroep verzetsmedailles wor
den uitgereikt.
DAT Zaterdag a.s. te Brussel een Ned.-
Belg. boekententoonstelling wordt geopend.
Dat Zaterdag op Crooswijk te R'dam de
acteur Frits Tartaud onder groote belangstel
ling ter aarde is besteld.
DAT de 30-j. F. de C., te R'dam, die bij
de politie aangifte deed van inbraak, waar
bij voor f 4000 aan kleeding en vloerbedek
king zou zijn ontvreemd, is gearresteerd, daar
alles verzonnen was.
DAT benoemd is tot secretaris-generaal der
studiecommissies van het Comité Belgisdh-
Nederlandsche-Luxemburgsche samenwer
king de heer Lucien J. P. H. Thole.
DAT het pontveer Druten—Doodewaard is
gestremd.
DAT aan W H. Roefs op zijn verzoek eer
vol ontslag is verleend als controleur der Alg.
Rekenkamer.
DAT minister Huysmans 16 Jan. voor de
Leuvensche econ. studenten zal spreken
over de Belg.-Ned.-Luxemburgsche econ.
samenwerking.
DAT Zaterdag te Beverwijk het 9e Hoog-
oven-schaaktournooi is geopend.
DAT de CPN gisteren te A'dam den lOOen
geboortedag van Domela Nieuwenhuis heeft
herdacht.
DAT de Comm. der Koningin in N.-Holland
Zaterdag te Haarlem een zeer druk bezochte
Nieuwjarsrecptie heeft gehouden.
DAT gisteren op Crooswijk te R'dam door
burg. Oud het monument „De Wacht" is
onthuld ter nagedachtenis van 3 omgekomen
leden der gelijknamige verzetsgroep: Wim
Hartman, Han öudwater en Geurt Bosch.
DAT de expositie van Ned. internationale
postduifkampioenen te Utrecht, waarvoor
Prinses Juliana een medaille had geschonken,
door 3000 personen is bezocht en de netto-
DAT voor het B. G. te Leeuwarden 20 jaar
R.W.I. is geëischt tegen G. Laurens, die in
Sept. 1944 kapelaan J. G. Cocher uit Gronin
gen heeft vermoord.
DAT ir P. Konig, adj.-directeur van het
dep. van Econ. Zaken te Batavia, vandaag
van Schiphol per KLM-Slkymaster naar Indië
is teruggekeerd.
nomen. De Proc.-fiscaal had 15 jaar gev.
straf geëischt. Het Öaagsche Bijz. Ge
rechtshof had verd. tot 20 jaar gev.-
straf veroordeeld, nadat de Proc.-fiscaal
de doodstraf had geëischt.
De walvlschvaarder „Willem Barendsz"
heeft zijn eerste petekind, doordat mevr.
Ringelink, echtgenoote van een der op
varenden, het leven schonk aan een zoon.
Deze ontving de namen Willem Barend.
Aanhoudende strenge vorst,
aldus De Bilt
Tot morgenavond wordt verwacht: Lang
zaam afnemende dooh tijdelijk nog krachtige
Oostelijke wind, geleidelijk wat toenemende
bewolking, voornamelijk in het Zuid-Westen
van het land, dooh nog geen sneeuw van
beteekenis. Voortdurend strenge vorst.
ZON EN MAAN.
..Dinsdag 7 Jan. Zon op 8.07 en onder 16.05;
Maan op 16.14 en onder 8.45 u. Volle Maan.
