De Vietnameezen willen het vuren staken.
Het rampjaar 1946
Fabelachtige uitgaven voor Eng. bezetting
Burgem. De Monchy gehuldigd in den Raad
Duitsche beulen staan voor Duitsche rechters
nieuwe leidsche courant
2
maandag 30 december 1946
INH. BEVOLKING STEUNT DE
FRANSCHE TROEPEN
De inspecteur-generaal van de Fransche
legers im N.-Afrika, generaal Leclerc, die te
Saigon was gearriveerd, maakt thans een
controle-reis door het Noorden van Indo-
Ohina, waar ernstige gevechteii plaats vinden.
Generaal Leclerc zal over 14 dagen naar
Parijs terugkeer en om rapporten uit te bren
gen.
Inmiddels heeft de Vietnam eesche, onder-
grondsche organisatie in Zuidelijk Indo-
Ohina, de zg. Nambo, er bij de Vietnamee-
eohe autoriteiten op aangedrongen het vuren
te staken, maar met handhaving van de
posities, die de guerilla-strijders thans inne
men, het is duidelijk, dat men naar een
wapenstilstand streeft. Ook de radio-uitzen
dingen der Vietnameezen slaan een kalmee
renden toon aan. In deze phase van den
strijd zetten de Fransche troepen echter hun
actie krachtig door. Zoo hebben Fransche
tanks Zondagavond in de straten van Hanoi
geïsoleerde Vietnameesche stellingen opge
ruimd. Fransche troepen hebben zich van
Hanoi uit een weg gebaand naar Phoelang
Thoeong, ongeveer dertig kilometer Noord
oostelijk en daar een Fransdh garnizoen van
meer dan tweeduizend man ontzet, dat ruim
een week door Vietnameesche troepen inge
sloten is geweest; drie aanvalsgolven werden
gericht tegen de Fransche stellingen te
Haiphong, en te Nam Dinh sloegen de Fran
sehen twee krachtige aanvallen af. De Fran
sche troepen ontvangen waardevolle hulp
van de inheemsche bevolking, die bloot staat
aa nde terreur der opstandelingen, die zich
vaak niet ontzien -wreedheden te plegen, ook
tegenover grijsaards en vrouwen
De totale sterkte der Fransche troepen is
ongeveer 100.000 man, met inbegrip van het
personeel der marine, dat zich aan de kust
gemakkelijk kan handhaven. De Vietnamee
sche strijdkrachten worden op ongeveer het
zelfde aantal geschat; deze zijn echter meer
op een guerilla ingesteld dan op grootscheep-
sche operaties. Zij bezitten weinig artillerie,
doch hun automatische wapens zijn van het
nieuwste Amerikaansche type.
Voorts zou volgens het Parijsche blad
„Combat" het verlof van bemanningen der
oorlogsschepen ingetrokken zijn en wel van
de Fransche vliegtuiigmoedersohepen Beam,
Colossus en Dixmude en van de lichte krui
sers Fantasque en Triomphamt. De „Oolus-
sus" is onlangs door de Britsohe marine aan
de Fransche marine verpacht.
Een vertegenwoordiger van de voorloopige
regeering van Birma, Saw, heeft steun van
het Birmaansche volk aan de Vietnameezen
toegezegd. Hij beweerde o.a.': „Geheel Azië
ANTI-BRITSCHE GEEST
IN 't RIJNLAND
In het maandelijksch rapport van de Brit-
sche vertegenwoordigers in den Geallieer
den bestuursraad voor Duitschland wordt
gezegd, dat in de provincie Noord-Rijnland-
Westphalen de anti-Britsche gezindheid toe
neemt. Men schrijft dit ten- deele toe aan den
ern«tigen economischen toestand in dat ge-
bied.
