Opnieuw het Leidsch Studiefonds in 't geding
Ontevredenheid over Evacuatiebureau-beleid
Het Groote Geheim
r NIEUWE LEIDSCTÉ COURANT
6
DINSDAG 24 DECEMBER 194#
VIT DE RAADZAAL
Volgend jaar telefoon voor de
Raadsleden?
De Leidsohe vroedie vaderen konden blijk-
baar in- de laatste vergadering van het vlie
dende jaar niet -gemakkelijk van elkaar
scheiden-, want zij waren, gisteren nog den
geheelen middag bijeen- en- toen het kwart
voor zes was, hing er een avondzitting als
een dreigende wolk boven de hoofden van
cbe raadsleden en journalisten, die mevr.
B-raggaar-De Does zeer dankbaar wagen, dat
Bij op het idee kwam dan toch nog maar een
vergadering te houden in 'het jaar 1946. De
-interpellatae-aanvrage van den heer A. van
J>ij-k (K.V.P.) over de werkwijze van het
bureau Huisvesting (zie elders in o-ns blad)
was de aanleiding tot deze Oudejaarsbijeen-
komst van de vroedschap.
Het verliep ook niet vlot met de behande
ling der agenda. Nadat de heer' J Verstegen
Was -geïnstalleerd als wnd. gem. ontvanger,
•kwamen de benoemingen aan de orde en
bet was de heer Van Dijk (K.V.P.), die
voorstelde in geheime zitting over te gaan-,
welke ruim een uur heeft geduurd. Tot tijd.
3-eeraar in het Nederland-sch en de Geschie
denis aan het Sted. Gymnasium werd be
noemd dr J. J. Mak; tot hoofd van de be
waarschool aan 'het ElLsabethsho-f, mej. D. v.
Minnen te Assen, tot leerares in de ldch.
oefening aan de H.B.S. en het U.L.O. mej
F. A. Nawijn en tot onderwijzer in de ldch.
oefening bij het U.L.O.de heer W.
Leen en te Den Haag-
Op verzoek van den heer L. Robbers (Pret.
Chr.) werd de benoeming van vier stads-
g-eneesheeren aangehouden-, aangezien hij
.deze zaak eerst in de commissie wilde bren
gen.
- De -heerem Aadders (K.V.P.) en Stolp (Prot.
Chr.) maakten bezwaar tegen, de aanschaf
fing van een draaibank voor de H.B.S.maar
weth. Van Schaik antwoordde, dat deze uit
gave financieel verantwoord was, aangezien-
onder® het onderwijs stagneert, terwijl weth.
V. d. Kwaak op de vraag van- den heer Stolp
de toezegging deed- ge-én bezwaar te hebben-
om t.z.t. een- globaal overzieh-t te geven van
de aan de gemeente-eigendommen tijdens de
bezetting aangerichte schade, waarvan deze
aanschaffing ook een gevolg is. Het wor
stel werd1 hierna met 286 stemmen (K.V.P)
aangenomen.
Het prae-advies
van B. en W. in
zake de telefoon
aansluiting van
de woningen van
de raadsleden,
tegen welke uit-
gave Ged. Sta
ten bezwaar
maakten, deed
mevr. Braggc
De Does (P. v. d.
A.) uiting geven
aan het onbevre
digend gevoel
over het verloop
van deze kwes
tie. De raadsleden
hadden volgens
spr. direct na de
bevrijding hun
telefoon moeten
terughebben en
tnevx. Braggaar-De Does kon niet aanvaar
den, dat hiervoor geen, gelden zouden kun
nen worden gevoteerd, waardoor Ged. Sta
ten blijk geven van weinig waardeering voor
bet werk de-r raadsleden, hetgeen toch ge
schiedt in het algemeen belang. Spr. vroeg
tenslotte, of B. en W. bereid waren op de
begroeting hiervoor -gelden beschikbaa-r te
stellen.
Mevr. BRAG GAAR
DE DOES.
