Ieder Kamerlid had zijn eigen wenschen
Senaat accoord met de kwestie-Opsterland
Cheribonniet meer dan een schoone belofte
NW.UWK LEED6CHE COCBANT
VRIJDAG a NOVEMBER Wt
BINNENL. ZAKEN WERD
VOORTGEZET
(Van onzen Rartementsredacteur)
In de avondvergadering der Tweede Kamer
■was gisteren de heer SMEENK weer voor
zitter. Met Binnen landsche Zaken werd ver
der gegaan.
Kadden s middags de heeren ALGERA
(AR). IJSSELMUIDEN (Kath.) en TUIN
(P. v. d. A.) reeds aandacht geschonken aan
de gemeentefinanciën, *s avonds besprak de
heer BEERNINK (CJL), gelijk ook de heer
Algera reeds gedaan had. het voorzichtige
standpunt van den minister ten aanzien van
annexaties. De heer VAN SLEEN (P. v. d.
A.) behandelde allerlei aspecten op het punt
van salarissen.
De heer KROL (C.H.) verheugde zich over
het voornemen der Regeering tot krachtige
gezagshandhavmg, maar zij tolereert de niet
te handhaven Zondagswet. <ïie echter door
wijziging en aanvulling weer tot levend
recht moet worden. Er moet wat gebeuren
voor de o ud-gep en sionn eerden. De heer
SCHMAL (CJI.) waarschuwde t egen een
monopolie van architecten bij den wederop
bouw. Er zijn overheidsopdrachten verleend
aan ex-leden van de Cultuurkamer. De pro
vinciale financiën hebben behoefte aan een
Rijksuitkeering uit de Inkomstenbelasting tot
een vast percentage.
Mej. TENDELOO (P. v. d. A.) pleitte voor
de gehuwde vrouw in overheidsdienst. De
heer DASSEN (Kath.) besprak de verbete
ring der ambtenarensalarissen en het groote
aantal arbeidscontractanten voor vaste werk
zaamheden.
De heer KORTHALS (P. v. d. V.)vroeg de
aandacht voor de positie der gemeenten, die
beschermd moeten warden tegen centralisee-
rende tendenzen. Financieel behooren ze
spoedig te weten waaraan ze toe zijn. De
Regeering blijve voorzichtig met de samen
voegingen van gemeenten. Critische opmer
kingen werden gemaakt over benoeming
van een Katholiek tot burgemeester van de
niet-KathoIieke gemeente Arnhem en ook de
benoeming van prof. de Quay tot commis
saris der Koningin werd afgekeurd. Hij is
een omstreden figuur, die op een hoogen post
Staat ondanks handelingen, waarvoor ande
ren het loodje moesten leggen.
De heer WAGENAAR (Comm.) besprak de
positie der noodlijdende gemeenten wier
autonomie gevaar loopt. De heer SCHEPS
(P. v. d. A.) zag processievrijheid alleen mo
gelijk in den democratischen gedachtengang,
maar dan passé de Katholiek dien ook toe
©p de Begrafeniswet, de crematie. We moe
ten van den opkomstplicht bij verkiezingen
af. De benoeming van prof. De Quay en die
te Am-hem werden afgekeurd.
De heer MAENEN (Kath.) verdedigde de
benoeming van De Quay met een beroep op
het tijdbeeld van zijn afgekeurd handelen.
De heer DERKS (Kath.) besprak de wo-
Wie betalen den weder
opbouw?
(Vervolg van Pag. 1)
In Nederland hebben we aan andere waar
demeter voor de vaststelling van het wel
vaartspeil. Dat was van ouusner onze voiks-
womngoouw. Het terrein waar de gewone
man over de brug moet komen. Tegen de
miikoenensmijterij onzer departementsambte
naren en semi-offïcieele instellingen steekt
bö wel heel sober af. Wq kregen daarvoor ae
volgende cijfers in handen:
Ergens aan de kust woont een familie, die
het voor den oorlog met hard werken zoo
ver kreeg, dat haar huis frank en vrij in het
duin stond. Daar was geen steen van een
ander bij.
