Jlieuair jCriïlsdjc ffitrurunt
Indië
Gen. Spoor verontrust over toestand op Java
Wat meer te rooken in 1 komende voorjaar
IDist TJ
ZATERDAG 30 NOVEMBER 1946
Se Serie, Se Jaargang vanaf 7 Md 1945, No. 489
Abonnementsprijzen
f 0.26 per week.
f 1.10 per maand
f3.25 per kwartaal
(bij betaling p kwit.
verh. m. adm.kosten)
Advertentiën f0.15
per m.m
Bij contract belang
rijke korting.
Telefoonnummers
Dir. en Red.: 20408
Administratie: 22710
Christelijk-Nationaal Dagblad
Bureaux Redactie en
Administratie
HOOGEWOERD 103
Postrekening 5 8 9 3 6
voor Leiden en Omstreken
„Jtonluastirb is abcMeuerf
mijn IjerJ in tcgfjenspoet"
„WERKELIJK GEVAAR VOOR
ERNSTIGE BOTSINGEN"
Luit.-gen. Spoor, die, nu gisteren de laat
ste Britsche troepen uit Ned.-Imdië ver
trokken zijn, na middernacht het bevel over
de voormalige Geallieerde gebieden op zich
heeft genomen, verklaarde in een interview
dat de militaire situatie op Java „langzaam
maar zeker slechter wordt".
Hij zejde voorts, dat de incidenten ghel
in omvang toenemen en dat er werkelijk
gevaar voor ernstige botsingen bestond."
De republikeinsche leiders hebben name
lijk aan hun troepen nog geen bevel gege
ven het vuren te staken, zooals bij den wa
penstilstand van 14 Oct. is bepaald. Verder
hebben zij zich, aldus generaal Spoor, ont
trokken aan besprekingen met de Ned. be
velhebbers teneinde gezamenlijk de demar-
oatie-lijnen vast te stellen.
Verder deelde de Ned.-Ind. opperbevel
hebber volgens Ass. Press mede, dat de re
publikeinen voortgaan de wapenstilstands
besprekingen te overtreden en dat zij in
een week 45 maal het Nederl. gebied rond
om Soerabaja binnendrongen. Dat zij zich
niet wenschen te onderwerpen aan de bepa
lingen, blijkt eveneens uit het feit, dat zij
even buiten Ned. gebied nieuwe versterkin
gen aanleggen.
Tot zoover gen. Spoor. De Inheemschen op
hun beurt beschuldigen de Nederlanders
van overtredingen der wapenstilstandsbe
palingen en noemen in dit verband de vast
stelling der demarcatie-lijnen, welke twee
k.m. voor de vroegere Geall. lijnen zouden
liggen.
De Ned.-Ind. Legervoorlichtingsdienst ont
kent echter ten stelligste, dat de Ned. troe
pen zich niet aan de voorwaarden zouden
hebben gehouden. Integendeel, het is de
republikeinsche „gen." Soedirman, die nog
steeds niet zijn verplichting ta.v. het bevel
Duitsch kolenrantsoen voor
Nederland ongewijzigd
Andere landen krijgen minder in December.
In December zal Duitschland 350 duizend
ton kolen minder uitvoeren. Voor Nederland
blijft de toewijzing voor deze maand onver
minderd (131.000 ton). De vermindering van
de export gaat vooral ten koste van Frank
rijk en Denemarken, de quota voor België,
Luxemburg en Noorwegen zijn in minder
sterke mate verlaagd en dat voor Italië
blijft ongeveer gelijk.
GENERAAL KRULS UIT BELGIE TERUG
Luit. Gen. Kruis, de Nederlandsche chef
staf, die gisteren een kort bezoek aan
Brussel bracht ter begroeting van den Bel
gischen staf-chef, keerde in Den Haag
terug.
LEWIS MOET VOOR FEDERALE RECHT
BANK VERSCHIJNEN
John Lewis, de Amerikaansche mijn-
werkersleider moet voor de Federale recht
bank te New York versohijnen, „wegefts be-
leediging van de rechtbank", zoo zegt de
dagvaarding.
Als ^tuigen zijn de ministers van handel,
marine en oorlog gedagvaard.
