glkum Criitsdje (fmtnutf
Koningin vanmiddag naar A'dam vertrokken
Weer een kopstuk van Zaandam gearresteerd
Mist legt de wereldluchtvaart aan banden
iDist <11
MAANDAG 30 DECEMBER 1946
2e Serie, Se Jaargang vanaf 7 Mei 1945, No. 511
Abonnementsprijzen:
0.26 per week
1.10 per maand
3.25 per kwartaaj
(bij betaling p, kwit.
verh m adm.kosten)
Advertentiën f 0.15
per m.m
Bij contract belang
rijke korting.
Telefoonnummers
Dir. en Red. 20408
Administratie 22710
Christelijk-Nationaal Dagblad
voor Leiden en Omstreken
Bureaux Redactie en
Administratie
HOOGEWOERD 103
Postrekening 5 8 9 3 6
Hoofdredacteur:
Dr E. DIE MER
Chef-Redactie
B. VAN DER ROS
„Jjtanfimstirti is ahfblei'ftt
myn Ixrt in tcgijenspocl"
BURGERZAAL IN OUDEN
LUISTER HERSTELD
Hedenmiddag is H.M. de Koningin voor een
verblijf van 3 4 weken naar Amsterdam
vertrokken, waar. Zij, zooals men weet, op
3 Januari de Nieuwjaarsreceptie zal houden.
Daartoe neemt Zij Haar intrek in de „Bur
gerzaal" van het paleis op den Dam, welke
zaal dioor den rijksgebouwendienst en het
dep. van Wederopbouw, onder persoonlijke
supervisie van oud-minister Ringers, is ge
restaureerd. Daarmee is ze in haar ouden
koninklijken luister hersteld.
Over de herstelwerkzaamheden zou veel te
vertellen zijn, aldus meldt het A.N.P,
Vooral over het opnieuw aanbrengen van
het fraaie beschilderde houtplafond, dat
in harmonische welvingen de indrukwekken
de marmerruimte overkoepelt. De zaal is ge
durende geruimen tijd een lorrie-emplace
ment geweest onder een hoog optorenend
weefsel van stellages. Stukje voor stukje, pre
cies op nummer, zijn de plafonddeeltjes aan-
en omhooggevoerd. Een gigantische „leg"-
puzzle. De zes oorspronkelijk nog uit den tijd
van Lodewijk Napoleon dateerende luister
rijke empire kronen geslepen glas-guir
landes hangen uit het plafond omlaag. De
electrische lampen zijn onzichtbaar daarin
verwerkt, zoodat deze kronen de zaal ruim
electrisch en toch niet anachronistisch
verlichten.
Ook de centrale verwarfhing, een oliestook-
K.L.M. met tweemotorige Dakota
ove den Oceaan
Voor luchtkarteeringswerk naar W.-Indys.
Voor de eerste maal heeft thans de KLM
den sprong over den Oceaan met een twee
motorige Dakota gewaagd. Om 11.30 uur is
gistermorgen van Schiphol het speciaal in
gerichte foto-Dakotavliegtuig P.J.ALG naar
West-Indië vertrokken voor het verrichten
van luchtkarteeringswerk. Een ingebouwde
tank stelt het toestel in staat 4400 liter ben
zine mede te nemen. Dit is de eerste op
dracht voor luchtkarteering, die de KLM na
den oorlog gaat uitvoeren.
Gezagvoerder is L A. Ruepplin von Keffi-
kon. De tweede piloot L. A. de Ruyter van
Steveninck, zal in West-Indië het comman
do overnemen
BESPREKINGEN OVER NIEUWE NED.
VLIEGTUIGFABRIEK.
De besprekingen over de oprichting in Ne
derland van een nieuwe Ned. vliegtuigen-
fabriek, die gemeenschappelijk eigendom zou
zijn van de Fokkerfabrieken en de Beech
Aircraft Company te New-York, zijn nog
steeds gaande. Er worden voorbereidingen
getroffen om in het voorjaar 1947 Ned. tech
nici naar de Ver. Staten te zenden, om zich
vertrouwd te maken met de fabricage-metho-
den. Ter bespreking van de voorwaarden is
de gevolmachtigde van Fokker, J. v. Tijen,
thans in Amerika en zal in Jan. terugkeeren.