In het rapport van generaal Mac Narney,
den Am. gouverneur wordt gezegd, dat En
geland ongeveer twee milliard bezettings
marken heeft uitgegeven teneinde het econo
mische leven in zijn zone op gang te hou
den; dit is bijna twee derde van hft totale
bedrag ad 2 900.000.000 bezettingsmarken,
dat de drie westelijke mogendheden tezamen
hebben uitgegeven. Duitschers, die over be
trouwbare relaties im de Russische zone be
schikken, schatten het door de Sowjet-Unie
uitgegeven bedrag op twaalf milliard bezet-
tingsmarken Dit is tweemaal zooveel als
de totale circulatie aam rijksmarken in het
Duitschland van vóór den oorlog
JO VINCENT VOLGEND JAAR NAAR
AMERIKA
De Ned. zangeres Jo Vincent heeft een uit-
noodiging ontvangen om in November 1947 een
tournée door de Ver. Staten van Noord -
Amerika te maken.
j. W. SCHOTTE PRESIDENT VAN DE
„INTERN. SOCIAL SERVICE."
Tot president van de International Social
Service." een organisatie, die. door Thomas
J. Watson im Amerika, is gesticht en bedoeld
is om het leed. dat de 'oorlog over de ge-
heele wereld bracht, te verzachten, is geko
zen de heer Jurriaan W. Schotte, dde mo
menteel in Larem (N.H.) vertoeft. Nadat de
heer Schotte op 5 Jan. van Le Havre naar
New York zal gaan om zijn ambt te aanvaar
den. zal hij zijn hoofdzetel te Parijs vestigen
NIEUWE REGEERING N SYRIË.
Syrië h^ft weer een nieuw kabinet onder
leiding1 vJffi Jamil Mardam, voormalig ge
zant te Cairo em ex-premier. Het kabinet was
op 21 December j.l. afgetreden.
dè GEALLIEERDE TROEPEN UIT ITALIË.
Generaal Morgan verwacht, dat in 1047
tfrlië door Britsohe en Amerik. troepen ont
ruimd zal worden.
Italië heeft aan Amerika een leening van
5 millioen dollar voor aankoop van tabak
verzocht en zal zjjn orediet trachten uit te
breiden voor katoen; beide leeningen staan
los van de leening van 100 millioen dollaar
voor den wederopbouw.
JODEN MOLESTEEREN BRITSCH OFFICIER
Ledem van een Joodsehe organisatie in
Palestina hébben te Nathanya eer Britsch
officier gekidnapt, wien twintig slagen met
een riem werden toegebracht, hetgeen als
een represaille-maatregel moet worden be
schouwd.
DE SPAANSCHE REGEERNG IN
BALLINGSCHAP.
De vroegere Spaaneche regeenimg te Parijs
zal waarschijnlijk ontbonden worden en haar
bevoegdheden worden overgedragen aan een
raad, die alle partijen in Spanje zal verte
genwoordiger Het meerendeel der 80.000
Spanjaarden, die in Frankrijk verblijven,
itaan een otnbinding der regeering voor.
strijdt tihams voeg- de bevrijding van- de over-
heersohimg der Westersche mogendheden.
Indien de Engelsohen en Nederlanders aan
Birma, Voor-Indië en Indonesië de vrijheid
geven., zooals zij Herhaaldelijk hebben ver
klaard, bestaat er geen reden waarom de
Franschen Indo-China niet zouden verlaten."
Saw verklaarde voorts: „Wij zouden gTaag
willen weten of en zoo ja, hoe lang, de
Vereenigde Natieq een geallieerd land als
Frankrijk zijn imperialistische politiek im
Indo-Ohina zullen laten voortzetten."
(De Birmaan, Saw, zegt iets! Wij willen
in ons Indlë de bevolking juist bevrijden van
de door extremisten uitgeoefende terreur.
Overigens werkt de Arnerikaamsohe „applaus-
politiek" voor onze slappe regeeringshouding
een dergelijk dwaas beroep als van Saw op
de Ver. Naties maar in de hand. Red.)