De Duitschers kwamen en „kriegswich-
tige" redenen maakten een eind aan huis
en idylle.
Thans wordt de woning ter plaatse her
bouwd.
De ruïne-bezitter doorworstelde daarvoor
den berg voorschriften, formulieren, schets-
plannen, architectenovereenkomsten, voor
adviezen (alle in 4-voud) teekeningen (voor
zien van bureaustempels)supervisor, bestek -
teekeningen (in 4-voud), detailteekening (in
2-voud), enz., enz., enz., enz. tot de afdeelin-
gen G.W.( Goedkeuring Werken), en Ma
(Materialen).
Dit waarschijnlijk om evt. gegadigden van
te voren af te schrikken. Als dat niet ge
schiedt: het voorloopige financieele schema
van de woning van dit oorlogsslachtoffer doet
het zeker:
Bij de aanbesteding ble
ken de bouwkosten n.l.
te bedragen i 17479.
De bijdrage in de oorlogs
schade, die het slachtoffer
ontvangt bedraagt (be
rekend naar de huur
waarde een voor het
platteland zeer ongunstige
factor) f 1480.—
Daarnaast verstrekt het
Rijk een opbouwhypo-
theek met rente groot.... f2628.
en één zonder rente van.. 14929.40
f9037.40
De man moet dus zeil bijpassen184416b
Hij zal daarvoor ook een hypotheek moeten
opnemen. Aan rente zal hij moeten opbrengen:
4% van 12628 1105.12 p. j. 1 8.50 p. m
4% van f8441 f338.— p. j. f28.20 p. m
f 36.70 p. m
Daarbij komt de aflossing van de hypothe
ken, die als zij over 25 jaar loopt voor beide
1 443 per jaar of f 37 per maand bedraagt,
zoodat deze man in totaal f 74 per maand moet
betalen, alleen voor zijn woninghuurl
Daar komen nog belastingen bij. Waar moet
dit slachtoffer, dat niet vroeg om zijn wo
ning af te breken, het vandaan halen?
Beweren we teveel, als we zeggen, dat deze
man. die voor den oorlog in een vrij huis
woonde, tot den bedelstaf gebracht is?
Maar even vroolijk wordt l^fc milhoen uitge
geven voor auto's, dieniet noodig zijnl
Zóó, met een ambtenarenapparaat, dat
de goeden niet te na gesproken leeft voor
zichzelf en een bevolking, die kreunt onder
den oorlogslast, stormt Nederland de inflatie
tegemoet.
nmgvoorziening voor de politieke delinquen
ten, welke aan de gemeentebesturen veel
zorgen geeft. Bij de zuivering der burge
meesters zijn ten onrechte slachtoffers ge
vallen; men zorge voor redres. De heer VAN
DIS (S.GP.) bepleitte een nieuwe Zondags
wet overeenkomstig Gods Woord, terwijl de
heer FOKKEMA (A. R.) aandrong op hand
having dter Zondagsrust, opdat Zondagshei
liging in de goede sfeer mogelijk wordrt, ter
wijl dan tevens een groot sociaal belang ge
diend wordt. Het program van de S.G.P
gaat er ook van uit, dat de heiliging van den
Zondag bevorderd worde. Consciëntiedwang
mag de overheid niet toepassen. In de
Schrift is de crematie straf. Dood is breuk
van de natuur en niet alleen maar versnel
ling van het ontbindingsproces. Deze laatste
voorstelling van de zaak door den heer
Scheps gegeven, is aantasting der Christelijke
zede.
Tegen zedenverwildering treedt de Kerk
op en de overheid kan haar daarbij steunen
De minister kwam vanmiddag aan het
woord.
DE TEKST DER ONTWERP
OVEREENKOMST.