RADIOGROETEN VAN NED. MILITAIREN
UIT INDIE.
Evenals met de Kerstdagen zullen er ook
op 31 Dec. en 1 Jan. telkenmale van 18 tot
19 uur over den zender Hilversum I, alsmede
in den Nieuwjaarsnacht van 0.301.00 uur
uitzendingen van Indië plaats hebben, waar
in groeten van Ned. militairen aan hun fa
milieleden en vrienden zullen worden uitge
zonden.
MIDDELBURG BOUWT DRIE SCHEPEN
VOOR FRANKRIJK.
De N.V. Kon. Mij. De Schelde en de Com.
v. d. Giessen en Zn. Scheepswerven te Mid
delburg hebben van de Compagnie Générale
Transatlantique te Parijs opdracht gekregen
voor den bouw van drie schepen met 7500
ton laadvermogen elk. De levertijd der sche
pen is vastgesteld op medio 1948.
FRANCO ROEPT GEZANT UIT
NEDERLAND TERUG.
Volgens „Het Binnenhof" heeft Franco
thans ook den Spaanschen gezant in Den
Haag, den hertog van San Luca, terugge
roepen.
VRAGEN OMTRENT VERHOOGING DER
D.U.W.-VERGOEDINGEN.
Het Eerste Kamerlid Oosterhuis heeft min.
Drees verzocht gedurende de wintermaan
den de vergoeding wegens regen- en licht-
verlet bij D.U.W.-objecten te brengen op
80 pCt. van het gederfde loon.
inrichting, die eventueel elk oogenblik té ver
vangen is door een koleninstallatie, is ge
reedgekomen en, zoo zacht dat een kaarsvlam
niet reageert, komt de warme lucht door de
roosters, hoog in de wanden aangebracht, in
de zaalruimte waar het in alle denkbare op
zichten behaaglijk is te vertoeven.
Prof. Gerbrandy spreekt Donder
dag over Indië
Donderdag 2 Januari as. des avonds te
8.08 uur zal de oud-minister-president prof.
mr P. S. Gerbrandy voorzitter van het natio
naal Comité .Handhaving Rijkseenheid", zich
over de zenders Hilversum 1 en 2 met een
toespraak over de Indische kwestie ^richten
tot het Nederlandsohe volk.
Zooals men elders kan lezen, nam ir. Hupkes afscheid als directeur van de Ned. Spoorwegen.
Te zijner eere is de brug over de Waal bij Zaltbommel, die 10 Januari officieel wordt
heropend, naar hem genoemd. Ean overzicht van de situatie.
WEGENS VERFLEVERANTIES
AAN DE DUITSCHERS
De PRA te Alkmaar, die op 18 December
drie directeuren der Ned. Basalt- en Bouw
stoffen Mij arresteerde, heeft wederom een
der Zaansche groot-industrieelen in hechte
nis genomen n.l. Pieter Schoen, directeur der
N.V. Verffabrieken v/h. T. Schoen te Zaan
dam. Hij was op het bureau van de PRA in
de Zaanstreek ontboden om enkele informa
ties te geven. Naar aanleiding van een aantal
uitlatingen achtte de chef der PRA te Zaan
dam het echter gewenscht hem voor een
nader onderzoek in het interneeringskamp
Rochdale te Alkmaar te detineeren Dit is de
tweede maal dat de heer Schoen door de
politieke recherche in arrest gesteld werd
Kort na de bevrijding was hij gearresteerd-,
maar de toenmalige POD-leiding vond geen
aanleiding hem in arrest te houden, zoodat
hij dus spoedig weer in vrijheid werd gesteld.