WEER EEN BOMAANSLAG IN STOCKHOLM
De geheimzinnige onbekende, die er een
handje van heeft, tijdens de week-ends te
Stockholm bomaanslagen te plegen en
waarschijnlijk afgeschrikt door het intense
onderzoek gedurende eenigen tijd niets van
zich deed hooren was Zondagavond weer
actief. Hij liet een bom ontploffen in een
particulier huis, waardoor enorme schade
werd aangericht.
DOOR EEN IMPOSANTE
SCHARE
Ben indrukwekkende schare autoriteiten
was hedenmiddag met den Raad bijeen in
de Haagsche Raadszaal aan de Javastraat,
om burgemeester de Monchy een officieel
afscheid te bereiden.
Behalve familieleden van deji heer De
Monchy en bekende figuren uit het Haag
sche openbare leven, zooals prof. van der
Biilt, en vele andere oud-wethouders, de
Commissaris der Koningin in Zuid-Holland
mr L. A. Kesped, de burgemeesters van
Rotterdam en Delft resp. de heeren Oud en
v. Baren, de wnd burgemeester van A'dam,
wethouder Franken, die der randgemeenten,
zagen we vele hoofd- en lagere ambtenarerf
Nadat de burgemeester, begeleid door den
secretaris mr dr J. J. Boasson, was binnen
getreden, nam hij het woord voor het uit
spreken van zijn laatste redevoering. „Aan
het eind van zijn loopbaan gekomen", aldus
de burgemeester, „is men meer onder den
indruk van wat men heeft verzuimd, dan
tot stand gebracht."
Spr. 'herinnerde aan de vele gewichtige
De vier bezettende mogendheden van
Duitschland hebben toestemming verleend
voor het gebruik van iedere taal in het post
verkeer van Duitschland met andere landen,
met ingang van 15 Januari a.s.
Eén vrouw was twee linke jongens
te erg
Roofoverval op sigarenwinkel verijdeld
Zaterdag verschenen in een sigarenhandel
aan de Piet Heinstr. te Haag 2 mannen, die
beweerden controleurs van den C.C.D te
zijn en graag den voorraad te willen zien.
„Dat kan", antwoordde de winkelierster,
„maar mag rk dan eerst even Uw papie
ren
De handen verdwenen in de zakken en
kwamen er weer uit.... revolvergewapend.
„En nu maar handjes omhoog" sommeer
den de merkwaardige controleurs. Of de
vrouw dat bevel opvolgde is onbekend, wat
ze wél deed: zoo hard gillen, dat de heele
buurt te hoop liep.
Dat was voor de indringers genoeg. Zij
trokken snel af en worden thans ijverig ge
zocht.
VACANTÏE-OORD ALS OLYMPISCH DORP?
BiLly Butlffiin, eigenaar van de befaamde
Butlin Holiday Camps, die met van alle ge
makken voorziene jeugdherbergen vergele
ken kunnen worden, heeft, volgens de „Sun
day Dispatch", een van deze kampen, n.l. in
Cïacton-on-Sea aan het Britsch Olymp. Co
mité aangeboden als Olympisch dorp voor de
2500 deelnemers aan de Spelen in 1948. Clac-
ton ligt echter 112 km van Londen en het
lijkt daarom uitgesloten, dat het Comité dit
aanbod zal aanvaarden. Volgens Butlin heeft
hij nog géén antwoord ontvangen en het blad
uit zijn ontevredenheid over de gesloten
heid der betrokken autoriteiten.
De Wereldreis van Pietje Pluis
111 Dodelijk verschrikt maakten onze
twee helden rechtsomkeert. Houvast! dacht
de diender en hij kreeg de jongens nog net
te pakken bij de slippen „ondergoed", die
Hektor van te voren alvast met z'n tanden
te voorschijn gehaald had. De twee wereld
reizigers natuurlijk aan 't brullenI
Het bezoek van Montgomery
aan Moskou
In aansluiting op hetgeen wij Zaterdag reeds
publiceerden, melden wij, dat het bezoek, dat
de chef van den Britschen generalen staf,
veldmaarschalk Montgomery, de volgende
maand aan Moskou zal brengen, ongeveer vijf
dagen zal duren. Hij zal met zijn eigen vlieg
tuig reizen en te Moskou verblijven bij den
Britschen ambassadeur. Het is nog niet geheel
zeker of hij Stalin zal ontmoeten. Montgomery
is uitgenoodigd door maarschalk Wassilewsky.
den chef staf. Hij zal o.m. een onderhoud heb
ben met verschillende hooge officieren en een
aantal militaire scholen bezoeken.