DE „TWENTHE" NAAR ZUID-AMERIKA
VERTROKKEN.
Gezagvoerder Both vertrok gisteren met
de „Twenthe." die 38 passagiers mee neemt,
naar Zuid-Amerika (Buenos Aires). Op 8
Dec. hoopte men weer vroeg thuis te zijn.
BARON VAN AERSSEN BLIJFT
OP ZIJN POST.
In verband met de verklaring van den
Australischen oppositie-leider Eric Harrison
over het vertrek van den Ned. gezant al
daar, wordt thans officieel medegedeeld, dat
Baron van Aerssen niet door de Regeermg
is teruggeroepen.
Hij verblijft thans hier te lande voor be
sprekingen en zal naar Canberra terugkee-
ren, wanneer deze beëindigd zijn.
staakt het vuren" is nagekomen. Slechts
in Noord-Bandoeng werd overeenstemming
bereikt betreffende de demarcatie-lijn.
Nederlandsche autoriteiten hebben thans
aangekondigd, dat „een laatste poging" zou
worden aangewend om de plaatselijke com
mandanten der beide partijen met elkaar
in contact te brengen door alle fronten vóór
5 Dec. te bezoeken.
Communisten en socialisten zijn
het eens in Frankrijk
Over de uitvoering van een regeerings-
program.
In Frankrijk werden Communisten en
Socialisten het eens over uitwerking van
een, door de Communisten ontworpen
regeeringsprogram. Verhooging van pro
ductie, een sluitende begrooting, drastische
bezuinigingen en beëindiging van de wan
daden van het koloniale stelsel, komen er
op voor.
SINTERKLAAS WORDT JARIG, O WAT ZIJN WE BLIJ
Beste Sint, ik zie met vreugde.
Aan hetgeen men etaleert,
Dat ge binnen enk'le dagen
Weer uit Spanje arriveert.
t Knechtje liet ge thuis waarschijnlijk,
Want hier vindt gij, zoo ge weet,
Naast een bloeiend' zwarten handel,
Zwarte Piefen bij de vleet.
'k Denk, wanneer ge met uw schimmel
Boven over 't dak marcheert,
Dat ge, via menig schoorsteen,
Heel wat ongerechtigs leert.
En dan trekt ge de conclusie
Dat, zoowel bij groot als klein,
Een kastijding met de roede
Soms niet ongewenscht zou zijn.
Maar, met mildheid van karakter,
Constateert ge ook wellicht,
Dat er door de goedgezinden
Heel wat arbeid is verricht.
En dan neigt ge, oude grijsaard,
Met welwillendheid het hoofd;
Zij, die borg staan voor den opbouw,
Hebben niets te veel beloofd.
Gré Kempen-Sterkenburg.
OP DEZE WIJZE KAN 1ND1E
NOG GERED WORDEN!
De heereh Ch. J. I. M. Welter, prof. dr C.
W. de Vries, prof. mr J. A. Eigeman, J.
Fabius, prof. mr A. C. Josephus Jitta, prof.
mr P. A. J. Losecaat Vermeer, dr J. W. de
Stoppelaar en mr W. F. de Waal, hebben
aan min. Jonkman een voorstel aangeboden,
ter vervanging van de basis-overeenkomst
van Linggadjati.
De voorstellers achten namelijk het ac-
coord van Linggadjati onaanvaardbaar, om
dat dit de eenheid van het Koninkrijk en
Staatsgezag in beginsel opensplijt.
Naar hun meening is een andere basis
overeenkomst mogelijk, welke voldoet aan
het drievoudig desideratum, dat het
aj In uitdrukkelijke bewoordingen uit
sluit het zgn. koloniaal systeem;
b. Het staatsverband handhaaft;
c. Den weg open laat voor verdere on
derhandelingen.
PROTEST VAN DE CHR. HIST. JONGEREN
AAN MIN. HEEL.
De Federatie van Chr. Hist. Jongeren
groepen heeft een telegram gezonden aan de
Regeering, waarin zij met klem protesteert
tegen de ontwerp-overeenkomst van Che-
ribon als zijnde in strijd met de Konink
lijke rede van 7 December 1942 en catastro
faal voor beide volkeren.
Protest uit Batavia aan min. Beel
Op 26 dezer hebben de Verbonden Pol.