De chef van het rayon Noord-Holland van
de PRA. mr Stein uit Alkmaar en de heer
Termaat, chef van het bureau van de PRA
te Zaandam, stellen zich echter op een an
der standpunt en hebben een diepgaand on
derzoek naar de houding van dezen Zaan-
schen industrieel, gedurende de bezetting,
ingesteld.
De N.V. Verffabrieken v/h. T. Schoen neeft
voor een bedrag van 5 6 millioen gld aan
Reeds kinderbijslag voor het
eerste kind
Wetswijziging verschijnt weldra in t
Staatsblad.
Dezer dagen verschijnt Staatsblad G 373,
waarin de reeds lang verwachte wijziging
der Kinderbijslagwet is opgenomen, welke
terugwerkt tot 1 October 1946, Het voor
naamste purut, dat gewijzigd is, is wel, dat
thans d.w.z. van 1 October 1946 af reeds
voor het eerste kind beneden den leeftijd van
16 jaar kinderbijslag wordt toegekend. Voor
kinderen, welke dagonderwijs volgen aan een
inrichting voor algemeen vormend- of vak
onderwijs, is deze leeftijd gesteld tot en met
20 jaar. De bijslag bedraagt voor de eerste
dirie daarvoor in aanmerking komende kinde
ren f 0.40 en voor elk volgend kind f 0.50 per
kind en per dag.
Vermelding verdient voorts, dat bij K.B.
de kinderbijslagpremie, verschuldigd door
de werkgevers,'aangesloten bij het Rijkskin-
derbijslagfonds. met ingang van 1 Januari
1947 is vastgesteld op 5,5 pet.
directe weermachtsleveranties (inclusief de
export) omgezet. Voorloopige schattingen
wijzen uit, dat voor een bedrag van ca 10
millioen gulden indirect is geleverd. Van het
doel van deze weermachtsleveranties was de
directie volkomen op de hoogte
VRIJW. EN VERPLICHT VERZEKERDEN
IN ZAANLAND OP ééN LIJN.
Het algemeen afideelingsziekenfonds Zaan
land heeft besloten op 1 Jan. de rechten van
vrijwillig- en verplicht verzekerden gelijk
te stellen. Hierdoor is1 de premie van 35 cemt
per week verhoogd tot 48 cent per week.
Bij de nieuwe regeling is tevens de tandheel
kundige behandeling aan de poliklinieken
opgeheven en zal deze te Zaandam en Krom
menie bij de tandartsen aan huis worden
verricht.
Jongen van 8 jaar te Haren
vermoord
Dader, een 19-j. mijnwerker, gearresteerd
Zaterdagmiddag heeft omstreeks 5 uur, in
het Quintus-bosch te Glimmen, gemeente
Haren (Groningen), een moord plaats ge
vonden, waarvan de achtjarige Jan Hummel
uit Glimmen het slachtoffer is geworden.
Het kind werd door worging om het leven
gebracht.
Een voorbijganger, die den dader bijna op
heeterdaad betrapte, waarschuwde de plaat
selijke politie, die onder leiding van den
groepscommandant J. Akkerman een onder
zoek instelde. Hoewel aanvankelijk omtrent
den dader niets bekend was, slaagde de po
litie er reeds na enkele uren in hem te ar
resteeren.
Het bleek te zijn de 19-jarige J. M.»
werkzaam in de mijnen te Limburg, die
met vacantie te Glimmen verblijf hield. Hij
heeft bekend, doch de beweegredenen zijn
nog niet opgehelderd. Lustmoord wordt on
waarschijnlijk geacht.
Oudejaarsrede van H. M.
de Koningin
H. M. de Koningin zal op 31 December, dea
avonds om 9 uur, een Oudejaarsrede voor de
radio uitspreken.
Ir W. Hupkes nam afscheid van
de Spoorwegen
Heden werd in Utrecht een défilé gehouden.
Zaterdag heeft te Utrecht in engen kring
een afscheid plaats gevonden van het per
soneel der Ned. Spoorwegen van den per 1
Jan. scheidenden president-directeur ir W.
Hupkes, de ..baas" van de Spoorwegen, zoo
als hij door velen zoo graag ggfloemd wordt.
