Nakaarten over Iridië en de Kinderbijslag
Gemeenschappelijke begrafenis te A'dam
Onverklaarde oorlog in Noord-Griekenland
NIEUWE LEIDSCHE COURANT
S
ZATERDAG 16 NOVEMBER 1946
HIELD GISTEREN DE TWEEDE
KAMER NOG REZIG
(Van onzen Parlementsredacteur)
De replieken bij de algemeene beschouwin
gen over de Rijksbegrooting hebben geener
lei bijzonders meer opgeleverd. Het financieel
debat was al zeer minimaal. Met allerlei la
biele gegevens over onze staatsschuld is er ook
geen hechte basis. Men opereert eigenlijk
zoo'n beetje in de lucht. En na de stukken
kon minister LIEFTINCK zelf ook niet veel
nieuws vertellen.
De heer v. d. GOES VAN NATERS deed
de mededeeling, dat zijn fractie niet bereid
is met de Regeering mee te gaan, indien zij
den corporatieven staat gebruikt om de cor
poratieve maatschappij te ondergraven. Frase
zonder nader preciseering, maar waarbij het
Woord „nooit" te pas kwam. En over bezits-
spreiding valt alleen te praten, indien dit niet
beteekent voet geven aan het kapitalistisch
winstprincipe. Zonder nadere preciseering ook
al niet veel anders dan frase. Op het gebied
der prijspolitiek werd concretiseering verlangd
in den vorm van resultaten. We kennen nu
althans zoo enkele gevoelige punten tusschen
de beide bondgenooten.
In de denkbeelden omtrent Indonesië werd
door de P. v. d. A. gezien „transformatie van
het Koninkrijk, waarbij staatsverband en
Kroon blijven". Het is wel erg summier en
werd gevolgd door de aanmaning aan de Re
geering om te blijven gaan op den weg
van een realistisch idealisme, 'n Stukje poli
tieke filosofie, waar we niet hard mee op
schieten. Ook minister BEEL bracht ons niet
veel verder meer. Hij vroeg in zake Indië nog
wat geduld te hebben, totdat alle gegevens in
het bezit der Regeering zijn en zij haar stand
punt heeft kunnen bepalen. Publicatie van de
punten van de basis-overeenkomst zal wel
licht spoedig in Indië geschieden. Het debat
met den beer Schouten werd, naar oud recept,
ontweken of het accent werd verlegd, v. Mook
had wel niet juist, maar wel verklaarbaar ge
handeld, toen hij bepaalde groepen voor fana
tici uitmaakte. „Dat zijn wij", interrumpeerde
mr DE WILDE. De minister besloot met de
verklaring, dat bij de komende beslissing zij
behoefte zal hebben aan veel wijsheid. Onge-
twiifeld een waarheid, maar in het verleden
wel wat al te spaarzamelijk betracht.
De beschouwingen werden gesloten en de
hoofdstukken Huis der Koningin, Nationale
Schuld en Onvoorziene Uitgaven, benevens
de Wet op de Middelen voor de jaren 1946
en 1947 goedgekeurd.
Na een intermezzo over de aardappelen-
prijzen, waarover elders, werd het debat
geopend over een wijziging der Kinderbij
slagwet. Deze zal haar oorspronkelijk ka
rakter verliezen, dat zij in 1939 kreeg, toen
steun werd verleend aan gezinnen boven
de gemiddelde sterkte. Thans zal zij een
voudig een duurtëbijslag beteekenen door
het verleenen van steun reeds vanaf het
eerste kind (vroeger vanaf het derde)tot
het vierde f 2.40 per week en vanaf het
vierde f 3 per week. Het loonfundament
wordt verlegd naar het kinderlooze gezin.
Het werd grootendeels een hervatting van
het loonen en prijzen debat. Daarover spre
ken we maar niet. In dit kader viel het
gemakkelijk het wetsontwerp aan te bevelen.
Maar de heeren STAPELKAMP (AR.) en
KIKKERT (C.H.) hielden onverkort vast
aan het gezoïide oude uitgangspunt, dat
blijk geeft van meer verantwoordelijkheid
en van een beter begrip voor juiste loon-
verhoudingen. Tot op zekere hoogte deed
dit ook de heer ANDRIESSEN (R.K.), maar
hij zou geen goed lid van zijn partij ge
weest zijn, indien hij niet terstond het goede
beginsel practisch weer had losgelaten en
op allerlei manieren de karakterverandering
verdedigend, zelfs poogde de uitkeeringen
nog iets op te voeren. Idealistisch mate
rialisme?