Mooie expositie in Museum voor
Volkenkunde
Unieke verzameling van Oostersche
kleinkunst
In het Museum voor Volkenkunde aan den
Stationsweg wordt van 23 Dec.1 Februari
1947 een expositie gehouden o-nder den titel
fiiGrafiek en Kleinkunst".
Op deze bezienswaardige, en niet dn het
minst leerrijke tentoonstelling is een aantal
kostbaarheden bijeengebracht uit het om
vangrijke gebied der Oostaziatische kunst, al
dus dr C. C. Krieger op een gisteren ge
houden persconferentie. H-et is een opmerke
lijk verschijnsel, dat in ons land reeds lan
gen tijd een groote interesse bestaat voor
deze uitingen van kunst onder particuliere
verzamelaars. Dank zij de medewerking van
de eigenaren van de door den in 1935 over
leden mr W. Kohier vereenigde verzameling
van J-apansche kleinkunst, is thans het pu
bliek van onze stad we moeten het zeer
zeker als een groot voorrecht beschouwen
in de gelegenheid gesteld een van de prach
tigste en uitgelezenste collecties o,p dat ge
bied te gaan bezichtigen.
Als de toeschouwer door de expositiezalen
dwaalt en zióh uitsluitend bepaalt bij het ge-
bodene, bij dat wat te zien is, moet er toch
Vel een diepe gewaarwording bij hem opko
men en w-el vervuld worden van een volko
men appreciatie van werk, door Japacische
kunstenaars tot stand gebracht. Jaren waren
ze er soms mee bezig, maar zij volhardden,
totdat er iets geschapen was, waarover zij
zich recht konden verheugen.
Het doel van deze tentoonstelling is, dat
in veel wij-deren kring de oogen geopend
Worden voor de kunst en de kunstnijverheid
Van de buiten-Europeesche landen met hun
Cultuurgebieden, wier schoonheid voor velen
neg een verborgen schat is.
Wij kunnen iedereen, ingewijden en niet-
ingewijden, opwekken deze unieke expositie
te bezoeken.
KERSTFEESTVIERING ZONDAGSSCHOOL
De Zondagsschool „Zaai u-w zaad in den
morgenstond" hoopt Donderdag 26 Dec. a.s.
In de Geref. kerk aan de Heerengracht,
^s middags half vijf, het Kerstfeest te vieren.
Belangstellenden zijn hartelijk welkom.
DISTRIBUTIEVARIA
Op Vrijdag 27 Dec. as. zijn voor het af
halen van een schoenenbon zij aan de beurt,
wier naam begint met de letters K, L en M. i
Het distributiekantoor is geopend van 8.30
12 uur en van 1416 uur.
De heer Hendriks (Prot. Chr.) stelde voor
in beroep te gaan bij de Kroon, waarop de
burgemeester opmerkte, dat dit niet kon,
omdat het 'h-ier geen uitvoering van een^be-
sluit betrof.
De fractie-voorzitter der K.V.P., de heer
Wilm-er, sloot zich aan hij de woorden van
mevr. Braggaar en meende, dat d-e raad. het
hoofd- niet in den sch-oot moes-t leggen.
Burgemeester Van Kinschot achtte de op
lossing van mevr. Braggaar de hes-te en zegde
toe, dat B. en W. nader zouden overwegen,
o-p de nieuwe begrooting een post voor tele-
foonaanleg uit te trekken.
Bij het voorstel tot vaststelling van een
wachtgeld en pensioenregeling voor de wet
houders diende de -heer Piena (P. v. d. A.)
een ander voorstel in, hetgeen echter op de
perstribune onverstaanbaar was.
