Qituwt gntecfye (fmtmttf
Regeering neemt het weer op voor Van Mook
IDist ,(U
Bij 't vertrek der C.-G.
ZATERDAG 4 JANUARI 1917
8e Serie, Ze Jaargang vanaf 7 Mei 1945, No. 5M
Abonnementsprlj zen
0.26 per week
1.10 per maand
3.25 per kwartaaj
(bij betaling p, kwik
verh. m adm.kosten)
Advertentiën 0.15
per m.m.
BtJ contract belang
rijke korting.
Telefoonnummers
Dir. en Red. 20408
Administratie 22710
Christelijk-Nationaal Dagblad
voor Leiden en Omstreken
Bureaux Redactie en
Administratie
HOOGEWOERD 103
Postrekening 5 8 9 3 6
Hoofdredacteur
Dr E. DIE MER
Chef-Redactie:
B. VAN DER ROS
„Stenluostidi o^ebleuftt
myn bfrt in tegijenipoel"
EN ATTAQUEERT THANS
PROF. GERRRANDY
Naar aanleiding van de radiorede, Don
derdagavond uitgesproken door prof. mr
P. S. Gerbrandy, in zijn kwaliteit van voor
zitter van het Nationaal Comité „Handha
ving der Rijikseenheid", wordt van ofifiioieele
zijde het volgende opgemerkt:
„Het is een vanzelfsprekend en grond
wettelijk gewaarborgd goed recht van iede-
ren Nederlander, ook van prof. Gerbrandy,
om in het openbaar vrij zijn meening uit
te sipreken over het beleid der Regeering.
Het is van den anderen kant een even goed
recht der Regeering om haar beleid niet
tegenover ieder, diie zich als voorvechter van
een andere beschouwingswijze opwerpt, doch
slechts in de daartoe grondwettelijk aange
wezen, door het volk gekozen colleges te
verdedigen. Zij heeft dit gedaan. Zij heeft
haar beleid in de Volksvertegenwoordiging
toegelicht en ongevraagd heeft deze zich in
groote meerderheid achter haar voornemens
geschaard. De Regeering gaat nu voort met
Verkoop van cadetjes nam
te groote vlucht
Bakkers mogen broodbloem voortaan niet
meer zeven.
Itn het Voedselvoorzieningsblad van heden
is een „Besluit samenstelling brood" opgeno
men, waarbij het den bakkers verboden is
meel of bloem anders dan in de samenstelling,
waarin zij deze grondstoffen ontvangen, tot
brood te verwerken.
Dit besluit is genomen, omdat vele bakkers
meel of bloem gingen zeven, teneinde wittere
meel te verkrijgen voor het bakken van meer
kleinbrood, aangezien de vraag naar dit brood
enorm is gestegen sinds het gewone brood
grauwer is geworden.
De totale hoeveelheid voor .gewoon" brood
bestemd meel werd hierdoor verminderd, ter
wijl deze brooden veelal donkerder van kleur
werden dan voorgeschreven, omdat de uit
geleefde zemelen van het voor kleinibrood
bestemd meel, ook in het „gewone" brood-
meel werden, verwerkt.
WIJZIGING IN OPPERBEVEL DER
MARINE.
„Het Dagblad" meldde de opvolging van
Vice-admiiraal J. W. Termijtelen op 15 dezer
als chef van de Marinestaf door schout bij
nacht jhr E. J. van Holthe.
Bij navraag werd ons dit bericht beves
tigd.
AANVARING MET KATWIJKSCHEN
LOGGER.
De Katwijksche logger KW 159 is gister
morgen ter hoogte van boei NF 9 met het
Tholensohe vaartuig 42 in aanvaring ge
weest, waardoor laatstgenoemd schip is ge
zonken. De bemanning is gered en door de
KW 159 in Vlissingen binnengebracht.
„FRISCHJES" IN BEIEREN!
Hedenmorgen vroor het in Beieren 27 gra
den. Gezien de kolenschaarsohte en voedsel
rantsoenen geen benijdenswaardige at
mosfeer. Maar het Beiersch woud kan hout
leveren.
BEZOLDIGING VAN GYMNASIUM- EN
EN H.B.S.-LEERAREN.