Verschillende sprekers achtten de doorvoe
ring van den bijslag tot ook de hoogste sala
rissen. minder juist en anderen zouden over
„Malino-gebieden ook naar de
republiek"
Aldus verklaren Schermerhorn c.s.
Tn een commentaar van United Press, de
zer dagen te New-York uitgegeven, is o.a.
verklaard, dat de Malino-gebieden den ko
lonialen status ten volle zullen behouden.
De Commissie-Gen. wraakt op de volgen
de wijze het Amerikaansche persbureau:
„Het is onniodig dit bericht tegen te spre
ken, aangezien de volledige juistheid daar
van ook voor buitenstaanders duidelijk is.
Oost-Indonesië en Borneo zullen als gelijk
waardige partnero van de republiek deelne
men aan den toekomstigen opbouw van
de Ver Staten van Indonesië. De opstelling
van de ontwerp-overeenkomst is in over
eenstemming met de Indonesische delegatie
ten volle tot uitdrukking gebracht."
In aansluiting op dit bericht ontvingen
Wij nog onderstaand officieel communiqué
over de besprekingen tusschen de Comm.-
Gen. en de vertegenwoordigersvan de
Groote Oost:
In principe is overeengekomen, dat be
doeld gebied zoo spoedig mogelijk in staat
zal worden gesteld een organisatie en een
overheidsapparaat op te bouwen, zoodat het
zijn plaats in de Ver. Staten van Indonesië
op hetzelfde niveau als de republiek kan
Innemen.
De Ned. Regeering is verantwoordelijk
voor de handhaving van de orde in deze ge
bieden.
HOUDING VAN RECHTERLIJKE MACHT
TIJDENS DE BEZETTING.
Inzake de zuivering van de rechterlijke
macht hebben vele Tweede Kamerleden
uiting gegeven aan hun teleurstelling over
de houding dezer macht in het algemeen. De
minister van Justitie wil, volgens de M. v.
A., op het wetsontwerp betreffende de Ju-
stitiebegrooting, niet verhelen, dat ook z.i.
de rechterlijke macht niet een bepaald po
sitief heeft uitgevoerd, doch anderzijds wil
hij er op wijzen, dat het hem niet juist voor
komt als maatstaf voor de beoordeeling van
de houding van de rechterlijke macht uit
sluitend te doen gelden het naar buiten blij
kend optreden, daar door tal van leden door
hun ambtsuitoefening handelingen zijn ver
richt of opzettelijk nagelaten, waardoor
landgenooten aan den greep van den bezet
ter zfjn onttrokken.
enkele jaren weer een herziening mogelijk
willen zien door aan de wet een tijdelijk
karakter, b.v. tot 1950, te geven. Dan kun
nen we zien hoe het er met de loonen en
prijzen bij staat. De heeren KORTHALS
(P. v. d. V.) en NEDERHORST (P. v. d. A
verdedigden deze zienswijze. De Katholiek
GROEN bestreed het verbod van doorbere
kenen in de prijzen van de verhoogde pre-
miekosten. Voor loon is dat ook wel eenigs-
zins vreemd. Maar men is nu eenmaal het
goede spoor eenigszins bijster geraakt en de
Katholieken mogen dit, naar sommiger inzien
als een euvel te beschouwen, inconvenient,
wel op den koop toe nemen.
MINISTER DKEES zal Dinsdag antwoor
den. Dat het w.o. zal worden aangenomen
staat, ondanks de bedenkingen van onder
scheiden aard, wel vast, al zal de geestdrift
niet bij alle Kamerleden even groot zijn.
Overheid kan principieel dood
straf toepassen
Volgens de Memorie van Antwoord van de
Regeering op het voorloopig verslag over
de Justitiebegrooting is de Regeering van
oordeel, dat de Overheid principieel het recht
heeft tot toepassing van de doodstraf, doch
dat deze toepassing zal moeten worden be
perkt tot de gevallen, waarin dit voor de
handhaving van de rechtsorde noodzakelijk
is. Het is op dezen grond, dat de Regeering
bedreiging met en in de meest ernstige ge
vallen ook tenuitvoerlegging van de dood
straf gerechtvaardigd acht niet alleen in het
militaire recht, doch ook in het buitenge
woon strafrecht, krachtens hetwelk de ver
schrikkelijkste misdaden worden berecht, die
in het leven van een volk kunnen voorko
men. Bevordering van de wederinvoering
van de doodstraf in het commune recht is
van de Regeering niet te verwachten.