De heer Wiilmer wenschte deze geheele
zaa-k te doen- onderzoeken- door een raads
commissie ad -hoe en oordeelde een- uitbrei
ding tot drie jaa-r niet noodig, waarbij mr
WoudEtra (Prot. Chr.) zich aansloot, omdat
naa-r zijn m-eenang de uitbreiding niet werd
gemotiveerd. Ook de he-eren Van- Welizen
(Comm.) en .mr Vos (P. v. d. V.) deelden
deze zienswijze en nadat de voorzatter had
opgemerkt, dat in de practijk was gebleken,
dat een- derde ja-ar wenschelijk was, werd' be
sloten aan den wensch om deze aangelegen
heid in zijn ge-heel te doen onderzoeken,
tegemoet gekomen.
(Zie vervolg Paig, 8).
De Kerstgave van het Leger
des Heils
Ook dit jaar zijn weer honderden van de
minderbedeelden door het Leger des Heils
bedacht met een Kerstgave.
Een Kerstgave, die niet het Kerstevange
lie ging gepaard-, want vooraf 1-éidden
majoor en mevr. Wels 2 diensten vanwege
de groote schare en daa-rin las de majoor
het Kerstevangelie uit Lucas 2, zong een
Zu-sterkoor Kerstliederen en bracht mevr.
Wels een Kerstboodschap.
Bij het lijvig levensmiddelenpakket werd
ook een Kerstboek toegevoegd.
Wat in Den Haag en Amsterdam niet
slaagde, is majoor Wels gelukt en velen
hebben, hem dit als een groote verdienste
aangerekend.
Het Leger heeft het zeer druk met de
feestdagen, maar dit belet hun niet om op
d-en 2en Kerstdag ook nog te zangen voor
de patiënten in het Acad. Ziekenhuis. Wij
vestigen er tevens de aandacht op, dat de
bijeenkomst van het Leger des Heils in de
groote Stadsgehoorzaal morgenochtend niet
om 8 uur, doch om 6 uur aanvangt.
Voorschotten op de komende
salarisverhooging
Men koestere echter niet te hooge verwach
tingen, aldus weth. Menken.
In de gistermiddag gehouden Raadsverga
dering heeft weth. Menken medegedeeld, dat
tegemoet zou worden gekomen aan het ver
zoek van de Unie van Gemeentepersoneel om
een voorschot te verstrekken op de te ver
wachten salaris- en loonsverhooging voor het
gem een-tepersoneel
De wethouder zeide echter met nadruk, dat
men hiervan niet te hooge verwachtingen
moest koesteren-, omdat de verhoogingen
slechts varieeren van 60 cent tot f 3.44 per
week. Teneinde de inhouding op de salarissen
■en loonen niet al te veel te doen drukken,
zal echter over dé maanden October, Novem
ber en December een voorschot worden ver
leend en weul voor ongehuwden f 16, voor
gehuwden en kostwinners f 25, terwijil voor
elk kind dit bedrag op f 5 is bepaald.
De Raad verleende den wethouder carte
blanche om overeenkomstig zijn mededeeïin-
gen te handelen.
Tot den laatsten dag voor Kerstmis blijft het druk voor de verkoopers van Kerstboomen.
Belangstelling is er genoeg voor, zooals dit plaatje van onzen fotograaf te zien geeft.
EEN DOKTER NOODIG?
De Zondagsdienst der huisartsen zal yah
heden, 2 uur, tot Donderdag 8 uur, worden
waargenomen door dr De Bruyné, De Graaff,
Langezaal en Ndeuwenzwaag.
Op Tweeden Kerstdag door dr Hartman,
Van Leeuwen, Simons en Verbrugge.
DEBAT IN DEN GEMEENTE
RAAD OP KOMST
Het raadslid van de fractie der K.V.P.,
den heer Alb. van 'Dijk, is in de gisteren
gehouden vergadering van den gemeente
raad verlof verleend onderstaande vragen
tot B. en W. te mogen richten, inzake de
werkwijze, van het Gem. Huisvestings
bureau, waarover in verscheidene krin
gen der burgerij óntevredenheid zou be
staan.