De bijeenkomst stond o.l.v. den heer G.
Joustra, voorzitter van den Personeelsraad.
die de beteekenis van ir Hupkes in het kort
schetste.
De voorz. van het N.V.V., E. Kupers, haalde
enkele persoonlijke herinneringen op uit den
stakingstijd. Als blijvende herinnering zal
aan ir Hupkes een door den kunstenaar O.
Menlik uit Aerdenhout geschilderd portret
worden aangeboden.
Heden is te Utrecht het afscheid in rui
meren kring herhaald, o.a. met een groot
défilé.
P. A. KERSTENS TIJDELIJK LEIDER
R.K. EERSTE KAMERFRACTIE.
Naar „De Tijd" meldt, is de leiding van
de Eerste Kamerfractie der K.VP. tijdens
de afwezigheid van mr G. C. J. D. Krop
man, die als lid der parlementaire com
missie naar West-Indië gaat, opgedragen aan
den heer P. A. Kerstens, die dan namens de
fractie aan de algemeene beschouwingen
over de Begrooting zal deelnemen.
OOK T VERKEER TE WATER
GESTAGNEERD
Was reeds Vrijdag het vliegveld Schiphol
geheel „dicht" door een zgn. stralingsmist,
ook gisteren heeft een vrij dikke mist,
welke over groote deelen van Europa heeft
gelegen, het verkeer in de lucht gedeeltelijk
stil gelegd.
Verscheidene lijnvliegtuigen van de KLM
konden niet op Schiphol landen, weerden
naar hun bases terug of vertrokken in het
geheel niet. Het Sabena-vlregtuig uit Brus
sel is niet gestart, evenmin het toestel uit
Croydon, hoewel Engeland mirtder met mist
te kampen had dan het continent. De toe
stellen naar Kopenhagen, Brussel en Parijs
zijn niet gestart. Wel zijn het Indiëvliegtuig
naar Batavia gisterochtend om 6 uur, dat
naar New-York om 8 uur en het toestel
naar Zürich om 11.50 uur vertrokken. Ook
alle transatlantische drensten van de Ame-
rikaansche luchtvaart waren stopgezet.
In den loop van den morgen is de mist
in het Noorden en Noord-Westen van ons
land bijna geheel opgetrokken. Ook in het
midden van Nederland is het zicht beter.
In het Zuiden van ons land is het zicht nog
zeer slecht. Naar het KNMI mededeelt, lig
gen ook thans nog groote deelen van Frank
rijk, België, N. Duitschland en Denemar
ken in een dxhten nevel.
Ook het verkeer te water is vertraagd ge
worden en in sommige gevallen zelfs stil
gelegd. Zoo heeft de Stoomvaart Mij Neder
land van den kapitein van het s.s. „Johan
van Oldenbarneveldt", dat Duitsche krijgs
gevangenen van het Verre Oosten naar
Hamburg heeft teruggebracht, een telegram
ontvangen, dat het schip in den mond van
de Elbe voor anker is gegaan wegens slecht
zicht.
DAT op de 30 tuinbouwveilingen in N.-
Hoiland in 1946 voor ruim f36 millioen werd
omgezet.
DAT in N.-Holl. tuinbouwkringen stemmen
opgaan voor het oprichten van coöp. conser-
venfabrieken en diepvriesinrichtingen.
DAT sergeant H. Kr ikke uit Klazinaveen
14 Dec. bij Bekassi is gesneuveld en de weke-
lijksche verlieslost uit Indië verder geen
slachtoffers vermeldt.
DAT de vermaarde pottenbakker Chris
Lanooy uit Epe (Gld.) 12 Jan. in de Bossche
leeszaal een tentoonstelling van zijn werk
zal openen.
DAT 25 Jan. in Den Bosch een landdag ge
houden wordt van oud-stootttroepers, terwijl
ook het regiment stoottroepen met de staf-
muziek present zal zijn.