Ten einde eventueel misverstand te voor
komen, wijst het A .NP. er op, dat de tekst
van de ontwearp-overeenkomst, zooals opge
nomen in de bladen van Maandag j.l., een
vertaling is uit het Engelsch, daar op het
tijdstip van publicatie geen Nederl. tekst
aanwezig was.
BEVIN DRINGT AAN OP ONTWAPENING
Molotof antwoordend op diens verzoek om
nauwkeurige opgaven van alle troepen, die de
verschillende regeeringen in 't buitenland heb
ben, drong de Britsche min. van Buitenl. Zaken
Bévin, aan op algeheele ontwapening.
Zendin gsarbeid
Ds D. Pol, em. pred. te Utrecht, heeft om
redenen van leeftijd zich teruggetrokken als
voorzitter van het college van generale zen-
dingsdeputaten der Geref. kerken. Met hem
is een man heengegaan, die door zijn ge
schriften tal van jaren voor de zending der
Geref. Kerken een figuur van beteekenis is
geweest. Aangezien ds H. A. Wiersinga te
Leiden is benoemd tot Zendingspredikant in
algem. dienst, heeft hij als secr. van het col
lege van Zendingsdeputaten eveneens ont
slag genomen. Tot voorzitter is nu benoemd
dr W. G. Harrenstein te Weesp. Voorts wer
den twee scribae benoemd en wel ds J. C.
Gilhuis te Rotterdam en dr C. C. Goslinga
te Buitenpost. Tot le quaestor werd be
noemd dr Th. Ruys Jr. te Lisse en tot 2e
quaestor ds H. A. Munnik te Zwolle. Ds N.
Duursetoa te Nieuw-Amsterdam blijft asses
sor. Ds Pol is ook afgetreden als redacteur
van het Zendingsblad. Nu is een. commissie
van redactie benoemd, die ook de Zendings
kalender redigeert, die een uitgave wordt
van het Zendringscentrum. Als leden van de
commissie, die met prof. dr J. H. Bavinck
t.z.t. naar Ned.-Indië gaan zullen, worden
benoemd dr F. L. Bakker en ds J. A. C.
Rullman, primi en ds A Pos en dr S. U. Zui-
dema, secundi-, allen Zendingsarbeiders met
verlof.
UITBREIDING UNESCO-DELEGATIE
m TE PARIJS.
Aan de Ned. delegatie ter Unesco-confe-
rentie te Parijs zrjn nog toegevoegd: mr A.
de la Fontaine Verwey, bibliothecaris der
Gem. Universiteitsbibliotheek te A'dam;
jhr D. C. Röell, hoofddirecteur van het
Rijksmuseum; R. F. de Roos, componist; mr
J. M. Bi er ens de Haan, 2e secr. der delega
tie, sous-chef der afd. buitenl. betrekkingen
van het dep. van O. K. en W.
BURGEMEESTER KEERT
DAN OOK TERUG
(Van onzen Parlementsredacteur
Ook onze Senaat kwam gistermiddag bij
een om een achttal wetsontwerpen af te
doen. Zeven er van, waaronder dat op de
Bouwkassen, lokten noch debat noch hoof
delijke stemming uit. Iets langer hield op
de Voorziening ki het bestuur van de ge
meente Opsterland.
De oude gemeenteraad wilde met met den
benoemden burgemeester, die, na gestaakt
te zijn geweest, was teruggekeerd, samen
werken. Hij bedankte en bloc en verhin
derde zoo het optreden van den nieuwen
Raad, waarvan de geloofsbrieven niet kon
den worden onderzocht. Deze nieuwe raad
wilde, op één lid na, ook niet met den bur
gemeester samenwerken. Gevolg is, dat Op
sterland nog steeds zonder Raad zit, wat als
verwaarloozing van plichten is te beschou
wen. Er was voor den minister van Binnen-
landsche Zaken geen reden om den burge
meester niet her te benoemen, al bestond
wel het voornemen om hem, zoo mogelijk,
te verplaatsen. Maar het drijven van den
Raad, die poogde een hem onwelgevallig
burgemeester kwijt te raken, maar tegelijk
de gemeente zonder bestuur liet, daardoor
zijn grondwettelijken plicht verzaakte en,
aldus handelende, den toestand in de ge
meente verwaarloosde, was voor den mi
nister niet te aanvaarden. Het zou een ab-
diceeren van het gezag zijn geweest, ook al
moet worden toegestemd, dat deze minister
niet geheel vrij te pleiten ïs van beleidsfou
ten. Maar dat is niet beslissend in casu.