Pairtijen te Batavia een telegram verstuurd
aa n min Beel waarin zij d»e ont werp -over -
eenkomst qualificeeren als een totale, socia
le, cultureele en economische losmaking,
waarbij de rechten der minderheden niet
werden gewaarborgd. „Het uitgesproken op
timisme van de Comm.-Gen. is volkomen
onbegrijpelijk", aldus de onderteekenaars.
Philips* gloeilampenfabriek te Soera
baja zal haar werkzaamheden midden Dec.
weer hervatten. Ook radio-toestellen zullen
worden gebouwd.
„Zonder de souvereiniteit bij de gratie
Gods is geen gezag denkbaar, geen Koning
schap, geen parlementair gouvernement,
geen welingerichte republiek, niet anders dan
een revolutionnaire toestand, met een rege
ling der machten, die uitloopt op wijzigingen
in een voortdurenden strijd".
Deze woorden van Groen hadden vandaag
geschreven kunnen worden. De vruchten van
het ten aanzien van Indië gevoerde revolu
tionaire beleid worden thans openbaar.
Voor wie bij Gods Woord leven is het dui
delijk, dat wat thans in Indië gebeurt, een
gevolg is van de toepassing van verderfelijke
beginselen. Aan. de vruchten kent men den
boom, zegt de Schrift. Welnu, zooals de re
volutie nimmer brengt, wat zij belooft, doch
slechts de canricatuur daarvan en in haar
gevolgen een reactie in het leven roept, die
de wrange vrucht is van de miskenning van
den Hoogsten Wetgever en Koning, zoo toont
ook de huidige situatie in Indië, dat de re
volutie een rietstaf is, die de hand door
boort.
Daartegenover staat de handhaving van 't
gezag, verankerd in het Schriftwoord, dat
élle macht van God is verordeneerd en daar
om eischt de onvoorwaardelijke onderge
schiktheid van Overheid en Volk aan Hem,
onder wiens talrijke genadegiften zoowel het
gezag der Overheid, als de vrijheid van de
natiën geteld worden. Ons hart is met
bange zorg vervuld, als wij denken aan onze
mannen in Indië, die geroepen zijn om ten
behoeve van de Inheemsche broedervolken
orde en rust te herstellen en te handhaven.
Met niet minder bezorgheid denken wij aan
de duizenden geïnterneerde blanke en bruine
vrienden, in handen van de machthebbers
der republiek, die niet in staat zijn haar
„gezag" te handhaven en die evenals hun
blanke vrienden van meening zijn, dat in
een humanistisch getint opportunisme, dan
wel in een opportunistisch humanisme de
ware grondslag is te vinden voor de ge-
zagshandhaving. In beide gevallen is de wor
tel revolutionmair.
(Voor vervolg zie Pag. 2)
Burgemeester vraagt zelf om
den kogel
Ir Huygen, secr.-gen. der N.S.B.,
als getuige.
„Landverraders verdienen den kogel. Ik
zou U willen verzoeken voor mij geen uit
zondering te maken," aldus sprak de 62-jr.
gewezen N.S.B.-burgemeester en gewezen
hoofdofficier van het Ned. leger, marius van
Lokhorst, gisteren tot het B.G. te Nijmegen,
nadat de a<dv.-fiscaal 18 jaar gev. straf, nJ.
10 jaar wegens hulpverleening aan den
vijand en twee maal vier jaar wegens twee
gevallen van verraad, tegen hem had ge
ëischt. Als getuige décharge trad op ir
Huygen, secr.-gen. van de N.S.B.die twee
maal naar Nijmegen was geweest om een
conflict tusschen leidende N.S.B.-ers op te
lossen en die op een vraag van een der
raadsheeren toegaf, dat het indertijd geen
koek en ei in de N.S.B. was.
PEST TE BANDOENG EN TJIMAHI
Bij besluit van den bevelvoerend officier
van de Amacab werden Bandoeng en Tjimahi
door pest besmet verklaard.