De vragen van den heer Van Dijk lui
den:
Is het B. en W. bekend, dat
le. bepaalde zeer urgente gevallen van
huisvesting na meer dan een half jaar
nog steeds niet zijn opgelost?
2e. Dat op het Gem. Huisvestingsbureau
bij de toewijzing van woningen geen
vaste lijn wordt gevolgd?
3e. Dat er nog teveel woningen gerui-
men tijd onbewoond blijven?
4e. Dat er door -het Gem. Huisvestings
bureau geen of te weinig overleg wordt
gepleegd met officieele instanties en of
met personen, die krachtens hun beroep
feitelijk aangewezen en bevoegd zijn tot
het verleen en van rechtskundigen bij
stand?
Zijn B. en W. niet met mij van mee
rling, dat uit de hier genoemde feiten,
welke met vele voorbeelden k-unnen wor
den toegelicht, duidelijk blijkt, dat het
Gem. Huisvestingsbureau in zijn werk
wijze ernstige gebreken vertoont?
Zijn B. en W. bereid aan den raad een
voorstel te doeii tot het instellen van een
commissie, bestaande uit deskundigen,
welke commissie tot taak zal hebben, van
advies te dienen in aangelegenheden, be
trekking hebbende op de huisvesting?
Dr. v. Strijen werd onschuldig
verklaard
Tribunaal deed vanmorgen uitspraak.
Het Leidsche Tribunaa-l deed hedenmorgen
uitspraak in de volgende zaken:
De beschuldigingen tegen mr dr v.
Stryen, die reeds in vrijheid was
gesteld, werden vervallen verklaard; Th.
Snoeker te Leiden, interneering tot 24 Mrt.
1947 en ontzetting uit de beide kiesrechten;
P. A. Snijders, interneering tot 1 Febr. '47 en
ontzetting kiesrechten; E. A. H. Hoe-k te
Leiden, intémeeWng tot 12 Febr. '47 en ont
zetting kiesrechten; H. A. Eigenbrood te Voo-r
hout, interneering tot 1 Febr. 47 en ontzet
ting kiesrechtèn; K. Dekkers te Zoetermeer
werd in vrijheid gesteld, doch ontzet hit de
kiesrechten; J. Beréndsen werd eveneens in
vrijheid gesteld, ontzetting uit de beide kies
rechten;' AA. H. Th. Joha te Al-phen a/d. Rijn
interneering tot 27 Jan. '47 en ontzetting uit
de beide kiesrechten, het recht om te dienen
bij de gewapende -macht en verbeurdverkla
ring van zijn vermogen tot f 6000.
Aangezien weth. Jongeleen zeide voor
nemens te zijn op deze vragen breedvoe
rig te willen ingaan, teneinde opheldering
te verschaffen over deze aangelegenheid,
stelde burgemeester van Kinschot voor
de zitting, wegens 't vergevorderd uur
het was inmiddels kwart voor zes gewor
den te verdagen tot de avonduren.
De wethouder stond erop, deze zaak
nog dit jaar te willen afdoen, doch de
heer Frohwein adhtte, dat de raad
's avonds onvoltallig zou zijn, omdat men
niet op een avondzitting had gerekend,
terwijl het toch van belang was, dat alle
raadsleden aanwezig zouden zijn.
De heer Riedel stelde voor de zitting
voort te zetten, maar zijn fractiegenoote,
mevr. Braggaarde Does, wilde dit punt
niet maar zoo eventjes behandelen en
deed het voorstel om Maandagmiddag,
30 December, nog bijeen te komen, welk
voorstel door den geheelen raad werd ge
steund en ook door het college van B. en
W. werd overgenomen.
De gemeenteraad zal dus dit jaar nog
een vergadering houden en deze zal zeer
zeker belangrijk worden, want, zijn wij
wel ingelicht, dan zal het niet bij de vra
gen van den -heer Van Dijk en het ant
woord van den wethouder blijven, doch
zal men kunnen rekenen op een uitge
breid debat over de woongelegenheid in
Leiden en het heleid van het Evacuatie-
bureau.