Gisteren bereikte de wederopbouw van Nijmegen weer een mijlpaaltje, doordat het nood-
station van de Ned. Spoorwegen officieel kon worden geopend. Vanzelfsprekend was onze
driekleur bij deze gelegenheid uitgestoken.
OFFICIEEL ROUWBEKLAG
MET K.L.M.-RAMP
De minister van Verkeer, ir Vos, heeft
persoonlijk de directie van de K.L.M. rouw
beklag betoond met de ramp, welke de
maatschappij overkomen is.
Het departement van Buitenlandsche Za
ken heeft via hier geaccrediteerde diploma
tieke ambtenaren bewijzen van deelneming
van onderscheidene buitenlandsche regee
ringen ontvangen.
De K.L.M. deelt mede, dat gisteren een
aantal passagiers de geboekte plaatsen af
zegde, in verband met de ramp op Schiphol.
De diensten gingen echter normaal dooT.
Indien de nagelaten betrekkingen der
slachtoffers er geen bezwaar tegen hebben,
worden alle omgekomenen in Amsterdam
begraven. Dit zal Dinsdag a.s. geschieden.
Luit. Kol. Tonnet zou oorspronkelijk niet
De Labour-oppositie in het
Lagerhuis
Drie en zeventig partijgenooten
tegen Attlee.
De Engelsche politiek zal volgende week
een' crisis beleven, wanneer Attlee op
Maandag a.s. in het Lagerhuis een motie
van vertrouwen zal indienen. Zij is het ant
woord op de amendementen der Labour-
leden, intotaal 73. die bezwaren hebben tegen
de buitenlandsche politiek der regeering en
de plannen inzake de dienstplicht. Hoewel
enkele Labourleden, die zich aanvankelijk
aan de zijde der dissidenten schaarden, zich
nu terugtrokken, blijft het verzet tegen de
regeering toch zeer belangrijk. Attlee wil
precies weten, waar Bevin in het Lagerhuis
aan toe is. Hij zal bij de debatten zelf het
woord voeren.
WEDEROPRICHTING VAN DE CHR.
LANDARBEIDERS-INTERNATIONALE.
Te Antwerpen is dezer dagen een verga
dering gehouden ter voorbereiding der
Christelijke Landarbeiders Internationale
Medegedeeld werd, dat het aantal Christe
lijk georganiseerde landarbeiders thans
grooter ig dan in 1940.
met de verongelukte machine vliegen, daar
er geen plaats vrij was. Op het laatste
oogenblik kreeg hij bericht, dat hij nog
meekon. Twee andere officieren moesten op
Croydon blijven staan en redden op die
manier hun leven.
De K.L.M. ontving een groot aantal tele
grammen. Een ervan was van een Engelsch-
man uit Salisbury. Hij telegrafeerde: „Ont
vang mijn groote deelneming. Ik reis mor
gen naar Amsterdam per K.L.M in volledig
vertrouwen".
VERGOEDING RIJKSMARKEN AAN
GEREPATRIEERDE NEDERLANDERS
Het dep. van Financiën deelt mede, dat op
alle vragen inzake de vergoeding van inge
leverde Rijksmarken aan uit Duitschland ge-
gerepatrieerde Nederlanders niet kan
worden ingegaan. Met die uitvoering
van deze vergoeding zijn in hoofdzaak belast
de Gw. Arbeidsbureaux en die inspecteurs
der Belastingen, die gebonden zijn aan de
regeling, dat voor hen, die na 15 Juli 1946
in Nederland zijn teruggekeerd, de vergoe
ding voor Duitsahe Rijksmarken is vastge
steld op 26V2 osnt per R.M. Belanghebbenden
worden overigens verwezen naar de plaat
selijke afdeelingen van Ned. Volksherstel.
De staking van de ruim 1000 piloten
van de Transworld Airlines in Amerika is
beëindigd.
Kerk en School
Ned. Herv. Kerk
Beroepen: te Dirksland (2e pred. pl.) J.
Vermaas te Nederhemert; te Groningen (vac.