In groote meerderheid heeft de Eerste
Kamer zich achter den minister geplaatst.
Het kon practisch niet anders dan den weg
van benoeming van een Regeeringscommis-
saris op te gaan, nu men in Opsterland de
zuivering poogde te misbruiken voor din
gen, die daarmee niets te maken hebben.
Het optreden der raadsleden verdient af
keuring en is niet democratisch, zeide de
heer REINALDA van de Partij van den Ar
beid terecht. De heer WOUDENBERG, zijn
partijgenoot, zou, met geheel persoonlijke
motiveering, tegen stemmen. Ook de com-
DE „WELTEVREDEN" VERTREKT
OP 6 DEC.
Officieel wordt gemeld, dat het m.s. „Wel
tevreden," dat in het kader van de „sociale
uitzending" op 30 Nov. a.s. uit R'dam naar
Ned.-Indië zou vertrekken, door onvoorziene
omstandigheden eerst op 6 December zal
kunnen afreizen.
Nadere bijzonderheden zullen den passa
giers tijdig per circulaire worden bekend ge
maakt.
munisten, die in het verleden in Opsterland
nog al een rol hebben gespeeld, wezen den
maatregel af.
MINISTER BEEL zeide te zullen trachten
met beleid de zaak weer fyi orde te brengen.
Zyn taak was, bij zooveel practischen steun,
overigens niet moeilijk. Het wetsontwerp
werd aangenomen met 29 tegen 7
stemmen, die van de 4 comm. en de heeren
Woudenberg, Donkersloot en Stufkens.
Op 27 Nov. keert de Kamer weer terug.
We vermoeden, dat Opsterland voor dien
tfjd zijn tegen woordigen burgemeester als
Regeeringscommissarie zal zien aangewezen.
De minister is ten minste voornemens ver
der met deze zaak spoed te betrachten.
STEENKOLENTOEWIJZINGEN UIT HET
RUHRGEBIED.
Van die 200.000 ton steenkool uit het Ruhr-
gebied, die de Britten sinds vorige maand
vasthouden, krijgt de Fransche zone 12* de
Britsche 59 en de Amerikaansche 29
SCHUMANN WIL GEEN COMMUNIS-
TISCHEN PREMIER.
Maurice Schumann, de voorzitter der
Fransche M.RP. verklaarde, dat de R. Katho
lieken er niet aan denken een communisti-
schen premier te aanvaarden.
KABUS HAD VERGIF BIJ ZICH.
Op Siegfried Ka bus, den SB.-mam, die be
kende de bomaanslagen in Stuttgart te heb
ben gepleegd, vond men eenzelfde ampul
met vergif als Göring doodde.
Kerk en School
Ned. Herv. Kerk.
Beroepen: te Haulerwfjk P. de Bruin
te Klazinaveen; te Melissant A. J. Timmer,
cand. te Harderwijk; te Pernis (toez.) C. L.
Verbaas te Schipluiden; te Rhenen (2e pred.
pl.) P. Bouw te Woudenberg; te Tjamsweer
(vac. de Noo) H. J. v. Leeuwen, cand. te
Rotterdam; te Uchelen (bij Apeldoorn)
(toez.) J. J. Stoutjesdijk te Tuil; te Vaals
J. H. Chr. Israël te Zoelen; te Wolsum en
Westhem (toez.) C. C. Addink, cand. te
Utrecht.