DAT M. C. Siezen, die 8% j. burgemeester
van Vlaardingen was. Zaterdag, wegens het
bereiken van den pensioengerechtigden leef
tijd, afscheid heeft genomen van den ge-
•meenteraad.
DAT in het zg. „Canadeesche kamp" te
Nijmegen een kazerne voor 300 recruten
wordt ingericht, waarschijnlijk voor de oplei
ding voor het Ned. bezettingsleger in Duitsch
gebied.
DAT het Informatiebureau van het Ned.
Roode Kruis een hulpactie heeft ingesteld
voor het zwaar geteisterde Dussen N.B.).
DAT de Ned. Jeugdgemeenschap bij de
Prov. Staten van Zuid-Holland heeft gepro
testeerd tegen de inrichting van een z.g.n.
„holiday-camp" te Noordwijk, hetgeen een
commercieele exploitatie met een op winst
gericht doel is.
DAT Ameland Zaterdag door de mist ge
heel was afgesloten van eenig verkeer met
het vasteland.
DAT een aantal kleine luxe-meubelfabrie
ken, ter bevordering van den binnenland-
schen afzet en den uitvoer van meubelen,
te 's-Gravenhage heeft opgericht de stichting
„Holland-Meubel."
DAT de betalingen tusschen België en
Nederland welke enkele dagen onderbro
ken waren, heden zijn hervat.
DAT te A'dam een congres van het „Inter
national Friendship League" is gehouden,
waar afgevaardigden van Engeland, Frank
rijk, België, Zweden en Finland aanwezig
waren.
DAT Zaterdag te Foxihol een autobus van
„De RoLand" met pl.m. 25 personen te water
is geredien, waarbij de 18-jarige Grietje Cost
uit Kolham, de 50-jarige mevr. Huisman uit
Sloohteren en mevr. G. Kasper-Poelman uit
Wins urn om het leven kwamen.
DAT G. M. Garie is belast met de waar
neming van het Ned. consulaat te Dundee.
DAT in Juli en Aug. te Praag een jeugd-
festival wordt gehouden door de Wereldcon
ferentie van Democratische Jeugd, waaraan
ook Nederland deelneemt.
DAT het in het voornemen ligt in 1949 een
jamboree van de „International League of
Pais" in Nederland te houden.
DAT de 69-j. Zaandammer C. Schuite
maker Zaterdag aldaar is doodgereden.
DAT verschillende socialistische organisa
ties gisteren in A'dam een bijeenkomst hiel
den ter herdenking van Ferd. Dome la Nieu-
wenhuis, die morgen 100 jaar geleden geboren
werd.
DAT de heer H. B. J. M. Truffino op 2
Jan. zijn zilveren ambtsjubileum viert als
directeur van het Bankierskantoor Truffino
Co. te 's-Gravenhage.
DAT de Haarlemmertrekvaarl-schutsluis te
A'dam wegens werkzaamheden tot 18 Jan.
1 uur is gestremd.
DAT het pontveer over de Maas in Limburg
tusschen Well en Wans sum weer in dienst is
gesteld.
DAT het jongenskoor „De Oosterhoutsohe
Nachtegalen" Tweeden Kerstdag een gala-
ooucert we Parijs heeft gegeven.
Van Schiphol vertrok een 2-motorige
K.L.M.-Dakota naar Venezuela, teneinde
deelen van dat land ln kaart te b'f
Links ziet men den cameraman A. van
Winden en rechts den expeditie -lei ue
Steen, die de kostbare toestellen nog even
inspecteert.
Lichte regen, aldus De Bilt.
Tot morgenavond wordt verwacht: Aanvan
kelijk eenige lichte regen, later tijdelijk op-%
klarend, met opnieuw mistvorming, weinig
verandering in temperatuur, zwakke tot ma
tigen wind, aanvankelijk naar West of
Noordwest draaiend, later weer krimpend naar
Zuid.
ZON EN MAAN.
DINSDAG 31 DEC. Zon op 8.48 en onder
16.37: Maan op 12.48 en onder 0.01 uur. Eerste
Kwartier.