H. J. Langman) G. v. Veldhuizen, pred. in alg.
d. v. d. Pers; ie N. Stadskanaal (toez.) H. M
Hamer te' Muntendam; te Ternaard (toez E.
Offeringa te Vlagtwedde.
Aangenomen: naar Kamperland A.
Postma te Schor e.
Bedankt: voor Molenaarsgraaf K. J. v.
d. Berg te Garderenvoor Stavenisse E. Schro
ten te Meerkerk: voor Westerhaar A. Postma
te Schore.
Geref. Kerken
Beroepen: te Gramsbergen A. A. v. d.
Hoorn te Stad aan 't Haringvliet; te Nijeveen
H. Wiersema te Oldehoeve.
Chr. Geref. Kerk
Beroepen: te 's-Gravendeel J. C. v. Ra-
venswaay te Zaamslag.
Geref. Gemeenten
Beroepen: te Leerdam Chr. v. d. Woestij-
ne te Ridderkerk.
Prof. Dr G. VAN DER LEEUW TE PRAAG.
Gisteren arriveerde prof. dr G. v. d. Leeuw,
van Groningfen, te Praag. Hij is op weg naar
Brno, waar hem het eeredoctoraat van de
universiteit Mazarijk aangeboden zal wor
den. Prof. v. d. Leeuw zal op 19 Nov. te
Praag voor de theologische faculteit een
rede uitspreken.
OPENBARE LES VAN Mr Th. A. VERSTEEG
Mr. Th. A. Versteeg gaf gisteren in de
collegezaal van de Valeriuskliniek te Amster
dam een openbare les als lector in de fa
culteit der Rechtsgeleerdheid aan de V. U.
Er was groote belangstelling van directeuren,
curatoren, hoogleeraren en studenten; onder
de aanwezigen merkten we voorie n.a "»o
prof. L. H. v. d. Meiden, namens de Chr.
Geref. Theol. Hoogeschool en den heer K. J
Nieuwenhuis, voorz. van den Chr. Geref.
Studentenbond. De nieuwe lector besprak de
vergoedingsrechten bij faillissement van een
der echtgenooten, waarna hij prof. mr V. H
Rutgers en prof. mr J. Oranje herdacht.
LUSTRUMVIERING S.S.R. TE LEIDEN.
Op Dinsdag 26 Nov. a.s. hoopt de afd. Lei
den van de S.S.R. haar 9e lustrum te vieren.
Natdat aan den vooravond een huishoude
lijke vergadering is gehouden, worden Dins
dagmorgen 11 uur in het Prytaneum de reü
nisten ontvangen, terwijl om 2.30 uur een
herdenkingssamenkomst plaats vmdt in het
Groot Auditorium der R.U., waarin prof. dr
A. Goelinga van Amsterdam een rede zal
houden over: „Groen van Prinsterer als na
tionale figuur"
Van 56 uur recipieert het bestuur in „Het
Gulden Vlies", waarna 's avonds 8 uur in den
Foyer van de Stadsgehoorzaal de huishou
delijke bijeenkomst wordt voortgezet, ge
volgd door de opvoering van het tooneel-
stuk „De student thuis" van Frederik van
Eeden. De lustrumviering wordt besloten met
een souper.
PERSONALIA
Maandag a.s. zal dr J. G. van Gelder, om
2 uur n.m. zijn ambt aanvaarden als hoog
leeraar in de kunstgeschiedenis te Utrecht
met het houden van een oratie.
ACAD. EXAMENS
LEIDEN, 14 Nov. Geslaagd cand. rechtsge
leerdheid; E. Tak en L. A. de Raadt te Voor
burg, F. W. Hondius, M. W. J. van Leeuwen,
R. F. A. Laans en mej. A. v. Langen, allen te
's-Gravenhage, A. B. Bunker te Aardenhout
en J. A. van Driesum Jr te Amsterdam.
NIJMEGEN, 15 Nov. Geslaagd: doet. rech
ten mej. W. A. M. de Breet, Nijmegen en de
heer I. A. C. van Haren, Tilburg.
GRONINGEN, 14 Nov. Geslaagd: artsexa
men le ged. J. Ris, Stadskanaal, S. G. Mar-
tijn, Winschoten; bevorderd tot arts: G. A.
van Bockel te Sliedrecht.
AMSTERDAM, 16 Nov. (V.U.). Geslaagd
cand Theologie: Y. J. Timersma, Bleiswijk.