Beroepen: bij de Prot. Kerk in IndiS
G. P. H. Kroneman te Westervoort en H.
Beker te Eerbeek.
Aangenomen naar Dirksland (2e
pred. pl.) J. Vermaas te Nederhemert; naar
Kropswolde Tj. Alkema, hulppr. aldaar; naar
Steenwijkerwold A. E. D. A. Ravesloot te
Opende; naar Zundert A. N. Langhout, cand,
te Kamerik, die bedankte voor Almkerk,
Heusden, Oirschot en Best, Princenhage en
Velthoven.
Bedankt: voor Putten (Gld.) (3e pred.
pl.) G Alers te Dordrecht.
Geref. Kerken.
Tweetal: te Lemmer G. S. Oegema te
Haulerwijk en W. Seinen te Baarn.
Beroepen: te Lemmer W. Seinen te
Baarn; te Twijzel L. G. Pleijsant, cand. te
Haarlem; te Zwartemeer H Wiersema te
Oldehove.
Fedankt voor Baambrugge J. G. W.
Terhaak te Bergambacht; voor Hoogvliet H.
v. d. Veen te Oppenhuizen.
Geref. Kerken art. 31 K.O.
Beroepen- te Wapenveld (2e maal)
B. Geuchies te Daarlerveen.
Bedankt, voor Santpoort W. W. J. v.
Oene te Oud-Loosdrecht.
Chr. Geref. Kerk.
Tweetal: te Enschede D. Biesma te
Drogeham en H W Eerland te Dokkum.
Doopsgez. Broederschap.
Bedankt voor IJlst da M C. Schep-
man te Broek op Langendijk.
RE CTORAATS OVERDRACHT TE KAMPEN
De rectoraatsoverdracht aan de Theol.
Hoogeschool der Geref. kerken te Kampen
zal plaats vinden op 11 Dec. a.s. De aftre
dende rector is prof. dr H. N. Ridderbos, en
zijn opvolger prof. dr G. B. Wurth. De rec
toraatsoverdracht aan de Theol. Hoogesohooi
der Geref kerken onderh. art. 31 K.O. te
Kampen zal plaats vinden op 6 Dec. a.s. De
aftredende rector is prof. dr K. Schilder en
zijn opvolger prof. P. Deddens.
PERSONALIA.
Bij K.B. is op voordracht van d»m min.
van Landbouw c.s. benoemd tot hoogleeraar
im de Staathuishoudkunde en het Agrarisch
Recht te Wapeningen mr C. H. F. Polak. Hij
is een zoon van wijlen den raadsheer in den
Hoog en Raad, mr dr M. Polak en een klein
zoon van wijlen staatsraad prof. mr J. Op-
peniheim.
LEERSTOEL IN VOLKSVOEDING EN
VOEDSELVOORZIENING.
Dr ir M. J. L Dols, raadsadviseur van het
dep. van Landbouw es., is benoemd tot bijz.
hoogleeraar aan de Gem. Universiteit van
Amsterdam voor het geven van onderwijs in
volksvoeding en voedselvoorziening. De be
doeling hiervan is het verbreiden van kennis
omtrent voeding en voedingsgewoonten bfl
de verschillende volkeren, het nagaan van
het verband tusschen voeding, gezondheid,
bodemcultuur en bodemproductie en het be
studeer en van maatregelen over de practlsche
voedselvoorziening. Dr Dols maakte gedu
rende den oorlog deel uit ■an den $taf van
den dir.-gen. van de voedselvoorziening.
ALDUS „HET DAGBLAD"
TE BATAVIA
Het te Batavia verschijnende, min of meer
Regeeringsorgaan zijnde „Dagblad" schrijft
n.a.v. de ontwerp-overeenkomst o.m„ dat zij
niet meer is dan een schoone belofte, die in
de lucht zweeft, en waaraan elk stevig do
cument ontbreekt.