Minister Gielen heeft een Commissie van
Advies en Overleg benoemd inzake de be
zoldigingen der leeraren van Gymnasia en
Hoogere Burgerscholen. De besprekingen
zullen medio Januari aanvangen, waarbij
naar een nieuw systeem van salarieering
zal worden gezocht teneinde den leeraar
zich geheel aan de school te doen geven en
niet slechts gedurende een zeker aantal uren
van 50 minuten De leeraren-bezoldiging per
lesuur zal zoo mogelijk vervangen worden
door een vaste bezoldiging.
den arbeid aan de uitwerking der overeen
komst op de thans gelegde basis, en om.
aan de voorbereiding van de Rondetafel
conferentie, terwijl uiteindelijk de Konink
lijke belofte van 7 December 1942 ook in
'een voorstel tot grondwetswijziging zal wor
den gegoten.
(Voor vervolg zie Pag2)
Volgende week besprekingen
dr BeelSpoor
De Ned.-Ind. legercommandant, lt-gen. S,
H. Spoor zal met zijn eigen Mitoheltoestel
B 35 in de tweede helft van de volgende
week in anderhalven dag uit Batavia naar
Nederland vliegen voor het houden van be
sprekingen met dr Beel.
DR P. S. PELS SECRETARIS VAN DE
STICHTING VAN DEN ARBEID.
Met ingang van 1 Jan. is tot secretaris aan
de Stichting van den Arbeid beoemd dr
P. S. Pels, als opvolger van drs G. M. Neder-
horst, die lid van de Tweede Kamer is ge
worden. Het bureau van de Stichting is
thans als volgt samengesteld: prof. mr B.
C. Slotemaker (gedelegeerde) en R.-A. Jong
bloed, dr P. S. Pels en mr J. J. M. Vervaart
(secretaris)
TEN UITGELEIDE VAN DE COMMISSIE-GENERAAL
r
Wat noopt toch de Commissie-Generaal
Om zoo in allerijl zich in te schepen?
Ik meen toch, hun vertrek is niet ge-
wenscht,
Of heb ik soms mijn krant zoo slecht
begrepen?
Vanwaar toch wel die ongewone haast?
Heeft ook wellicht het drietal reeds ver
nomen
Dat, bij gebrek aan brandstof, d'eersten
tijd
Er nog geen nieuwe kolenbonnen komen?
En zoekt het nu zijn toevlucht in het land
Waar 't in de warmte warmpjes wordt
ontvangen?
Veel meer nog dan in letterlijken zin
Zijn wij figuurlijk door de kou bevangen.
Of heeft het drietal soms het plan be
raamd,
Wijl *t schijnbaar het vertrouwen mag
genieten,
Hun wenschen voor het Nieuwe Jaar te
biên
Aan vriend Soekarno en zijn satellieten?
Welnu, wij spreken graag een woordje
mee
En willen niet in 't wenschen achter
blijven,
Maar 'k ben een weinig bang dat onze
wensch
Niet door Soekarno valt te onderschrijven.
Intusschen, de Commissie-Generaal
Gaat morgen heen; ons rest hen na te
kijken,
En slechts te hopen dat het resultaat
't Bezwaren van de schatkist waard zal
blijken.
Gré Kempen-Sterkenburg.
Regeering is druk aan het
onderhandelen
Over uitbreiding der Commissie-Generaal.
Over de besprekingen der Regeering voor de
uitbreiding der Commissie-Generaal, verneemt
het A.N.P. neg, dat te bevoegder plaatse in
dit verband genoemd worden de namen van:
dr. A. D. A. de Kat Angelino, oud-dir. van
Onderwijs en eeredienst te Batavia, die sedert
enkele weken voor deze besprekingen uit de
Ver. Staten naar Nederland kwam, en prof.
•S. Posthuma te Rotterdam, dir. van de Ned.
Bank. Met deze namen is de lijst niet uitgeput.
In aansluiting hierop kunnen wij mede-
deelen, d'at de Regeering nog met enkele
andere personen besprekingen voert.
Prof. Gerbrandy zal in het
openbaar antwoorden
In een telefonisch onderhoud, dat wij gis
teravond], naar aanleiding van bovenstaande
officieele verklaring mochten hebben met
prof. Gerbrandy, zeide de oud-minister-pre
sident, dat de verklaring een volkomen
scheeve voorstelling van zaken gaf.
Prof. Gerbrandy deelde mede, dat hij de
Regeering van repliek zal dienen in een
openbare vergadering, welke op 10 Januari
a.s. gehouden zal worden in den Dierentuin
te 's-Gravenhage.
Op dezen avond zullen voorts het woord
voeren oud-min. Gh. J. I. M. Weiter en de heer
J. Thiessen Jr. over 't onderwerp: „Laat de
feiten spreken."
DAT er in 1946 in de Limb, mijnen 35
doodelijke ongelukken plaats vonden, waar
van 28 onder den grond.