Wellicht komen wij voor het einde van
het jaar nog voor verrassingen te staan.
KERSTCONCERT MAREKERK.
De Fran-sche organ-ist Louis Vierne hèeft
eens gezegd.-: „De toetsen moe-ten- doen wat
de vd-nigers wallen!" Hij 'bedoelde, dat o-p
een orgel alle finesse® van p-hraseerang en
articulatie tot hun- -recht moe-ten komen. Op
het orgel ooi de Marekerk is dit niet het
geval; dit instrument spreekt slecht aan,
vooral in het -pedaal. En een preciese aan
spraak is wel een eerste voorwaarde voor
de vertolking van de zes triosonates van
Bach. Piet Ui-terlnnden speelde gisteravond
de derde van deze sonates. De vertolking
was uitstékend, rhythimisoh, met stijlvolle
phraseerang en articulatie. Maar door de
gebreken van het instrument kwamen de
intenties van den concertgever on-volledig
tot hun recht. Daarmede in verband- was de
klankverhouding tusschen ma-nua-len en
pedaal ook niet overal bevredigend. Veel
beter klonken de koralen van Bach en Flor
Peeters. Prélude, fuig-ue en variation van
Franck vraagt een heel ander instrument.
De Vox humana in de fuga klonk bepaald
leelijk.
Mevrouw Rensdnk -heeft d-en laatsten tijd
onmiskenbare vorderingen gemaakt. Het
sympathieke geluid- heeft aan draagkracht
gewonnen en d-e stem is veel meer geëgali
seerd, al is de laagte nóg niet geheel be
vredigend. Ook de voordracht is er op
vooruit gegaan. In de liederen van Cath. van
Rennes en Van den- Sigtenborst Meyer was
zij op haar best. HENNIE SCHOUTEN.
Als het Kerstfeest in zacht komt,
heerscht er in elke woning een en al be
drijvigheid. Als het gezin meer dan twee
personen telt en wellicht een dochter, die
reeds „uit de kluiten" is gegroeid, rijk
is, dan pleegt de moeder al weken van te
voren overleg met haar, hoe zij de bon
nen, die van een geringe toewijzing zijn
„achtergehouden", het best kan benutten,
e>n waar zij bij haar inkoop het meest
succes boekt. Haar oogen rollen 's avonds
af en toe over de advertentiepagina's van
de krant om te zien, of er soms nog een
zaak is, die nu eens bij inlevering van
ingrediënten -iets speciaals biedt, want het
Kerstfeest, dat komen gaat, moet onder
alle beslommeringen van den dag toch
een uitzonderlijk karakter dragen.
Zoo worden heel nauwkeurig alle voor
bereidingen getroffen^ de bus met opge
spaarde suiker wordt voor den dag ge
haald, en stipt wordt een pond afgewo
gen om koekjes te laten bakken, 't Is wel
noodg, dat je er al een week van te voren
mee begint, want de bakker heeft het zoo
druk, en op den -dag zelf wil ook hij vrij
af hebben.
Vader, een goede man, die echter wars is
van elke huishoudelijke bezigheid, is bij
dit tafereeltje eventjes toeschouwer, maar
als er nog -meer zakken en lepels, om al
les zorgvuldig uit de doos in het daar
voor bestemde zakje te deponeeren, op
de „bezaaide" tafel verschijnen, wordt
het hem toch te gortig en zegt hij met
een zacht woord, dat zij zich maar niet
zoo druk moeten maken, om zich verder
in zijn krant te verdiepen. Het is op zijn
kamer lekker warm, de ijzige Noorden
wind blaast in den schoorsteen, waaruit
de rookslierten, je kunt het buiten in
den schemer nog net zien, met kracht
worden weggeslingerd.