TABAK WERD REEDS
AANGEKOCHT
Na een reeks van teleurstellende berichten
verheugt het ons eindelijk ook weer eens
verblijdend nieuws voor de rookers te kun
nen brengen. Gemeld wordt n.l. dat reeds
geruimen tijd geleden door de Regeering
werd besloten de tabaksrantsoenen in 1947
op een hooger peil te brengen. Dit besluit
DAT als dank voor haar adoptatie Oude Tonge
op 10 Dec. een gedenkraam, vervaardigd door
Jongeneel uit Delft aanbiedt voor het ge
meentehuis van Schipluiden.
DAT Standdaarbuiten, het vlascentrum
van West-Brabant, weer de beschikking over
een eigen turbine heeft gekregen.
DAT gisteren te Utrecht het 25-jr. bestaan
van het Ned. Inst. voor documentatie en
registratuur is herdacht
DAT mr H. v. Maanen en A. N. Bosch
thans vice-consuls, bevorderd zijn tot Ned.
consul, resp. te Montevideo (Uruguay) en
Asuncion (Paraguay).
DAT aan W. Dijkstra, werkzaam aan het
Ned. gezantschap te Cairo, de pers. titel van
handelssecr. is verleend.
DAT de gem. Tilburg voor f 1.3 millioen een
sportpark gaat inrichten met een voetbalsta
dion, sintelbaan, hockey- en korfbal velden,
tennisbanen, tumlokalen, enz.
DAT José Ignacio Sanchez is toegelaten
als cons.-gen. van Venezuela te A'dam.
DAT ir J W. Hudig en ir J. Sevenster op
verzoek eervol ontheven zijn als dir. van
Landbouwherstel en ir S. Herwijer, ambt.
dep. van Landbouw c.a., hen opvolgt.
DAT in de vac.-H. Dekker benoemd is
tot lid der Prov. Staten van Groningen, C.
Sellinga, te Gron.
DAT voor het B.G. te A'dam tegen den
32-j. Waffen-S.S.-er B. Bart 10 jaar werd
geëischt.
DAT volgende maand een personentram-
dienst in het leven geroepen zal worden
tusschen het veer Anna Jacoba en Steen
bergen.
DAT het College van Rijksbemiddelaars
slechts bij uitzondering toestemming zal
verleenen voor het geven van Kerst- en
Nieuwjaarsgratificaties, doch voor gevallen,
waarin zulks al gewoonte was in 1939, geen
toestemming noodig is.
DAT het Ned. Elftal gisteren op Schiphol
is teruggekeerd en men zeer verheugd was
over de reis, doch men klaagde over het
eten en Drager bovendien over z'n gescheur
de spier, die hem minstens tot 5 6 weken
rust zal dwingen.
DAT de 35-j. Ndc. Rienstra uit Koog a. d.
Zaan voor het B.G. te A'dam verklaarde
tot de Landwacht te zijn toegetreden om
datz'n kleeren bij z'n werkzaamheden
op de gasfabriek zoo vuil werden, doch
niettemin 5 jaar tegen hem werd geëischt.
DAT op een onbewaakten overweg op de
grens van Dordt en Dubbeldam een vracht
auto door een trein werd gegrepen, waar
door de 37-j. chauffeur A. Boek en de naast
hem gezeten 16-j. P. v. d. Anker, beiden uit
Poederooijen, werden gedood.
DAT voor het B.G. te Utrecht 5 Jaar werd
geëischt tegen het ex-lid van het Utr. Sted.
Orkest C. M. E. Borawitz wegens het aan
brengen bij den S.D. van zijn collega Piet
v. d. Hurk vanwege diens anti-Duitsche ge
zindheid.
DAT te Den Haag een handelsovereen
komst is geparafeerd tusschen Nederland
en Polen, die tevens het betalingsverkeer
regelt en 1 Jan. van kracht wordt.
DAT 3 Dec. eenige honderden nalatige
kiezers voor den R'damschen kantonrechter
moeten verschijnen.
DAT voor het B.G. te R'dam tegen den 42-
j. N.S.B.-er A. Herbschleb levenslang is ge-
eischt wegens verraad bij herhaling en met
doodelijken afloop.
DAT 19 Dec. het Hoogheemraadschap N. H.
Noorderkwartier 25 j. bestaat en een Ge
denkboek zal worden uitgegeven.