TERUGGAVE VAN EDELE METALEN EN
EFFECTEN VAN GEREPATRIEERD EN
Gerepatrieerde^, die bij grensoverschrij
ding tegen ontvangstbewijs hebben ingele
verd: goud. 'edele metalen, kunstschatten,
postzegels, spaarbankboekjes en polissen,
dienen zich voor teruggave te wenden tot
het hoofd van den doorlaatpost, die de waar
den destijds heeft ingehouden, ondeT over-
lagging van het ontvangstbewijs. Verzoeken
tot teruggave van ingehouden effecten, die
nen te worden gericht aan de Ned. Bank,
afd. Effeotenzaken, Rokin 6, A'da-m, onder
overlegging van bewijsmateriaal.
ATHENE VRAAGT ONDER
ZOEK DOOR V.N.
Noord-Griekenland is het terrein van een
onverklaarden oorlog, zoo deed de Griek-
sclie regeering gisteren den geallieerden
weten. Griekenland verzocht de Ver. Naties
den Veiligheidsraad een onderzoek riaar de
gebeurtenissen te doen instellen.
Groote groepen gewapende lieden trek-
De ffereldreis van Pietje Pluis en Jantje Joppe
41. Ze hadden de nacht in een wei onder een
elzestruik doorgebracht, waar ze bont en
blauw gebeten waren door de muggen. Het
ergste was echter, dat ze de andere ochtend
met een lege maag verder moesten. „Konden
we maar ergens wat verdienen!" zuchtte
Pietje. „Misschien dóór!" zei Jantje en hij
wees op een jongeman, die aan de kant van
de weg boven op een koffer zat. Het was
„luie Klaas die bediende was in een manu-
factu: en winkel.
42. Hij moest voor zijn baas een zware
koffer vol boorden, dassen, overhemden, enz.
wegbrengen en daar het warm was en ver,
en Klaas liever lui dan moe was, was hij er
'n beetje bij gaan zitten. „Dragen, meneer?"
vroeg Pietje Nu. daar had Klaas wel oren
naar. „Hier hebben jullie allebei 5 cent,"
zei hij, ..het adres staat op de koffer Jullie
zorgt, dat hii aan 't goeie adres komt en ik
ga terwijl daar wat uitblazen."
ken de grens over en vallen het Grieksche
leger, dat daar gelegerd is, aan. Herhaalde
lijk woedt er hevigen strijd en de verliezen
aan Griekschen kant zijn aanzienlijk. Het
Grieksche leger is dan ook met groot-
scheepsche operaties tegen de opstandelin
gen begonnen. Het bezette Skra en is in
die omgeving den toestand meester.
Het omvangrijk karakter van de aanval
len vestigt nog eens te meer de aandacht
op de machten, die achter de schermen van
het Grieksche drama werken.
In Athene voeren Grieksche en Britschfe
militaire leiders voortdurend besprekingen.
OM HET URANIUM VAN DE ZUIDPOOL
Het Noorsche ministerie van Buitenland
sche Zaken en het Noorsch Aardrijkskundig
Genootschap hebben het bericht, als zouden
Noorwegen, Zweden en Engeland „een wed
loop om het uranium van de Zuidpool"
gaan ondernemen, tegengesproken. De voor
genomen expeditie is van wetensehappelij-
ken aard en vertrekt waarschijnlijk niet
vóór 1948.
HET VETO-RECHT EN DE GROOTE VIJF
In New-York verwacht men, dat het de
bat over het veto-recht in de vergadering
der Ver. Naties zal worden opgeschort. De
groote vijf (ook China behoort er thans toe)
zijn door Bevin uitgenoodigd, eerst samen
het onderwerp te bespreken. De Engelscb-
minister is voornemens in die bijeenkot
een algemeene gedragslijn inzake het ve.
recht voor te stellen.
DE GOUVERNEUR VAN TRIEST EN ZIJN
POLITIE
Hoewel de groote vier over het onderwerp
Triëst spreken, of er geen Parijsche confe
rentie geweest is, kwamen zij toch tot over
eenstemming over de volgende punten: het
hoofd van de politie (in tijden van nood de
gouverneur) moet de politiemacht werven
en: de gouverneur staat borg voor het sta
tuut. Hoe dit laatste beginsel zal moeten
worden toegepast, bleef onbeslist.