OPNIEUW HAVENSTAKING
IN NEW-YORK?
Tengevolge van de eischen der vakver-
eeniging voor het sleepbootpersoneel be
staat er groote kans, dat de scheepvaart in
de haven van New-York op 4 Januari weer
wordt stilgielegd Er is een commissie be
noemd om tot oplossing van het geschil te
geraken.
WEER EEN VLIEGTUIG IN AMERIKA
VERONGELUKT
Een Amerikaansch lijntoestel op weg van
Buffalo naar Chicago is ongeveer 5 km van
Michigan City bjj een landing op het vliegveld
verongelukt. Hierbij werden twee piloten ge
dood en 21 passagiers gewond, die in het zie
kenhuis werden opgenomen.
gebeurtenissen, die zich tijdens zöjn burge
meesterschap afspeelden, zoowel in het Kon.
Huis, de stad, als het land, waarbij hij uit
voerig sprak over den bezettingstijd, voor
hem zelf zoo udtermate teleurstellend, omdat
hij den neergang van stad en bevolking
moest zien, zonder er persoonlijk iets tegen
te kunnen doen. Na den oorlog was het
karakter van het burgemeestersambt veran
derd. De persoonlijke nooden spraken ster
ker. Opruiming van den bezettingsohaos,
zuivering van het ambtenaren-apparaat en
opbouw van de stad vroegen groote aan
dacht. „Dat ik iets heb kunnen doen dank
ik bovenal aan mijn vele medewerkers", al
dus spr., en hij huldigde de wethouders,
vroegere en tegeniroordige. waarbij hij in 't
bijzonder prof. van der Bilt noemde, die op
1 Juni 1940 den ontslagen burgemeester
plotseling moest vervangen en ir Feber, die
thans voor een dergelijke opdracht staat.
Wat het ambtenarencorps betreft, plichts
betrachting en arbeidsvreugd brengen ook
thans den Ned. ambtenaar nog tot pres
taties, die zeker niet voor die in het particu
liere bedrijf onder doen. Spr. hiuHdrigde allen
in de namen van de heeren Boasson, jhr
Six, ir Bakker Schut en Wesseliing, ook de
kamerbewaarders Godschalk en Smeets
„voor het persoonlijk welbehagen des bur
gemeesters" van zoo groote beteekenis, wer
den genoemd. Komende tot het politiecorps
herdacht spr. met dankbaarheid het werk
van den heer van der Mey vóór den oor-
Log en dat van de heeren Valken als waarn.
Hoofdcommissaris thans en Otten als brand
weercommandant
Aan de burgemeesters van Voorburg en
Rijswijk verzekerde spr., dat hij bij zijn
pogingen deze gemeenten met Den Haag te
vereenigen, steeds heeft gevoeld als de huis
vader, die aan twee familieleden, die van
nature tot den familiekring behoorden, huis
vesting kwam aanbieden. Zih tot den Raad
wendend, sprak hij de hoop uit, dat dit col
lege steeds het belang van het vorstelijk
's-Gravenhage voor ocgen zou houden en dat
God de Residentie moge zegenen.
Namens den Raad sprak de wethouder van
Openbare Werken, ir Feber. Hij schetste den
burgemeester als een magistraat voor wde in
de magistratuur „alles in al'les was".
„Uw ambtstijd is de zwaarste en zwartje
geweest, die land en stad tot nu toe kenden.