.Een Ned.-Indonesische eenheid, niet enkel
naar de letter, doch ook naar dien geest,
is alleen dan te verwezenlijken, wanneer er
ook volstrekte eenheid bestaat in het be
hartigen van de gemeenschappelijke be
langen, waaronder in de eerste plaats zijn
te verstaan defensie en buitenl betrek
kingen.
Er wordt in art, 7 slechts gerept over
samenwerking, en het gebruik van dat woord
wekt bezorgdheid Zelfs in een basis- over-
De Wereldreis van Pietje Pluis en Jantje Joppe
51. Al gauw stonden er vijf passagiers
op hi?t pontje; Jantje en Pietje grepen de
slinger en draaiden er met volle kracht op
los. Ze letten er echter nöet op, dat er juist
nóg een passagier aan kwam hollen, die net
één been op de pont had. toen ze afvoeren.
Ds arme man viel voorover met zijn kaak op
de pont, terwijl zijn ene been aan wal bleef
en het andere in de diepte verdween, tot
grote consternatie der opvarenden.
52. Op het geschreeuw van de passagiers
stoptim ze; de drenkeling werd aan boord
gehesen en de overtocht voortgezet. Maar
opnieuw dreigde er gevaar; net waren ze
midden op de vaart, toen er een stoomboot
aankwam. De twee pontj»?sbazen in zakfor
maat trokken warnhopag aan het rad, totdat
ze hulp kregen van een stevig en slagers
knecht. Nu schoot het pontje, net bijtijds
om niet verpletterd te worden, met 'n ge
weldige vaart vooruit.
eenkomst dienen onderwerpen als de hier
aangeduide zonder eenige restrictie als „re
served subjects" voor de Kroon te worden
beschouwd en in één hand te worden gehou
den".
Concludeerend merkt het „Dagblad" dan
op: „De overeenkomst is niet meer dan een
document, waartegenover wij niet anders
dan gereserveerd en met gemengde gevoelens
kunnen staan".
Soekarno doet een beroep op
Australië
De „Melbourne Argus" publiceert een
interview met Soekarno, waarin deze ver
klaard heeft voornemens te zrjn een actieve
politiek van goede nabuurschap t.a.v.
Australië te voeren, zoodra een overeenkomst
met de Nederlanders tot stand is gekomen..
Naar Soekarno zou wenschen, dient de
samenwerking niet beperkt te blijven tot
economisch terrein, doch zal zij zich ook tot
defensie en andere gebieden moeten uitstrek
ken
„Wij willen honderden studenten naar uw
land zenden en wij zouden van u honderden
technici en leeraren willen hebben: wij héb
ben uw hulp noodig," aldus besloot Soekarno
het interview.
FUSIE VAN ONDER WIJS-ORGANISATIES.
De Bond van leerkrachten bij het nijver
heidsonderwijs voor meisjes en de Ned. Bond
van leeraren en leeraressen bij het nijver
heidsonderwijs besloten een fusie aan te
gaan.
PROMOTIES.
LEIDEN, 21 Nov. Gepromoveerd tot doc
tor in de geneeskunde op proefschrift, ge
titeld „De ïnfectieuze Hepatitis", H. G. S.
van Kaalte te Bloemendaal.
ACADEMISCHE EXAMENS.
GRONINGEN, 22 Nov. Geslaagd doet.
wis- en natuurkunde (Pharmacie) C. Jon
ker, Amsterdam en Tan Tek Seng, Gronin
gen; artsex. le ged. J. W. Drayer, Drachten
en P. J. E. Hovrngh, Groningen.
AMSTERDAM, 21 Nov. Bevorderd tot
arts L Z. Baruch (A'dam), C. F. M. Rob
bers (Haarlem) en P. J. W. M. SchillemanS
(A'dam).
Geslaagd voor artsex. le ged.: C. J. van
Belle (Groede), R. E. H. Raaymakers (Roo
sendaal) en F. M. G. Saes (Weert).