Hu, 't is binnen toch maar veel aan
genamer. Vader legt de krant op zijn
tafel en speurt aandachtig langs de rug
gen van de vele boekenrijien, d-ie in drie
groote kasten staan opgesteld. Juiist, daar
heeft hij ze, eén benijdenswaardige serie
Kerstlitteratuur en verschillende boeken,
die een rijke vertelstof bevatten, oan.
van Anne de Vries en Van der Hulst.
Als 'predikant moet je een diergelijke
collectie wel bezitten, want de reeks
Kerstfeesten is schier eindeloos. Is het
geen kernrijke gedachte, dat alle Christe
lijke organisaties één groot feest vieren,
dat men allemaal eens over de muren
van zijn bekrompen idee -heen kijkt, zoo
dat het gedenken van Zijn komst werke
lijk getuigt van eenheid en verbonden
heid in Christus?, zoo overdenkt de her
der en leeraar. Wanneer zal dit verwe
zenlijkt k-unnen worden? „Kunnen", ja,
er zijn nog zooveel menschen en dingen,
die het onmogelijk maken, schijnbaar
niet mogelijk liever.
Vadie-r zoekt Kerstverhalen op, morgen
heeft hij drie feeeten achter elkaar, de
meisjes- en jongensclub en de vrouwen-
vereeniging. Zoo bereidt de eene catego
rie zich voor op uitsluitend materieele
zaken, die bij' dit feest niet ontbreken,
terwijl het andere deel zich meer op de
essentieele dingen toelegt: aan de Kerst-
wijding, welke wordt gehouden, kleur en
perspectief geven, in één woord: het ge
heel waardig doen zijn.
En dan, als alle dingen gereed zijn,
gaan de Kerstklokken luiden en jubelt
het koor der engelen ons toe: „Vrede op
aarde, i-n de menschen een welbehagen".
Dan komen de lang verbeide Kerstda
gen. Moedier en dochter hebben wonde
ren verricht, er zijn koekjes gebakken,
de pannekoeken staan te pronken op het
tafeltje, de pikante geur van den ver
sierden boom vervult de groote kamer,
welke sprookjesachtig flauw wordt ver
licht door het vriendelijk geflonker van
de kaars-jes en vader, die na een vèr-
moei-de daktaak dicht 'bij de kachel is
gekropen, leest een verhaal: „Het Karre
tje".
Er heerscht een heilige sfeer in de
kamer. De kinderen -hebben h-un aan
dacht ten volle geconcentreerd op den
ouden man dn het verhaal, die voor zijn
jongetje een wagentje maakte en toen
het klaar waszijn ondeugende
jongens gekomen omhet weg te
nemen en te vernielen-. De tranen bran
den in hun oogen, ze beleven het als 't
ware zelf.
Wat later in den avond komen de
tongen los en schallen de stemmen de
liederen uit: de Kerstcantate wordt ge
zongen, rondoan het orgel; daar klinken
,,'t Was nacht in Bethlem's dreven" en
„Heerlijk klonk het lied der eng'len".
Allen waren tevreden en gelukkig. Met
de warmte van de kaarsen en het smaak
volle van de versierde tafel met de vele
lekkernijen? Ja zeker, ook! Maar diep in
het hart leefde de stille vreugde over het
grooite geheim van het wonder van Beth
lehem, dat in deze dagen zoo helder voor
ons staat. Blijde, omdat de hemelpoort
door God zelf in het nederdalen van Zijn
zoon op deze aarde is ontsloten.
pat is Hem eeren in onze aardsche
kleinheid, dat maakt tevreden en dat is
voldoende om waarlijk gelukkig te zijn.
Zoo schept Hij de mogelijkheid van het
leven. Het werd een avond om nooit te
vergeten.
Met den danktoon in ons hart staan
wij na Kerstmis weer in het volle, jach
tende leven en het zij ons verlangen om
ook dan, op het werk, of waar we ook
zijn, te spreken van de dingen, welke we
in deze da-gen v-an sfeer en rust hebben
beleefd, over alles, wat wij „gehoord en
gezien" hebben.
d. e.