Economische crisis, oorlog, bezetting, ver
woesting kenmerkten hem. In alle hachelijke
momenten verstond gij de stem van de bur
gerij, dat is wel uw grootste verdienste".
.Fransche esprit en Ned. gedegenheid ken
merkten Uw optreden", aldus spr. „Beide
verzekeren U de sympathie van burgerij en
gemeenteraad, nu U afscheid neemt.
EN HET PUBLIEK MAG
KOMEN LUISTEREN
Ongeveer 27900 Duitschers, deel uitmaken
de van de door het Hof te Neurenberg mis
dadig verklaarde organisaties, zooals de Ge
stapo. S.D. en S.S., die thans civiel geïnter
neerd zijn, zullen eind Januari worden be
recht voor 100 150 Duitsche rechtbanken,
die thans voor het publiek toegankelijk zijn.
Volgens een ander bericht, zullen vroegere
en Jantje loppc rotman
II2.
112. floeisi Een wannopige ruk, en daar
nadden ze zich bevrijd. Door den agent, die
nog steeds de twee stukken linnengoed m
z'n handen zwaaide, gevolgd, renden ze terug,
de weg weer op. Maar o, jongens, daar
kwam de dikke diender van de andere kant
aanhij breidde z'n armen als uitnodigend
uitl
Kerk en School
Ned. Herv. Kerk.
Aangenomen: naar KoDumerzwaag
J. de Zwaan te Anna-Paulowna.
Bedankt voor Haarlo E. P. Borgman
te Westzaan; voor Rotterdam-Heijplaat G.
den Duijn te Oud-Alblas; voor Wartena-
Warstiens D. Colenbrander te Peperga-Bles-
dijke; voor Winschoten (Herv. Evangelisatie)
J. Colijn te Oosterwytwerdvoor de benoe
ming tot hulppred. te Vierhuizen-Zoutkamp
J. F. Mensinga, cand. en hulppred. te Baarn.
Geref. Kerken
Beroepen: te Naaldwijk (vac. J. A. v.
Ark el) C. L. Ruben te Zevenhoven; te Vor-
den C. Kamper te Pesse.
Aangenomen naar Mididenmeer D.
v. d. Wielen te Boornbergum.
Bedankt voor Wommel H. v. d. Veen
te Oppenhuizen.
Geref. Gemeenten
Tweetal: te Goes M. Blok te Zeist en
T. Dorresteijn te Opheusden.
Beroepen: te Borssele H. Ligtenberg
te Vlaardingen; te Goes M. Blok te Zedst.
Ir. R. A. D. Cart v. d. Linden schrijft ons:
Het jaar 1946 is een rampjaar geweest.
Opstand in Indië, verraad, lafhedd, staats
greep van Soekarno, van Mook en Scher
merhoen. Interventie van Engeland, door
onze rechts verzakingonze Slappe, bange
houding, Amerika's begrip en steun ver
speeld, ons gezag uit handen, onze rechten
veracht, onze zaken verloren, failliet. Geen
bevrijding: wéér, nieuwe tyrannae, oorlogs
bedreiging en wapengeweld. Onze souvered-
nafeit verpatst. Materieel en moreel IndSë
verkocht. De soldaten bedrogen, hun moreel
gebroken.
Tegen élites in: de eerste menschen, hon
derdduizenden protesten, de ernstigste waar
schuwingen, de beste kenners van land en
volk. Alles weggegeven: rechten, vrijheid,
eenheid, werk, zorg, bezittingen. Millioenen
in den steek gelaten. Indië overgeleverd, af
gescheurd In ons land tweedracht, eene
diepe klove, verbittering en dreigende bin-
nenlandsche strijd tegen wat in breede krin
gen van ons volk wordt beschouwd als mis
daad tegen den staat en landverraad. Hef
tige strijd tegelijkertijd tegen het bdnnen-
landtsch en het Indisch nationaal -socialisme
tegen den finantieelen diefstal hier en daar,
tegen de nieuwe begrippen van mijn en dijn,
de staathunshoud-ónkunde. Hier het anti-
kapitahsme, in Indie het Engelsch en Ame
rikaansch grootkapitaal begunstigd en bin
nengehaald. Opnieuw klassenstrijd hier en
in Indië de wildste rassenhaat.