DAT gisteren te Nijmegen de 12-j. Gerard
Rutten, de 7-j. Jan Rutten en de 11—jLeo
Jansen bij het spelen met een projectiel
ernstig werden gewond;
DAT m.i.v. 27 Dec. j.l. het telefoonverkeer
tussohen Nederland en Polen is heropend,
tegen een tarief van f 10.80 voor de eerste
3 min. en voor elke verdere minuut f 3.60.
DAT in de St. Crt van 3 Jan zijn opge
nomen een vacantieregeling voor de rietmeu
belindustrie en wijzigingen omtrent oplei
ding en examen van het diploma voor zie
kenverpleging.
DAT op zijn verzoek eervol ontslag is ver
leend aan ir J. B. Dumont te Utrecht als lid
van het Tribunaal te Dordrecht.
DAT aan mr J. Albarda ontslag is verleend
ate substituut-officier van Justitie te Utrechtj
DAT benoemd is tot inspecteur van 's Rijks
Belastingen te Arnhem L. Roeloffs te 's-Gra
venhage.
DAT mr dr J. G. Bouben Donderdag offi
cieel is geïnstalleerd als commissaris der
Koningin in Limburg.
DAT het Ned. ss. „Volendam" uit R'dam
naar Hamburg zal vertrekken om 2000 men-
nomieten uit de Baltische landen, Polen en
Oost-Duitschland naar Argentinië te brengen.
DAT G. Vogelzang te Terheijl (Roden)
gisteren 100 jaar is geworden.
DAT te Santpoort 69 j. oud is overleden
de oud-inspect, der marechaussee gen.-maj.
J. H. G. Kappeihof.
DAT het Comité van Graanhandelaren
ijvm. z'n 75-j. bestaan gisteren een druk be
zochte receptie heeft gehouden in het beurs
gebouw en 's avonds burg. Oud de gast was
aan een diner.
DAT het hoofdkwartier van het Korps
Mariniers gevestigd blijft op Parkweg 28 te
Den Haag.
DAT welhaast alle burgemeesters in Zuid-
Holland gisteren verschenen op de Nieuw
jaarsreceptie van den Comm. der Koningin,
mr L. A. Kesper, in „Pulchri" te Den Haag.
DAT de Russische tenor Konstantin Vad-
kow voor zijn vertrek uit Nederland naar
de Ver. Staten op 9 Jan. in Tivoli te Utrecht
zal optredens
DAT W. J. L. de Lange als voorz. der
N.I.BD.G. (Ned.-Ind. Bond van Ex-krijgs
gevangenen en Geïnterneerden) Dinsdag
avond a.s. om 7.15 uur een radio-causerie
houdt over herplaatsing der geëvacueerden
in Indië.
DAT te Zwolle 25 woningen werden aan
besteed.
DAT de veerdienst Katsche VeerZierik-
zee weer normaal vaart.
DAT de aannemers B. Nimbér te Havelte
en A. D. Lutgers te Groningen zijn uitgeslo
ten van een leidende functie in het bouw
bedrijf resp. voor 18 maanden, ing. 3 Dec.
1946, en 10 jaren, ing. 26 Nov. 1946.
DAT de Ned. dansparodiste Cilly Wang,
na haar tournee door Indië, gisteren in
Nederland is teruggekeerd.
DAT in de afgeloopen weken tegen 11 tex
tielfabrikanten te Tilburg proces-verbaal is
opgemaakt wegens aflevering van textiel-
go ede ren zonder bon.
DAT de edelmetaalbewerker A. Meyer op
8 Jan. zijn 60-jarig jubileum als zoodanig zal
vieren bij de Sdhoonhovensche Zilverfabrie-
ken Hooykaas.
DAT de goedkoopere posttarieven in het
grensverkeer met Duitsohland gelijk zijn
gemaakt met die in het algemeen verkeer
met dit land.
DAT J. H. v. Noort te Zwolle 40 j. lid is
van het college van collectanten der N.H.
Gemeente aldaar.
DAT de Deventer Schipbrug weer in dienst
is gesteld.
DAT C. de Mondhy gisteren 50 j. firmant
was van de commissionnairsfa M. en R. de
Mondhy te R'dam.
DAT te R'dam 56 j: oud is overleden M.
v. d. Schoor, hoofd eener school aldaar.
DAT het adres voor inzending der oplos
singen van den door ons gepubliceerden
puzzle „Herbouw Diaconessenhuis Arnhem"
is Cronjéstraat 15 aldaar en vóór 14 Jan, de
inzendingen moeten geschieden.
Het vertrek van de Commissie-Generaal is
op morgen bepaald.