DAT ir J. J. Schuurmans benoemd werd
tot direct, der A'damsche Ballast Mij en ir
M. H. Damme, prof. H. A. Kaag en W. F. J.
M. Krul tot Commissaris.
DAT het A'damsche B.G. de Waffen-S.S.-
ers E. P. Leutschen uit Utrecht, H. Oussoren
en R. v. d. Brink, beiden uit Vinkeveen,
elk 10 jaar R.W.I. oplegde en den Land-
wachter J v. Veen 6 jaar.
DAT de Roosendaal sche raad een plan
voor een geheel nieuwe markt goedkeurde.
DAT radio Melbourne 1 Dec. een bood
schap zal uitzenden voor onzen Landgenoot
E. J. Jansen, die een in 1944 boven Duitsch
land neergeschoten Australischen vlieger
verstopte in den klokketoren van Wij he en
hem later naar Engeland voorthielp.
DAT de Commissie-Generaal gedurende
haar verblijf in Nederland haar intrede
heeft genomen in enkele lokaliteiten der
Eerste Kamer.
DAT de orgelbouwer H. W. Flenürop te
Zaandam 24 Dec. 80 jaar wordt.
DAT bij het dep. van Verkeer benoemd
zijn tot hoofdcommies in vasten dienst mr
A. Poortman en H. A. Sipkes.
DAT in de St. Crt. van gisteren zijn opge
nomen prij zenbeschikkingen metaalwaren
handel, elec. huish. art. en electrotechn. in
stallatie- en montagematerialen.
DAT in hetzelfde orgaan zijn opgenomen
loonregelingen voor het beroepsvervoer langs
den weg, voor het huurbedrijf, het straat-
makersbedrijf, het steenzettersbedrijf en het
zwarte korps.
DAT het B.G. te R'dam den 32-J. illigalen
werker G. M. Franken, die uit nood anderen
had verraden, 8 jaar oplegde.
DAT de Broederschap van Cand.-Notaris
sen te A'dam haar jaarverg. heeft gehouden,
die werd bijgewoond door mej. mr C. A. Ap
pelboom namens den min. van Financiën.
DAT deze rubriek vervolgd wordt op pag. 2.
kon niet worden gepubliceerd, omdat in het
bijzonder de sigarettentabak, benoodigd voor
de productie in 1947, nog geheel gekocht
moest wonden en we anders zeker tegen
verhoogde prijzen hadden moeten koopen.
Onmiddellijk na de regeeringsbeslissing is
een aankoopcommissie naar Amerika ge
reisd. Deze heeft thans haar taak volbracht
en de grondstoffenbehoefte van de industrie
is daarmede gedekt.
Om redenen van technischen aard kan de
verhooging der rantsoenen slechts geleidelijk
geschieden. Naar alle waarschijnlijkheid kan.
in het eerste kwartaal van het volgend jaar
een begin worden gemaakt. Bovendien zal
getracht worden de voorziening zooveel mo
gelijk te doen geschieden in de door het
publiek gewenschte producten.
R.K. BOND VAN SIGARENWINKELIERS
PROTESTEERT.
Namens den Ned. R.K. Bond van Sigaren
winkeliers is een telegram verzonden aan
minister Huijsmans. waarin geprotesteerd
wordt tegen het beleid van het Rijksbureau
voor Tabak.
BYRNES ZOU AFTREDEN OM
GEZONDHEID SREDENEN.
In Washington verluidt, dat Byrnes zich
spoedig na de huidige ministers-bijeenkomst
uit het Amerikaansche kabinet zal terug
trekken. Hij is. door de inspanningen na
den oorlog, zeer vermoeid. William Clayton,
die de leening aan Engeland protegeerde,
zal hem opvolgen.
Frissche wind, aldus De Bilt.
Tot morgenavond wordt verwacht: Front
passage met eenigen regen, morgen over
dag: enkele losse buien, afgewisseld door
perioden met zonneschijn, frissche buiige,
tijdelijk krachtige. Westelijke tot Zuidwes
telijken wind.
ZON EN MAAN.
Zondag 1 Dec. Zon op 8.24 en onder 16.33;
Maan op 13.54 en onder 23.44 uur. Eerste
Kwartier.
Maandag 2 Dec. Zon op 8.26 en ander
16.32; Maan op 14.11 uur.