Tegen alle begrippen van recht in,, van
demokratie. Met een bevolking van njb. cir
ca 90 pet. anaiphabeten het grof bedrog van
een modernen staat, van een volwaardige
natie. Zonder de mogelijkheid van volks
oordeel, volkswil en volksvertegenwoordi
ging njb. demokratie, bedrieglijk voorge
wend en voorgegoooheld. De wereld en 60
millioen inlanders misleid, een overeenkomst
onder- bedreiging van wapens, gefingeerd,
onwettig, ongesanctionneerd'; vereenigde sta
ten en een unie nageaapt. Een kleine kliek
tyrannieke intellectueelen en kornuiten van
Japan, grobte ongeordende massa's, gistende
revolutionaire groepeeringen, duistere mach
ten, Japansohe wapens, gevangenkampen,
drilmethodes en moordenaarsbendendat
is de werkelijkheidWaarvoor de arbeiders-
leiders hier en in Groot-Brittan je. waarvoor
Bevin en het State Department de oogen
sluiten
Het verleden en ^e toekomst met één slag
weg, en nu, Engeland en Amerika in troe
bel water vissohend en goede maatjes met
de repoéblik. Zij erin, wij eruit gesmeten,
gebrutaliseerd
Het is een wanhoopsjaar geweest. Er is
diepe verslagenheid, bij alle geëvacueerden,
ontelbare landgenooten, inheemschen. De
oude verzetsgeest is wakker geworden. De
weerstand tegen al dat onrecht en geweld
gordt zich ten strijde.
God geve dat er recht komt in het ko
mend jaar en vrede. Maar geen vrede is er
zonder recht. En geen recht is er zander
den wil daartoe en het rechtsbesef. Zonder
verandering en andere mannen, staats
mannen en Nederlanders.
leden van den Duitschen generalen staf, het
Duitsche Kabinet en de S.A. door de Am.
autoriteiten in Duitschland op eerewoord
vrijgelaten worden, teneinde te voorkomen,
dat zij op grond van de door de regeeringen
der Duitsche staten gemaajete zuiverings-
wetten worden gearresteerd.
De drie genoemde categorieën zijn door
het hof voor oorlogsmisdaden te Neurenberg
als niet-misdadig beschouwd. De betrokke
nen mogen op enkele uitzonderingen na de
interneeringskampen verlaten.
Degenen, die worden beschouwd als mo
gelijke oorlogsmisdadigers en zij, wier de
tineering om eenige reden van nut zal kun
nen zijn, worden uiteraard niet vrijgelaten.
Uit" den te nemen maatregel blijkt het ver
schil tusschen de uitspraak van Neurenberg
en de Duitsche zuiveringswettcn.
ERGENS IN INDIE
Ergens in Indië hevig verscholen,
Achter een sairahdaar weet ik een fort.
't Is in de buurt van. neen, 't landsbe
lang eischt nu,
Dat het niet nader omschreven meer wordt.
Ergens in Indië weet ik een landstreek^
Waar onze linie van water begint,
't Is om den hoek bij. neen, 't lands
belang eischt nu
Dat je daaromtrent even bezint.
Ergens in Indië 't brandt op mijn lippen,
Weet ik een schuur, die geen schuur is,
te staan
Als je rechtsaf slaat.neen, 't lands
belang eischt weer,
Dat ik niet zeg, waar je rechts af moet slaan.
Indië! Nederland heusch ik kan zwijgen!
't Landsbelang eischt het, dus wees maar
niet bang!
Maar.ergens in Nederland" ken ik een m
meisje,
Waar? Dat-verzwijg ik in eigenbelang
Een Oorlogsvrijwilliger
Bataviaeind Dec. 1946.