De Regeering heeft in haar Indisch beleid
al eerder getoond tegen wat Zondagsarbeid
niet op te zien. De Commissie-Generaal ver
trekt, .maar er is geen aanleiding, haar in
de uitoefening van haar taak te benijden.
Het is met een zeer speciale opdracht, dat
de Commissie-Generaal naar Indië vertrekt.
Toen zij naar Nederland kwam, had zij twee
staatsstukken bij zich. Het eene was een ont
werp-overeenkomst, opgebouwd uit 17 ar
tikelen en vaag van inhoud, zij het op be
paalde punten van een pijnlijke klaarheid.
Het andere was ndet zoozeer een staatsstuk,
als wel een verzameling notulen, gemaakt
bij de samensprekingen met Soekarno en
Sjahrir.
De Commissie-Generaal gaat naar Indië
terug met een bagage, die slechts ten deele
geldjk is aan de bagage, waarmede zij naar
Nederland kwam; zij draagt thans niet twee,
maar vier staatsstukken met zich mede.
Het eerste staatsstuk is weer de ontwerp
overeenkomst, waarmede zij de reis naar
Nederland aanvaardde. Het tweede staats
stuk is de toelichting, welke de Commissie-
Generaal op de ontwerp-overeenkomst heeft
geschreven. Het derde staatsstuk is de regee-
ringsverklaring, welke minister Jonkman op
10 December in de Tweede Kamer heeft af
gelegd, en als vierde staatsstuk is daaraan
toegevoegd de aanvullende regeeringsverkla-
rinig van 19 December.
Ook al houdt men staande, dat er tus
sohen de vier stukken geen verschil bestaat
en van regeeringszijde wordt dit op, op
zichzelf goede, gronden met grooten nadruk
gedaan dan is het toch zoo, dat de. laatste
drie stukken een interpretatie geven van het
eerste.
Nu zou men wel kunnen zeggen: Die
kijk van de Commissie-Generaal en van de
Regeering op de ontwerp-overeenkomst is
bedoeld voor „binnenlandsch gebruik" in
Nederland, maar tegenover de heeren Soe
karno en Sfjaihrir wil de Regeering zich uit
sluitend houden aan den tekst van de ont
werp-overeenkomst.
(Voor vervolg zie Pag. 2)
Aantal deelnemers aan Oranje-
tocht geschat op 20 a 25.000
Sluitingstermijn wordt verlengd tot
24 Januari.
^->1^ gemeld, wordit er in Februari op
den aag, ™olgende op dien der geboorte van
een Oranjetelg. Gèx. «roote Qranjetocht ui*,
het geheele la-nd naar Baarn ondernomen
door automobilisten, motorrijders, fietsers
en wandelaars, teneinde aldaar de felicita-
tieregisters te teek enen. Het Oranje-comité
BaarnSoest sohait het aantal deelnemers,
op niet minder dan 20- 25.000, terwijl net
mededeelt, dat de sluitingstermijn is verlengd,
tot 24 Jan. Wanneer de dag na de geboorte
door de Regeering als nationale feestdag
wordt aangewezen, zullen de bepalingen in
de Rijvergunningen voor motorrijtuigen,
welke verbieden op Zon- en feestdagen ge
bruik te maken van het motorrijtuig, niet
van kracht zijn.
DAKOTA MET 2000 KILO KLEEREN UIT
BATAVIA NAAR TOKIO
Morgen vertrekt een Dakota onder com
mando van majoor R. Wittert van Hoogland,
hoofd van den vliegdienst van het 19de saua-
dron, voor een extra-vlucht van Batavia
naar Tokio. Doel is 2000 kg winterkleeding
voor de Ned. gemeenschap in de Jap. hoofd
stad te gaan brengen.
Tot de velen, de ter Nieuwjaarsreceptie
verschenen in het Koninklijk Paleis op den
Dam te A'dam, behoorde ook de Russische
gezant, Z.Exc. A. Valkov en echtgenoote.
Toenemende vorst, aldus De Bilt
Tot morgenavond wordit verwacht: Gelei
delijk toenemende vorst, matige, tijdelijk
krachtige, wind tussohen Zuidoost en Oost,
enkele overdrijvende wolkenvelden, afge
wisseld door lange perioden met helderen
hemel, droog weer.
ZON EN MAAN
Zondag 5 Jan.: Zon op 8.08 en onder 16.03;
Maan op 14.08 en onder 6.18 uur.
Maandag 6 Jan.: Zon op 8.08 en onder
16.04; Maan op 1502 en onder 7.39 uur. Dins
dag 7 Jan. Volle Maan.
